PRIORYTET 2 WZMOCNIENIE ROZWOJU ZASOBÓW LUDZKICH W REGIONACH DZIAŁANIE 2.1 ROZWÓJ UMIEJĘTNOŚCI POWIĄZANY Z POTRZEBAMI REGIONALNEGO RYNKU PRACY I MOŻLIWOŚCI KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO W REGIONIE Analiza empiryczna ofert pracy ukazujących się w prasie regionalnej województwa dolnośląskiego w I kwartale 2006 r. w przekroju zawodowo-kwalifikacyjnym Dolnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Wałbrzych, maj 2006 r. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego oraz ze środków budżetu Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 1
SPIS TREŚCI 1.1 Wyniki ogólne analiz empirycznych prasowych ofert pracy...1 1.2 Wyniki szczegółowe analiz empirycznych prasowych ofert pracy... 4 1.2.1 Charakterystyka struktury ofert pracy występujących w prasie pod względem ilościowym.....4 1.2.2 Charakterystyka oczekiwanych kompetencji na przykładzie wybranych zawodów......19 1.1. Wyniki ogólne analiz empirycznych prasowych ofert pracy 2
W okresie od 01 stycznia do 31 marca 2006 r. zostało przeprowadzone badanie prasowych ofert pracy w przekroju kwalifikacyjno-zawodowym w województwie dolnośląskim na potrzeby monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Źródłem danych do analizy były publikacje Gazeta Wyborcza oraz Gazeta Wrocławska. Dobór źródła danych został dokonany na podstawie następujących kryteriów: - obszar terytorialny, na którym prowadzone są prace analityczne - zasięg publikatora - liczba prasowych ofert pracy ukazujących się w publikatorze - dostępność publikatorów, których oferty pracy z taką samą szansą mogą uzyskać odbiorcy w każdym powiecie. Oferty pracy i kwalifikacje zostały zebrane i zsumowana dla całego okresu sprawozdawczego w bazie prasowych ofert pracy. Do badania zostały wykorzystane następujące wskaźniki struktury: - liczba ofert w okresie sprawozdawczym - liczba i rodzaj kompetencji - suma wszystkich ofert - sumy ofert dla poszczególnych poziomów wykształcenia - liczba zawodów występujących w okresie sprawozdawczym, z podziałem wg poziomu wykształcenia W zbiorze około 600 zebranych prasowych ofert pracy wyniki analiz empirycznych wskazują na wysokie zróżnicowanie poziomu zapotrzebowania na pracowników różnych zawodów i specjalności (Załącznik nr 1 prezentuje ranking wszystkich zarejestrowanych w ramach badania zawodów i specjalności). Wśród ofert pracy poddanych analizie zidentyfikowano 103 zawody i specjalności, spośród których 13 stanowiło największy bądź znaczący udział w ogólnej liczbie zebranych ofert. Najliczniejszą grupę zawodowa stanowili Przedstawiciele handlowi (214906)- 71 oferty pracy. Niższa liczba 46 ofert pracy wystąpiła w grupie Specjaliści ds. marketingu i handlu (241912). Nieco niższa liczba ofert pracy wystąpiła w grupach: Kierownik działu marketingu i sprzedaży (123301)- 46 ofert pracy, Handlowiec (zaw.szk.:technik handlowiec) (341501)- 32 ofert pracy. Kolejne grupy zawodowe kształtowała niewielka różnica w liczbie ofert i były to: Specjalista ds. Public relations (241916)- 20 ofert pracy, Przedstawiciel medyczny (241906)- 20 ofert pracy, dyrektor wykonawczy(121102)- 17 ofert pracy, Księgowy (samodzielny) (343201)- 16 ofert pracy. W grupie, gdzie zebrano poniżej 16 ofert pracy znalazły się takie zawody i specjalności jak: Sprzedawca (522107), Specjalista ds. finansów (analityk finansowy) (2412040), Technik organizacji produkcji (311908), Specjalista bankowości (241203), Kierownik w jednostce działalności podstawowej w przemyśle przetwórczym (122201). W pozostałych grupach zawodowych ilości ofert pracy wyraźnie były mniejsze, występując na poziomach liczbowych zbyt niskich by mogły podlegać weryfikacji i nie zostały objęte badaniem. 3
Liczba rejestracji prasowych ofert pracy i ich udział procentowy w ogólnej liczbie ofert odpowiadający grupom wielkim na podstawie obserwacji regionalnego rynku pracy woj. Dolnośląskiego w I kwartale 2006 r. Liczba kod grupy wielkiej Nazwa grupy wielkiej liczba rejestracji ofert pracy zarejestrowanych zawodów i specjalności Udział w ogółem w % 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 107 14 19 2 Specjaliści 192 35 34 3 Technicy i inny średni personel 163 20 29 4 Pracownicy biurowi 19 7 3,4 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 17 2 3,0 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy 0 0 0,0 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 38 16 7 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 20 8 4 9 Pracownicy przy pracach prostych 10 1 2 10 Siły zbrojne 0 0 0,0 RAZEM: 566 103 Udział procentowy liczby ofert pracy w grupie wielkiej na podstawie obserwacji regionalnego rynku pracy woj. Dolnośląskiego w I 2006 r. Robotnicy przemysłow i i rzemieślnicy 7% 3% 3% 4% 2% Przedstaw iciele w ładz publicznych, w yżsi urzędnicy i kierow nicy 19% Technicy i inny średni personel 29% Specjaliści 33% Przedstaw iciele w ładz publicznych, w yżsi urzędnicy i kierow nicy Specjaliści Technicy i inny średni personel Pracow nicy biurow i Pracow nicy usług osobistych i sprzedaw cy Robotnicy przemysłow i i rzemieślnicy Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Pracow nicy przy pracach prostych Należy zaznaczyć, iż większość ofert ukazujących się w prasie pochodziła z powiatu wrocławskiego (w tym głównie z Wrocławia- 71% ofert) i powiatu oławskiego (5%), który jest powiatem ościennym. Na tej podstawie wywnioskować można, iż przedsiębiorstwa działające na terenie powiatu wrocławskiego ujawniają największy popyt na pracę. W treści ogłoszeń zarejestrowano również dużą ilość oferty pochodzących z powiatów: wałbrzyskiego (4%), legnickiego (4%), jeleniogórskiego (3%). Można stwierdzić, iż taka koncentracja ofert pracy, występujących tylko w niektórych powiatach województwa wynika z dynamiki rozwoju gospodarczego danych aglomeracji bądź regionów oraz z bliskości Specjalnych Stref Ekonomicznych (Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna, Legnicka 4
Specjalna Strefa Ekonomiczna), które znacząco przyczyniają się do agregacji zapotrzebowania na pracowników. Udział procentowy ofert pracy w ogólnej liczbie ofert ze względu na miejsce występowania popytu na pracę. 1%1%1%1%1%1%1% 2% 3% św idnicki 4% w ałbrzyski 5% w rocław ski 79% oleśnicki polkowicki trzebnicki bolesławicki dzierzoniowski legnicki oławski lubiński jeleniogórski świdnicki wałbrzyski wrocławski 5
