U S T AWA Projekt z dnia o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z pón. zm. 2) ) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) w art. 2 w pkt 33 kropk zastpuje sirednikiem i dodaje si pkt 34 w brzmieniu: 34) pojazdach samochodowych rozumie si przez to pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajcej 3,5 tony, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym. ; 2) w art. 8 dodaje si ust. 5 i 6 w brzmieniu: 5. Przepis ust. 2 pkt 1 nie ma zastosowania w przypadku uycia (wykorzystywania) pojazdów samochodowych do celów innych ni działalno gospodarcza podatnika, jeeli podatnikowi przysługiwało, w całoci lub w czci, prawo do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego, obliczon zgodnie z art. 86a ust. 1, z tytułu: 1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów lub 2) nabycia, importu lub wytworzenia czci składowych do tych pojazdów, jeeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów, podatnikowi nie przysługiwało prawo do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego. 6. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i ust. 5, za nabycie towarów uznaje si równie przyjcie ich w uywanie na podstawie umowy najmu, dzierawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, innej ni umowy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2. ; 1) 2) Niniejsz ustaw zmienia si ustawy: ustaw z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustaw z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, ustaw z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, ustaw z dnia 10 wrzenia 1999 r. Kodeks karny skarbowy oraz ustaw z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej. Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1342, 1448, 1529 i 1530 oraz z 2013 r. poz. 35, 1027 i 1608.
2 3) w art. 32 ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. W przypadku gdy midzy nabywc a dokonujcym dostawy towarów lub usługodawc istnieje zwizek, o którym mowa w ust. 2, oraz w przypadku gdy wynagrodzenie jest: 1) nisze od wartoci rynkowej, a nabywca towarów lub usług nie ma zgodnie z art. 86, art. 86a, art. 88 i art. 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego, 2) nisze od wartoci rynkowej, a dokonujcy dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, art. 86a, art. 88 i art. 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego, a dostawa towarów lub wiadczenie usług s zwolnione od podatku, 3) wysze od wartoci rynkowej, a dokonujcy dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, art. 86a, art. 88 i art. 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 3 pełnego prawa do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego organ podatkowy okrela podstaw opodatkowania zgodnie z wartoci rynkow, jeeli okae si, e zwizek ten miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub wiadczenia usług. ; 4) art. 86a otrzymuje brzmienie: Art. 86a. 1. W przypadku wydatków zwizanych z pojazdami samochodowymi kwot podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku: 1) wynikajcej z faktury otrzymanej przez podatnika; 2) nalenego z tytułu: a) wiadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca, b) dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca, c) wewntrzwspólnotowego nabycia towarów; 3) nalenego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a;
3 4) wynikajcej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34. 2. Do wydatków zwizanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza si wydatki dotyczce: 1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich czci składowych; 2) uywania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, zwizane z t umow (czynsz, raty lub inne płatnoci wynikajce z takiej umowy); 3) nabycia lub importu: paliw silnikowych, oleju napdowego i gazu, wykorzystywanych do napdu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług zwizanych z eksploatacj lub uywaniem tych pojazdów. 3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania: 1) w przypadku gdy pojazdy samochodowe s: a) wykorzystywane wyłcznie do działalnoci gospodarczej podatnika lub b) konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łcznie z kierowc, jeeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie; 2) do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do zwizanych z tymi towarami usług montau, naprawy i konserwacji, jeeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na moliwo ich wykorzystywania wyłcznie do działalnoci gospodarczej podatnika. 4. Pojazdy samochodowe s uznawane za wykorzystywane wyłcznie do działalnoci gospodarczej podatnika, jeeli: 1) sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza okrelony w ustalonych przez niego zasadach ich uywania, dodatkowo potwierdzony prowadzon przez podatnika dla tych pojazdów ewidencj przebiegu pojazdu, wyklucza ich uycie do celów niezwizanych z działalnoci gospodarcz lub 2) konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich uycie do celów niezwizanych z działalnoci gospodarcz lub powoduje, e ich uycie do celów niezwizanych z działalnoci gospodarcz jest nieistotne.
4 5. Podatnik nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu w przypadku pojazdów samochodowych: 1) przeznaczonych wyłcznie do: a) odprzeday, b) sprzeday, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika, c) oddania w odpłatne uywanie na podstawie umowy najmu, dzierawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze jeeli odprzeda, sprzeda lub oddanie w odpłatne uywanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalnoci podatnika; 2) w odniesieniu do których: a) kwot podatku naliczonego od wydatków z nimi zwizanych podatnik oblicza zgodnie z ust. 1 lub b) podatnikowi nie przysługuje prawo do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego od wydatków z nimi zwizanych. 6. Ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłcznie do działalnoci gospodarczej podatnika do dnia zakoczenia wykorzystywania tego pojazdu wyłcznie do tej działalnoci. 7. Ewidencja przebiegu pojazdu zawiera: 1) numer rejestracyjny pojazdu samochodowego; 2) dzie rozpoczcia i zakoczenia prowadzenia ewidencji; 3) stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzie rozpoczcia prowadzenia ewidencji, na koniec kadego okresu rozliczeniowego oraz na dzie zakoczenia prowadzenia ewidencji; 4) wpis osoby kierujcej pojazdem samochodowym dotyczcy kadego wykorzystania tego pojazdu obejmujcy: a) kolejny numer wpisu, b) dat i cel wyjazdu, c) opis trasy (skd dokd), d) liczb przejechanych kilometrów, e) imi i nazwisko oraz podpis osoby kierujcej pojazdem potwierdzony przez podatnika w zakresie autentycznoci wpisu osoby kierujcej pojazdem, jeeli nie jest ona podatnikiem;
5 5) liczb przejechanych kilometrów na koniec kadego okresu rozliczeniowego oraz na dzie zakoczenia prowadzenia ewidencji. 8. W przypadku gdy pojazd samochodowy jest udostpniany osobie niebdcej pracownikiem podatnika, wpis wykorzystania pojazdu, o którym mowa w ust. 7 pkt 4: 1) jest dokonywany przez osob, która udostpnia pojazd; 2) obejmuje: a) kolejny numer wpisu, b) dat i cel udostpnienia pojazdu, c) stan licznika na dzie udostpnienia pojazdu, d) liczb przejechanych kilometrów, e) stan licznika na dzie zwrotu pojazdu, f) imi i nazwisko osoby, której udostpniony został pojazd. 9. Do pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 4 pkt 2, nale: 1) pojazdy samochodowe, inne ni samochody osobowe, majce jeden rzd siedze, który oddzielony jest od czci przeznaczonej do przewozu ładunków cian lub trwał przegrod: a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub b) z otwart czci przeznaczon do przewozu ładunków; 2) pojazdy samochodowe, inne ni samochody osobowe, które posiadaj kabin kierowcy z jednym rzdem siedze i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu; 3) pojazdy specjalne, które spełniaj równie warunki zawarte w odrbnych przepisach okrelone dla nastpujcych przeznacze: a) agregat elektryczny/spawalniczy, b) do prac wiertniczych, c) koparka, koparko-spycharka, d) ładowarka, e) podnonik do prac konserwacyjno-montaowych, f) uraw samochodowy jeeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, e dany pojazd jest pojazdem specjalnym.
