PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW DELEGATURA W BYDGOSZCZY ul. Długa 47, 85-034 Bydgoszcz tel. (52) 345-56-44, fax (52) 345-56-17 E-mail: bydgoszcz@uokik.gov.pl Znak sprawy: RBG-61-24/12/AS Bydgoszcz, dnia 27 sierpnia 2013r. DECYZJA nr RBG 16/2013 I. Na podstawie art. 28 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania w sprawie podejrzenia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, wszczętego z urzędu przeciwko Gros Kapitał Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Luboniu działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów po uprawdopodobnieniu stosowania przez Gros Kapitał Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Luboniu praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, polegających na: 1. nieuwzględnieniu opłaty za obsługę pożyczki w domu przy ustalaniu całkowitego kosztu kredytu wbrew dyspozycji przepisu art. 24 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 6 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.), co w konsekwencji powoduje zaniżanie całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta, 2. nieuwzględnieniu opłaty za obsługę pożyczki w domu przy obliczaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania wbrew dyspozycji przepisu art. 24 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, co w konsekwencji powoduje przedstawianie konsumentom niższej rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, od wartości, która powstałaby po wliczeniu tej opłaty, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; i po przyjęciu przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zobowiązania złożonego przez Gros Kapitał Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Luboniu do:
a. zmiany w terminie 30 dni od daty doręczenia Gros Kapitał niniejszej decyzji, stosowanego przez Gros Kapitał i przedłożonego UOKiK w niniejszym postępowaniu wzorca umowy pożyczki, w ten sposób, że: i. w polu F o dotychczasowej treści Całkowity koszt pożyczki (C+D+E) zostanie nadana treść Całkowity koszt pożyczki (C+D+E+H), tak by pole to obejmowało oprócz pól C (Składka ubezpieczeniowa), D (Opłata przygotowawcza) i E (Roczna stopa oprocentowania/ oprocentowanie) również pole H (Opłata za obsługę pożyczki w domu), a tym samym kwota wskazana w polu F, w sytuacji kiedy pożyczkobiorca zdecyduje się na pożyczkę z usługą obsługi pożyczki w domu, obejmowała także kwotę Opłaty za obsługę pożyczki w domu, ii. zapisowi o treści: Opłata za obsługę pożyczki w domu jest należna za pobranie kwot spłaconych przez pożyczkobiorcę i uiszczona w proporcji do spłaconych kwot, jako dobrowolna i wyłącznie opcjonalna nie stanowi całkowitego kosztu pożyczki. Opłata ta jest należna i wymagalna w chwili spłaty raty pożyczki w proporcji do wpłaconej kwoty. Jest uiszczana w proporcji do spłaconych kwot bez względu na to, czy kwoty te są uiszczane w wyznaczonym terminie, po terminie czy też przed jego upływem, w tym w ramach spłaty pożyczki przed terminem określonym w niniejszej Umowie, zostanie nadana treść: Opłata za obsługę pożyczki w domu jest należna za pobranie kwot spłaconych przez pożyczkobiorcę i uiszczana wraz ze spłatą kwot przez Pożyczkobiorcę. Opłata ta jest należna i wymagalna w chwili dokonywania spłaty tytułem pożyczki (spłata raty, wcześniejsza spłata części pożyczki). W przypadku spłaty rat pożyczki w terminie lub po wyznaczonym terminie, opłata ta jest uiszczana w proporcji do spłaconych kwot. W przypadku spłaty całości lub części pożyczki przed terminem określonym w umowie, określona w umowie łączna wysokość opłaty za obsługę pożyczki w domu, zmniejszana jest w proporcji w jakiej rzeczywisty okres trwania umowy pożyczki (skrócony wskutek jej wcześniejszej spłaty w całości lub w części) pozostaje do okresu trwania umowy pożyczki określonego w umowie pożyczki. W sytuacji określonej w zdaniu poprzedzającym: jeżeli różnica między określoną w umowie łączną wysokością opłaty za obsługę pożyczki w domu, pomniejszoną w sposób opisany w zdaniu poprzedzającym, a kwotą rzeczywiście pobraną przez Pożyczkodawcę tytułem opłaty za obsługę pożyczki w domu będzie dodatnia, Pożyczkodawca pobierze opłatę za obsługę pożyczki w domu jedynie do łącznej wysokości wynikającej z pomniejszenia tej opłaty w sposób opisany w zdaniu poprzedzającym, jeżeli różnica między: określoną w umowie łączną wysokością opłaty za obsługę pożyczki w domu, pomniejszoną w sposób opisany w zdaniu poprzedzającym, a kwotą rzeczywiście pobraną przez Pożyczkodawcę tytułem opłaty za obsługę pożyczki w domu będzie ujemna, Pożyczkodawca zobowiązany będzie zwrócić Pożyczkobiorcy kwotę różnicy. Całkowity koszt pożyczki, w przypadku wyboru dobrowolnej i opcjonalnej usługi obsługi pożyczki w domu, obejmuje także opłatę za obsługę pożyczki w domu. iii. Pkt 26 Umowy otrzyma następujące brzmienie: Całkowity koszt pożyczki obejmuje oprocentowanie, składkę ubezpieczeniową i opłatę przygotowawczą określone w pozycjach C, D i E w tabeli), a w przypadku wyboru dobrowolnej i opcjonalnej usługi obsługi pożyczki w domu, także opłatę za obsługę pożyczki 2
w domu (określoną w pozycji H w tabeli). Opłata przygotowawcza jako opłata za czynności Pożyczkodawcy w chwili zawarcia umowy, dotyczy tylko chwili zawierania umowy, dlatego nie ulega obniżeniu w razie wcześniejszej spłaty pożyczki. b. Opracowania i przekazania pracownikom i współpracownikom Gros Kapitał w terminie 30 dni od daty doręczenia Gros Kapitał niniejszej decyzji, wewnętrznych pisemnych wytycznych dotyczących prawidłowego wypełniania w formularzu umowy pola określającego wysokość RRSO, tak aby RRSO zawsze było podawane w prawidłowej wysokości, przy czym w przedmiotowych wytycznych wprost wskazane zostanie, że w przypadku wyboru przez klienta pożyczki z usługą obsługi pożyczki w domu, RRSO musi uwzględniać opłatę za tę usługę, nakłada się na tego przedsiębiorcę obowiązek wykonania tego zobowiązania. II. Na podstawie art. 28 ust. 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania w sprawie podejrzenia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, wszczętego z urzędu przeciwko Gros Kapitał Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Luboniu działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nakłada się na tego przedsiębiorcę obowiązek złożenia Prezesowi UOKiK informacji o stopniu realizacji zobowiązań w terminie do 31 października 2013r. III. Na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania w sprawie podejrzenia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, wszczętego z urzędu przeciwko Gros Kapitał Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Luboniu działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje się za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów praktykę stosowaną przez Gros Kapitał Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Luboniu, polegającą na stosowaniu w Postanowieniach szczególnych dotyczących Umowy pożyczki postanowienia stanowiącego, że w przypadku odstąpienia od umowy pożyczkobiorca zobowiązany jest przesłać listem poleconym na adres oddziału pożyczkodawcy wypełniony formularz odstąpienia od umowy pożyczki wbrew dyspozycji przepisu art. 53 ust. 5 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów i nakazuje się zaniechanie jej stosowania. IV. Na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy po przeprowadzeniu postępowania w sprawie podejrzenia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów przez Gros Kapitał Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Luboniu 3
działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznaje się za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów działania tego przedsiębiorcy: 1) polegające na wprowadzaniu konsumentów w błąd poprzez oferowanie udziału w promocji pod nazwą Wygraj spłatę pożyczki, która sugeruje spłatę całej kwoty pożyczki, podczas gdy wygrana polega na umorzeniu samych odsetek należnych z tytułu umowy pożyczki, co może stanowić nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz.1206) i tym samym stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdza się zaniechanie jej stosowania z dniem 31 maja 2012r. oraz 2) polegające na wskazaniu na stronie internetowej spółki http://www.groskapital.pl nieprawdziwej informacji odnośnie siedziby i adresu spółki, a także niewskazaniu na tejże stronie informacji o wysokości kapitału zakładowego wbrew dyspozycji przepisu art. 206 1 pkt 1 i 4 Kodeksu spółek handlowych, co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów i stwierdza się zaniechanie ich stosowania z dniem 27 grudnia 2012r. V. Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy w związku ze stwierdzeniem stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nakłada się na Gros Kapitał Sp. z o.o. z siedzibą w Luboniu kary pieniężne w wysokości: 12.208,00 zł (dwanaście tysięcy dwieście osiem złotych 00/100), z tytułu naruszenia przepisu art. 53 ust. 5 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów, opisane w pkt III sentencji decyzji, 2.197,00 zł (dwa tysiące sto dziewięćdziesiąt siedem złotych 00/100), z tytułu naruszenia przepisu art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz.1206), co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów, opisane w pkt IV.1 sentencji decyzji, 1.709,00 zł (jeden tysiąc siedemset dziewięć złotych 00/100), z tytułu naruszenia przepisu art. 206 1 pkt 1 i 4 Kodeksu spółek handlowych, co stanowi naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów, opisane w pkt IV.2 sentencji decyzji, płatne do budżetu państwa. VI. Na podstawie art. 77 ust. 1 i art. 80 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z późn. zm.) oraz art. 263 1 i art. 264 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst 4
jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 267) w związku z art. 83 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz stosownie do art. 33 ust. 6 tej ustawy działając w imieniu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów obciąża się Gros Kapitał Sp. z o.o. z siedzibą w Luboniu kosztami opisanego na wstępie postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz zobowiązuje się Gros Kapitał Sp. z o.o. z siedzibą w Luboniu do zwrotu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kosztów postępowania w wysokości 28,40 zł (słownie: dwadzieścia osiem złotych czterdzieści groszy) płatne do budżetu państwa. UZASADNIENIE Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: Prezes UOKiK lub organ ochrony konsumentów) na skutek zawiadomienia konsumenta przeprowadził postępowanie wyjaśniające mające na celu wstępne ustalenie, czy spółka Gros Kapitał Sp. z o.o. z siedzibą w Książu Wlkp. (dalej: Gros Kapitał lub Spółka) dokonała naruszenia uzasadniającego wszczęcie postępowania w sprawie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Następnie Postanowieniem Nr RBG-225/2012 z dnia 31 października 2012r. Prezes UOKiK wszczął z urzędu postępowanie w sprawie podejrzenia stosowania przez Gros Kapitał Sp. z o.o. z siedzibą w Luboniu, praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, polegających na: 1. nieuwzględnieniu opłaty za obsługę pożyczki w domu przy ustalaniu całkowitego kosztu kredytu wbrew dyspozycji przepisu art. 24 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 6 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.), co w konsekwencji powoduje zaniżanie całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 2. nieuwzględnieniu opłaty za obsługę pożyczki w domu przy obliczaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania wbrew dyspozycji przepisu art. 24 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, co w konsekwencji powoduje przedstawianie konsumentom niższej rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, od wartości, która powstałaby po wliczeniu tej opłaty, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 3. stosowaniu w Postanowieniach szczególnych dotyczących Umowy pożyczki postanowienia stanowiącego, że w przypadku odstąpienia od umowy pożyczkobiorca zobowiązany jest przesłać listem poleconym na adres oddziału pożyczkodawcy wypełniony formularz odstąpienia od umowy pożyczki wbrew dyspozycji przepisu art. 53 ust. 5 ustawy o kredycie konsumenckim, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 5
4. wprowadzaniu konsumentów w błąd poprzez oferowanie udziału w promocji pod nazwą Wygraj spłatę pożyczki, która sugeruje spłatę całej kwoty pożyczki, podczas gdy wygrana polega na umorzeniu samych odsetek należnych z tytułu umowy pożyczki, co może stanowić nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust.1 i 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz.1206) i tym samym stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 5. wskazaniu na stronie internetowej spółki http://www.groskapital.pl nieprawdziwej informacji odnośnie siedziby i adresu spółki, a także niewskazaniu na tejże stronie informacji o wysokości kapitału zakładowego wbrew dyspozycji przepisu art. 206 1 pkt 1 i 4 Kodeksu spółek handlowych, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów. W toku niniejszego postępowania Prezes UOKiK pismem z dnia 31 października 2012r. wezwał Spółkę do ustosunkowania się do przedstawionych zarzutów. W piśmie z dnia 1 lutego 2013r. Gros Kapitał złożył wniosek o wydanie decyzji zobowiązującej, a następnie w piśmie z dnia 10 czerwca 2013r. oraz z dnia 3 lipca 2013r. dokonał modyfikacji (uzupełnienia) tego zobowiązania przyjmując na siebie tym samym obowiązek w postaci: 1) zmiany w terminie 30 dni od doręczenia Gros Kapitał decyzji, o której mowa w art. 28 ust.1 uokik, stosowanego przez Gros Kapitał i przedłożonego UOKiK w niniejszym postępowaniu wzorca umowy pożyczki, w ten sposób, że: a) polu F o dotychczasowej treści Całkowity koszt pożyczki (C+D+E) zostanie nadana treść Całkowity koszt pożyczki (C+D+E+H), tak by pole to obejmowało oprócz pól C (Składka ubezpieczeniowa), D (Opłata przygotowawcza) i E (Roczna stopa oprocentowania/ oprocentowanie) również pole H (Opłata za obsługę pożyczki w domu), a tym samym kwota wskazana w polu F, w sytuacji kiedy pożyczkobiorca zdecyduje się na pożyczkę z usługa obsługi pożyczki w domu, obejmowała także kwotę Opłaty za obsługę pożyczki w domu, b) zapisowi o treści: Opłata za obsługę pożyczki w domu jest należna za pobranie kwot spłaconych przez pożyczkobiorcę i uiszczona w proporcji do spłaconych kwot, jako dobrowolna i wyłącznie opcjonalna nie stanowi całkowitego kosztu pożyczki. Opłata ta jest należna i wymagalna w chwili spłaty raty pożyczki w proporcji do wpłaconej kwoty. Jest uiszczana w proporcji do spłaconych kwot bez względu na to, czy kwoty te są uiszczane w wyznaczonym terminie, po terminie czy też przed jego upływem, w tym w ramach spłaty pożyczki przed terminem określonym w niniejszej Umowie, zostanie nadana treść: Opłata za obsługę pożyczki w domu jest należna za pobranie kwot spłaconych przez pożyczkobiorcę i uiszczana wraz ze spłatą kwot przez Pożyczkobiorcę. Opłata ta jest należna i wymagalna w chwili dokonywania spłaty tytułem pożyczki (spłata raty, wcześniejsza spłata części pożyczki). W przypadku spłaty rat pożyczki w terminie lub po wyznaczonym terminie, opłata ta jest uiszczana w proporcji do spłaconych kwot. W przypadku spłaty całości lub części pożyczki przed terminem określonym w umowie, określona w umowie łączna wysokość opłaty za obsługę pożyczki w domu, zmniejszana jest w proporcji w jakiej rzeczywisty okres trwania umowy pożyczki (skrócony wskutek jej wcześniejszej spłaty w całości lub w części) pozostaje do okresu trwania umowy pożyczki określonego w umowie pożyczki. W sytuacji określonej w zdaniu poprzedzającym: jeżeli różnica między określoną w umowie łączną wysokością opłaty za obsługę pożyczki w domu, pomniejszoną w sposób opisany w zdaniu poprzedzającym, a kwotą rzeczywiście pobraną przez Pożyczkodawcę tytułem opłaty za obsługę 6
