Mgr Monika Duda- nauczyciel Dotknij, przytul, ukołyszczyli o wartości masażyków dziecięcych w przedszkolu
Wiek przedszkolny to okres ekspansywnego rozwoju psychicznego i fizycznego dziecka. Zmiany, jakie zachodzą w umyśle i zachowaniu dziecka, są tak szybko zauważalne, że wnikliwa ich obserwacja dostarcza bogatych i różnorodnych materiałów i wiadomości, tak potrzebnych do planowania pracy z dziećmi w przedszkolu. Wiek Przedszkolny jest to okres w życiu dziecka charakteryzujący się wzmożoną potrzebą ruchu, ekspansji, energii, ciekawości świata doznawanej przez dziecko w różnorodny sposób. Staramy się dostarczać,w swojej codziennej pracy, okazji do zabaw, sytuacji, prowokujemy zdarzenia, które sprzyjałyby zaspokajaniu potrzeby ruchu, potrzeby bycia zauważonym, podziwianym. Obok zabaw teatralnych, muzycznych, tanecznych, działalności plastycznej, a więc tych form, które rozwijają zdolności twórcze i wyobraźnię dziecięcą, w pracy z dziećmi wykorzystujemy masaż, a właściwie masażyki. Są to doskonałe formy służące zaspokajaniu jednych z najważniejszych potrzeb dziecka akceptacji, bycia kochanym, zauważonym, potrzeby bycia blisko drugiej osoby (dziecka lub dorosłego). Chętnie korzystamy z propozycji relaksacyjnych, odprężających form masażyków dziecięcych zawartych w pozycji Marty Bogdanowicz Rymowanki- przytulanki. Pani profesor, specjalista od m.in. Metody Dobrego Startu, wskazuje na wartość dotyku, ruchu jako... dwóch podstawowych zmysłów wiedzy o świecie, kształcie, wielkości, strukturze, położeniu w przestrzeni otaczających dzieci osób i przedmiotów. Dotyk to pierwsza forma
komunikacji między niemowlakiem a rodzicem, poprzez uściski, pieszczoty, kołysanie i delikatny masaż komunikowane są dziecku miłość i bezpieczeństwo (Marta Bogdanowicz Rymowankiprzytulanki, FOKUS, Gdańsk 2002). Pełna energii, emocji i chęci doznań osobowość dziecka sprawia, iż jego organizm domaga się odpoczynku, relaksu, wyciszenia negatywnych emocji. Taką możliwość znajdujemy w codziennych, poobiednich masażykach, jakie wykonują dzieci sobie nawzajem pod kierunkiem dorosłej osoby. Dotyk, delikatne uciskanie, pieszczotliwe szczypanie i łaskotanie w połączeniu z łagodną muzyką relaksacyjną (głównie klasyczną) i słowem rymowanego wierszyka sprawiają, iż dziecko odpręża się, wycisza, chętnie korzysta z tej formy odpoczynku. Początkowa niechęć dzieci do wzajemnego dotykania się, przytulania się została całkowicie przełamana. Traktowanie systematycznie formy masażu, jako rytuału poobiedniego odpoczynku, sprawia, że dzieci chętnie bawią się i żywo uczestniczą we wszelkich formach zajęć wymagających od nich dotykania, trzymania za rękę, wzajemnego zaufania do partnera w czasie np. zabaw tanecznych i ruchowych. Poniżej przedstawiamy propozycje zabaw i ćwiczeń relaksacyjnych i odprężających, a także wybrane teksty masażyków ulubionych przez dzieci. Zachęcamy do zabaw z najmłodszymi i przeżywania wspólnie z nimi radości z odkrywania radości i zadowolenia z odpoczynku i relaksu.
