ZAWORY REGULACYJNE PRZELOTOWE JEOGNIAZDOWE TYP Z 1A ZASTOSOWANIE Stosowane s¹ jako elementy wykonawcze w uk³adach automatyki i zdalnego sterowania do regulacji przep³ywu cieczy, pary i gazów. Szeroki zakres wykonañ materia³owych, wysokie parametry w zakresie ciœnieñ i temperatur pracy, liczne odmiany konstrukcyjne przystosowane do wymagañ procesu technologicznego sprawiaj¹, e zawory te powinny byæ stosowane na najbardziej wymagaj¹ce warunki w energetyce, petrochemii, ciep³ownictwie, przemyœle chemicznym, hutnictwie itp. Zawory te na rynkach krajów Europy Zachodniej mog¹ wystêpowaæ pod symbolem BR12. CHARAKTERYSTYKA ró norodne wykonania materia³owe czêœci odlewanych i wewnêtrznych zaworu, przystosowane do okreœlonych warunków pracy, wykonania konstrukcyjne ograniczaj¹ce poziom generowanego ha³asu, zwiêkszaj¹ce odpornoœæ na kawitacjê i flashing, umo liwiaj¹ce eliminacjê przep³ywu zd³awionego, szeroki zakres ciœnieñ nominalnych od PN10 do PN 4 oraz wspó³czynników przep³ywu i charakterystyk regulacji, ograniczenie emisji mediów agresywnych i toksycznych do œrodowiska w wyniku zastosowania d³awnic mieszkowych lub uszczelnieñ d³awnicowych odpowiadaj¹cych wymaganiom przepisów TA LUFT, ³atwy demonta i monta elementów wewnêtrznych zaworu w celu dokonania przegl¹du i serwisu, du a trwa³oœæ i niezawodnoœæ dzia³ania w wyniku zastosowania wysokiej jakoœci materia³ów oraz technik ulepszania powierzchniowego (dogniatanie, stellitowanie, obróbka cieplna, pow³oki CrN), mo liwoœæ wspó³pracy z si³ownikami wielosprê ynowymi typ P1/R1 (z jarzmem odlewanym) i P/R (kolumnowe) o ca³kowitej odwracalnoœci dzia³ania i mo liwoœci zmian zakresu sprê yn bez dodatkowych czêœci (przy zachowaniu iloœci sprê yn), mo liwoœæ wyposa enia si³owników w napêd rêczny boczny do (P1/R1) lub górny do (P/R), mo liwoœæ diagnostyki uk³adu "zawór si³ownik" w wyniku zastosowania inteligentnych ustawników elektropneumatycznych, szeroka gama napêdów elektrycznych, mo liwoœæ wykonañ specjalnych: do tlenu do paliw ciek³ych i gazowych do czynników o niskich temperaturach (ciek³y tlen, azot) do gazów kwaœnych, zawieraj¹cych H 2 S z p³aszczem grzewczym projektowanie i wytwarzanie wyrobu s¹ zgodne z wymaganiami systemu zarz¹dzania jakoœci¹ ISO 9001 oraz dyrektywy 97/2/EG i przepisów AD00 Merkblatt. Z znak wyrobu zarejestrowany w Urzêdzie Patentowym RP Zawory regulacyjne typ Z1A 1
BUDOWA I DANE TECHNICZNE Korpus (1): jednogniazdowy, odlewany Wymiar nominalny: ; ; ; ; ; ; ; 1; 0; Oznaczenie ciœnienia nominalnego: PN10; 16; ; oraz PN; ; 110; 1; 2; 4 wg PNISO 70051:1996. PN6; ; 1; ; ; wg PNH7407:1985; PNH7406:1985. z nastêpuj¹cym podzia³em:...: PN10...110,...1: PN1;1...: PN 4 Przy³¹cza: ko³nierzowe: wg tabl. 1 koñcówki do spawania doczo³owego typ BW; wg tabl. 12 i 1 koñcówki do spawania kielichowego typ SW; wg tabl. 14 Ko³nierze stalowe PN; ; 110; 1; 2; 4 s¹ tak zaprojektowane, aby mo na je by³o montowaæ z ko³nierzami wg norm amerykañskich ANSI / ASME B16.5 i MSS SP44. W systemie amerykañskim ko³nierze s¹ oznaczone wartoœciami znamionowymi w Klasach, którym to wartoœciom znamionowym przypisano teraz oznaczenia ciœnienieñ nominalnych (PN) Równowa ne oznaczenia PN s¹ nastêpuj¹ce: Klasa 1: PN Klasa 00: PN Klasa 0: PN 110 Klasa 900: PN 1 Klasa 10: PN 2 Klasa 0: PN 4 Tablica 1. Przy³¹cza ko³nierzowe Rodzaj przy³¹cza Ciœnienie nominalne Przylga Rowek Wpust Rowek do pierœcienia Oznaczenie PN10; 16; ; ; 