pożyczki w domu będzie dodatnia, Pożyczkodawca pobierze opłatę za obsługę pożyczki w domu jedynie do łącznej wysokości wynikającej z pomniejszenia tej opłaty w sposób opisany w zdaniu poprzedzającym, jeżeli różnica między: określoną w umowie łączną wysokością opłaty za obsługę pożyczki w domu, pomniejszoną w sposób opisany w zdaniu poprzedzającym, a kwotą rzeczywiście pobraną przez Pożyczkodawcę tytułem opłaty za obsługę pożyczki w domu będzie ujemna, Pożyczkodawca zobowiązany będzie zwrócić Pożyczkobiorcy kwotę różnicy. Całkowity koszt pożyczki, w przypadku wyboru dobrowolnej i opcjonalnej usługi obsługi pożyczki w domu, obejmuje także opłatę za obsługę pożyczki w domu. c) pkt 26 Umowy otrzyma następujące brzmienie: Całkowity koszy pożyczki obejmuje oprocentowanie, składkę ubezpieczeniową i opłatę przygotowawczą (określone w pozycjach C, D i E w tabeli), a w przypadku wyboru dobrowolnej i opcjonalnej usługi obsługi pożyczki w domu, także opłatę za obsługę pożyczki w domu (określoną w pozycji H w tabeli). Opłata przygotowawcza jako opłata za czynności Pożyczkodawcy w chwili zawarcia umowy, dotyczy tylko chwili zawierania umowy, dlatego nie ulega obniżeniu w razie wcześniejszej spłaty pożyczki. 2) opracowania i przekazania pracownikom i współpracownikom Gros Kapitał w terminie 30 dni od daty doręczenia Gros Kapitał decyzji, o której mowa w art. 28 ust.1 uokik, wewnętrznych pisemnych wytycznych dotyczących prawidłowego wypełniania w formularzu umowy pola określającego wysokość RRSO tak, aby RRSO zawsze było podawane w prawidłowej wysokości, przy czym w przedmiotowych wytycznych wprost wskazane zostanie, że w przypadku wyboru przez klienta pożyczki z usługą obsługi pożyczki w domu, RRSO musi uwzględniać opłatę za tę usługę; 3) zmiany w terminie 30 dnia od daty doręczenia Gros Kapitał decyzji, o której mowa w art. 28 ust. 1 uokik stosowanego przez Gros Kapitał i przedłożonego UOKiK w niniejszym postępowaniu wzorca umowy pożyczki, w ten sposób, że: a. pkt 6 umowy otrzyma następujące brzmienie: Pożyczkobiorca może odstąpić od umowy pożyczki w terminie maksymalnie 14 dni od daty jej zawarcia doręczając osobiście wypełniony formularz odstąpienia od Umowy do oddziału Pożyczkodawcy lub wysyłając go na adres oddziału Pożyczkodawcy; b. pkt 18 Umowy otrzyma następujące brzmienie: Pożyczkobiorca może odstąpić od Umowy pożyczki w terminie maksymalnie 14 dni od daty jej zawarcia doręczając osobiście wypełniony formularz odstąpienia od Umowy do oddziału Pożyczkodawcy lub wysyłając go na adres oddziału Pożyczkodawcy; 4) opracowania i przekazania pracownikom i współpracownikom Gros Kapitał w terminie 30 dni od daty doręczenia Gros Kapitał decyzji, o której mowa w art. 28 ust.1 uokik, wewnętrznych pisemnych wytycznych dotyczących opracowywania i używania nazw promocji oferowanych przez Gros Kapitał tak, by literalne brzmienie nazw promocji odpowiadało treści i charakterowi prawnemu oferowanego produktu finansowego; 5) bieżącego aktualizowania danych rejestrowych Gros Kapitał na stronie internetowej. Ponadto, Spółka wskazała, iż wzorce umowne (umowa pożyczki wraz z postanowieniami szczegółowymi i Tabela opłat) stosowane są od lutego 2011r. Regulamin promocji Wygraj spłatę pożyczki był stosowany wraz z rozpoczęciem promocji, tj. od dnia 1 września 2011r. Natomiast informacja, iż siedziba Gros Kapitał znajduje się w Książu Wielkopolskim została zamieszczona na stronie internetowej Spółki w grudniu 2011r. 7
Aktualizacja strony miała miejsce 27 grudnia 2012r. Z tą samą datą wskazano także na stronie internetowej wysokość kapitału zakładowego Gros Kapitał. Wraz z pismem z dnia 18 kwietnia 2013r. (data wpływu: 22.04.2013r.) Spółka nadesłała deklarację podatkową potwierdzającą wysokość przychodu za rok 2012. (vide: k. 93-97), zaś w piśmie z dnia 10 czerwca 2013r. nadesłała informację o modyfikacji złożonego wcześniej zobowiązania. Następnie, pismem z dnia 24 czerwca 2013r. skierowano do Gros Kapitał zawiadomienie o zakończeniu zbierania materiału dowodowego oraz o możliwości przeglądania akt i wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego. W odpowiedzi na powyższe, Spółka w piśmie z dnia 3 lipca 2013r. zmodyfikowała ostatecznie swoje zobowiązanie, co wynikało z konieczności dostosowania zasad rozliczania opłaty za obsługę pożyczki w domu do przepisów ustawy o kredycie konsumenckim regulujących następstwa spłaty przed terminem kredytu konsumenckiego w całości lub w części. Prezes UOKiK ustalił następujący stan faktyczny: Na podstawie zebranych w toku postępowania dokumentów Prezes UOKiK ustalił, iż Gros Kapitał Sp. z o.o. z siedzibą w Luboniu jest spółką prawa handlowego wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000216741, prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Poznaniu Nowe Miasto I Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy KRS. Zgodnie z wpisem, przedmiotem działalności spółki jest udzielanie kredytów (pozostałe formy udzielania kredytów 64.92.Z). Pożyczki udzielane są na kwoty od 300 zł do 6.000 zł na różne okresy od 13-tygodniowych do 64-tygodniowych. Gros Kapitał oferuje swoje usługi finansowe na obszarze województwa wielkopolskiego, kujawsko pomorskiego, lubuskiego i dolnośląskiego. Spółka informowała i nadal informuje o swojej działalności na stronie internetowej http://www.groskapital.pl. W związku z prowadzoną działalnością Gros Kapitał stosuje wzorzec umowy pożyczki wraz z postanowieniami szczególnymi, Tabelę opłat a także Regulamin promocji Wygraj spłatę pożyczki (obowiązujący w okresie od 1 września 2011r. do 31 maja 2012r.). Prezes UOKiK przeprowadził kontrolę w/w wzorców umownych oraz stron internetowych Spółki i powziął podejrzenie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, polegających na: 1. nieuwzględnieniu opłaty za obsługę pożyczki w domu przy ustalaniu całkowitego kosztu kredytu wbrew dyspozycji przepisu art. 24 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 6 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.), co w konsekwencji powoduje zaniżanie całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 2. nieuwzględnieniu opłaty za obsługę pożyczki w domu przy obliczaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania wbrew dyspozycji przepisu art. 24 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, co w konsekwencji powoduje przedstawianie konsumentom niższej rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, od wartości, która powstałaby po wliczeniu tej opłaty, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 8
