RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180313 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 316094 (51) IntCl7: A61M 25/00 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 12.09.1996 (54) Transluminescencyjny zgłębnik balonowy (43) Zgłoszenie ogłoszono: 16.03.1998 BUP 06/98 (73) Uprawniony z patentu: Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.01.2001 WUP 01/01 (72) Twórca wynalazku: Erwin Mozolewski, Szczecin, PL PL 180313 B1 (57) 1. Transluminescencyjny zgłębnik balonowy zawierający elastyczny rurowy przewód i balon szczelnie zamocowany na tym przewodzie, znamienny tym, że w pobliżu dystalnej końcówki przewodu (2) głównego jest wykonany przelotowy otwór (5) w ściance tego przewodu, przy czym ujście otworu (5) znajduje się we wnętrzu balonu (3), zaś w przestrzeni wewnętrznej objętej pojemnością balonu i przewodu jest umieszczone źródło światła (4). Fig. 1
Transluminescencyjny zgłębnik balonowy Zastrzeżenia patentowe 1. Transluminescencyjny zgłębnik balonowy zawierający elastyczny rurowy przewód i balon szczelnie zamocowany na tym przewodzie, znamienny tym, że w pobliżu dystalnej końcówki przewodu (2) głównego jest wykonany przelotowy otwór (5) w ściance tego przewodu, przy czym ujście otworu (5) znajduje się we wnętrzu balonu (3), zaś w przestrzeni wewnętrznej objętej pojemnością balonu i przewodu jest umieszczone źródło światła (4). 2. Zgłębnik według zastrz. 1, znamienny tym, że źródło światła (4) jest umieszczone w przestrzeni wewnętrznej przewodu (2) głównego i na wysokości otworu przelotowego (5). 3. Zgłębnik według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że wnętrze balonu (3) połączone jest przez otwór przelotowy (5) w ściance przewodu (2) głównego z jednym kanałem (6) wewnętrznym tego przewodu, natomiast źródło światła (4) jest umieszczone w drugim, odrębnym kanale (9) tego przewodu. 4. Zgłębnik według zastrz. 1, znamienny tym, że dystalny odcinek jego przewodu (2) głównego, aż do otworu przelotowego (5) w jego ściance stanowi prowadnicę (11), zaś długość tej prowadnicy zawiera się w granicach od 15% do 30% całkowitej długości przewodu (2). 5. Zgłębnik według zastrz. 1, znamienny tym, że balon (3) ma kształt wrzeciona z wydłużoną, smukłą częścią górną, zaś ujście otworu przelotowego (5) znajduje się w rozszerzonej, dolnej części tego balonu. 6. Zgłębnik według zastrz. 1, znamienny tym, że na zewnętrznej powierzchni przewodu (2) głównego i we wnętrzu balonu (3) jest osadzona cylindryczna przesuwka (12) zaopatrzona w otwór (13) wykonany w ściance bocznej. 7. Zgłębnik według zastrz. 1, znamienny tym, że ścianka zewnętrzna elastycznego przewodu (2) głównego stanowi warstwę tłumiącą promienie świetlne, natomiast wewnętrzna przegroda (10) przewodu między kanałem (6) pierwszym a kanałem (9) drugim stanowi warstwę o małym współczynniku tłumienia promieni świetlnych. * * * Przedmiotem wynalazku jest transluminescencyjny zgłębnik balonowy, przeznaczony do wykonywania punkcji tchawiczo - przełykowej przy zakładaniu wentylowych protez głosowych po całkowitej laryngekotomii krtani. Z opisu patentowego RFN Nr 2823192 znane jest rozwiązanie techniczne katetera balonowego przeznaczonego do stosowania w urologii. Kateter ten ma postać giętkiej rurki o przekroju kołowym i jednym kanale wewnętrznym. W pobliżu owalnego końca katetera znajduje się podłużny otwór odpływowy, natomiast płaszcz rurki katetera w rejonie usytuowania tego otworu ma podwójne ścianki, zaś przestrzeń wewnętrzna między ściankami połączona jest z ręczną pompką tłoczącą powietrze do tej przestrzeni. Z europejskiego zgłoszenia patentowego Nr 299158 znane jest rozwiązanie techniczne wielokanałowego katetera balonowego mającego zastosowanie w angioplastyce. Kateter ten ma główny przewód trój kanałowy zakończony z jednej strony balonem, zaś ze strony przeciwnej zaworem trój drożnym. Do wspomnianego zaworu są doprowadzone trzy pojedyncze, elastyczne również przewody, wyposażone w obsady dopasowane do końcówek typowych strzykawek. Kolejne rozwiązanie techniczne katetera do prowadzenia angioplastyki znane jest z europejskiego zgłoszenia patentowego N r 277367. W rozwiązaniu tym kateter ma wielokanałowy i dwuodcinkowy przewód główny wyposażony w dwa balony, z których jeden jest