6 10. Spełnienie wymaga technicznych dla pojazdów samochodowych okrelonych w ust. 9: 1) pkt 1 i 2 stwierdza si na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okrgow stacj kontroli pojazdów, potwierdzonego zawiadczeniem wydanym przez t stacj, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierajcego odpowiedni adnotacj o spełnieniu tych wymaga; 2) pkt 3 stwierdza si na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jeli wynika z nich, e dany pojazd jest pojazdem specjalnym. 11. W przypadku gdy w pojedzie samochodowym, dla którego wydano zawiadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 1, zostały wprowadzone zmiany, w wyniku których pojazd nie spełnia wymaga, o których mowa w ust. 9 pkt 1 lub 2, uznaje si, e pojazd nie jest wykorzystywany wyłcznie do działalnoci gospodarczej: 1) od dnia wprowadzenia zmian, 2) w przypadku gdy nie mona okreli dnia wprowadzenia zmian: a) od okresu rozliczeniowego, w którym podatnik po raz pierwszy odliczył podatek naliczony od wydatków zwizanych z tym pojazdem samochodowym, z zastrzeeniem lit. b, b) od okresu rozliczeniowego nastpujcego po okresie rozliczeniowym, dla którego podatnik wykae, e pojazd samochodowy spełniał wymagania, o których mowa w ust. 9 pkt 1 lub 2 chyba e zachodzi przypadek, o którym mowa w ust. 4 pkt 1. 12. Podatnicy wykorzystujcy wyłcznie do działalnoci gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których s obowizani prowadzi ewidencj przebiegu pojazdu, maj obowizek złoy w urzdzie skarbowym informacj o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym ponios pierwszy wydatek zwizany z tymi pojazdami. 13. W przypadku niezłoenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje si, e pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłcznie do działalnoci gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złoenia. 14. W przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik jest obowizany do aktualizacji informacji, o której mowa w ust. 12, najpóniej na 7 dni przed dniem, w którym dokonuje tej zmiany. 15. Minister właciwy do spraw finansów publicznych okreli, w drodze rozporzdzenia, wzór informacji, o której mowa w ust. 12, uwzgldniajc, aby zawierała
7 ona dane pozwalajce na identyfikacj pojazdu samochodowego, w szczególnoci mark, model pojazdu i jego numer rejestracyjny, jak równie dat poniesienia pierwszego wydatku zwizanego z danym pojazdem, oraz uwzgldniajc umoliwienie prawidłowej aktualizacji złoonej informacji. 16. Minister właciwy do spraw finansów publicznych moe okreli, w drodze rozporzdzenia, inne ni okrelone w ust. 9 pojazdy samochodowe, o których mowa w ust. 4 pkt 2, uznawane za wykorzystywane wyłcznie do działalnoci gospodarczej podatnika, wymagania dla tych pojazdów samochodowych oraz dokumenty potwierdzajce spełnienie wymaga, uwzgldniajc specyfik ich konstrukcji oraz ich zastosowanie, a w przypadku pojazdów majcych wicej ni jeden rzd siedze równie wymóg, aby dopuszczalna masa całkowita była wiksza ni 3 tony. 17. Minister właciwy do spraw finansów publicznych moe okreli, w drodze rozporzdzenia, inne ni wskazane w ust. 5 przypadki, w których podatnik nie ma obowizku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, uwzgldniajc specyfik prowadzonej przez podatnika działalnoci gospodarczej oraz konieczno przeciwdziałania naduyciom wynikajcym z wykorzystywania pojazdów na cele inne ni zwizane z działalnoci gospodarcz. ; 5) po art. 86a dodaje si art. 86b w brzmieniu: Art. 86b. Przepisy art. 86a w zakresie wynikajcym z upowanienia Rzeczpospolitej Polskiej do stosowania szczególnego rodka stanowicego odstpstwo od art. 168 dyrektywy 2006/112/WE stosuje si w okresie obowizywania tego upowanienia. ; 6) uchyla si art. 88a; 7) po art. 90a dodaje si art. 90b w brzmieniu: Art. 90b. 1. W przypadku gdy w okresie 60 miesicy, liczc od miesica, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do uywania pojazd samochodowy: 1) o którym mowa w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a, nastpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie do celów działalnoci gospodarczej i do celów innych ni działalno gospodarcza, podatnik jest obowizany do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu;
8 2) w odniesieniu do którego kwot podatku naliczonego stanowiła kwota, o której mowa w art. 86a ust. 1, nastpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłcznie do działalnoci gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu. 2. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 1, nastpi sprzeda pojazdu samochodowego, uznaje si, e wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłcznie do działalnoci gospodarczej, a do koca okresu korekty. 3. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje si odpowiednio równie w przypadku, o którym mowa w art. 86a ust. 13. 4. Dla potrzeb korekty, o której mowa w ust. 1, uznaje si, e pojazd samochodowy odpowiednio nie jest ju wykorzystywany wyłcznie do działalnoci gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłcznie do takiej działalnoci poczwszy od miesica, w którym nastpiła zmiana jego wykorzystywania. Korekty tej dokonuje si w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. 5. W przypadku gdy podatnik wykorzystuje pojazd samochodowy w działalnoci gospodarczej równie do czynnoci zwolnionych od podatku bez prawa do odlicze, kwota korekty, o której mowa w ust. 1, powinna uwzgldnia proporcj okrelon w art. 90, zastosowan przy odliczeniu. 6. W przypadku pojazdów samochodowych o wartoci pocztkowej nieprzekraczajcej 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, dokonuje si, jeeli zmiana ich wykorzystywania nastpiła w okresie 12 miesicy, liczc od miesica, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do uywania ten pojazd samochodowy. Przepisy ust. 2 5 stosuje si odpowiednio. ; 8) w art. 103 uchyla si ust. 6; 9) uchyla si art. 105.