1.2. Wyniki szczegółowe analiz empirycznych prasowych ofert pracy. 1.2.1 Charakterystyka struktury ofert pracy występujących w prasie pod względem ilościowym. Pierwszym etapem prac analitycznych było obliczenie udziału ofert pracy w zawodach i specjalnościach ogółem. Poziom udziału ofert pracy został wyznaczony na podstawie struktury Klasyfikacji zawodów i specjalności Ministerstwa Pracy i polityki Społecznej na pięciu poziomach: grupy wielkiej, grupy dużej, grupy średniej, grupy elementarnej, zawody i specjalności. Analiza udziałów procentowych zebranych ofert pracy w zawodach i specjalnościach o największej liczbie występowania w prasie wykazały następujące wyniki. W grupie wielkiej Parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy i kierownicy do bazy prasowych ofert pracy ogółem zarejestrowano 107 ofert w 14 zawodach. Udział ofert pracy w tej grupie zawodowej w ofertach pracy ogółem wyniósł 19%. W grupie średniej Dyrektorzy generalni, wykonawczy, prezesi i ich zastępcy zarejestrowano 26 ofert pracy w 4 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Dyrektor wykonawczy, gdzie zebrano 17 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 65,4%, w grupie dużej 16,8%, w grupie wielkiej 15,9%, w ogółem 3,0%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Dyrektorzy generalni, wykonawczy, prezesi i ich zastępcy (121) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Lp. Nazwa Kod zawodu i specjalności Liczba ofert pracy Udział w grupie średniej w % Udział w grupie dużej w % Udział w grupie wielkiej w % Udział w ogółem w % 1. Dyrektor generalny 121101 3 11,5 3,0 2,8 0,5 2. Dyrektor wykonawczy 121102 17 65,4 16,8 15,9 3,0 3. Prezes 121103 3 11,5 3,0 2,8 0,5 4. Z-ca dyr./prezesa ds. finans.-administr. 121202 3 11,5 3,0 2,8 0,5 Udział procentowy zawodów i specjalności w grupie średniej Dyrektorzy generalni, wykonawczy, prezesi i ich zastępcy na podstawie obserwacji ostatniego kwartału 2005 r. Prezes 11,5% Z-ca dyr./prezesa ds. finans.- administr. 11,5% Dyrektor generalny 11,5% Dyrektor wykonawczy 65,4% Dyrektor generalny Dyrektor wykonawczy Prezes Z-ca dyr./prezesa ds. finans.-administr. 6
W grupie średniej Kierownicy wewnętrznych jednostek organizacyjnych działalności podstawowej zarejestrowano 19 ofert pracy w 3 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Kierownik w jednostce działalności podstawowej w przemyśle przetwórczym (122201), gdzie zebrano 11 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 57,9 %, w grupie dużej 10,9 %, w grupie wielkiej 10,3%, w ogółem 1,9%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Kierownicy wewnętrznych jednostek organizacyjnych działalności podstawowej (122) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Kod zawodu Udział w Udział w Udział w Liczba ofert i grupie grupie dużej grupie Udział w pracy Lp. Nazwa specjalności średniej w % w % wielkiej w % ogółem w % Kier.w.jed.dział.pod.w 1. przem.przetwór. 122201 11 57,9 10,9 10,3 1,9 2. Kier.w.jed.dział.podst. w budownictwie 122301 4 21,1 4,0 3,7 0,7 3. Kier.w.jed.dzi.pod.w handlu hurt.i det. 122401 4 21,1 4,0 3,7 0,7 Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Kierownicy wewnętrznych jednostek organizacyjnych działalności podstawowej na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Kier.w.jed.dzi.pod.w handlu hurt.i det. 21% Kier.w.jed.dział.pod st. w budownictwie 21% Kier.w.jed.dział.pod. w przem.przetwór. 58% Kier.w.jed.dział.pod.w przem.przetwór. Kier.w.jed.dział.podst. w budownictwie Kier.w.jed.dzi.pod.w handlu hurt.i det. W grupie średniej Kierownicy pozostałych wewnętrznych jednostek organizacyjnych zarejestrowano 56 oferty pracy w 5 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Kierownik działu marketingu i sprzedaży (123301), gdzie zebrano 43 oferty pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 76,8%, w grupie dużej 42,6%, w grupie wielkiej 40,2%, w ogółem 7,6%. 7
Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Kierownicy pozostałych wewnętrznych jednostek organizacyjnych (123) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Kod zawodu Udział w Udział w Udział w Liczba ofert i grupie grupie dużej grupie Udział w pracy Lp. Nazwa specjalności średniej w % w % wielkiej w % ogółem w % Kier.działu finansowego i 1. administracyj. 123101 7 12,5 6,9 6,5 1,2 2. Kier.działu osobowego i działów pokrewn. 123201 2 3,6 2,0 1,9 0,4 3. Kierownik działu marketingu i sprzedaży 123301 43 76,8 42,6 40,2 7,6 4. Kierownik działu zaopatrzenia i dystryb. 123501 1 1,8 1,0 0,9 0,2 5. Kier.w.jedn.org.gdzie indziej niesklas. 123901 3 5,4 3,0 2,8 0,5 Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Kierownicy pozostałych wewnętrznych jednostek organizacyjnych na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Kier.w.jedn.org.gdzie indziej niesklas. 5% 2% Kier.działu finansowego i administracyj. 13% 4% Kierownik działu marketingu i sprzedaży 76% Kier.działu finansowego i administracyj. Kier.działu osobowego i działów pokrewn. Kierownik działu marketingu i sprzedaży Kierownik działu zaopatrzenia i dystryb. Kier.w.jedn.org.gdzie indziej niesklas. Porównanie liczby prasowych ofert pracy z liczbą zawodów występujących w analizowanych grupach średnich ujawniło, iż w badanym okresie nie występuje zapotrzebowanie na nowe zawody, odnotowano natomiast wzrost zapotrzebowanie na zawody, które stale występowały w badanym okresie w ofertach prasowych. 8
