Bilans Kadencji 2010-2014 a wyniki wyborów samorządowych Cezary Trutkowski Instytut Socjologii UW Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej
Informacje o zrealizowanym badaniu Badania zrealizowane techniką CAWI (Computer Assisted Web Interview) Ankieta wysłana do wszystkich gmin w Polsce Wykorzystano dwie bazy danych: Baza teleadresowa MAiC Baza e-mail liderów JST (FRDL) Baza MAiC Baza FRDL wysłano 2436 1356 przeczytano 803 341 Wypełniono częściowo 193 71 wypełniono w całości 398 153 Po uzupełnieniach dostępnych danych w ostatecznej bazie danych znalazło się 627 ankiet (reprezentujących tyleż JST) 2
Charakterystyka respondentów Typ jednostki samorządu terytorialnego w badaniu BK miasto na prawach powiatu gmina miejska 28 Liczba jednostek w zbiorze danych (całkowita wielkość zbioru N=627) 69 miasto na prawach powiatu gmina miejska gmina miejskowiejska 2,66 4,50 9,64 11,00 24,53 23,30 gmina miejsko-wiejska 146 gmina wiejska 63,17 61,20 gmina wiejska 384 Bilans Kadencji Odsetek przypadków w zbiorach: Populacja JST Bilans Kadencji 3
Charakterystyka respondentów Wielkość jednostki samorządowej pow. 500 tys. mieszkańców 0,20 0,32 pow. 500 tys. mieszkańców pow. 100 tys. do 500 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców 2 Liczba jednostek (całkowita wielkość zbioru N=627) 19 89 pow. 100 tys. do 500 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców pow. 5 tys. do 20 tys. mieszkańców 1,37 3,03 12,02 14,19 61,44 61,72 pow. 5 do 20 tys. mieszkańców 387 do 5 tys. mieszkańców 24,97 20,73 do 5 tys. mieszkańców 130 Odsetek przypadków w zbiorach: Populacja JST Bilans Kadencji 4
Charakterystyka respondentów zachodniopomorskie wielkopolskie warmińsko-mazurskie świętokrzyskie śląskie pomorskie podlaskie podkarpackie opolskie mazowieckie małopolskie łódzkie lubuskie lubelskie kujawsko-pomorskie dolnośląskie Województwo 0 20 40 60 80 zachodniopomorskie wielkopolskie warmińsko-mazurskie świętokrzyskie śląskie pomorskie podlaskie podkarpackie opolskie mazowieckie małopolskie łódzkie lubuskie lubelskie kujawsko-pomorskie dolnośląskie 0,00 5,00 10,00 15,00 Odsetek przypadków w zbiorach: Populacja JST Bilans Kadencji 5
Bilans Kadencji FRDL a Barometr Rozwoju Instytucjonalnego MAiC * Ankiety BK FRDL i BRI MAiC były wypełniane przez różnych respondentów % JST posiadających aktualną strategię rozwoju 79 81,2 72 73,3 67 68,2 98 82,1 gminy wiejskie gminy miejsko-wiejskie gminy miejskie miasta na prawach powiatu Bilans Kadencji FRDL Barometr RI MAiC 6
Bilans Kadencji FRDL a Barometr Rozwoju Instytucjonalnego MAiC * Ankiety BK FRDL i BRI MAiC były wypełniane przez różnych respondentów % JST posiadających kodeks etyki pracowników samorządowych 87 75 71 72 69,6 61,6 58 57 gminy wiejskie gminy miejsko-wiejskie gminy miejskie miasta na prawach powiatu Bilans Kadencji FRDL Barometr RI MAiC 7
Bilans Kadencji FRDL a Barometr Rozwoju Instytucjonalnego MAiC % JST posiadających system zarządzania jakością ISO * Ankiety BK FRDL i BRI MAiC były wypełniane przez różnych respondentów 64,3 48 34,8 29 24 83 15 9,6 gminy wiejskie gminy miejsko-wiejskie gminy miejskie miasta na prawach powiatu Bilans Kadencji FRDL Barometr RI MAiC 8
Bilans Kadencji FRDL a Barometr Rozwoju Instytucjonalnego MAiC % JST posiadających budżet w układzie zadaniowym 17 22,6 17,2 18 18 * Ankiety BK FRDL i BRI MAiC były wypełniane przez różnych respondentów 21,7 39,3 gminy wiejskie gminy miejsko-wiejskie gminy miejskie miasta na prawach powiatu Bilans Kadencji FRDL Barometr RI MAiC 9
Kto odpowiedział na ankietę? CHARAKTERYSTYKA RESPONDENTÓW 10
Respondenci funkcje pełnione w samorządzie Zajmowane stanowisko Wójt \ Burmistrz \ Prezydent Zastępca Wójta \ Burmistrza \ Prezydenta Sekretarz gminy \ miasta Kierownik wydziału Specjalista - pracownik wydziału (braki danych: N=95) (N=322) (N=32) (N=131) (N=17) (N=12) Pracownik szeregowy (N=15) inne (jakie?) (N=3) 66,5% 6, 24,6% 3,2% 2,3% 2,8% 0,6% 2 x inspektor 1 x stanowisko kierownicze Wójt \ Burmistrz \ Zastępca Wójta \ Sekretarz gminy \ miasta Kierownik wydziału Specjalista - pracownik Pracownik szeregowy inne 60,5% 2 4 6 gmina wiejska gmina miejsko-wiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu 11
Charakterystyki demograficzne Płeć 30,5% 69,5% Kobieta miasto na prawach powiatu gmina miejska Mężczyzna Wójt \ Burmistrz \ Prezydent Zastępca Wójta \ Burmistrza \ Prezydenta Sekretarz gminy \ miasta Kierownik wydziału Specjalista - pracownik wydziału 2 4 6 8 10 gmina miejsko-wiejska Pracownik szeregowy gmina wiejska 2 4 6 8 10 inne (jakie?) 12
Respondenci funkcje pełnione w samorządzie % liderów Lata / kadencje Lata stażu w samorządzie - średnia Lata pracy w samorządzie - średnia Liczba kadencji na stanowisku wójta / burmistrza / prezydenta a staż pracy w samorządzie 25% 2 15% 1 24 20 16 12 8 4 0 5% 11,4 13,61 15,58 19,13 23,2% 23,5% 17,6% 13,7% 10,7% 11,3% 1 (N=78) 2 (N=79) 3 (N=59) 4 (N=46) 5 (N=36) 6 (N=38) Liczba kadencji a staż pracy w samorządzie 1 2 3 4 5 6 staż w samorządzie - średnia 24 20 16 12 8 4 0 lata/kadencje Liczba kadencji 21,5 24,16 30 25 20 15 10 5 0 % liderów średnia - staż pracy Doświadczenie w samorządzie a doświadczenie władzy doświadczenie równe kadencji doświadczenie KRÓTSZE niż kadencja doświadczenie DŁUŻSZE o okres do 4 lat doświadczenie DŁUŻSZE o okres do 8 lat doświadczenie DŁUŻSZE o okres do 12 lat doświadczenie DŁUŻSZE o okres do 16 lat doświadczenie DŁUŻSZE o okres więcej niż 16 lat 3,9% 4,8% 7,2% 11,3% 10,4% 18,8% 52,5% 43,6% 13
Liczba kadencji wójta / burmistrza / prezydenta Respondenci funkcje pełnione w samorządzie 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Liczba kadencji na stanowisku wójta / burmistrza / prezydenta a staż pracy w samorządzie 14,7 11,3 13,7 16,7 22,5 7,2 4,1 8,2 10,8 9,6 20,4 18,1 20,4 28,9 18,4 21,1 25,3 28,6 gmina wiejska gmina miejsko-wiejska gmina miejska Doświadczenie w samorządzie a doświadczenie władzy 6 5 4 3 2 1 45,8% 50,3% 44,6% 51,8% 32,7% 3,9% 3,6% 4,1% 63,2% gmina wiejska gmina miejsko-wiejska gmina miejska doświadczenie równe kadencj/i/om doświadczenie KRÓTSZE niż kadencj/a/e doświadczenie DŁUŻSZE niż kadencj/a/e 14
Liczba kadencji Liczba kadencji Respondenci funkcje pełnione w samorządzie Doświadczenie w samorządzie a doświadczenie władzy 6 5 4 3 2 50, 55,6% 40, 52,5% 38, 6,7% 2,5% 10,5% 3,4% 5,6% 39,5% 38,9% 53,4% 44,2% 59,6% 6 5 4 3 2 4 2 3 2 2 15 19 14 20 18 24 26 31 30 Wskazania = liczba respondentów 47 1 35,9% 64,1% 1 0 28 50 doświadczenie równe kadencj/i/om doświadczenie KRÓTSZE niż kadencj/a/e doświadczenie DŁUŻSZE niż kadencj/a/e doświadczenie DŁUŻSZE niż kadencj/a/e doświadczenie KRÓTSZE niż kadencj/a/e doświadczenie równe kadencj/i/om 15
Zaufanie społeczne deklaracje respondentów Co, Pana\Pani zdaniem, na ogół przeważa w RELACJACH POMIĘDZY LUDŹMI na terenie Państwa gminy \ miasta: nieufność, ostrożność i INTERES PRYWATNY, czy też poczucie solidarności i DBAŁOŚĆ O DOBRO WSPÓLNE? 35,9% 37,1% 27, przeważa nieufność, ostrożność i INTERES PRYWATNY przeważa poczucie solidarności i DBAŁOŚĆ O DOBRO WSPÓLNE trudno powiedzieć Większości ludzi można ufać 65,5% 21,8% zdecydowanie się zgadzam raczej się zgadzam raczej się nie zgadzam 10,7% zdecydowanie się nie zgadzam W postępowaniu z innymi ludźmi należy zachować ostrożność 63,8% 19,2% 16,4% 2, 0,6% 16
DOŚWIADCZENIA OSTATNIEJ KADENCJI 17
Ogólna ocena jakości życia 5 45% 4 35% 3 25% 2 Jak generalnie ocenia Pan\Pani Państwa gminę\miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? 25,8% 37,6% 24,7% 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 15% 1 5% 0,3% 0,7% 7,8% 3, 1 5% bardzo źle 2 3 4 5 6 bardzo dobrze gmina wiejska gmina miejsko-wiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu ogółem JST 18