6; ; 1; ; ; B D * F * PN; B1 D1** F1 ** J PN110; 1; 2; 4 B2 D1 F1 J ANSI 1; 00; 0; 900; 10; 0 RF *) do PN1; **) tylko dla PN D³ugoœæ budowy: zawory ko³nierzowe wg PNEN 541; PNM75; ISA S75.16199; rys. 5; tabl. 9; 10 zawory z koñcówkami do spawania; rys. 5; tabl. 11 wg PNEN 54: dla PN 10... i PN 110 jak ko³nierzowe PN 1: dla PN 1 i PN1 jak ko³nierzowe PN : dla PN... i PN2 4 Materia³y: wg tabl. 2; Zale noœæ ciœnienia i temperatury roboczej od ciœnienia nominalnego i materia³u wg wykresu 1 i 2. D³awnica (2): standardowa wyd³u ona mieszkowa Grzyb (): typ: nieodci¹ ony, prowadzony w tulei, twardy odmiany: profilowy, t³oczkowyperforowany (wielootworowy), charakterystyka regulacji: sta³oprocentowa P liniowa L szybkootwieraj¹ca S (tylko dla grzybów profilowych) regulacyjnoœæ: :1 Gniazdo (4): pasowane i uszczelnione z korpusem, twarde; (gniazdo szczelne po uzgodnieniu z producentem) Trzpieñ (5): dogniatany i polerowany na powierzchni uszczelniaj¹cej. Klatka dociskowa (6A): element mocuj¹cy gniazdo w korpusie Klatka d³awi¹ca (6B): wielootworowy element mocuj¹cy gniazdo i powoduj¹cy zmniejszenie spadku ciœnienia miêdzy gniazdem a grzybem. Uszczelki korpusu (7) i gniazda (8): spiralne grafit + 1.4571 w ca³ym zakresie wykonañ. Uszczelnienie trzpienia (9):pakiet uszczelniaj¹cy PTFEV, dociskany sprê yn¹ œrubow¹ (17) pierœcieniowe uszczelki formowane z plecionych sznurów uszczelniaj¹cych (PTFE+GRAFIT) zestawy grafitowe (grafit rozprê ony i jedwabisty) lub uszczelki z plecionych sznurów grafitowych. uszczelnienie TALUFT z pakietem uszczelniaj¹cym PTFEV lub zestawem grafitowym, konstrukcja uszczelnieñ wg rys. 1 i 2, zakres stosowania wg tabl. Szczelnoœæ zamkniêcia: podstawowa: poni ej 0,01% Kv s (IV kl. wg PNIEC 544) podwy szona:. 10 D. p [cm /min] (V kl. wg PNIEC 544) gdzie D (mm) œrednica gniazda wg tabl.5 p [MPa] rzeczywisty spadek ciœnienia na zaworze zamkniêtym. Kierunek przep³ywu czynnika: pod grzyb. Wspó³czynniki przep³ywu: wg tabl. 4 GF FF RTJ 2 Zawory regulacyjne typ Z1A
Rysunek 1a. Zawór Z1A 146 L;P;S Rysunek 1b. Zawór Z1A 6 L;P;S Rysunek 1c. Zawór Z1A 147 L;P Rysunek 1d. Zawór Z1A 7 L;P Zawory regulacyjne typ Z1A
D³awnica standardowa uszczelnienie PTFEV D³awnica wyd³u ona uszczelnienie GRAFIT D³awnica mieszkowa uszczelnienie PTFE+GRAFIT D³awnica wyd³u ona uszczelnienie TALUFT Grzyb profilowy Grzyb t³oczkowyperforowany Korpus ko³nierzowy Korpus z koñcówkami do spawania (typ BW) Rysunek 1e. Zawór reguluj¹cy 4 Zawory regulacyjne typ Z1A
Tablica 2. Wykaz czêœci z materia³ami Poz. Nazwa części 1 Korpus GP 2 GH ; (1.0619) WCB Materiały G17CrMo 910 ; (1.779) WC9 GX5CrNiMo 19112 CF8M ; (1.48) D N S 55 J2G (1.0570) 1CrMo44 ; (1.75) X6CrNiMoTi 17122 ; (1.4571) 2 Dławnica GP 2 GH ; (1.0619) G17CrMo 910 ; (1.779) G17CrMo 910 ; (1.779) WCB WC9 WC9 X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) Grzyb X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit + CrN X17CrNi 162 ; (1.57) + obróbka cieplna X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 4 Gniazdo X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit X17CrNi 162; (1.57) + obróbka cieplna X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 5 Trzpień X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit + CrN X17CrNi 162 ; (1.57) + obróbka cieplna 6A K latka dociskowa X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 6B Klatka dławiąca X17CrNi 162; (1.57) + obróbka cieplna 7 Uszczelka korpusu GRAFIT 98% + 1.4571 (spiralne) 8 Uszczelka gniazda 9 Zestaw uszczelniający PTFE + GRAFIT PTFE "V" (Pierścienie) GRAFIT 10 T uleja dociskowa X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 11 D ź wignia dociskowa S 55 J2G ; (1.0570) 12 Śruba korpusu PN10 8. 