CHARAKTERYSTYKA ŁÓDZKIEGO RYNKU PRACY NA DZIEŃ 31 MARCA 2011 ROKU I. SYTUACJA WŚRÓD PRACUJĄCYCH W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W ŁODZI, NA KONIEC MARCA 2011 ROKU Liczba ogółem pracujących w sektorze przedsiębiorstw łódzkich na dzień 31.03.2011 r. wynosiła 124 778 i była wyższa o 4,1 % w stosunku do 31.03.2010 r. 47 080 osób (37,73 % ogółu pracujących) związanych było z przemysłem, w którym odnotowano spadek liczby zatrudnionych o 5,3 % w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Liczba pracujących w przemyśle w marcu 2011 roku w odniesieniu do analogicznego okresu roku 2010, we wszystkich strukturach kształtowała się następująco: 1. Przetwórstwo przemysłowe 43 464 osoby (wzrost o 1,3 %), z czego: produkcja wyrobów tekstylnych 5 714 osób (wzrost o 5,9 %), produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 4 011 osób (wzrost o 12,6 %), produkcja wyrobów z metali 3 454 osoby (wzrost o 2,8 %), produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych 901 osób (wzrost o 4,3 %), produkcja wyrobów farmaceutycznych 405 osób (wzrost o 8,6 %), produkcja napojów 274 osoby (wzrost o 3,8 %), poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji 1 636 osób (wzrost o 7,4 %), produkcja maszyn i urządzeń 1 300 osób (wzrost o 24,4 %), produkcja papieru i wyrobów z papieru 777 osób (wzrost o 2,5 %), dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja 1 998 osób (wzrost o 4,1 %), produkcja artykułów spożywczych 2 926 osób (spadek o 5,2 %), produkcja pojazdów samochodowych 809 osób (spadek o 19,5%), produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny 249 osób (spadek o 17,5 %), produkcja odzieży 8 147 osób (spadek o 3,0 %), produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych 2 401 osób (spadek o 7,9 %), produkcja mebli 1 008 osób (spadek o 30,0 %), produkcja skór i wyrobów skórzanych 818 osób ( spadek o 15,6 %). 2. W innych dziedzinach (poza przemysłem) liczba pracujących w marcu 2011 r. w odniesieniu do marca 2010 r., kształtowała się w następująco: o handel; naprawa pojazdów samochodowych 32 152 osoby (wzrost o 12,6 %), o administrowanie i działalność wspierająca 15 455 osób (wzrost o 18,0 %). o transport i gospodarka magazynowa 5 850 osób (wzrost o 4,7 %), o obsługa rynku nieruchomości 3 277 osób (wzrost o 1,8 %), o budownictwo 7 639 osób (wzrost o 8,0 %), o informacja i komunikacja 4 059 osób (wzrost o 2,7 %), o zakwaterowanie i gastronomia 1 620 osób (spadek o 10,0 %). 1
II. PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w pierwszym kwartale 2011 roku wyniosło 119 286 osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, a także w wymiarze niepełnym po przeliczeniu na pełnozatrudnionych. W analizowanym okresie przeciętne zatrudnienie było o 4,5 % wyższe niż w pierwszym kwartale 2010 roku. 1. W przemyśle przeciętne zatrudnienie wynosiło 46 498 osób i było niższe o 4,9 % od analogicznego okresu 2010 roku. Struktura przeciętnego zatrudnienia w przemyśle w marcu 2011 roku w odniesieniu do marca 2010 roku kształtowała się następująco: 1. Przetwórstwo przemysłowe 42 915 osób (wzrost o 1,8 %), z czego: produkcja wyrobów tekstylnych 5 551 osób (wzrost o 5,5 %), produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 3 952 osoby (wzrost o 12,1 %), produkcja wyrobów z metali 3 379 osób (wzrost o 1,5 %), produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep 1 290 osób (wzrost o 28,6 %), produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych 