BIULETYN DO EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE Spis treści:

Podobne dokumenty
ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

Zadanie egzaminacyjne

PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIE ZADANIA EGZAMINACYJNEGO

ZAŁĄCZNIK 1 ZAŁĄCZNIK 2

Zadanie egzaminacyjne etap praktyczny egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Czerwiec 2013 r.

Przykładowe zadanie egzaminacyjne. Technik ekonomista

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

Załącznik 4. Wybrane stany początkowe kont na dzień r. (w zł):

ZADANIE NR 2 NA ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU

Uwagi ogólne 1. Dane identyfikacyjne podmiotu:

ZADANIE PROJEKTOWE NR 3

Założenia powinny być napisane przejrzyście z podziałem na podpunkty:

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2013 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

OGÓLNOPOLSKI KONKURS Z RACHUNKOWOŚCI

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 201 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE STYCZEŃ 2014

Technik ekonomista. 1. Tytuł pracy egzaminacyjnej i założenia do projektu realizacji prac ekonomicznobiurowych.

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201


ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

A.36 Prowadzenie rachunkowości Autor: B.S.S.

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Kapitał zapasowy Udzielone pożyczki długoterminowe Materiały Towary 400 Zysk netto 300 Należności z tytułu 400

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 201

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

Zadanie egzaminacyjne

ARKUSZ EGZAMINACYJNY

9.Na stronie tytułowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczbę stron swojej pracy i liczbę sztuk załączonych materiałów.

ANALIZA WSKAŹNIKOWA WSKAŹNIKI PŁYNNOŚCI MATERIAŁY EDUKACYJNE. Wskaźnik bieżącej płynności

EGZAMIN POTWIERDZAJ CY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2014 CZ PRAKTYCZNA

Zadanie egzaminacyjne

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE

Zadania projektowe z przedmiotów: pracownia ekonomiczna i pracownia rachunkowości opracowała Małgorzata Stępień

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

Rachunkowość finansowa przykładowa praca kontrolna / zadania. Zadanie 1 / wprowadzenie do rachunkowości

Zadanie egzaminacyjne przykład 3

ZASADY RACHUNKOWOŚCI

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE

Należy obliczyć rzeczywista wartość środków trwałych oraz wartość środków pieniężnych na rachunku bankowym przedsiębiorstwa KAMA.

T E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć

Przykładowe zadania na egzamin ustny 1TR (semestr II)

Akademia Młodego Ekonomisty

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Ewidencja zakupu materiałów i towarów oraz sprzedaży towarów i wyrobów gotowych. Karolina Bondarowska

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

10 WB 17 Odprowadzenie gotówki z kasy na rachunek bankowy

Wskaźnik Formuła OB D% aktywa trwałe aktywa obrotowe

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Saldo końcowe Ct

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Powtórzenie materiału z Rachunkowości finansowej studia podyplomowe

Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzem Technik ekonomista 341[02]

Wskaż do jakich pozycji bilansowych należy zaliczyć cukier: w sklepie spożywczym... w cukierni... w cukrowni...

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

Komentarz technik rachunkowości 412[01] Czerwiec 2009

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Metody oceny efektywności ekonomicznej działalności przedsiębiorstwa

Obliczenia, Kalkulacje...

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA. Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu

NAKŁADY W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA

Komentarz technik ekonomista 341[02] Czerwiec Zadanie nr 2. Strona 1 z 79

Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik rachunkowości 412[01]

PODSTAWY RACHUNKOWOŚCI WYKŁAD 3. Dr Marcin Jędrzejczyk

Lista nr 2. zad. 1. zad. 2

MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2014 CZĘŚĆ PISEMNA

PODZIELNOŚĆ KONT ORGANIZACJA ZAJĘĆ RACHUNKOWOŚĆ (WYKŁAD 6) Uniwersytet Szczeciński Instytut Rachunkowości Zakład Teorii Rachunkowości

