mgr inż. Rafał Szczypta rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych Warszawa, 21 stycznia 2016 r. 1
Niezawodność urządzeń i instalacji Podstawowym czynnikiem procesu decyzyjnego podmiotu ubezpieczeniowego, przy ustalaniu zakresu ubezpieczenia oraz wysokości składki ubezpieczeniowej jest ryzyko wystąpienia szkody powstałej w wyniku pożaru. Głównym zadaniem analizy ryzyka pożarowego jest identyfikacja zagrożeń oraz określenie prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Jedną z podstawowych cech użytkowych urządzeń przeciwpożarowych jest ich niezawodność. Wskaźnikiem niezawodności jest z kolei prawdopodobieństwo poprawnego działania urządzenia przeciwpożarowego określane w zakresie sprawności technicznej i funkcjonalnej. W teorii niezawodności podstawowym czynnikiem decydujących o funkcji zawodności urządzeń i instalacji przeciwpożarowych są rozwiązania projektowe, dlatego na tych aspektach skupiono niniejszą prezentację. 2
Urządzenia przeciwpożarowe w budynkach PM W budynkach PM na ogół stosuje się: instalacje wodociągowe przeciwpożarowe, samoczynne urządzenia oddymiające klapy dymowe, stałe urządzenia gaśnicze tryskaczowe, system sygnalizacji pożarowej, drzwi i bramy przeciwpożarowe sterowane wyposażone w systemy sterowania, awaryjne oświetlenie ewakuacyjne, hydranty zewnętrzne oraz pompownie przeciwpożarowe. 3
Układ zasilania wodnych urządzeń przeciwpożarowych Rys. NFPA 13 Handbook 4
Układ zasilania wodnych urządzeń przeciwpożarowych 5
Kombinowane zasilania w wodę Kombinowane zasilenia powinny spełniać następujące wymagania: a) urządzenia tryskaczowe powinny być całkowicie obliczone; b) zasilanie wodą powinno być w stanie zapewnić sumę maksymalnych projektowych natężeń przepływu wszystkich urządzeń. Natężenia przepływu powinny być korygowane do wartości ciśnienia niezbędnego dla urządzenia o największym wymaganiu; c) czas działania zasilania wodą powinien być nie mniejszy niż czas działania urządzenia o największym wymaganiu; d) między zasileniami wodą a urządzeniami tryskaczowymi powinny być zainstalowane dwa połączenia rurowe (przyłącze do zasilania dla straży pożarnej). PN-EN 12845+A2:2010 6
Przyłącze do zasilania przez straż pożarną Instalacja tryskaczowa powinna zapewniać możliwość zasilania przez straż pożarną. Przewód zasilający powinien mieć średnicę DN 100 i co najmniej dwie nasady tłoczne typu 75 mm oraz samozamykający zawór odwadniający. W celu zapobieżenia poborowi wody z instalacji tryskaczowej, na przewodzie zasilającym należy zamontować armaturę zwrotną (VdS CEA 4001). Przyłącza dla straży pożarnej, muszą się one znajdować w miejscu, które nie będzie narażone na działanie pożaru (VdS CEA 4001). 7
Przyłącze do zasilania przez straż pożarną Rys. NFPA 13 Handbook 8
Przyłącze do zasilania przez straż pożarną 9
Lokalizacje zbiorników przeciwpożarowych 10
Instalacja tryskaczowa ESFR przestrzenie dymowe Pomiędzy bocznymi krawędziami towarów w regałach jednorzędowych lub dwurzędowych Pomiędzy tylnymi krawędziami towarów w regałach dwurzędowych o wysokości > 7,6 m Regał jednorzędowy - Regał o szerokości załadunkowej nie większej niż 6 stóp (1,8 m) w którym nie występują poprzeczne przestrzenie dymowe, oddzielony od sąsiednich regałów za pomocą przejść o szerokości nie mniejszej niż 3,5 stopy (1,1 m). Regał dwurzędowy - Dwa regały jednorzędowe ustawione bezpośrednio obok siebie o łącznej szerokości załadunkowej nie większej niż 12 stóp (3,7 m), oddzielone od innych regałów, po obu stronach, za pomocą przejść o szerokości nie mniejszej niż 3,5 stopy (1,1 m). 11
Lokalizacje zbiorników przeciwpożarowych Wymagane przestrzenie dymowe pomiędzy: Bocznymi krawędziami towarów 12
Instalacja oddymiania grawitacyjnego - błędy Warstwa gorących gazów pożarowych i dymu Powierzchnia pożaru 13
Instalacja oddymiania grawitacyjnego - błędy lokalizacja otworów napowietrzających lokalizacja kurtyn dymowych rozmiary stref dymowych ilość i rozmieszczenie klap dymowych brak dopływu powietrza 14
Instalacja oddymiania grawitacyjnego - błędy 15
Współdziałania tryskaczy (ESFR) i oddymiania (c) Use of high-temperature, heat-responsive actuation mechanisms, compared to the sprinklers, can mitigate the problem of open vents. For example, for 74 C rated ESFR sprinklers, a minimum 180 C activation temperature should be provided for vents. Another approach would be to provide gang operation of the vents at the moment a conservative number of sprinklers are operating. (c) Użycie wysokotemperaturowych termoczułych mechanizmów aktywujących w porównaniu do tryskaczy, może złagodzić problem otwartych otworów wentylacyjnych. Na przykład, dla tryskaczy ESFR 74 C, powinny być stosowane otwory o minimalnej temperaturze aktywacji 180 C. Innym podejściem może być zapewnienie wspólnego zadziałania otworów wentylacyjnych w momencie, gdy zachowawcza liczba tryskaczy została aktywowana. 16
mgr inż. Rafał Szczypta e-mail: r.sz@o2.pl Warszawa 17