908 osób (wzrost o 2,6 %), produkcja wyrobów farmaceutycznych 395 osób (wzrost o 5,9 %), produkcja napojów 272 osoby (wzrost o 6,3 %), produkcja odzieży 8 192 osoby (wzrost o 3,1 %), poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji 1 617 osób (wzrost o 6,6 %), produkcja papieru i wyrobów z papieru 746 osób (wzrost o 0,3 %), produkcja artykułów spożywczych 2 886 osób (spadek o 4,1 %), produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny 235 osób (spadek o 20,1 %), produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych 2 386 osób (spadek o 8,5 %), produkcja maszyn i urządzeń 996 osób ( spadek o 30,0 %), produkcja skór i wyrobów skórzanych 806 osób (spadek o 16,9 %), produkcja mebli 788 osób (spadek o 25,7 %). 2. Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja 1 969 osób (wzrost o 3,6 %). 3. W innych dziedzinach (poza przemysłem) przeciętne zatrudnienie w marcu 2011 r. (w odniesieniu do marca 2010 r.) kształtowało się następująco: o handel; naprawa pojazdów samochodowych 29 405 osób (wzrost o 11,9 %), o administrowanie i działalność wspierająca 14 718 osób (wzrost o 22,1 %). o transport i gospodarka magazynowa 5 816 osób (wzrost o 5,4 %), o obsługa rynku nieruchomości 3 159 osób (wzrost o 1,5 %), o budownictwo 7 208 osób (wzrost o 10,2 %), o informacja i komunikacja 3 968 osób (spadek o 0,1 %), o zakwaterowanie i gastronomia 1 180 osób (spadek o 10,6 %), 2
III. INFORMACJA O POZIOMIE BEZROBOCIA Według stanu na koniec marca 2011 roku, w Łodzi zarejestrowanych było 37 020 osób bezrobotnych, natomiast w kraju zarejestrowanych było 2 133,9 tys. osób bezrobotnych. Stopa bezrobocia w Łodzi, w omawianym okresie wynosiła 10,7% przy średniej krajowej 13,1%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w łódzkich powiatowych urzędach pracy na koniec I kwartału 2011 roku była wyższa o 2 028 osób w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku (t.j. o 5,8 %). Tabela Nr 1 Bezrobocie na terenie Łodzi stan na dzień 31 marca 2010 r. i 31 marca 2011 r. Ogółem Z prawem do zasiłku K Wg płci M Stopa bezrobocia Marzec 2010 34 992 6 997 16 758 18 234 10,3 % Marzec 2011 37 020 6 326 18 039 18 981 10,7 % Wykres Nr 1 Bezrobotni zarejestrowani w Urzędach Pracy w Łodzi według stanu na koniec marca 2009, 2010 i 2011 roku. 40 000 35 000 34 992 37 020 30 000 25 000 27 577 2009 2010 2011 20 000 Według rejestrowanej stopy bezrobocia, województwo łódzkie znalazło się na koniec I kwartału 2011 r., na miejscu 5 (13,1 %) w kraju, licząc od najniższej stopy bezrobocia. W województwie łódzkim zarejestrowanych było 145,8 tys. osób bezrobotnych. 3
Tabela Nr 2 Stopa bezrobocia na koniec marca 2011 roku: kraj 13,1 % województwo łódzkie 13,1 % Miasto Łódź 10,7 % Tabela Nr 3 Najniższe stopy bezrobocia zarejestrowane zostały w: województwie wielkopolskim 9,8 % województwie mazowieckim 10,1 % województwie śląskim 10,8 % Tabela Nr 4 c Najwyższa stopa bezrobocia zarejestrowana została w: województwie warmińsko-mazurskim 21,4 % województwie zachodniopomorskim 18,6 % województwie kujawsko-pomorskim 17,5 % Wykres Nr 2 Zarejestrowani bezrobotni w powiatowych urzędach pracy w Łodzi w okresie marzec 2010 marzec 2011 34 992 34 835 34 472 34 116 33 990 33 097 32 014 32 726 33 12 9 33 727 35 503 36 312 37 020 marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień aździernik listopad grudzień styczeń luty marzec Na podstawie przedstawionych danych można zauważyć, iż w opisanym przedziale czasowym najmniejszą liczbę zarejestrowanych bezrobotnych odnotowano we wrześniu 2010, a najwyższą - w miesiącach marzec 2010 i 2011 roku. 4
