Informacje dla podejmujących pierwszą pracę
pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem we wskazanym miejscu i czasie.» na okres próbny;» na czas określony;» na czas nieokreślony;» na czas wykonania określonej pracy;
Jest zawierana na maksymalnie 3 miesiące w celu sprawdzenia przydatności pracownika do określonego rodzaju pracy. Czas ten daje również pracownikowi możliwość dokonania oceny warunków zatrudnienia. Po upływie okresu próbnego strony nie mogą zawrzeć kolejnej umowy na okres próbny. Umowa terminowa, musi zawierać w swojej treści termin rozwiązania umowy (data kalendarzowa bądź wystąpienie zdarzenia). Pracodawca może zawierać z pracownikiem dwukrotnie umowę na czas określony, podpisanie trzeciej umowy z rzędu powinno być już zawarte na czas nieokreślony.
Umowa terminowa. Zawierana w sytuacjach, gdy trudno jest określić czas jej trwania. Celem jest wykonanie ściśle określonej pracy, najczęściej dotyczących prac sezonowych lub dorywczych. Jest umową bezterminową, która gwarantuje stabilność zatrudnienia i najpełniej chroni pracownika przed rozwiązaniem stosunku pracy. Najczęściej bywa poprzedzona umową na okres próbny oraz dwoma umowami na czas określony.
Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się w formie pieniężnej. Zgodnie z Kodeksem pracy część wynagrodzenia może mieć inną formę niż pieniężna, ale tylko wówczas, gdy przewidują to ustawowe przepisy prawa pracy lub układ zbiorowy pracy. Wynagrodzenie za pracę powinno być przez pracodawcę wypłacane co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Najpóźniej do 10 dnia następnego miesiąca.
Jeżeli pracodawca nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi, a także jeżeli bezpodstawnie obniża ich wysokość popełnia wykroczenie. W takiej sytuacji pracownik ma prawo:» Wnieść skargę na pracodawcę do właściwego okręgowego inspektoratu pracy albo» Dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej. Roszczenie o wypłatę wynagrodzenia za pracę ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od momentu, kiedy pracodawca miał obowiązek wypłacić wynagrodzenie za pracę lub świadczenie.
W roku kalendarzowym, w którym pracownik po raz pierwszy podjął pracę, prawo do urlopu wypoczynkowego uzyskuje z upływem pierwszego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Pracownik nabywa więc prawo do urlopu cząstkowego z dołu, za każdy miesiąc pracy (31. danego miesiąca). Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym zawsze z góry (1stycznia danego roku).
» 20 dni gdy pracownik posiada staż pracy krótszy niż 10 lat» 26 dni gdy pracownik posiada co najmniej 10 lat stażu pracy Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego!
» Zasadniczej lub równorzędnej szkole zawodowej czas nauki, maksymalnie 3 lata» Średniej szkole zawodowej czas nauki, maksymalnie 5 lat» Średniej szkole ogólnokształcącej 4 lata» Szkole policealnej 6 lat» Szkole wyższej 8 lat Wskazanych okresów nie sumuje się!
» na mocy porozumienia stron;» przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia;» przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia;» z upływem czasu, na który była zawarta;» z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta.
Okres zatrudnienia Rodzaj umowy o pracę Przysługujący pracownikowi okres wypowiedzenia Do powrotu zastępowanego pracownika Na zastępstwo 3 dni robocze Maksymalnie 2 tygodnie 3 dni robocze Ponad 2 tygodnie Na okres próbny 1 tydzień 3 miesiące 2 tygodnie Ponad 6 miesięcy Mniej niż 6 miesięcy Minimum 6 miesięcy Minimum 3 lata Na czas określony Na czas nieokreślony 2 tygodnie 2 tygodnie 1 miesiąc 3 miesiące
Przy obowiązującym co najmniej dwutygodniowym okresie wypowiedzenia gdy pracodawca wypowiedział umowę o pracę, pracownikowi przysługują płatne dni wolne na poszukiwanie pracy. Ich wymiar to:» 2 dni robocze przy dwutygodniowym» i jednomiesięcznym wypowiedzeniu» 3 dni robocze przy trzymiesięcznym wypowiedzeniu Bezzasadne zwolnienie pracownika z pracy lub niedopełnienie wszystkich wymaganych warunków przez pracodawcę jest przestępstwem. Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.