3 umieszczony w pobliżu końcówki przedniej przewodu, zaś balon drugi umieszczony jest za pierwszym w odległości około 20 centymetrów. Drugi z wielokanałowych przewodów, wiodący do balonu drugiego jest zakończony adapterem, który umożliwia uzupełnianie i opróżnianie balonów oraz wprowadzanie przewodu do angiografii. Z opisu patentowego RFN N r 3741938 znane jest natomiast rozwiązanie techniczne endoskopu do wziernikowania jam ciała, wyposażonego w źródło światła i obiektyw złączony ze światłowodem do przekazywania obrazu oraz w giętki element manipulacyjny. Źródło światła, obiektyw i element manipulacyjny są przy tym umieszczone w głowicy endoskopu, zaś głowica przytwierdzona jest do końcówki wielokanałowego i giętkiego przewodu tego endoskopu. W korpusie endoskopu zamocowana jest przeciwległa końcówka jego wielokanałowego przewodu oraz umieszczone są pokrętła i cięgna manipulacyjne, a także umieszczony jest tam okular, na który przekazywany jest obraz z końcówki światłowodu. Inne jeszcze rozwiązanie techniczne endoskopu znane jest z opisu patentowego RFN Nr 3621509. Endoskop ten ma również głowicę zamocowaną na końcówce wielokanałowego przewodu i głowica ta wyposażona jest w źródło światła oraz obiektyw do przekazywania obrazów na zewnątrz do obserwatora. W przewodzie endoskopu biegnie także dość szeroki kanał do przemieszczania instrumentów medycznych, przy czym końcówka tego kanału w głowicy jest wychylna i może zmieniać swoje położenie kątowe w granicach od 60 do 90. Istota wynalazku polega na tym, że w pobliżu dystalnej końcówki przewodu głównego zgłębnika jest wykonany przelotowy otwór w zewnętrznej ściance tego przewodu, przy czym ujście otworu znajduje się we wnętrzu balonu, zaś w przestrzeni wewnętrznej objętej pojemnością balonu i przewodu, jest umieszczone źródło światła. Następną cechą istotną wynalazku jest to, że źródło światła jest umieszczone w przestrzeni wewnętrznej przewodu głównego i na wysokości otworu przelotowego. Kolejną cechą istotną wynalazku jest to, że wnętrze balonu połączone jest przez otwór przelotowy w ściance przewodu głównego z jednym kanałem wewnętrznym tego przewodu, natomiast źródło światła jest umieszczone w drugim, odrębnym kanale tego przewodu. Kolejną cechą istotną wynalazku jest to, że dystalny odcinek jego przewodu głównego, aż do otworu przelotowego w jego ściance, stanowi prowadnicę, zaś długość tej prowadnicy zawiera się w granicach od 15% do 30% całkowitej długości przewodu. Kolejną cechą istotną wynalazku jest to, że balon ma kształt wrzeciona z wydłużoną, smukłą częścią górną, zaś ujście otworu przelotowego znajduje się w rozszerzonej, dolnej części balonu. Kolejną cechą istotną wynalazku jest to, że na zewnętrznej powierzchni przewodu głównego i we wnętrzu balonu jest osadzona cylindryczna przesuwka, zaopatrzona w otwór wykonany w jej ściance bocznej. Kolejną dalszą cechą istotną wynalazku jest to, że ścianka zewnętrzna elastycznego przewodu głównego stanowi warstwę tłumiącą promienie świetlne, natomiast przegroda przewodu głównego między wewnętrznym kanałem pierwszym i drugim stanowi warstwę o małym współczynniku tłumienia promieni świetlnych. Korzystnym efektem uzyskiwanym ze stosowania wynalazku jest to, że zgłębnik umożliwia dokonywanie wpierw szybkiej i pewnej punkcji tchawiczo - przełykowej, a następnie umożliwia, również tak samo, zainstalowanie w ściance przełyku wentylowej protezy głosowej. Stosowanie zgłębnika według wynalazku daje możliwość zaniechania dotychczasowych metod instalowania wentylowych protez głosowych, przez co ulegają znacznemu ograniczeniu dolegliwości pacjenta odczuwane w czasie instalowania wspomnianej protezy. Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przykładzie zastosowania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zgłębnik według wynalazku w schematycznym częściow ym widoku
