Scenariusz zajęć dla 5-latków Autor: Katarzyna Walasek Obszar podstawy programowej: 7. Wychowanie przez sztukę dziecko widzem i aktorem Blok tematyczny: Jestem twórcą teatru, widzem i aktorem. Grupa wiekowa: 5-latki Temat: Czary dobrej wróżki Cele operacyjne: Dziecko: Odgrywa role w zabawach parateatralnych posługując się mową, mimiką, gestem, ruchem; Posługuje się rekwizytami (pacynką); Współpracuje w zabawach ruchowych; Tworzy przymiotniki od rzeczowników. Wykaz rozwijanych i nabywanych umiejętności, ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole: Dziecko: Zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym; Grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje), formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne; Uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach oraz grach w ogrodzie przedszkolnym, parku, na boisku, w sali gimnastycznej; Odgrywa role w zabawach parateatralnych posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami (np. maską); Umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych, a także przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt oraz barwa) w postaci prostych kompozycji, a także form konstrukcyjnych; Potrafi określić kierunki i miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek zaczynając od lewej strony kartki; Rozróżnia stronę lewą oraz prawą, określa kierunki, ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów; Potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach; Interesuje się czytaniem oraz pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania; Układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie.
Treści kształcenia: Kształtowanie umiejętności społecznych i komunikacyjnych poprzez rozumienie własnych uczuć, wyrażanie emocji w zabawach parateatralnych, umiejętność współpracy w tworzeniu dekoracji, przedstawień, zorganizowaniu przestrzeni do własnych zabaw teatralnych, współdziałanie w grupie; Rozwijanie sprawności manualnej posługiwanie się różnymi pomocami przy wykonywaniu rekwizytów papierowych pacynek; Manipulowanie rekwizytem w określony sposób, wykorzystanie rekwizytów do własnych zabaw teatralnych; Rozwijanie mowy powiązanej z działaniem w zabawach parateatralnych oraz kształtowanie orientacji przestrzennej w zabawach ruchowych i tanecznych, kształtowanie głośnego, wyraźnego oraz poprawnego mówienia, a także właściwego oddechu dziecka przy mówieniu; Kształtowanie sztuki autoprezentacji poprzez naśladownictwo ruchów i gestów nauczyciela przydatnych do zabaw ruchowych; Rozwijanie wrażliwości przestrzennej oraz wzrokowej w zabawach ruchowych; Rozwój mowy (wyraźne mówienie, wzbogacanie słownictwa czynnego, słowotwórstwo); Kształtowanie gotowości do nauki czytania; Umiejętność wyrażania emocji własnych, nazywanie i rozumienie emocji innych osób, pomaganie innym, porządkowanie po sobie miejsca zabawy. Opis sposobu realizacji: Lp. Część dnia aktywności dziecka I. Zajęcia poranne Przebieg zajęć 1.Schodzenie się dzieci, przywitanie, zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. Nauczyciel (N) pokazuje dzieciom elementy kostiumu postaci wróżki i czarodzieja, które dzieci przymierzają. Następnie pokazuje im wróżkę pacynkę wprowadzając tym samym dzieci w baśniową tematykę zajęć. 2. Taniec bosych wróżek i czarodziejów: zabawa taneczna (doskonalenie tańca w kręgu). 3. Zabawy słowotwórcze - dzieci bawią się w tworzenie nowych słów: czary, czarodziej, czarodziejski, magiczny, magia, mag. Warunki pobudzające aktywność/uwagi o realizacji Pacynka przedstawiająca wróżkę. Multimedia nr 5 (muzyka).