Lp. Nazwa wskaźnika Treść ekonomiczna

KONSPEKT ZAJĘĆ Temat: Charakterystyka biznesplanu plan finansowy. Cel ogólny kształcenia: Cele szczegółowe zajęć:

W. - Zarządzanie kapitałem obrotowym

Nazwa kwalifikacji: Planowanie i prowadzenie działalności w organizacji Oznaczenie kwalifikacji: A.35 Numer zadania: 01

WYBRANE ELEMENTY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH. Karolina Bondarowska

Bilans sporządzony na dzień roku (wersja pełna)

Rachunkowość finansowa sprawozdawczość finansowa. Zadanie 1

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie Wprowadzenie

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Analiza finansowa i wskaźnikowa Vistula Group S.A. Jarosław Jezierski

Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydział Ekonomiczny w Szczecinie Rachunkowość finansowa mgr Bartosz Pilecki

Bilans sporządzony na dzień roku (wersja pełna)

Analiza Ekonomiczna. 3. Analiza wskaźnikowa sprawozdań finansowych.

DIAGNOZOWANIE WYNIKÓW NAUCZANIA W KLASACH TRZECICH LICEUM HANDLOWEGO Z RACHUNKOWOŚCI HANDLOWEJ

Zadanie 3. Bilans nowo założonej jednostki gospodarczej na dzień 1 grudnia przedstawiał się następująco (w zł):

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Wyniki finansowe spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w 2005 r.

Transkrypt:

BIULETYN DO EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE Spis treści: 1. Informacje o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. 2. Schemat rozwiązania zadania egzaminacyjnego. 3. Przykłady zadekretowanych operacji gospodarczych 4. Analiza wskaźnikowa - charakterystyka 5. Przykładowe zadanie etap praktyczny z rozwiązaniem Opracowała: Magdalena Rogińska 1

1. INFORMACJE O EGZAMINIE POTWIERDZAJĄCYM KWALIFIKACJE ZAWODOWE 1. Egzamin zawodowy przeprowadza się w dwóch etapach: pisemnym i praktycznym a) Etap pisemny Jest przeprowadzany w formie testu składającego się z zadao zamkniętych zawierających cztery odpowiedzi do wyboru, z których tylko jedna jest prawidłowa. Składa się z dwóch części: Część I zadania egzaminacyjne sprawdzające wiadomości i umiejętności właściwe dla kwalifikacji w danym zawodzie (50 zadao). Część II zadania egzaminacyjne sprawdzające wiadomości i umiejętności związane zatrudnieniem i działalnością gospodarczą (20 zadao). Czas trwania etapu dla wszystkich zawodów 120 minut Etap pisemny przeprowadzany jest w szkole, którą ukończył zdający. b) Etap praktyczny Obejmuje wykonanie zadania egzaminacyjnego wynikającego z zadania ogólnego o treści: Opracowanie projektu realizacji i wykonanie określonych prac ekonomicznobiurowych typowych dla funkcjonowania przedsiębiorstw produkcyjnych, handlowych i usługowych na podstawie dokumentacji. Etap praktyczny egzaminu przeprowadza się w upoważnionej przez dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej: - szkole, - placówce kształcenia praktycznego, - placówce kształcenia ustawicznego, - u pracodawcy. 2

