Dla budynku koszarowego kompanii I i II Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu ul. Wrocławska , Kalisz

w trybie: 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie T.j. Dz. U. z 2015r. poz. 1422, w związku z 207 ust.2 Rozporządzenia. Dla budynku koszarowego kompanii I i II Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu ul. Wrocławska 193-195, 62-800 Kalisz Opracował: Andrzej Wysokiński Rzeczoznawca ds. Zabezpieczeń Przeciwpożarowych upr. KG PSP 380/98 Jakub Rzeźniczak Rzeczoznawca Budowlany dec. nr 91/99 Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego nr OA/INN/4611/77/99 Czerwiec 2016 r.

Spis treści: 1. PRZEDMIOT, ZAKRES I CEL OPRACOWANIA... 3 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU (GABARYTY, KONSTRUKCJA, PRZEZNACZENIE, USYTUOWANIE).... 3 3. WARUNKI BUDOWLANO INSTALACYJNE, ICH STAN TECHNICZNY (ZWIĄZANY Z OCHRONĄ PRZECIWPOŻAROWĄ). 5 4. OCENA WARUNKÓW TECHNICZNO-BUDOWLANYCH W OPARCIU O KTÓRE BUDYNEK UZNANY ZOSTAŁ ZA ZAGRAŻAJĄCY ŻYCIU LUDZI... 6 5. CHARAKTERYSTYKA POŻAROWA OBIEKTU... 8 5.1. POWIERZCHNIA, WYSOKOŚĆ I LICZBA KONDYGNACJI... 9 5.2. ODLEGŁOŚĆ OD OBIEKTÓW SĄSIADUJĄCYCH... 9 5.3. PARAMETRY POŻAROWE WYSTĘPUJĄCYCH SUBSTANCJI PALNYCH... 9 5.4. PRZEWIDYWANA GĘSTOŚĆ OBCIĄŻENIA OGNIOWEGO... 10 5.5. KATEGORIA ZAGROŻENIA LUDZI, PRZEWIDYWANA LICZBA OSÓB NA KAŻDEJ KONDYGNACJI I W POMIESZCZENIACH, W KTÓRYCH PRZEBYWAĆ MOGĄ JEDNOCZEŚNIE WIĘKSZE GRUPY LUDZI.... 10 5.6. OCENA ZAGROŻENIA WYBUCHEM POMIESZCZEŃ ORAZ PRZESTRZENI ZEWNĘTRZNYCH... 10 5.7. PODZIAŁ OBIEKTU NA STREFY POŻAROWE... 10 5.8. KLASA ODPORNOŚCI POŻAROWEJ BUDYNKU ORAZ KLASA ODPORNOŚCI OGNIOWEJ I STOPIEŃ ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA PRZEZ ELEMENTY BUDOWLANE... 11 5.9. WARUNKI EWAKUACJI, OŚWIETLENIE AWARYJNE (ZAPASOWE LUB EWAKUACYJNE)... 12 5.10. SPOSÓB ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOŻAROWEGO INSTALACJI UŻYTKOWYCH, A W SZCZEGÓLNOŚCI: WENTYLACYJNEJ, OGRZEWCZEJ, GAZOWEJ, ELEKTROENERGETYCZNEJ, ODGROMOWEJ, KONTROLI DOSTĘPU 16 5.11. DOBÓR URZĄDZEŃ PRZECIWPOŻAROWYCH W OBIEKCIE: STAŁYCH URZĄDZEŃ GAŚNICZYCH, SYSTEMU SYGNALIZACJI POŻAROWEJ, DŹWIĘKOWEGO SYSTEMU OSTRZEGAWCZEGO, INSTALACJI WODOCIĄGOWEJ PRZECIWPOŻAROWEJ, URZĄDZEŃ ODDYMIAJĄCYCH, DŹWIGÓW PRZYSTOSOWANYCH DO POTRZEB EKIP RATOWNICZYCH... 16 5.12. WYPOSAŻENIE W GAŚNICE I INNY SPRZĘT GAŚNICZY... 17 5.13. ZAPOTRZEBOWANIE WODNE DO ZEWNĘTRZNEGO GASZENIA POŻARU... 17 5.14. DROGA POŻAROWA... 18 6. ZAKRES NIEZGODNOŚCI Z WYMAGANIAMI OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW... 18 6.1. WSKAZANIE WSZYSTKICH WYSTĘPUJĄCYCH W BUDYNKU NIEZGODNOŚCI Z PRZEPISAMI TECHNICZNO- BUDOWLANYMI I PRZECIWPOŻAROWYMI... 18 6.2. WSKAZANIE NIEZGODNOŚCI W ZAKRESIE PRZEPISÓW TECHNICZNO-BUDOWLANYCH I PRZECIWPOŻAROWYCH, KTÓRE ZOSTANĄ DOPROWADZONE W BUDYNKU DO STANU ZGODNEGO Z PRZEPISAMI:... 21 6.3. WSKAZANIE NIEZGODNOŚCI W ZAKRESIE PRZEPISÓW TECHNICZNO-BUDOWLANYCH I PRZECIWPOŻAROWYCH, KTÓRE NIE ZOSTAŁY DOPROWADZONE W BUDYNKU DO STANU ZGODNEGO Z PRZEPISAMI.... 21 6.4. PRZYJĘTE ROZWIĄZANIA (PONADSTANDARDOWE) ZASTĘPCZE, INNE NIŻ OKREŚLAJĄ TO PRZEPISY TECHNICZNO- BUDOWLANE I PRZECIWPOŻAROWE ZAPEWNIAJĄCE ZABEZPIECZENIE PRZECIWPOŻAROWE OBIEKTU (REKOMPENSUJĄCE NIEZGODNOŚCI NIEMOŻLIWE DO USUNIĘCIA W ZABEZPIECZENIU PRZECIWPOŻAROWYM W STOSUNKU DO WYMAGAŃ PRZEPISÓW) - WYSZCZEGÓLNIENIE PROPONOWANYCH ROZWIĄZAŃ ZASTĘPCZYCH. 23 6.5. ANALIZA I OCENA WPŁYWU ROZWIĄZAŃ ZASTĘPCZYCH NA POZIOM BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO, SŁUŻĄCA WYKAZANIU NIEPOGORSZENIU WARUNKÓW OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ... 24 6.6. WNIOSKI W KONTEKŚCIE NIEPOGORSZENIA WARUNKÓW OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ... 25 Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 2

EKSPERTYZA TECHNICZNA DOT. STANU OCHRONY PRZECIWPOZAROWEJ OBIEKTU KOMPANII SZKOLNEJ I i II CENTRALNEGO OŚRODKA SZKOLENIA SŁUŻBY WIĘZIENNEJ W KALISZU POŁOŻONEGO PRZY UL.WROCŁAWSKIEJ 193-195 W ZWIĄZKU Z UZNANIEM UŻYTKOWANEGO BUDYNKU ZA ZAGRAŻAJĄCY ŻYCIU Ekspertyza w trybie: 2 ust.2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie T.j. Dz. U. z 2015r. poz. 1422, w związku z 207 ust.2 Rozporządzenia. 1. PRZEDMIOT, ZAKRES I CEL OPRACOWANIA Analizowany budynek jest obiektem w użytkowaniu. W toku czynności kontrolnorozpoznawczych przeprowadzonych w dniu 23 czerwca 2015 r. w budynku koszarowym kompanii I i II (budynek nr 23) w Centralnym Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu, stwierdzono nieprawidłowość w zakresie przepisów przeciwpożarowych, dotyczącą warunków ewakuacji. Polega ona na przekroczeniu o ponad 100 % w stosunku do wartości określonej przepisami, maksymalnej długości dojścia ewakuacyjnego. Dla najniekorzystniej położonych pod względem ewakuacji pomieszczeń (pokoje słuchaczy nr 426 i 427) zmierzona długość dojścia wynosi ok. 38 m, przy możliwym jednym kierunku ewakuacji. Powyższa nieprawidłowość była podstawą wydania decyzji nr 81/2015 Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Kaliszu z dnia 23 lipca 2015 r., w której nakazano Komendantowi ośrodka dostosować warunki ewakuacji w budynku koszarowym kompanii I i II (budynek nr 23) do obecnie wymaganych przepisami przeciwpożarowymi lub zastosować rozwiązanie zamienne. Celem niniejszej ekspertyzy jest ocena bezpieczeństwa pożarowego analizowanego budynku, oraz określenie rozwiązań zastępczych rekompensujących nie spełnienie wymagań techniczno-budowlanych i ochrony przeciwpożarowej wynikających z aktualnie obowiązujących przepisów. Zakres opracowania obejmuje wymagania ochrony przeciwpożarowej. Ekspertyzę opracowano na podstawie oględzin obiektu, informacji udzielonych przez użytkownika obiektu oraz udostępnionej dokumentacji architektoniczno-budowlanej. 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA OBIEKTU (GABARYTY, KONSTRUKCJA, PRZEZNACZENIE, USYTUOWANIE). Budynek kompanii I i II jest największym budynkiem kompanijnym na terenie Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu. W latach 2003-2004 budynek przeszedł remont generalny, w trakcie którego został rozbudowany, a także nadbudowany o dodatkową kondygnację użytkową. Budynek koszarowy kompanii I i II przeznaczony jest przede wszystkim do zakwaterowania osób przebywających na terenie COSSW w Kaliszu w czasie szkoleń zawodowych i kursów specjalistycznych. W centralnej części budynku (pomiędzy pierwszą i ostatnią klatką schodową K1 i K3) znajdują się pokoje mieszkalne Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 3