Ogólna ocena jakości życia a prawdopodobieństwo II tury Prawdopodobieństwo II tury Prawdopodobieństwo II tury Ocena jakości życia w gminie Postrzeganie relacji społecznych bardzo małe raczej małe raczej duże 5,37 5,83 5,79 bardzo małe raczej małe raczej duże 19, 26,4% 37,9% 46, 41,3% 29,3% 35, 32,2% 32,9% bardzo duże 5,45 bardzo duże 40,8% 22,4% 36,7% Ocena jakości życia w gminie Średnie wskazań Skala 1 (bardzo źle) do 7 (bardzo dobrze) przeważa nieufność, ostrożność i INTERES PRYWATNY przeważa poczucie solidarności i DBAŁOŚĆ O DOBRO WSPÓLNE trudno powiedzieć 19
Ocena działalności władz samorządowych 5 45% 4 35% 3 25% 2 Jak ogólnie ocenia Pan/Pani działalność władz samorządowych w Państwa jednostce w mijającej kadencji, biorąc pod uwagę istniejące możliwości / uwarunkowania? 32,4% 43,9% 5 45% 4 35% 3 25% 2 15% 12,9% 15% 1 5% 5,3% 3,7% 0,5% 1,4% bardzo źle 2 3 4 5 6 bardzo dobrze Liderzy nie Liderzy Ogółem 1 5% 20
(Samo)ocena działalności władz w ostatniej kadencji W jakim stopniu, w Pana/Pani osobistym przekonaniu, udało się zrealizować zamierzenia władz samorządowych w mijającej kadencji? nie liderzy 1,1% 0,3% 2,8% 0,6% 4,5% 1,7% w niewielkim stopniu mniej niż połowę ok. połowy zamierzeń udało się zrealizować Doświadczenie lidera a realizacja zamierzeń 10 8 6 4 2 11,5% 11,4% 11,9% 17,9% 19, 18,6% liderzy 4,3% 65,4% 67,1% 66,1% 82,6% 19,1% 14,7% 59, 68,6% 11,8% 14,1% sporą część zdecydowaną część WSZYSTKIE zamierzenia udało się zrealizować 16,7% 72,2% 28,9% 65,8% 13, 11,1% 2,6% 1 2 3 4 5 6 Liczba kadencji 1,7% 0, trudno powiedzieć WSZYSTKIE zamierzenia udało się zrealizować zdecydowaną część sporą część ok. połowy zamierzeń udało się zrealizować mniej niż połowę w niewielkim stopniu NIC się nie udało zrealizować 21
Rozwój instytucjonalny Czy w ciągu mijającej kadencji dokonywaliście Państwo w Waszej jednostce samorządowej: samooceny metodą PRI 6, samooceny metodą CAF 23,2% samooceny za pomocą innego systematycznego narzędzia 20,4% nie dokonywaliśmy formalnej samooceny Typ gminy a realizacja procesu samooceny 54,4% 32, 56,6% 52,2% 55,4% 28, 18,8% 21,6% 23,1% 34,6% 22,9% 22,4% 21,5% 20, gminy wiejskie gminy miejsko-wiejskie gminy miejskie miasta na prawach powiatu nie dokonywaliśmy formalnej samooceny samooceny za pomocą innego systematycznego narzędzia samooceny metodą CAF samooceny metodą PRI 22
Ocena efektów kadencji w wybranych obszarach Wygląd miejscowości 96, 3,2% Dostępność placów zabaw dla dzieci Jakość \ stan dróg i ulic Wyposażenie publicznych placówek oświatowych Stan techniczny infrastruktury oświatowej Estetyka budynków użyteczności publicznej Pozyskiwanie środków z UE Gospodarka odpadami 92,3% 88, 85,3% 85, 84, 82,7% 81,2% 6,5% 8,8% 11,7% 11,8% 14,1% 13,3% 12,3% 3,5% Sytuacja w zakresie kanalizacji 78,4% 18,4% Czystość ulic i miejsc publicznych 77,3% 21,2% Stan techniczny budynków użyteczności publicznej 74,8% 21,4% zmieniło się na lepsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na gorsze trudno powiedzieć 4) Prosimy ocenić, jak w Pana/Pani przekonaniu w ciągu ostatniej kadencji w Państwa Gminie/Mieście zmieniły się następujące sprawy (w porównaniu z poprzednią kadencją): 23
Ocena efektów kadencji w wybranych obszarach Stan środowiska naturalnego 74,4% 21,1% Zaopatrzenie w wodę (stan sieci wodociągowej) Dostępność przedszkoli Praca urzędników administracji samorządowej Dostępność zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży Współpraca na linii władza-mieszkańcy Dostępność internetu w gospodarstwach domowych Działalność instytucji kultury 73,2% 72,2% 70,4% 68,5% 68,1% 65,3% 62,1% 24,4% 24, 25,4% 26,5% 26,7% 27,2% 33,9% 1,4% Współpraca z innymi JST 59,9% 35,3% Bezpieczeństwo na drogach 58,9% 33,7% Społeczna aktywność mieszkańców 58,9% 31,9% zmieniło się na lepsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na gorsze trudno powiedzieć 4) Prosimy ocenić, jak w Pana/Pani przekonaniu w ciągu ostatniej kadencji w Państwa Gminie/Mieście zmieniły się następujące sprawy (w porównaniu z poprzednią kadencją): 24
Ocena efektów kadencji w wybranych obszarach Jakość nauczania w szkołach podstawowych Działalność klubów sportowych Jakość nauczania w szkołach gimnazjalnych Klimat dla inwestorów tworzących miejsca pracy Bezpieczeństwo w miejscach publicznych Działalność instytucji opieki społecznej Jakość transportu publicznego na terenie gminy\miasta Sytuacja na rynku pracy Jakość nauczania w szkołach ponadgimnazjalnych Dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej Dostępność mieszkań komunalnych Dostęp do lekarzy specjalistów 53, 52,7% 51,3% 50,6% 48,6% 45,7% 23,2% 50,8% 22,5% 57,3% 20,6% 32,9% 20,4% 61, 16,6% 67,4% 12,9% 55,9% 39,8% 5,3% 39,8% 5, 40,6% 5,9% 40,4% 7,2% 43,9% 5,6% 47,8% 5,6% 13,1% 12,9% 11,2% 8,9% 43,5% 9,1% 9,4% 8,6% 7,3% 18,7% 12,5% zmieniło się na lepsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na gorsze trudno powiedzieć 4) Prosimy ocenić, jak w Pana/Pani przekonaniu w ciągu ostatniej kadencji w Państwa Gminie/Mieście zmieniły się następujące sprawy (w porównaniu z poprzednią kadencją): 25
Postrzeganie trudności w bieżącym zarządzaniu JST Co, w Pana/Pani przekonaniu stanowi NAJWIĘKSZĄ trudność w bieżącym zarządzaniu Państwa jednostką samorządową? brak adekwatnego finansowania zadań zleconych niewystarczające dochody własne niestabilność przepisów prawa, zmieniające się regulacje prawne ograniczenia decyzyjności władz samorządowych w niektórych nadmiar obciążeń związanych z wydatkowaniem funduszy unijnych niekorzystne zjawiska zachodzące w skali makroekonomicznej bierność obywateli, brak zainteresowania sprawami publicznymi niewłaściwa interpretacja prawa przez organy nadzoru konflikty pomiędzy władzą wykonawczą w samorządzie naciski polityczne, wpływ partii politycznych na funkcjonowanie samorządu niewystarczające kompetencje niektórych urzędników 5,5% 5,4% 10,6% 9,9% 9,3% 17,1% 14,5% 25,2% 50,6% 61,6% 58,4% niewystarczające dochody własne pow. 100 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. pow. 5 do 20 tys. mieszkańców do 5 tys. mieszkańców Trudności finansowe 0, 20, 40, 60, 80, brak adekwatnego finansowania zadań zleconych braki kadrowe w administracji lokalnej trudno powiedzieć inne źródło problemów 3,7% 2,1% 1, pow. 100 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców pow. 5 do 20 tys. mieszkańców do 5 tys. mieszkańców 0, 20, 40, 60, 80, 26
Wpływ decyzji centralnych na zarządzanie JST Która z poniżej wymienionych spraw miała NAJWIĘKSZE znaczenie dla działalności władz samorządowych w mijającej kadencji Reforma śmieciowa Nowy indywidualny wskaźnik zadłużenia JST 6-latki w szkołach Nowa perspektywa finansowa UE Zmiana finansowania przedszkoli Zintegrowane Inwestycje Terytorialne 8,9% 7,6% 22,2% 21,3% 40,2% 67, Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie tzw. Janosikowego "Pakiet obywatelski" MAC Nowelizacja ustawy o informatyzacji podmiotów realizujących zad. publ. inna sprawa trudno powiedzieć 2,8% 2,8% 2, 1, 4,5% 27