8 A4 70 P N6 4 42CrMo4 (1.72) 21CrMoV57 (1.7709) X6NiCrTiMoVB 2 (1.49) 1 Nakrętka korpusu PN10 8. 8 A4 70 P N6 4 42CrMo4 (1.72) 21CrMoV57 (1.7709) X6NiCrTiMoVB 2 (1.49) 14 Śruba dlawnicy 8. 8 A4 70 Nakrętka dławnicy 8. 8 A4 70 16 K ołek z karbami X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 17 S prężyna 12R10 (SANDVIK) 18 T uleja dystansowa X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 19 Tuleja prowadząca X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit + CrN X17CrNi 162 ; (1.57) + obróbka cieplna Normy materialowe Materiał Numer normy GP 2 GH ; (1.0619) PNEN 10212 WCB ASTM A 216 G17CrMo 910 ; (1.779) PNEN 10212 WC9 ASTM A 217 GX5CrNiMo 19112 ; (1.48) PNEN 10214 CF8M ASTM A 51 S 55 J2G ; (1.0570) PNEN 1CrMo44; (1.75) PNEN 28 X6CrNiMoTi 17122 ; (1.4571) PNEN 88 X17CrNi 162 ; (1.57) PNEN 88 C45 (1.0) PNEN 81 X0Cr1 (1.28) PNEN 88 8.8 EN 8981 A470 EN ISO 62 42CrMo4 (1.72) EN 10269 21CrMoV57 (1.7709) EN 10269 X6NiCrTiMoVB 2 (1.49) EN 10269 UWAGA: W ramach technologii utwardzania elementów wewnêtrznych zaworu stosuje siê: a) stellitowanie napawanie powierzchniowe stellitem: ~ HRC b) pokrycie CrN wprowadzenie azotku chromu do warstwy zewnêtrznej detalu na g³êbokoœæ ok. mm; ~9HV c) obróbka cieplna: grzyb (~45HRC), gniazdo (~5HRC), trzpieñ (~5HRC), klatki (~2HRC), tuleja prowadz¹ca (~45HRC) Zawory regulacyjne typ Z1A 5
Wykres 1 Wykres 2 Staliwa wêglowe, stopowe i kwasoodporne Materia³ GP 2 GH (1.0619) / A216 WCB G17CrMo 910 (1.779) / A217 WC9 GX5CrNiMo 19112 (1.48) / A51 CF8M Nr krzywej 1 2 Zakres temperatur [ o C] 29...427 1) 29...57 1) 198 57 2) 29...59 2) 198 6 1) zakres temperatury dla zaworów ko³nierzowych. 2) zakres temperatury dla zaworów z koñcówkami do spawania. Wykresy 1...2 opracowano na podstawie ASME/ANSI B16.41988. 6 Zawory regulacyjne typ Z1A
WYKONANIA Dobór wykonañ konstrukcyjnych i materia³owych zaworu zale y od warunków pracy. Podstawowe wykonanie na normalne warunki pracy stanowi¹ zawory Z1A z grzybem profilowym i klatk¹ dociskow¹. W przypadku wystêpowania ha³asu powy ej poziomu akceptowanego przez klienta (najczêœciej 85 dba) nale y stosowaæ grzyby perforowane. S¹ one konstrukcyjnie zamienne z grzybami profilowymi i pozwalaj¹ na obni enie poziomu ha³asu o ok. 10 dba w stosunku do wykonania podstawowego. Dodatkowe zmniejszenie ha³asu (o 5 dba) uzyskuje siê przez zastosowanie klatki d³awi¹cej, która powoduje zmniejszenie spadku ciœnienia miêdzy gniazdem i grzybem. Wykonanie to zalecane jest równie w przypadku wystêpowania przep³ywu zd³awionego, kawitacji i flashingu. Konstrukcje wielootworowe charakteryzuj¹ siê wiêkszym wspó³czynnikiem odzysku ciœnienia F L co pozwala na uzyskanie wiêkszego przep³ywu przy takich samych wartoœciach Kv S i p w stosunku do wykonania podstawowego. Dla mediów œciœliwych w wielu przypadkach korzystne jest stosowanie przy³¹czy redukcyjnych na wylocie zaworu (dyfuzorów). Dobór rozwi¹zania konstrukcyjnego zaworu oparty jest o obliczenia komputerowe wspó³czynnika przep³ywu, poziomu ha³asu, stanu medium, a skutecznoœæ tych dzia³añ zale y od dok³adnoœci danych dostarczonych przez klienta. Na