Propozycje zabaw i ćwiczeń relaksacyjnych i odprężających dla dzieci z cyklu : Ręka nie musi bić 1. Poczuć siebie samego i swój oddech ćwiczenie wprowadzające Dzieci kładą się na plecach i ręce układają na brzuchu skierowane palcami do siebie. Nadają oddechowi określony rytm, a po każdym wprowadzeniu odpoczywają ok. 15-30 sekund. Osoba dorosła siedzi z boku z nogami skrzyżowanymi, wydaje komendy, w tle muzyka relaksacyjna. połóżcie ręce na brzuchu, wdech -15 sek; wydech- 15 sek; wdech- 15 sek; wydech- 15 sek; poczujcie dokąd udaje się wasz oddech, posłuchajcie jakie odgłosy dochodzą do was z zewnątrz, skupcie się na oddechu, oddychajcie znów wdech- 15 sek; wydech- 15 sek; wdech- 15 sek; wydech- 15 sek; otwórzcie powoli oczy, ale leżcie nadal spokojnie i powiedzcie czy wasze ciało ogrzało się w niektórych miejscach, a może się oziębiło?
powoli wstańcie i otrząśnijcie się 2. Pogaduszki dłoni zabawa w parach. Uczestnicy dobierają się parami i siadają na przeciwko siebie. Obie osoby pocierają jedną ręką o drugą, wykonując ruch jak podczas mycia. Następnie udają, że ugniatają ciasto, potem przystawiają wewnętrzne krawędzie dłoni do siebie i pocierają nimi, aż staną się gorące. Następnym krokiem jest rozstawienie palców i zakrzywienie ich jak pazurów, wkładając całą siłę w ściśnięcie dłoni w pięści. Pierwszą część ćwiczenia uczestnicy wykonują równocześnie, w drugiej części jedno z nich kładzie się na plecach, druga osoba kuca obok na wysokości przedramienia. Łagodnie unosi w górę każdą rękę po kolei i masuje z delikatnym uciskiem palec po palcu od czubka, aż po jego nasadę, następnie powierzchnię dłoni, a na końcu nadgarstek. To samo wykonuje masując drugą dłoń. Po zakończeniu następuje zmiana ról. 3. Ręka nie musi bić - zabawa kształcąca umiejętność rozumienia siebie i innych. Dziecko siada w kole i zamyka oczy, prowadzący mówi, co każdy ma robić:... Siedzisz bardzo wygodnie, obie stopy opierają się pewnie o podłogę, skup się na oddechu, poczuj jak przychodzi i odchodzi, przychodzi i odchodzi, przychodzi i odchodzi... Wydychasz cały twój niepokój i strach, stajesz się spokojny, oddychasz równo i głęboko......czujesz się bardzo dobrze...połóż teraz twoją prawą rękę na lewej, dotykając do niej grzbietem dłoni, poczuj jak twoja prawa ręka czuje się, leżąc na twojej lewej ręce...
...Pogłaskaj delikatnie lewym palcem wskazującym twoją prawą dłoń, najpierw po kciuku, potem po palcu wskazującym, środkowym, po palcu serdecznym i po małym palcu, a potem z powrotem po wewnętrznej stronie dłoni. Teraz głaskasz delikatnie wewnętrzną stronę twojej ręki, czujesz tam pagórki, doliny, rowki i zaokrąglenia, do czego potrzebujesz dłoni, co możesz nią zrobić, kiedy ona jest taka miękka i odprężona jak teraz? W tym momencie kończymy zabawę lub zamieniamy dłonie. Zabawę można przeprowadzić również w parach ; Co twoja dłoń może zrobić z dłonią drugiego dziecka? Co może uczynić, abyście się oboje dobrze czuli?. Najpierw uczestnicy dobierają się sami w pary, dopiero, gdy wszyscy przyzwyczają się do charakteru tego ćwiczenia, tworzymy przypadkowe pary. Na koniec przeprowadzamy końcową rozmowę. Jak dzieci czuły się w trakcie ćwiczenia i po jego zakończeniu? Do czego wykorzystują swoje ręce na co dzień?