Sukcesy i niepowodzenia ostatniej kadencji Najważniejsze sukcesy władz samorządowych w deklaracjach respondentów: rozwój infrastruktury, integracja społeczna, nowe szkoły, pozyskane środki zewnętrzne i z UE, obniżenie zadłużenia, stabilizacja finansowa rozwój infrastruktury technicznej - możliwy dzięki środkom pozyskiwanym z funduszy europejskich (ich pozyskanie samo w sobie traktowane było przez wielu respondentów jako sukces samorządu), definiowany najczęściej w odniesieniu do poprawy stanu dróg lokalnych oraz rozbudowy sieci kanalizacyjnej rozwój infrastruktury społecznej wskazywano m.in. na rozwój infrastruktury sportowo-turystycznej, place zabaw, budowę i remonty świetlic środowiskowych, czy np. utworzenie punktów przedszkolnych. osiągnięcia w zakresie integracji i aktywizacji społecznej - integracja mieszkańców w działaniach na rzecz swoich miejscowości, realizacja potrzeb mieszkańców w oparciu o dialog społeczny prowadzący do zadowolenia społeczności lokalnych poprawa funkcjonowania oświaty - wyróżnić można cztery zasadnicze sposoby definiowania sukcesów w tym obszarze: poprawa wyników edukacyjnych, inwestycje w infrastrukturę oświatową zwiększenie organizacyjnej i finansowej efektywności funkcjonowania oświaty ochrona zasobów oświatowych w niekorzystnych uwarunkowaniach demograficznych Pytania otwarte (427 respondentów) skuteczna redefinicja celów polityki oświatowej ( otwarcie szkół na współpracę z rodzicami, organizacjami pozarządowymi i innymi instytucjami zewnętrznymi ) 28
Sukcesy i niepowodzenia ostatniej kadencji Najważniejsze niepowodzenia władz samorządowych w deklaracjach respondentów: Pytania otwarte (427 respondentów) problemy finansowe niedostatek środków na rozwój infrastruktury, wynikający z niewystarczających dochodów własnych Brak środków finansowych na realizację zadań inwestycyjnych ograniczenia możliwości korzystania ze środków UE Konieczność rezygnacji z ubiegania się o większe środki zewnętrzne, w tym UE, ze względu na ograniczone możliwości budżetu gminy w zapewnieniu udziału własnego w realizowanych zadaniach brak adekwatnego finansowania zadań zleconych Zwiększanie zadań bez zabezpieczenia środków finansowych braku skuteczności w ograniczaniu kosztów, które generują szkoły, niepowodzenie w reformowaniu struktur lokalnej oświaty postępująca recentralizacja zadań i odpowiedzialności Ograniczenie pola decyzyjności samorządowców. Obecnie samorządy bardziej przypominają radę narodową ze starych czasów niż w pełni niezależny organ decyzyjny. Idea samorządności uległa degradacji, bo to rząd znowu (rząd/sejm) wie lepiej, co samorządowcy robić powinni. Wpisanie samorządowców do roli administrujących jedynie, a nie kreujących aktywnie i zarządzających stanowi poważne zagrożenie dla rozwoju kraju 29
Sukcesy i niepowodzenia ostatniej kadencji Najważniejsze niepowodzenia władz samorządowych w deklaracjach respondentów: Pytania otwarte (427 respondentów) konflikty pomiędzy przedstawicielami organów samorządowych, konflikty w radzie, konflikty pomiędzy radą a liderem ograniczenia współpracy z innymi jednostkami samorządowymi, w tym szczególnie z administracją powiatową: brak jednolitych, wspólnych działań prorozwojowych samorządu gminy i powiatu niepowodzenia w zakresie aktywizacji społecznej oraz niedostatki współpracy pomiędzy mieszkańcami i samorządem brak możliwości rozwiązania problemów rynku pracy ( mało inwestycji, które przyniosły nowe miejsca pracy, zbyt duże bezrobocie na terenie gminy ) niepowodzenia związane z wdrażaniem planów zagospodarowania przestrzennego ( nieuchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pomimo czterech lat pracy nad nim, brak zakończenia procedur związanych ze zmianą planu zagospodarowania przestrzennego Gminy ) migracje, depopulacja ( wyprowadzanie się mieszkańców miasta do gmin wokół - ujemne saldo migracji, ucieczka młodzieży poza miejsce zamieszkania (duże miasta, inne państwa), zmniejszanie się liczby mieszkańców--emigracja zarobkowa - ujemny przyrost naturalny wyzwania związane z zapewnianiem bezpieczeństwa mieszkańców szczególnie w zakresie ochrony przeciwpowodziowej 30
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta 23,2% zdecydowanie TAK W naszej radzie istnieją grupy radnych, reprezentujące przeciwstawne interesy 25,1% 32,3% 17, 9,8% 48,3% 49,3% 2,4% 27,7% 71,3% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE Rada na ogół popiera wnioski zgłaszane przez Wójta \ Burmistrza \ Prezydenta 59,6% trudno powiedzieć Obrady rady na ogół są burzliwe i pełne emocji zdecydowanie TAK 17,9% 42,6% 28,7% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE Większość radnych ma wystarczające kompetencje do decydowania o sprawach gminy\miasta 53,9% 1, trudno powiedzieć 31,7% 20,8% 12,6% 91,3% 4,3% 7,7% 3,4% 66,5% 28, 1, 7,2% 5,5% zdecydowanie TAK raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE trudno powiedzieć zdecydowanie TAK raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE 12) W jakim stopniu prezentowane opinie opisują sytuację w Państwa jednostce samorządowej w czasie ostatniej kadencji? trudno powiedzieć 31
Rada na ogół popiera wnioski zgłaszane przez Wójta / Burmistrza / Prezydenta Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Rada na ogół popiera wnioski zgłaszane przez Wójta / Burmistrza / Prezydenta 7,5% 10,4% 61,2% 3,5% 2,7% 4, 1, 43,4% 62,9% 64,7% 51,5% zdecydowanie NIE raczej NIE raczej TAK zdecydowanie TAK 19,6% 10,7% 51,8% 10,7% 69,9% 2, 69,5% 4,2% 42,5% 51,5% 1,8% 20,9% 32,2% 30,5% 17,9% 18,4% 28, zdecydowanie TAK raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE W naszej radzie istnieją grupy radnych, reprezentujące przeciwstawne interesy zdecydowanie TAK 12) W jakim stopniu prezentowane opinie opisują sytuację w Państwa jednostce samorządowej w czasie ostatniej kadencji? raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE Obrady rady na ogół są burzliwe i pełne emocji 32
Rada na ogół popiera wnioski zgłaszane przez Wójta / Burmistrza / Prezydenta Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta W naszej radzie istnieją grupy radnych, reprezentujące przeciwstawne interesy 2,7% 1,6% 38,4% 63,7% 58,9% 2,5% 8,3% 65, 23,8% 7,1% 52,4% zdecydowanie NIE raczej NIE raczej TAK zdecydowanie TAK 0,5% 2,8% 38,8% 5,3% 28, 38,1% 33,3% 54,3% 56,6% 66,7% 39,9% zdecydowanie TAK 32,8% 24,2% 16,7% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE Większość radnych ma wystarczające kompetencje do decydowania o sprawach gminy\miasta zdecydowanie TAK 12) W jakim stopniu prezentowane opinie opisują sytuację w Państwa jednostce samorządowej w czasie ostatniej kadencji? 18,7% 12,6% 4,5% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE Obrady rady na ogół są burzliwe i pełne emocji 33
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Czym przede wszystkim, Pana\Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy\miasta? interesami grupy swoich wyborców 4 3 4,1% 12,9% 38,8% 25,9% podnoszeniem własnej popularności i zwiększaniem swoich szans wyborczych 4 3 3,6% 11,2% 32,4% 21,2% reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 5,9% 3,1% 17,1% 11,2% 2 38,8% 2 46,4% 2 54,7% dobrem ogółu mieszkańców i troską o rozwój całej gminy/miasta 57,1% 18,3% perspektywicznym (strategicznym) rozwojem gminy/miasta 64, 17,6% reprezentacją interesów mieszkańców gminy 79,9% 25,2% 34
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Czym przede wszystkim, Pana\Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy\miasta? 5,4% 1,5% 14,2% 8,8% 13,3% 2,8% 3,7% 57,8% 83, 49,6% 14,8% 81,5% 15,2% 11,5% 13,6% 1,5% 53, 28,8% 69,7% 26,9% 7,7% 42,3% 38,4% 53,8% reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 2 25,2% 31,9% 16,7% 11,5% reprezentacją interesów mieszkańców gminy gmina wiejska gmina miejskowiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu 35
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Czym przede wszystkim, Pana\Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy\miasta? interesami grupy swoich wyborców 4 3 4,1% 12,9% 38,8% 25,9% 26,1% 35,8% 3,7% 11,7% 8,5% 6,1% 31, 5,5% 37,2% 20,2% 3,2% 43,6% 17,2% 2, 47,5% interesami grupy swoich wyborców 4 3 2 2 dobrem ogółu mieszkańców i troską o rozwój całej gminy/miasta 57,1% 18,3% 38,8% 27,6% 6,7% zdecydowanie TAK 14,5% 24,5% 27,3% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE W naszej radzie istnieją grupy radnych, reprezentujące przeciwstawne interesy dobrem ogółu mieszkańców i troską o rozwój całej gminy/miasta 36