yczenie klienta, a równie w przypadku, gdy uzasadniaj¹ to warunki przep³ywu, proponowane s¹ wykonania specjalne w zakresie materia³ów, wspó³czynników przep³ywu, charakterystyk regulacji, szczelnoœci zamkniêcia itp. W uzasadnionych przypadkach (ha³as, przep³yw zd³awiony) dyfuzory mog¹ byæ wyposa one w dodatkowe wielootworowe struktury d³awi¹ce w postaci p³yt mocowanych miêdzy ko³nierzami lub wspawanych do wnêtrza dyfuzora. Tablica : Rodzaje uszczelnieñ i zakresy ich stosowania. Rodzaj uszczelnienia PN Temperatura o C Rodzaj dławnicy Standardowa Wydłużona PTFEV 198...46 PTFE + Grafit do 110 )* 46...+0 +0...+00 P TFEV / TALUFT G rafit do 4 )* +00...+57,(+6)** +0...+00 Grafit / TALUFT do 1 +00...+ )* PN dla d³awnicy mieszkowej )** dla zaworów z koñcówkmi do spawania Mieszkowa...+0 +0...+ Uszczelnienie (PTFEV) Uszczelnienie (PTFE+GRAFIT) Uszczelnienie (GRAFIT) Pakiet uszczelniaj¹cy TALUFT Pakiet uszczelniaj¹cy TALUFT PTFEV z zestawem grafitowym Rysunek 2. Uszczelnienia d³awnic Zawory regulacyjne typ Z1A 7
Tablica 4: Wspó³czynniki przep³ywu Kv s dla grzybów profilowych i perforowanych. Kvs F Średnica D Skok A Grzyby Grzyby gniazda I V kl. V kl. profilowe perforowane Wymiar nominalny L P S L P [ mm] [ mm] [ cm 2 ] [ kn] 1 0 6 0, 6,5 0, 0, 1 5 1,6 9,52 0, 7 0, 1, 0 2,5 12,7 1, 0, 2 1, 4,0 4, 8 6, 7, 6 19,05 2, 9 0, 1,95 10 12 6,,64, 2, 1 16 10, 5, 0 0, 4 2, 6 0 16 1,72 7, 9 0, 5, 48 41, 1, 4 0, 7 4, 6 6 5, 0, 8 5, 2 94 1 6 66, 7 4, 9 1, 1 7, 2 8 1 1 94 88, 9 62, 1 1, 4 9, 1 1 192 1 1 107,92 91, 5 1, 7 11 84 2 0 126,95 126, 6 2, 0 1 0 0 4 8,72 197, 9 2, 5 16 6 195 298, 6, 1 0 9 7 0, 2 24,, 2 21 Współczynniki obliczeniowe Grzyby profilowe: F = 0,9 ; X =2; Fd=6; xfz=5 L T Grzyby perforowane: F = 0,95 ; X =8; Fd=; xfz=5 L T UWAGA 1. brak wykonañ dla PN 4 2. Grzyby z charakterystyk¹ szybkootwieraj¹c¹ (S) tylko dla maksymalnych wartoœci Kv s dla poszczególnych. DOPUSZCZALNE SPADKI CIŒNIENIA p. Spadki ciœnienia p [MPa] dotycz¹ zaworu zamkniêtego i wyliczone s¹ ze wzglêdu na mo liwoœci napêdu zaworu. Rzeczywiste spadki ciœnienia nie powinny przekraczaæ 70% wartoœci dopuszczalnego ciœnienia roboczego dla danego ciœnienia nominalnego, wykonania materia³owego i temperatury roboczej wg wykresów 1 i 2. p = 10 (Fs F D ) A gdzie p [MPa] obliczeniowy spadek ciœnienia Fs [kn] si³a dyspozycyjna si³ownika (tabl. 5) F D [kn] si³a docisku grzyba do gniazda (tabl. 4) A [cm 2 ] wspó³czynnik powierzchni gniazda o œrednicy D [mm]; Tablica 5: Si³a dyspozycyjna Fs [kn] si³owników pneumatycznych A = πd 2 Si³ownik prosty P ; P1 Si³ownik odwrotny R ; R1 Wielkoœæ C iœnienie zasilania [kpa] Zakres sprê yn [kpa] si³ownika ; 2 2 1 0 1, 0, 8 7, 5 0, 5 1, 0 1, 5 2, 0, 0 1, 6 6, 0 12, 0 0, 8 1, 6 2, 4, 2 4, 8 2, 5 9, 5 18, 9 1, 2, 5, 8 5, 0 7, 6 11, 0 4, 0, 0 0, 0 2, 0 4, 0 6, 0 8, 0 12, 0 18, 0 10 6, 0 22, 5 45, 0, 0 6, 0 9, 0 12, 0 18, 0 27, 0 000 12, 0 45, 0 90, 0 6, 0 12, 0 18, 0 24, 0 6, 0 54, 0 UWAGA: 1. Dla si³owników prostych P;P1 przyjêto zakres sprê yn: kpa. 2. Dla si³owników elektrycznych i innych, wartoœæ p mo na obliczyæ wg powy szego wzoru i danych z tabl. 4 i 5, przyjmuj¹c za si³ê dyspozycyjn¹ Fs wartoœæ udÿwigu nominalnego wg karty katalogowej danego si³ownika. 8 Zawory regulacyjne typ Z1A
