Zasady odliczania VAT od samochodów od 1 kwietnia 2014 r. wybrane zagadnienia Od 1 kwietnia 2014 r. wszelkie ograniczenia w odliczaniu VAT dotyczą wszystkich pojazdów samochodowych. Dla celów VAT za "pojazd samochodowy" uważa się od 1 kwietnia pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Odesłanie do przepisów o ruchu drogowym oznacza, że ograniczenia w odliczaniu VAT będą dotyczyły wydatków związanych z pojazdami silnikowymi, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. Nie powinno zatem być już wątpliwości, że ustawowe ograniczenia w odliczaniu VAT dotyczą wydatków związanych np. z quadami, motocyklami, samochodami osobowymi i pozostałymi pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Ograniczenie to nie będzie natomiast dotyczyć wydatków związanych np. z motorowerami i ciągnikami rolniczymi. Poniższa tabela obrazuje procentowe określenie wysokości przysługującego odliczenia VAT od wydatków na pojazdy samochodowe o dopuszczalnej ładowności nieprzekraczającej 3,5 tony, które będą poniesione od 1 kwietnia 2014 r., w zależności od tego, czy pojazd wykorzystywany będzie na cele mieszane (prywatne i firmowe), czy wyłącznie do celów firmowych. nabycie, import, wytworzenie pojazdu samochodowego cele prywatne i firmowe cele wyłącznie firmowe najem, leasing, itp. (odliczanie VAT od czynszu najmu, rat leasingowych, itp.) umowa zawarta przed 1 kwietnia 2014 r. i przed tym terminem nastąpiło wydanie pojazdu ładowność 500 kg** ładowność < 500 kg** cele prywatne i firmowe 100% - konieczne zarejestrowanie umowy najmu (leasingu, itp.) w urzędzie skarbowym cele prywatne i firmowe cele prywatne i firmowe ładowność 500 kg** cele wyłącznie firmowe paliwo ładowność < 500 kg** 50% 0% umowa zawarta: 1) po 31 marca 2014 r., lub 2) przed 1 kwietnia 2014 r., ale samochód wydano po 31 marca 2014 r. cele wyłącznie firmowe cele wyłącznie firmowe 100%*
(do 30 czerwca 2015 r.) towary montowane w pojazdach i usługi z tym związane 100% (bez względu na to, czy pojazd wykorzystywany jest do celów wyłącznie firmowych, czy również do celów prywatnych) - dotyczy towarów, których przeznaczenie obiektywnie wskazuje, że mogą być wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej (np. taksometry montowane w taksówkach) oraz usług ich montażu, konserwacji, itp. inne wydatki (naprawy, konserwacje, itp.) cele prywatne i firmowe cele wyłącznie firmowe Legenda: * Warunkiem odliczania 100% VAT jest złożenie informacji do urzędu skarbowego o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie do celów firmowych i prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu (nie dotyczy pojazdów przeznaczonych do odsprzedaży, sprzedaży i do oddania wyłącznie na wynajem, leasing, itp., gdy odsprzedaż, sprzedaż, najem, itp. stanowi przedmiot działalności podatnika oraz samochodów konstrukcyjnie przeznaczonych wyłącznie do celów firmowych - w tym przypadku konieczne może być przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego). ** W tabeli przyjęto pewne uproszczenie, tj. za pojazdy o ładowności 500 kg należy rozumieć pojazdy samochodowe (inne niż samochody osobowe) mające 3 lub więcej liczby miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy, które posiadają homologację ciężarową. Z kolei za pojazdy o ładowności < 500 kg należy rozumieć samochody osobowe i inne niż samochody osobowe pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi: a) 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg, b) 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg, c) 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg. Ponadto podatnik od 1 kwietnia 2014 r. będzie mógł odliczyć cały VAT w odniesieniu do wydatków związanych z pojazdami wykorzystywanymi przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej, takimi, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z tą działalnością jest nieistotne. Do pojazdów tych należą: 1) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
a) klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub b) z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków, 2) pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu, 3) pojazdy specjalne, np. koparka. Przy czym ustawodawca zastrzegł, że spełnienie wymagań dla pojazdów wymienionych w pkt 1 i 2 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań. Natomiast w przypadku pojazdów wskazanych w pkt 3 spełnienie ustawowych wymagań stwierdza się na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Należy wskazać, że badania techniczne przeprowadzone do końca marca br. dla pojazdów wielozadaniowych czy van zachowają po tej dacie swoją ważność (jeśli w pojazdach tych nie dokonano zmian, które spowodowałyby, że nie będą one spełniać warunków ustawowych). Pozostałe pojazdy wymienione w powołanych pkt 1 lit. b) oraz 2 będą generalnie musiały przejść dodatkowe badania techniczne, jeśli podatnik będzie chciał zachować prawo do odliczenia całego podatku VAT. Dodatkowe badanie powinno być przeprowadzone w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego, nie później jednak niż przed upływem 