A. Informacje ogólne nazwa kursu Metodyka i teoria edukacji muzycznej Wydział Edukacji Muzycznej Akademia Sztuki w Szczecinie kierunek: Edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej specjalność: edukacja muzyczna poziom: studia I stopnia forma: stacjonarne profil: ogólnoakademicki KARTA KU RSU kod kursu (wypełnia spec. ds. JK) SM.EM.I.P2 SM.EM.I.P3 przynależność do bloku (wypełnia spec. ds. JK) prowadzący mgr M. Janowska, dr A. Delecka-Bury, mgr M. Miller e-mail rok I, II, III semestr 1-6 punkty ECTS typ kursu liczba godzin obowiązkowy wykłady +++++ język wykładowy Blok kształcenia pedagogicznego alicja.delecka-bury @akademiasztuki.eu Wykłady: 2+2+2+2+6+6 Ćwiczenia:1+1+1+1+4+4 polski ćwiczenia +++++ suma 180 warsztaty E-learning B. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji wiedza ogólnohumanistyczna w zakresie liceum, zdany egzamin wstępny z umiejętności gry na instrumencie, kompetencje komunikacyjne i łatwość pracy w grupie C. Informacje dotyczące celów kursu C1 - Zapoznanie z celami, treściami, formami i metodami nauczania muzyki w przedszkolu, nauczaniu zintegrowanym (I-III) i w klasach IV-VI szkoły podstawowej C2 - Kształcenie umiejętności transponowania wiedzy dotyczącej celów, treści, form i metod nauczania muzyki na konkretne sytuacje związane z realizacją programów, podręczników i procesem pracy z uczniami. C3 - Wykształcenie umiejętności dydaktycznych pozwalających na prowadzenie lekcji muzyki oraz zajęć pozalekcyjnych w szkołach ogólnokształcących i przedszkolach C4 - Wspomaganie i ukierunkowanie samodzielnego rozwoju studentów jako przyszłych nauczycieli - refleksyjnych praktyków oraz do tworzenia i realizacji własnych programów autorskich i koncepcji metodycznych. D. Efekty kształcenia dla kursu (EK) (opis osiągnięć studenta po ukończeniu kursu) Wiedza: EK_W01 - posiada wiedzę umożliwiającą docieranie do niezbędnych informacji (książki, nagrania, materiały nutowe, Internet), ich analizowanie i interpretowanie we właściwy sposób Efekty bloku (wyp. spec. ds. JK) (EKB) BKP_W Efekty kierunkowe (w.sp.ds.jk) (EKK) EM1_W04 Efekty obszarowe (w.sp.ds.jk) (EKO) A1A_W03 EK_W02 - orientuje się w piśmiennictwie dotyczącym kierunku BKP_W02 EM1_W05 A1A_W03
studiów, zarówno w aspekcie historii danej dziedziny lub dyscypliny, jak też jej obecnej kondycji (dotyczy to także Internetu i e-learningu) EK_W03 - rozpoznaje i definiuje wzajemne relacje zachodzące pomiędzy teoretycznymi i praktycznymi aspektami studiowania EK_W04 - posiada wiedzę dotycząca systemu awansu zawodowego nauczyciela i wie jak zaprojektować indywidualną ścieżkę własnego rozwoju EK_W05 - ma elementarną, uporządkowaną wiedzę na temat wychowania, nauczania w zakresie edukacji wczesnej, obejmującą terminologię, teorię i metodykę Umiejętności: EK_U01 - posiada przygotowanie do uczenia w zakresie kierunku studiów i specjalności na poziomie edukacji przedszkolnej i szkolnej (klasy I-VI) EK_U02 - potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności pedagogicznej EK_U03 - ma rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, potrafi używać języka specjalistycznego i porozumiewać się w sposób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych EK_U04 - potrafi ocenić przydatność typowych metod, procedur i dobrych praktyk do realizacji zadań związanych z różnymi sferami działalności pedagogicznej EK_U05 - potrafi animować prace nad rozwojem uczestników procesów pedagogicznych oraz wspierać ich samodzielność w zdobywaniu wiedzy, a także inspirować do działań na rzecz uczenia się przez całe życie Kompetencje