TEREZ HT HT2 HTE ZASPOKAJAJĄ NAJWYŻSZE WYMAGANIA W ZAKRESIE SUBSTYTUCJI METALU W WYSOKICH TEMPERATURACH PRACY www.terplastics.com www.tergroup.com
TEREZ HT HT2 HTE Substytucja metalu w wysokich temperaturach pracy Zagadnieniem substytucji metali przemysł tworzyw sztucznych zajmuje się już od wielu lat, gdyż niesie to ze sobą wiele korzyści ekonomicznych i ekologicznych. Tworzywa sztuczne zapewniają mniejszą wagę produktów, swobodę w zakresie projektowania, trwałość, a zwłaszcza dużą sztywność i wytrzymałość, w temperaturach pracy nawet do 230 C. Firma TER Plastics Polymer Group może pochwalić się obszernym portfolio produktów wiążących się z zagadnieniem substytucji metalu. Obejmuje ono polimery techniczne i wysokowydajne. Nowe linie produktów TEREZ HT/HT2/HTE zostały opracowane celem zaspokojenia najwyższych wymagań w zakresie własności mechanicznych w połączeniu z wysokimi temperaturami pracy. Bazę tych produktów stanowi tworzywo PA6T lub PA10T. Porównanie materiałów pod względem sztywności i wpływu temperatur 18 000 16 000 14 000 12 000 10 000 8 000 6 000 4 000 PA66 GF50 HT2 300 H G50 HT300 H G50 Moduł sprężystości przy rozciąganiu / temperatura próbka świeżo wtryśnięta [MPa] 23 C 130 C TEREZ HT do zastosowań wysokotemperaturowych Temperatura topnienia produktów z linii TEREZ HT wynosi 315 C. Dzięki temu można je z powodzeniem stosować w warunkach wysokich temperatur. Doskonałą odporność na pełzanie uzyskują już w temperaturze otoczenia wynoszącej 100 C. TEREZ HT2 z wyważonymi właściwościami Linia produktów TEREZ HT2 oferuje profil właściwości wyważony pod kątem właściwości mechanicznych, odporności cieplnej oraz obrabialności. Temperatury narzędzi (form) do 120 C są wystarczające. TEREZ HTe stworzony z myślą o trwałości Ze względu na mniejszą gęstość, temperaturę przetwórstwa i z reguły brak potrzeby dodatkowej obróbki, produkty z linii TEREZ HT/HT2/HTE stanowią cenny wkład w drodze osiągnięcia dużej trwałości tworzyw sztucznych. Ową koncepcję trwałości realizuje w szczególności linia produktów TEREZ HTE. Produkty z tej linii powstają na bazie surowców biologicznych, a ponadto odznaczają się najniższą chłonnością wilgoci i największą stabilnością wymiarową. Modyfikacje trybologiczne Dzięki połączeniu z tworzywem PTFE, produkty z linii TEREZ HT/HT2/HTE uzyskują doskonałe właściwości trybologiczne. Znacznie obniżony zostaje współczynnik tarcia oraz zużycie. Dodatkowo, tworzywo PTFE zostaje chemicznie scalone z PPA, co prowadzi do powstania stałych właściwości ślizgowych i dłuższej żywotności. Poziom sztywności w temp. 23 C i 130 C daje ogromną przewagę serii TEREZ HT w wysokich temperaturach pracy. Zalety przemawiające za wyborem naszych produktów są tak różnorodne, jak ich możliwości zastosowań: Efekt samosmarowania jako rezultat modyfikacji PTFE Niższe koszty materiałów: brak konieczności dodatkowej obróbki/ niewielka obróbka odporność na korozję doskonałe właściwości ścierne i ślizgowe mniejsza waga trwałość swoboda projektowania duża sztywność i wytrzymałość PTFE wdrożone w sposób fizyczny PTFE przyłączone w sposób chemiczny
