Zastosowanie nowoczesnych technologii w konstrukcjach nawierzchni Zakopane, 15-17 września 2010 r. Hałas na drogach: problemy prawne, ekonomiczne i techniczne szkic i wybrane elementy koniecznych zmian Janusz Bohatkiewicz EKKOM Sp. z o.o.
Dziennik Polski, 4.11.2008 r.
Podstawa problemu
Zagospodarowanie otoczenia dróg Województwa mocno zurbanizowane Województwa słabo zurbanizowane 3 22% 3 38% 2 3% 1 57% 2 5% 1 75% 1 brak zabudowy do 1000 m 2 zabudowa w odległości do 10 m 3 zabudowa w odległości od 10-1000 m
Mapa akustyczna miasta Krakowa - przykłady MAPA PRZEKROCZEO WARTOŚCI DOPUSZCZALNYCH HAŁASU SAMOCHODOWEGO (źródło: Mapa akustyczna miasta Krakowa, WIOŚ Kraków, 2007)
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA HAŁAS Parametry ruchu; natężenie ruchu średnia prędkość potoku pojazdów procentowy udział pojazdów ciężkich w potoku ruchu Czynniki bezpośrednio związane drogą, otoczeniem i pojazdem; rodzaj i stan nawierzchni pochylenie niwelety rodzaj zabudowy i jej odległość od krawędzi jezdni rodzaj i stan techniczny pojazdu Warunki ruchu, które decydują o płynności ruchu; częste zatrzymania i ruszanie (zwłaszcza w rejonie skrzyżowań) styl jazdy
Skala zjawisk i uciążliwości akustycznych > 120 db następują mechaniczne uszkodzenia słuchu (głuchota) 80 120 db występują uszkodzenia narządów słuchu 65 80 db wywoływane są reakcje wegetatywne, niezależnie od wrażliwości, takie jak; wzrost nerwowości, szybkie zmęczenie, spadek wydajności pracy, błędne reagowanie, podatność na powodowanie wypadków drogowych 30 65 db w zależności od wrażliwości człowieka mogą występować; reakcje psychiczne w formie nerwowości i zaburzeń snu 140 db startujący samolot (w odległości 50 m) 130 db 120 db (próg bólu) startujący samolot (w odległości 300 m) 110 db 100 db (tolerowany w krótkim czasie) młot pneumatyczny 90 db (bardzo przykry) duża liczbą samochodów ciężarowych 80 db 70 db (przykry) ulica z dużym natężeniem ruchu 60 db rozmowa 50 db (zwykły) 40 db (cicho) biblioteka 30 db las 20 db laboratorium Według: WHO - http://www.euro.who.int/eprise/main/who/progs/noh/activities/20030724_1
Wartości dopuszczalne hałasu w środowisku dla dróg i linii kolejowych Rozporządzenie MŚ z dn. 14.06.2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) Lp. Rodzaj terenu Dopuszczalny długotrwały średni poziom dźwięku A w db L Aeq D przedział czasu odniesienia równy 16 godzinom (6-22) L Aeq N przedział czasu odniesienia równy 8 godzinom (22-6) 1 a) Strefa ochronna uzdrowiskowa A b) Tereny szpitali poza miastem 2 a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) Tereny domów opieki społecznej c) Tereny szpitali w miastach 3 a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej c) Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe d) Tereny mieszkaniowo-usługowe 4 a) Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców 50 45 55 50 60 50 65 55
Wartości dopuszczalne hałasu w środowisku dla dróg i linii kolejowych Rozporządzenie MŚ z dn. 14.06.2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826) Lp. Rodzaj terenu Dopuszczalny długotrwały średni poziom dźwięku A w db L DWN przedział czasu odniesienia równy wszystkim dobom w roku L N przedział czasu odniesienia równy wszystkim porom nocy (22-6) 1 a) Strefa ochronna uzdrowiskowa A b) Tereny szpitali poza miastem 2 a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) Tereny domów opieki społecznej c) Tereny szpitali w miastach 3 a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej c) Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe d) Tereny mieszkaniowo-usługowe 4 a) Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców 50 45 55 50 60 50 65 55
PROBLEM WSKAŹNIKÓW HAŁASU Długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db) L DWN 12 0.1L 4 0.1( 5) 8 D Lw 0.1( LN 10lg 10 10 10 24 24 24 10) Równoważny poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db) L Aeq 1 10* log T n i 1 t LAi i10 10 T n t i i 1
Wartości dopuszczalne hałasu wewnątrz budynków Polska Norma PN-87/B-02151/02 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach
OCHRONA PRZED HAŁASEM
Warunki (kolejność) analiz i stosowania środków ochrony przed hałasem Źródło Planowanie i projektowanie hierarchizacja, geometria, ukształtowanie wysokościowe Pojazd Parametry i płynność ruchu Nawierzchnia Otoczenie drogi Odpowiednia odległość zabudowy od drogi warunki techniczne dla zabudowy Funkcje zabudowy w otoczeniu drogi Środki ochronne w otoczeniu drogi Odbiorca Środki ochronne i kształtowanie obiektów nowych Środki ochronne dla obiektów istniejących
* ) w praktyce bardzo trudne Zmiany w konstrukcji pojazdu Sposób powodujący obniżenie poziomu emisji dźwięku Wartość obniżenia poziomu hałasu [db] Dla odcinków dróg Dla skrzyżowań Ulepszone pojazdy (dot. poj. ciężarowych) 0 1 0 Optymalizowany pod względem hałasu napęd 0 1 1 Ulepszenia w konstrukcji elementów kół 0 1 0 Ekranowanie kół pojazdów 0 4 0 Techniczne metody ograniczenia prędkości 2 *) 2 *) RAZEM: 2 1
HAŁAS SILNIKA I TOCZENIA Sam. osobowy 30 km/h Hałas toczenia Hałas silnika Hałas całkowity Poziom dźwięku A - LA [db] 80 75 70 65 60 55 74.0 74.2 65.5 63.5 61.3 61.3 61.3 56.0 1 bieg 2 bieg 3 bieg Numer biegu 62.4 Sam. osobowy 50 km/h Poziom dźwięku A - LA [db] 80 75 70 65 60 55 73.4 71.5 68.8 68.8 70.0 68.8 69.2 64.0 59.0 2 bieg 3 bieg 4 bieg Numer biegu
EFEKTYWNOŚĆ M Wskaźnik M (UE-2002) gdzie: M wartość wskaźnika DL wielkość przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu db m liczba mieszkańców na terenie o przekroczonym poziomie dopuszczalnym dźwięku 0,1 m 10 0,1DL 1
EFEKTYWNOŚĆ Czy lokalizacja (geometria ekranu) i parametry ekranu dają najlepsze korzyści akustyczne?
EFEKTYWNOŚĆ Czy ekran ma przerwy i otwory (np. na zjazdy)?
BEZPIECZEŃSTWO Czy zachowane są warunki widoczności i przewidziana jest odpowiednia organizacja ruchu?
BEZPIECZEŃSTWO Czy zachowane są zasady bezpieczeństwa użytkowników pieszych?
BEZPIECZEŃSTWO Właściwe zaprojektowanie niebezpiecznych dla pieszych
Czy istnieje kompleksowe rozwiązanie problemu hałasu przy drogach???
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ jb@ek-kom.pl