3. stosowaniu w Postanowieniach szczególnych dotyczących Umowy pożyczki postanowienia stanowiącego, że w przypadku odstąpienia od umowy pożyczkobiorca zobowiązany jest przesłać listem poleconym na adres oddziału pożyczkodawcy wypełniony formularz odstąpienia od umowy pożyczki wbrew dyspozycji przepisu art. 53 ust. 5 ustawy o kredycie konsumenckim, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 4. wprowadzaniu konsumentów w błąd poprzez oferowanie udziału w promocji pod nazwą Wygraj spłatę pożyczki, która sugeruje spłatę całej kwoty pożyczki, podczas gdy wygrana polega na umorzeniu samych odsetek należnych z tytułu umowy pożyczki, co może stanowić nieuczciwą praktykę rynkową, o której mowa w art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 w zw. z art. 4 ust.1 i 2 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz.1206) i tym samym stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów; 5. wskazaniu na stronie internetowej spółki http://www.groskapital.pl nieprawdziwej informacji odnośnie siedziby i adresu spółki, a także niewskazaniu na tejże stronie informacji o wysokości kapitału zakładowego wbrew dyspozycji przepisu art. 206 1 pkt 1 i 4 Kodeksu spółek handlowych, co może stanowić naruszenie art. 24 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów. Ponadto, Prezes UOKiK ustalił, iż Regulamin promocji Wygraj spłatę pożyczki obowiązywał w okresie od 1 września 2011r. do 31 maja 2012r. Z informacji pochodzących od przedsiębiorcy wynika, iż ulotki i foldery reklamowe dotyczące w/w promocji nie były drukowane. Gros Kapitał informował klientów jedynie za pośrednictwem swoich przedstawicieli, którzy posiadali przy sobie okazywany potencjalnym klientom regulamin tej promocji oraz udzielali niezbędnych wyjaśnień w tym zakresie. Spółka wskazała, iż z promocji tej nie skorzystała żadna osoba. Następnie, Prezes UOKiK ustalił, iż Spółka zaniechała praktyki, o której mowa w pkt IV.1 sentencji decyzji z dniem 31 maja 2012r., zaś praktyki, o której mowa w pkt IV.2 decyzji z dniem 27 grudnia 2012r. Ustalono także, że Gros Kapitał za 2012 rok osiągnął przychód w wysokości 12.207.524,14 zł. (vide: k. 94-97). Mając na uwadze zebrany materiał dowodowy, Prezes UOKiK zważył, co następuje: Interes publiczny Prezes UOKiK, zgodnie z art. 1 ust. 1 uokik, podejmuje się ochrony interesów konsumentów wyłącznie w interesie publicznym, tzn. wtedy, gdy daną praktyką przedsiębiorcy może być dotknięty każdy konsument w analogicznych okolicznościach. 1 Warunkiem koniecznym do uruchomienia instrumentów określonych w tej ustawie jest zatem 1 Por. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 13 stycznia 2009r., sygn. akt: XVII Ama 26/08; 9
zaistnienie takiego stanu faktycznego, w którym działania przedsiębiorców naruszają jej przepisy i jednocześnie stanowią zagrożenie dla interesu publicznego, bądź też naruszają ten interes. Niniejsze postępowanie dotyczy podejrzenia stosowania przez Gros Kapitał, praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów będących jej klientami i pożyczających od niej pieniądze, bądź tych potencjalnych, którzy będą chcieli skorzystać z jej oferty finansowej. Oznacza to de facto, że przedmiotowe praktyki mogłyby dotyczyć nieokreślonego z góry kręgu adresatów, a zatem mogły naruszać zbiorowy interes konsumentów. Uznać wobec tego należy, iż niniejsze postępowanie prowadzone było w interesie publicznym. Przesłanki stwierdzenia praktyki z art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów Punktem wyjścia do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie jest ustalenie, czy działania Gros Kapitał noszą znamiona praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów. Przepis art. 24 ust. 1 uokik stanowi, iż zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Natomiast art. 24 ust. 2 uokik określa, iż przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy, w szczególności naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji a także nieuczciwe praktyki rynkowe. Oceny, czy w danym przypadku mamy do czynienia z praktyką określoną w wyżej przywołanym przepisie, możemy dokonać na podstawie ustalenia łącznego spełnienia trzech przesłanek, którymi są: - działania przedsiębiorcy, - naruszenie zbiorowego interesu konsumentów, - bezprawność tych działań. Przedsiębiorca Przepisy art. 4 pkt 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów w zw. z art. 4 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010r. Nr 220, poz.1447 j.t. z późn. zm.) definiują przedsiębiorcę jako osobę fizyczną, osobę prawną i jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą czyli zgodnie z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową a także zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły a także mającą charakter zarobkowy. Gros Kapitał Sp. z o.o. z siedzibą w Luboniu, będąc spółką prawa handlowego (osobą prawną) wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców KRS pod numerem KRS 0000216741 wykonuje działalność usługową m.in. z zakresu udzielania kredytów, która ma charakter zorganizowany, ciągły i zarobkowy. Wobec powyższego należy uznać, iż Gros Kapitał spełnia przesłanki, jakich wyżej powołane ustawy wymagają do bycia przedsiębiorcą. W konsekwencji działania Spółki mogą być poddane ocenie w toku postępowania przed Prezesem UOKiK. 10
Naruszenie zbiorowych interesów konsumentów Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów sformułowała definicję negatywną pojęcia zbiorowego interesu konsumentów, stwierdzając w art. 24 ust. 3 uokik, że nie jest nim suma indywidualnych interesów konsumentów. W świetle art. 1 ust. 1 uokik należy przyjąć, że ze zbiorowymi interesami konsumentów mamy do czynienia wówczas, gdy działania przedsiębiorcy są powszechne i mogą dotknąć każdego potencjalnego konsumenta będącego kontrahentem przedsiębiorcy. Przedmiotem ochrony nie są zatem interesy indywidualnego konsumenta lub grupy indywidualnych konsumentów, ale wszystkich aktualnych lub potencjalnych klientów traktowanych jako grupa uczestników rynku zasługująca na szczególną ochronę (por. wyrok SA w Warszawie z dnia 10 lipca 2008r., sygn. akt: VI ACa 306/08) 2. Stanowisko to potwierdzone zostało również w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 września 2003 r. (sygn. akt: I CKN 504/01) stwierdził, iż: nie jest zasadne uznawanie, że postępowanie z tytułu naruszenia ustawy antymonopolowej można wszczynać tylko wtedy, gdy zagrożone są interesy wielu odbiorców, a nie jest to możliwe w sytuacji, gdy pokrzywdzonym jest tylko jeden konsument. Wydawane orzeczenie ma bowiem wymiar znacznie szerszy, pełni także funkcję prewencyjną, służy bowiem ochronie także nieograniczonej liczby potencjalnych konsumentów. W ocenie Prezesa UOKiK, praktyki zarzucane Gros Kapitał mogły zatem dotyczyć wszystkich potencjalnych klientów pożyczkobiorców, którzy chcieliby skorzystać z jej oferty kredytowej. Zatem stroną umowy zawieranej przez Spółkę mogli być zarówno wszyscy aktualni, jak i wszyscy przyszli, potencjalni klienci zamierzający pożyczyć pieniądze. Oznacza to de facto, że przedmiotowe praktyki mogłyby dotyczyć nieokreślonego z góry kręgu adresatów, a zatem naruszać zbiorowe interesy konsumentów. Na poparcie powyższego należy przytoczyć pogląd, jaki zaprezentował Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w wyroku z 13 stycznia 2009r., zgodnie z którym jeżeli potencjalną daną praktyką przedsiębiorcy może być dotknięty każdy konsument w analogicznych okolicznościach, to ma miejsce naruszenie zbiorowych interesów (sygn. akt: XVII Ama 26/08). Tak więc, w rozpatrywanym stanie