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Czym przede wszystkim, Pana\Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy\miasta? podnoszeniem własnej popularności i zwiększaniem swoich szans wyborczych 4 3 3,6% 11,2% 32,4% 21,2% 25,4% 34,3% 2,2% 9, 5,9% 6,1% 29, 4,1% 46,9% 12,8% 11,1% 3,7% 3, 51,1% 53,5% podnoszeniem własnej popularności i zwiększaniem swoich szans wyborczych 4 3 2 2 perspektywicznym (strategicznym) rozwojem gminy/miasta 46,4% 64, 17,6% 32,8% 5,2% zdecydowanie TAK 11, 26,6% 26,3% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE W naszej radzie istnieją grupy radnych, reprezentujące przeciwstawne interesy perspektywicznym (strategicznym) rozwojem gminy/miasta 37
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Czym przede wszystkim, Pana\Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy\miasta? reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 5,9% 3,1% 17,1% 11,2% 17,2% 23,1% 3, 49,3% 2,8% 2,1% 1, 1,1% 3,2% 5,1% 4, 15,9% 4,8% 56,6% 58,5% 51,5% reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 2 2 reprezentacją interesów mieszkańców gminy 79,9% 54,7% 25,2% 7,5% zdecydowanie TAK 20, 35,1% 38,4% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE W naszej radzie istnieją grupy radnych, reprezentujące przeciwstawne interesy reprezentacją interesów mieszkańców gminy 38
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Czym przede wszystkim, Pana\Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy\miasta? reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 5,9% 3,1% 17,1% 11,2% 28,6% 25, 3,6% 7,7% 22,1% 2,9% 52,9% 2,8% 1,8% 7,7% 5,4% 1,2% 4,4% 58,9% 53,3% reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 2 2 reprezentacją interesów mieszkańców gminy 79,9% 54,7% 25,2% 39,3% 3,6% zdecydowanie TAK 14,4% 26,2% 38,3% raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE Obrady rady na ogół są burzliwe i pełne emocji reprezentacją interesów mieszkańców gminy 39
Opinie na temat pracy RADY gminy/miasta Czym przede wszystkim, Pana\Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy\miasta? reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 5,9% 3,1% 17,1% 11,2% 2,7% 5,2% 8,7% 11,6% 3,8% 3,2% 50,3% 57,8% 16, 24, 48, 35, 15, 35, reprezentacją interesów swojej partii politycznej 4 3 2 2 reprezentacją interesów mieszkańców gminy 79,9% 54,7% 25,2% 34,4% zdecydowanie TAK 22,3% 12, 15, raczej TAK raczej NIE zdecydowanie NIE Rada na ogół popiera wnioski zgłaszane przez Wójta \ Burmistrza \ Prezydenta reprezentacją interesów mieszkańców gminy 40
Sposób rozumienia zadań samorządu PRIORYTETY ROZWOJOWE I WYZNACZNIKI SUKCESU JST 41
Priorytety działalności władz w ostatniej kadencji PRIORYTETY władz samorządowych w ostatniej kadencji inwestycje infrastrukturalne podnoszenie jakości usług publicznych \ komunalnych stabilizacja budżetu gminy\miasta sprawy społeczne (np. rozwiązywanie problemów społecznych, integracja mieszkańców) 16,6% 24,2% 31,3% 86,4% aktywizacja społeczna mieszkańców 15,8% bieżące zarządzanie, reagowanie na pojawiające się problemy 15,2% inna, ważna lokalnie sprawa 1,3% Prosimy określić, co było PRIORYTETEM władz samorządowych w ostatniej kadencji? Prosimy wskazać NIE WIĘCEJ NIŻ 2 ODPOWIEDZI z listy: 42
Priorytety działalności władz w ostatniej kadencji gmina wiejska gmina miejsko-wiejska inwestycje infrastrukturalne podnoszenie jakości usług publicznych 31, stabilizacja budżetu gminy\miasta 20,6% sprawy społeczne (np. rozwiązywanie 17,4% bieżące zarządzanie, reagowanie na 16,4% aktywizacja społeczna mieszkańców 14,1% inna, ważna lokalnie sprawa 1, gmina miejska N=384 88,5% inwestycje infrastrukturalne stabilizacja budżetu gminy\miasta 31,5% podnoszenie jakości usług publicznych 25,3% aktywizacja społeczna mieszkańców 19,2% bieżące zarządzanie, reagowanie na 16,4% sprawy społeczne (np. rozwiązywanie 15,1% inna, ważna lokalnie sprawa 2,1% miasto na prawach powiatu N=146 83,6% inwestycje infrastrukturalne 82,6% inwestycje infrastrukturalne 82,1% podnoszenie jakości usług publicznych 44,9% podnoszenie jakości usług publicznych 32,1% stabilizacja budżetu gminy\miasta 29, aktywizacja społeczna mieszkańców 28,6% sprawy społeczne (np. rozwiązywanie 15,9% stabilizacja budżetu gminy\miasta 25, aktywizacja społeczna mieszkańców 13, sprawy społeczne (np. rozwiązywanie 14,3% bieżące zarządzanie, reagowanie na inna, ważna lokalnie sprawa 10,1% 0, N=69 bieżące zarządzanie, reagowanie na inna, ważna lokalnie sprawa 3,6% 3,6% N=28 Prosimy określić, co było PRIORYTETEM władz samorządowych w ostatniej kadencji? Prosimy wskazać NIE WIĘCEJ NIŻ 2 ODPOWIEDZI z listy: 43
Priorytety działalności władz w ostatniej kadencji podnoszenie jakości usług publicznych \ komunalnych aktywizacja społeczna mieszkańców inwestycje infrastrukturalne 100 80 60 40 20 0 sprawy społeczne stabilizacja budżetu do 5 tys. mieszkańców pow. 5 do 20 tys. mieszkańców pow. 20 do 100 tys. mieszkańców pow. 100 do 500 tys. mieszkańców bieżące zarządzanie, reagowanie na pojawiające się problemy Prosimy określić, co było PRIORYTETEM władz samorządowych w ostatniej kadencji? Prosimy wskazać NIE WIĘCEJ NIŻ 2 ODPOWIEDZI z listy: 44
Kształcenie kadr 10 8 6 4 2 19,3% Prosimy określić, jak często pracownicy Państwa Urzędu biorą udział w zewnętrznych szkoleniach? 69,9% 7,9% 1,6% 1,3% bardzo często dość często dość rzadko bardzo rzadko trudno powiedzieć Brak danych: N=73 do 5 tys. mieszkańców Wielkość gminy a udział w szkoleniach pow. 5 do 20 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców pow. 100 tys. mieszkańców trudno powiedzieć bardzo rzadko dość rzadko dość często bardzo często 45
Ważność sektorów usług publicznych oświata i opieka przedszkolna 65,2% infrastruktura drogowa wodociągi i kanalizacja pomoc społeczna i mieszkania komunalne bezpieczeństwo publiczne ochrona i profilaktyka zdrowia czystość ulic i terenów publicznych wsparcie organizacji społecznych działalność instytucji kultury 10,8% 7,3% 6,9% 6,7% 22,5% 17,7% 45,1% 64,3% sport i rekreacja 6,5% tereny zielone, miejsca rekreacji 5,6% zajęcia pozalekcyjne dla dzieci 3,2% inna sfera 0,3% 24) Prawo nakłada na Gminę/Miasto obowiązek równoczesnej realizacji wielu zadań. Nie można z żadnego zrezygnować, ale przy planowaniu budżetu można niektóre z nich traktować jako ważniejsze. Które dziedziny, Pana/Pani zdaniem powinny być szczególnie WSPIERANE w konkretnej sytuacji Pana/Pani jednostki samorządowej? 46
% JST w poszczególnych kategoriach % JST ogółem Ważność sektorów usług publicznych 7 65,2% 64,3% gmina wiejska 7 6 5 4 3 2 1 45,1% 22,5% gmina miejsko-wiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu ogółem 17,7% 10,8% 6 5 4 3 2 1 oświata i opieka przedszkolna infrastruktura drogowa wodociągi i kanalizacja pomoc społeczna i mieszkania komunalne bezpieczeństwo publiczne ochrona i profilaktyka zdrowia 24) Prawo nakłada na Gminę/Miasto obowiązek równoczesnej realizacji wielu zadań. Nie można z żadnego zrezygnować, ale przy planowaniu budżetu można niektóre z nich traktować jako ważniejsze. Które dziedziny, Pana/Pani zdaniem powinny być szczególnie WSPIERANE w konkretnej sytuacji Pana/Pani jednostki samorządowej? 47