wyposażone w zaplecze sanitarne (łazienki). W części mieszkalnej znajdują się również pomieszczenia magazynów podręcznych kompanii oraz pomieszczenia pralni, służące do obsługi bieżącej budynku. W zachodnim szczycie budynku znajdują się sale wykładowe oraz biura wykładowców (część biurowo-dydaktyczna BD). We wschodnim szczycie budynku znajdują się pokoje mieszkalne, sale dydaktyczne/ świetlice oraz biuro (na poddaszu). Dane ogólne budynku: Powierzchnia 5568,59 m 2 Kubatura 23554,00 m 3 Wysokość do kalenicy 18,72 m (budynek średniowysoki SW) Liczba kondygnacji nadziemnych 4 w części biurowo-dydaktycznej (BD) oraz 5 w pozostałej części budynku (KS 1, KS 2, KS 3 i ŚW). Liczba kondygnacji podziemnych - Budynek jest częściowo podpiwniczony. Do części piwnicznej prowadzą odrębne wejścia z zewnątrz budynku. Budynek posiada następujące wymiary: Długość: 101,25 m, Szerokość: 18,40 m. Istniejący budynek jest budynkiem posiadającym na większości powierzchni pięć kondygnacji nadziemnych, częściowo podpiwniczonym. Zrealizowany jest systemem tradycyjnym uprzemysłowionym. Budynek o bryle prostopadłościennej, poszerzonej w części biurowo-dydaktycznej (czterokondygnacyjnej), kryty dachem spadzistym. Do budynku przylega parterowy budynek kotłowni gazowej. Budynek usytuowany jest równolegle do ul. 25 Dywizji. Teren na którym posadowiony jest budynek jest ogrodzony. W pobliżu analizowanego budynku znajdują się następujące obiekty: Kotłownia gazowa K 3 (budynek Nr 40) obiekt przylega bezpośrednio do budynku koszarowego, Budynek garażowy (budynek Nr 31) w odległości ok. 9,5 m, Budynek Nr 26 (dawniej kompania III) w odległości ok. 13 m, Budynki mieszkalne zlokalizowane wzdłuż ul. 25 Dywizji najbliższe znajdują się w odległości 17 25 m. Główne wejście do budynku zlokalizowane jest w części frontowej budynku. Pozostałe dwa wejścia do budynku (wyjścia ewakuacyjne) znajdują się w tylnej części budynku. Wejścia do budynku prowadzą bezpośrednio do klatek schodowych, które stanowią główną drogę komunikacji pionowej w obiekcie. Do budynku prowadzą następujące wejścia: Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 4

Wejście główne (WE 1) zlokalizowane we frontowej części budynku, od strony drogi wewnętrznej ośrodka. Prowadzi bezpośrednio do 1 klatki schodowej (K 1). Wejścia dodatkowe (WE 2, WE 3) zlokalizowane w tylnej części budynku, od strony wewnętrznego parkingu samochodów osobowych. Prowadzą bezpośrednio do 2 i 3 klatki schodowej (K 2, K 3). Wejście do piwnicy (oddzielna strefa pożarowa) zlokalizowane w tylnej części budynku bezpośrednio pod wejściem do 3 klatki schodowej. Wejście do węzła cieplnego (pomieszczenie wydzielone od pozostałych części budynku) zlokalizowane w tylnej części budynku. Rys. 1 Rozmieszczenie klatek schodowych oraz wejść do części nadziemnej 3. WARUNKI BUDOWLANO INSTALACYJNE, ICH STAN TECHNICZNY (ZWIĄZANY Z OCHRONĄ PRZECIWPOŻAROWĄ). Analizowany budynek to budynek posiadający 5 kondygnacji nadziemnych, częściowo podpiwniczony. Rys 2. Podział funkcjonalny budynku (część nadziemna) Legenda: KG przylegający do budynku kompanii budynek kotłowni gazowej BD część biurowo-dydaktyczna KS 1, KS 2, KS 3 część kompanii szkolnej (funkcja zamieszkania zbiorowego) ŚW część dydaktyczno-świetlicowa K 1 główna klatka schodowa WE 1 wejście główne K 2, K 3 klatki schodowe 2 i 3 WE 2, WE 3 wejścia do budynku 2 i 3 Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 5

Rys 3. Podział funkcjonalny budynku (część podziemna) Legenda: WE 4 wejście do piwnicy WE 5 wejście do pomieszczenia węzła cieplnego WCp węzeł cieplny Analizowany budynek kompanii I i II posiada konstrukcję w układzie podłużnym. Budynek został wykonany w następujący sposób: Ściany zewnętrzne murowane z cegły gr. 38 cm. Na poddaszu murowane z bloczków gazobetonowych gr. 24 cm. Ściany wewnętrzne nośne murowane z cegły gr. 38 i 25 cm. Na poddaszu murowane z bloczków gazobetonowych na zaprawie cementowo-wapiennej. Ściany wewnętrzne działowe murowane z cegły gr. 12 i 6,5 cm. Na poddaszu systemowe, gipsowo-kartonowe na konstrukcji stalowej o grubości 5 lub 7,5 cm z wypełnieniem z wełny mineralnej. Stropy w części kompanii szkolenej (KS 1, KS 2 i KS 3) wykonane jako gęsto żebrowe. W części szczytowej - części dydaktyczno-świetlicowe (BD i ŚW) - wykonane z płyt kanałowych. Dach oparty na konstrukcji drewnianej zabezpieczonej przeciwogniowo. Przekrycie z blachy dachowej. Elewacja tynk akrylowy w ociepleniem ze styropianu 10-12 cm. Schody klatek schodowych do wysokości 3 piętra o konstrukcji żelbetowej, monolityczne. Na poddaszu konstrukcja stalowa zabezpieczona przeciwogniowo płytami gipsowo-włóknowymi. Odporność ogniowa min. R 60. 4. OCENA WARUNKÓW TECHNICZNO-BUDOWLANYCH W OPARCIU O KTÓRE BUDYNEK UZNANY ZOSTAŁ ZA ZAGRAŻAJĄCY ŻYCIU LUDZI Zgodnie z 16 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U.2010.109.719) użytkowany budynek Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 6