IV. CHARAKTERYSTYKA POPULACJI ZAREJESTROWANYCH BEZROBOTNYCH 4.1. Struktura bezrobotnych według płci. Na koniec marca 2011 r. bezrobociem dotkniętych było 18 981 mężczyzn (51,27 % ogółu bezrobotnych) oraz 18 039 kobiet (48,73 % ogółu bezrobotnych). W porównaniu z marcem 2010 roku nastąpił wzrost zarejestrowanych kobiet o 1 281 osób, a mężczyzn o 747 osób. Wykres Nr 3 Bezrobotne kobiety i mężczyźni w Łodzi w marcu 2009 r., 2010 r. i 2011r. 20 000 18 000 16 758 18 234 18 039 18 9 81 16 000 14 000 13 474 14 103 12 000 10 000 III 2009 III 2010 III 2011 kobiety mężczyźni 4.2. Struktura bezrobotnych według wieku. W strukturze wiekowej populacji bezrobotnych dominowały według stanu na koniec marca 2011 r. kategorie 25-34 lata 9 778 osób (tj. 26,41 % ogółu bezrobotnych) i 45-54 lata 9 300 osób (tj. 25,12 % ogółu bezrobotnych). Udział w ogólnej liczbie osób bezrobotnych tych grup wiekowych utrzymuje się na tym samym poziomie od 2009 roku. Tabela Nr 5 Bezrobotni w Łodzi według wieku stan na koniec marca 2010 i 2011 roku Marzec 2010 r. Marzec 2011 r. Grupy wiekowe Liczba bezrobotnych % Liczba bezrobotnych % 18-24 4 224 12,1 4 404 11,9 25-34 9 519 27,2 9 778 26,4 35-44 6 606 18,9 7 196 19,4 45-54 9 345 26,7 9 300 25,1 55-59 4 230 12,1 5 023 13,6 60 i powyżej 1 068 3,0 1 319 3,6 5
Razem 34 992 X 37 020 X 4.3. Struktura bezrobotnych według wykształcenia. W Łodzi, najwyższe rejestrowane bezrobocie występowało w grupie osób z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej. Na koniec marca 2011 r. takich osób było 13 836 (tj. 37,37 % ogółu bezrobotnych). Na koniec marca 2010 r. odnotowano 13 432 osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej, co stanowiło 38,38% ogółu bezrobotnych. W pozostałych grupach: z wykształceniem zasadniczym zawodowym 7 151 osób (19,30 %), z wykształceniem średnim ogólnokształcącym 4 639 osób (12,53 %), z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym 7 043 osoby (19,02 %), z wykształceniem wyższym 4 351 osób (11,75 %). Wykres Nr 4 Struktura bezrobotnych według wykształcenia, stan na koniec marca 2011 roku k 6
policealne i średnie zawodowe; 19,02% wyższe; 11,75% gimnazjalne i ponizej; 37,37% średnie ogólnokształcące ; 12,53% zasadnicze zawodowe; 19,30% 7
4.4. Struktura bezrobotnych według stażu pracy. Najtrudniejszą sytuację na łódzkim rynku pracy na koniec marca 2011 r. miały osoby ze stażem pracy do 1 roku 6 983 osoby, tj. 18,86 % ogółu bezrobotnych. Drugą, porównywalną co do wielkości grupę bezrobotnych, stanowiły osoby ze stażem pracy od 1 do 5 lat 6 894 osoby, tj. 18,62 % ogólnej liczby bezrobotnych. Na koniec marca 2010 r. najliczniejszą grupę tworzyły osoby ze stażem do 1 roku 6 707 osób (19,16 % ogólnej liczby bezrobotnych). Wykres Nr 5 Bezrobotni w Łodzi wg stażu pracy stan na koniec marca 2010 i 2011 roku 8 000 7 000 6 000 6 707 6 983 6 685 6 894 5 906 6 004 5 637 5 578 5 308 4 989 5 000 4 000 4 207 3 847 3 000 2 000 1 549 1 718 1 000 bez stażu do 1 roku o d 1 do 5 od 5 do10 od 10 do 20 od 20 do 30 30 i więcej 2010 2011 4.5. Struktura bezrobotnych według czasu pozostawania bez pracy. Czas pozostawania bez pracy wpływa na aspekty życia codziennego osób bezrobotnych, zmniejsza szanse na znalezienie pracy, co w konsekwencji stwarza zagrożenie wykluczenia społecznego. Poniższy wykres ukazuje okresy pozostawania bez pracy bezrobotnych zarejestrowanych w łódzkich urzędach pracy. 8