2. Rozwiązanie zadania będzie obejmowad: Opracowanie projektu realizacji określonych prac ekonomiczno-biurowych typowych dla funkcjonowania przedsiębiorstw produkcyjnych, handlowych i usługowych na podstawie dokumentacji. Wykonanie określonych prac ekonomiczno-biurowych typowych dla funkcjonowania przedsiębiorstw produkcyjnych, handlowych i usługowych na podstawie dokumentacji. Kryteria oceniania projektu realizacji prac będą uwzględniać: poprawnośd sformułowanych założeo do projektu w odniesieniu do treści zadania i ewentualnej dokumentacji, poprawnośd wykazu prac ekonomiczno-biurowych typowych dla funkcjonowania określonego przedsiębiorstwa produkcyjnego, handlowego lub usługowego, z uwzględnieniem ich zakresu i kolejności w odniesieniu do dokumentacji i założeo, dobór sposobów realizacji prac ekonomiczno-biurowych określonych w wykazie z uwzględnieniem metod i technik ich wykonania, poprawnośd efektów prac ekonomiczno-biurowych przedstawionych w wykazie w odniesieniu do założeo, dokumentacji oraz obowiązujących zasad i aktów prawnych, poprawnośd propozycji decyzji wynikających z oceny sytuacji ekonomicznej w określonych obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa produkcyjnego, handlowego lub usługowego w odniesieniu do wyników oceny przejrzystośd struktury projektu, logikę układu przedstawianych treści, poprawnośd terminologiczną i merytoryczną, właściwą dla zawodu, formę i sposób przedstawienia treści w projekcie. 3. Zdający zda etap pisemny jeśli uzyska: - z części I co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania - z części II co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania Zdający zda etap praktyczny jeśli uzyska: co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania Zdający zda egzamin zawodowy, jeśli spełni wymagania ustalone dla obu etapów egzaminu. 3

2. Schemat rozwiązania zadania egzaminacyjnego 1. Tytuł pracy egzaminacyjnej 2. Założenia wynikające z treści zadania oraz załączonej dokumentacji Dane firmy Forma prawna firmy i przedmiot działalności Dane dotyczące cen kartotekowych Dane kontrahentów (dostawców i odbiorców) Stany początkowe kont (salda) Plan kont Wybrane wielkości z bilansu i rachunku zysków i strat Termin zapłaty należności Wysokość marży (narzut zysku) Podatek Vat Koszt wytworzenia wyrobów gotowych Wyroby gotowe są przyjmowane do magazynu po rzeczywistym technicznym koszcie wytworzenia Sposób numeracji dokumentów Osoby upoważnione do podpisywania dokumentów, odbioru i dekretowania Dane dotyczące środków trwałych UWAGA: Wszystkie potrzebne dane z załączników muszą zostać przepisane w pracy. 3. Wykaz prac związanych ze sporządzeniem dokumentów dotyczących funkcjonowania firmy Sporządzenie kartotek kontrahentów Sporządzenie kartotek towarowych, materiałowych lub wyrobów gotowych Sporządzenie i wydrukowanie dowodów księgowych ( Pz, Rw,Pw,Fa Vat sprzedaży, Wz) 4. Wykaz prac związanych z ewidencją operacji gospodarczych Uporządkowanie dowodów pod względem chronologicznym Sprawdzenie dowodów księgowych pod względem merytorycznym, rachunkowym i formalnym. Otwarcie kont saldami początkowymi Zadekretowanie dowodów księgowych Sformułowanie treści operacji gospodarczych Zaksięgowanie operacji gospodarczych w programie komputerowym i wydrukowanie dziennika księgowań oraz zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej 4

5. Wykaz operacji gospodarczych wraz z dowodami stanowiącymi podstawę księgowania ujętych w tabeli dekretacyjnej. LP Dowód księgowy Treść operacji gospodarczych Wartość Wn Dekretacja Ma 6. Wykaz prac związanych ze sporządzeniem np. deklaracji VAT 7 Ujęcie danych z faktur VAT w rejestrach VAT Sporządzenie i wydrukowanie rejestrów VAT i deklaracji VAT 7 7. Wykaz prac związanych z przeprowadzeniem analizy Dobór wskaźnika Obliczenie wskaźników w latach Interpretacja ekonomiczna obliczonych wskaźników Ocena sytuacji gospodarczej 8. Komplet sporządzonych i wydrukowanych dokumentów UWAGA: WCZEŚNIEJ TRZEBA USTAWIĆ W PROGRAMIE SUBIEKT W PARAMETRACH CENY KARTOTEKOWE DLA PZ I RW ORAZ WPROWADZIĆ NAZWISKO OSOBY UPOWAŻNIONEJ DO PODPISYWANIA DOKUMENTÓW W SŁOWNIKI\PERSONEL 9. Sporządzona w programie komputerowym ewidencja operacji gospodarczych i wydruk zestawienia obrotów i sald oraz dziennika księgowań. Wydrukowanie np.vat 7. (oceniane jest: poprawne otwarcie kont, zaksięgowanie operacji, ZOiS, dziennik księgowań oraz np. VAT 7 ) 10. Analiza wskaźnikowa Dobrany wskaźnik do analizy, (nazwa lub wzór) Obliczony wskaźnik dla dwóch lat Zinterpretowany wskaźnik w każdym roku Ocena sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa ( w czasie i ze wzorcem oraz czy sytuacja firmy uległa poprawie czy pogorszeniu) 5