faktycznym, działania Spółki nie dotyczyły interesów poszczególnych osób, których sprawy mają charakter jednostkowy, indywidualny i nie dający się porównać z innymi, lecz wpływały niekorzystnie na interesy potencjalnie nieokreślonego kręgu konsumentów, których sytuacja jest identyczna i wspólna dla całej, licznej grupy ewentualnych kontrahentów przedsiębiorcy. Jak wyżej wykazano, Prezes UOKiK, mający na celu ochronę zbiorowego interesu konsumentów, jest zobligowany do podjęcia stosownych działań w przypadku choćby potencjalnego zagrożenia interesu nieograniczonego kręgu osób, które ma miejsce w niniejszej sprawie. Bezprawność działania przedsiębiorcy. Pojęcie bezprawności nie jest pojęciem prawnie zdefiniowanym. Należy zatem przyjąć, zgodnie z jego literalnym brzmieniem, że działanie bezprawne to zachowanie sprzeczne z nakazem lub zakazem zawartym w ustawie, rozporządzeniu wydanym na podstawie i dla wykonania ustawy, umową międzynarodową mającą bezpośrednie zastosowanie w stosunkach wewnętrznych oraz z zasadami współżycia społecznego. Bezprawność jest 2 D. Miąsik [w:] T. Skoczny (red.), Ustawa ( ), op. cit., s. 962; 11
czynnikiem o charakterze obiektywnym, tj. niezależnym od wystąpienia szkody, czy też zamiaru po stronie przedsiębiorcy dopuszczającego się działań bezprawnych. Bezprawność jest taką cechą działania, która polega na jego sprzeczności z normami prawa lub zasadami współżycia społecznego, bez względu na winę, a nawet świadomość sprawcy. Dla ustalenia bezprawności działania wystarczy, że określone zachowanie koliduje z przepisami prawa 3. W przedmiotowej sprawie przesłanka bezprawności zostanie omówiona szczegółowo przy każdym zarzucie, przy czym jeśli chodzi o zarzuty z pkt I.1 i 2 sentencji decyzji wskazane zostanie uprawdopodobnienie wystąpienia bezprawności. Ad I. Przesłanki wydania decyzji zobowiązującej z art. 28 uokik. Zgodnie z art. 28 ust. 1 uokik, jeżeli w toku postępowania przed Prezesem UOKiK w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów zostanie uprawdopodobnione na podstawie okoliczności sprawy lub innych informacji będących podstawą wszczęcia postępowania że przedsiębiorca stosuje praktykę, o której mowa w art. 24 uokik, jednak zobowiąże się on do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zapobieżenia tym naruszeniom, Prezes UOKiK może, w drodze decyzji, nałożyć obowiązek wykonania tych zobowiązań. Istota decyzji zobowiązującej polega na quasi-porozumieniu się przedsiębiorcy z Prezesem UOKiK co do sposobu załatwienia sprawy, będącej przedmiotem postępowania. Porozumienie to opiera się na pośrednim przyznaniu się przedsiębiorcy do naruszenia zbiorowych interesów konsumentów i zobowiązaniu się do określonego zachowania, które ma prowadzić do zakończenia tych naruszeń i zapobieżenia im w przyszłości, w zamian za odstąpienie Prezesa UOKiK od wydania decyzji z art. 26 lub 27 uokik, stwierdzającej fakt naruszenia zakazu z art. 24 ust. 1 uokik oraz od nałożenia kary pieniężnej na przedsiębiorcę. 4 Analiza przepisu art. 28 ust. 1 uokik pozwala jednoznacznie stwierdzić, że Prezes UOKiK może wydać powyższą decyzję w sytuacji łącznego spełnienia dwóch przesłanek: uprawdopodobnienia w trakcie postępowania w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, iż przedsiębiorca stosuje niedozwoloną praktykę, o której mowa w art. 24 uokik, zobowiązania przedsiębiorcy do podjęcia lub zaniechania działań zmierzających do zapobieżenia tym naruszeniom. Uprawdopodobnienie (semiplena probatio) oznacza, że na korzyść Strony postępowania (przedsiębiorcy) odstąpiono od udowodnienia określonych faktów na rzecz uprawdopodobnienia na podstawie okoliczności sprawy, lub innych informacji będących podstawą wszczęcia postępowania, że stosuje on określoną w art. 24 uokik praktykę. 5 Uprawdopodobnienia wymagają wszystkie przesłanki zakazu z art. 24 ust. 1 uokik łącznie, a nadto Prezes UOKiK musi uznać za zasadne przyjęcie tego zobowiązania. Zauważyć przy tym należy, że przesłanka naruszenia zbiorowego interesu konsumentów została już wykazana we wcześniejszej części decyzji (vide: s. 11 decyzji). 3 por. Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, pod red. J. Szwaji, CH Beck, Warszawa 2000, s. 117-118; 4 D. Miąsik [w:] T. Skoczny (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów Komentarz, Warszawa 2009r., s. 1048; 5 M. Sieradzka [w:] K.Kohutek, M.Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2008, s. 681; 12
Ponadto, w świetle powyższego, stwierdzić należy, że do wydania decyzji zobowiązującej konieczne jest wystąpienie następujących przesłanek: a. uprawdopodobnienie bezprawności działania przedsiębiorcy b. złożenie zobowiązania przez przedsiębiorcę c. uznanie przez Prezesa UOKiK za celowe nałożenie obowiązku wykonania przedłożonych przez przedsiębiorcę zobowiązań. Ad a. Uprawdopodobnienie bezprawności działania Przedmiotem niniejszego postępowania jest uprawdopodobnienie naruszeń, o których mowa w pkt I. 1 2 sentencji decyzji. Ad I.1. W świetle przepisu art. 24 ust. 1 uokik zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 5 pkt 6 ukk całkowity koszt kredytu to wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności: a) odsetki, opłaty, prowizje podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz b) koszty usług dodatkowych w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu z wyjątkiem kosztów oraz opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta. Stosownie zaś do brzmienia art. 24 ust. 1 ukk kredytodawca ustala ( ) całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta, na podstawie informacji uzyskanych od konsumenta dotyczących składników preferowanego przez konsumenta kredytu. Całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta stanowi zaś sumę całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu (vide: art. 5 pkt 7 ukk). Z powyższego wynika, że w momencie, gdy konsument zadeklaruje chęć skorzystania z oferty zawarcia umowy o pożyczkę z obsługą w domu, kredytodawca jest obowiązany przedstawić konsumentowi całkowity koszt kredytu oraz rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (dalej: RRSO) z uwzględnieniem opłaty za obsługę pożyczki w domu konsumenta. Ze wzorca umownego Postanowień szczegółowych do umowy o pożyczkę wynika natomiast, że całkowity koszt pożyczki obejmuje oprocentowanie, składkę ubezpieczeniową i opłatę przygotowawczą, nie obejmuje natomiast jako dobrowolnej i opcjonalnej opłaty za obsługę pożyczki w domu (vide: pkt 26 postanowień). Z informacji przedłożonych przez Spółkę wynika, że Gros Kapitał w okresie od maja do grudnia 2012r. zawarł 9.199 (dziewięć tysięcy sto dziewięćdziesiąt dziewięć) umów z opcją obsługi pożyczki w domu oraz jedną umowę bez tej opcji. W większości zatem konsumenci deklarują skorzystanie z opcji obsługi pożyczki w domu, tym bardziej oferta dla nich przygotowana powinna być ofertą rzetelną. W związku z powyższym, za uprawdopodobnione należy uznać, że praktyka ta narusza interesy konsumentów. 13