II. Zajęcia dydaktyczne 4. Wróżka: zabawa indywidualna. Dzieci czytają globalnie wyraz wróżka, wyeksponowany na tablicy jako podpis do ilustracji przedstawiającej wróżkę, następnie układają litery na swoich kartach zgodnie ze wzorem. 1. Moja mała wróżka/ Mój mały czarodziej: dzieci wykonują pacynkę na palec z papieru. Kolorują zgodnie z indywidualnymi pomysłami, wycinają, sklejają. Płaszcz wróżki/ czarodzieja N pomaga spiąć (potrzebny zszywacz). Swobodne manipulowanie pacynkami przez dzieci - zabawy parateatralne. 2. Wykorzystanie w zabawie przygotowanych pacynek, zabawa w grupach. W wybranej przestrzeni, dzieci tworzą różne układy choreograficzne, poruszając pacynkami. Dzieci wspólnie tworzą z pacynek: linię prostą, koło, kwadrat, wieżę; pacynki stoją w kolejce, kładą się, trzymają za ręce, wspólnie podskakują, kołyszą się rytmicznie itd. Kolejne pomysły mogą proponować same dzieci (np. wykonanie domku dla pacynki z pudełka lub małego kartonu). 3. Moja ulubiona mina: zabawa indywidualna usprawniająca aparat mowy. Dziecko stara się zrobić taką minę, jak wróżka na ilustracji. Spośród przedstawionych wróżek dziecko wybiera tę, której mina najbardziej mu się podoba, może nazwać tę baśniową postać własnym imieniem. 4. Imię mojej pacynki: N zbiera wykonane przez dzieci pacynki. Ustawia je losowo, przyporządkowując do przypadkowych imion. Dzieci szukają swojej pacynki i karteczki ze swoim imieniem, a następnie ustawiają je obok siebie. Wersja tej samej zabawy z wykorzystaniem krzeseł: na krześle danego dziecka jest przyklejona karteczka z jego imieniem. Krzesła stoją na środku Załącznik nr 1. Załącznik nr 2, klej, papier biały i kolorowy, flamastry, brokat, cekiny itp. Załącznik nr 2 - możliwość wydruku w większym formacie, stolik, materiał do zakrycia jego powierzchni, pudełka, kartony, kredki, flamastry, farby. Załącznik nr 4. N zamiast mówić imiona, może je napisać na kartce, jeśli dzieci potrafią już czytać (wykorzystanie metody Ireny Majchrzak).
III. Zajęcia popołudniowe sali. N udziela wskazówek: Posadź swoją wróżkę na swoim krześle, Wszystkie wróżki biegną do krzesła jednego z dzieci, np. Krzysia, Basi, Oli. 1. Wróżki czterech pór roku: zabawy indywidualne dla zainteresowanych dzieci - puzzle multimedialne. 2. Psoty małej wróżki i czarodzieja: zabawy ruchowe oraz dźwiękonaśladowcze z wykorzystaniem pacynki z aktywnym udziałem zainteresowanych dzieci. Załącznik multimedialny nr 6,7,8,9. Załącznik nr 4, możliwość wykorzystania nagrania multimedia nr 5. Uwaga: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała, w naturalny sposób powracają do realizacji programu własnego, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: ćwiczeń praktycznych. Słowne: objaśnienia i instrukcje, rozmowy. Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych. Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita, zbiorowa jednolita i zróżnicowana Środki dydaktyczne: papier biały i kolorowy, cienka bibuła, tiul, taśma samoprzylepna kolorowa, karton/ tektura na usztywnienie scenografii, nożyczki, stolik, materiał do przykrycia stolika, kredki, flamastry, farby, pudełka, kartony komputer, głośniki, krzesła, taśma samoprzylepna, środki dydaktyczne, które można wykorzystać wzbogacając zajęcia z dziećmi, zamieszczone na portalu Scholaris: 1. Wróżka szablon do czytania globalnego; 2. Moja mała wróżka/ Mój mały czarodziej szablon papierowej pacynki na jeden palec wraz ze scenografią do teatrzyku; 3. Moja ulubiona mina ilustracje; 4. Psoty małej wróżki scenariusz zabaw ruchowych; 5. Plik muzyczny Taniec bosych wróżek; 6. Wróżka wiosenna puzzle multimedialne; 7. Wróżka letnia puzzle multimedialne;
8. Wróżka jesienna puzzle multimedialne; 9. Wróżka zimowa puzzle multimedialne.