"Metoda projektów w kształceniu zawodowym" konferencja w ZS w Dąbrowicy 4 marca w naszej szkole zorganizowano konferencję metodyczną nt. Metoda projektów w kształceniu zawodowym, w której oprócz pracowników szkoły brali udział zaproszeni nauczyciele gimnazjów z wybranymi uczniami z terenu powiatu bocheńskiego (Łapanów, Tarnawa, Rajbrot, Sobolów, Kamionna, Rzezawa, Nieszkowice Małe). Gościem honorowym był wicestarosta Tomasz Całka. Uczestnicy w pierwszej części poznali historię i ofertę edukacyjną szkoły oraz jedną z metod aktywizujących - metodę projektów - szczególnie jej praktyczną realizację w Zespole Szkół w Dąbrowicy. Prelegentami byli i materiały przygotowali nauczyciele: Antoni Biernat, Dominik Pałka, Ryszard Góra, Magdalena Hernik oraz Aneta Porwisz. W drugiej części nauczyciele dowiedzieli się od doradcy metodycznego Samorządowego Centrum Edukacji z Tarnowa o proponowanych zmianach programowych i organizacyjnych w kształceniu zawodowym i ustawicznym. W tym czasie uczniowie gimnazjów wraz z uczniami naszej szkoły brali udział w zajęciach integracyjnych w pracowni gastronomicznej. Mogli poznać dosłownie i w przenośni kuchnię niektórych projektów realizowanych w szkole. Trzecia część tej nietypowej konferencji znów była wspólna. Uczniowie prezentowali wykonane potrawy, wszyscy poznawali tajniki sztuki carvingu oraz zasady przygotowywania stołu szwedzkiego. Podsumowaniem całości zajęć była zaś ocena organoleptyczna, czyli degustacja potraw i ewaluacja szkolenia - oddzielnie przez nauczycieli i uczniów. Na zakończenie gimnazjaliści zwiedzili obiekty szkolne. PoniŜej prezentujemy elementy jednego z projektów na ogólnie dostępnym schemacie projektu w czterech krokach: 1. Przygotowanie CięŜar realizacji spoczywa zwykle na nauczycielu, moŝe jednak liczyć na pomoc uczniów. Do zadań nauczyciela naleŝy wybór głównego celu projektu i obszaru tematycznego. Musi najpierw opisać sytuację problemową, co ma zaciekawić uczniów, a nawet sprowokować ich do inicjowania działań. Następnie powinny powstać zespoły zadaniowe. Trzeba równieŝ pamiętać o ustaleniu zasad współpracy w zespole. 2. Planowanie ZaangaŜowany jest zarówno nauczyciel, jak i uczniowie. Ten etap uwaŝany jest przez nauczycieli za najtrudniejszy. Wybiera się obszar działania, tematykę, szacuje zasoby,
szanse na pozyskanie sojuszników. Powstaje moŝliwie precyzyjny scenariusz działań. W planowaniu moŝe pomóc przygotowana wraz z uczniami instrukcja projektu, w która powinna zawierać następujące zagadnienia: A. Temat projektu i jego cele oraz uzasadnienie wyboru tematu B. Źródła, w których moŝna poszukiwać informacji C. Sposoby realizacji projektu D. Zadania, które mają prowadzić do realizacji celów E. Harmonogram realizacji projektu F. Sposoby i terminy konsultacji G. Sposób dokumentowania prac nad projektem H. Sposób prezentacji rezultatów I. Kryteria oceny projektu. przykład A. Przygotowanie potraw i obsługa gości podczas uroczystej sesji Gminy Łapanów na prośbę Wójta. Rodzaj przyjęcia: stół szwedzki, ok. 100 osób, pora wczesne popołudnie, miejsce Gminny Ośrodek Kultury w Łapanowie. Inne warunki: kwota do dyspozycji 2000,00 zł, czas na przygotowanie 20 dni, dodatkowe informacje: szeroki przekrój gości: od parlamentarzystów, przedstawicieli władz województwa poprzez lokalne władze samorządowe do radnych gminnych i sołtysów. B. Podręczniki szkolne, Internet, czasopisma fachowe, doradztwo nauczycieli. C. Zaplanowanie: potraw, dekoracji, obsługi, zakupów surowców, wykonania potraw grupy zajęciowe uczniów. D. Zaplanować potrawy, wyszukać receptury, opracować koszt menu i wykonać potrawy i dekoracje, zapakować i przetransportować potrawy, dekorację oraz bieliznę stołową, ustawić i udekorować stoły, zastawić stoły, zorganizować dystrybucję napojów i zapewnić pomoc kelnerską, posprzątać po przyjęciu. E. 10-16.12 planowanie dekoracji, potraw, zakupów 28-29.12 wykonywanie potraw 30. 12 wykonywanie potraw i obsługa gości. F. Na bieŝąco. G. Zapiski w zeszytach uczniowskich i na ogólnym skoroszycie. H. Wykonanie zadania Stół szwedzki dla uczestników sesji. I. WraŜenia i opinie zamawiającego oraz uczestników przyjęcia. 3. Działanie Zarówno nauczyciel, jak i uczniowie wypełniają zaplanowane role. Nauczyciel zwykle dyskretnie wspiera prace uczniów. Doradza i obserwuje. Dzięki temu lepiej poznaje uczniów, ich mocne i słabe strony, moŝliwości i talenty. MoŜe teŝ spełniać rolę eksperta; ekspertami mogą być teŝ specjaliści z zewnątrz lub zainteresowani tematem uczniowie. Nauczyciel monitoruje prace uczniów podczas wcześniej uzgodnionych