Ad I.2. Zgodnie zaś z art. 25 ust. 1 pkt 1 ukk kredytodawca przy ustalaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania uwzględnia całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, z wyłączeniem opłat z tytułu niewykonania swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt oraz opłat innych niż cena nabycia towaru lub usługi, które konsument jest zobowiązany ponieść bez względu na sposób finansowania tego nabycia. Z powyższego wynika, iż całkowity koszt kredytu wpływa bezpośrednio na wysokość RRSO. Zaniżanie więc całkowitych kosztów przez nieuwzględnianie opłat, które winny być wliczone, powoduje w konsekwencji zaniżanie RRSO. Spółka zatem, nie zaliczając opłaty za obsługę pożyczki w domu do kosztów całkowitych pożyczki, nie uwzględniała jej także przy obliczaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania. Skutkowało to przedstawianiem konsumentom nierzetelnej oferty z zaniżonymi wielkościami RRSO. Za uprawdopodobnione zatem należy uznać, iż stosowana przez Gros Kapitał praktyka może godzić w interesy konsumentów. Jak już wcześniej wspomniano, zgodnie ze stanowiskiem doktryny uprawdopodobnienie (semiplena probatio), pojmowane jako środek zastępczy dowodu w ścisłym znaczeniu, niedający pewności, ale wyłącznie prawdopodobieństwo twierdzenia o jakimś fakcie, stanowi odstępstwo od ogólnej reguły dowodzenia twierdzonych faktów na korzyść tej strony, której ustawa zezwala w określonym wypadku na uprawdopodobnienie faktu, na który się powołuje, zamiast udowadniania go. Jest to środek zwolniony z formalizmu zwykłego postępowania dowodowego mający na celu przyspieszenie postępowania w sprawie. 6 Mając w szczególności tę okoliczność na uwadze, Prezes UOKiK, w konsekwencji przyjęcia zobowiązania przedsiębiorcy, zastosował przepis art. 243 kpc w zw. z art. 84 uokik stanowiący, iż zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, ilekroć ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu. W przypadku uprawdopodobnienia bezprawności organ dokonuje zatem jedynie pobieżnej analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, co w niniejszej sprawie przejawiało się w przytoczeniu wstępnych ustaleń i ocen prawnych zarzutów poczynionych przy wszczęciu niniejszego postępowania w sprawie podejrzenia naruszenia przez Gros Kapitał zbiorowych interesów konsumentów, bez potrzeby dogłębnego i wnikliwego przeprowadzania postępowania dowodowego. Ad b. złożenie zobowiązania przez przedsiębiorcę Oprócz uprawdopodobnienia wyżej omówionych przesłanek, warunkiem pozwalającym na wydanie decyzji zobowiązującej przez Prezesa UOKiK jest zobowiązanie się przez przedsiębiorcę do podjęcia lub zaniechania określonych działań zmierzających do zapobieżenia naruszeniom. Zobowiązanie przedsiębiorcy stanowi jednostronny akt woli, który w sytuacji wydania decyzji na podstawie art. 28 ust. 1 uokik staje się obowiązkiem prawnym. 7 Zobowiązanie może polegać na podjęciu działania bądź zaniechania, w zależności od tego, jaka postać zachowania przedsiębiorcy będzie niezbędna do zabezpieczenia interesów konsumentów. 6 T. Demendecki, Komentarz do art.243 Kodeksu postępowania cywilnego, Lex online 2012; 7 M.Sieradzka [w:] K.Kohutek, M.Sieradzka, Ustawa ( ), op.cit., s. 681-682; 14
W przedmiotowej sprawie, Gros Kapitał już na etapie postępowania wyjaśniającego zobowiązała się do podjęcia bądź zaniechania działań naruszających zbiorowe interesy konsumentów, zaś w piśmie z dnia 1 lutego 2013r. (data wpływu: 04.02.2013r.) oraz z dnia 10 czerwca 2013r. (data wpływu: 14.06.2012r.) sprecyzowała szczegółowo zobowiązanie do usunięcia wskazanych naruszeń oraz dokonała jego ostatecznej modyfikacji w piśmie z dnia 3 lipca 2013r. (data wpływu: 08.07.2013r.). Wobec powyższego stwierdzić należy, iż Spółka wniosła o wydanie decyzji w trybie art. 28 uokik. Ad c. Uznanie przez Prezesa UOKiK za celowe nałożenie obowiązku wykonania przedłożonych przez przedsiębiorcę zobowiązań Wobec faktu złożenia przez Gros Kapitał stosownego zobowiązania, Prezes UOKiK uznał za zasadne przyjęcie zobowiązania w zakresie zarzutów, o których mowa w pkt I. 1 i 2 sentencji decyzji, biorąc pod uwagę następujące okoliczności. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, iż zarzuty dotyczą nieuwzględnienia opłaty za obsługę pożyczki w domu przy ustalaniu całkowitego kosztu kredytu oraz przy obliczaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania. Definicja całkowitego kosztu kredytu i zasady sposobu obliczania RRSO zostały na nowo określone w ustawie z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, która weszła w życie 18 grudnia 2011r., a więc obowiązuje od ponad roku. Nie ukształtowała się jeszcze w tym zakresie jednolita interpretacja tych pojęć. Jednocześnie wskazać należy, iż zaproponowane przez przedsiębiorcę zobowiązanie przyczyni się do skrócenia postępowania, a także doprowadzi do całkowitego wyeliminowania naruszeń wobec konsumentów i przyczyni się do wzmocnienia ochrony konsumentów. Prezes UOKiK uznał, iż w tak ustalonych okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy, zasadnym będzie przyjęcie zobowiązania Gros Kapitał i wydanie decyzji zobowiązującej na podstawie art. 28 uokik w zakresie zarzutów, o których mowa w pkt I. 1 i 2 sentencji decyzji. Zobowiązanie przedstawione przez Spółkę zmierza do zapobieżenia naruszeniom zbiorowych interesów konsumentów i w sposób wystarczający zabezpieczy interesy konsumentów, stąd wniosek Gros Kapitał o wydanie decyzji zobowiązującej w w/w zakresie należało uwzględnić. Wobec powyższego orzeczono jak w punkcie I sentencji decyzji. Ad II. Obowiązek składania informacji o stopniu realizacji zobowiązania Stosownie do art. 28 ust. 3 uokik elementem obligatoryjnym decyzji zobowiązującej jest nałożenie przez Prezesa UOKiK obowiązku składania w terminie wyznaczonym przez organ informacji o stopniu realizacji zobowiązań, m.in. w formie sprawozdania z wykonania nałożonego zobowiązania. Nałożenie zaś obowiązku sprawozdawczego zwalnia Prezesa UOKiK z konieczności monitorowania zachowań przedsiębiorcy 8, a pozwala skoncentrować się na efekcie końcowym realizacji zobowiązań, jakim jest sprawozdanie. Gros Kapitał powinien zatem we wskazanym przez siebie terminie 30 dnia od daty doręczenia Gros Kapitał decyzji, przede wszystkim przedłożyć poprawiony wzorze Umowy pożyczki z postanowieniami szczegółowymi oraz uwzględniającą stosowne zmiany Tabelę opłat. 8 D. Miąsik, [w:] T. Skoczny (red.), Ustawa( ), op. cit., s.1055; 15
Wyznaczony na złożenie sprawozdania termin do 31 października 2013 roku jest terminem odpowiednim, wystarczającym do wykonania nałożonego obowiązku. Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w punkcie II sentencji decyzji. Ad III. Decyzja stwierdzająca stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Zgodnie z art. 26 ust.1 uokik Prezes UOKiK wydaje decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującą zaniechanie jej stosowania, jeżeli stwierdzi naruszenie zakazu określonego w art. 24 uokik. W związku z powyższym, w tym miejscu należy omówić przesłankę bezprawności działania Spółki. Stosownie do treści art. 53 ust. 4 i 5 ukk termin 14 dni do odstąpienia od umowy jest zachowany, jeżeli konsument przed jego upływem złoży pod wskazany przez kredytodawcę adres oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Dla zachowania tego terminu jest wystarczające wysłanie oświadczenia przed jego upływem. W postanowieniach szczególnych do umowy stosowanych przez Gros znajduje się postanowienie o treści: Pożyczkobiorca może odstąpić od umowy pożyczki w terminie maksymalnie 14 dni od daty jej zawarcia doręczając osobiście wypełniony formularz odstąpienia od Umowy do oddziału Pożyczkodawcy lub przesyłając do listem poleconym na adres oddziału Pożyczkodawcy (pkt 6 i 18 postanowień szczegółowych). Celem art. 53 ust.4 jest ochrona interesów konsumenta. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli konsument wyśle kredytodawcy oświadczenie pod wskazanym mu adresem, odstąpienie jest skuteczne, choćby adres był niepoprawny albo stał się nieaktualny w chwili odstąpienia. 