Market wizards Kontrakty na stopę procentową IRS, CCIRS Piotrek Chabrowski 2005
Transakcje SWAP w dzisiejszych czasach Służą do zabezpieczania się nie tylko przed zmianami stóp procentowych i kursów walutowych ale również cen wołowiny
Trochę historii Trochę historii Pomysł: w 1970 r. rząd Wielkiej Brytanii wprowadził podatek od transakcji obejmujących wymianę funtów na dowolną inną walutę Była to przeszkoda dla firm posiadających swoje filie za granicą. W celu obejścia przepisów firmy udzielały sobie równoległych pożyczek. Przykład: Amerykański koncern zasilał odział brytyjskiej firmy w dolary a Brytyjska firma filię amerykańskiej w funty. (początki swapów walutowych)
Trochę historii Trochę historii cd 1981 transakcja Swap między IBM a Bankiem Światowym wykraczająca poza oryginalną rolę omijanie restrykcji przy wymianie walut 1982 Swap między Sallie Mae a ITT Corp. Obecnie panuje olbrzymia różnorodność, istnieją tzw.: commodity swaps, macroeconomic swaps, swapotions oraz wiele innych
IRS Intrest Rate Swap
IRS (1) Zamiana stopy procentowej ze stałej na zmienną Zobowiązanie do wzajemnej wymiany płatności odsetkowych
Przykładowy kredyt ze zmienną stopą procentową Spłata kredytu Klient Odsetki co 3 miesiące według stopy WIBOR 3M + 1% od kwoty zaciągniętego kredytu Bank Zaciągnięcie kredytu
Wykres WIBOR 3m
Kredyt po wykorzystaniu IRS Bank B Bank B płaci klientowi 3M WIBOR od kwoty zaciągniętego kredytu Klient płaci stałą stopę 10% Klient Spłata kredytu Odsetki co 3 miesiące według stopy WIBOR 3M + 1% od kwoty zaciągniętego kredytu Bank A Zaciągnięcie kredytu
Płatności klienta i Banku B Płatności Banku na bazie zmiennej stopy procentowej 3m 6m 9m 12m Płatności klienta na podstawie stopy stałej
IRS w TP S.A. Przykładowa transakcja IRS według Sprawozdania Finansowego TP S.A. (za 2003 r.) Zamiana oprocentowania stałego na zmienne
WIBOR 3m od 10.12.2003 do 09.12.2005
Data ustalenia WIBOR 3m, data płatności Wartość WIBOR 3m Odsetki od kredytu (dla oprocentowa nia kredytu 7%) TP S.A. płaci bankowi (w tys. zł) Bank płaci TP S.A. (w tys. zł) 10/03/2004 5,51 619,875 10/06/2004 5,81 653,625 10/09/2004 7,12 801 10/12/2004 6,72 756 Suma 3150 2830,5 2934
Efekty transakcji IRS po roku Koszt kredytu 2934 2830,5 = 103,5 Koszty odsetkowe 3150 103,5 = 3046,5 Transakcja opłaciła się koszty odsetkowe zostały zmniejszone o 103 500 zł.
Data ustalenia WIBOR 3m, data płatności Wartość WIBOR 3m Odsetki od kredytu (dla oprocentowa nia kredytu 7%) TP S.A. płaci bankowi (w tys. zł) Bank płaci TP S.A. (w tys. zł) 10/03/2004 5,51 619,875 10/06/2004 5,81 653,625 10/09/2004 7,12 801 10/12/2004 6,72 756 10/03/2005 6,17 694,125 10/06/2005 5,29 595,125 09/09/2005 4,53 509,625 09/12/2005 4,63 520,625 Suma 6300 5150 5868
Efekty transakcji IRS po dwóch latach Koszt kredytu 5868 5150 = 718 Koszty odsetkowe 6300 103,5 = 6196,5 Transakcja opłaciła się koszty odsetkowe zostały zmniejszone o 6 196 500 zł.