konsultacjach. TakŜe poszczególne zespoły mogą konsultować ze sobą swoje plany i sposób wykonania działań. Prace w zespole powinny być rozdzielone. MoŜe w tym pomóc karta pracy zespołu, która powinna zawierać następujące rubryki: - zadanie, - osoby odpowiedzialne za wykonanie zadania, - materiały potrzebne do realizacji zadania, - terminy realizacji, - sojusznicy. - planowanie menu i potrzebnych produktów do wykonania zadania, wybór receptury, obliczanie kosztów menu; - zakup surowców; - przygotowanie potrzebnej bielizny i zastawy stołowej - wybór, pranie, prasowanie bielizny i czyszczenie zastawy; - wykonanie potraw i zapakowanie; - dostawcy surowców, pracownicy Urzędu Gminy. Jak motywować uczniów, gdy tracą zapał? Zdarza się niekiedy, Ŝe w miarę upływu czasu i piętrzenia się zawartych w harmonogramie zadań, uczniowie tracą zapał. Szczególnie często dzieje się tak, gdy projekt jest za długi (ciągnie się miesiącami), okazuje się niezbyt ciekawy dla uczniów oraz realizowany jest po łebkach, bez systematycznego monitorowania ze strony nauczyciela. Jak podtrzymać lub przywrócić motywację uczniów? Oto kilka wskazówek doświadczonych w tym względzie nauczycieli: - systematycznie sprawdzać, co naprawdę zostało zrobione; - spotykać się z uczniami często, moŝe być na krótko; - doceniać i chwalić to, co juŝ zrobili; - pomagać w razie powaŝnych problemów; - podkreślać najbardziej atrakcyjne momenty projektu; - poinformować o projekcie rodziców, zachęcić do współpracy; - promować projekt poza szkołą, nawiązać kontakt z lokalnymi mediami; - zaangaŝować ekspertów i zewnętrznych obserwatorów; - potraktować przygotowanie publicznej prezentacji jako źródło motywacji; - przypominać o perspektywie oceny (zaliczenia); - oceniać i doceniać realizację poszczególnych etapów projektu; - stosować ocenianie kształtujące. - bieŝące doradztwo w czasie zajęć; - podkreślać elementy zadania egzaminacyjnego w realizowanym projekcie; - podkreślać uzyskane efekty cząstkowe: sprawność wykonania potraw, wygląd i smak potraw, estetyka przygotowanej bielizny i zastawy stołowej; - oceniać zaangaŝowanie członków grupy w realizację przydzielonych zadań;
4. Prezentacja i ocena Odpowiedzialność za prezentację biorą na siebie uczniowie. Dokonują równieŝ samooceny własnej pracy i współpracy w zespole. Sposób prezentacji powinien być zaplanowany wcześniej. Powinni o nim zdecydować uczniowie uwzględniając moŝliwości swoje i szkoły oraz publiczność, która weźmie udział w prezentacji. Nauczyciel powinien pomóc w zapewnieniu strony technicznej prezentacji. Kryteria oceny zostały ustalone na etapie planowania. Ocena powinna obejmować nie tylko wykonanie projektu, ale równieŝ współpracę zespołu oraz samoocenę indywidualną ucznia. Oceny dokonuje nauczyciel, ale moŝe uwzględnić równieŝ ocenę koleŝeńską uczniów. Wielu nauczycieli uwaŝa, Ŝe najlepsze formy publicznej prezentacji efektów pracy uczniów to szkolna wystawa lub akademia. A tymczasem paleta moŝliwości jest olbrzymia od form bardzo drobnych (plakaty edukacyjne) do naprawdę powaŝnych (międzyszkolny festiwal nauki). Przykłady: - album ilustrowany zdjęciami, szkicami, mapkami, relacjami, wierszami: - portfolio z dokumentacją, własnymi analizami itp.; - plakat, collage, inna forma plastyczna; - ksiąŝka, broszura, ulotka, gazetka; - prezentacja multimedialna; - skonstruowanie modelu zjawiska, makiety budowli itp.; - film, nagranie dźwiękowe; - przedstawienie teatralne, inscenizacja; - happening, marsz, piknik naukowy; - debata, dyskusja z wykorzystaniem przygotowanych materiałów; - szkolna lub międzyszkolna wystawa, festiwal, targowisko prac uczniów; - wspólny raport z przeprowadzonego badania; - konferencja naukowa: wykłady i prezentacje prowadzone przez uczniów; - i wiele innych...; - zrealizowane przyjęcie okolicznościowe w formie stołu szwedzkiego; - sprawna obsługa kelnerska gości; - ocena przyjęcia przez gości w postaci wyraŝonych pozytywnych opinii; - uzyskanie kolejnych doświadczeń przez uczniów i nauczycieli; - stworzenie pozytywnego PR-u szkoły w środowisku lokalnym;
Na zdjęciach prezentujemy elementy stołów szwedzkich: z ciastami i mięsami. Pełny opis projektu został zamieszczony na stronie internetowej szkoły: www.dabrowica.pl /Aktualności szkolne/ "Metoda projektów w kształceniu zawodowym" konferencja/ - załącznik.