Stosunek liczby ofert pracy do liczby zawodów w ofertach prasowych odpowiadających grupom średnim: Dyrektorzy generalni, wykonawczy, prezesi i ich zastępcy, Kierownicy wewnętrznych jednostek organizacyjnych działalności podstawowej, Kierownicy pozostałych wewnętrznych jednostek organizacyjnych. 60 56 50 40 30 20 26 19 liczba ofert liczba zaw odów 10 4 3 5 0 Dy rektorzy generalni, wy konawczy, prezesi i ich zastępcy Kierownicy wewnętrzny ch jednostek organizacy jny ch działalności podstawowej Kierownicy pozostały ch wewnętrzny ch jednostek organizacy jny ch Kolejną analizowaną grupą wielką jest grupa Specjaliści, w której zebrano ogółem 192 ofert pracy w 35 zawodach. Udział ofert pracy w tej grupie zawodowej w ofertach pracy ogółem wyniósł 34%. W grupie średniej Informatycy zarejestrowano 3 oferty pracy w 2 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Programista, gdzie zebrano 2 oferty pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 66,7%, w grupie dużej 7,4%, w grupie wielkiej 1,0%, w ogółem 0,4%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Informatycy (213) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Lp. Nazwa Kod zawodu i specjalności Liczba ofert pracy Udział w grupie średniej w % Udział w grupie dużej w % Udział w grupie wielkiej w % Udział w ogółem w % Projektant systemów komputerowych 1. 213105 1 33,3 3,7 0,5 0,2 2. Programista 213201 2 66,7 7,4 1,0 0,4 Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Informatycy na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Projektant systemów komputerow ych 33% Programista 67% Projektant systemów komputerowych Programista 9
W grupie średniej Inżynierowie i pokrewni zebrano ogółem 24 oferty pracy w 11 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Inżynier organizacji i planowania produkcji (214908), gdzie zebrano 5 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 18,3%, w grupie dużej 13,8%, w grupie wielkiej 7,5%, w ogółem 2,1%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Inżynierowie i pokrewni (214) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Kod zawodu Udział w Udział w Udział w Liczba ofert i grupie grupie dużej grupie Udział w pracy Lp. Nazwa specjalności średniej w % w % wielkiej w % ogółem w % 1. Architekt 214101 1 4,2 3,7 0,5 0,2 2. Inspektor transport. dozoru technicznego 214902 1 4,2 3,7 0,5 0,2 3. Inż. mechanik - technologia mechaniczna 214506 1 4,2 3,7 0,5 0,2 4. Inżynier elektronik 214401 1 4,2 3,7 0,5 0,2 5. Inżynier sprzedaży 214911 1 4,2 3,7 0,5 0,2 6. Inżynier technologii betonów 214912 1 4,2 3,7 0,5 0,2 7. Inżynier mechanizacji rolnictwa 214508 2 8,3 7,4 1,0 0,4 8. Inż. budownictwa - budownictwo ogólne 214203 3 12,5 11,1 1,6 0,5 9. Inżynier kontroli jakości 214906 4 16,7 14,8 2,1 0,7 10. Pozost.inż.i pokrew.gdzie indziej niesk. 214990 4 16,7 14,8 2,1 0,7 11. Inż. organizacji i planowania produkcji 214908 5 20,8 18,5 2,6 0,9 Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Inżynierowie i pokrewni na podstawie Inż. organizacji i planow ania produkcji 21% obserwacji I kwartału 2006 r. Pozost.inż.i pokrew.gdzie indziej niesk. 17% Inżynier kontroli jakości 17% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 8% Inż. budow nictw a - budow nictw o ogólne 13% Architekt Inż. mechanik - technologia mechaniczna Inżynier sprzedaży Inżynier mechanizacji rolnictwa Inżynier kontroli jakości Inż. organizacji i planowania produkcji Inspektor transport. dozoru technicznego Inżynier elektronik Inżynier technologii betonów Inż. budownictwa - budownictwo ogólne Pozost.inż.i pokrew.gdzie indziej niesk. 10
W kolejnej grupie średniej Specjaliści ds. ekonomicznych i zarządzania zebrano ogółem 154 ofert pracy w 17 zawodach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Specjalista ds. marketingu i handlu, gdzie zebrano 46 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 29,9%, w grupie dużej 27,9%, w grupie wielkiej 24,0%, w ogółem 8,1%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Specjaliści ds. ekonomicznych i zarządzania (241) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Kod zawodu Udział w Udział w Udział w Liczba ofert i grupie grupie dużej grupie Udział w pracy Lp. Nazwa specjalności średniej w % w % wielkiej w % ogółem w % 1. Doradca personalny 241302 1 0,6 0,6 0,5 0,2 2. Doradca podatkowy 241903 1 0,6 0,6 0,5 0,2 3. Pozostali specjal.ds.zarz.zasobami ludz. 241390 2 1,3 1,2 1,0 0,4 4. Specjalista analizy rynku 241910 2 1,3 1,2 1,0 0,4 5. Specjalista ds. rekrutacji pracowników 241304 2 1,3 1,2 1,0 0,4 6. Specjalista ds.org. i rozwoju transportu 241914 2 1,3 1,2 1,0 0,4 7. Pozostali specjaliści ds. finansowych 241290 3 1,9 1,8 1,6 0,5 8. Specjalista do spraw wynagrodzeń 241306 3 1,9 1,8 1,6 0,5 9. Specjalista do spraw rachunkowości 241205 4 2,6 2,4 2,1 0,7 10. Specjalista ds.ubezp.majątkowych i osob. 241206 6 3,9 3,6 3,1 1,1 11. Kontroler wewnętrzny 241904 8 5,2 4,8 4,2 1,4 12. Poz.spec.ds.ekon.i zarz.gdzie in.nieskl. 241990 9 5,8 5,5 4,7 1,6 13. Specjalista bankowości 241203 11 7,1 6,7 5,7 1,9 14. Specjalista ds.finansów(analityk finan.) 241204 14 9,1 8,5 7,3 2,5 15. Przedstawiciel medyczny 241906 20 13,0 12,1 10,4 3,5 16. Specjalista do spraw public relations 241916 20 13,0 12,1 10,4 3,5 17. Specjalista ds. marketingu i handlu 241912 46 29,9 27,9 24,0 8,1 Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Specjaliści ds. ekonomicznych i zarządzania na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Specjalista ds. marketingu i handlu 30% 1%1% 1%1% 1% 1%2% 2% 3% 4% 5% 6% Specjalista do spraw public relations 13% Przedstaw iciel medyczny 13% 7% Specjalista ds.finansów (analityk finan.) 9% Doradca personalny Pozostali specjal.ds.zarz.zasobami ludz. Specjalista ds. rekrutacji pracowników Pozostali specjaliści ds. finansowych Specjalista do spraw rachunkowości Kontroler wewnętrzny Specjalista bankowości Przedstawiciel medyczny Specjalista ds. marketingu i handlu Doradca podatkowy Specjalista analizy rynku Specjalista ds.org. i rozwoju transportu Specjalista do spraw wynagrodzeń Specjalista ds.ubezp.majątkowych i osob. Poz.spec.ds.ekon.i zarz.gdzie in.nieskl. Specjalista ds.finansów(analityk finan.) Specjalista do spraw public relations 11