społeczne: EK_K01 - umie gromadzić, analizować i w świadomy sposób interpretować potrzebne informacje EK_K02 - posiada umiejętność organizacji pracy własnej i zespołowej w ramach realizacji wspólnych zadań i projektów EK_K03 - w sposób świadomy i metodyczny umie zaprezentować własną działalność artystyczną i pedagogiczną EK_K04 - ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie pedagogiki EK_K05 - odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania pedagogiczne BKP_W10 BKP_W11 BKP_W12 BKP_U01 BKP_U02 BKP_U05 BKP_U07 BKP_U06 BKP_K01 BKP_K09 BKP_K02 BKP_K11 BKP_K07 BKP_K12 EM1_W07 EM1_W27 EM1_W22 EM1_U19 EM1_U20 EM1_U23 EM1_U24 EM1_U25 EM1_K02 EM1_K03 EM1_K07 EM1_K11 EM1_K14 EM1_K09 EM1_K16 A1A_W07 S1A_W11 H1A_W04 A1A_U13 S1A_U01 S1A_U08 H1A_U07 S1A_U06, S1A_U07 S1A_U06 A1A_K02 A1A_K01 A1A_K02 A1A_K03 S1A_K04, S1A_K06, H1A_K04 A1A_K03 S1A_K03 S1A_K05 E. Treści programowe wykład typ temat ilość ćwiczenia typ temat ilość
Wk Wk Wd 1 semestr: Przedmiot i zakres badań estetyki. Wychowanie estetyczne w ujęciu historycznym. Wychowanie przez sztukę i do sztuki treść pojęć, podstawowe definicje. Cele edukacji estetycznej. Rola sztuki w rozwoju dziecka i w życiu człowieka. Ekspresja twórcza i jej pedagogiczne funkcje. Rozwój muzyczny dziecka. Znaczenie wczesnej edukacji muzycznej. Definicja, struktura, wartości, cele, treści i formy powszechnego kształcenia muzycznego. 2 semestr: Przegląd najważniejszych systemów edukacji muzycznej (Emil Jacques- Dalcrose, Carl Orff, Zoltan Kodaly, Edwin Elias Gordon) Polska pluralistyczna koncepcja powszechnej edukacji muzycznej. Formy aktywności muzycznej ucznia stosowane w edukacji muzycznej (śpiew, gra na instrumentach, słuchanie muzyki, tworzenie muzyki, ruch) ogólna charakterystyka. Kształcenie na lekcjach muzyki kluczowych umiejętności muzycznych. Kształcenie świadomych wyobrażeń muzycznych. Rozwijanie wrażeń słuchowych. Kształcenie słuchu i poznawanie zapisu dźwięków. Metody relatywne i absolutne w kształceniu słuchu. Fonogestyka. Kształcenie poczucia rytmu i poznawanie zapisu rytmicznego. Ćwiczenia i zabawy uwrażliwiające na poszczególne elementy dzieła muzycznego. Kształcenie poczucia harmonii, poczucia tempa, poczucia dynamiki. 3 semestr: Głos dziecka, jego kształcenie, skala głosu, higiena głosu. Śpiew i piosenka. Sposoby uczenia pieśni. Wykorzystanie piosenek. Repertuar pieśniowy. Kryteria doboru. Analiza wybranych śpiewników. Ruch z muzyką w aspekcie wprowadzania i utrwalania problemów teoretycznych. Formy muzyczne z elementami rytmu i ruchu. Zabawy muzyczno-ruchowe, tańce i zabawy ludowe. Interpretacja ruchowa wybranych utworów muzycznych. Improwizacja ruchowa. Tworzenie form muzycznych za pomocą ruchu. Zapoznanie z grupami instrumentów szkolnych i gestodźwiękami. Znaczenie gry na instrumentach szkolnych w rozwoju muzycznym uczniów. Realizacja rytmów i melodii na instrumentach i z zastosowaniem 1 semestr: Praktyczne wykorzystanie wiedzy zdobytej na zajęciach. 2 semestr: Muzyczna ekspresja wykonawcza. Praktyczne stosowanie poznanych form aktywności muzycznej ucznia na zajęciach: śpiewu, ruchu przy muzyce, słuchania muzyki, gry na instrumentach, tworzenia muzyki na wszystkich etapach kształcenia. 3 semestr: Każde zajęcia zawierają wszystkie formy aktywności muzycznej dziecka, odpowiednio z sobą tematycznie skorelowane. Na każdych kolejnych ćwiczeniach wszystkie formy aktywności będą podlegały stopniowaniu trudności. Śpiewanie odpowiedniego repertuaru pieśniowego, z zastosowaniem kryteriów wyboru, oraz metodycznego wprowadzania i wykorzystywania piosenek. Stosowanie fonogestyki. Odczytywanie melodii głosem z fonogestyki. Ruch z muzyką w aspekcie wprowadzania i utrwalania problemów teoretycznych. Zabawy muzycznoruchowe, proste tańce. Interpretacja ruchowa wybranych utworów muzycznych. Realizacja rytmów i melodii na instrumentach i z zastosowaniem