9 Art. 2. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z pón. zm. 3) ) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) w art. 5a pkt 19a otrzymuje brzmienie: 19a) samochodzie osobowym oznacza to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajcej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie wicej ni 9 osób łcznie z kierowc, z wyjtkiem spełniajcego wymagania techniczne: a) pojazdu samochodowego majcego jeden rzd siedze, który oddzielony jest od czci przeznaczonej do przewozu ładunków cian lub trwał przegrod: klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwart czci przeznaczon do przewozu ładunków, b) pojazdu samochodowego, który posiada kabin kierowcy majc jeden rzd siedze i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu, c) pojazdu specjalnego, jeeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, e dany pojazd jest pojazdem specjalnym i jeeli spełnione s równie warunki zawarte w odrbnych przepisach okrelone dla nastpujcych przeznacze: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnonik do prac konserwacyjno-montaowych, uraw samochodowy, d) pojazdów samochodowych okrelonych w rozporzdzeniu wydanym na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług; ; 2) uchyla si art. 5d; 3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 362, 596, 769, 1278, 1342, 1448, 1529 i 1540 oraz z 2013 r. poz. 21, 888, 1027, 1036, 1287, 1304, 1387 i 1717.
10 3) po art. 5d dodaje si art. 5e w brzmieniu: Art. 5e. Spełnienie wymaga technicznych dla pojazdów samochodowych okrelonych w: 1) art. 5a pkt 19a lit. a i b stwierdza si na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okrgow stacj kontroli pojazdów, potwierdzonego zawiadczeniem wydanym przez t stacj, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierajcego odpowiedni adnotacj o spełnieniu tych wymaga; 2) art. 5a pkt 19a lit. c stwierdza si na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. ; 4) w art. 14: a) w ust. 2 w pkt 7f cz wspólna otrzymuje brzmienie: w tej czci, w jakiej dokonano korekty powodujcej zwikszenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług;, b) ust. 2d otrzymuje brzmienie: 2d. Przepis ust. 2 pkt 7f stosuje si odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego, o której mowa w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. ; 5) w art. 23: a) w ust. 1 w pkt 43 lit. c otrzymuje brzmienie: c) kwota podatku od towarów i usług, nieuwzgldniona w wartoci pocztkowej rodków trwałych oraz wartoci niematerialnych i prawnych, podlegajcych amortyzacji zgodnie z art. 22a 22o, lub dotyczca innych rzeczy lub praw niebdcych rodkami trwałymi lub wartociami niematerialnymi i prawnymi podlegajcymi tej amortyzacji w tej czci, w jakiej dokonano korekty powodujcej zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług;, b) ust. 3c otrzymuje brzmienie: 3c. Przepis ust. 1 pkt 43 lit. c stosuje si odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego, o której mowa w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług..
11 Art. 3. W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z pón. zm. 4) ) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) w art. 4a pkt 9a otrzymuje brzmienie: 9a) samochodzie osobowym oznacza to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajcej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie wicej ni 9 osób łcznie z kierowc, z wyjtkiem spełniajcego wymagania techniczne: a) pojazdu samochodowego majcego jeden rzd siedze, który oddzielony jest od czci przeznaczonej do przewozu ładunków cian lub trwał przegrod: klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwart czci przeznaczon do przewozu ładunków, b) pojazdu samochodowego, który posiada kabin kierowcy majc jeden rzd siedze i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu, c) pojazdu specjalnego, jeeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, e dany pojazd jest pojazdem specjalnym i jeeli spełnione s równie warunki zawarte w odrbnych przepisach okrelone dla nastpujcych przeznacze: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnonik do prac konserwacyjno-montaowych, uraw samochodowy, d) pojazdów samochodowych okrelonych w rozporzdzeniu wydanym na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o podatku od towarów i usług; ; 2) uchyla si art. 4c; 4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2011 r. Nr 102, poz. 585, Nr 106, poz. 622, Nr 134, poz. 781, Nr 178, poz. 1059, Nr 205, poz. 1202 i Nr 234, poz. 1389 i 1391, z 2012 r. poz. 362, 596, 769, 1010, 1342, 1448 i 1540, z 2013 r. poz. 21, 613, 888, 1012, 1027, 1036, 1287 i 1387 oraz z 2014 r. poz. 40.
12 3) po art. 4c dodaje si art. 4d w brzmieniu: Art. 4d. Spełnienie wymaga technicznych dla pojazdów samochodowych okrelonych w: 1) art. 4a pkt 9a lit. a i b stwierdza si na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okrgow stacj kontroli pojazdów, potwierdzonego zawiadczeniem wydanym przez t stacj, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierajcego odpowiedni adnotacj o spełnieniu tych wymaga; 2) art. 4a pkt 9a lit. c stwierdza si na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. ; 4) w art. 12: a) w ust. 1 w pkt 4g cz wspólna otrzymuje brzmienie: w tej czci, w jakiej dokonano korekty powodujcej zwikszenie podatku odliczonego zgodnie z ustaw o podatku od towarów i usług;, b) ust. 10 otrzymuje brzmienie: 10. Przepis ust. 1 pkt 4g stosuje si odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego, o której mowa w ustawie o podatku od towarów i usług. ; 5) w art. 16: a) w ust. 1 w pkt 46 lit. c otrzymuje brzmienie: c) kwota podatku od towarów i usług, nieuwzgldniona w wartoci pocztkowej rodków trwałych oraz wartoci niematerialnych i prawnych, podlegajcych amortyzacji zgodnie z art. 16a 16m, lub dotyczca innych rzeczy lub praw niebdcych rodkami trwałymi lub wartociami niematerialnymi i prawnymi podlegajcymi tej amortyzacji w tej czci, w jakiej dokonano korekty powodujcej zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z ustaw o podatku od towarów i usług;, b) ust. 7c otrzymuje brzmienie: 7c. Przepis ust. 1 pkt 46 lit. c stosuje si odpowiednio w przypadku zmiany prawa do obnienia kwoty podatku nalenego o kwot podatku naliczonego, o której mowa w ustawie o podatku od towarów i usług..