Porównanie liczby prasowych ofert pracy z liczbą zawodów występujących w analizowanych grupach średnich ujawniło, iż w badanym okresie nie występuje zapotrzebowanie na nowe zawody lecz widoczny jest wzrost zapotrzebowanie na zawody, które stale występują w ofertach prasowych. Stosunek liczby ofert pracy do liczby zawodów w ofertach prasowych odpowiadających grupom średnim: Informatycy, Inżynierowie i pokrewni, Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 26 7 Informatycy 82 17 Inżynierowie i pokrewni 76 14 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania Liczba ofert pracy liczba zaw odów Kolejną analizowaną grupą wielką jest grupa Technicy i inny średni personel. W grupie tej do bazy prasowych ofert pracy ogółem zarejestrowano 116 oferty w 7 zawodach. Udział ofert pracy w tej grupie zawodowej w ofertach pracy ogółem wyniósł 21%. W grupie średniej Pracownicy do spraw finansowych i handlowych zarejestrowano 116 ofert pracy w 7 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Przedstawiciel handlowy( 341503), gdzie zebrano 71 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 71,6%, w grupie dużej 43,0%, w grupie wielkiej 37,0%, w ogółem 12,5%. Nieco niższy popyt pracy jednak również znaczący wystąpił w zawodzie Handlowiec (341501), gdzie zebrano 32 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 27,6%, w grupie dużej 19,4%, w grupie wielkiej 16,7%, w ogółem 5,7%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Pracownicy ds. finansowych i handlowych (341) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Udział w Kod zawodu i Liczba ofert pracy Lp. Nazwa specjalności grupie średniej w % Udział w Udział w grupie grupie dużej w % wielkiej w % Udział w ogółem w % 1. Doradca inwestycyjny 341102 1 0,9 0,7 0,5 0,2 2. Pozostali pośrednicy ubezpieczeniowi 341290 1 0,9 0,6 0,5 0,2 3. Pozostali agenci ds.sprzedaży(handlowcy) 341590 1 0,9 0,6 0,5 0,2 4. Asystent ekonomiczny(technik ekonomista) 341902 3 2,6 1,8 1,6 0,5 5. Telemarketer 341504 7 6,0 4,2 3,6 1,2 12
6. Handlowiec (zaw.szk.:technik handlowiec) 341501 32 27,6 19,4 16,7 5,7 7. Przedstawiciel handlowy (przed.region.) 341503 71 61,2 43,0 37,0 12,5 Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Inżynierowie i pokrewni na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. 1%1%1% 3% Telemarketer 6% Przedstaw iciel handlow y (przed.region.) 60% Handlow iec (zaw.szk.:technik handlow iec) 28% Doradca inwestycyjny Pozostali agenci ds.sprzedaży(handlowcy) Telemarketer Przedstawiciel handlowy (przed.region.) Pozostali pośrednicy ubezpieczeniowi Asystent ekonomiczny(technik ekonomista) Handlowiec (zaw.szk.:technik handlowiec) W następnej analizowanej grupie średniej Średni personel biurowy, zebrano ogółem 20 ofert pracy w 4 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Księgowy (343201), gdzie zebrano 16 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej13,8%, w grupie dużej 80,0%, w grupie wielkiej 11,6%, w ogółem 2,8%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Średni personel biurowy (343) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Kod zawodu Lp. Nazwa i specjalnośc i Liczba ofert pracy Udział w grupie średniej w % Udział w grupie dużej w % Udział w grupie wielkiej w % Udział w ogółem w % 1. Sekretarz asystent 343104 1 0,9 5,0 0,7 0,2 2. Poz.pracow.administr.sekretarze i pokr. 343190 1 0,9 5,0 0,7 0,2 3. Sekretarz biura zarządu 343105 2 1,7 10,0 1,4 0,4 4. Księgowy (samodzielny) 343201 16 13,8 80,0 11,6 2,8 13
Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Średni personel biurowy na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. 5% 5% Sekretarz biura zarządu 10% Księgowy (samodzielny) 80% Sekretarz asystent Poz.pracow.administr.sekretarze i pokr. Sekretarz biura zarządu Księgowy (samodzielny) Kolejną analizowaną grupą wielką jest grupa Pracownicy biurowi. W grupie tej do bazy prasowych ofert pracy ogółem zarejestrowano jedynie 19 oferty w 7 zawodach. Udział ofert pracy w tej grupie zawodowej w ofertach pracy ogółem wyniósł 3 %. Ze względu na zbyt małą liczbę ofert w tej grupie wielkiej przeanalizowano wyłącznie grupę średnią Pracownicy do spraw ewidencji materiałowej, transportu i produkcji, w której zarejestrowano 11 ofert pracy w 3 zawodach i specjalnościach. Największy popyt pracy w tej grupie zawodowej wystąpił w zawodzie Magazynier, gdzie zebrano 7 ofert pracy a ich udział procentowy był następujący: w grupie średniej 63,6%, w grupie dużej 63,6%, w grupie wielkiej 46,7%, w ogółem 1,2%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie średniej: Pracownicy ds. ewidencji materiałowej (413) na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Udział w Udział w Udział w Liczba ofert Kod zawodu i grupie grupie dużej grupie Udział w pracy Lp. Nazwa specjalności średniej w % w % wielkiej w % ogółem w % 1. Magazynier 413103 7 63,6 63,6 46,7 1,2 2. Planista produkcyjny 413201 2 18,2 18,2 13,3 0,4 3. Dyspozytor transportu samochodowego 413301 2 18,2 18,2 13,3 0,4 14
Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie średniej Pracownicy ds. ewidencji materiałowej na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Dyspozytor transportu samochodowego 18% Planista produkcyjny 18% Magazynier 64% Magazynier Planista produkcyjny Dyspozytor transportu samochodowego W grupie wielkiej Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy również zarejestrowano niewielką liczbę ofert- 17 w 2 zawodach. Udział ofert pracy w tej grupie zawodowej w ofertach pracy ogółem wyniósł 3 %. Jedynie w grupie średniej Sprzedawcy i demonstratorzy odnotowano największą liczbę ofert w zawodzie i specjalności Sprzedawca (522107)- 14 oferty pracy. W grupie wielkiej Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy nie zebrano żadnych ofert pracy, nie podlega więc ona dalszemu badaniu. Wywnioskować należy jednak, iż brak rejestracji prasowych ofert pracy uwidacznia brak zapotrzebowania na zawody i specjalności omawianej grupy zawodowej. Odnotowuje się zatem w okresie badawczym zerowy popyt na pracowników danej grupy na regionalnym rynku pracy województwa dolnośląskiego. Kolejną grupą wielką objętą obserwacją jest grupa Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. W grupie tej zebrano ogółem 38 ofert pracy w 16 zawodach i specjalnościach. Udział ofert pracy w tej grupie zawodowej w ofertach pracy ogółem wyniósł 7 %. Ze względu na zbyt niską liczbę ofert w grupach zawodów przeanalizowano łącznie wszystkie występujące grupy średnie. Największą liczbę ofert pracy w tej grupie zarejestrowano dla zawodu i specjalności Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych (723304)- 9 ofert pracy a ich udział w ogółem wyniósł 1,6%. Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie wielkiej: Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Lp. Nazwa Kod zawodu i specjalności Liczba ofert pracy Udział w ogółem w % 1. Górnik eksploatacji podziemnej 711101 1 0,2 2. Układacz nawierzchni drogowych 712404 1 0,2 3. Dekarz 713101 1 0,2 4. Monter instalacji gazowych 713602 1 0,2 5. Pozostali blacharze 721390 1 0,2 6. Ustawiacz maszyn do obróbki skrawaniem 722305 1 0,2 15