% JST w poszczególnych kategoriach % JST ogółem Ważność sektorów usług publicznych 7 gmina wiejska 7 6 5 4 3 2 gmina miejsko-wiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu ogółem 6 5 4 3 2 1 7,3% 6,9% 6,7% 6,5% 5,6% 3,2% 1 czystość ulic i terenów publicznych wsparcie organizacji społecznych działalność instytucji kultury sport i rekreacja tereny zielone, miejsca rekreacji zajęcia pozalekcyjne dla dzieci 24) Prawo nakłada na Gminę/Miasto obowiązek równoczesnej realizacji wielu zadań. Nie można z żadnego zrezygnować, ale przy planowaniu budżetu można niektóre z nich traktować jako ważniejsze. Które dziedziny, Pana/Pani zdaniem powinny być szczególnie WSPIERANE w konkretnej sytuacji Pana/Pani jednostki samorządowej? 48
Wyznaczniki sukcesu JST Wyznaczniki sukcesu gminy / miasta Rozwój infrastruktury gminnej 72,0 73,8 Rozwój infrastruktury gminnej Wysokość środków pozyskanych z funduszy UE Realizacja oczekiwań mieszkańców \ reprezentacja interesów wyborców Zadowolenie mieszkańców z usług publicznych realizowanych \ koordynowanych przez samorząd Korzystne wskaźniki gospodarcze (np. niska stopa bezrobocia, liczba podmiotów gospodarczych) 48,3 39,6 33,8 25,8 71,3 Wysokość środków pozyskanych z funduszy UE Realizacja oczekiwań mieszkańców \ reprezentacja interesów wyborców Zadowolenie mieszkańców z usług publicznych realizowanych \ koordynowanych przez samorząd Korzystne wskaźniki gospodarcze (np. niska stopa bezrobocia, liczba podmiotów gospodarczych) Wysoki poziom dochodów własnych 49,1 49,5 41,3 41,0 35,1 36,2 26,4 25,7 14,3 18,6 Wysoki poziom dochodów własnych Zaangażowanie mieszkańców w planowanie i kształtowanie rozwoju lokalnego 15,8 14,5 % wskazań ogółem Zaangażowanie mieszkańców w planowanie i kształtowanie rozwoju lokalnego Społeczna integracja mieszkańców 17,4 11,9 15,2 10,5 Społeczna integracja mieszkańców 12,1 10) Co jest, Pana/Pani zdaniem najważniejszym wyznacznikiem (miarą) SUKCESU gminy / miasta? % liderów % pozostałych 49
% wskazań w typach JST % wskazań ogółem Wyznaczniki sukcesu JST 80 70 60 50 40 30 20 10 0 48,3 Wysokość środków pozyskanych z funduszy UE 33,8 Zadowolenie mieszkańców z usług publicznych realizowanych \ koordynowanych przez samorząd 39,6 Realizacja oczekiwań mieszkańców \ reprezentacja interesów wyborców 15,8 Wysoki poziom dochodów własnych 25,8 Korzystne wskaźniki gospodarcze (np. niska stopa bezrobocia, liczba podmiotów gospodarczych) 71,3 Rozwój infrastruktury gminnej 14,5 Zaangażowanie mieszkańców w planowanie i kształtowanie rozwoju lokalnego 12,1 Społeczna integracja mieszkańców gmina wiejska gmina miejsko-wiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu 80 70 60 50 40 30 20 10 0 10) Co jest, Pana/Pani zdaniem najważniejszym wyznacznikiem (miarą) SUKCESU gminy / miasta? 50
Znaczenie priorytetów działalności władz w ostatniej kadencji Priorytety władz samorządowych a prawdopodobieństwo drugiej kadencji 45,6% 57,8% 31,8% 54,4% 32,5% 59,8% 32,6% 54, 33,3% 45,2% 45,2% 36, 18,4% 9,5% 12,6% 7,6% 13,2% 10,4% duże małe t.p. stabilizacja budżetu gminy\miasta bieżące zarządzanie, reagowanie na pojawiające się problemy aktywizacja społeczna mieszkańców Priorytety władz samorządowych w ostatniej kadencji sprawy społeczne (np. rozwiązywanie problemów społecznych, integracja mieszkańców) inwestycje infrastrukturalne podnoszenie jakości usług publicznych \ komunalnych 2) Prosimy określić, co było PRIORYTETEM władz samorządowych w ostatniej kadencji? Prosimy wskazać NIE WIĘCEJ NIŻ 2 ODPOWIEDZI z listy: 35) Jak Pan/Pani ocenia prawdopodobieństwo organizacji DRUGIEJ TURY wyborów na stanowisko Wójta / Burmistrza / Prezydenta w Państwa jednostce samorządowej? 51
Wpływ mieszkańców na decyzje władz samorządowych Przekonania o wpływie mieszkańców na decyzje władz 34,9% Wyznaczniki sukcesu gminy a postrzeganie zakresu wpływu mieszkańców 1,2% w ogóle nie mają wpływu 4,73 3,5% 15,7% 4, 24,2% 16,6% 2 3 4 5 6 mają bardzo duży wpływ Czy mieszkańcy mają REALNY WPŁYW na ważne decyzje podejmowane przez WŁADZE SAMORZĄDOWE? Średnie wskazań (1-7) 4,79 5,21 5,23 bardzo duże raczej duże raczej małe bardzo małe Ocena prawdopodobieństwa II tury w wyborach Zadowolenie mieszkańców z usług publicznych realizowanych \ koordynowanych przez samorząd Zaangażowanie mieszkańców w planowanie i kształtowanie rozwoju lokalnego Korzystne wskaźniki gospodarcze (np. niska stopa bezrobocia, liczba podmiotów gospodarczych) Wysokość środków pozyskanych z funduszy UE Społeczna integracja mieszkańców Realizacja oczekiwań mieszkańców \ reprezentacja interesów wyborców Rozwój infrastruktury gminnej Wysoki poziom dochodów własnych 5,15 5,11 5,09 5,08 5,05 4,97 5,31 5,3 Średnie wskazań (1-7) 52
Konsultacje społeczne 9 8 7 6 5 4 3 2 1 gmina wiejska gmina miejsko-wiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu OGÓŁEM 68,7% 67,1% 47,8% 44,3% 22,3% 21,9% 20,1% 17,2% 17,2% 8 7 6 5 4 3 2 1 konsultacje społeczne dotyczące dokumentów strategicznych przyjmowanych w gminie konsultacje społeczne dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego konsultacje społeczne dotyczące realizowanych w gminie\mieście inwestycji badania satysfakcji klientów Urzędu Miasta \ Gminy badania satysfakcji \ opinii klientów gminnych jednostek organizacyjnych konsultacje społeczne dotyczące ogólnego budżetu JST badania opinii mieszkańców na próbach innych niż reprezentatywne badania opinii publicznej na reprezentatywnej próbie budżet obywatelski 53
Styl przywództwa Co jest ważniejsze w PANA/PANI codziennych działaniach jako Wójt / Burmistrz / Prezydent? Wspólne rozwiązywanie problemów, czyli poleganie na rozwiązaniach wypracowanych wspólnie z mieszkańcami 4 3 6,2% 26,8% 70, 43,2% Realizacja interesów większości 4 3 9, 32,7% 23,7% 5,9% Sięganie po zasoby zewnętrzne (inne niż publiczne zasoby lokalne) 4 3 12,7% 35,3% 22,6% 4,8% 2 19,2% 2 43,8% 2 46, Przywództwo osobiste, czyli działanie według własnej wizji przyszłości gminy/miasta 4,5% 23,7% Poszukiwanie konsensusu 61,3% 17,5% Zarządzanie przy użyciu głównie zasobów własnej administracji i publicznych jednostek gminnych/miejskich 13,8% 59,8% N=354 (tylko liderzy) 12) Biorąc pod uwagę ostatnią kadencję, co było ważniejsze w PANA/PANI codziennych działaniach jako Wójt / Burmistrz / Prezydent? 54
Styl przywództwa Macierz składowych 1 2 (1) Przywództwo osobiste, czyli działanie według własnej wizji przyszłości gminy/miasta (5) Wspólne rozwiązywanie problemów, czyli poleganie na rozwiązaniach wypracowanych wspólnie z mieszkańcami (1) Poszukiwanie konsensusu (5) Realizacja interesów większości 0,786-0,319 0,034 0,942 (1) Zarządzanie przy użyciu głównie zasobów własnej administracji i publicznych jednostek gminnych/miejskich (5) Sięganie po zasoby zewnętrzne (inne niż publiczne zasoby lokalne) 0,799 0,273 Metoda wyodrębniania czynników - Głównych składowych. 12) Biorąc pod uwagę ostatnią kadencję, co było ważniejsze w PANA/PANI codziennych działaniach jako Wójt / Burmistrz / Prezydent? 55
Styl przywództwa Zarządzanie przy użyciu głównie zasobów własnej administracji i publicznych jednostek gminnych/miejskich Przywództwo osobiste, czyli działanie według własnej wizji przyszłości gminy/miasta Wspólne rozwiązywanie problemów, czyli poleganie na rozwiązaniach wypracowanych wspólnie z mieszkańcami 2,5% 1,9% 1,9% 7,8% 21,5% 35,2% 1,9% 15,2% 3,4% 19,9% 5,6% 0,6% 1,6% 1,6 0,6 Poszukiwanie konsensusu Przywództwo osobiste, czyli działanie według własnej wizji przyszłości gminy/miasta Wspólne rozwiązywanie problemów, czyli poleganie na rozwiązaniach wypracowanych wspólnie z mieszkańcami 1,2% 1,2% 0,3% 2,2% 12,4% 15,2% 43,2% 1,6% 11,2% 2,5% 22,7% 5,9% 0,9% 1,9% 2,2% 0,9% Sięganie po zasoby zewnętrzne (inne niż publiczne zasoby lokalne) 0,3% 1,2% 0,6% 16,5% 4, 2,7% 31,7% 0,3% 0,9% 0,6% 2,2% 9, Realizacja interesów większości 0,9% 5, 1,2% 14,3% 2,2% 8,7% 22,7% 1,2% 1,6% 0,3% 0,6% 5,6% 12) Biorąc pod uwagę ostatnią kadencję, co było ważniejsze w PANA/PANI codziennych działaniach jako Wójt / Burmistrz / Prezydent? 56