13 Art. 4. W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z pón. zm. 5) ) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) w art. 72: a) w ust. 1 uchyla si pkt 8, b) uchyla si ust. 1a; 2) w art. 74 ust. 2a otrzymuje brzmienie: 2a. Czasowej rejestracji, o której mowa w ust. 2 pkt 1, mona dokona, pomimo braku dołczonych do wniosku o rejestracj dokumentów, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 6 i 6a. Dokumenty te powinny zosta złoone przed wydaniem dowodu rejestracyjnego.. Art. 5. W ustawie z dnia 10 wrzenia 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, z pón. zm. 6) ) po art. 56 dodaje si art. 56a w brzmieniu: Art. 56a. 1. Podatnik, który wbrew obowizkowi nie składa właciwemu organowi podatkowemu informacji, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, albo składa j po terminie lub podaje w niej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, dokonujc odliczenia podatku niezgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. 2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego okrelonego w 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. 3. Nie podlega karze okrelonej w 1 i 2 podatnik, który złoył właciwemu organowi podatkowemu informacj, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, po terminie, jeeli złoenie tej informacji nastpiło przed dniem: 1) rozpoczcia czynnoci sprawdzajcych w zakresie podatku od towarów i usług; 2) dorczenia zawiadomienia o zamiarze wszczcia kontroli podatkowej lub postpowania kontrolnego w ramach kontroli skarbowej w zakresie podatku od towarów i usług, a w przypadku gdy nie stosuje si zawiadomienia przed dniem 5) 6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1448 oraz z 2013 r. poz. 700, 991, 1446 i 1611. Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 1036, 1149, 1247 i 1304.
14 wszczcia takiej kontroli lub postpowania, jeli nie miał miejsca przypadek wskazany w pkt 1; 3) wszczcia postpowania podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, jeli nie miały miejsca przypadki wskazane w pkt 1 i 2.. Art. 6. W ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1282, z pón. zm. 7) ) w załczniku w czci II uchyla si ust. 11. Art. 7. 1. W przypadku uycia (wykorzystywania) przez podatnika do celów innych ni działalno gospodarcza podatnika pojazdów samochodowych nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika, przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy, przy których nabyciu, imporcie lub wytworzeniu kwot podatku naliczonego stanowiło 50% lub 60% kwoty podatku: 1) wynikajcej z faktury otrzymanej przez podatnika, 2) nalenego z tytułu: a) wiadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy zmienianej w art. 1 podatnikiem jest ich usługobiorca, b) dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy zmienianej w art. 1 podatnikiem jest ich nabywca, c) wewntrzwspólnotowego nabycia towarów, 3) nalenego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a ustawy zmienianej w art. 1, 4) wynikajcej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b ustawy zmienianej w art. 1, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 tej ustawy nie wicej jednak ni odpowiednio 5 000 zł lub 6 000 zł, nie stosuje si art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1. 2. Dla potrzeb ust. 1 przepis art. 8 ust. 6 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, stosuje si odpowiednio. Art. 8. W przypadku pojazdów, o których mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, nabytych, importowanych, wytworzonych przez podatnika lub uywanych na podstawie umowy najmu, dzierawy, 7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1448 i 1512 oraz z 2013 r. poz. 21, 455 i 1650.
15 leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy: 1) ewidencj, o której mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, prowadzi si poczwszy od dnia, w którym poniesiono pierwszy, od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy, wydatek zwizany z tymi pojazdami; 2) informacj, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, składa si w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesiono pierwszy, od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy, wydatek zwizany z tymi pojazdami. Art. 9. 1. Dodatkowe badanie techniczne, o którym mowa w art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, powinno by przeprowadzone w terminie najbliszego obowizkowego okresowego badania technicznego, nie póniej jednak ni przed upływem 3 miesicy od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy. 2. Jeeli przed terminem najbliszego obowizkowego badania technicznego lub przed upływem 3 miesicy od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy, pojazd, o którym mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, jest przedmiotem dostawy, dodatkowe badanie techniczne, o którym mowa w art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, powinno by przeprowadzone nie póniej ni przed dniem dokonania dostawy. 3. Zawiadczenia wydane przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy dla pojazdów, o których mowa w art. 86a ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, zachowuj wano na potrzeby stosowania art. 86a ust. 9 pkt 1 lit. a tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw. Art. 10. 1. Przepisy art. 90b ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, stosuje si do pojazdów samochodowych nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy, z zastrzeeniem ust. 2. 2. Przepisy art. 90b ust. 1 pkt 2 oraz ust. 6 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, stosuje si równie odpowiednio do sprzeday pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 7.