istniejący uznaje się za zagrażający życiu ludzi, gdy występujące w nim warunki techniczne nie zapewniają możliwości ewakuacji ludzi. W analizowanym budynku zostały stwierdzone przesłanki zakwalifikowania budynku, o których mowa w 16 ust. 2 pkt. 2 Rozporządzenia, tj. długość przejścia lub dojścia ewakuacyjnego większa o ponad 100 % od określonej w przepisach techniczno-budowlanych. W analizowanym budynku dla najniekorzystniej położonych pod względem ewakuacji pomieszczeń (pokoje słuchaczy nr 426 i 427) zmierzona długość dojścia wynosi ok. 53 m, przy możliwym jednym kierunku ewakuacji. W przypadku budynków zakwalifikowanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL V (zamieszkania zbiorowego) maksymalna dopuszczalna długość dojścia ewakuacyjnego wynosi 10 m dla jednego kierunku ewakuacji oraz 40 m przy co najmniej dwóch niezależnych dojściach ewakuacyjnych. W związku z powyższym stwierdzono zaistnienie przesłanki do zakwalifikowania budynku do zagrażających życiu ludzi. Konsekwencją wystąpienia nieprawidłowości było wydanie decyzji nr 81/2015 Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Kaliszu z dnia 23 lipca 2015 r., w której nakazano Komendantowi ośrodka dostosować warunki ewakuacji w budynku koszarowym kompanii I i II (budynek nr 23) do obecnie wymaganych przepisami przeciwpożarowymi lub zastosować rozwiązanie zamienne. Zgodnie z 256 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (T.j. Dz. U. z 2015r. poz. 1422) długość drogi dojścia mierzy się od wyjścia z pomieszczenia na drogę ewakuacyjną do wyjścia do innej strefy pożarowej lub na zewnątrz budynku. Za równorzędne wyjściu do innej strefy pożarowej uważa się wyjście do obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30, wyposażonej w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu (ust. 2). W analizowanym budynku klatki schodowe są obudowane i zamykane drzwiami, a ich przestrzenie chronione są przez system oddymiania okiennego. Przedstawione rozwiązania nie wyczerpują jednak literalnie wymagań o których mowa w ust. 2 Rozporządzenia. Zamknięcia klatek schodowych K 1 i K 2 (drzwi i przeszklenia wewnętrzne) posiadają klasę dymoszczelności - S 30. Zamknięcia klatki schodowej K 3 posiadają klasę odporności ogniowej i dymoszczelności - ES 30. W związku z powyższym nie zapewniają wymaganej klasy odporności ogniowej min. EI 30. Istniejący w obiekcie system oddymiania okiennego nie zapewnia wymaganej skuteczności oddymiania. Do oddymiania przestrzeni klatek schodowych zastosowano okna połaciowe obrotowe FAKRO FTS 78/140 o powierzchni geometrycznej wewnątrz ościeżnicy 1,092 m 2, które zapewniają przy kącie otwarcia 30 ok. 0,43 m 2 powierzchni czynnej oddymiania każde. Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 7

Powierzchnia czynna oddymiania w budynkach średniowysokich (SW) zgodnie z Polską Normą powinna wynosić 5% powierzchni rzutu poziomego klatki schodowej. Wymaganą powierzchnię czynną oddymiania dla klatek schodowych analizowanego budynku przedstawiono w poniższej tabeli. Powierzchnia klatek schodowych [m 2 ] K 1 K 2 K 3 Parter 50,25 16,66 16,89 I piętro 61,50 16,72 16,89 Kondygnacja II piętro 60,89 16,72 16,89 III piętro 60,19 17,23 17,41 poddasze 70,53 18,24 18,60 Powierzchnia klatki schodowej przyjęta do obliczeń [m 2 ] Wymagana powierzchnia czynna oddymiania (5% pow. klatki schodowej) [m 2 ] 70,53 18,24 18,60 3,53 0,91 0,93 Zastosowane okna oddymiające 3 x FAKRO FTS 78/140 1 x FAKRO FTS 78/140 1 x FAKRO FTS 78/140 Szacunkowa powierzchnia czynna oddymiania [m 2 ] % wymaganej powierzchni czynnej oddymiania Zapewniono wymaganą powierzchnię czynną oddymiania 3 x 0,43 = 1,29 0,43 0,43 ok. 36 % ok. 47 % ok. 46 % NIE NIE NIE Szacunkowa powierzchnia oddymiania okna oddymiającego określona na podstawie Folderu firmy MERCOR dotyczącego okiennych systemów oddymiania mcr OSO. Przyjęty współczynnik przepływu (0,4) oszacowany przy następujących założeniach obliczeniowych: Zakres proporcji wymiarów okna - 0,5 B/H < 1,0 Kierunek otwierania skrzydła: przechylne Kąt otwarcia okna: 30 5. CHARAKTERYSTYKA POŻAROWA OBIEKTU Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 8

5.1. Powierzchnia, wysokość i liczba kondygnacji Podstawowe dane budynku: Powierzchnia zabudowy 1346,1 m 2 Powierzchnia użytkowa 5568,59 m 2 Kubatura 23554,00 m 3 Wysokość do kalenicy 18,72 m (budynek średniowysoki SW) Liczba kondygnacji nadziemnych 4 w części biurowo-dydaktycznej (BD) oraz 5 w pozostałej części budynku (KS 1, KS 2, KS 3 i ŚW). Liczba kondygnacji podziemnych - Budynek jest częściowo podpiwniczony. Do części piwnicznej prowadzą odrębne wejścia z zewnątrz budynku. 5.2. Odległość od obiektów sąsiadujących Obiekt kompanii I i II zlokalizowany jest na terenie Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu następujących odległościach od budynków sąsiednich: Kotłownia gazowa (budynek Nr 40) obiekt przylega bezpośrednio do budynku koszarowego, Budynek garażowy (budynek Nr 31) w odległości ok. 9,5 m, Budynek Nr 26 (dawniej kompania III) w odległości ok. 13 m, Budynki mieszkalne zlokalizowane wzdłuż ul. 25 Dywizji najbliższe znajdują się w odległości 17 25 m. Budynek kompanii I i II usytuowany jest równolegle do ul. 25 Dywizji oraz drogi wewnętrznej na terenie ośrodka. Odległość analizowanego obiektu od granicy działki wynosi ok. 7,7 m. 5.3. Parametry pożarowe występujących substancji palnych W budynku brak jest pomieszczeń, w których przechowywane są materiały niebezpieczne pożarowo, jak również nie używa się w nim niżej wymienionych materiałów kwalifikowanych, jako niebezpieczne pożarowo: gazy palne, ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328,15 K (55 C), materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne, materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu, materiały wybuchowe i pirotechniczne, materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji, materiały mające skłonności do samozapalenia. W budynku nie występują substancje łatwopalne (w rozumieniu przepisów), a wyposażenie stałe i wystrój jest typowe dla tego typu obiektów. Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 9

5.4. Przewidywana gęstość obciążenia ogniowego Dla powierzchni zakwalifikowanych do kategorii zagrożenia ludzi ZL gęstości obciążenia ogniowego nie wyznacza się. 5.5. Kategoria zagrożenia ludzi, przewidywana liczba osób na każdej kondygnacji i w pomieszczeniach, w których przebywać mogą jednocześnie większe grupy ludzi. Analizowany budynek kwalifikuje się do obiektów zaliczanych do kategorii ludzi ZL III (część biurowo-dydaktyczna) + ZL V (część budynku o funkcji zamieszkania zbiorowego). Maksymalna pojemność budynku przedstawia się następująco: Kondygnacja Liczba użytkowników [ilość osób (ilość pomieszczeń)] Pokoje mieszkalne Sale dydaktyczne Biura Ilość użytkowników Parter 45 (23) 124 (4) 4 (2) 171 Piętro I 45 (23) 93 (3) 10 (4) 146 Piętro II 49 (25) 31 (1) - 80 Piętro III 49 (25) 124 (4) 2 (1) 175 Poddasze 49 (25) 32 (2) 6 (2) 87 RAZEM 237 (121) 404 (14) 22 (9) 659 Powyższe zestawienie przedstawia wartości maksymalne. Z uwagi, iż jednocześnie nie jest realizowana funkcja użytkowa (dydaktyczna) oraz zamieszkania zbiorowego realna przewidywana ilość osób w obiekcie wynosi ok. 250. 5.6. Ocena zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych W analizowanym budynku nie występują pomieszczenia, które kwalifikuje się do zagrożonych wybuchem, oraz nie ma obowiązku wyznaczania w nich i przestrzeniach zewnętrznych odpowiednich stref zagrożenia wybuchem. 5.7. Podział obiektu na strefy pożarowe Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej dla analizowanego budynku (budynek średniowysoki, wielokondygnacyjny) zakwalifikowanego do kategorii zagrożenia ludzi ZL III + ZL V wynosi 5000 m 2. Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 10