Wykres Nr 6 Liczba bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy - stan na dzień 31. III.2011 r. pow. 24 4 388 12-24 6 915 6-12 7 713 3-6 1-3 7 313 6 969 do 1 miesiąca 3 722 0 1 000 2 000 3 000 4 000 5 000 6 000 7 000 8 000 V. SYTUACJA WYBRANYCH KATEGORII BEZROBOTNYCH 5.1. Bezrobocie wśród kobiet. Na koniec marca 2011 r. bezrobociem dotkniętych było 18 039 kobiet 48,73 % ogółu bezrobotnych. W strukturze wiekowej populacji bezrobotnych kobiet dominowała kategoria: 25-34 lata - 5 288 osób (tj. 29,3 % ogółu zarejestrowanych kobiet). Najliczniejszą grupę pod względem wykształcenia, stanowiły kobiety posiadające wykształcenie gimnazjalne i poniżej 5 947 kobiet (33,0 % ogółu zarejestrowanych kobiet). Analizując posiadany staż pracy można zauważyć, że najliczniejszą grupę stanowiły kobiety ze stażem 1 5 lat i do 1 roku. Na koniec marca 2011 r. było ich odpowiednio 3 361 i 3 341 osób. Wśród 16 044 bezrobotnych kobiet będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, 8 462 panie (52,74 %) to osoby długotrwale bezrobotne, a 3 195 (19,91 %) samotnie wychowują co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia. 8 081 (50,36 %) kobiet nie posiadało kwalifikacji zawodowych, a 3 118 (19,43 %) doświadczenia zawodowego. 5.2. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy 5.2.1 Do 25 roku życia W rejestrach powiatowych urzędów pracy w Łodzi na koniec marca 2011 r. było zarejestrowanych 4 404 (tj. 11,9 % ogółu bezrobotnych) osób do 25 roku życia. W omawianym okresie wśród bezrobotnych z tej kategorii dominowały osoby nieposiadające stażu pracy 2 142 osoby (48,6 %) oraz z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 1 800 osób (40,9 %). 9
5.2.2 Bezrobotni powyżej 50 roku życia. Według statystyk łódzkich urzędów pracy na koniec marca 2011 r. bezrobotni powyżej 50 roku życia stanowili 32,7 % ogółu bezrobotnych 12 106 osób. Wśród tej kategorii największą grupę pozostającą bez pracy stanowiły osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 4 756 osób (tj. 39,3 %). Biorąc pod uwagę staż pracy dominowały osoby ze stażem pracy 20-30 lat 4 698 osób (tj. 38,8 %). Osoby powyżej pięćdziesiątki najczęściej pozostawały bez pracy od 12 do 24 miesięcy 2 782 osób (23,0 %). 5.2.3 Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych. Brak kwalifikacji zawodowych, według stanu na koniec marca 2011 r. odnotowano u 15 695 osób, tj. 42,4 % ogółu bezrobotnych. Najczęściej osoby bez kwalifikacji zawodowych pozostawały bez pracy od 6 do 12 miesięcy 3 226 osoby (20,55 %). Biorąc pod uwagę kategorię wiekową, w najgorszej sytuacji znalazły się osoby w wieku 45-54 lata 3 729 osób (23,7%). Osoby bez kwalifikacji zawodowych najczęściej posiadały staż do 1 go roku 3 879 osób (24,7%). 5.2.4 Bezrobotni bez doświadczenia zawodowego. Osoby bezrobotne bez doświadczenia zawodowego stanowiły na koniec marca 2011 r. grupę 6 163 osób (tj. 16,6 % ogółu bezrobotnych). W grupie tej dominowały osoby w wieku 18-24 lata 2 706 osób (43,9%), bez stażu pracy 4 152 osoby (67,4 %), pozostających bez pracy przez okres od 1 do 3 miesięcy 1 372 osoby (tj. 22,3%) oraz z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 3 014 osób (tj. 48,9%). 