7. Poz.masarze,robot.w przetw.ryb i pokrew. 741190 1 0,2 8. Konserwator budynków 712901 2 0,4 9. Krajacz szkła 732203 2 0,4 10. ślusarz 722204 3 0,5 11. Mechanik samochodów osobowych 723105 3 0,5 Malarz lakiernik wyrobów metalowych 12. 714204 5 0,9 13. Spawacz ręczny gazowy 721202 6 1,1 14. Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 723304 9 1,6 Udział procentowy ofert pracy według zawodów i specjalności w grupie wielkiej Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy na podstawie obserwacji I kwartału 2006 r. Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 23% 3% 3% 3% 3% 3%3% 3% 5% Spawacz ręczny gazowy 16% Malarz lakiernik wyrobów metalowych 14% 5% Mechanik samochodów osobowych 8% ślusarz 8% Górnik eksploatacji podziemnej Dekarz Pozostali blacharze Poz.masarze,robot.w przetw.ryb i pokrew. Krajacz szkła Mechanik samochodów osobowych Spawacz ręczny gazowy Układacz nawierzchni drogowych Monter instalacji gazowych Ustawiacz maszyn do obróbki skrawaniem Konserwator budynków ślusarz Malarz lakiernik wyrobów metalowych Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych Zaznaczyć należy, że w badanej grupie wielkiej występuje bardzo duża liczba zawodów w stosunku do liczby ofert pracy. Na jedną osobę poszukującą pracy w omawianych powyżej zawodach przypadają średnio trzy oferty pracy. Wywnioskować więc należy, iż wzrósł popyt na pracowników różnych zawodów i specjalności danej grupy zawodowej w stosunku do zebranej liczby ofert pracy. Odnotowuje się zatem w okresie badawczym wzrost zapotrzebowania na zróżnicowane zawody w grupie wielkiej Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy na regionalnym rynku pracy województwa dolnośląskiego. Dla zobrazowania tych wielkości na poniższym wykresie porównano liczbę ofert pracy z liczbą zawodów w nich występujących. 16
Stosunek liczby ofert pracy do liczby zawodów i specjalności w nich występujących odpowiadających grupie wielkiej Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 12 12 10 8 6 4 2 0 7 5 4 3 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 741 713 732 712 722 714 721 723 Liczba ofert pracy Liczba zawodów Legenda: Kod gr. Liczba ofert Liczba Lp. Nazwa średniej pracy zawodów 1. Poz.masarze,robot.w przetw.ryb i pokrew. 741 1 1 2. Dekarz 713 2 2 3. Krajacz szkła 732 2 1 4. 5. Układacz nawierzchni drogowych Ustawiacz maszyn do obróbki skrawaniem 712 3 2 722 4 2 6. Malarz lakiernik wyrobów metalowych 714 5 1 7. Pozostali blacharze 721 7 2 8. Mechanik samochodów osobowych 723 12 2 Kolejną analizowaną grupą wielką jest grupa Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń. W grupie tej zebrano ogółem 20 oferty pracy w 8 zawodach. Udział ofert pracy w tej grupie zawodowej w ogólnej liczbie ofert wyniósł 4 %. Największą liczbę ofert odnotowano w grupie średniej Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z metali i minerałów dla zawodu i specjalności Operator maszyn do obróbki skarawaniem(821103)- 7 ofert. Niewiele mniejszą liczbę ofert zarejestrowano w grupie średniej Kierowcy pojazdów dla zawodu i specjalności Kierowca samochodu ososbowego (832101)- 5 ofert. Kolejne grupy wielkie Pracownicy przy pracach prostych oraz Siły zbrojne nie zostały wzięte pod uwagę w dalszym badaniu ze względu na zbyt niski poziom ilościowy. 17
Podsumowanie Podsumowując, analizę udziałów zebranych ofert pracy w zawodach i specjalnościach odpowiadających grupie wielkiej Parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy i kierownicy wykazała następujące wyniki. Największy udział procentowy w poszczególnych analizowanych grupach średnich miały zawody i specjalności: Kierownik działu marketingu i sprzedaży- 76,8 %; Dyrektor wykonawczy- 65,4; Kierownik w jednostce działalności podstawowej w przemyśle przetwórczym- 19,6. Największą liczbę ofert w tejże grupie zebrano dla zawodu Kierownik działu marketingu i sprzedaży- 43. W grupie wielkiej Specjaliści największy udział procentowy w poszczególnych analizowanych grupach średnich miały zawody i specjalności: Specjalista ds. marketingu i handlu- 29,9 %; Inż. Organizacji i planowania produkcji- 20,8 %; Programista- 66,7 %. Największą liczbę ofert w tej grupie wielkiej zebrano dla zawodu Specjalista ds. marketingu i handlu- 46. W grupie wielkiej Technicy i inny średni personel największy udział procentowy w poszczególnych analizowanych grupach średnich miały zawody i specjalności: Przedstawiciel handlowy 61,2%; Handlowiec- 27,6 %, Księgowy- 13,8 %. Największą liczbę ofert zarejestrowano dla zawodu Przedstawiciel handlowy- 71 ofert. W grupie wielkiej Pracownicy biurowi największy udział procentowy w analizowanej grupie średniej miał zawód Magazynier- 63,6 % z ogólną liczbą ofert 7. W grupie wielkiej Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy największy udział ofert w analizowanej grupie średniej odnotowano dla zawodu Sprzedawca- 100% z ogólną liczba ofert 14. W grupie wielkiej Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy nie zebrano żadnych ofert pracy. W grupie wielkiej Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy największy udział ofert w analizowanej grupie średniej miał zawód Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych- 23,7% z ogólna liczba ofert 9. Zawody i specjalności o najwyższej liczbie rejestracji ofert pracy w I kwartale 2006 r. Kod zawodu Liczba ofert i Udział w grupie Udział w grupie Udział w grupie Udział w ogółem pracy Lp. Nazwa specjalności średniej w % dużej w % wielkiej w % w % 1. Dyrektor wykonawczy 121102 17 65,4 16,8 15,9 3,0 2. Kier.w.jed.dział.pod.w przem.przetwór. 122201 11 19,6 10,9 10,3 1,9 3. Kierownik działu marketingu i sprzedaży 123301 43 76,8 42,6 40,2 7,6 4. Programista 213201 2 66,7 7,4 1,0 0,4 5. Inż. organizacji i planowania produkcji 214908 5 20,8 18,5 2,6 0,9 6. Specjalista ds. marketingu i handlu 241912 46 29,9 27,9 24,0 8,1 7. Przedstawiciel handlowy (przed.region.) 341503 71 61,2 43,0 37,0 12,5 8. Handlowiec (zaw.szk.:technik handlowiec) 341501 32 27,6 19,4 16,7 5,7 9. Księgowy (samodzielny) 343201 16 13,8 80,0 11,6 2,8 10. Magazynier 413103 7 63,6 63,6 46,7 1,2 18