4 180 313 i częściowym przekroju, zaś fig. 2 - ten sam zgłębnik w przekroju poprzecznym dokonanym płaszczyzną, której ślad na fig. 1 zaznaczono linią A - A. Na figurze 3 rysunku przedstawiono natomiast przekrój poprzeczny zgłębnika z fig. 1 dokonany płaszczyzną, której ślad na fig. 1 zaznaczono linią B-B. Na figurach 4, 5, 6, 7 i 8 rysunku przedstawiono natomiast poszczególne, ważniejsze fazy instalowania wentylowej protezy głosowej z zastosowaniem zgłębnika według wynalazku. Jak to uwidoczniono na rysunku transluminescencyjny zgłębnik 1 balonowy zawiera rurowy przewód 2 główny, na którym zamocowany jest elastyczny balon 3, którego górna i dolna szczelina dolega do zewnętrznej powierzchni przewodu głównego. W pobliżu dystalnego końca przewodu 2 w jego zewnętrznej ściance jest wykonany otwór 5 przelotowy wiodący do wewnętrznego kanału 6, biegnącego wzdłuż tego przewodu. Ujście wspomnianego otworu znajduje się przy tym we wnętrzu szczelnego balonu 3. Górna końcówka kanału 6 jest wyprowadzona na zewnątrz przewodu 2 głównego i zakończona jest obsadą 7 przeznaczoną do osadzenia w niej strzykawki 8. W drugim, odrębnym kanale 9 biegnącym również we wnętrzu przewodu 2 głównego i na wysokości otworu 5 przelotowego jest osadzone źródło światła 4, którego promienie przenikają przez zewnętrzną przegrodę 10, następnie biegną przez otwór 5 przelotowy i ściankę balonu 3. Ponadto na zewnętrznej powierzchni przewodu 2 jest z niewielkim wciskiem osadzona cylindryczna przesuwka 12 z otworem 13, wykonana korzystnie z metalu. Dystalny odcinek przewodu 2 stanowi prowadnicę 11, której długość wynosi około 20 centymetrów. Elastyczny balon ma kształt wrzeciona z wydłużoną, smukłą częścią górną, przy czym ujście otworu przelotowego znajduje się w dolnej rozszerzonej części tego balonu. Zewnętrzna ścianka elastycznego przewodu 2 głównego stanowi przy tym warstwę tłumiącą promienie świetlne, natomiast ścianka przegrody 10 wewnętrznej stanowi warstwę o małym współczynniku tłumienia promieni świetlnych. Za pomocą przesuwki 12 można dowolnie regulować natężenie światła 4 i eliminować jego promieniowanie poza powierzchnią otworu 5 i 13. Stosowanie transluminescencyjnego zgłębnika balonowego według wynalazku jest zilustrowane graficznie na fig. 4, 5, 6, 7 i 8 rysunku i przebiega następująco. Zgłębnik 1 wprowadza się do przełyku P i. ustawia na takiej wysokości, aby plamka światła wychodząca ze źródła 4 światła i przechodząca przez otwory 5 i 13 była umieszczona w środku otworu T tracheostomy. Następnie wypełnia się balon 3 kolorowym płynem (fig. 4) przez co ścianka przełyku uwypukla się ku otworowi tracheostomy. W czynności następnej (fig. 5) ściankę przełyku i ściankę balonu 3 przebija się igłą punkcyjną i odczekuje chwilę, aby nadmiar płynu wyciekł na zewnątrz. Przez otwór wewnętrzny igły punkcyjnej (fig. 6) wprowadza się do wnętrza balonu cienki przewód, np. przewód do angiografii, po czym zgłębnik 1 wyciąga się stopniowo do góry przesuwając jednocześnie cały czas przewód do angiografii. Po poszerzeniu średnicy otworu punkcyjnego, pociągając za dolny koniec przewodu do angiografii wyciąga się poprzez otwór punkcyjny wpierw elastyczny cewnik C (fig. 7), a następnie zamocowaną na jego końcu wentylową protezę głosową W (fig. 8).
Fig. 2 Fig. 3
Fig. 4
Fig. 5
Fig. 6
Fig. 7
Fig. 8
Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 4,00 zł.