16 Art. 11. 1. Obnienia kwoty lub zwrotu rónicy podatku nalenego nie stosuje si do nabywanych przez podatnika do dnia 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napdowego oraz gazu, wykorzystywanych do napdu: 1) samochodów osobowych; 2) innych ni samochody osobowe pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajcej 3,5 tony, w których liczba miejsc (siedze) łcznie z miejscem dla kierowcy wynosi: a) 1 jeeli dopuszczalna ładowno jest mniejsza ni 425 kg, b) 2 jeeli dopuszczalna ładowno jest mniejsza ni 493 kg, c) 3 lub wicej jeeli dopuszczalna ładowno jest mniejsza ni 500 kg. 2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które s wykorzystywane przez podatnika wyłcznie do działalnoci gospodarczej. 3. Dopuszczalna ładowno pojazdu oraz liczba miejsc (siedze), o których mowa w ust. 1 pkt 2, okrelona jest na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Pojazdy, które w dokumentach, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie maj okrelonej dopuszczalnej ładownoci lub liczby miejsc, uznaje si równie za samochody osobowe, o których mowa w ust. 1 pkt 1. Art. 12. 1. W przypadku pojazdów samochodowych bdcych przedmiotem umowy najmu, dzierawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy, w stosunku do których na dzie poprzedzajcy dzie wejcia w ycie niniejszej ustawy kwot podatku naliczonego stanowiła cała kwota podatku od towarów i usług wykazanego na fakturze, nie stosuje si art. 86a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, w odniesieniu do wydatków, o których mowa w art. 86a ust. 2 pkt 2 tej ustawy, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw. 2. Przepis ust. 1 ma zastosowanie w odniesieniu do umów, o których mowa w tym przepisie: 1) bez uwzgldnienia zmian umowy dokonywanych po wejciu w ycie niniejszej ustawy oraz 2) pod warunkiem e: a) pojazdy samochodowe bdce przedmiotem tych umów zostały wydane podatnikowi przed dniem wejcia w ycie niniejszej ustawy,
17 b) umowa została zarejestrowana przez podatnika dokonujcego odliczenia we właciwym dla niego urzdzie skarbowym najpóniej w terminie 30 dni od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy. Art. 13. 1. Przepisy ustaw zmienianych w art. 2 i art. 3, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, stosuje si do samochodów osobowych: 1) nabytych lub wytworzonych przez podatnika od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy; 2) uywanych na podstawie umowy najmu, dzierawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej od dnia wejcia w ycie niniejszej ustawy. 2. W przypadku, o którym mowa w art. 10 ust. 2, przepisy art. 14 ust. 2 pkt 7f i ust. 2d oraz art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. c i ust. 3c ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, oraz art. 12 ust. 1 pkt 4g i ust. 10 oraz art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c i ust. 7c ustawy zmienianej w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejsz ustaw, stosuje si odpowiednio. Art. 14. W przypadku gdy przed dniem 1 stycznia 2015 r. dokonano czasowej rejestracji, o której mowa w art. 74 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 4, bez dołczonego do wniosku o rejestracj zawiadczenia, o którym mowa w art. 72 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, w brzmieniu obowizujcym przed dniem 1 stycznia 2015 r., wydanie dowodu rejestracyjnego po dniu 1 stycznia 2015 r. nie wymaga złoenia tego zawiadczenia. Art. 15. Przepis art. 7 stosuje si do rozlicze za okresy rozliczeniowe rozpoczynajce si od dnia 1 stycznia 2014 r. Art. 16. Ustawa wchodzi w ycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjtkiem art. 1 pkt 8 i 9, art. 4 i art. 6, które wchodz w ycie z dniem 1 stycznia 2015 r.
UZASADNIENIE I. Wprowadzenie Projektowana ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z pón. zm.), zwanej dalej ustaw o VAT oraz w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z pón. zm.), ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z pón. zm.), ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z pón. zm.), ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1282, z pón. zm.). Zmiany dostosowujce wprowadzane s take w ustawie z dnia 10 wrzenia 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, z pón. zm.). Podstawowym celem projektowanych zmian jest kompleksowe uregulowanie w przepisach o podatku od towarów i usług zasad odliczania i rozliczania wydatków dotyczcych samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Podstaw wprowadzenia ww. zmian jest przede wszystkim decyzja wykonawcza Rady upowaniajca Rzeczpospolit Polsk do stosowania rodków stanowicych odstpstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartoci dodanej (Dz. Urz. UE L 353 z 28.12.2013, str. 51), zwana dalej decyzj wykonawcz. Wprawdzie decyzja wykonawcza obowizuje do dnia 31 grudnia 2016 r. jednak zgodnie z art. 3 ust. 2 tej decyzji zakłada si wystpienie o przedłuenie rodków okrelonych w przedmiotowej decyzji na kolejne lata (z uwzgldnieniem wniosków płyncych ze sprawozdania dotyczcego stosowania tych szczególnych regulacji). Konsekwencj zmian w podatku VAT s zmiany dostosowawcze w podatkach dochodowych. Problem dotyczcy zakresu wykorzystywania przez podatników VAT w ramach prowadzonej działalnoci gospodarczej samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych (do 3,5 tony) został zidentyfikowany przez wikszo pastw członkowskich Unii Europejskiej. Samochody te s bowiem niezbdne w działalnoci gospodarczej, równoczenie jednak jako niezbdne w yciu prywatnym s take wykorzystywane do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników. Z uwagi na