5.2.5 Bezrobotni bez wykształcenia średniego. W rejestrach łódzkich powiatowych urzędów pracy na dzień 31 marca 2011 r. pozostawało 20 987 osób bez wykształcenia średniego (tj. 56,7 % ogółu bezrobotnych). Wśród tej kategorii bezrobotnych największą grupę pozostających bez pracy stanowili bezrobotni ze stażem pracy do 1-go roku 4 168 osób (19,8 %). Przeważały osoby w wieku 45-54 lata 6 066 osób (28,9%). Pod względem czasu pozostawania bez pracy najliczniejszą grupę stanowiły osoby bez pracy od 6 do 12 miesięcy 4 339 osób (20.7 %). 5.2.6 Bezrobotni samotnie wychowujący dziecko do 18 roku życia. Na koniec marca 2011 roku zarejestrowanych było 3 534 osób bezrobotnych samotnie wychowujących dziecko do 18 roku życia (9,5 % ogółu bezrobotnych). Wśród nich najwięcej osób legitymowało się wykształceniem gimnazjalnym i poniżej 1 806 osób (51,1 %), w wieku 25-34 lata 1 475 osób (41,7 %). Najliczniejsza grupa osób samotnie wychowujących dziecko do 18 roku życia posiadała staż pracy 1-5 lat 927 osób (26,3 %) i pozostawała bez pracy od 12 do 24 miesięcy 812 osób (23,0 %). 5.2.7 Długotrwale bezrobotni. Udział osób długotrwale bezrobotnych (pozostających w rejestrze powiatowych urzędów pracy łącznie przez okres ponad 12 m - cy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego dorosłych) w ogólnej liczbie 10
zarejestrowanych osób bezrobotnych, ukształtował się na poziomie 45,8 % (16 944 osoby). Najwięcej osób z tej kategorii posiadało wykształcenie gimnazjalne lub poniżej 6 941 osób (41,0 %). Długotrwale bezrobotni to głównie osoby w wieku 45-54 lata 5 082 osób (30,0 %), posiadające staż pracy do roku 3 422 osoby (20,2 %), pozostające bez zatrudnienia od 12 do 24 miesięcy 6 906 osób (40,8 %). 5.2.8 Bezrobocie wśród osób niepełnosprawnych. Na koniec marca 2011 roku w łódzkich urzędach pracy zarejestrowanych było 4 008 osób niepełnosprawnych (10,8 % wszystkich osób bezrobotnych). Najwięcej osób z tej grupy pozostawało bez pracy powyżej 24 miesięcy 1 091 osób (27,2 %). Ponadto wśród w/w. grupy dominowało wykształcenie gimnazjalne lub poniżej 1 799 osób (44,9 %), a staż pracy najczęściej wynosił 20-30 lat 1 078 osób (26,9 %). Wśród osób bezrobotnych niepełnosprawnych przeważały osoby w wieku 45-54 lata 1 473 osób (36,7 %). 5.2.9 Bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia. Bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia to 1 012 osób (2,7 % ogółu bezrobotnych). Najczęściej osoby te posiadały wykształcenie gimnazjalne i poniżej 749 osób (74,0 %) i były w wieku 35-44 lata 289 osób (28,5 %). Najwięcej osób posiadało staż pracy do 1-go roku 396 osób (39,1 %) i pozostawało bez pracy przez okres od 3 do 6 miesięcy 215 osób (21,2 %). Na podstawie przedstawionych powyżej danych można postawić następujące wnioski: 1) Stopa bezrobocia w Łodzi mierzona na koniec marca 2011 r. była niższa o 2,4 pkt procentowe od stopy bezrobocia dla kraju. 2) W marcu 2011 roku wystąpił wzrost liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowych Urzędach Pracy w Łodzi o 2 028 osób tj. o 5,8 % w liczbach bezwzględnych, w stosunku do marca 2010 roku (tabela Nr 1). 3) W rejestrach bezrobotnych dominują dwie grupy wiekowe 25-34 lata (26,4%) oraz 45-54 lata (25,1%) ogółu zarejestrowanych (tabela Nr 5). 4) Pod względem wykształcenia, wśród osób zarejestrowanych w urzędach pracy najliczniejszą grupę stanowią osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (37,37%) ogółu zarejestrowanych osób (wykres Nr 4). 5) W strukturze bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy, najliczniejszą grupę stanowią osoby pozostające bez pracy przez okres 6 12 miesięcy tj. 20,8% ogółu zarejestrowanych osób (wykres Nr 6). 11