Konferencja IBRKK Szanse i zagrożenia wzrostu XXIV Raport Roczny INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2012-2014 Warszawa, 2 lipca 2015 r.
Tematyka Raportu: Napływ BIZ i rola podmiotów z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce według danych NBP (Jan Przystupa) Podmioty z kapitałem zagranicznym według danych GUS (Izabella Zagoździńska) Pozycja podmiotów z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski (Janusz Chojna) Rola BIZ w stabilizacji finansów zagranicznych (Janusz Sawicki) Nakłady inwestycyjne podmiotów z kapitałem zagranicznym funkcjonujących w sektorze usług w Polsce (Urszula Kłosiewicz-Górecka) Sytuacja finansowa podmiotów z kapitałem zagranicznym na tle podmiotów krajowych w sektorze MSP (Zdzisław Wołodkiewicz-Donimirski)
Tematyka Raportu: Uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne oraz funkcjonowanie podmiotów z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski Międzynarodowe przepływy BIZ (Marzenna Błaszczuk-Zawiła) Międzynarodowe fuzje i przejęcia (Katarzyna Bąkowska) Atrakcyjność Polski dla inwestorów zagranicznych na tle krajów EŚW (Piotr Ważniewski) Koniunktura i bariery działalności gospodarczej w opiniach firm z udziałem kapitału zagranicznego (Krzysztof Marczewski) Determinanty działalności eksportowej przedsiębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego (Ewa Duchnowska) Branżowa struktura inwestycji przedsiębiorstw unijnych w działalność B+R (Wojciech Burzyński) Wpływ fragmentaryzacji produkcji na polski handel zagraniczny maszynami i urządzeniami (Łukasz Ambroziak)
INWESTYCJE ZAGRANICZNE W POLSCE 2012-2014 Janusz Chojna Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych i podmioty z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski
Światowy napływ BIZ w latach 2007-2014 według UNCTAD i jego podstawowe tendencje po globalnym kryzysie finansowym i gospodarczym 2000 1500 1000 500 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 1872 1490 1186 1328 1564 1403 1467 1228 Trwałe zmniejszenie światowego napływu BIZ (w latach 2008-2014 średnio 1380 mld USD rocznie, o 26% mniej niż w 2007 r.) Wzrost znaczenia krajów rozwijających się jako odbiorców BIZ i inwestorów Zdecydowane osłabienie pozycji Unii Europejskiej w światowych przepływach BIZ
Zmiana pozycji państw członkowskich UE i krajów rozwijających się jako zagranicznych inwestorów bezpośrednich w latach 2007-2014 Udział w światowym odpływie BIZ w % 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 UE spadek odpływu BIZ z 1183 mld USD w 2007 r. do 280 mld USD w 2014 r., tj. o 76% Kraje rozwijające się wzrost odpływu BIZ odpowiednio z 270 mld USD do 468 mld USD, tj. o 73% 0,0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 UE 55,5 43,9 32,0 33,6 32,7 24,7 21,8 20,7 KR 12,7 16,2 21,3 25,0 22,5 27,8 29,2 34,6
Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski w latach 2007-2014 według starej (BPM 5) i nowej (BPM 6) metody liczenia 30000 20000 10000 Metoda kierunkowa (BPM 5) bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce = zobowiązania wobec inwestorów zagranicznych + należności od inwestorów zagranicznych 0-10000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 BPM 6 25031 14574 14025 18395 18485 7189 3138 14670 BPM 5 23651 14978 13022 14345 20653 6068-5167 Metoda aktywów i pasywów (BPM 6) inwestycje bezpośredniepasywa=zobowiązania wobec inwestorów zagranicznych + zobowiązania polskich inwestorów
Składowe oceny pozycji sektora zagranicznego w gospodarce Polski OCENA ILOŚCIOWA Wskaźniki udziału liczba podmiotów liczba pracujących przychody z całokształtu działalności sprzedaż eksportowa inwestycje na nowe środki trwałe aktywa trwałe aktywa obrotowe kapitał własny zobowiązania OCENA JAKOŚCIOWA Składowe syntetycznego wskaźnika przewag strukturalnoefektywnościowych wydajność pracy skłonność do eksportu techniczne zaawansowanie eksportu Inne badane wskaźniki produktywność aktywów kondycja finansowa
udział w % sektor krajowy=100 Udział sektora zagranicznego w gospodarce Polski i jego przewaga nad sektorem krajowym w zakresie wskaźników strukturalno-efektywnościowych w latach 1995-2013 40 300 30 250 20 200 10 150 0 100 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 udział sektora zagranicznnego w % przewaga strukturalno-efektywnościowa nad sektorem krajowym Źródło: obliczenia własne na podstawie danych GUS
Udział firm z kapitałem zagranicznym w gospodarce Polski w 2013 r. wg składowych wskaźnika syntetycznego i jego zmiany w stosunku do lat 2009 i 2012 Wyszczególnienie 2013 r. (%) 2013/09 (pp) 2013/12 (pp) WSKAŹNIK SYNTETYCZNY 37,9-2,1-0,3 Liczba podmiotów 15,8-0,1-0,4 Liczba pracujących 31,0 +2,4 +0,8 Przychody 39,2-2,0-0,4 Sprzedaż eksportowa 66,6-4,7-0,4 Inwestycje w środki trwałe 35,1-3,4-0,5 Aktywa trwałe 35,3-2,1-0,1 Aktywa obrotowe 40,4-3,6-0,7 Kapitał własny 32,0-2,6-0,6 Zobowiązania 45,4-2,9-0,4 Źródło: GUS i obliczenia własne
Przewaga firm z kapitałem zagranicznym (FKZ) nad firmami z kapitałem wyłącznie polskim (FKP) w zakresie podstawowych parametrów jakościowych Syntetyczny wskaźnik przewag strukturalno-efektywnościowych Wydajność pracy Produktywność aktywów Skłonność do eksportu Rentowność obrotu brutto i netto Spadek przewagi FKZ z ponad 2,5-krotnej w latach 2003-2005 do ok. 2-krotnej w 2013 r. Spadek przewagi FKZ z ponad 2- krotnej w latach 1999-2004 do 43% w 2013 r. W latach 1998-2013 stabilna przewaga FKZ ma poziomie ok. 5% dla aktywów ogółem i ok. 17% dla aktywów trwałych Spadek przewagi FKZ z ok. 4- krotnej w 2005 r. do ok. 3- krotnej w 2013 r. W okresie od 1998 r. gorsza w FKZ niż w FKP tylko w latach 2008, 2011 i 2013
Ocena perspektyw Przewidywane umiarkowane ożywienie światowego napływu BIZ wg UNCTAD z ok. 1,3 bil. USD w 2014 r. do ok. 1,4 bil. USD w 2015 r., 1,5 bil. USD w 2016 r. i 1,7 bil. USD w 2017 r. Oczekiwany szybszy wzrost napływu do krajów rozwiniętych (o 69% między rokiem 2014 i 2017) niż do krajów rozwijających się (o 25%) i krajów w stadium transformacji (o 10%) Wysokie oceny atrakcyjności inwestycyjnej Polski Podstawowe wyzwania średnio- i długookresowe: uniknięcie pułapki średniego poziomu rozwoju, zmiana pozycji firm w globalnych łańcuchach wartości, aktywna polityka państwa w budowaniu nowych przewag lokalizacyjnych
Dziękuję za uwagę janusz.chojna@ibrkk.pl