Numer zgłoszenia:

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Numer zgłoszenia:"

Monika Biernacka
5 lat temu
Przeglądów:

1 R Z E C Z PO SPO L IT A (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PO LSK A (13) B1 Numer zgłoszenia: U rząd P a te n to w y (22) Data zgłoszenia: R zeczypospolitej Polskiej (51) IntCl5: E21B 10/22 (54) Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego stosowanego zwłaszcza w przewodzie wiertniczym (73) Uprawniony z patentu: Instytut Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, Kraków, PL (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 11/89 Tw órca wynalazku: Tadeusz Missygar, Krosno, PL O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 03/92 PL B1 1. Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego stosowanego zwłaszcza w przewodzie wiertniczym, znamienny tym, że pod otworem smarowym (3a) usytuowanym w górnej części korpusu (11a), znajduje się rowek smarowy (4) o jednakowej głębokości wykonany promieniowo do osi łożyska ślizgowego, który przenika przez otwór tego łożyska, a pod otworem (3b) znajduje się przestrzeń zamknięta (5) łącząca się z biegnącym promieniowo do osi łożyska rowkiem smarowym (6) o zróżnicowanej głębokości, przy czym głębokości rowków smarowych (4) i (6) nie mogą przekraczać wysokości stopnia podtoczenia (12) w górnej części korpusu (11a) oraz grubości cylindrycznego wypustu (13) w dolnej części korpusu (11b). Fig 1

2 Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego stosowanego zwłaszcza w przewodzie wiertniczym Zastrzeżenia patentowe 1. Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego stosowanego zwłaszcza w przewodzie wiertniczym, znamienny tym, że pod otworem smarowym (3a) usytuowanym w górnej części korpusu (11a), znajduje się rowek smarowy (4) o jednakowej głębokości wykonany promieniowo do osi łożyska ślizgowego, który przenika przez otwór tego łożyska, a pod otworem (3b) znajduje się przestrzeń zamknięta (5) łącząca się z biegnącym promieniowo do osi łożyska rowkiem smarowym (6) o zróżnicowanej głębokości, przy czym głębokości rowków smarowych (4) i (6) nie mogą przekraczać wysokości stopnia podtoczenia (12) w górnej części korpusu (11a) oraz grubości cylindrycznego wypustu (13) w dolnej części korpusu (11b). 2. Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego według zastrz. 1, znamienny tym, że z dna rowków smarowych (4) i (6) wyprowadzone są przelotowe otwory smarowe (7), które łączą te rowki smarowe z kanałami pierścieniowymi (9) powstałymi ze skojarzenia cylindrycznych wypustów (2a) panwi ślizgowych (2) z pierścieniowymi podtoczeniami (1b) w kulowym elemencie zamykającym (1), przy czym suma pól powierzchni przekroju otworów smarowych (7) każdej z panwi ślizgowych (2) jest większa od pola powierzchni luzu pierścieniowego łożyska. * * * Przedmiotem wynalazku jest układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego stosowanego w przewodzie wiertniczym, w górnictwie naftowym. Kulowy zawór umieszczany przy graniatce wiertniczej stanowi element zabezpieczający dla napowierzchniowej armatury tłoczącej na wiertni przed skutkami nieprzewidzianego wzrostu ciśnienia cieczy np. przy erupcji, w przewodzie wiertniczym podczas wiercenia. W znanych rozwiązaniach zaworów kulowych stosowanych w krajowym górnictwie naftowym, kulowy element zamykający wspiera się na gniazdach o powierzchni kulistej. Zawory te nie posiadają ślizgowego ułożyskowania elementów zamykających. W adą tego rozwiązania jest możliwość przedostawania się zanieczyszczonych płynów wiertniczych np. płuczki wiertniczej do wewnątrz zaworu, w miejscu podparcia kulowego elementu zamykającego, powodując wzrost oporów przy zamykaniu i otwieraniu zaworu, jego uszkodzenie, a nawet w krańcowych przypadkach, przy nieprzewidzianym wzroście ciśnienia w otworze, uniemożliwienie zamknięcia lub otwarcia przepływu płynu przez zawór. Znane są również zagraniczne rozwiązania kulowych zaworów zabezpieczających, stosowanych w przewodzie wiertniczym np. firmy Hydrill według Composite Catalog of oil field Equipment and services rocznik , strony W rozwiązaniach tych stosowane jest smarowanie łożysk ślizgowych a zamykanie i otwieranie zaworu dokonuje się poprzez przekręcanie kulowego elementu zamykającego. Wadą tego rozwiązania jest możliwość bezpośredniego kontaktu płuczki wiertniczej z przewodu, ze smarem w zaworze podczas tego przekręcania i przedostawania się jej do łożysk zaworu wraz ze smarem i jego uszkadzanie. Rozwiązanie układu smarowania w zaworze kulowym według wynalazku eliminuje bezpośredni kontakt przepływającej płuczki, ze smarem w łożyskach ślizgowych, przez zastosowanie odpowiedniego układu smarowania w łożyskach ślizgowych. Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego, stosowanego w przewodzie wiertniczym, według wynalazku charakteryzuje się tym, że pod otworem smarowym usytuowanym w górnej części korpusu, jest wykonany rowek smarowy o jednakowej głębokości, wykonany promieniowo do osi łożyska ślizgowego i przenikający przez otwór tego łożyska, natomiast pod drugim otworem smarowym znajduje się zamknięta przestrzeń, łącząca się z biegnącym promieniowo do osi łożyska rowkiem smarowym, o głębokości stopniowanej, przy czym głębokość

156 514 3 obydwu rowków smarowania nie może przekraczać wysokości podtoczenia pierścieniowego w górnej części korpusu oraz grubości cylindrycznego wypustu, w dolnej części korpusu.