Dokumentacja projektowa ostatniej rozbudowy i nadbudowy budynku zakładała podział budynku na 5 stref pożarowych każda kondygnacja nadziemna jest odrębną strefą pożarową oddzieloną ścianami REI 120, stropami REI 60 oraz drzwiami EI 30. Z uwagi na nieprawidłowe wydzielenie pożarowe klatek schodowych założenie nie jest spełnione. Bez wymaganych wydzieleń pożarowych powierzchnię nadziemnej części budynku należy traktować jako całość. Istnieje możliwość podziału na 2 strefy pożarowe: I strefa pożarowa część nadziemna budynku, II strefa pożarowa część podziemna budynku. Powierzchnia poszczególnych stref pożarowych przedstawia się następująco: I strefa pożarowa 5228,89 m 2, II strefa pożarowa 339,70 m 2. Łączna powierzchnia użytkowa I strefy pożarowej wynosi 5228,89 i jest większa od dopuszczalnej. 5.8. Klasa odporności pożarowej budynku oraz klasa odporności ogniowej i stopień rozprzestrzeniania ognia przez elementy budowlane Wymaganą klasą odporności pożarowej analizowanego budynku wielokondygnacyjnego, ze strefami zakwalifikowanymi do kategorii zagrożenia ludzi ZL III + ZL V (budynek średniowysoki) jest klasa B. Elementy budynku powinny być nierozprzestrzeniające ognia, a ich klasa odporności ogniowej winna wynosić: Klasa odporności pożarowej budynku główna konstrukcja nośna Klasa odporności ogniowej elementów budynku konstrukcja dachu strop Ściana zewnętrzna ściana wewnętrzna przekrycie dachu 1 2 3 4 5 6 7 B R 120 R 30 REI 60 EI 60 (o i) EI 30 RE 30 ściany i stropy stanowiące obudowę klatki schodowej REI 60 przeszklenia stanowiące obudowę klatki schodowej EI 60 drzwi stanowiące obudowę klatki schodowej EI 30 biegi i spoczniki schodów R 60 Przedmiotowy budynek nie spełnia wymienionych wymagań w zakresie: Odporności ogniowej drzwi i przeszkleń, stanowiących obudowę klatek schodowych, wydzielonych na podstawie 256 ust. 2. Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 11

5.9. Warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (zapasowe lub ewakuacyjne) Budynek wyposażony jest w awaryjne oświetlenie ewakuacyjne, zapewniające możliwość oświetlenia poziomych i pionowych dróg ewakuacyjnych w czasie zaniku napięcia podstawowego. Do komunikacji pionowej w budynku kompanii I i II służą 3 klatki schodowe wydzielone i zamknięte elementami w klasie: dymoszczelności S 30 klatki schodowe K 1 i K 2, dymoszczelności i szczelności ogniowej ES 30 klatka schodowa K 3. Klatki schodowe wyposażone są w systemy oddymiania okiennego niespełniających wymagań Polskiej Normy. Długość dojść i przejść ewakuacyjnych Długość przejść ewakuacyjnych zgodnie z wymaganiami dla budynków kwalifikowanych do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) nie przekracza 40 m. Długość dojść ewakuacyjnych wynosi: o Dla pomieszczeń, dla których przewidziano jeden kierunek ewakuacji maksymalnie 10 m, o Dla pomieszczeń, dla których przewidziano dwa kierunki ewakuacji - maksymalnie 40 m. Wymagania w zakresie dopuszczalnej długości dojścia ewakuacyjnego nie są spełnione. Dla najniekorzystniej położonych pod względem ewakuacji pomieszczeń (pokoje słuchaczy nr 426 i 427) długość dojścia wynosi ok. 53 m, przy możliwym jednym kierunku ewakuacji. Szerokość pionowych i poziomych ciągów komunikacyjnych, obudowa klatek schodowych Główna klatka schodowa (K 1): o Bieg schodów min. 1,18 m, o Spoczniki min. 1,19 m. o Drzwi stanowiące obudowę klatki schodowej: Przeciwdymowe (S 30) 1,01/1,4 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne), Przeciwdymowe (S 30) 0,99/2,0 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne). Środkowa klatka schodowa (K 2): o Bieg schodów min. 1,2 m, o Spoczniki min. 1,09 m. o Drzwi stanowiące obudowę klatki schodowej: Przeciwdymowe (S 30) 1,01/1,4 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne), Klatka schodowa (K 3): Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 12

o Bieg schodów min. 1,15 m, o Spoczniki min. 1,11 m. o Drzwi stanowiące obudowę klatki schodowej: Przeciwdymowe (S 30) 1,01/1,4 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne), Przeciwpożarowe (ES 30) 1,01/1,4 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne). Szerokość korytarzy stanowiących poziomą drogę ewakuacji wacha się w granicach 1,8 2,0 m. Odporność ogniowa obudowy ciągów ewakuacyjnych oraz drzwi na nich występujących Ściany stanowiące obudowę ciągów ewakuacyjnych posiadają następującą odporność ogniową: Ściany z elementów ceramicznych gr. 12 cm obustronnie tynkowane EI 60, Ściany z elementów ceramicznych gr. 6,5 cm obustronnie tynkowane EI 30, Ściany o konstrukcji stalowej gr. 7,5 cm z podwójnej płyty gipsowokartonowej; wypełnienie z wełny mineralnej EI 60. Drzwi występujące na ciągach komunikacyjnych nie posiadają odporności ogniowej. Zgodnie z 246 ust. 6 w budynku średniowysokim (SW) i wyższym, w strefie pożarowej ZL V, drzwi z pomieszczeń, z wyjątkiem higienicznosanitarnych, prowadzące na drogi komunikacji ogólnej, powinny mieć klasę odporności ogniowej co najmniej EI 30. Szerokość drzwi ewakuacyjnych WE 1 - Drzwi ewakuacyjne z głównej klatki schodowej (K 1) 0,92/1,9 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne). WE 2 - Drzwi ewakuacyjne ze środkowej klatki schodowej (K 2) 0,92/1,35 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne). WE 3 - Drzwi ewakuacyjne z 3 klatki schodowej (K 3) 0,92/1,35 m (skrzydło czynne/ czynne + bierne). Do komunikacji pionowej w budynku kompanii I i II służą 3 klatki schodowe. Klatki schodowe są wydzielone za pomocą ścian i stropów o wymaganej odporności ogniowej i zamykane drzwiami o klasie dymoszczelności S 30 (K 1 i K 2) lub szczelności ogniowej i dymoszczelności ES 30 (K 3) Klatki schodowe chronione są za pomocą systemu oddymiania grawitacyjnego, jednak niespełniającego wymagań Polskiej Normy. Klatki w części nie spełniają wymaganych wymiarów szerokości biegów i szerokości spoczników (dane w poniższym opisie). Parametry poszczególnych klatek schodowych przedstawiają się następująco: KLATKA SCHODOWA K 1 Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 13

