MONOGRAFIE PRAWNICZE Tajemnica medyczna Rafał Kubiak Wydawnictwo C.H.Beck
MONOGRAFIE PRAWNICZE RAFAŁ KUBIAK TAJEMNICA MEDYCZNA
Polecamy inne nasze publikacje: R. Kubiak PRAWO MEDYCZNE, wyd. 2 Wykłady Specjalizacyjne A. Fiutak PRAWO W MEDYCYNIE, wyd. 2 Akademia Prawa A. Górski LEKSYKON PRAWA MEDYCZNEGO. 100 PODSTAWOWYCH POJĘĆ Leksykony prawnicze www.ksiegarnia.beck.pl
TAJEMNICA MEDYCZNA RAFAŁ KUBIAK WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2015
Wydawca: Aneta Flisek Recenzent wydawniczy: prof. dr hab. Agnieszka Liszewska Wydawnictwo C.H.Beck 2015 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: Marta Świerk Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-7405-5 ISBN e-book 978-83-255-7406-2
Και ό,τι δω ή ακούσω κατά την άσκηση του επαγγέλματός μου, ή κι εκτός, για τη ζωή των ανθρώπων, που δεν πρέπει ποτέ να κοινοποιηθεί, να σιωπήσω και να το κρατήσω μυστικό. Cokolwiek przy leczeniu albo też poza leczeniem w życiu ludzi ujrzę lub usłyszę, czego ujawniać nie można, milczał o tym będę, za świętą tajemnicę to mając. Fragment przysięgi Hipokratesa
Spis treści Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Przedmowa... XI XVII Rozdział I. Uzasadnienie obowiązku zachowania tajemnicy medycznej... 1 XIX 1. Wprowadzenie... 1 2. Koncepcja konwencjonalistyczna... 1 3. Teoria obowiązku wierności w stosunkach wzajemnych... 2 4. Koncepcja ochrony prywatności... 3 Rozdział II. Ewolucja regulacji prawnych i etyczno-deontologicznych dotyczących tajemnicy medycznej... 13 Rozdział III. Podmiotowy i przedmiotowy zakres tajemnicy medycznej... 26 1. Zakres podmiotowy tajemnicy medycznej... 26 2. Przedmiotowy zakres tajemnicy medycznej... 32 3. Podsumowanie... 38 Rozdział IV. Dyspensy od obowiązku zachowania tajemnicy medycznej... 39 1. Uwagi wprowadzające... 39 2. Zgoda pacjenta (przedstawiciela ustawowego) jako podstawa ujawnienia danych objętych dyskrecją medyczną... 40 3. Ujawnienie danych dyskretnych, gdy zachowanie ich w tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta... 53 4. Przekazywanie dyskretnych danych innym pracownikom medycznym... 55 5. Przekazanie informacji objętych tajemnicą medyczną w związku z zagrożeniem życia lub zdrowia innych osób... 57 6. Ujawnienie tajemnicy medycznej na podstawie innych ustaw... 68 7. Specyficzne dyspensy wynikające z aktów korporacyjnych... 72 I. Przekazanie informacji podmiotowi zlecającemu badanie... 72 II. Przekazanie informacji o pacjencie lekarzowi sądowemu... 75 III. Przekazanie danych do celów dydaktyczno-naukowych... 76 VII
VIII Spis treści Rozdział V. Odpowiedzialność za naruszenie tajemnicy medycznej... 78 1. Odpowiedzialność cywilna... 78 2. Odpowiedzialność karna... 87 3. Odpowiedzialność zawodowa... 107 Rozdział VI. Obowiązek denuncjacji a tajemnica medyczna... 113 1. Wprowadzenie... 113 2. Prawny obowiązek denuncjacji... 114 3. Społeczny obowiązek denuncjacji a tajemnica medyczna... 124 Rozdział VII. Pracownik medyczny jako osobowe źródło dowodowe w postępowaniach prawnych a tajemnica medyczna... 138 1. Wprowadzenie... 138 2. Pracownik medyczny jako osobowe źródło dowodowe w postępowaniu karnym... 140 3. Pracownik medyczny jako osobowe źródło dowodowe w postępowaniu cywilnym... 156 4. Pracownik medyczny jako osobowe źródło dowodowe w postępowaniu administracyjnym... 164 Rozdział VIII. Tajemnica medyczna a prawo do informacji... 167 1. Prawo do informacji... 167 2. Podmioty uprawnione do uzyskania informacji... 171 I. Podmioty podejmujące decyzje terapeutyczne... 171 1. Pacjent... 171 2. Przedstawiciel ustawowy... 173 3. Opiekun faktyczny... 178 4. Sąd opiekuńczy... 182 II. Osoby trzecie... 183 1. Uwagi wprowadzające... 183 2. Osoby upoważnione przez pacjenta (przedstawiciela ustawowego)... 183 3. Osoba bliska... 190 3. Podsumowanie... 198 Rozdział IX. Udostępnianie dokumentacji medycznej a tajemnica medyczna... 200 1. Wprowadzenie. Ewolucja rozwiązań i źródła regulacji... 200 2. Podmioty uprawnione do dostępu do dokumentacji medycznej... 204 I. Pacjent i jego przedstawiciel ustawowy... 204 II. Osoba upoważniona przez pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego... 210
Spis treści III. Podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych... 224 IV. Organy władzy publicznej... 225 V. Organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości... 232 1. Wprowadzenie... 232 2. Organy występujące w postępowaniu karnym... 233 3. Sądy cywilne... 237 4. Sądy administracyjne... 241 5. Sądy dyscyplinarne i rzecznicy odpowiedzialności zawodowej... 243 VI. Organy i instytucje zlecające przeprowadzenie badań... 246 VII. Organy rentowe oraz zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności... 247 VIII. Podmioty prowadzące rejestry usług medycznych... 250 IX. Zakłady ubezpieczeń... 251 X. Komisje lekarskie służb mundurowych... 253 XI. Podmioty przeprowadzające akredytację w ochronie zdrowia... 254 XII. Wojewódzkie komisje do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych oraz spadkobiercy występujący w postępowaniu prowadzonym przed takimi komisjami... 255 XIII. Osoby wykonujące czynności kontrolne na podstawie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia... 257 XIV. Szkoły wyższe lub instytuty badawcze... 258 3. Podsumowanie... 261 Rozdział X. Tajemnica medyczna a prawo prasowe... 262 1. Wprowadzenie... 262 2. Podmioty zobowiązane do udzielenia informacji... 264 3. Zasady udzielenia informacji dziennikarzom... 269 4. Przypadki legalnego udzielenia prasie informacji objętej tajemnicą medyczną... 271 5. Zasady odmowy udzielenia informacji... 273 6. Podsumowanie... 275 Indeks rzeczowy... 277 IX