specyfik tych samochodów polegajc na moliwoci równoczesnego wykorzystywania ich do celów słubowych i prywatnych bardzo trudne jest dokładne okrelenie zakresu wykorzystywania pojazdów do celów niezwizanych z prowadzeniem działalnoci gospodarczej. Jeli nawet w niektórych przypadkach jest to moliwe, procedura z tym zwizana jest czsto bardzo skomplikowana i uciliwa, zarówno dla podatników, jak i dla administracji podatkowej. Brak prostych zasad (czsto majcych ródło w obiektywnych przesłankach) odliczania podatku naliczonego z tytułu wydatków zwizanych z pojazdami samochodowymi, które z uwagi na swoj konstrukcj mog by wykorzystywane take do celów prywatnych, lub zasad opodatkowywania tego uytku prywatnego sprzyja naduyciom w podatku VAT, polegajcym na nieuzasadnionym odliczaniu tego podatku lub uchylaniu si od opodatkowania, wynikajcemu z niewłaciwego prowadzenia dokumentacji podatkowej. Problem ten został równie dostrzeony przez Komisj Europejsk, która w 2004 r. podjła prób zharmonizowania zakresu kosztów, dla których uzasadnione jest wyłczenie prawa do odliczenia 1 i zaproponowała uzgodnienie przepisów dotyczcych midzy innymi samochodów osobowych. Poniewa zblianie przepisów w tym zakresie nie pozostawało bez wpływu na budety pastw członkowskich do chwili obecnej nie zdołano osign porozumienia w tej kwestii. Majc na uwadze powysze oraz systemowe załoenia podatku od wartoci dodanej, a w szczególnoci zasad neutralnoci, zgodnie z któr podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego zawartego w nabywanych towarach i usługach, które zwizane s wyłcznie z czynnociami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach prowadzonej przez podatnika działalnoci gospodarczej, w kilkunastu pastwach członkowskich Unii Europejskiej wprowadzono ograniczone prawo do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do samochodów osobowych i pojazdów samochodowych konstrukcyjnie im podobnych. Z uwagi na wspomniany brak harmonizacji w tym obszarze podstaw prawn takich działa s decyzje derogacyjne wydane na podstawie art. 395 dyrektywy 2006/112/WE lub te ograniczenia zachowane przez pastwa członkowskie na podstawie zasady stand still. 1 Wniosek z dnia 29 padziernika 2004 r. dotyczcy dyrektywy Rady zmieniajcej dyrektyw 77/388/EWG w celu uproszczenia zobowiza wynikajcych z podatku od wartoci dodanej (COM/2004/0728, kocowy CNS 2004/0261,0262). 2
Z analizy informacji zamieszczonych w bazie portalu Midzynarodowego Biura Dokumentacji Fiskalnej (IBFD) wynika, e ograniczenia w odliczaniu podatku VAT s stosowane w 19 pastwach członkowskich. W 6 pastwach stosuje si czciowe ograniczenie w odliczaniu podatku, natomiast 13 pastw członkowskich co do zasady stosuje całkowity zakaz odliczania podatku z tytułu nabywania tego typu pojazdów. Poniej przedstawiono ogólne zasady dotyczce odliczania podatku VAT przy nabyciu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych stosowane przez poszczególne pastwa członkowskie. Włochy na mocy decyzji derogacyjnych (decyzja otrzymana w 2007 r. jest sukcesywnie przedłuana na kolejne lata 2 ) stosuj ograniczenie do 40% prawa do odliczenia podatku na wydatki zwizane z pojazdami, które nie s wykorzystywane wyłcznie do celów działalnoci gospodarczej. Pastwo włoskie uznało bowiem, e tylko w 40% przedmiotowe pojazdy wykorzystywane s do celów działalnoci gospodarczej podatnika, natomiast pozostałe 60% zwizane jest z prywatnym uytkiem. Ograniczone prawo do odliczenia podatku od wydatków zwizanych z pojazdami, które nie s uywane wyłcznie do celów działalnoci gospodarczej stosowane jest równie w Rumunii. Podstaw stosowanego ograniczenia jest decyzja wykonawcza Rady z dnia 26 kwietnia 2012 r. (2012/232/UE) 3. Z preambuły tej decyzji wynika, e władze Rumunii uznały, e pojazdy silnikowe do 3,5 tony co do zasady tylko w połowie s wykorzystywane do celów działalnoci gospodarczej. W zwizku z tym przyjto, e podatnicy maj prawo do odliczenia 50% kwoty podatku od wydatków zwizanych z takimi pojazdami. W Wielkiej Brytanii obowizuj równie limity w odliczaniu podatku w zwizku z uywaniem przez podatników podobnego typu samochodów. Stosowane dotychczas ograniczenie zostało przedłuone do dnia 31 grudnia 2016 r. (decyzja Rady z dnia 15 listopada 2013 r. 2013/681/UE 4 ). Wielka Brytania wskazała, e 50% limit odliczania odpowiada rzeczywistemu wykorzystywaniu tych pojazdów i w dalszym cigu powinien mie zastosowanie. 2 Ostatnia decyzja derogacyjna z dnia 15 listopada 2013 r. Nr 2013/679/UE Dz. Urz. UE L 316 z 27.11.2013, str. 37. 3 Dz. Urz. UE L 117 z 01.05.2012, str. 7. 4 Dz. Urz. UE L 316 z 27.11.2013, str. 41. 3
Na mocy decyzji Rady z dnia 22 kwietnia 2013 r. (2013/191/UE) 5 ograniczenie w odliczaniu podatku w zwizku z ponoszonymi wydatkami zwizanymi z tego typu samochodami wprowadziła take Łotwa. W tym pastwie członkowskim uznano, e samochody osobowe wykorzystywane s do celów działalnoci gospodarczej tylko w 80%, w zwizku z tym w takiej czci podatek moe zosta odliczony. W kadym z ww. pastw członkowskich wprowadzeniu ograniczenia w odliczaniu podatku VAT towarzyszyło w celu uniknicia podwójnego opodatkowania równoczesne zawieszenie poboru tego podatku od uytku prywatnego pojazdów objtych tym ograniczeniem. Z wnioskiem o moliwo stosowania ograniczenia w odliczaniu podatku VAT od wydatków zwizanych z tego typu samochodami wystpiła równie Estonia, która wyraziła ch wprowadzenia ograniczenia od 1 lipca 2014 r. Obecnie nie s stosowane ograniczenia w prawie do odliczenia podatku w zakresie samochodów i paliwa do ich napdu. Ograniczone do 50% prawo do odliczenia podatku od pojazdów uywanych na potrzeby transportu pasaerskiego i transportu towarów (w tym pojazdy uywane do przewozu pasaerów i towarów) stosowane jest równie w Belgii. Na terenie Hiszpanii obowizuje zasada, zgodnie z któr podatek VAT podlega odliczeniu od tego typu pojazdów w 50%. Moliwe jest odliczenie w innej wysokoci ni 50%, jednake wówczas podatnik musi wykaza, e uywa takiego pojazdu do działalnoci gospodarczej w wyszej proporcji. Wszystkie wymienione powyej pastwa członkowskie Unii Europejskiej podkrelaj, e w przypadku wykorzystywania ww. pojazdów bardzo trudne jest dokładne okrelenie zakresu ich wykorzystywania do celów niezwizanych z prowadzeniem działalnoci gospodarczej, a nawet jeli jest to moliwe, procedura jest bardzo skomplikowana i czasochłonna. W zwizku z tym ułatwieniem w takiej sytuacji jest wprowadzenie ograniczenia w odliczaniu podatku z tego tytułu przy równoczesnym odejciu od obowizku rozliczania VAT w przypadku wykorzystywania takich pojazdów do prywatnych celów. 5 Dz. Urz. UE L 113 z 25.04.2013, str. 11. 4