3. PRZYKŁADY ZADEKRETOWANYCH OPERACJI GOSPODARCZYCH Lp Data Nr dowodu Treść operacji gospodarczej 1 1.01.2010 Fa Vat nr Fa Vat zakupu 1/01/2010 towarów a) Wartość netto b) Vat 22% c) Wartość brutto 2 2.01.2010 Pz nr Przyjęcie do 1/01/2010 magazynu zakupionych towarów wg rzeczywistych cen zakupu 3 3.01.2010 Fa Vat nr Fa Vat sprzedaży 4/01/2010 towarów a) Wartość netto b) Vat 22% c) Wartość brutto 4 4.01.2010 Wz nr Wydanie z 1/01/2010 magazynu sprzedanych towarów po rzeczywistej cenie zakupu 5 5.01.2010 Korekta Bonifikata udzielona faktury Vat odbiorcy nr a) Wartość 1/01/2010 netto b) Vat 22% c) Wartość brutto 6 8.01.2010 Wb nr 4 Przelew a) zobowiązania wobec dostawcy b) prowizja za przelew Kwota 10 000 2 200 12 200 Wn 300 225 Konto Ma 202-00001 10 000 330 300 14 000 3080 17080 201-00001 730 225 5 000 731 330-1 000-220 -1220 201-00001 12 200 5,00 2020-00001 402 730 225 131 131 7 10.05.2010 RW nr 1/05/2010 8 12.05.2010 PW nr 1/05/2010 Rozchód materiałów z magazynu do produkcji Pobranie wyrobów z produkcji do magazynu 4500 401 501 310 490 25000 601 501 6

Plan kont legenda: 131 Rachunek bieżący 201-00001 Rozrachunki z odbiorcą X 202-00001 Rozrachunki z dostawcą Y 225 Rozrachunki z tytułu podatku VAT 300 Rozliczenie zakupu 310 Materiały 330 Towary 401 Zużycie materiałów i energii 402 Usługi obce 490 Rozliczenie kosztów 501 Koszty działalności podstawowej 601 Wyroby gotowe 730 Przychody ze sprzedaży towarów 731 Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu 7