Klatka łącząca parter z poddaszem. Stanowi główną drogę komunikacji pionowej w obiekcie. Wysokość klatki obejmuje wszystkie kondygnacje nadziemne. Klatka usytuowana jest pomiędzy częścią biurowo-dydaktyczną (BD) a częścią kompanii szkolnej (KS 1). Klatka dwubiegowa o konstrukcji żelbetowej, powyżej piętra III o konstrukcji stalowej zabezpieczonej ogniowo. Szerokość biegów w świetle kształtuje się w przedziale 1,18 1,25 m. Szerokość spoczników w świetle kształtuje wynosi: L.p. Kondygnacja Szerokość spocznika [m] Szerokość spocznika (półpiętro) [m] Uwagi 1. Poddasze 1,34 2. 1,58 3. Piętro III 1,19 Poręcz schodów 4. 1,47 5. Piętro II 1,48 6. 1,95 7. Piętro I 1,45 8. 1,62 9. Parter 1,7 Wysokość stopni schodów w granicach 0,153 0,168 m. Warunek zależności wysokości i szerokości stopni (2h+s) mieści się w granicach dopuszczalnych 0,6 0,65 m. Wyjście z klatki zakończone drzwiami dwuskrzydłowymi otwieranymi na zewnątrz o szerokości 1,9 m i szerokości nieblokowanego skrzydła 0,92 m. Klatka zamknięta drzwiami bez klasy odporności ogniowej, spełniających parametr dymoszczelności S 30. Klatka schodowa wyposażona w system oddymiania grawitacyjnego nie spełniającego wymagań Polskiej Normy. KLATKA SCHODOWA K 2 Klatka łącząca parter z poddaszem. Stanowi drogę komunikacji pionowej w środkowej części obiektu. Wysokość klatki obejmuje wszystkie kondygnacje nadziemne. Klatka usytuowana jest pomiędzy częściami kompanii szkolnej KS 1 i KS 2. Klatka dwubiegowa o konstrukcji żelbetowej, powyżej piętra III o konstrukcji stalowej zabezpieczonej ogniowo. Szerokość biegów w świetle kształtuje się w przedziale 1,09 1,24 m. Szerokość spoczników w świetle kształtuje wynosi: L.p. Kondygnacja Szerokość spocznika [m] Szerokość spocznika (półpiętro) [m] Uwagi Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 14

1. Poddasze 1,96 2. 1,00 Grzejnik 3. Piętro III 2,11 4. 1,21 Grzejnik 5. Piętro II 1,81 6. 1,21 Grzejnik 7. Piętro I 1,82 8. 1,14 Grzejnik 9. Parter 1,76 Wysokość stopni schodów w granicach 0,142 0,175 m. Warunek zależności wysokości i szerokości stopni (2h+s) mieści się w granicach dopuszczalnych 0,6 0,65 m. Wyjście z klatki zakończone drzwiami dwuskrzydłowymi otwieranymi na zewnątrz o szerokości 1,35 m i szerokości nieblokowanego skrzydła 0,92 m. Klatka zamknięta drzwiami bez klasy odporności ogniowej, spełniających parametr dymoszczelności S 30. Klatka schodowa wyposażona w system oddymiania grawitacyjnego nie spełniającego wymagań Polskiej Normy. KLATKA SCHODOWA K 3 Klatka łącząca parter z poddaszem. Stanowi drogę komunikacji pionowej we wschodniej części obiektu. Wysokość klatki obejmuje wszystkie kondygnacje nadziemne. Klatka usytuowana jest pomiędzy częściami kompanii szkolnej KS 2 i KS 3 oraz częścią świetlicową (ŚW). Klatka dwubiegowa o konstrukcji żelbetowej, powyżej piętra III o konstrukcji stalowej zabezpieczonej ogniowo. Szerokość biegów w świetle kształtuje się w przedziale 1,15 1,27 m. Szerokość spoczników w świetle kształtuje wynosi: L.p. Kondygnacja Szerokość spocznika [m] Szerokość spocznika (półpiętro) [m] Uwagi 1. Poddasze 2,19 2. 1,16 Grzejnik 3. Piętro III 1,99 4. 1,10 Grzejnik 5. Piętro II 1,78 6. 1,16 Grzejnik 7. Piętro I 1,67 8. 1,20 Grzejnik 9. Parter 1,83 Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 15

Wysokość stopni schodów w granicach 0,145 0,175 m. Warunek zależności wysokości i szerokości stopni (2h+s) mieści się w granicach dopuszczalnych 0,6 0,65 m. Wyjście z klatki zakończone drzwiami dwuskrzydłowymi otwieranymi na zewnątrz o szerokości 1,35 m i szerokości nieblokowanego skrzydła 0,92 m. Klatka zamknięta drzwiami o klasie szczelności ogniowej i dymoszczelności ES 30. Klatka schodowa wyposażona w system oddymiania grawitacyjnego nie spełniającego wymagań Polskiej Normy. 5.10. Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych, a w szczególności: wentylacyjnej, ogrzewczej, gazowej, elektroenergetycznej, odgromowej, kontroli dostępu Budynek kompanii I i II wyposażony jest w instalację odgromową wykonaną w stopniu podstawowym. 5.11. Dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie: stałych urządzeń gaśniczych, systemu sygnalizacji pożarowej, dźwiękowego systemu ostrzegawczego, instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, urządzeń oddymiających, dźwigów przystosowanych do potrzeb ekip ratowniczych Dla analizowanego budynku, jako wydzielonej strefy pożarowej posiadającej kubaturę powyżej 1000 m 3 wymagany jest przeciwpożarowy wyłącznik prądu. Wyłącznik prądu zlokalizowany jest przy głównym wejściu do budynku oraz odpowiednio oznakowany. Budynek jest wyposażony w instalację wodociągową przeciwpożarową na bazie hydrantów 52 z wężami płaskoskładanymi. W danej kategorii budynków wymaga się stosowania hydrantów 25 z wężem półsztywnym. Klatki schodowe wyposażone są w systemy oddymiania grawitacyjnego niespełniającego wymagań Polskiej Normy w zakresie minimalnej powierzchni czynnej oddymiania. Systemy oddymiania uruchamiane są automatycznie i ręcznie. Uruchomienie automatyczne realizowane jest za pomocą czujek dymu zlokalizowanych w najwyższym punkcie klatek schodowych. Z uwagi na ograniczoną wysokość zadziałania czujek dymu powinny być instalowane co najmniej co drugą kondygnację. Ręczne przyciski oddymiania znajdują się na najwyższej i najniższej kondygnacji. Zgodnie z wymaganiami Normy powinny znajdować się na co trzeciej kondygnacji. W obiekcie zainstalowano system sygnalizacji pożaru. System SAP jest adresowalny, oparty o rozwiązania firmy Aritech. Centrala posiada linie dozorowe z czujkami optycznymi dymu oraz ręcznymi ostrzegaczami pożaru. Centrala posiada połączenie z pomieszczeniem wartowni (ochrona całodobowa) oraz z centrum monitoringu Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 16

pożarowego. Alarm pożarowy przekazywany jest zarówno drogą telefoniczną (modem), jak i drogą radiową. System sygnalizacji pożaru przekazuje alarmy pożarowe do KM PSP w Kaliszu. System sygnalizacji pożaru zasięgiem nie obejmuje klatek schodowych. Wykrywanie pożaru w tych przestrzeniach realizuje system oddymiania. System oddymiania nie jest zintegrowany z systemem sygnalizacji pożaru, co w przypadku wystąpienia zadymienia jedynie w przestrzeni klatek schodowych może spowodować: brakiem reakcji systemu sygnalizacji pożaru, brak reakcji personelu ochrony, brak reakcji jednostki Państwowej Straży Pożarnej. System sygnalizacji pożaru wyposażony w sygnalizatory akustyczne oraz akustycznooptyczne w ilości 1 szt./ kondygnację. Powyższe rozwiązanie nie zapewni skuteczności alarmowania w przypadku powstania pożaru. Budynek wyposażony jest w instalację awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego na drogach ewakuacji poziomej i pionowej. 5.12. Wyposażenie w gaśnice i inny sprzęt gaśniczy Przestrzeń budynku wyposażona zostanie w ponadnormatywną ilość podręcznego sprzętu gaśniczego. Normatyw przewiduje wskaźnik 2 kg środka gaśniczego (proszek gaśniczy ABC) na każde 100 m 2 powierzchni strefy pożarowej ZL. Minimalna ilość środka gaśniczego przewidzianego normatywem dla budynków nadziemnej części budynku kompanii I i II, jako odrębnej strefy pożarowej wynosi 104 kg. Przewiduje się zwiększenie tej ilości o 50 % do 156 kg. 5.13. Zapotrzebowanie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru Wymagana ilość wody do celów przeciwpożarowych, służąca do zewnętrznego gaszenia pożaru dla budynku (budynek użyteczności publicznej oraz inny o takim przeznaczeniu o kubaturze brutto powyżej 5000 m 3 i powierzchni wewnętrznej przekraczającej 1000 m 2 ) wynosi, co najmniej 20 dm 3 /s. Na terenie COSSW w Kaliszu znajduje się wewnętrzna sieć wodociągowa wyposażona w 14 hydrantów zewnętrznych (w tym 13 nadziemnych i 1 podziemny). W najbliższym sąsiedztwie budynku (do 75 m) znajdują się dwa hydranty zewnętrzne nadziemne DN 80. Hydranty zlokalizowane są naprzeciwko frontowej części budynku w odległości 20-25 m. Wydajność hydrantów zewnętrznych wynosi: 650 dm 3 /min. (10,8 dm 3 /s) przy ciśnieniu 3,5 bar w czasie normalnego stanu pracy sieci wodociągowej, 950 dm 3 /min. (15,8 dm 3 /s) przy ciśnieniu 4,5 bar w czasie dodatkowego zasilania sieci wodociągowej przez pompę przeciwpożarową. Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 17