Wd Wd gestodźwięków. Sposoby wykorzystania szkolnych instrumentów na lekcjach muzyki i w ramach zajęć pozalekcyjnych. Rodzaje ćwiczeń z zastosowaniem instrumentów szkolnych. Akompaniowanie do piosenek, tworzenie opowiadań muzycznych. 4 semestr: Cele nauki słuchania muzyki. Rola słuchania muzyki w rozwijaniu i kształtowaniu przeżyć estetycznych. Sposoby przybliżania muzyki artystycznej. Analiza repertuaru przeznaczonego do słuchania. Kryteria doboru utworów do słuchania. Propozycje repertuarowe. Słuchanie analityczne i słuchanie interpretacyjno programowe stosowane w niższych klasach. Aktywne słuchanie według metody Batii Strauss. Muzyka jako symboliczny język uczuć i myśli słuchanie w klasach wyższych. Przenikanie się i integracja różnych dziedzin sztuki. Znaczenie rozwijania ekspresji twórczej u uczniów na lekcjach muzyki i w ramach zajęć pozalekcyjnych. Rodzaje ćwiczeń twórczych. Swobodna improwizacja wokalna. Improwizacja poddana dyscyplinie rytmicznej. Improwizacja poddana dyscyplinie melodycznej. Ekspresja twórcza - improwizowanie rytmu, melodii, ruchu, tekstu, prostych form (AB, ABA, rondo, wariacje) głosem i na instrumentach. Umuzycznianie opowiadań. Muzyka i poezja. Rola nauczyciela w procesie tworzenia muzyki przez uczniów. 5 semestr: Edukacja muzyczna uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Elementy muzykoterapii a ich wykorzystanie w praktyce szkolnej. Treści nauczania muzyki na wszystkich etapach kształcenia (przedszkole, klasy I-III i klasy IV-VI szkoły podstawowej). Podstawa programowa kształcenia ogólnego treściowa i merytoryczna interpretacja. Analiza metodyczna programów nauczania muzyki, podręczników, przewodników i zeszytów ćwiczeń obowiązujących w szkole podstawowej. Warsztat metodyczny nauczyciela. Planowanie i organizacja pracy nauczyciela muzyki plan ramowy, konspekt, plan wynikowy. Taksonomia celów ABC. Cel główny, cele operacyjne gestodźwięków. Sposoby wykorzystania szkolnych instrumentów perkusyjnych do akompaniamentu i tworzenia muzyki. 4 semestr: Percepcja muzyki. Zapoznanie z repertuarem utworów do słuchania. Słuchanie analityczne i słuchanie interpretacyjno - programowe. Zajęcia aktywnego słuchania prowadzone według metody Batii Strauss. Ekspresja twórcza - improwizowanie rytmu, melodii, ruchu, tekstu, prostych form (AB, ABA, rondo, wariacje) głosem i na instrumentach. Umuzycznianie opowiadań. Tworzenie planów i scenariuszy zajęć na wszystkich poziomach edukacji. Prezentacja przygotowanych zajęć przez studentów. Wspólna analiza tych propozycji pod względem poprawności metodycznej. 5 semestr: Praktyczne wykorzystanie wiedzy zdobytej na wykładach. Tworzenie planów i scenariuszy zajęć na wszystkich poziomach edukacji. Prezentacja przygotowanych zajęć przez studentów. Wspólna analiza tych propozycji pod względem poprawności metodycznej. 8 7