Zaspokajają najwyższe wymagania w zakresie substytucji metalu w wysokich temperaturach pracy Wskaźniki dot. tworzyw w temp. 23 C Metoda badania Jednostka Właściwości mechaniczne Udarność z karbem wg Charpy ego 23 st. C ISO 179-1eA kj/m² Udarność wg Charpy ego 23 st. C ISO 179-1eU kj/m² Moduł sprężystości przy rozciąganiu ISO 527-1,-2 MPa Wydłużenie przy zerwaniu ISO 527-1,-2 % Naprężenie załamania ISO 527-1,-2 MPa Właściwości termiczne HDT 0,45 MPa ISO 75-1,-2 C HDT 1,81 MPa ISO 75-1,-2 C Temperatura topnienia (DSC) ISO 11357-1,-3 C Vicat B/50 ISO 306 C Właściwości elektryczne Porównawczy wskaźnik odporności na prąd (CTI) IEC 60112 V Wytrzymałość elektryczna IEC 60243-1 kv/mm Rezystywność skrośna IEC 60093 Ohm m Rezystywność powierzchniowa IEC 60093 Ohm Reakcja na ogień Palność przy grubości h UL 94 class Sprawdzona grubość próbki do badań UL 94 mm Właściwości ogólne Gęstość ISO 1183 kg/m³ Pochłanianie wody, woda o temp. 23 st. C ISO 62 % Wchłanianie wilgoci, 23 st. C, 50% wilg. wzgl. ISO 62 % Wskaźniki dot. tworzyw w temp. 23 C Metoda badania Jednostka Właściwości mechaniczne Udarność z karbem wg Charpy ego 23 st. C ISO 179-1eA kj/m² Udarność wg Charpy ego 23 st. C ISO 179-1eU kj/m² Moduł sprężystości przy rozciąganiu ISO 527-1,-2 MPa Wydłużenie przy zerwaniu ISO 527-1,-2 % Naprężenie załamania ISO 527-1,-2 MPa Właściwości termiczne HDT 0,45 MPa ISO 75-1,-2 C HDT 1,81 MPa ISO 75-1,-2 C Temperatura topnienia (DSC) ISO 11357-1,-3 C Vicat B/50 ISO 306 C Właściwości elektryczne Porównawczy wskaźnik odporności na prąd (CTI) IEC 60112 V Wytrzymałość elektryczna IEC 60243-1 kv/mm Rezystywność skrośna IEC 60093 Ohm m Rezystywność powierzchniowa IEC 60093 Ohm Reakcja na ogień Palność przy grubości h UL 94 class Sprawdzona grubość próbki do badań UL 94 mm Właściwości ogólne Gęstość ISO 1183 kg/m³ Pochłanianie wody, woda o temp. 23 st. C ISO 62 % Wchłanianie wilgoci, 23 st. C, 50% wilg. wzgl. ISO 62 % Wskaźniki dot. tworzyw w temp. 23 C Metoda badania Jednostka Właściwości mechaniczne Udarność z karbem wg Charpy ego 23 st. C ISO 179-1eA kj/m² Udarność wg Charpy ego 23 st. C ISO 179-1eU kj/m² Moduł sprężystości przy rozciąganiu ISO 527-1,-2 MPa Wydłużenie przy zerwaniu ISO 527-1,-2 % Naprężenie załamania ISO 527-1,-2 MPa Właściwości termiczne HDT 0,45 MPa ISO 75-1,-2 C HDT 1,81 MPa ISO 75-1,-2 C Temperatura topnienia (DSC) ISO 11357-1,-3 C Vicat B/50 ISO 306 C Właściwości elektryczne Porównawczy wskaźnik odporności na prąd (CTI) IEC 60112 V Wytrzymałość elektryczna IEC 60243-1 kv/mm Rezystywność skrośna IEC 60093 Ohm m Rezystywność powierzchniowa IEC 60093 Ohm Reakcja na ogień Palność przy grubości h UL 94 class Sprawdzona grubość próbki do badań UL 94 mm Właściwości ogólne Gęstość ISO 1183 kg/m³ Pochłanianie wody, woda o temp. 23 st. C ISO 62 % Wchłanianie wilgoci, 23 st. C, 50% wilg. wzgl. ISO 62 %