9 Chodzi o adres podany w dokumencie umowy lub wzorze odstąpienia. Jeżeli adresy się różnią, konsument może wysłać oświadczenie na dowolny z podanych mu adresów. Aby zachować termin na wykonanie uprawnienia do odstąpienia od umowy, wystarczy, że konsument wyśle kredytodawcy oświadczenie przed upływem 14-dniowego terminu. Zaznaczyć jednakże należy, że przepis nie wymaga dla skuteczności złożonego oświadczenia wysłania go listem poleconym. Jest to dodatkowy warunek, jaki nakłada na konsumenta przedsiębiorca, co należy uznać za działanie bezprawne. Ponadto, kwestionowany zapis zawiera także wymóg osobistego dostarczenia wypełnionego formularza odstąpienia od umowy, podczas gdy konsument nie musi korzystać z formularza przedsiębiorcy. Konsument nie jest zobowiązany, aby złożyć oświadczenie według dostarczonego mu wzoru. 10 Może sam zredagować jego treść. Zauważyć także należy, iż ustawodawca nie ograniczył także konsumentowi możliwości złożenia oświadczenia za pośrednictwem osoby trzeciej, podczas gdy Spółka wymaga od konsumenta osobistego doręczenia tego dokumentu. Czternastodniowy termin do odstąpienia od umowy jest zatem zachowany, jeżeli konsument po prostu dostarczy przedsiębiorcy oświadczenie na wskazany przez niego adres w dowolny, wybrany przez siebie sposób. 9 Tomasz Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, Warszawa 2012, s. 521; 10 Tomasz Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, op.cit., Warszawa 2012, s. 521; 16
Dodatkowo, na poparcie powyższych ustaleń należy wskazać, że podobny zapis o treści: Wyżej wymienione oświadczenie (o odstąpieniu od umowy) kupujący zobowiązany jest wysłać listem poleconym z dopiskiem Odstąpienie na wskazany adres, na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 21 września 2006r. (sygn. akt: XVII AmC 84/05) został uznany za niedozwoloną klauzulę umowną i wpisany do rejestru klauzul pod numerem 1493. W uzasadnieniu tegoż wyroku, wydanego wprawdzie w kontekście przepisu art. 2 ust. 1 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny w tożsamym brzmieniu, Sąd wskazał, iż przepis ten pozostawia konsumentowi swobodę w wyborze środka przekazu oświadczenia o odstąpieniu od umowy, co prowadzić może do ograniczenia, a nawet wyłączenia możliwości skorzystania z przyznanego konsumentowi w w/w przepisie uprawnienia do odstąpienia od umowy. Jest to zatem postanowienie, które narusza interesy konsumentów i jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, a zatem należy je uznać za niedozwolone postanowienia umowne. W świetle powyższego, stosowany przez Gros Kapitał zapis należy uznać za bezprawny. Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w punkcie III sentencji decyzji. Ad IV. Decyzja stwierdzająca zaniechanie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Zgodnie z dyspozycją art. 27 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów nie wydaje się decyzji o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazującej zaniechanie jej stosowania, jeżeli przedsiębiorca zaprzestał zabronionych działań, o których mowa w art. 24 uokik. W tym zaś miejscu należy omówić bezprawność zaniechanych praktyk, o których mowa w pkt IV.1 i 2 sentencji decyzji. Ad IV.1. Podstawowym instrumentem służącym realizacji ochrony konsumentów jest zapewnienie konsumentom odpowiedniego poziomu wiedzy poprzez nałożenie na przedsiębiorców szeregu obowiązków a także zakazów, które mają swoje źródło w art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Stanowisko to potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 kwietnia 2004r. (sygn. akt: K 33/03) wskazując, iż to władze publiczne chronią konsumentów ( ) przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Z przepisu tego wynika także uprawnienie władz publicznych do ingerencji w stosunki cywilnoprawne i w prawo własności (por. wyrok TK z 10 października 2000 r., sygn.: P 8/99). Dlatego w gospodarce rynkowej konsument ma prawo do kompletnej i jednoznacznej informacji w sprawach mających istotne znaczenie dla zabezpieczenia jego interesu prawnego w warunkach globalizacji (masowości) obrotu prawnego i wielości ofert na rynku, które nie zawsze posługują się prawdziwymi i pełnymi informacjami, a niekiedy wprowadzają w błąd lub w sposób ukryty godzą w indywidualny i zbiorowy interes konsumentów (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2006r., sygn. akt: III SK 7/2006). Podobne stanowisko zajął również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lipca 2002r. stwierdzając, że zasób zrozumiałej, jasnej i dostępnej informacji dla konsumenta spełnia niezbędne wymagania warunkujące 17
możliwość dokonywania przez niego zakłóconego i racjonalnego wyboru (sygn. akt: I CKN 1319/00). Praktyka rynkowa, zgodnie z art. 4 ust.1 upnpr, stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest nieuczciwa, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu. Ustalenie zatem nieuczciwości praktyki rynkowej stosowanej przez przedsiębiorcę odbywa się przez dokonanie jej oceny pod kątem sprzeczności z dobrymi obyczajami oraz istotnego zniekształcenia zachowania gospodarczego konsumentów. 11 Precyzując zaś istotność zniekształcenia lub możliwości zniekształcenia przez taką praktykę zachowania rynkowego przeciętnego konsumenta należy wskazać, iż jest to zdolność do wpływania na zachowanie rynkowe konsumenta. 12 Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 2 wyżej przywołanej ustawy za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się m.in. praktykę wprowadzającą w błąd. Przepis art. 5 ust. 1 upnpr stanowi, że praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Zgodnie zaś z przepisem art. 5 ust. 2 pkt 1 upnpr wprowadzającym w błąd działaniem może być w szczególności rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji. Konstrukcja praktyki rynkowej wprowadzającej w błąd przez działanie oparta została na podstawowych przesłankach, których wystąpienie pozwala na uznanie takiej praktyki za praktykę rynkową wprowadzającą w błąd, a są nimi: spowodowanie (lub tylko potencjalna możliwość) podjęcia przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy (niezależnie od sposobu dokonania praktyki), wprowadzenie w błąd 13. Dokonując wykładni pierwszej z przesłanek należy wskazać, że stosowanie nieuczciwej praktyki rynkowej wprowadzającej w błąd przez działanie musi w konsekwencji doprowadzić do podjęcia przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy. 14 Osiągnięcie takiego skutku, tj. podjęcia przez konsumenta decyzji dotyczącej zawarcia umowy jest związane z posiadaniem przez tę praktykę istotnej siły (która spowodowała powyższy skutek). Prawne znaczenie z punktu widzenia kwalifikacji praktyki rynkowej jako nieuczciwej ma zatem spowodowanie lub sama tylko potencjalna możliwość podjęcia decyzji gospodarczej, której inaczej konsument by nie podjął. Praktyką wprowadzającą w błąd jest zatem każda praktyka, która w jakikolwiek sposób, w tym również przez swoją formę, wywołuje skutek w postaci co najmniej możliwości wprowadzenia w błąd przeciętnego konsumenta, do którego jest skierowana lub dociera, i która ze względu na swoją zwodniczą naturę może zniekształcić jego zachowanie rynkowe. 15 Drugi ze wskazanych elementów odnosi się do wprowadzenia w błąd przez stosowaną praktykę rynkową, która skłoniła przeciętnego konsumenta do podjęcia decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Jeżeli bowiem praktyka rynkowa wywołała lub mogła wywołać u przeciętnego konsumenta mylne, czyli niezgodne z rzeczywistością wyobrażenie 11 Sieradzka M., Komentarz do ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, Oficyna 2008, Lex Online; 12 Ibidem. 13 Sieradzka M., Komentarz do ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym ( ), op.cit.. 14 Ibidem. 15 Cyt. za M. Sieradzką, Komentarz do ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym ( ), op.cit. 18