W kilkunastu pastwach członkowskich w stosunku do tego typu pojazdów stosuje si całkowite ograniczenie w odliczaniu, np. w Bułgarii podatek VAT z tytułu nabycia samochodu osobowego nie podlega odliczeniu. Istnieje moliwo odliczenia podatku tylko jeeli samochód jest wynajmowany. Całkowity zakaz odliczania podatku z tego tytułu stosuje równie Cypr. Wyjtkiem od zakazu odliczania s objte miedzy innymi pojazdy, które zostały nabyte w celu ich zbycia (pojazd musi by sprzedany przed jego uyciem). Równie w Danii podatek VAT z tytułu nabycia, wynajmu/leasingu samochodów przeznaczonych do przewozu do 9 osób nie podlega odliczeniu. Natomiast we Francji podatnicy nie maj prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia pojazdów, które s przeznaczone do transportu osób, nawet jeeli pojazdy te s wykorzystywane równie do przewozu towarów. Wyjtkiem s m.in. pojazdy majce by przedmiotem leasingu. Brak prawa do odliczenia podatku VAT w stosunku do pojazdów posiadajcych do 9 miejsc stosowany jest równie w Grecji. Całkowity zakaz odliczania podatku przy nabyciu tego typu pojazdów funkcjonuje równie na terenie Irlandii. Wyjtek stanowi m.in. samochody przeznaczone do odprzeday. Brak prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia samochodów osobowych jest równie stosowany w Szwecji. W tym pastwie członkowskim funkcjonuje równie ograniczone do 50% prawo do odliczenia podatku, które ma zastosowanie do pojazdów leasingowanych lub wynajmowanych do celów działalnoci gospodarczej. Na Wgrzech co do zasady podatek VAT od tego typu samochodów nie moe by odliczany. Wyjtek stanowi m.in. samochody przeznaczone do odprzeday. Natomiast w Austrii podatnicy nie mog odliczy podatku VAT od wydatków z tytułu nabycia, wynajmu, leasingu czy utrzymania i uywania samochodów osobowych. Całkowity zakaz odliczania podatku VAT przy zakupie czy wynajciu samochodów osobowych i niektórych pojazdów stosuje równie Chorwacja. 5
Na Litwie podatnicy nie maj prawa do odliczania podatku VAT przy zakupie samochodów osobowych, które przeznaczone s do przewozu nie wicej ni 9 osób (wraz z kierowc). Całkowity zakaz odliczania podatku VAT przy zakupie pojazdów silnikowych oraz paliwa wykorzystywanego do ich napdu obowizuje równie na Malcie. Równie w Portugalii obowizuje całkowity zakaz odliczania podatku VAT przy zakupie pojazdów silnikowych i paliwa do ich napdu. Wyjtkiem zostały objte niektóre paliwa, tj. olej napdowy, gaz płynny i biopaliwa przy nabyciu których stosuje si 50% ograniczenie. Finlandia dopuszcza w przypadku samochodów osobowych pełne odliczenie podatku od wydatków zwizanych z tego typu pojazdami, ale pod warunkiem e wydatki te s całkowicie zwizane z działalnoci gospodarcz podatnika. Luksemburg nie stosuje adnych ogranicze w odliczaniu podatku zwizanego z wykorzystywanymi przez podatników pojazdami, ale przy wskazaniu, e poniesione wydatki zwizane s z prowadzon działalnoci gospodarcz. Niemcy na mocy decyzji wykonawczej Rady z dnia 13 listopada 2012 r. (2012/705/UE) 6 stosuj całkowity zakaz odliczania podatku od towarów i usług (w tym równie w stosunku do samochodów) wykorzystywanych w ponad 90% do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników. Jeeli jednak ww. współczynnik jest niszy wówczas podatnik ma prawo do odliczenia podatku w całoci, jednake kadorazowe prywatne uycie musi by opodatkowane. Pełne prawo do odliczenia podatku w stosunku do nabywanych przez podatnika samochodów stosowane jest równie w Czechach. Jeeli jednak samochód uywany jest do celów innych ni działalno gospodarcza wówczas, podobnie jak w systemie niemieckim, podatnik obowizany jest do opodatkowania takiego uycia. W Holandii podatnicy odliczaj podatek VAT od nabywanych pojazdów, jednake kadorazowe uycie do celów prywatnych skutkuje obowizkiem rozliczenia podatku z tego tytułu. Brak jest informacji w IBFD co do zasad odliczenia podatku w stosunku do nabywanych przez podatnika samochodów na Słowacji i w Słowenii. 6 Dz. Urz. UE L 319 z 16.11.2012, str. 8. 6
Problemy dotyczce okrelenia zakresu wykorzystywania samochodów osobowych i niektórych pojazdów samochodowych do celów niezwizanych z prowadzeniem działalnoci gospodarczej zostały równie zdiagnozowane w Polsce. Problemom tym towarzyszyło sztuczne kształtowanie si rynku samochodowego wywołane konsekwencjami płyncymi z wyroku Trybunału Sprawiedliwoci Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w sprawie C-414/07 Magoora. W rzeczywistoci doszło do zrónicowania rynku samochodowego, którego przyczyn było w duej mierze nierówne podatkowe traktowanie poszczególnych, podobnych samochodów. Analizujc róne koncepcje usuwania zakłóce na rynku samochodowym oraz potrzeb zapewnienia neutralnoci podatkowej, uznano, e w warunkach polskich optymalnym wyborem (z punktu widzenia zachowania równowagi budetowej i zachowania interesów podatników wykorzystujcych samochody w działalnoci gospodarczej) bdzie wdroenie koncepcji ograniczonego prawa do odliczania z jednoczesnym brakiem opodatkowania ich uytku prywatnego. Odrzucono w ramach tych analiz ide pełnego odliczenia VAT i opodatkowania uytku prywatnego na