STATYSTYCZNY OBRAZ WYBORÓW 57
Frekwencja Odchylenie standardowe Frekwencja Odchylenie standardowe Frekwencja Frekwencja wyborcza według typu i rozmiaru JST* 47,32% Porównanie frekwencji w wyborach 2010 i 2014 r. I tura 47,4 35,31% 2010 2014 II tura 39,97% 6 5 4 3 2 1 7 6 5 4 3 2 1 41,42% do 5 tys. mieszkańców 47,84% pow. 5 do 20 tys. mieszkańców 50,77% pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców 54,72% pow. 100 tys. mieszkańców 10 8 6 4 2 0 10 8 6 4 2 0 * Stosunek liczby uprawnionych do głosowania w wyborach do sejmików wojewódzkich do liczby kart wydanych 58
Głosy nieważne 1,91% 1,66% 2,14% wójt, burmistrz, prezydent 2014 Szczebel wyborów a procent głosów nieważnych 3,8 3,66% 5,16% rady gmin i miasta na prawach powiatu 26,0 8,3 8,18% rady powiatów 2006 2010 2014 * Przyczyny nieważności głosów w wyborach w/b/p 67,3 16,67% 17,93% 12,7 12,06% sejmiki wojewódzkie 6,7 2010 28,05% 65,23% 6,72% 2006 24,8 71,04% 4,16% postawienie zbyt wielu znaków "x" niepostawienie znaku "x" inna przyczyna * Dane dla I tury wyborów 59
Bezalternatywni wójtowie/burmistrzowie/prezydenci Procent gmin, w których zarejestrowano tylko jednego kandydata (2014) wielkopolskie pomorskie śląskie opolskie kujawsko-pomorskie małopolskie podkarpackie lubelskie zachodniopomorskie warmińsko-mazurskie łódzkie mazowieckie lubuskie dolnośląskie świętokrzyskie podlaskie 0,8% 4,9% 6, 5,9% 7,9% 7,8% 7,3% 7,3% 8,5% 10, 14,1% 13,2% 13,2% 15, 14,6% 14,4% 12,3% gmina wiejska 0,8% gmina miejskowiejska 9,6% 12,2% 17,2% gmina miejska 2014 2010 Wybory bezalternatywne według typu jednostki samorządowej (2014) 0, miasto na prawach powiatu 60
KANDYDACI sejmiki wojewódzkie 3 Kobieta 44% 7 56% KANDYDACI rady gmin Mężczyzna 2010 2014 KANDYDACI- rady powiatów 68% 65% 29% 45% 71% 55% 32% 35% Kobieta 2010 2014 Mężczyzna Kobieta Mężczyzna 2010 2014 61
KANDYDACI sejmiki wojewódzkie Rodzaj komitetu wyborczego (2014) 4,2 21,32% 12,31% 62,16% KANDYDACI rady gmin kandydaci partyjni: 31,47% kandydaci partyjni: 74,47% 5,69% 26,57% 4,9 62,84% KANDYDACI- rady powiatów komitet wyborczy partii politycznej komitet wyborczy koalicji partii komitet wyborczy wyborców 8,59% 43,36% 37,86% 10,19% kandydaci partyjni: 53,55% komitet wyborczy organizacji lub stowarzyszenia 62
KANDYDACI rady gmin Rodzaj komitetu kandydata według typu i wielkości JST (2014) Inny komitet Inny komitet 10 9 8 7 6 5 4 Komitet ogólnopolski partii politycznej lub koalicji partii 47,1% 73,2% 72,5% 69,4% 10 9 8 7 6 5 4 Komitet ogólnopolski partii politycznej lub koalicji partii 43,3% 55,4% 62,6% 71, 75, 3 2 1 26,8% 27,5% 30,6% 52,9% 3 2 1 29, 25, 37,4% 56,8% 44,6% gmina wiejska gmina miejskowiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu do 5 tys. mieszkańców pow. 5 do 20 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców pow. 100 tys. do 500 tys. mieszkańców pow. 500 tys. mieszkańców Typ jednostki samorządowej Wielkość jednostki samorządowej 63
% gmin Druga tura wyborów wójtów/burmistrzów/prezydentów (2014) % gmin I tura II tura 10 9 16,7% 8 54,8% 7 66,7% 74,3% 6 5 4 83,3% 3 45,2% 2 33,3% 25,7% 1 I tura II tura 10 9 26,1% 8 35,3% 7 56,4% 57,6% 6 5 4 73,9% 3 64,7% 2 43,6% 42,4% 1 80, 20, gmina wiejska gmina miejskowiejska gmina miejska Typ jednostki samorządowej miasto na prawach powiatu do 5 tys. pow. 5 do 20 mieszkańców tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców Wielkość jednostki samorządowej pow. 100 tys. pow. 500 tys. do 500 tys. mieszkańców mieszkańców 64
Kandydaci i wybrani wójtowie/burmistrzowie/prezydenci (I i II tura) 2014 kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani Kobieta Mężczyzna Kobieta Mężczyzna 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 83,2% 16,8% 88,9% 11,1% 83,5% 16,5% 89,3% 10,7% 85,5% 14,5% 90, 10, 84,6% 15,4% 89,2% 10,8% 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 82,1% 17,9% 87,7% 12,3% 83,6% 16,4% 89,3% 10,7% 85,5% 14,5% 91,3% 8,7% 85,4% 14,6% 93,9% 6,1% 78,3% 21,7% 60, 40, gmina wiejska gmina miejskowiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu do 5 tys. mieszkańców pow. 5 do 20 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców pow. 100 tys. do 500 tys. mieszkańców pow. 500 tys. mieszkańców Typ jednostki samorządowej Wielkość jednostki samorządowej 65
Upartyjnienie startujących i wybranych w/b/p 10 Komitet ogólnopolski partii politycznej lub koalicji partii Inny komitet 9 8 7 6 5 4 3 2 1 75,3% 24,7% 82,1% 17,9% 75,2% 24,8% 83,6% 16,4% 70,8% 29,2% 79,2% 20,8% 48, 52, 56,9% 43,1% kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani kandydaci startujący kandydaci wybrani gmina wiejska gmina miejsko-wiejska gmina miejska miasto na prawach powiatu Typ jednostki samorządowej 66
Upartyjnienie startujących i wybranych w/b/p 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 73,7% 26,3% kandydaci startujący 78, 77,3% 22, 22,7% kandydaci wybrani Komitet ogólnopolski partii politycznej lub koalicji partii kandydaci startujący 84,5% 15,5% kandydaci wybrani 64, 36, kandydaci startujący 76,7% 23,3% kandydaci wybrani 45,1% 54,9% kandydaci startujący Inny komitet 56,7% 54,3% 43,3% 45,7% kandydaci wybrani kandydaci startujący 40, 60, kandydaci wybrani do 5 tys. mieszkańców pow. 5 do 20 tys. mieszkańców pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców Wielkość jednostki samorządowej pow. 100 tys. do 500 tys. mieszkańców pow. 500 tys. mieszkańców 67
Wyniki prezydenci miast Zmiana na stanowisku prezydenta Czy prezydent kandydował? 39% 61% 83% 17% Tak Nie Tak Nie Zmiana na stanowisku prezydenta według typu i wielkości jednostki samorządowej Nie Tak 67,2% 32,8% 51,2% 48,8% Nie Tak 55,9% 68,8% 80, 44,1% 31,3% 20, miasto na prawach powiatu gmina miejska pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców pow. 100 tys. do 500 tys. mieszkańców pow. 500 tys. mieszkańców Typ jednostki samorządowej Wielkość jednostki samorządowej 68
Zwycięzcy prezydenci miast doświadczenie władzy Liczba kadencji Liczba kadencji na stanowisku prezydenta 6 i więcej 5 4 3 2 1,9 10,3 14 16,8 19,6 8,6 28,6 14,3 22,9 20,0 1 2 3 4 5 6 i więcej Liczba kadencji na stanowisku lidera 51,4 Wybrani w I Wybrani w II n = 35 5,7 1 % prezydentów ogółem 37,4 11,1 22,2 9,7 n = 72 5,6 n = 107 1 2 3 4 5 Liczba kadencji na stanowisku lidera 69
DETERMINANTY WYNIKU WYBORCZEGO Uwaga! Na kolejnych slajdach ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE zrezygnowano tym samym z prezentacji rozkładów, których związek nie znalazł potwierdzenia w przeprowadzonych testach. 70
ZRÓŻNICOWANIA WYNIKÓW WYBORU LIDERA Czy w wyniku wyborów nastąpiła zmiana lidera? (tylko JST objęte badaniem, w których lider kandydował) 10 8 6 4 2 10 8 19,1% 21,9% 80,9% 78,1% 30,7% 36,6% 69,3% 63,4% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) 22,6% 33,1% 40, 23,1% tak nie 10 8 6 4 2 10 8 34,2% 32,9% 65,8% 67,1% 24,1% 30,8% 75,9% 69,2% 17,1% 17,1% 82,9% 82,9% 1 2 3 4 5 6 Liczba dotychczasowych kadencji lidera 28,6% 24,6% 38,3% 11,8% tak nie 6 6 4 2 77,4% 66,9% 60, 76,9% tak nie 4 2 71,4% 75,4% 61,7% 88,2% tak nie gmina wiejska gmina miejskowiejska Typ JST gmina miejska miasto na prawach powiatu do 5 tys. mieszkańców pow. 5 do 20 tys. mieszkańców Wielkość JST pow. 20 tys. do 100 tys. mieszkańców pow. 100 tys. mieszkańców 71