4. Analiza wskaźnikowa charakterystyka Analiza wskaźnikowa obejmuje 4 grupy wskaźników: a) płynności b) zadłużenia c) sprawności działania d) rentowności Wskaźniki płynności a) płynności bieżącej <1,2-2> = aktywa bieżące wskaźnik bieżącej płynności = pasywa bieżące majątek obrotowy zobowiązania bieżące Pokazuje zdolność firmy do regulowania swoich zobowiązań środkami obrotowymi. Informuje, ile razy aktywa bieżące pokrywają bieżące zobowiązania. Aktywa powinny być 2 razy większe niż pasywa. Minimum bezpieczeństwa to 1,2. Firma posiada płynność, jeśli wskaźnik mieści się w przedziale <1,2-2>. Wskaźnik niższy niż 1,2 oznacza, że firma działa z dnia na dzień. Ma więcej zobowiązań bieżących niż aktywów bieżących. Nie posiada środków do spłaty zobowiązań. Wskaźnik wyższy niż 2 oznacza zbyt wysokie zapasy i nieściągalne należności. Wzrost poziomu tego wskaźnika oznacza poprawę płynności finansowej firmy, a tendencja spadkowa jest sygnałem, informującym o możliwości wystąpienia trudności płatniczych. Brak płynności finansowej jest tak samo niekorzystnym zjawiskiem, jak nadpłynność finansowa. Wysoki poziom wskaźnika informuje o spadku udziału zobowiązań bieżących w finansowaniu firmy. b) Płynności szybkiej <1-1,2> Wskaźnik płynności szybkiej ( szybki) = aktywa bieżące zapasy/pasywa bieżące Określa zdolność do spłaty zobowiązań bieżących szybko przez środki o wysokiej płynności. Wskaźnik mniejszy od 1 oznacza, że środki pieniężne nie pokrywają bieżących zobowiązań. Firma ma trudności ze spłatą zobowiązań. Wskaźnik zbyt wysoki informuje, że firma jest w stanie pokryć zobowiązania bieżące, ale utrzymanie przez dłuższy czas tego wskaźnika nie jest wskazane, gdyż wpływa ujemnie na rentowność, bo nie angażuje środków w pomnażanie zysków tylko w zobowiązania. 8

Wskaźniki zadłużenia a) Zadłużenia aktywów (długu) <0,57-0,67> wskaźnik zobowiązania ogółem ogólnego = x100% zadłużenia aktywa ogółem Określa udział kapitałów obcych w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa. Zbyt wysoki wskaźnik świadczy o ryzyku finansowym.. Przedsiębiorstwo może utracić zdolność do zwrotu długów. Zobowiązania nie powinny przekraczać 70% aktywów. Zbyt niski wskaźnik oznacza, że przedsiębiorstwo nie jest zadłużone i jest w stanie pokryć swoje zobowiązania majątkiem. b) Wiarygodności kredytowej <1,3-2,5> Wskaźnik wiarygodności kredytowej = zysk brutto + amortyzacja/raty kapitałowe + odsetki Wskaźnik ten określa, ile razy źródła spłaty kredytu pokrywają zobowiązania z tytułu kredytu. c) Pokrycia majątku kapitałem stałym PKS = kapitał stały/majątek trwały Kapitał stały= kapitał własny + zobowiązania długoterminowe Minimalny wskaźnik to 1. Niższy oznacza, że część aktywów trwałych i obrotowych jest finansowana zobowiązaniami krótkoterminowymi. Wskaźniki rentowności Rentowność zdolność do osiągnięcia zysku. a) Rentowności sprzedaży ROS (rent of sale) ROS =( zysk netto/sprzedaż netto) *100% Wskaźnik ten określa, jaki % zysku netto przynosi 1 zł przychodu ze sprzedaży. Im jest niższy wskaźnik, tym większa wartość sprzedaży musi być zrealizowana dla osiągnięcia określonej kwoty zysku. Im jest wyższy ten wskaźnik, tym korzystniej dla firmy - tym wyższa efektywność osiąganych przez firmę dochodów. Minimalny to 5%. b) Rentowności aktywów ROA (rent of assets) ROA = zysk netto *100% aktywa ogółem Określa zdolność aktywów do tworzenia zysku, jaki % zysku netto przynosi 1 zł aktywów ogółem. Im wyższy tym korzystniej dla firmy. Minimalny to 5%. 9