3 miesięcy od dnia 1 kwietnia 2014 r. Jeżeli przed terminem najbliższego obowiązkowego okresowego badania lub przed upływem wskazanych 3 miesięcy pojazdy te będą sprzedane, dodatkowe badanie powinno być przeprowadzone nie później niż przed dniem dokonania dostawy. Co jest istotne, podatnik, który na potrzeby działalności opodatkowanej VAT używa tych pojazdów, nie ma obowiązku prowadzić dla nich ewidencji przebiegu. Ewidencja przebiegu pojazdu jako potwierdzenie wykorzystywania samochodu wyłącznie do celów firmowych. Samochód będzie uznany za wykorzystywany tylko do celów firmowych, gdy podatnik będzie prowadził ewidencję przebiegu pojazdu (z wyjątkami, o których mowa dalej). Ewidencję tę należy prowadzić od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej do dnia zakończenia jego wykorzystywania wyłącznie do tej działalności. W przypadku samochodów nabytych (zaimportowanych, leasingowanych, itp.) przed 1 kwietnia br., ewidencję tę należy prowadzić począwszy od dnia, w którym po 31 marca br. podatnik poniesie pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać: numer rejestracyjny pojazdu samochodowego, dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji, stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji, wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu
(kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy skąd - dokąd, liczbę przejechanych kilometrów, imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem - wpis ten będzie musiał być potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem), liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji. W przypadku, gdy pojazd samochodowy będzie udostępniany osobie niebędącej pracownikiem podatnika, ww. wpis będzie dokonywany przez osobę, która udostępnia pojazd. Wpis ten musi obejmować: kolejny numer wpisu, datę i cel udostępnienia pojazdu, stan licznika na dzień udostępnienia pojazdu, liczbę przejechanych kilometrów, stan licznika na dzień zwrotu pojazdu oraz imię i nazwisko osoby, której udostępniony został pojazd. W tym przypadku nie będzie trzeba wpisywać opisu trasy. Jest to logiczne, bo podatnik udostępniający pojazd może nie posiadać wiedzy na ten temat. Ewidencji przebiegu pojazdu nie trzeba prowadzić do samochodów przeznaczonych wyłącznie do: odprzedaży i sprzedaży (w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika) oraz oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze - jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika. Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji nie obejmuje sytuacji, gdy pojazdy będą wykorzystywane - choćby przejściowo - do innych celów (np. do jazdy próbnej, użytku służbowego podatnika, itp.). Zatem w odniesieniu do pojazdu, który np. jest przeznaczony do odprzedaży, ale przed jej dokonaniem będzie wykorzystywany przez podatnika jako pojazd demonstracyjny, będzie obowiązek prowadzenia ewidencji. Nie trzeba prowadzić ewidencji także w przypadku wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej, jeśli podatnik - dla uproszczenia (dobrowolnie) - zdecyduje się korzystać z ograniczonego prawa do odliczenia podatku VAT (tj. do wysokości 50% kwoty podatku) lub gdy podatnikowi nie będzie przysługiwało w ogóle prawo do odliczenia (z uwagi na wykorzystywanie tych pojazdów wyłącznie do działalności zwolnionej z VAT). Ewidencji, o której mowa, nie będzie trzeba też prowadzić do samochodów, które - ze względu na swoją konstrukcję - będą uznane za wykorzystywane wyłącznie do celów firmowych. Informacja o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie do celów firmowych Podatnicy wykorzystujący pojazdy samochodowe wyłącznie do celów działalności gospodarczej, dla których to pojazdów zobowiązani będą prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, powinni złożyć w urzędzie skarbowym informację o tych pojazdach - na druku VAT-26 - w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. W przypadku niezłożenia w terminie informacji uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia.
W przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik jest obowiązany do aktualizacji informacji najpóźniej przed dniem, w którym dokonuje tej zmiany. Podatnicy, którzy nabyli (zaimportowali, leasingowali, itp.) pojazdy samochodowe przed 1 kwietnia br., ww. informację powinni złożyć w terminie 7 dni od dnia, w którym po 31 marca br. poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. Podatnik, który wbrew obowiązkowi nie złoży ww. informacji właściwemu organowi podatkowemu (albo złoży ją po terminie) lub poda w niej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, dokonując odliczenia podatku niezgodnie z przepisami, może być ukarany karą grzywny do 720 stawek dziennych. Kary nie będzie można jednak nakładać na podatnika, który złoży ww. informację po terminie, ale przed dniem rozpoczęcia czynności sprawdzających w zakresie VAT, doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego w ramach kontroli skarbowej w zakresie VAT, lub wszczęcia postępowania podatkowego w zakresie tego podatku. źródło: www.gofin.pl