o produkcie, które spowodowało (lub tylko mogło spowodować) skutek w postaci podjęcia decyzji, to mamy do czynienia z praktyka rynkową wprowadzającą w błąd. 16 Gros Kapitał wprowadziła promocję dla konsumentów pod nazwą Wygraj spłatę pożyczki. Jednakże po zapoznaniu się z regulaminem tejże promocji okazuje się, iż promocja polega jedynie na umorzeniu należnych z tytułu umowy pożyczki odsetek. Z literalnego brzmienia nazwy promocji można wywieźć, iż spłata pożyczki będzie polegała na spłacie całej pożyczonej kwoty, czyli kapitału i odsetek. Konsument może pozostawać w takim przeświadczeniu tym bardziej, że inne promocje kredytów gotówkowych dostępne na rynku pod hasłem Spłacimy twój kredyt, oferowały spłatę równowartości zadłużenia z tytułu zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami. Elementem zaskoczenia więc może być dla konsumenta fakt, że wygraną jest spłata jedynie odsetek. Hasło reklamowe promocji oferowanej przez Gros mogło wprowadzać konsumentów w błąd i było nieprawdziwe. Spłata pożyczki oznaczała bowiem spłatę pożyczonej kwoty, a nie odsetek naliczonych od pożyczonego kapitału. W związku z tym, wskazać można, że gdyby konsument od początku wiedział, na czym promocja polega nie zainteresowałby się taką ofertą, a tym bardziej mógłby nie zawrzeć umowy pożyczki. Mógł bowiem kierować się jedynie przeświadczeniem, że pożyczy pieniądze mając jednocześnie szansę na wygraną. Konsumentów interesują warunki wzięcia udziału w promocji, a po przystąpieniu do niej oczekują na wygraną, a więc de facto na spłatę zadłużenia wraz z odsetkami. Oczywistym jest, że nie wszyscy konsumenci, którzy zaciągnęliby taką pożyczkę na wymaganych warunkach, mieli szansę zdobyć wygraną, jednakże decyzja o jej zaciągnięciu mogła bezpośrednio wynikać z oferowanej promocji do tego stopnia, że gdyby konsument wiedział, że nagrodą jest umorzenie wyłącznie odsetek, a nie całej pożyczki, nie zawarłby z pożyczkodawcą takiej umowy, albo zawarłby ją na wybranych przez siebie warunkach (a nie narzuconych po to, by móc wziąć udział w promocji np. narzucenie opłaty za obsługę pożyczki w domu, która nawet w przypadku wygranej nie podlega zwrotowi). Ponadto, nadmienić należy, iż bardzo podobne z nazwy promocje, ale polegające na spłacie całości pożyczki (kapitału i odsetek) były oferowane przez inne podmioty. I tak, konkurs przeprowadzony przez Bank PKO BP S.A. pod nazwą Miniratka wskazywał, że do wygrania jest równowartość wziętej pożyczki do kwoty 5.000 zł. Kolejny bank Credit Agricole Bank Polska S.A. organizował promocję pod nazwą Spłacimy Twój Kredyt, w której wygraną stanowiła równowartość zadłużenia z tytułu zaciągniętego kredytu gotówkowego wraz z odsetkami z przeznaczeniem na całkowitą spłatę zadłużenia. Dokonując przeglądu takich ofert konsument mógł zatem uznać, iż oferta Gros jest porównywalną ofertą konkurencyjną. W tym miejscu zważyć należy, iż zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym przez przeciętnego konsumenta rozumie się konsumenta, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny. Oceny tej powinno dokonać się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak m. in. wiek, wykształcenie, sprawność fizyczna czy umysłowa. Wzorzec przeciętnego konsumenta nie jest stały, zmienia się bowiem w zależności od okoliczności konkretnego przypadku. W niniejszej sprawie konstrukcję modelu przeciętnego konsumenta należy zatem stworzyć w oparciu o odwoływanie się do 16 Ibidem. 19
przynależności do szczególnej grupy konsumentów, jaką stanowią klienci instytucji finansowych, raczej słabo wykształceni, którzy zmuszeni przez sytuacje życiowe, nierzadko już zadłużeni u innych kredytodawców czy rodziny, pożyczają pieniądze bez dogłębnego analizowania ofert. Są oni w szczególności podatnymi odbiorcami wszelkiego rodzaju usług promocyjnych, z którymi wiąże się jakakolwiek oszczędność, a tym bardziej perspektywa wygrania spłaty całego kredytu. W świetle powyższego, należy uznać, iż opisana praktyka mogła wprowadzać konsumentów w błąd, a w konsekwencji zniekształcić zachowanie rynkowe przeciętnego konsumenta. Reasumując powyższe, kwalifikacja praktyki rynkowej jako wprowadzającej w błąd opiera się na ustaleniu, że w wyniku jej stosowania naruszone zostało lub mogło zostać naruszone prawo do podjęcia świadomej decyzji rynkowej. Skutkiem wprowadzenia w błąd jest uniemożliwienie przeciętnemu konsumentowi dokonanie świadomego, a zatem również efektywnego wyboru (pkt 14 Preambuły Dyrektywy 2005/29/WE). 17 Ponadto, odnosząc się do twierdzeń Spółki, iż żaden z konsumentów nie skorzystał z oferowanej promocji, a tym samym nie został jego działaniem pokrzywdzony, stwierdzić należy, iż stanowisko to nie jest poparte żadnymi dowodami. W ocenie Prezesa UOKiK, Gros Kapitał nie ma kompletnej wiedzy na temat, czy na skutek jego działań promocyjnych doszło do naruszenia interesów ekonomicznych lub pozaekonomicznych konsumentów, albowiem konsumenci nie zawsze korzystają z prawa do złożenia reklamacji. Nadto, jak wskazuje się w doktrynie, godzenie w interesy konsumentów - w świetle art. 24 uokik obejmuje zarówno naruszenie, jak i zagrożenie. W jego zakresie mieści się również narażenie na uszczerbek interesów konsumentów 18. W świetle powyższego naruszenia te należy uznać za bezprawne. Ad IV.2. Przepis art. 206 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) stanowi, że informacje na stronach internetowych spółki powinny zawierać firmę spółki, jej siedzibę i adres, a także wysokość kapitału zakładowego. Wyraźną intencją ustawodawcy jest, aby korespondencja prowadzona przez spółkę była dla innych uczestników obrotu źródłem określonego minimum informacji o tej spółce. W przypadku gdyby zaszła zmiana odnosząca się do firmy, siedziby, adresu, zmienił się sąd rejestrowy w związku ze zmianą siedziby czy reorganizacją sądu, zmienił się numer, pod którym spółka była wpisana, doszło do zmiany wysokości kapitału zakładowego lub też uległ zmianie NIP, należy to uwzględnić w korespondencji następującej po dacie dokonania zmiany. Zwrócić także należy uwagę, iż omawiany przepis wymaga, aby strony Word Wide Web (www) prowadzone przez spółkę lub udostępniane na zlecenie spółki użytkownikom sieci Internet przez podmioty trzecie ( ) zawierały taki sam minimalny katalog informacji o spółce, jak pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę. 19 Tymczasem na stronie internetowej spółki http://www.groskapital.pl brak informacji odnośnie wysokości kapitału zakładowego spółki, a jako siedziba spółki jest wskazany Książ Wielkopolski (vide: k.31-33). Stwierdzić należy, iż wskazanie na stronie internetowej, iż siedziba spółki znajduje się w Książu Wielkopolskim, a nie w Luboniu, a więc w innej 17 Cyt. za M. Sieradzką, Komentarz do ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym ( ), op.cit. 18 M. Sieradzka, [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, K. Kohutek, M. Sieradzka (red.), Wolters Kluwer business, Warszawa 2008, s. 590-591. 19 Andrzej Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 206 Kodeksu spółek handlowych, Lex online 2013; 20