Pompa pożarowa załączana jest przez dowódcę zmiany na polecenie kierującego działaniem ratowniczym. 5.14. Droga pożarowa Do analizowanego budynku niskiego zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL II, zgodnie z 12 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. nr 124 poz. 1030 z 2009 r.) występuje obowiązek zapewnienia drogi pożarowej. Do budynku koszarowego zapewniono dojazd pożarowy. Dojazd zapewniony jest drogą wewnętrzną od frontowej części budynku. W pobliżu szczytowych części budynku zlokalizowane są place manewrowe. Z tyłu budynku znajduje się parking wewnętrzny dla samochodów osobowych. Pomiędzy drogą pożarową i ścianą budynku nie występują stałe elementy zagospodarowania terenu o wysokości przekraczającej 3 m utrudniające dostęp do obiektów. Droga pożarowa znajduje się w wymaganej przepisami odległości od budynku. 6. ZAKRES NIEZGODNOŚCI Z WYMAGANIAMI OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW 6.1. Wskazanie wszystkich występujących w budynku niezgodności z przepisami techniczno-budowlanymi i przeciwpożarowymi W budynku stwierdzono występowanie następujących niezgodności z przepisami techniczno budowlanymi i ochrony przeciwpożarowej. Niezgodności przedstawiono w poniższej tabeli 1. ZAKRES NIEZGODNOŚCI Naruszenie przepisów technicznobudowlanych i przeciwpożar owych 68.1. (1) Element niezgodności Szerokość biegu w świetle Szerokość spocznika Opis niezgodności Na klatce K 1 wynosi min. 1,18 m Na klatce K 2 wynosi min. 1,09 m Na klatce K 3 wynosi min. 1,15 m Wymiar wymagany Minimalna szerokość użytkowa - 1,2 m Zwężenia na klatce K1 barierka ściana 1,19 1,48 m Minimalna szerokość użytkowa - 1,5 m Zwężenia na półpiętrach klatki K2 USUNIĘCIE NIEZGODNOŚCI TAK lub NIE (rozwiązanie zastępcze) NIE ROZWIĄZANIE ZASTĘPCZE Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 18

POLSKA NORMA PN-B-02877-4 POLSKA NORMA PN-B-02877-4 CEN-TS 54-14 CEN-TS 54-14 28.1. pkt. 11 (2) CEN-TS 54-14 Powierzchnia czynna oddymiania Urządzenia do automatycznego i ręcznego uruchamiania systemu oddymiania Sygnalizatory akustyczne Zakres ochrony systemu sygnalizacji pożaru 256.3 (1) Dopuszczalna długość dojścia ewakuacyjnego. 19.1. (2) Instalacja wodociągowa barierka grzejnik 1,00 1,21 m Zwężenia na półpiętrach klatki K3 barierka grzejnik 1,10 1,20 m Powierzchnia czynna oddymiania istniejących okien oddymiających na klatkach K 1, K 2 i K 3 mniejsza niż 5% powierzchni rzutu klatki schodowej Przestrzenie klatek schodowych K 1, K 2 i K 3 wyposażone w czujki dymu zlokalizowane jedynie w najwyższym punkcie klatki schodowej. Wysokość montażu czujki punktowej dymu >11m Klatki schodowe K 1, K 2 i K 3 wyposażone w ręczne przyciski oddymiania na najwyższej i najniższej kondygnacji Ilość sygnalizatorów akustycznych nie zapewnia skutecznego alarmowania w przypadku powstania pożaru (1 sygnalizator/ kondygnacja budynku) System sygnalizacji pożaru nie obejmuje przestrzeni klatek schodowych Odległość od drzwi pokoi mieszkalnych nr 426, 427 do wyjścia na zewnątrz budynku wynosi ok. 53 m Odległość od drzwi sal dydaktycznych części biurowodydaktycznej (BD) do wyjścia na zewnątrz budynku wynosi ok. 66 m Budynek wyposażony w hydranty 52. Powierzchnia czynna oddymiania powinna wynosić co najmniej 5 % powierzchni rzutu chronionej klatki schodowej. Graniczna wysokość montażu punktowej czujki dymu nie powinna przekraczać 11 m (zgodnie z CEN-TS 54-14) W budynkach wielokondygnacyjnych ręczne przyciski oddymiania powinny być lokalizowane przy wejściu do budynku, na najwyższej kondygnacji oraz na co trzeciej kondygnacji Liczba i rodzaj użytych sygnalizatorów akustycznych powinna zapewnić uzyskanie poziomu natężenia dźwięku zgodnego z CEN-TS 54-14 System sygnalizacji pożaru z automatycznym wykrywaniem pożaru, obejmującym wszystkie przestrzenie w budynku, z wyjątkiem wyłączonych zgodnie z CEN-TS 54-14 Maksymalnie 10 m przy jednym dojściu dla strefy ZL V Maksymalnie 30 m (w tym nie więcej niż 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej) dla strefy ZL III Budynki zaliczane do kategorii zagrożenia NIE ROZWIĄZANIE ZASTĘPCZE TAK Zgodnie z pkt 6.2.1. i 6.2.2. TAK Zgodnie z pkt 6.2.4. TAK Zgodnie z pkt 6.2.3. NIE ROZWIĄZANIE ZASTĘPCZE TAK Zgodnie z pkt Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 19

przeciwpożarowa 227.1 (1) Dopuszczalna powierzchnia stref pożarowych Hydranty nie zapewniają ochrony całej powierzchni strefy pożarowej. Powierzchnia strefy pożarowej nadziemnej części budynku wynosi 5228,89 m 2 ludzi (ZL) wyposaża się w hydranty 25 z wężem półsztywnym. Hydranty powinny zapewniać ochronę całej strefy pożarowej. Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej budynku średniowysokiego zawierającego strefy pożarowe ZL III i ZL V nie powinna przekraczać 5000 m 2 6.2.5. NIE ROZWIĄZANIE ZASTĘPCZE 232.1 (1) Wykonanie ściany oddzielenia przeciwpożaroweg o pomiędzy budynkiem kompanii I i II oraz budynkiem kotłowni Ściana murowana ocieplona styropianem Ściany i stropy stanowiące elementy oddzielenia przeciwpożarowego powinny być wykonane z materiałów niepalnych NIE ROZWIĄZANIE ZASTĘPCZE 246.6 (1) Odporność ogniowa drzwi z pomieszczeń, które prowadzą na drogi komunikacji ogólnej W budynku średniowysokim (SW) i wyższym, w strefie pożarowej ZL V, drzwi z Brak udokumentowanej pomieszczeń, z odporności ogniowej drzwi z wyjątkiem pomieszczeń prowadzące na higienicznosanitarnych, drogi komunikacji ogólnej prowadzące na drogi komunikacji ogólnej, powinny mieć klasę odporności ogniowej co najmniej E I 30. NIE ROZWIĄZANIE ZASTĘPCZE 219.2 (1) Oddzielenie pomieszczeń poddasza użytkowego od konstrukcji dachu Brak udokumentowanej odporności ogniowej oddzielenia pomieszczeń poddasza użytkowego od palnej konstrukcji dachu W budynkach średniowysokich w strefach ZL III i ZL V poddasze użytkowe przeznaczone na cele mieszkalne lub biurowe powinno być oddzielone od palnej konstrukcji i palnego przekrycia dachu przegrodami o klasie odporności ogniowej EI 60 NIE ROZWIĄZANIE ZASTĘPCZE (1) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (T.j. Dz. U. z 2015r. poz. 1422). Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 20