9 Zawory regulacyjne typ Z1A Tablica 6: Spadki ciœnienia p [MPa] dla zaworów z si³ownikami pneumatycznymi, dla IV i V klasy szczelnoœci zamkniêcia. Œrednica gniazda [mm] Wymiar nominalny zaworu Skok [mm] Wielkoœæ si³ownika zamyka zawór steruj¹cego ciœnienia Wzrost...kPa sprê yn Zakres otwiera zawór steruj¹cego ciœnienia Wzrost Ciœnienie [kpa] zasilania ] [MPa p n sprê y Zakres [kpa] ] [MPa p kl. V I. kl V. kl V I. kl V 12,7 do ;; ;; 6,1 27, 28,0 18,8 28,0 2 2 2, 6,1 10,0 1,8 21,5 1,5 5,4 2,4 28,0 2, 28,0 2 2 4,6 1 16,9 2,0 28,0 2, 8,4 14,6 26,9 19,1 ;; ; 2,4 11,8 24,0 6,2 19,0 2 2 2,4 4,1 5,8 9,,6 4,5 19,6 28,0 14,0 28,0 2 2 1,7 4,5 7,2 10,0,5 1,5 4, 9,8 4 2 0 ;;5 2,0 10,0 2 4,8,9 2 2 2,0,4 4,9 7,8 2,6,7 16,6 28,0 11,5 28,0 2 2,7 6,0 8,4 1,1 0,9,2 7,9 5, 2 0 ;5 1,2 6,7 14,2 2, 9,8 2 2 1,2 2,2,2 5,2 2,4 11,2 2,2 6,8 18,8 2 2 2,4 4,0 5,6 8,8 1,2 4,4 1,72 0 ;;8 7,0 14,5,4 1 2 2 2,4,4 5,4 1,9 2,5 11, 2,2 7,8 19,7 2 2 1 2,5 4,1 5,7 9,0 1,7 2,1 5,4 1 1, 4 0 ;;10,8 8,1 5, 2 2 1,2 1,8 2,9 0, 1, 6,,5 1 2 2 1 1, 2,2,1 4,9 7,5 2,1 4,8
10 Zawory regulacyjne typ Z1A cd. Tablicy 6 Średnica gniazda [mm] Wymiar nominalny zaworu Skok [mm] Wielkość siłownika zamyka zawór sterującego ciśnienia Wzrost...kPa sprężyn Zakres otwiera zawór sterującego ciśnienia Wzrost Ciśnienie [kpa] zasilania ] [MPa p n spręży Zakres [kpa] ] [MPa p kl. V I. kl V. kl V I. kl V 5 0 0;; 8 8 0,9 4, 9,0 2,1 6,9 2 2 1 0, 0,9 1,5 2,1,4 5, 1,2,0 0 1,6 7,1 14,6 4,9 12,4 2 2 1 1,6 2,6,6 5,6 8,6,4 6,4 66,7 ;; 1 8 2,4 5,0, 2 2 1 1,1 1,8 2,9 1,1 ;; 1;0 0 4,0 8, 2,2 6,5 2 2 1 2,0,1 4,8,0 10 6,1 12,5 4,4 1 2 2 1 2,,1 4,8 7,4,0 5,6 88,9 ;1 8 1, 2,8 1,6 2 2 1 1,6 ;1; 0; 0 2,2 4,6,4 2 2 1 1,1 1,7 2,7 10,4 7,0 2,1 5,8 2 2 1 1,2 1,7 2,7 4,1 2,9 07,92 1 0 ;0; 1 0 5 0,0 2,0 2 2 1 1,1 1,8 10 2, 4,7 1,,7 2 2 1 1,1 1,8 2,8 1,7 000 1,1 4,8 9,6,7 8,6 2 2 1 1,1 1,8 2,4,7 5,7 2,7 4,7
Œrednica gniazda [mm] Wymiar nominalny zaworu Skok [mm] 126,95 1;0; 8,72 0; 195 6,2 Wielkoœæ si³ownika 0 10 000 0 10 000 10 000 10 000 Wzrost ciœnienia steruj¹cego zawór zamyka Zakres sprê yn...kpa Ciœnienie zasilania [kpa] cd. Tablicy 6 Wzrost ciœnienia steruj¹cego zawór otwiera p [MPa] Zakres sprê yn p [MPa] I V kl. V kl. [kpa] I V kl. V kl. 0, 2,2 1,6,4,4 7,0 2,1 2,1 4,4 2,9 1, 1, 2,7 6 1, 2,5 2,5 6,1,7 2, 2,1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 1 0, 5 1, 1, 2,0 1, 1,7 2,7 4,1 0, 0, 5 1,2 1,7 2,6 1,1 1,7 5 5 1,6 1,1 0,9 1,8, 1,9 1,1 UWAGA: 1. W zaworach o dzia³aniu wzrost ciœnienia steruj¹cego zawór otwiera si³ownik z zakresem sprê yn kpa mo e byæ zast¹piony si³ownikiem z zakresem 0kPa, przy tych samych spadkach ciœnieñ. 2. Dla si³owników o dzia³aniu odwrotnym (typ R lub R1) ciœnienie zasilania powinno byæ wiêksze o minimum kpa od górnego zakresu sprê yn. Zawory regulacyjne typ Z1A 11
OGRANICZENIE HA ASU: W przypadku, gdy poziom generowanego podczas pracy zaworu ha³asu spowodowanego kawitacj¹ lub zjawiskami aerodynamicznymi przekroczy akceptowan¹ przez klienta wartoœæ, nale y obni yæ j¹ stosuj¹c nastêpuj¹ce rozwi¹zania: grzyby perforowane (rys.1 i tabl. 4) p³yty wyciszaj¹ce na wylocie zaworu lub/i wewn¹trz z³¹cza redukcyjnego (rys.,4 oraz tabl. 7) z³¹cze redukcyjne (dyfuzory) (rys.4). 1 Zawór 2 ; P³yty (zestawy) wyciszaj¹ce 4 Z³¹cze redukcyjne Rysunek. P³yta wyciszaj¹ca Rysunek 4. Sposób instalacji p³yt lub zestawów wyciszaj¹cych. Tablica 7: Wymiary i wspó³czynniki przep³ywu p³yt wyciszaj¹cych. 1 0 00 4 6, 10 94 1 0 0 0 10,6 5, 7 9 22, 5 6 84 144 288 4 7 900 1 Kv s,2 5 8 2 75 128 6 6 0 0 2,8 4, 4 7 17, 5 28 66 112 224 5 700 10 L [mm] 5 6 10 D p [ mm] 45 58 68 88 102 18 162 218 285 45 410 465 Zestawy wyciszaj¹ce wielop³ytowe konstruowane s¹ pod indywidualne wymagania procesu technologicznego. WYMIARY GABARYTOWE I MASY 1 Zawór z koñcówkami do spawania typ SW ( ) Zawór z przy³¹czem ko³nierzowym Wymiar E dla po³o enia grzyba zawór zamkniêty Zawór z koñcówkami do spawania typ BW Rysunek 5. Wymiary przy³¹czeniowe zaworu 12 Zawory regulacyjne typ Z1A