Wd typ lekcji. Klasyfikacja metod nauczania. Metody nauczania muzyki. Metody aktywizujące w edukacji muzycznej. Środki dydaktyczne pojęcie, funkcje, klasyfikacja. 6 semestr: Komputerowe wspomaganie powszechnej edukacji muzycznej. Pracownia muzyczna. Lekcja typy, struktura, budowa. Konstrukcja konspektu (scenariusza lekcji) na wszystkich etapach kształcenia. Organizacja pracy uczniów na lekcji muzyki. Kontrola i osiągnięć uczniów. Kryteria oceniania. Ocena ucznia na lekcjach muzyki. Współczesna sylwetka nauczyciela muzyki. Tworzenie programów autorskich i innowacji pedagogicznych. Awans zawodowy nauczyciela projektowanie indywidualnej ścieżki własnego rozwoju. warsztaty ilość typ 6 semestr: Praktyczne wykorzystanie wiedzy zdobytej na wykładach. Tworzenie planów i scenariuszy zajęć na wszystkich poziomach edukacji. Prezentacja przygotowanych zajęć przez studentów. Wspólna analiza tych propozycji pod względem poprawności metodycznej. E-learning ilość Uwagi: F1. Literatura obowiązkowa 1. Malko D., Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu. Warszawa 1990 2. Lipska E., Przychodzińska M., Muzyka w nauczaniu początkowym. Metodyka. Warszawa 1991 2. Lipska E., Przychodzińska M., Drogi do muzyki. Warszawa 1999 3. Chyła-Szypułowa Irena, Kompendium edukacji muzycznej. Kielce 2008 F2. Literatura uzupełniająca 1. Przychodzińska M., Wychowanie muzyczne idee, treści, kierunki rozwoju. Warszawa 1979 2. Sacher W., Wczesnoszkolna edukacja muzyczna. Kraków 1997. 3. Wychowanie Muzyczne dwumiesięcznik Stowarzyszenia Nauczycieli Muzyki. Lublin. G. Dopasowanie form kształcenia do efektów kształcenia/metody kształcenia wykład konwencjonalny Wk wykład konwersatoryjny Wd wykład monograficzny/problemowy Wp ćwiczenia audytoryjne ćwiczenia klauzurowe Ćwk ćwiczenia projektowe ćwiczenia laboratoryjne Ćwl ćwiczenia studyjne Ćws ćwiczenia terenowe Ćwt lektorat L konwersatorium K seminarium S warsztaty Wa E-learning El
Efekty kształcenia dla kursu Wk Wd Wp Ćwk Ćwl Ćws Ćwt L K S Wa El EK_W01 EK_W02 EK_W03 EK_W04 EK_W05 EK_U01 EK_U02 EK_U03 EK_U04 EK_U05 EK_K01 EK_K02 EK_K03 EK_K04 EK_K05 H. Dopasowanie metod oceniania do efektów kształcenia egzamin ustny standaryzowany Eus egzamin ustny niestandaryzowany Euns egzamin pisemny standaryzowany Eps egzamin pisemny niestandaryzowany Epns egzamin pisemny "z otwartą książką" Epok egzamin pisemny test otwarty Epto egzamin pisemny test zamknięty Eptz egzamin praktyczny Epr kolokwium ustne Ku kolokwium pisemne Kp sprawdzian ustny Su sprawdzian pisemny Sp klauzura Kl konsultacje Ko przegląd/przesłuchanie cząstkowe/robocze Pc przegląd/przesłuchanie semestralne Ps przegląd/przesłuchanie końcowo-roczne Pk ciągła Oc formatywna Of sumatywna Os Efekty kształcenia dla kursu Oc Of Os Eus Euns Eps Epns Epok Epto Eptz Epr Ku Kp Su Sp Kl Ko Pc EK_W01 EK_W02 EK_W03 EK_W04 Ps Pk EK_W05
EK_U01 EK_U02 EK_U03 EK_U04 EK_U05 EK_K01 EK_K02 EK_K03 EK_K04 EK_K05 I. Forma i warunki zaliczenia kursu Warunki zaliczenia Każdy semestr kończy się zaliczeniem z oceną, w skład której wchodzą: - test semestralny (60% oceny końcowej) - aktywność studenta w semestrze (20%) - postępy w procesie kształcenia (20%) Warunki egzaminu Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest: - zaliczenie ćwiczeń - zaliczenie praktyki pedagogicznej Inne: celująca (25) bardzo dobry (21-24) dobry plus (19-20) dobry (16-18) dostateczny plus (14-) dostateczny (11-13) niedostateczny (10) J. Nakład pracy studenta Forma aktywności średnia liczba godzin godziny kontaktowe z nauczycielem (+)+(+)+(+)+(+)+ (+)+(+) przygotowanie do zajęć 25+25+25+25+70+70 opracowanie materiału po zajęciach 5+5+5+5+50+50 konsultacje/ egzamin/sprawdzian/przegląd/przesłuchanie 5+5+5+5+20+20 przygotowanie do egzaminu/przeglądu/przesłuchania 10+10+10+10+80+80 suma godzin 75+75+75+75+250+250 liczba punktów ECTS (2+1)+(2+1)+(2+1)+(2+1)+(6+4)+(6+4)...... Podpis Autora treści Kursu... Podpis Osób odpowiedzialnych dydaktycznie... Podpis Przewodniczącego Rady Programowej... Data sporządzenia karty kursu