11. 12. 13. Sprzedawca 522107 14 100 100 100 2,5 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 723304 9 23,7 23,7 23,7 1,6 Operator maszyn do obróbki skrawaniem 821103 7 100,0 18,4 18,4 1,2 W grupie wielkiej Operatorzy maszyn i urządzeń największy udział ofert w analizowanych grupach średnich miał zawód Operator maszyn do obróbki skrawaniem, gdzie zebrano 7 ofert pracy a ich udział w grupie średniej wynosił 100 %. Ogółem przeanalizowano 457 prasowych ofert pracy dla 60 zawodów i specjalności odpowiadającym 12 grupom średnim Klasyfikacji Zawodów i Specjalności. Badanie stosunku pracy do liczby zebranych ofert wykazało, iż w badanym okresie występuję znaczące zapotrzebowanie na zawody grup średnich- Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania oraz Pracownicy do spraw finansowych i handlowych. Wynik taki świadczy również o popycie na zawody stale występujące w na regionalnym rynku pracy województwa dolnośląskiego. Lp. Nazwa Symbol Suma ofert dla grupy zawodów liczba zawodów 1. Dyrektorzy generalni, wykonawczy, prezesi i ich zastępcy 121 26 4 2. Kierownicy wewnętrznych jednostek organizacyjnych działalności podstawowej 122 19 3 3. Kierownicy pozostałych wewnętrznych jednostek organizacyjnych 123 56 5 4. Informatycy 213 3 2 5. Inżynierowie i pokrewni 214 24 11 6. Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 241 154 17 7. Pracownicy do spraw finansowych i handlowych 341 116 7 8. Średni personel biurowy 343 20 4 9. Pracownicy do spraw ewidencji materiałowej, transportu i produkcji 413 11 3 10. Sprzedawcy i demonstratorzy 522 14 1 11. Mechanicy maszyn i urządzeń 723 7 2 12. Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z metali i minerałów 821 7 1 Razem: 457 60 19
Stosunek ofert pracy do liczby zawodów i specjalności odpowiadającym analizowanym grupom średnim na podstawie obserwacji regionalnego rynku pracy woj. Dolnośląskiego w I kwartale 2006 r. 160 154 140 120 116 100 80 60 40 20 0 26 4 19 3 56 5 3 2 24 11 17 7 20 4 11 3 14 1 7 2 7 1 121 122 123 213 214 241 341 343 413 522 723 821 Suma ofert dla grupy zawodów liczba zawodów 20
1.2.2. Charakterystyka oczekiwanych kompetencji na przykładzie wybranych zawodów. Kolejnym etapem prac analitycznych była charakterystyka struktury wymaganych kompetencji poprzez stworzenie obrazu zawodów. Dla przedstawienia wyników przeprowadzonego badania skupiono się na dziesięciu pierwszych grupach zawodowych o największej ogólnej liczbie ofert pracy, które stale występowały w ofertach prasowych w badanym okresie. W badaniu kompetencji zawodowych wzięto pod uwagę następujące elementy struktury ofert pracy pojawiających się w prasie: - rodzaj i poziom wykształcenia - liczba i rodzaj kompetencji odnoszących się do posiadanej wiedzy - liczba i rodzaj kompetencji społecznych (odnoszących się do umiejętności komunikowania się i współdziałania z ludźmi), cech charakteru oraz prezentowanych postaw - zapotrzebowanie na wybrane zawody w powiatach Wyniki analiz empirycznych prasowych ofert pracy pod względem kwalifikacyjnym wykazały następujące wyniki. Porównując proporcje liczby ofert pracy dla poszczególnych poziomów wykształcenia zaobserwowano, że w badanym okresie szczególnie preferowani byli pracownicy o wyższym (55%) i średnim (44%) poziomie wykształcenia. Zapotrzebowanie na pracowników z wykształceniem zawodowym kształtowało się na poziomie 1%. Udział procentowy ofert pracy w ogólnej liczbie ofert według poziomu wykształcenia. w ykształcenie średnie 44% w ykształcenie zaw odow e 1% w ykształcenie w yższe 55% wykształcenie wyższe wykształcenie średnie wykształcenie zawodowe Na podstawie przeprowadzonego porównania liczby ofert z liczbą zawodów w poszczególnych poziomach wykształcenia stwierdzono, iż w analizowanych zawodach w badanym okresie największe zapotrzebowanie występowało na pracowników z wykształceniem wyższym- 129 ofert pracy w 72 zawodach oraz średnim- 21
104 oferty dla 73 zawodów. Znikome zapotrzebowanie na pracowników z wykształceniem zawodowych zarejestrowano dla 1 zawodu. Stosunek liczby ofert pracy do liczby zawodów w ofertach prasowych w wykształceniu 140 129 120 104 100 80 60 72 73 liczba rejestracji ofert pracy liczba zawodów 40 20 0 2 1 wyższe średnie zawodowe Charakterystyka wymaganych kompetencji opiera się na rankingu zawodów, w śród których występuję najwyższa liczba rejestracji ofert pracy (do rankingu przyjęto zawody dla, których zebrano więcej niż 10 ofert pracy) i od zawodu z największą liczbą ofert zostanie rozpoczęta właściwa analiza. Ranking zawodów lp. Nazwa Symbol Suma ofert dla zawodu 1. 2. 3. Przedstawiciel handlowy (przed.region.) Specjalista ds. marketingu i handlu Kierownik działu marketingu i sprzedaży 341503 71 241912 46 123301 43 4. Handlowiec (zaw.szk.:technik handlowiec) 341501 32 5. Specjalista do spraw public relations 241916 20 6. Przedstawiciel medyczny 241906 20 7. Dyrektor wykonawczy 121102 17 8. Księgowy (samodzielny) 343201 16 9. Sprzedawca 522107 14 10. Specjalista ds.finansów(analityk finan.) 241204 14 11. Technik organizacji produkcji 311908 13 12. Specjalista bankowości 241203 11 13. Kier.w.jed.dział.pod.w przem.przetwór. 122201 11 Głębsza analiza prasowych ofert pracy pod względem oczekiwanych kompetencji wybranych zawodów wykazała następujące wyniki. Zgodnie z przedstawionym w tabeli rankingiem zawodów i specjalności na pierwszym miejscu znajduje się Przedstawiciel handlowy (przedst. Regionalny) (341503)- 71 ofert i od tego zawodu rozpoczęta zostanie prezentacja oczekiwanych kompetencji. 22