Tablica 8a: Wymiary przy³¹czeniowe zaworów reguluj¹cych PN 10... 6...110 1; ; ; 1; ; ; 1; ; ; 10... 6...110 10... 6...110 1 2 4 1 2 4 1 2 4 B max 6 70 75 90 78 85 9 98 110 8 98 108 105 118 DS 15 149 19 145 172 214 5 175 27 C DW 06 64 06 48 85 26 45 2 DM 4 4 270 Masa [kg] 8 8, 5 9, 5, 5 17, 5 19 22 2 22 28 1 4 1 PN 10... 6...110 1; ; ; 1; ; ; 1; 10... 6...110 10 6...110 1 2 4 1 2 4 1 B max 105 1 1 18 128 18 145 5 168 185 1 178 190 DS 6 2 7 217 2 29 287 65 C DW 75 2 447 7 442 498 426 48 DM 5 5 470 Masa [kg] 4 44 51 52 65 72 75 86 89 95 12 147 6 0 PN 10... 6...110 10... 10... (kv0) 6...110 B max 190 2 2 5 DS 49 458 C DW 59 558 DM 5 5 6 Masa [kg] 195 2 0 UWAGA: Masa zaworu z d³awnic¹ standardow¹ bez si³ownika. Tablica 8b: Wymiary przy³¹czeniowe zaworów reguluj¹cych... ; 1 0 0; ) K vs 1,1 16 0 6; 94 1; 1 6 1 ; 94 1; 1 ; 0 0 Skok 8 8 6 d 1 M12x1, M16x1, 5 Mx1, 5 M16x1, 5 Mx1, 5 M24x1, 5 2 ) 57, / d 2 2 1/4"16UN2A 84, / 5/16"18NS2A 95, / /4"12UN2A d 12 16 24 Siłownik 0 10 UWAGA: 1) Wartoœci Kvs dla grzybów profilowych L i P. Dla innych grzybów wartoœæ Kvs wg tabl. 4 dla tej samej œrednicy gniazda. 2) Dla zaworów i z uszczelnieniem TALUFT wymiar d 2 = 84, 0 10 000 0 10 0 10 000 10 000 Zawory regulacyjne typ Z1A 1
Tablica 9: D³ugoœci budowy zaworów reguluj¹cych z przy³¹czem ko³nierzowym. Wymiar A [mm] PN ; DIN ; ISO ISO 10; 16; ; 6 1 110 1 2 4 10 20* 20* 2* 00* 190 26 1 184 194 6 241 20 20 2 00 1 197 210 248 0 2 2 00 222 25 1 70 20 00 00 4 267 286 11 10 4 0 298 17 6 87 27 08 2 11 59 4 498 40 40 5 5 5 68 94 464 50 575 1 4 5 5 451 47 8 556 0 0 6 54 568 610 70 775 67 708 752 *UWAGA! Dla (wg PN) przyjęto długości budowy jak dla (z wyjątkiem PN10; 16; ; ). UWAGA: Ujête w tablicy 9 wymiary d³ugoœci budowy A dla PN (ANSI 1); PN (ANSI 00); PN110 (ANSI 0); PN1 (ANSI 900): PN2 (ANSI 10); PN4 (ANSI 0) dotycz¹ korpusów z przylg¹ B1(RF) lub B2 (RF). Dla pozosta³ych wykonañ d³ugoœci budowy A 1 mo na obliczyæ na podstawie zale noœci okreœlonych w tabl. 10 Tablica 10: Algorytmy do obliczania d³ugoœci zabudowy zaworów reguluj¹cych z przy³¹czem ko³nierzowym: z rowkiem z wpustem z rowkiem do pierœcienia Rodzaj korpusu i oznaczenie PN / ANSI Z rowkiem D1 / GF Z wpustem F1 / FF Z rowkiem do pierścienia J / RTJ Ciśnienie PN ; ANSI PN ; ANSI 00 PN110 ; ANSI 0 PN1 ; ANSI 900 PN2 ; ANSI 10 PN4 ; ANSI 0 PN ; ANSI 00 A 1 A 1 = A + 5 x 2 A 1 = A 1,5 x 2 A 1 = A + 5,5 x 2 PN ; ANSI 1 A 1 = A +6,5 x 2 PN ; ANSI 00 A 1 = A + 8 x 2 PN110 ; ANSI 0 PN1 ; ANSI 900 PN2 ; ANSI 10 PN4 ; ANSI 0 PN110 ; ANSI 0 PN1 ; ANSI 900 PN2 ; ANSI 10 PN1 ; ANSI 900 1 PN4 ; ANSI 0 A 1 = A A 1 = A + 1,5 x 2 A 1 = A + x 2 A 1 = A + 4,5 x 2 Tablica 11: D³ugoœci budowy zaworów reguluj¹cych z koñcówkami do spawania. Wymiar A [mm] Oznaczenie ciœnienia nom. PN 10...110 PN 1 1 PN...4 ; ; 210 20 00 1 2 286 00 7 0 94 40 5 1 8 5 0 610 752 14 Zawory regulacyjne typ Z1A