Wynik wyborów a ocena lokalnych warunków życia 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Prosimy powiedzieć, jak generalnie ocenia Pan\Pani Państwa gminę\miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? 26,4% 41, 22,5% 20,3% 41,9% 28,4% 5,9% 8,1% wygrał w I wygrał w II 29,2% 31,5% 23,6% 1,1% 7,3% 12,4% przegrał w II 12,7% 27,3% 40, 12,7% przegrał w I Rezultat wyborczy dotychczasowego lidera bardzo dobrze 6 5 4 3 2 bardzo źle 10 8 6 4 2 Prosimy powiedzieć, jak generalnie ocenia Pan\Pani Państwa gminę\miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? 67,4% 62,2% 60,7% 31,6% 36,5% 37,1% wygrał w I wygrał w II przegrał w II Rezultat wyborczy dotychczasowego lidera 40, 60, przegrał w I Prosimy powiedzieć, jak generalnie ocenia Pan\Pani Państwa gminę\miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? przegrał w I przegrał w II wygrał w II wygrał w I 16,7% 14,2% 50, 51,1% Dokonana przez liderów ocena lokalnych warunków życia znalazła swoje odzwierciedlenie w wyniku wyborczym w tych jednostkach, w których jakość życia oceniana była lepiej częściej dochodziło do zwycięstwa dotychczasowego lidera w pierwszej. 33,3% 17,4% 17,4% ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE dobrze średnio źle 6,7% 16,4% 14, 62,9% źle średnio dobrze 72
Ocena działalności władz samorządowych Jak ogólnie ocenia Pan/Pani działalność władz samorządowych w Państwa jednostce w mijającej kadencji, biorąc pod uwagę istniejące możliwości / uwarunkowania? ZALEŻNOŚĆ ISTOTNA STATYSTYCZNIE 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 81,3% 16,9% 72,3% 73,7% 24,1% 24,2% 32,2% 1,8% 3,6% 2,1% wygrał w I wygrał w II źle średnio dobrze przegrał w II RZECZYWISTE wyniki wyborów rezultat dotychczasowego lidera 67,8% przegrał w I 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 79, 19,7% źle średnio dobrze 84,6% 14,7% 66,9% 31,2% 74,4% 21,8% 1,3% 0,6% 1,9% 3,8% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) Widoczny jest związek pomiędzy oceną działalności władz samorządowych w ostatniej kadencji a rezultatami wyborów: im gorsza była ta ocena tym rzadziej lider był ponownie wybierany w pierwszej (a także tym częściej przegrywał w drugiej wyborów). Jednocześnie nie stwierdzono występowania zależności pomiędzy tą oceną a zarejestrowaną frekwencją wyborczą w I. 73
Znaczenie priorytetów działalności władz w ostatniej kadencji Priorytety władz samorządowych a WYNIKI WYBORÓW Wymienione w ankiecie możliwe priorytety działalności władz samorządowych: inwestycje infrastrukturalne sprawy społeczne (np. rozwiązywanie problemów społecznych, integracja mieszkańców) stabilizacja budżetu gminy/miasta bieżące zarządzanie, reagowanie na pojawiające się problemy aktywizacja społeczna mieszkańców podnoszenie jakości usług publicznych / komunalnych inna, ważna lokalnie sprawa 25, 16,7% 30,5% Odsetek wskazań w poszczególnych grupach wyników wyborów PRIORYTET władz samorządowych w ostatniej kadencji: stabilizacja budżetu gminy/miasta 35,8% ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE 40,7% nie kandydował wygrał w I wygrał w II przegrał w II przegrał w I Spośród wielu wymienionych możliwych priorytetów działalności władz samorządowych w ostatniej tylko jeden okazał się mieć istotny związek z rezultatem wyborczym. Otóż w tych JST, w których wśród priorytetów wskazano stabilizacja budżetu gminy/miasta częściej dochodziło do zmiany na stanowisku lidera. Warto zauważyć, na dość duży udział w tej grupie JST, w których ta zmiana dokonała się już w pierwszej. Analizując wyniki warto pamiętać, że jednostek w których wskazano na ten priorytet było w badaniu 24,4% 74
Ocena efektów kadencji a wynik wyborczy 4) Prosimy ocenić, jak w Pana/Pani przekonaniu w ciągu ostatniej kadencji w Państwa Gminie/Mieście zmieniły się następujące sprawy (w porównaniu z poprzednią kadencją) RZECZYWISTE wyniki wyborów rezultat dotychczasowego lidera 10 8 6 4 2 10 8 8,7% 9, 62,3% 67,9% 29, 23,1% wygrał w I Sytuacja na rynku pracy wygrał w II 22,2% 17, 63,3% 64,2% 14,4% 18,9% przegrał w II przegrał w I Sytuacja w zakresie kanalizacji 0,3% 1,2% 3,2% 14,9% 24,7% 25,8% 26,3% zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze zmieniło się na gorsze 10 8 6 4 2 10 8 5,7% 1,2% 1,2% 6,5% 13,6% 11,8% 93,1% wygrał w I Jakość \ stan dróg i ulic 13,8% 85,2% 81,7% 86,2% wygrał w II przegrał w II przegrał w I 0,6% 4,4% 1,8% 23,1% 36,7% 26,7% 38,6% ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE Współpraca na linii władza-mieszkańcy zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze zmieniło się na gorsze 6 4 2 84,8% wygrał w I 74,1% 71, 73,7% wygrał w II przegrał w II przegrał w I praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze 6 4 2 76,2% wygrał w I 63,3% 68,9% wygrał w II przegrał w II 59,6% przegrał w I praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze 75
Ocena efektów kadencji a wynik wyborczy ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE Sytuacja na rynku pracy Jakość \ stan dróg i ulic 10 8 6 4 2 10 8 6 4 2 8,7% 20,3% 63,5% 63,6% 27,8% 16,1% WYGRANA lidera ZMIANA lidera Sytuacja w zakresie kanalizacji 0,5% 2, 16,9% 26, 82,6% 72, WYGRANA lidera ZMIANA lidera zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze 10 95% 9 85% 8 75% 10 8 6 4 2 1,2% 4, 7,2% 12,6% 91,6% 83,4% WYGRANA lidera ZMIANA lidera Bezpieczeństwo na drogach 0,5% 2,1% 32, 49, 67,5% 49, WYGRANA lidera ZMIANA lidera zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze Spośród wszystkich trzydziestu czterech, wymienionych w ankiecie, elementów oceny lokalnych warunków życia, pięć okazało się mieć istotny związek z rezultatem wyborczym. Dotyczyły one sytuacji na rynku pracy, lokalnych dróg, lokalnej infrastruktury kanalizacyjnej i postrzegania stanu współpracy władz samorządowych z mieszkańcami. We wszystkich tych wypadkach lepsze oceny tych elementów związane były z sukcesem wyborczym dotychczasowego lidera. 76
Relacje pomiędzy organami władzy samorządowej a wyniki wyborów ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE Co, w Pana\Pani przekonaniu stanowi NAJWIĘKSZĄ trudność w bieżącym zarządzaniu Państwa jednostką samorządową? konflikty pomiędzy władzą wykonawczą w samorządzie (Wójt\Burmistrz\Prezydent) a Radą Odsetek wskazań w poszczególnych grupach wyników wyborów 2,4% wygrał w I 12,5% wygrał w II 20,7% przegrał w II Rezultat wyborczy dotychczasowego lidera (wójta/burmistrza/prezydenta) 24,1% przegrał w I lider PRZEGRAŁ wybory lider WYGRAŁ wybory 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Co, w Pana\Pani przekonaniu stanowi NAJWIĘKSZĄ trudność w bieżącym zarządzaniu Państwa jednostką samorządową? konflikty pomiędzy władzą wykonawczą w samorządzie (Wójt\Burmistrz\Prezydent) a Radą 23,5% 39,9% 20,6% 13,5% wygrał w I 27,6% 4,4 14,5% 7,8% 25, 21,1% 32,2% 30,3% 35,6% wygrał w II przegrał w II 7,3% 16,4% 29,1% 47,3% przegrał w I 22,0 W naszej radzie istnieją grupy radnych, reprezentujące przeciwstawne interesy trudno powiedzieć zdecydowanie NIE raczej NIE raczej TAK zdecydowanie TAK 77
Relacje pomiędzy organami władzy samorządowej a wyniki wyborów Obrady rady na ogół są burzliwe i pełne emocji 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 42,1% 41,8% 12,5% 2,3% wygrał w I 14,5% 43,4% 21,1% 41,1% 27,8% 19,7% 18,9% wygrał w II 12,2% 9,1% przegrał w II 36,4% 27,3% 25,5% przegrał w I Odsetek wskazań w poszczególnych grupach wyników wyborów trudno powiedzieć zdecydowanie NIE raczej NIE raczej TAK zdecydowanie TAK 10 ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Większość radnych ma wystarczające kompetencje do decydowania o sprawach gminy\miasta 4,2% 13,2% 5,6% 16,4% 12,9% 61,9% 22,4% 23,3% 50, 53,3% 41,8% 30,9% 14,2% 11,8% 11,1% 9,1% wygrał w I wygrał w II przegrał w II przegrał w I trudno powiedzieć zdecydowanie NIE raczej NIE raczej TAK zdecydowanie TAK Dane wskazują na istnienie zależności pomiędzy częstością występowania konfliktów w organach władzy samorządowej a rezultatami wyborów. Zestawienie uzyskanych wyników badania z wynikami wyborów wskazuje, że w tych JST, w których zdiagnozowano bardziej konfliktowe relacje zdecydowanie częściej dochodziło do utraty stanowiska przez lidera już w pierwszej wyborów. 78