c) Rentowności kapitału własnego ROE( rent of equity) ROE = zysk netto *100% kapitał własny Określa, jaki % zysku netto przynosi 1 zł kapitału własnego. Minimalny poziom to 10%. Wskaźniki sprawności działania a) Wskaźnik rotacji zapasów Określa, ile razy w ciągu roku firma odnawia swoje zapasy, natomiast wyrażony w dniach oznacza, na ile dni wystarcza przeciętny zapas. Oblicza się go jako relację: wskaźnik rotacji = zapasów w razach sprzedaż netto przeciętny stan zapasów Niski poziom wskaźnika rotacji zapasów wskazuje na nadmierne lub zbędne zapasy, utrzymywane przez przedsiębiorstwo. Wzrost wskaźnika rotacji zapasów oznacza, że zapasy wystarczają na coraz mniejszą liczbę dni sprzedaży. wskaźnik średni stan zapasów rotacji zapasów = x 360 dni w dniach sprzedaż netto Wskaźnik rotacji zapasów w dniach określa, co ile dni przedsiębiorstwo odnawia swoje zapasy dla zrealizowania określonej sprzedaży. Wysoki wskaźnik rotacji w dniach informuje o wolnym obrocie zapasów, niski zaś o obrocie szybkim. b) Wskaźnik rotacji należności Określa, ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich należności. Obliczany wg wzoru: wskaźnik rotacji = należności w razach sprzedaż netto średni stan należności Zadowalający poziom tego wskaźnika powinien oscylować w przedziale 7.0-10.0. Jeżeli wartość wskaźnika spada poniżej 7.0 oznacza to, że przedsiębiorstwo kredytuje swoich klientów, co pociąga za sobą długie zamrożenie środków pieniężnych w należnościach. Natomiast wskaźnik ten wyrażony w dniach informuje o okresie oczekiwania na uzyskanie należności za swoją sprzedaż kredytową. wskaźnik średni stan należności rotacji należności = sprzedaż netto x 360 dni 10

Wskaźnik rotacji należności w dniach należy odnieść do rodzaju działalności przedsiębiorstwa. Zbyt długi cykl należności w dniach świadczy o nieskutecznej polityce ściągania należności. 11

5.Przykładowe zadanie etap praktyczny z rozwiązaniem Projekt realizacji prac ekonomiczno biurowych obejmujących sporządzenie dokumentów dotyczących funkcjonowania Przedsiębiorstwa Produkcyjnego BAJKA sp. z o.o. w maju 2010r., sporządzenie deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT 7, ewidencję operacji gospodarczych z maja 2010r. oraz analizę produktywności aktywów w Przedsiębiorstwie Produkcyjnym BAJKA sp. z o. o. w latach 2008-2009 oraz wykonanie prac wynikających z projektu. Założenia wynikające z treści zadania oraz załączonej dokumentacji. 1. Przedsiębiorstwo Produkcyjne BAJKA sp. z o. o. 50-520 Wrocław ul. Gajowa 20 woj. dolnośląskie NIP: 701-00-46-065, REGON 005954299 Nr konta firmowego: 98 1020 5226 0000 6607 0018 5504 PKO BP Oddział 1 we Wrocławiu Urząd Skarbowy Wrocław Krzyki, ul. Sztabowa 100, 53-310 Wrocław Nr konta bankowego Urzędu Skarbowego dla podatku VAT: 66 1010 1674 0009 5422 2200 0000 NBP O/Okr. We Wrocławiu 2. Dane odbiorcy Hurtownia PIOTRUŚ PAN sp. z o.o. 55-040 Wrocław, ul. Francuska 32, woj. dolnośląskie NIP: 899-10-06-998 Osobą upoważnioną do odbioru Fa VAT i wyrobów gotowych z magazynu jest Emil Karwowski 3. Dane dostawcy Zakłady Produkcyjne PLAST S.A. Ul. Widna 10 50-448 Wrocław NIP: 895-10-13-466 Nr konta: 57 1020 5242 2020 0100 7880 0786 PKO BP Oddział 3 we Wrocławiu 4. Ewidencja operacji gospodarczych prowadzona jest na kontach księgi głównej i kontach ksiąg pomocniczych Zespół 0 010 Środki trwałe 071 Umorzenie środków trwałych Zespół 1 100 Kasa 131 Rachunek bieżący 138 Kredyty bankowe 12