TEREZ HT 300 H G30 TEREZ HT 300 H G30 TF15 TEREZ HT 300 H G40 TEREZ HT 300 H G50 TEREZ HT 300 H G60 Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana 9 / 9 10 / 11 15 / 15 13 / 13 15 / 15 50 / 50 55 / 55 70 / 70 80 / 80 85 / 85 11000 / 11000 10700 / 10000 14500 / 14000 17500 / 17000 20500 / 20000 2 / 2 2 / 2 2 / 2 2 / 2 2 / 2 185 / 170 185 / 180 220 / 210 250 / 225 260 / 235 Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha 295 300 295 300 300 280 280 285 285 285 315 315 315 315 315 245 245 250 250 250 550 550 550 550 550 30 30 30 30 30 1E12 1E12 1E12 1E12 1E12 1E13 1E13 1E13 1E13 1E13 HB HB HB HB HB 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,42 1,46 1,53 1,65 1,75 2,5 1,8 2,3 2 1,6 0,21 0,165 0,18 0,15 0,12 TEREZ HT2 300 H G30 TEREZ HT2 300 H G30 TF15 TEREZ HT2 300 H G40 TEREZ HT2 300 H G50 TEREZ HT2 300 H G60 Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana 9 / 10 10 / 11 13 / 13 14 / 15 16 / 16 75 / 80 80 / 85 80 / 85 85 / 85 85 / 85 9200 / 9000 9800 / 9800 14000 / 13500 17500 / 17000 21500 / 20000 3 / 3;5 3 / 3 2;5 / 2;5 2 / 2 2 / 2 190 / 185 195 / 195 220 / 210 250 / 240 260 / 250 Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha 245 255 255 255 255 235 245 245 245 245 295 295 295 295 295 235 240 240 240 240 600 600 600 600 600 33 33 33 33 33 1E12 1E12 1E12 1E12 1E12 1E13 1E13 1E13 1E13 1E13 HB HB HB HB HB 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,37 1,41 1,51 1,6 1,68 5 3,9 4,2 3,5 2,8 1,1 0,88 0,96 0,9 0,64 TEREZ HTE 300 H G30 TEREZ HTE 300 H G30 TF15 TEREZ HTE 300 H G40 TEREZ HTE 300 H G50 TEREZ HTE 300 H G60 Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana Próbka sucha/kondycjonowana 8 / 8 10 / 11 14 / 14 14 / 15 16 / 16 45 / 40 65 / 65 65 / 65 85 / 85 85 / 85 9200 / 8700 9400 / 9400 13000 / 12500 16000 / 15500 20500 / 19500 3 / 3 2;4 / 2;4 2 / 2 2 / 2 2 / 2 160 / 150 175 / 175 210 / 200 250 / 240 260 / 250 Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha Próbka sucha 275 286 295 300 300 255 266 280 285 285 285 285 285 285 285 235 245 245 250 250 600 600 600 600 600 30 30 30 30 30 1E12 1E12 1E12 1E12 1E12 1E13 1E13 1E13 1E13 1E13 HB HB HB HB HB 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 1,32 1,36 1,43 1,55 1,65 2,1 1,65 1,8 1,5 1,2 0,105 0,09 0,09 0,07 0,06
WYTYCZNE DOTYCZĄCE PRZETWÓRSTWA Zalecane rozmieszczenie przenośników ślimakowych Materiały TEREZ HT/HT2/HTE mogą być przetwarzane na wszystkich powszechnie stosowanych wtryskarkach. Używać można dostępnych na rynku uniwersalnych ślimaków z blokadą ruchu wstecznego. Stosunek L/D powinien wynosić 18-24 D, zaś stosunek kompresji 2,5-3,5 : 1. Do obróbki tworzywa TEREZ HT/HT2/HTE z dużym dodatkiem włókna szklanego zaleca się stosowanie ślimaków i cylindrów odpornych na szybkie zużycie. Zalecane ustawienia temperatur Co najmniej trzy oddzielne, dające się regulować strefy temperaturowe powinny móc wytwarzać w cylindrach temperatury do 360 C. Konieczna jest oddzielna regulacja temperatury w strefi e dyszy. Na kołnierzu cylindra musi być utrzymywana stała temperatura. W trakcie obróbki tworzywa dysza może być otwarta, gdyż ze względu na swą budowę wykazuje się dużą aerodynamicznością i trwałością. Jeśli jednak stop wypływa z dyszy, wtedy w praktyce sprawdzają się dysze z zamknięciem