Z ofert pracy umieszczanych w prasie wynika, iż wśród Przedstawicieli handlowych pracodawcy poszukują głównie osób z wykształceniem średnim- 73,3 %, wyższym- 24,4 % oraz zawodowym- 2,2 % Z analizy miejsca popytu na dany zawód wynika, iż największe zapotrzebowanie na pracowników zawodu przedstawiciel handlowy występowało w powiecie wrocławskim- 70,8%, świdnickim oraz legnickim- 5 %. Miejsce występowania zapotrzebowania na pracowników zawodu Przedstawiciel handlowy (przedst. Regionalny) (341503) św idnicki 5% legnicki 5% 3% 2% w rocław ski 85% w rocław ski św idnicki legnicki lubiński trzebnicki Charakterystyka badanego zawodu składa się zespołu 19 kompetencji, w tym są to kompetencje w podziale na odnoszące się do wiedzy oraz społeczne wraz z oczekiwanymi od przyszłego pracownika cechami i postawami. Zestawiając obydwie grupy kompetencji ustalony został procent wskazań w ogólnej liczbie zebranych kompetencji oraz stopień ważność poszczególnych kompetencji dla pracodawców (stopień ważności ustalono na podstawie liczby zebranych kompetencji tj. od najmniejszej do największej liczby kompetencji występujących w ofertach dla danego zawodu). Wśród kompetencji zawodowych odnoszących się do wiedzy najwyższy procent wskazań w ofertach miały takie kompetencje jak: doświadczenie w pracy na podobnym lub takim samym stanowisku-praktyka zawodowa- 34,1%; prawo jazdy kat. B- 32,4%; znajomość rynku- branży- 12,1%, umiejętność obsługi komputera- 11,6%. Najrzadziej wskazywana w ofertach była znajomość topografii miasta- 0,6%. W grupie kompetencji społecznych najwyższy procent wskazań posiadała umiejętność komunikowania się z innymi oraz dyspozycyjność- 16,7%. Duży procent wskazań miały również takie cechy jak: umiejętność samodzielnego myślenia, podejmowania decyzji- 13,3%, umiejętność kreatywnego myślenia, wykazywanie inicjatywy- 11,7%. Lp. Kompetencje odnoszące się do wiedzy liczba kompetencji % wskazań w ogółem doświadczenie w pracy na podobnym lub takim 1. samym stanowisku- praktyka zawodowa 59 34,1 2. dodatkowe uprawnienia- prawo jazdy kat. B 56 32,4 3. znajomość rynku-branży 21 12,1 4. umiejętność obsługi komputera 20 11,6 5. znajomość języka obcego 12 6,9 23
6. Znajomość technik sprzedaży i negocjacji 4 2,3 7. znajomość topografii miasta 1 0,6 Lp. Kompetencje społeczne, cechy i postawy liczba kompetencji % wskazań w ogółem 1. umiejętność komunikowania się z innymi 20 16,7 2. dyspozycyjność 20 16,7 3. umiejętność samodzielnego myślenia, podejmowania decyzji 16 13,3 4. umiejętność kreatywnego myślenia, wykazywanie inicjatywy 14 11,7 5. motywacja do pracy 10 8,3 6. zdolność do zaangażowania się w wykonywaną pracę 8 6,7 7. wysoka kultura osobista 7 5,8 8. odpowiedzialność, rzetelność, systematyczność 6 5,0 9. umiejętnośc radzenia sobie w sytuacjach stresowych (odporność na stres) 6 5,0 10. umiejętność pracy w zespole 6 5,0 11. umiejętność organizacji własnej pracy 5 4,2 12. gotowość do częstych podróży służbowych 2 1,7 Stopień ważności danej kompetencji jest równoznaczny z największą bądź najmniejszą (skala od 0 do 60) liczbą wszystkich kompetencji i został zaprezentowany na poniższym wykresie radarowym. Na wykresie wyróżniono kolorami dwie linie: czerwoną, która oznacza kompetencje odnoszące się do wiedzy; niebieską, która oznacza kompetencje społeczne, cechy i postawy. 24
Charakterystyka kompetencji dla zawodu Przedstawiciel handlowy (przedst. Regionalny) (341503) gotow ośc do częstych podróży służbow ych dośw iadczenie w pracy na podobnym lub takim samym stanow isku- praktyka zaw odow a 60 dodatkow e upraw nienia- praw o jazdy kat. B umiejętność organizacji w łasnej pracy 50 znajomość rynku-branży umiejętnośc pracy w zespole 40 30 umiejętność obsługi komputera ośc radzenia sobie w sytuacjach stresow ych (odporność na stres) 20 10 znajomość języka obcego odpow iedzialność, rzetelność, systematyczność 0 Znajomość technik sprzedaży i negocjacji w ysoka kultura osobista znajomość topografii miasta zdolność do zaangażow ania się w w ykonyw aną pracę umiejętność komunikow ania się z innymi motyw acja do pracy umiejętność kreatyw nego myślenia, w ykazyw anie inicjatyw y dyspozycyjność umiejętność samodzielnego myślenia, podejmow ania decyzji 25
Na pozycji drugiej w rankingu zawodów i specjalności uplasował się zawód Specjalista ds. marketingu i handlu- 46 ofert. Z ofert pracy umieszczanych w prasie wynika, iż wśród Specjalistów ds. marketingu i handlu pracodawcy poszukują głównie osób z wykształceniem wyższym- 68,6 % oraz średnim- 31,4%. Charakterystyka badanego zawodu składa się zespołu 18 kompetencji. Zestawiając grupę kompetencji odnoszących się do wiedzy z grupą kompetencji społecznych ustalony został procent wskazań w ogólnej liczbie zebranych kompetencji oraz stopień ważność poszczególnych kompetencji dla pracodawców na takiej samej zasadzie jak we wcześniejszym przypadku. Wśród kompetencji zawodowych odnoszących się do wiedzy najwyższy procent wskazań w ofertach miały takie kompetencje jak: doświadczenie w pracy na podobnym lub takim samym stanowisku-praktyka zawodowa- 8,2%, umiejętność obsługi komputera oraz posiadanie prawa jazdy kat. B- 4,9% Na ostatnim miejscu znalazła się umiejętność budowania i utrzymania długotrwałych relacji handlowych z klientem- 1,6%. W grupie kompetencji społecznych najwyższy procent wskazań posiadały umiejętności oraz cechy: komunikowania się z innymi- 7,1%; wytrwałość w pracy, w dążeniu do celów oraz konsekwentna ich realizacja- 4,3%; dyspozycyjność- 3,8%. Najrzadziej wskazywaną umiejętnością, która występowała w ofertach dla tego zawodu jest umiejętność brania odpowiedzialności za własne czyny, zachowania- 0,5% Lp. Kompetencje odnoszące się do wiedzy liczba kompetencji % wskazań w ogółem 1. umiejętność obsługi komputera 23 24,2 2. doświadczenie w pracy na podobnym lub takim samym stanowisku- praktyka zawodowa 21 22,1 3. znajomość języka angielskiego 21 22,1 4. posiadanie dodatkowych uprawnień - prawo jazdy kat. B 17 17,9 zdolności negocjacyjne i sprzedaży 5 5,3 5. znajomość rynku - branży 4 4,2 6. znajomość języka niemieckiego 4 4,2 Lp. Kompetencje społeczne, cechy i postawy liczba cech % wskazań w ogółem 1. umiejętność komunikowania się z innymi 13 19,4 2. umiejętność samodzielnego myślenia, podejmowania decyzji 13 19,4 3. umiejętność pracy w zespole (współdziałania z innymi) 6 9,0 4. wytrwałość w pracy, w dążeniu do celów oraz konsekwentna ich realizacja 5 7,5 5. dyspozycyjność 5 7,5 6. motywacja do pracy 5 7,5 7. zdolność do angażowania się w wykonywaną pracę 5 7,5 8. umiejętność organizacji własnej pracy 4 6,0 9. umiejętność kreatywnego myślenia i działania 4 6,0 10. umiejętność brania odpowiedzialności za własne czyny, zachowania 4 6,0 11. zdolność do dynamicznego działania 2 3,0 12. dobra prezentacja 1 1,5 26