Propozycje masażyków dla dzieci: 1. ODKURZACZ Szuru- szu, szuru- szu pan odkurzacz poszedł w ruch Jeździ w koło po podłodze, \ przesuwamy dłoń swobodnym ruchem po ciele dziecka\ warczy przy tym bardzo srodze. Szuru- szu, szuru- szu wjeżdża wszędzie w zakamarki czyści też najmniejsze szparki. \ wsuwamy dłoń pod pachę, za kołnierz we włosy itp. Wszystkie brudy migiem wciąga i dokładnie pokój sprząta. \ naśladujemy palcami \ lekko szczypiąc\ zbieranie okruszków Kiedy skończy zobaczyciecały pokój zacznie lśnić, dziecka a odkurzacz w ciemnym kącie \głaszczemy po ciele, głowie\ \ przytulamy swoją głowę do głowy i głaszczemy je po głowie\ o sprzątaniu będzie lśnić. 2. PRAWA- LEWA \ masaż nóg i stóp dziecka wg tekstu\ Posmaruję prawą nogę, żeby poszła w długą drogę. Nakremuję lewą nogę, bo na jednej iść nie mogę. Twoją małą prawą nóżkę wnet położę na poduszkę,
a dla twojej lewej nóżki mam masażyk na paluszki. Pomasuję ci paluszki u twej małej lewej nóżki. Prawa nóżka też je ma, kto je pomasuje? Ja! 3. List do Cioci Halinki (dziecko siedzi do nas tyłem) Do Cioci Halinki! \piszemy palcem po plecach dziecka, posyłam Ci malinki. Malinki kłują, drapią, spadają, i się rozgniatają. Pakujemy malinki do pudełka, naklejamy taśmę, znaczek, przybijamy pieczątkę i... wysyłamy. kończymy dużym wykrzyknikiem\ \lekko kłujemy palcami\ \drapiemy\ \przesuwamy dłonie z góry na dół\ \naciskamy dłońmi\ \krzyżujemy ręce i nogi dziecka\ \przesuwamy kilka razy po plecach\ \dotykamy czoła płasko ułożoną dłonią\ \lekko stukamy pięścią w czubek głowy\ \popychamy dziecko na bok, aż się przewróci, troskliwie je asekurując\ 4. Sześć parasoli Kiedy deszcz na dworze pada, to w szatni stoi kolorowych parasoli gromada. Ten pierwszy w esy- floresyto parasol Teresy. Drugi - czerwony w kółkato parasol Jurka. Trzeci beżowy w kropkito parasol Dorotki. Czwarty- żółty w kwiatki-
to parasol Beatki. Piąty- w ciapki zielonyto parasol Iwony. Szósty- niebieski w kratkęwybrał sobie Małgorzatkę. Z Małgorzatką chodzi wszędzie i czeka aż deszczyk będzie. \Dziecko siedzi do nas tyłem, lub leży na brzuchu. Na początku lekko stukamy palcami w jego plecy, potem po kolei rysujemy opisywane elementy\ Literatura: 1. Marta Bogdanowicz Rymowanki- przytulanki, Wydawnictwo FOKUS Gdańsk 2002r. 2. Rosemarie Portmann Gry i zabawy przeciwko agresji, Wydawnictwo JEDNOŚĆ, Kielce 2003r. 3. Ina Kunz Odkrywanie ciszy, Wydawnictwo JEDNOŚĆ, Kielce 2000r.
Pierniczki ach Pierniczki SKŁADNIKI: 1 kg mąki, 35 dkg cukru, 25 dkg miodu, 15 dkg tłuszczu (10 dkg margaryny, 5 dkg smalcu), 4 całe jajka, 1,5 dkg amoniaku, 0,5 dkg sody oczyszczonej, 1/4 szklanki śmietany, 1 dkg cynamonu i zmielonych goździków. Pierniczki ach Pierniczki
PRZYGOTOWANIE: 1-Tłuszcz, 25 dkg cukru, miód, cynamon i goździki włożyć do dużego garnka i podgrzewać. 2-10 dkg cukru upalić na karmel i wylać do masy. 3-Wszystko zagotować. Następnie odstawić do przestygnięcia. 4-Jajka ubić ze śmietaną i powoli wlewać do przestudzonej masy, cały czas mieszając, żeby się nie zwarzyło. 5- Dodać sodę i amoniak rozpuszczony w gorącym mleku. Mieszać bardzo energicznie, żeby nie wykipiało. 6-Do miski wsypać mąkę. Na mąkę wylać masę i wyrabiać, ciasto rozwałkować i wykrawać pierniczki, układać na blaszce i piec w temp. 200 ºC. 7-Przestudzone ciasteczka można polukrować, udekorować czekoladą,kolorową posypka i pisakami kolorowymi spożywczymi. SMACZNEGO i zachęcamy do wspólnych wypieków w rodzinnym gronie.