zasadach ogólnych (idea była zbyt kosztowna dla budetu pastwa, wizała si równie z wyraeniem zgody na nieopodatkowanie istotnej czci prywatnej konsumpcji przedsibiorców lub ich pracowników w sytuacji gdy u innych osób taka konsumpcja jest opodatkowana na zasadach ogólnych). Zrezygnowano równie w tych analizach z koncepcji pełnego odliczenia oraz wprowadzenia ryczałtowego opodatkowania prywatnego uytku jako systemu skomplikowanego i kosztownego budetowo, mogcego rodzi spory midzy przedsibiorcami a administracj podatkow (naley zwróci uwag, e tego rodzaju system stosowany w Holandii był ju przedmiotem orzeczenia TSUE), natomiast w przypadku obligatoryjnego ryczałtu wymagajcego precedensowej derogacji, której efekt koncepcyjny byłby zbliony do wnioskowanego przez Polsk rozwizania 7. Wybrana przez Polsk koncepcja rozwizania kwestii samochodowej, jak ju wskazano, jest najpowszechniej stosowana wród pastw członkowskich UE i była (w wersji ostatecznie przyjtej w decyzji derogacyjnej) wspierana przez Komisj Europejsk. 7 Wnioskowane rozwizanie zakłada za pomoc ograniczonego odliczenia niejako jednorazowe ryczałtowe opodatkowanie prywatnego uytku zamiast opodatkowania rozcignitego w czasie. Naley jednak zwróci uwag, e efekt jednorazowego opodatkowania bdzie łagodzony wprowadzanym systemem korekt. 7
W zwizku z powyszym Polska wystpiła z wnioskiem do Komisji Europejskiej o moliwo stosowania ograniczenia prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony wykorzystywanych dla celów mieszanych, tj. działalnoci gospodarczej i celów prywatnych. Ograniczeniem tym objto równie zakup paliw wykorzystywanych do napdu oraz innych wydatków eksploatacyjnych zwizanych z tymi pojazdami, poniewa niczym nie jest uzasadnione rónicowanie wydatków zwizanych z nabyciem danego pojazdu i wydatkami zwizanymi z zakupem paliwa do ich napdu z pozostałymi wydatkami zwizanymi z tymi pojazdami. Decyzj z dnia 17 grudnia 2013 r. Rada Unii Europejskiej wyraziła zgod na wprowadzenie wnioskowanego ograniczenia. Przedmiotowy projekt ustawy stanowi zatem implementacj ww. decyzji. II. Przyjte zasady odliczania podatku naliczonego VAT od wydatków zwizanych z okrelonymi pojazdami samochodowymi Ograniczone do 50% odliczenie podatku naliczonego Projektowana ustawa wprowadza ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków (np. zakupu paliw do napdu, czy te innych wydatków eksploatacyjnych) dotyczcych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczajcej 3,5 tony, przeznaczonych do uytku mieszanego, tj. wykorzystywanych zarówno do celów zwizanych z opodatkowan działalnoci gospodarcz, jak i do celów uytku prywatnego. Podkrelenia wymaga, e dla celów stosowania tego ograniczenia wykorzystywanie mieszane z uwagi na upraszczajcy charakter decyzji, ale te i na jej działanie przeciw naduyciom wskutek braku czsto moliwoci kontroli ze strony administracji naley postrzega w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej, moliwoci uytku pojazdu do celów prywatnych. Wystarczy bowiem jednorazowe uycie pojazdu do celów prywatnych (przykładowo: dojazd pracownika do pracy i z pracy, załatwienie spraw prywatnych samochodem słubowym, co jest praktycznie niemoliwe do skontrolowania przez administracj podatkow skontrolowanie wymagałoby bowiem nieproporcjonalnie duych nakładów), aby miało miejsce wykorzystanie mieszane. Przyjcie zasady powizania z faktycznym, a nie potencjalnym uytkiem prywatnym czyniłoby uzyskan derogacj niemoliw do stosowania i niweczyłoby 8
jeden ze skutków, dla jakich została ona wydana zapobieeniu okrelonym rodzajom unikania lub uchylania si od płacenia podatku. Takie podejcie (wyeliminowanie uycia pojazdu samochodowego do celów prywatnych w celu pełnego odliczenia VAT) pozwala równie zrealizowa cel decyzji upowaniajcej, aby pełne odliczenie przysługiwało wyłcznie wtedy, gdy pojazd słuy wyłcznie działalnoci gospodarczej. Majc na uwadze powysze, w celu osignicia załoonych skutków w ramach stosowanego w decyzji upraszczajcego załoenia, przyjmuje si (zgodnie te z ustaleniami poczynionymi w trakcie omawiania przedłoonego wniosku derogacyjnego z Komisj Europejsk), e kady pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony ze wzgldu na swoje cechy słuy co do zasady uytkowi mieszanemu, a zatem wszystkie wydatki z nim zwizane podlegaj odliczeniu w 50% (z pewnymi wyjtkami, które zostan omówione w dalszej czci uzasadnienia). Powysze załoenie oparto na orzecznictwie TSUE, zgodnie z którym pastwo członkowskie moe wprowadzi rodki zapobiegajce ryzyku unikania lub uchylania si od opodatkowania (vide: wyrok TSUE w sprawie C-181/99, pkt 56). Nie ulega bowiem wtpliwoci, e takie ryzyko wystpi w przypadku wydatków zwizanych z pojazdami samochodowymi, poniewa niemoliwe jest skuteczne kontrolowanie tego, czy pojazd, z którym zwizane s te wydatki ma charakter zwizany wyłcznie z prowadzon działalnoci, czy te inny. Rozrónienie w tym przypadku pomidzy elementem prywatnym a zwizanym z działalnoci moe okaza si bardzo trudne a nawet niemoliwe, w przypadku gdy wydatki te s ponoszone w zwizku z normalnym funkcjonowaniem przedsibiorstwa. Wprowadzenie zryczałtowanego ograniczenia prawa do odliczania podatku VAT jest rozwizaniem majcym na celu zapobieenie ryzyku omijania opodatkowania, upraszczajc jednoczenie procedur weryfikacji (vide: wyrok TSUE w sprawie C-17/01, pkt 55 64). Przyjte ograniczenie w odliczaniu w wysokoci 50% jest proporcjonalne do realizowanego celu. Kwota ta odpowiada bowiem przecitnemu wykorzystaniu dla celów prywatnych. Odpowiada ona równie kwocie stosowanej w innych pastwach członkowskich, jak równie kwocie, przedłoonej przez Komisj w propozycji dyrektywy Rady z dnia 17 czerwca 1998 r., zmieniajcej dyrektyw 77/388 w odniesieniu do przepisów, regulujcych prawo do odliczenia podatku VAT (O] 1998 9