Lp. Kompetencje odnoszące się do wiedzy liczba kompetencji % wskazań w ogółem 1. umiejętność obsługi komputera 23 24,2 2. doświadczenie w pracy na podobnym lub takim samym stanowisku- praktyka zawodowa 21 22,1 3. znajomość języka angielskiego 21 22,1 4. posiadanie dodatkowych uprawnień - prawo jazdy kat. B 17 17,9 zdolności negocjacyjne i sprzedaży 5 5,3 5. znajomość rynku - branży 4 4,2 6. znajomość języka niemieckiego 4 4,2 Lp. Kompetencje społeczne, cechy i postawy liczba cech % wskazań w ogółem 1. umiejętność komunikowania się z innymi 13 19,4 2. umiejętność samodzielnego myślenia, podejmowania decyzji 13 19,4 3. umiejętność pracy w zespole (współdziałania z innymi) 6 9,0 4. wytrwałość w pracy, w dążeniu do celów oraz konsekwentna ich realizacja 5 7,5 5. dyspozycyjność 5 7,5 6. motywacja do pracy 5 7,5 7. zdolność do angażowania się w wykonywaną pracę 5 7,5 8. umiejętność organizacji własnej pracy 4 6,0 9. umiejętność kreatywnego myślenia i działania 4 6,0 10. umiejętność brania odpowiedzialności za własne czyny, zachowania 4 6,0 11. zdolność do dynamicznego działania 2 3,0 12. dobra prezentacja 1 1,5 W grupie kompetencji odnoszących się do wiedzy rozróżniono kompetencje dotyczące znajomości języków obcych oraz umiejętności obsługi komputera, według poziomów od biegłego do podstawowego. I tak pracownicy analizowanego zawodu powinni posługiwać się: językiem angielskim na poziomie podstawowym w 43%, dobrym w 38, bardzo dobrym oraz biegłym w 10%; językiem niemieckim na poziomie podstawowym w 50%, bardzo dobrym i biegłym w 25%. W ofertach wymagano również umiejętności obsługi komputera na poziomie: biegłym w 26%, bardzo dobrym, dobrym oraz podstawowym w 9%. 27
% wskazań wg poziomu znajomości języków obcych oraz umiejętności obsługi komputera w prasowych ofertach pracy dla zawodu Specjalista ds. marketingu i handlu 50 45 40 38 43 50 35 % wskazań 30 25 20 25 26 25 j. angielski j. niemiecki obsługa komputera 15 10 10 10 9 9 9 5 0 biegły bardzo dobry dobry podstaw ow y stopień umiejętności 0 Przeanalizowano również pochodzenie ofert pracy zebranych dla danego zawodu. Badanie pod tym kątem ujawniło obszary występowania zapotrzebowania na pracowników- Przedstawicieli handlowych. I tak największy popyt na pracowników tego zawodu występował w powiecie wrocławskim i kształtował się na poziomie 81%. W pozostałych powiatach odnotowano zapotrzebowanie na poziomie dużo niższym. Kształtował się on w następujący sposób: w powiecie wałbrzyskim i świdnickim- 5% oraz oleśnickim- 2%. Obszary występowania zapotrzebowania na pracowników zawodu Specjalista ds marketingu i handlu wg powiatów w ałbrzyski 5% św idnicki 5% 2% w rocław ski 81% w rocław ski św idnicki oleśnicki legnicki Stopień ważności danej kompetencji jest równoznaczny z największą bądź najmniejszą (skala od 0 do 25) liczbą wszystkich kompetencji i został zaprezentowany na wykresie radarowym. Na wykresie tym wyróżniono kolorami dwie linie: czerwoną, która oznacza kompetencje odnoszące się do wiedzy oraz niebieską, która oznacza kompetencje społeczne, cechy i postawy. 28
29
Charakterystyka kompetencji dla zawodu Specjalista ds. marketingu i handlu (241912) dobra prezentacja umiejętność obsługi komputera 25 doświadczenie w pracy na podobny m lub takim samy m stanowisku- prakty ka zawodowa zdolność do dy namicznego działania 20 znajomość języ ka angielskiego umiejętność brania odpowiedzialności za własne czy ny, zachowania 15 posiadanie dodatkowy ch uprawnienień - prawo jazdy kat. B 10 umiejętność kreaty wnego my slenia i działania 5 zdolności negocjacy jne i sprzedaży umiejetność organizacji własnej pracy 0 znajomość ry nku - branży zdolność do angażowania się w wy kony waną pracę znajomość języ ka niemieckiego moty wacja do pracy umiejętność komunikowania się z inny mi dy spozy cy jność umiejętność samodzielnego my ślenia, podejmowania decy zji wy trwałość w pracy, w dążeniu do celów oraz konsekwentna ich realizacja umiejetność pracy w zespole (współdziałania z inny mi) 30
Na pozycji trzeciej w rankingu zawodów i specjalności uplasował się zawód Kierownik działu marketingu i sprzedaży (123301)- 43 oferty. Z ofert pracy umieszczanych w prasie wynika, iż w grupie tej pracodawcy poszukują osób z wykształceniem wyższym- 51,3% oraz średnim- 46,9%. Charakterystyka badanego zawodu składa się zespołu 12 kompetencji. Zestawiając grupę kompetencji odnoszących się do wiedzy z grupą kompetencji społecznych ustalony został procent wskazań w ogólnej liczbie zebranych kompetencji oraz stopień ważność poszczególnych kompetencji dla pracodawców na takiej samej zasadzie jak w poprzednich przypadkach. Wśród kompetencji zawodowych odnoszących się do wiedzy najwyższy procent wskazań w ofertach miały takie kompetencje jak: doświadczenie w pracy na podobnym lub takim samym stanowisku-praktyka zawodowa- 43,6%. Średni procent wskazań posiadały takie umiejętności jak: znajomość języka obcego- 16%, umiejętność obsługi komputera- 14,9%, umiejętność zarządzania zespołem i rozwiązywania konfliktów- 10,6%. Niższy procent wskazań mają takie kompetencje jak: posiadanie prawa jazdy kat. B- 7,4%, znajomość rynku-branży- 5,3%. Najrzadziej wymieniana była znajomość technik negocjacji i sprzedaży- 2,1%. W grupie kompetencji społecznych najwyższy procent wskazań posiadają: dyspozycyjność- 44,1%, umiejętność komunikacji z innymi oraz umiejętność kreatywnego myślenia- 20,6%. Rzadziej wymieniane były takie umiejętności jak: umiejętność radzenia sobie w sytuacjach stresowych- 11,8%, umiejętność pracy w zespole- 2,9%. Lp. Kompetencje odnoszące się do wiedzy liczba kompetencji % wskazań w ogółem doświadczenie w pracy na podobnym lub takim samym 1. stanowisku- praktyka zawodowa 41 43,6 2. znajomość języka obcego 15 16,0 3. umiejętność obsługi komputera 14 14,9 4. umiejętność zarządzania zespołem i rozwiązywania konfliktów w grupie 10 10,6 5. dodatkowe uprawnienia- prawo jazdy kat. B 7 7,4 6. znajomość rynku-branży 5 5,3 7. znajomość technik negocjacji i sprzedaży 2 2,1 Lp. Kompetencje społeczne, cechy i postawy liczba kompetencji % wskazań w ogółem 1. dyspozycyjność 15 44,1 2. umiejętność komunikowania się z innymi 7 20,6 3. umiejętność kreatywnego myślenia, wykazywanie inicjatywy 7 20,6 4. umiejętność radzenia sobie w sytuacjach stresowych (odporność na stres) 4 11,8 5. umiejętność pracy w zespole 1 2,9 31