(2) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. 2010 Nr 109, poz. 719). 6.2. Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, które zostaną doprowadzone w budynku do stanu zgodnego z przepisami: W ramach dostosowania budynku do obowiązujących wymagań, zostaną doprowadzone do stanu zgodnego z obowiązującymi przepisami następujące niezgodności polegające na: 1) uzupełnieniu systemu oddymiania o dodatkowe czujki dymu na co drugiej kondygnacji 2) uzupełnieniu systemu oddymiania o dodatkowe przyciski oddymiania na poziomie piętra II 3) zintegrowaniu systemu oddymiania z systemem sygnalizacji pożaru 4) uzupełnieniu systemu sygnalizacji pożaru w dodatkowe sygnalizatory optyczno-akustyczne zapewniające wystarczające natężenie dźwięku alarmu na całej powierzchni chronionej 6.3. Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno-budowlanych i przeciwpożarowych, które nie zostały doprowadzone w budynku do stanu zgodnego z przepisami. Nie doprowadzono do stanu zgodnego z przepisami rozbieżności przedstawionych w tabeli, dotyczących: 1) Braku wymaganej minimalnej szerokości biegów klatki schodowej /Minimalna szerokość biegów na klatkach schodowych K 1, K 2 i K 3 na występujących zwężeniach wynosi kolejno 1,18 m, 1,09 m i 1,15 m w stosunku do wymaganej minimalnej szerokości 1,2 m/. 2) Braku wymaganej minimalnej szerokość spoczników klatki schodowej, /Występujące zwężenia spoczników na klatkach schodowych K 1, K 2 i K 3 wynoszą: na klatce K1 1,19 1,48 m (pomiędzy barierką i ścianą), na klatce K 2 1,00 1,21 m (pomiędzy barierką i grzejnikiem), na klatce K 3 1,10 1,20 m (pomiędzy barierką i grzejnikiem) w stosunku do wymaganej minimalnej szerokości 1,5 m/. 3) Wykonania istniejącego systemu oddymiania grawitacyjnego w sposób niezgodny z POLSKĄ NORMĄ /W budynku kompanii I i II w obudowanych klatkach schodowych zapewniono system oddymiania grawitacyjnego, przy czym szacunkowa powierzchnia czynna oddymiania jest mniejsza niż 5% powierzchni rzutu chronionej klatki schodowej. Szacunkowe spełnienie wymaganej powierzchni czynnej oddymiania dla klatek schodowych K 1, K 2 i K 3 wynosi kolejno 36%, 47 % i 46%/. 4) Przekroczenia dopuszczalnej długości dojścia ewakuacyjnego / przekroczona długość dojścia od drzwi sal dydaktycznych części biurowo-dydaktycznej (BD) do wyjścia na zewnątrz budynku wynosząca ok. 66 m w stosunku do wymaganej dla stref ZL III 30 m (w tym nie więcej niż 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej)/ 5) Przekroczenia dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 21

/Powierzchnia strefy pożarowej nadziemnej części budynku wynosi 5228,89 m 2 w stosunku do maksymalnej dopuszczalnej dla budynku średniowysokiego zawierającego strefy pożarowe ZL III i ZL V 5000 m 2 / 6) Wykonania (ocieplenia) ściany oddzielenia przeciwpożarowego pomiędzy budynkiem kompanii I i II oraz budynkiem kotłowni z materiału palnego /Przylegający do budynku kompanii budynek kotłowni gazowej jest ocieplony styropianem co powoduje niezgodność w stosunku do wymagania, aby ściany stanowiące elementy oddzielenia przeciwpożarowego wykonane były z materiałów niepalnych/ 7) Braku udokumentowanej odporności ogniowej drzwi z pomieszczeń prowadzących na drogi komunikacji ogólnej /Drzwi z pomieszczeń kompanii I i II prowadzące na drogi komunikacji ogólnej nie posiadają udokumentowanej odporności ogniowej. W budynku średniowysokim w strefie pożarowej ZL V, drzwi z pomieszczeń z wyjątkiem higieniczno-sanitarnych, prowadzące na drogi komunikacji ogólnej, powinny mieć klasę odporności ogniowej co najmniej EI 30/ 8) Braku udokumentowanej odporności ogniowej oddzielenia pomieszczeń poddasza użytkowego od palnej konstrukcji dachu /Oddzielenie pomieszczeń poddasza użytkowego od palnej konstrukcji dachu nie posiada udokumentowanej odporności ogniowej w stosunku do wymaganej budynkach średniowysokich w strefach ZL III i ZL V, na poddaszu użytkowym przeznaczonym na cele mieszkalne lub biurowe - EI 60/ 9) Braku udokumentowanej odporności ogniowej obudowy klatki schodowej K1 na kondygnacji parteru, II i III piętra / okna bezklasowe pomiędzy klatką a częścią biurowo-dydaktyczną/. Wymienione wyżej niezgodności z wymaganiami przepisów technicznobudowlanych i przeciwpożarowych wynikają aktualnie z braku technicznych możliwości dostosowania wymienionych elementów dotyczących głównie analizowanego budynku. Spełnienie większości wymagań związanych z warunkami ewakuacji musiała by się wiązać ze znaczną przebudową budynku. Spełnienie pozostałych wymagań związanych z prawidłową obudową klatek schodowych, ich oddymianiem, podziałem budynku na kilka stref pożarowych, wymianie istniejącego ocieplenia fragmentów ścian, a także wydzielenie pomieszczeń poddasza za pomocą drzwi i oddzieleń o wymaganej odporności ogniowej wiąże się ze znacznymi nakładami finansowymi i pracami modernizacyjnymi o bardzo szerokim zakresie. W obecnej sytuacji realizacja tak szerokiego frontu robót jest praktycznie niemożliwa z uwagi na konieczność utrzymywania bazy noclegowej Centralnego Ośrodka Szkolenia Służby Więziennej w Kaliszu na obecnym poziomie, a także z uwagi na szacunkowe koszty całej modernizacji, przekraczające aktualne możliwości budżetowe ośrodka. Występujące lokalne przewężenia biegów i spoczników w większości przypadków są nieznaczne w stosunku do wymaganych szerokości. Istniejące warunki nie wpływają w sposób istotny na ograniczenie możliwości ewakuacji z budynku. Występujące w obiekcie przekroczenia dopuszczalnej długości dojścia ewakuacyjnego o ponad 100% wynikają z niewłaściwego wydzielenia przestrzeni Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 22