3 obydwu rowków smarowania nie może przekraczać wysokości podtoczenia pierścieniowego w górnej części korpusu oraz grubości cylindrycznego wypustu, w dolnej części korpusu. Układ smarowania według wynalazku charakteryzuje się jeszcze tym, że z dna obydwu rowków sm arowych wyprowadzone są przelotowe otwory smarowe, łączące te rowki z kanałami pierścieniowymi powstałymi ze skojarzenia cylindrycznych wypustów panwi ślizgowych z pierścieniowymi podtoczeniami w kulowym elemencie zamykającym, przy czym warunkiem do spełniania jest to, aby suma pól powierzchni przekroju otworów smarowych panwi ślizgowych była większa od pola powierzchni luzu pierścieniowego łożyska. Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego według wynalazku, uniemożliwia przedostawanie się zanieczyszczonej cieczy płynącej przez przewód wiertniczy do smaru w zaworze kulowym, co zabezpiecza zawór przed uszkodzeniem, wydłuża bezawaryjną eksploatację zaworu i zabezpiecza zawór przed skutkami nieprzewidzianego wzrostu ciśnienia w przewodzie wiertniczym podczas erupcji. Ponadto, przez zachowanie warunku, że pole powierzchni przekroju otworów smarowych w każdej z panwi ślizgowych musi być większe od pola powierzchni luzu pierścieniowego łożyska, uzyskuje się pewność, że smar pod wpływem wywieranego ciśnienia będzie przemieszczał się do łożyska przez prawidłowo dobrany układ smarowy w postaci otworów, rowków i kanałów smarowych, a nie wprost do łożyska z pominięciem wymienionego zestawu elementów układu smarowego. Układ smarowania łożysk ślizgowych zaworu kulowego w przewodzie wiertniczym jest przedstawiony na załączonym rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przekrój podłużny zaworu kulowego z układem smarowania, fig. 2 przedstawia przekrój poprzeczny zaworu kulowego z układem smarowym, fig. 3 przedstawia wycinek zaworu kulowego w układzie aksonometrycznym, fig. 4 przedstawia częściowe przekroje panwi ślizgowych i elementu kulowego w układzie aksonometrycznym. Układ smarowy łożysk ślizgowych zaworu kulowego według wynalazku stanowią otwór smarowy 3a, z korkami smarowymi 3, usytuowanym w górnej części korpusu 11a, pod którym znajduje się rowek smarowy 4 równomierny na całej głębokości i wykonany promieniowo do osi łożyska ślizgowego, i przenikający przez otwór tego łożyska. Ponadto stanowi go otwór smarowy 3b pod którym znajduje się przestrzeń zamknięta 5 łącząca się z rowkiem smarowym 6 biegnącym promieniowo do osi łożyska o stopniowanej głębokości. Głębokość obydwu rowków smarowych 4 i 6 nie może być większa od wysokości stopnia podtoczania 12 w górnej części korpusu 11a oraz od cylindrycznego wypustu 13 w dolnej części korpusu 11b. Z dna rowków smarowych 4 i 6 wyprowadzone są przelotowe otwory smarowe 7 łączące te dwa rowki z kanałami pierścieniowymi 9. Kanały te powstały ze skojarzenia cylindrycznych wypustów 2a panwi ślizgowej 2 z pierścieniowymi podtoczeniami 1b kulowego elementu zamykającego 1. Warunkiem wymaganym do spełnienia, w konstrukcji każdej z panwi 2 jest to aby suma pól powierzchni przekroju otworów 7 była większa od pola powierzchni luzu pierścieniowego łożyska. Otwory 7 są połączone z rowkami pryzmatycznymi 8 za pomocą kanału 9. Pryzmatyczny kształt rowków 8 jest najkorzystniejszy przy wprowadzaniu smaru do łożysk tego typu zaworu. Czopy la kulowego elementu zamykającego 1 wraz z panwiami ślizgowymi 2 stanowią ułożyskowanie ślizgowego zaworu. Cylindryczne wypusty 2a panwi ślizgowych 2 mają na zewnątrz rowki pod pierścienie uszczelniające 10 łożysk ślizgowych zaworu, które zabezpieczają przed dostawaniem się zanieczyszczonej cieczy do łożyska.

4 156514

6 Fig.1 Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 5000 zł.

Podobne dokumenty

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1 F16K 1/18 ( ) Fabryka ARMATURY HAWLE Sp. z o.o., Koziegłowy, PL BUP 25/07. Artur Kubicki, Poznań, PL

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1 F16K 1/18 ( ) Fabryka ARMATURY HAWLE Sp. z o.o., Koziegłowy, PL BUP 25/07. Artur Kubicki, Poznań, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 116156 (22) Data zgłoszenia: 31.05.2006 (19) PL (11) 63991 (13) Y1 (51) Int.Cl.