Tablica 12: Koñcówki do spawania doczo³owego typ BW PN 10...110. Rura D z (mm) t (mm) Oznaczenie ciœnienia nominalnego Koñcówka P N PN 6 PN D 1 ( mm) Norma 21, 2 x x x 17 26, 9 2, x x x 21, 7 2, 6 x x x, 28,22 48, 2, 6 x x x 42, 8,, 2 x x x 5, 6 88, 9 4, 0 x x x, 6 114, 5, 0 x x x 104 1 168, 5,6 x x 6, 8 7,1 x, 8 DIN 29 0 219, 1 7,1 x x 4, 6 10,0 x 198, 8 8,0 x 6, 7 27 8,8 x 5 12,5 x 247, 7 Rura Oznaczenie ciœnienia nominalnego Koñcówka S chedule D z (mm) t (mm) PN PN PN110 D 1 ( mm) Norma 21, 2,76 x x x, 5 26,9 2,87 x x x 21 26, 9 2,87 x x x 21, 7,7 x x x 26, 7 48,,68 x x x, 7,,91 x x x 52, 2 88, 9 5,48 x x x 77, 7 114, 6,02 x x x 102 ANSI B16 1 168, 7, 1 x x x, 8 0 7,0 x x 4, 7 0 219,1 8,18 x 2, 5 10, x 198 0 7,79 x x 7 27 9,27 x 4 12, 7 x 247, 2 Zawory regulacyjne typ Z1A
Tablica 1: Koñcówki do spawania doczo³owego typ BW PN1...4 Rura Oznaczenie ciœnienia nomiinalnego Koñcówka D z (mm) t (mm) PN1 PN PN PN D 1 ( mm) Norma,7,2 x 27, 0,6 x 26, 2 5,0 x 2, 5 42,4 7, 1 x 19, 5 48,,8 x, 5 5,0 x 8, 0 6, x 5, 5, 11, 0 x 8, 0, 76,1 4,0 x 52, 0 8,0 x 44, 0 8,8 x 58, 14,2 x 47, 5 88,9 6, x 76 114, 1 x 92 14,2 x 85, 7 17,5 x 79 114, 8, 0 x 98 19,7 12,5 x 114, 5 16,0 x 107, 5,0 x 99, 5 DIN 29 1 168, 12, 5 x 14 Rura Oznaczenie ciœnienia nominalnego Koñcówka S chedule D z (mm) t (mm) PN1 PN PN4 D 1 ( mm) Norma 1 4,54 x x 24, 4 1,7 6,5 x x, 7 XXS 9, 1 x, 2 5,08 x 8, 0 1 48, 7,1 x x, 7 XXS 16 x 27, 7 5,5 x 49, 0 1, 8,7 x 42, 5 XXS 17 x 8, 0 7,62 x 7, 4 1 88,9 11,12 x x 66, 5 XXS,24 x 58, 2 8,55 x 97, 0 11,12 x 91, 7 114, 1 1,48 x 87, 0 XXS 17,11 x 79, 8 10,9 x 146, 2 168, 14,27 x 19, 5 ANSI B16 gdzie: D Z [mm] œrednica zewnêtrzna rury, t [mm] gruboœæ œcianki rury. 16 Zawory regulacyjne typ Z1A
Tablica 14: Koñcówki do spawania kielichowego typ SW. D 2 K 21, 7 9, 7 27 4 1 48, 7 61 16 NAPÊD ZAWORU: Pneumatyczny: si³ownik membranowy wielosprê ynowy wg tabl. typu: P1/R1 z jarzmem odlewanym, bez napêdu rêcznego P1B/R1B z jarzmem odlewanym, z napêdem rêcznym bocznym P/R kolumnowe, bez napêdu rêcznego PN/RN kolumnowe, z napêdem rêcznym górnym UWAGA: P dzia³anie proste; wzrost ciœnienia steruj¹cego zamyka zawór R dzia³anie odwrotne; wzrost ciœnienia steruj¹cego otwiera zawór Tablica : Rodzaje si³owników pneumatycznych. Typ Wielkoœæ Powierzchnia czynna membrany [cm 2 Iloœæ obr. ko³a napêdu ] Skok [mm] na wykonanie skoku P/R ; PN/RN 5 P1/R1 ; P/R ; ; 8 5 ; 9 P1B/R1B ; PN/RN 0 0 8 ; ; 6 8 ; 10 ; 1 10 10 P1/R1 ; P1B/R1B 8 ; ; 6 ; ; 8 ; 10 ; 1 ; 16 000 2 x 10 Tablica 16: Wymiary i masy si³owników pneumatycznych P/R i PN/RN rys. 6 Wielkoœæ si³ownika 0 5 5 0 7 D 1 D 2 H 1 H 2 Masa (kg) mm P/ R PN/RN 24 77 474 10 14, 5 2 0 87 484 16, 5 7 05 477 574 0 7 47 4 68 8 74 Rysunek 6. Si³owniki typ P/R, PN/RN Zawory regulacyjne typ Z1A 17
Tablica 17: Wymiary i masy si³owników pneumatycznych P1/R1 i P1B/R1B rys. 7 Wielkoœæ si³ownika B D 1 D 2 H Masa (kg) mm P1/R1 P1B/R1B 5 05 2 45 28 2 75 05 548 0 4 77 85 105 10 4 8 1 410 5 000 118 2 5 P1/R1, P1B/R1B...10 Rysunek 7. Si³owniki typ P1/R1, P1B/R1B P1/R1000 Przy³¹cza powietrza steruj¹cego: 1/4 NPT ; Rc 1/2 œrednice rurek: 6x1 ; 8x1 ; 12x1 zakresy sprê yn:...kpa ;...kpa ;...kpa sprê yny...0kpa ;...2kPa ;...2kPa 1...kPa maksymalne ciœnienie zasilania: 4kPa wyposa enie (na ¹danie): napêd rêczny boczny (P1/R1) lub górny (P/R), ustawnik pozycyjny pneumatyczny, ustawnik pozycyjny elektropneumatyczny, ustawnik elektropneumatyczny inteligentny, reduktor ciœnienia z filtrem, trójdrogowy zawór elektromagnetyczny, blok odcinaj¹cy, nadajnik po³o enia, wy³¹czniki krañcowe. 6 sprê yn 12 sprê yn (nie dotyczy i ) Dla si³ownika P1/R1000 (Tandem) dla ka dego zakresu podwójna iloœæ sprê yn w stosunku do iloœci podanych powy ej. Elektryczny: si³owniki elektryczne; elektrohydrauliczne produkcji krajowej; zagranicznej (szczegó³owe informacje i dane techniczne wg kart katalogowych producentów si³owników). Rêczny: napêd rêczny typ rys.8, tabl.18. 18 Zawory regulacyjne typ Z1A