Data ustalenia WIBOR 3m, data płatności Wartość WIBOR 3m Odsetki od kredytu (dla oprocentowa nia kredytu 7%) TP S.A. płaci bankowi (w tys. zł) Bank płaci TP S.A. (w tys. zł) 10/03/2004 5,51 619,875 10/06/2004 5,81 653,625 10/09/2004 7,12 801 10/12/2004 6,72 756 10/03/2005 6,75 759,375 10/06/2005 6,89 775,125 09/09/2005 7,02 789,75 09/12/2005 6,56 738 Suma 6300 5892,75 5868
Efekty transakcji IRS w przypadku scenariusza negatywnego koszty odsetkowe wzrosłyby o 24 750 (albo nawet więcej) W 2008 roku okaże się która ze stron nagrodzi swoich analityków.
Zalety i wady IRS Zalety: Zabezpieczenie przed ryzykiem zmian stopy procentowej Równomierne rozłożenie kosztów odsetkowych Wykorzystanie oczekiwanych obniżek stóp procentowych do redukcji kosztów finansowania Wady: Stopy procentowe mogą zmienić się szybciej niż przewidywali analitycy Szybszy wzrost stóp może być niekorzystny dla strony płacącej stopę zmienną Szybszy spadek stóp może być niekorzystny dla strony płacącej stopę stałą
CCIRS Cross Curency Intrest Rate Swap
CCIRS Duże firmy działające na rynku polskim poszukują tanich źródeł finansowania Nasz lokalny rynek często nie jest w stanie dostarczyć oczekiwanej wielkości kapitały, często oprocentowanie jest mniej korzystne niż za granicą Międzynarodowe rynki finansowe są w stanie dostarczyć odpowiednią wielkość kapitału na korzystniejszych warunkach Pojawia się jednak problem: polska firma uzyskuje większość przychodów w lokalnej walucie a pożyczka zagraniczna jest w walucie obcej oraz (w większości przypadków) według zmiennej stopy procentowej.
Ryzyka związane z zagraniczną pożyczką kapitału Ryzyko związane ze zmianą stopy procentowej Ryzyko zmian kursu walutowego
Przykładowa pożyczka w walucie obcej o zmiennym oprocentowaniu Spłata kredytu (w EUR) Klient Odsetki co 3 miesiące według stopy EURIBOR 3M + marża od kwoty zaciągniętego kredytu Bank Z Zaciągnięcie kredytu (w EUR)
Kredyt po wykorzystaniu CCIRS (1) 1. Spłata kredytu (w EUR) Bank B Klient Co 3miesiące 3M EURIBOR +marża Bank Z Zaciągnięcie kredytu (w EUR) 1. Ad 1. Przewalutowanie kredytu w EUR na PLN po kursie referencyjnym
Kredyt po wykorzystaniu CCIRS (2) Bank B 3. Końcowa wymiana nominału kredytu 3. Końcowa wymiana nominału kredytu na EUR 2. 3M EURIBOR + marża 2. Ustalona stopa oprocentowania Klient Spłata kredytu (w EUR) Co 3miesiące 3M EURIBOR +marża Bank Z Zaciągnięcie kredytu (w EUR) na PLN Ad 2. Jeżeli 1. klient spodziewa się spadku krajowych stóp procentowych może zamienić zmienne oprocentowanie według stawki EURIBOR 3m na zmienne według stawki WIBOR 3m (albo innej)
CCIRS w TP SA Cel transakcji: zabezpieczenie wartości godziwej obligacji serii A Obligacje serii A nominał 800 mln USD kupon 7,75% (co 6m.) czas 10 lat
Ryzyka związane z wyemitowaniem obligacji Ryzyko zmian kursu walutowego Ryzyko zmian amerykańskiej stopy procentowej
Cash flows TPSA co pół roku (422,5mPLN/2)*6MWIBOR + 2,98% +Po 10 latach TPSA 422,5 m PLN Bank co pół roku (100m USD*7,75%/2) CCIRS +Po 10 latach Bank 10o m USD Kupon wypłacany co pół roku (800m USD*7,75%)/2 +Po 10 latach 800 m USD Obligacja
Zalety i wady CCIRS Zalety: Eliminacja ryzyka walutowego Eliminacja ryzyka wzrostu zagranicznych stóp procentowych Stały koszt zadłużenia długoterminowego Wady: Brak możliwości obniżenia kosztu kredytu z tytułu obniżek stóp procentowych na rynku międzynarodowym Kredytobiorca nie korzysta na aprecjacji PLN
Pobudka Czas wstawać