Test z zakresu rozwoju państwa polskiego do czasów Kazimierza Odnowiciela 1. Na podstawie mapy zamieszczonej poniżej uzupełnij podaną tabelę. Słowianie Zachodni Słowianie Południowi Słowianie Wschodni 2. Posiłkując się tabelą z poprzedniego zadania i wiedzą z poprzednich lekcji, podziel Słowian, biorąc za podstawę podziału ośrodek, z którego przyjęto chrzest. Zbuduj odpowiednią tabelę. 3. Decyzja Mieszka I z 966 roku nie przyczyniła się do: A. włączenia Polski do kręgu kultury europejskiej; B. wzmocnienia pozycji wśród innych władców plemiennych; C. wprowadzenia w Polsce stosunków lennych; D. zabezpieczenia państwa przed interwencją zewnętrzną. 4. Najstarszy opis granic polskich odnajdujemy w: A. Kronice Galla Anonima; B. zapisach Ibrahima ibn Jakuba; C. akcie Dagome iudex; D. żywocie św. Wojciecha. Strona 1 z 6
5. Mieszko I do ziem, które odziedziczył po przodkach, przyłączył po roku 966: A. Pomorze, Wielkopolskę i Śląsk; B. Pomorze, Śląsk i Małopolskę; C. Śląsk, Mazowsze i Pomorze; D. Pomorze, Mazowsze i Małopolskę. 6. Zwycięska dla Mieszka I bitwa pod Cedynią zadecydowała o przyłączeniu do Polski: A. Śląska; B. Małopolski; C. Mazowsza; D. Pomorza. Przeczytaj zamieszczone poniżej teksty i wykonaj zadania 7, 8, 9, 10. [...] Oby Bóg przebaczył cesarzowi [Ottonowi III], że czynszownika [Bolesława Chrobrego] czyniąc udzielnym panem, do tego stopnia go wywyższył, iż zapomniawszy o stanowisku swego ojca ośmiela się on zawsze dotąd sobie przełożonych powoli zepchnąć w poddaństwo i łowiąc ich na wędkę marnego pieniądza przyprawiać o utratę wolności i niewolę!... Wiek V XV w źródłach, s. 102. [...] Zważywszy jego chwałę, potęgę i bogactwo, cesarz rzymski zawołał w podziwie: Na koronę mego cesarstwa! To, co widzę, większe jest, niż wieść głosiła!... A zdjąwszy z głowy swej diadem cesarski, włożył go na głowę Bolesława na [zadatek] przymierza i przyjaźni i za chorągiew triumfalną dał mu w darze gwóźdź z Krzyża Pańskiego wraz z włócznią św. Maurycego, w zamian za co Bolesław ofiarował mu ramię św. Wojciecha... cesarz go bratem i współpracownikiem cesarstwa i nazwał go przyjacielem i sprzymierzeńcem narodu rzymskiego. Ponadto zaś przekazał na rzecz jego oraz jego następców wszelką władzę, jaka w zakresie [udzielania] godności kościelnych przysługiwała cesarstwu w królestwie polskim czy też w innych podbitych już przez niego krajach barbarzyńców oraz w tych, które podbije [w przyszłości]. Postanowienia tego układu zatwierdził [następnie] papież Sylwester przywilejem św. Rzymskiego Kościoła [...] Anonim, tzw. Gall, Kronika polska, Wrocław 1989, s. 20 22 7. Powyższe teksty opisują: A. chrzest Mieszka I; B. koronację Bolesława Chrobrego; C. przebieg zjazdu gnieźnieńskiego; D. wizytę Bolesława Chrobrego w Magdeburgu. 8. Nałożenie na głowę Bolesława diademu cesarskiego i przekazanie włóczni św. Maurycego w przekazie Galla Anonima odebrane zostało jako: A. wywyższenie księcia polskiego; B. zgoda na koronację księcia polskiego; C. nadanie księciu praw monarszych; D. wyróżnienie księcia polskiego. Strona 2 z 6
9. W zapisie kronikarza niemieckiego Thietmara decyzje Ottona III: A. są uznane za zgodne z linią polityczną Ottonów; B. są sprzeczne z polityką Ottona II; C. nie będą miały wpływu na politykę Cesarstwa; D. zaostrzą stosunki między księciem a cesarzem. 10. Nadanie księciu polskiemu prawa w zakresie (udzielania) godności kościelnych : A. wskazywało na odrębność, samodzielność Kościoła polskiego; B. wskazywało na podległość Kościoła polskiego papieżowi i cesarzowi; C. wskazywało na podległość Kościoła polskiego tylko cesarzowi; D. nie miało wpływu na sytuację prawną Kościoła na ziemiach polskich. 11. Koronacja Bolesława Chrobrego z 1025 roku zakończyła etap w budowie państwa polskiego. Napisz w 3 zdaniach, na czym polegało znaczenie koronacji Bolesława Chrobrego. 12. Do przejawów kryzysu państwa polskiego z czasów Mieszka II nie zaliczymy: A. odesłania insygniów koronacyjnych utraty suwerenności; B. rozpadu terytorialnego odłączania się ziem połączonych przez przodków; C. buntów społecznych wymierzonych przeciwko władzy świeckiej i duchownej; D. najazdu Brzetysława czeskiego na Wielkopolskę utrata metropolii. 13. Przeanalizuj zamieszczoną poniżej mapę i wykonaj zamieszczone pod nią zadania. a) wypisz ziemie czasowo należące do Polski; b) podaj nazwę grodu będącego metropolią Polski; c) wyjaśnij, czym spowodowana była czasowa przynależność do państwa polskiego wymienionych w punkcie a) ziem. Strona 3 z 6
14. Stosunki pierwszych Piastów z poddanymi regulowało prawo... 15. Wypełnij zamieszczone poniżej ramki obrazujące strukturę władzy w państwie polskim za pierwszych Piastów, wpisując w odpowiednie miejsca: książę/król, wiec, dwór, drużyna. Opisz za pomocą wektorów wzajemne zależności wskazanych składników władzy. 16. Podstawą zarządu administracyjnego państwa były a)..., a stojący na ich czele b)... posiadał władzę w zakresie c).... 17. Powstałe w Tyńcu, Mogilnie, Łyścu i Lubiniu pierwsze klasztory na ziemiach polskich należały do zakonu... 18. Przed katedrą w Gnieźnie stoi pomnik w hołdzie budowniczemu państwa polskiego. a) Kogo umieszczono na cokole? b) Kto jeszcze powinien znaleźć się na cokole? c) Dlaczego o tych władcach pisze się jako o budowniczych Polski? Podaj pięć argumentów. d) Narysuj linię chronologiczną i zamieść na niej wydarzenia związane z budową państwa w okresie 966 1039. Strona 4 z 6
KARTA ODPOWIEDZI Nazwisko i imię... klasa... data... 1. Słowianie Zachodni Słowianie Południowi Słowianie Wschodni 2. Zaznacz prawidłową odpowiedź, wstawiając w odpowiednie miejsce. 3. A B C D 4. A B C D 5. A B C D 6. A B C D 7. A B C D 8. A B C D 9. A B C D 10. A B C D 11. 1. 2. 3. Zaznacz prawidłową odpowiedź, wstawiając w odpowiednie miejsce. 12. A B C D Strona 5 z 6
13. a) b) c) 14.... 15. 16. a) b) c) 17.... 18. a) b) c)...... d) Strona 6 z 6