Tablica 18: Rodzaje, wymiary i masy napêdów rêcznych typ. T yp Skok [mm] d 1 d 2 H D 57M12 M12x1, 857M16 57, 884M16 8 16x1, 5 84, 895M16 95, 84M 95M 695M24 6 95M24 0 Sposób oznaczania: Przyk³ad: 857M1 Napêd rêczny typ ; skok 8mm; d 2 =57,mm; d 1 =M16x1,5 Ilość obr. / skok Masa [kg] 228 8 7, 5 265 M 298 10 84, Mx1, 5 16 85 457 16 95, M24x1,5 8 5 610 19 24 Rysunek 8. Napêd rêczny typ. WYKONANIA SPECJALNE: zawory do tlenu: Odpowiedni dobór materia³ów, czyszczenie mechaniczne i chemiczne, badania i monta zapewniaj¹ przygotowanie zaworu do pracy przy przep³ywie tlenu. zawory do gazów ciek³ych i gazowych: Napêdzane si³ownkami pneumatycznymi wyposa onymi w uk³ady szybkiego zamykania czas przesterowania (zamkniêcie) zaworu poni ej 1 sek. zawory do czynników o niskich temperaturach: Zastosowanie odpowiednich materia³ów oraz specjalnej konstrukcji d³awnicy, która skutecznie izoluje napêd zaworu od wp³ywu niskich temperatur. Stosowane g³ównie do ciek³ego tlenu i azotu. zawory do gazów kwaœnych: Czêœci zaworu mog¹ byæ wykonywane z materia³ów i w warunkach gwarantuj¹cych pracê zaworu przy przep³ywie gazów z zawartoœci¹ H 2 S zgodnie z wymaganiami normy NACE MR0175. zawory z p³aszczem grzewczym: Konstrukcja i parametry techniczne wg indywidualnych uzgodnieñ z klientem. zawory z gniazdami szczelnymi: W przypadku potrzeby uzyskania VI kl. nieszczelnoœci zamkniêcia zaworu. (do p<,5mpa) Zawory regulacyjne typ Z1A 19
PODZIA I OZNACZANIE: Zespó³ napêdu Typ i dzia³anie: pneumatyczny o dzia³aniu prostym: P ; P1 pneumatyczny o dzia³aniu odwrotnym: R ; R1 elektryczny: E rêczny Odmiana: si³ownik bez napêdu rêcznego: S si³ownik pneumatyczny z napêdem rêcznym: bocznym B si³ownik elektr. lub pneumat. z napêdem rêcznym: górnym N Z1A Zespó³ zaworu Typ: Z1A Rodzaj d³awnicy: standardowa: 1 wyd³u ona: 2 mieszkowa: Rodzaj klatki: bez klatki d³awi¹cej: 4 z klatk¹ d³awi¹c¹: 5 Rodzaj grzyba: grzyb profilowy: 6 grzyb perforowany: 7 Charakterystyka: sta³oprocentowa: P liniowa: L szybkootwieraj¹ca: S PRZYK AD OZNACZANIA: Zawór reguluj¹cy typ Z1A z si³ownikiem pneumatycznym o dzia³aniu odwrotnym z napêdem rêcznym, d³awnic¹ wyd³u on¹, bez klatki d³awi¹cej, z grzybem profilowym sta³oprocentowym: RNZ1A246P Oznaczenie to umieszczone jest na tabliczce znamionowej zaworu. Ponadto podane jest: wymiar nominalny zaworu [], oznaczenie ciœnienia nominalnego zaworu [PN], max. temperatura pracy [TS], max. ciœnienie pracy [PS] ciœnienie próby [PT] wspó³czynnik przep³ywu [Kvs], skok grzyba [H], grupa p³ynów [1], nr seryjny i rok produkcji. ZAMAWIANIE W przypadku zaworów z klatk¹ d³awi¹c¹ nale y podaæ wspó³czynnik przyp³ywu klatki lub informacje potrzebne do jego obliczenia wg kwestionariusza danych technicznych. Pomocy w doborze zaworów udzielaj¹: Dzia³ Marketingu i Sprzeda y oraz Zespó³ Konstrukcji Wyrobów. Producent i dystrybutor ZAK ADY AUTOMATYKI POLNA SA ul. Obozowa 2 ; 7 700 Przemyœl Tel. (16) 67861; Fax (16) 6786524, 678710 www.polna.com.pl; email: sales@polna.com.pl Wydanie: Z1A/TK/11/0 wa ne do nastêpnego wydania