klatek schodowych przy wykorzystaniu drzwi i przeszkleń co najwyżej w klasie odporności ogniowej i dymoszczelności ES 30 (klatka schodowa K 3) - a także nie wykonania należycie istniejących systemów oddymiania. Zaproponowane rozwiązania zastępcze spowodują stworzenie warunków znacznie podnoszących bezpieczeństwo użytkowników budynku kompanii. Nie bez znaczenia w analizowanym przypadku jest fakt, iż obiekt kompanijny jest przeznaczony przede wszystkim dla funkcjonariuszy Służby Więziennej odbywających szkolenia i doskonalenia zawodowe na terenie ośrodka. W większości są to osoby o bardzo dobrych właściwościach fizycznych, a także prezentujących wysoki poziom dyscypliny. Dotychczasowa polityka kierownictwa ośrodka polegająca na intensywnym szkoleniu personelu ośrodka a także na przeprowadzaniu alarmów ćwiczebnych dla słuchaczy, powoduje, iż poziom bezpieczeństwa ludzi w obiekcie jest wyższy, niż w innych obiektach o podobnym przeznaczeniu (np. akademiki, hotele). Przeprowadzone dotychczas alarmy dla słuchaczy obejmujące realizację ewakuacji całkowitej obiektu dały wyniki bardzo dobre. Czas ćwiczenia od momentu otrzymania polecenia przez służbę ochrony ośrodka (wartownia) o przeprowadzeniu ewakuacji całkowitej do momentu opuszczenia obiektu przez ostatnią osobę wahał się w granicach 8 12 minut. Otrzymane wyniki dotyczyły przeprowadzonych ćwiczeń w godzinach wczesnoporannych. 6.4. Przyjęte rozwiązania (ponadstandardowe) zastępcze, inne niż określają to przepisy techniczno-budowlane i przeciwpożarowe zapewniające zabezpieczenie przeciwpożarowe obiektu (rekompensujące niezgodności niemożliwe do usunięcia w zabezpieczeniu przeciwpożarowym w stosunku do wymagań przepisów) - wyszczególnienie proponowanych rozwiązań zastępczych. Jako rozwiązanie zastępcze, rekompensujące brak możliwości usunięcia niezgodności w stosunku do wymagań przepisów, autorzy ekspertyzy uznają za niezbędne zrealizowanie następujących rozwiązań: 1) Podział nadziemnej części budynku na 15 wydzielonych stref zamykanych drzwiami w klasie odporności ogniowej EI 30 2) Stosowanie oświetlenia awaryjnego ewakuacji o natężeniu oświetlenia min. 5 lux (konieczna wymiana lamp) na drogach ewakuacyjnych, również tych doświetlonych w sposób naturalny 3) Przeprowadzanie alarmów ćwiczebnych dla słuchaczy, każdorazowo przy przybyciu nowej grupy, co najmniej 50 osób, przy czym nie rzadziej niż raz w kwartale 4) Wyposażenie budynku w podręczny sprzęt gaśniczy pozwalający na likwidację zarzewia pożaru w ilości zwiększonej o 50 % w stosunku do normatywu 5) Umieszczenie procedury ewakuacji i planu ewakuacyjnego w każdym pokoju mieszkalnym Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 23

6) Wdrożenie w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego budynku procedur dla personelu ochrony oraz dowódców kompanii zatrudnionych w obiekcie w zakresie ogłaszania alarmu i prowadzenia ewakuacji z budynku 7) Poinformowanie Komendanta Miejskiego PSP o wykonaniu wszystkich zaleconych prac. 8) Zamknięcia klatek schodowych K2 i K3 drzwiami o klasie odporności ogniowej EI 30. 6.5. Analiza i ocena wpływu rozwiązań zastępczych na poziom bezpieczeństwa pożarowego, służąca wykazaniu niepogorszeniu warunków ochrony przeciwpożarowej Jednym z wymogów, które musi spełniać istniejący obiekt budowlany jest zapewnienie warunków ewakuacyjnych w zakresie bezpieczeństwa życia ludzi w nim przebywających. Proponowane rozwiązania zastępcze będą polegały między innymi na rozwiązaniach techniczno-budowlanych polegających na podziale budynku na strefy zamykane drzwiami w klasie odporności ogniowej EI 30. Powyższe rozwiązanie spowoduje możliwości ewakuacji użytkowników budynku do stref zamkniętych, zbliżonych pod względem poziomu bezpieczeństwa do wydzielonych stref pożarowych. Przejście do strefy zamykanej drzwiami o odporności ogniowej, z której istnieje możliwość kontynuowania ewakuacji na zewnątrz budynku zbliża aktualnie występujące warunki ewakuacji do warunków o których mowa w 256.1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (T.j. Dz. U. z 2015r. poz. 1422) długość drogi dojścia mierzy się od wyjścia z pomieszczenia na tę drogę do wyjścia do innej strefy pożarowej lub na zewnątrz budynku. Zwiększenie bezpieczeństwa ewakuacji osiągnięte zostanie również poprzez lepsze doświetlenie dróg ewakuacji poprzez modernizację istniejącego oświetlenia awaryjnego ewakuacji, a także poprzez doposażenie budynku w podręczny sprzęt gaśniczy w ilości zwiększonej w stosunku do wymagań przepisów. Pozostałe rozwiązania zastępcze polegać będą na działaniach organizacyjnych, usprawniających proces ewakuacji obiektu oraz intensyfikujących ćwiczenia w tym zakresie. W ramach działań związanych z dostosowaniem budynku do obowiązujących przepisów przeciwpożarowych w budynku będą nadal występować podstawy do uznania go za zagrażający życiu ludzi (przekroczenie dopuszczalnej długości dojścia). Jego stan ochrony przeciwpożarowej ulegnie jednak zdecydowanej poprawie. Koncepcja zapewnienia akceptowalnego poziomu bezpieczeństwa ludzi została oparta na następujących założeniach: Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 24

1) W przypadku powstania pożaru w jakiejkolwiek użytkownicy obiektu będą mieli możliwość ewakuacji do wydzielonej bezpiecznej strefy, zamykanej drzwiami o odporności ogniowej EI 30, z której istnieje możliwość kontynuowania ewakuacji do wyjścia na zewnątrz budynku. 2) Istniejąca obudowa dymoszczelna pionów klatek schodowych, a także istniejący system oddymiania grawitacyjnego ograniczy możliwość rozprzestrzeniania się dymu po przestrzeniach budynku. 3) Strefa pożarowa obejmująca budynek wyposażona będzie w podręczny sprzęt gaśniczy w ilości zwiększonej o 50 % w stosunku do normatywu pozwalającej na likwidację każdego zarzewia pożaru. 4) Zwiększenie natężenia oświetlenia awaryjnego ewakuacji również na drogach ewakuacyjnych oświetlonych światłem naturalnym - zapewni możliwość bezpieczniejszej ewakuacji w warunkach zaniku zasilania elektrycznego (szczególnie w porach nocnych). 5) Poczynione rozwiązania organizacyjne wpłyną w sposób istotny na usprawnienie procesu ewakuacji w budynku. Zakres przewidzianych do realizacji przedsięwzięć i rozwiązań, ma istotny wpływ na stan bezpieczeństwa pożarowego budynku i przebywających w nim osób. Ocenia się, iż zastosowanie rozwiązań zastępczych zapewni akceptowalny poziom bezpieczeństwa ludzi i mienia, zbliżony do wymaganego przepisami. 6.6. Wnioski w kontekście niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej Wnioskujemy do Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Poznaniu o uzgodnienie przedstawionych rozwiązań zastępczych w trybie 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późniejszymi zmianami), w związku z 207 ust.2 Rozporządzenia ujętych w pkt. 6.4 Ekspertyzy jako spełniającego wymagania przepisów techniczno-budowlanych w sposób inny niż podany w niniejszym rozporządzeniu niepogarszających warunków ochrony przeciwpożarowej. Za zespół: Załączniki: Plan sytuacyjny analizowanego obiektu kompanii I i II Rzuty kondygnacji budynku kompanii I i II Przekrój budynku. Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 25

ZDJĘCIA DOKUMENTUJĄCE STAN OBIEKT Foto.1 Widok budynku kompanii I i II od frontu Foto.2 Wejście główne do obiektu (klatka K 1) Foto.4 Wejście do klatki K 3 Foto3 Wejście do klatki K2 Foto 5 Droga pożarowa oraz umiejscowienie najbliższego hydrantu zewnętrznego Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 26

Foto.6 Okno oddymiania klatki K 1 Foto 7 Okna oddymiania klatki K 1 Foto.8 Lokalizacja kotłowni gazowej Foto 9 Fragment ściany kotłowni ocieplonej styropianem Foto.10 Lokalne zwężenie biegu klatki K 1 (1,18m) Foto 11 Lokalne zwężenie biegu (1,09m) i spocznika (1,00m) klatki K2 poręcz/ grzejnik Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 27

Foto.12 Lokalne zwężenie spocznika klatki K 3 (1,10m) Foto 13 Lokalne zwężenie biegu (1,15m) klatki K3 poręcz/ ściana Foto.14 Lokalne zwężenie spocznika klatki K 1 (1,19m) Foto 15 Istniejące przeszklenia dymoszczelne S 30 (klatka K1) Foto.16 Istniejące zamknięcie dymoszczelne klatki K1 Foto 17 Okno istniejącego systemu oddymiania klatki K2 Foto 18 Okno istniejącego systemu oddymiania klatki K3 Foto 19 Wyjście ewakuacyjne z klatki K 2 Foto 20 Widok tylnej części budynku Ekspertyza Techniczna w zakresie budowlanym i ochrony przeciwpożarowej S t r o n a 28