iglicowym. Temperatura obróbki Produkt Niewzmocniony GF, GK, GF, MF Temperatura ścianek formy Produkt Temperatura narzędzi HT 140-180 C HT2 70-120 C HTe 140-160 C Wyższe temperatury narzędzi skutkują mniejszym naprężeniem części wtryskowych, lepszą powierzchnią materiału, lepszym obtryskiem włókna szklanego oraz / lub kulek szklanych, wyższym stopniem krystaliczności i mniejszym skurczem wtórnym. Węże i złączki stosowane w celu utrzymywania stałej temperatury narzędzi muszą być odpowiednie do tej temperatury. Warunki suszenia wstępnego Zasadniczo należy stosować suszarkę na suche powietrze. W przypadku form o bardzo wymagających powierzchniach zaleca się, by wilgotność końcowa była 0,05%. Do produkcji niezawodnych pod względem mechanicznym i optycznym części wtryskowych zalecamy suszenie wstępne w temp. 120 C przez 4-8 godz. W przypadku otwartego zbiornika (wilgotnego granulatu) czas suszenia wstępnego można wydłużyć do 16 godzin. HT 320-345 C 330-345 C HT2 310-330 C 310-330 C HTE 300-330 C 300-330 C Wskazówki dotyczące czyszczenia agregatów Maksymalna prędkość obwodowa ślimaka wynosi 0,3 m/s. W celu oczyszczenia agregatu należy przepłukać go polipropylenem o niskim MFI. Można również stosować w tym celu dostępne w handlu granulaty czyszczące. Ogólne informacje dotyczące obróbki Podane wartości stanowią wytyczne. Wraz ze wzrostem zawartości materiału wypełniającego należy dążyć do osiągnięcia wyższych wartości. Do suszenia najlepsza będzie suszarka na suche powietrze. Czas Temperatura 4-8 h 120 C TEREZ HT 300 TEREZ HT2 300 TEREZ HTe 300 Podajnik C 80-95 80-95 80-95 Strefa 1 / 2 C 315-325 290-300 310-325 Strefa 3 / 4 C 325-340 310-330 330-340 Dysza C 325-335 320-330 330-350 Stop C 315-325 285-295 290-315 Ścianka formy C 135-180 70-120 135-160 Suszenie C / h 120 / 4-8 120 / 4-8 120 / 4-8 Ciśnienie docisku właśc. bar 300-800 300-800 300-800 Ciśnienie spiętrzenia hydr. bar 2-7 2-7 2-7 Szybkość wtrysku duża duża duża Wszelkie dane, zalecenia i informacje podawane przez fi rmę TER Hell Plastic GmbH lub w jej imieniu wynikają z badań lub doświadczenia i według jej najlepszej wiedzy są wiarygodne. Za stosowanie, użytkowanie, przetwarzanie bądź korzystanie z tych informacji lub produktów w innz sposób oraz za wszelkie skutki korzystania z nich fi rma TER Hell Plastic GmbH nie ponosi żadnej odpowiedzialności. Nabywca jest zobowiązany zapoznać się z jakością oraz wszelkimi właściwościami produktów. Nabywca ponosi wszelką odpowiedzialność za stosowanie, użytkowanie i przetwarzanie produktów oraz korzystanie z informacji, jak również ze wszelkie tego skutki. Firma TER Hell Plastic GmbH nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek przypadki naruszenia praw patentowych, autorskich bądź innych, znajdujących się w posiadaniu lub pod zarządem osób trzecich, które to przypadki zaistniałyby w wyniku stosowania, użytkowania bądź przetwarzania produktów i korzystania z informacji przez nabywcę.
TER HELL PLASTIC GMBH Bochumer Straße 229 44625 Herne Germany T +49 (0)2323 941-0 F +49 (0)2323 941-333 www.terplastics.com www.tergroup.com