Zespół 2 201 Rozrachunki z odbiorcami 201-00001 Hurtownia PIOTRUŚ PAN sp. z o.o. 202 Rozrachunki z dostawcami 202-00001 Zakłady Produkcyjne PLAST S.A. 223 VAT naliczony 224 VAT należny Zespół 3 300 Rozliczenie zakupu 310 Materiały Zespół 4 400 Amortyzacja 401 Zużycie materiałów i energii 490 Rozliczenie kosztów Zespół 5 501 Koszty działalności podatkowej Zespół 6 601 Wyroby gotowe Zespół 7 701 Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych 711 Koszt sprzedanych wyrobów gotowych 750 Przychody finansowe 751 Koszty finansowe Zespół 8 801 Kapitał zakładowy 802 Kapitał zapasowy 5. Wybrane stany początkowe kont na dzień01.05.2010r. w zł 010 Środki trwałe 150000 071 Umorzenie środków trwałych 36000 100 Kasa 5000 131 Rachunek bieżący 82500 501 Koszty działalności podstawowej 98500 801 Kapitał zakładowy 220000 802 Kapitał zapasowy 100000 6. Wybrane pozycje z bilansu oraz rachunku zysków i strat z lat 2008-2009 Wybrane pozycje Stan na 01.01.2008r (w zł) Stan na 31.12.2008r (w zł) Stan na 31.12.2009r (w zł) Aktywa ogółem 410 000 400 000 440 000 Aktywa trwałe 220 000 200 000 250 000 Kapitał własny 300 000 300 000 320 000 Zysk ze sprzedaży - 40 000 50 000 Przychody ze sprzedaży - 240 000 286 000 13

7. Jednostka jest podatnikiem podatku VAT- stawka podstawowa 22% 8. Forma prawna: sp. zo.o. 9. Rodzaj prowadzonej działalności: produkcja dziecięcych fotelików samochodowych TOBI 10. Materiały przyjmowane są do magazynu po rzeczywistej cenie zakupu. 11. Wyroby gotowe przyjmowane są do magazynu po rzeczywistym koszcie wytworzenia 12. Jednostkowy koszt wytworzenia wyrobów gotowych wynosi 400zł/szt., narzut zysku 25% jednostkowego kosztu wytworzenia 13. Odbiorcy płacą należności w terminie 14 dni. 14. Osobą upoważnioną do wystawienia dokumentów jest Paula Adach, do odbioru i zatwierdzania Piotr Wróblewski (szef). 15. Numeracja dokumentów prowadzona jest ze wskazaniem miesiąca i roku 16. Sprzedaż wyrobów gotowych będzie opłacalna, jeśli z każdej złotówki zaangażowanych aktywów jednostka osiągnie co najmniej 60 groszy przychodu ze sprzedaży. Wykaz prac związanych ze sporządzeniem dokumentów dotyczących funkcjonowania Przedsiębiorstwa Produkcyjnego BAJKA sp. z o.o. z maja 2010r. 1. Sporządzenie kartoteki kontrahentów. 2. Sporządzenie kartotek towarowych, materiałowych lub wyrobów gotowych. 3. Sporządzenie dowodu Pz 4. Sporządzenie dowodu Rw 5. Sporządzenie dowodu Pw 6. Sporządzenie dowodu Fa Vat sprzedaży 7. Sporządzenie dowodu Wz Wykaz prac związanych z ewidencją operacji gospodarczych oraz wykaz operacji gospodarczych wraz z dowodami stanowiącymi podstawę księgowania z maja 2010r ujętych w tabeli dekretacyjnej. 1. Uporządkowanie dowodów pod względem chronologicznym 2. Sprawdzenie dowodów księgowych pod względem merytorycznym, rachunkowym i formalnym. 3. Otwarcie kont saldami początkowymi 4. Zadekretowanie dowodów księgowych 5. Sformułowanie treści operacji gospodarczych 6. Zaksięgowanie operacji gospodarczych w programie komputerowym i wydrukowanie dziennika księgowań oraz zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej 14

Tabela dekretacyjna Lp Data Nr dowodu Treść operacji gospodarczej 1. 5.05 FVZ nr Zakupiono uchwyty 67/05/2010 plastikowe do produkcji fotelików - wartość netto - Vat 22% - wartość brutto 2 5.05 Pz nr 1/05/2010 Przyjęto do magazynu zakupione uchwyty po rzeczywistej cenie zakupu 3 7.05 Rw nr 1/05/2010 Wydano z magazynu do produkcji 500 szt. uchwytów plastikowych 4. 27.05 Pw nr 1/05/2010 Przyjęto do magazynu 250 szt fotelików samochodowych po rzeczywistym koszcie wytworzenia 400zł za szt. 5. 28.05 Fa Vat sprzedaży nr 1/05/2010 6. 28.05 Wz nr 1/05/2010 Sprzedano Hurtowni PIOTRUŚ PAN sp. z o.o. 100 szt. fotelików samochodowych TOBI po cenie sprzedaży - wartość netto - Vat 22% - wartość brutto Wydano z magazynu sprzedane foteliki samochodowe Hurtowni PIOTRUŚ PAN sp. z o.o. po rzeczywistym koszcie wytworzenia Kwota 1800 396 2196 Wn 300 223 Konto Ma 202-00001 1800 310 300 1500 401 501 310 490 100000 601 501 50000 11000 61000 201-00001 701 224 40000 711 601 15

Wykaz prac związanych ze sporządzeniem deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT 7 za maj 2010r. Ujęcie danych z faktur VAT w rejestrach VAT Sporządzenie i wydrukowanie rejestrów VAT i deklaracji VAT 7 Wykaz prac związanych z analizą produktywności aktywów w Przedsiębiorstwie Produkcyjnym BAJKA sp. z o.o. w latach 2008-2009 Dobór wskaźnika Obliczenie wskaźników w latach Interpretacja ekonomiczna obliczonych wskaźników Ocena sytuacji gospodarczej Komplet sporządzonych i wydrukowanych dokumentów Pz załącznik nr 1 Rw załącznik nr 2 Pw załącznik nr 3 Fa Vat sprzedaży załącznik nr 4 Wz załącznik nr 5 Deklaracja VAT 7 załącznik nr 6 Dziennik księgowań załącznik nr 7 Zestawienie obrotów i sald załącznik nr 8 Analiza produktywności aktywów w Przedsiębiorstwie Produkcyjnym BAJKA sp. z o.o. w latach 2008-2009 Wskaźnik produktywności aktywów = przychody ze sprzedaży/przeciętny stan aktywów Wskaźnik produktywności aktywów w roku 2008 = 240000/405000=0,59 Wskaźnik produktywności aktywów w roku 2009 = 286000/420000=0,68 Wskaźnik w produktywności aktywów w roku 2008 wyniósł 0,59 co oznaczało, iż 59 gr sprzedaży osiągane jest z każdej złotówki zaangażowanej w aktywa 16

firmy. Natomiast w roku 2009 wskaźnik wyniósł 0,68 co oznaczało, że z każdej złotówki zaangażowanej w aktywa przedsiębiorstwo osiągnie 68 gr przychodu ze sprzedaży. Wskaźnik w roku 2009 wzrósł w porównaniu z rokiem 2008 o 0,09 co oznacza, że sytuacja przedsiębiorstwa uległa poprawie i lepiej wykorzystuje ono aktywa do osiągania przychodu ze sprzedaży. Produktywność aktywów wzrosła. Ponadto przedsiębiorstwo założyło, że sprzedaż wyrobów gotowych będzie opłacalna, jeśli z każdej złotówki zaangażowanych aktywów jednostka osiągnie co najmniej 60 groszy przychodu ze sprzedaży. Założenie to zostało zrealizowane, gdyż firma w roku 2009 osiągnęła 68 groszy przychodu ze sprzedaży dzięki każdej złotówce zaangażowanych aktywów. Oznacza to, że produktywność aktywów była wysoka. 17