Relacje pomiędzy organami władzy samorządowej a wyniki wyborów Czym przede wszystkim, Pana/Pani zdaniem, kierują się RADNI w Państwa jednostce przy podejmowaniu decyzji dotyczących spraw gminy/miasta? Odsetek wskazań w poszczególnych grupach wyników wyborów wygrał w I wygrał w II przegrał w II przegrał w I 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 22,3% 19,7% 13,3% 5,5% 54,8% 34,2% 38,9% 38,2% 12,9% 6,1% 27,6% 32,2% 14,5% 11,1% 29,1% 25,5% perspektywicznym (strategicznym) rozwojem gminy / miasta 2 3 4 podnoszeniem własnej popularności i zwiększaniem swoich szans wyborczych 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 wygrał w I 33,2% 54,5% 6,1% 3,2% wygrał w II 25, 48,7% 17,1% 7,9% przegrał w II 14,4% 56,7% 15,6% 7,8% przegrał w I 7,3% 58,2% 18,2% 14,5% reprezentacją interesów mieszkańców gminy 2 3 4 reprezentacją interesów swojej partii politycznej Upolitycznienie działalności lokalnych ciał przedstawicielskich obniża szanse wyborcze dotychczasowego lidera. W tych JST gdzie, zgodnie z deklaracjami, większą rolę w pracach rad odgrywają interesy partyjne, szanse na kontynuację władzy przez lidera maleją. 79
Ocena relacji społecznych a wynik wyborów ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE Co, Pana/Pani zdaniem, na ogół przeważa w RELACJACH POMIĘDZY LUDŹMI na terenie Państwa gminy / miasta: nieufność, ostrożność i INTERES PRYWATNY, czy też poczucie solidarności i DBAŁOŚĆ O DOBRO WSPÓLNE? 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 trudno powiedzieć przeważa poczucie solidarności i DBAŁOŚĆ O DOBRO WSPÓLNE przeważa nieufność, ostrożność i INTERES PRYWATNY 36,2% 40,5% 36, 43, 32,4% 20,8% wygrał w I 27, wygrał w II 25,8% 38,2% przegrał w II RZECZYWISTE wyniki wyborów rezultat dotychczasowego lidera 27,3% 25,5% 47,3% przegrał w I Odsetek wskazań w poszczególnych grupach: wyników wyborów frekwencji w I 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 trudno powiedzieć przeważa poczucie solidarności i DBAŁOŚĆ O DOBRO WSPÓLNE przeważa nieufność, ostrożność i INTERES PRYWATNY 35,9% 37, 34,5% 36,4% 31,5% 38,7% 27,9% 49,7% 31,5% 26,8% 35,7% 14,5% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) Widoczna jest wyraźna zależność pomiędzy sposobem postrzegania lokalnych relacji społecznych a rezultatami wyborów. W tych JST, w których, w ocenie liderów, panuje większa nieufność i mniejsza dbałość o dobro wspólne mniejsze są szanse na zachowanie stabilności działania władz samorządowych. 80
Ocena efektów kadencji a frekwencja wyborcza (I tura) 10 8 6 4 2 Kwartyle wyniku frekwencji (I tura) I (do 38,45%) II (do 44,23%) III (do 49,51%) IV (pow. 49,51%) 55,9% 37,2% Sytuacja na rynku pracy 6,9% 8,5% 14, 20, 65,2% 65, 66,4% 26,2% 21, 13,6% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze 11,5% 10,8% 19,7% 18,6% Analizę związków pomiędzy wynikami badania a stwierdzoną w 2014 roku frekwencją wyborczą przeprowadzono głównie w odniesieniu do zagregowanych danych obrazujących poziom uczestnictwa w I wyborów. W tym celu wyodrębniono (metodą zawiasów Tukey a) cztery grupy JST odpowiadające kolejnym kwartylom frekwencji: I (do 38,45%), II (38,46% - 44,23%), III (44,24% - 49,51%), IV (powyżej 49,51%). 10 8 6 4 2 10 8 6 4 2 Jakość transportu publicznego na terenie gminy\miasta 46, 42,4% 57,6% 31,7% 65, 65,1% 15,3% 16,3% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) 0,7% 1,4% 2,1% 3,6% 34,2% 39,2% 65,1% 59,5% 50,7% 51,1% 47,2% 45,3% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze Klimat dla inwestorów tworzących miejsca pracy zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze 81
Ocena efektów kadencji a frekwencja wyborcza (I tura) 10 8 6 4 2 Kwartyle wyniku frekwencji (I tura) I (do 38,45%) II (do 44,23%) III (do 49,51%) IV (pow. 49,51%) Dostępność mieszkań komunalnych 6,5% 6,2% 65,4% 71,2% 28,1% 22,6% 15,4% 9,5% 76,2% 78,8% 8,4% 11,7% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze 0,6% 1,3% 99,4% 98,7% Analiza danych wykazała istnienie NEGATYWNYCH zależności pomiędzy frekwencją wyborczą w I a oceną zmian w sześciu obszarach wskazanych na wykresach. Zależności te można interpretować w kategoriach aktywizacji elektoratu w sytuacji niezadowolenia z lokalnych warunków życia. 10 98% 96% 94% 92% 9 88% 10 8 6 4 2 Wygląd miejscowości 0,6% 3,2% 96,2% 7,8% 92,2% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) 6,6% 7,9% 0,7% 1,9% 0,7% 16,2% 17,8% 93,4% 91,4% 81,8% 81,6% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze Stan techniczny infrastruktury oświatowej zmieniło się na gorsze praktycznie się nie zmieniło zmieniło się na lepsze 82
Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) Frekwencja wyborcza a ocena lokalnych warunków życia ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Prosimy powiedzieć, jak generalnie ocenia Pan\Pani Państwa gminę\miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? 29, 30,8% 42,1% 41,1% 20,7% 19,2% 4,1% 6,9% 4,8% 21,8% 36,6% 26,8% 17,1% 30, 37,1% 4,2% 2,9% 9,2% 10,7% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) bardzo dobrze 6 5 4 3 2 bardzo źle 10 8 6 4 2 Prosimy powiedzieć, jak generalnie ocenia Pan\Pani Państwa gminę\miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? 71,1% 71,9% 28,3% 28,1% 58,4% 40,2% 47,1% 50,7% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) Prosimy powiedzieć, jak generalnie ocenia Pan\Pani Państwa gminę\miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? Wniosek zaprezentowany na poprzednim slajdzie (odnoszący się do zależności pomiędzy negatywnymi ocenami a mobilizacją wyborczą) znajduje potwierdzenie w analizie danych odnoszących się do zgeneralizowanej oceny lokalnej jakości życia. W JST, w których lokalna jakość życia była gorzej oceniana przez liderów odnotowano wyższą frekwencję wyborczą. 4 3 2 1 50, 33,3% 33,8% 27,1% 19,5% 16,7% 19,5% dobrze średnio źle 18,5% 23,2% 29,4% 28,9% źle średnio dobrze 83
Angażowanie mieszkańców a frekwencja wyborcza Czy w ciągu ostatniej kadencji realizowaliście Państwo: badania opinii publicznej na reprezentatywnej próbie 34,4% 15,4% 11,5% 7,7% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) badania satysfakcji \ opinii klientów gminnych jednostek organizacyjnych 33,1% 20,5% 19,1% 16,7% badania satysfakcji \ opinii klientów gminnych jednostek organizacyjnych 33,1% 20,5% 19,1% 16,7% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) konsultacje społeczne dotyczące dokumentów strategicznych przyjmowanych w gminie 78,3% 73,7% 63,1% 59,6% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) 23. Czy w ciągu ostatniej kadencji realizowaliście Państwo (wskazane działania) (na wykresach poziomych) ZAPREZENTOWANO WYŁĄCZNIE ZALEŻNOŚCI ISTOTNE STATYSTYCZNIE Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) 84
Angażowanie mieszkańców a frekwencja wyborcza Czy w ciągu ostatniej kadencji realizowaliście Państwo: 29,3% budżet obywatelski 14,7% 15,3% 9,6% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) konsultacje społeczne dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego 77,7% 72,4% 65, 53,2% 1 2 3 4 Frekwencja wyborcza I tura (kwartyle) 1 kwartyl (frekwencja do 38,45%) 4 kwartyl (frekwencja od 49,51%) konsultacje społeczne dotyczące dokumentów strategicznych przyjmowanych w gminie konsultacje społeczne dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego konsultacje społeczne dotyczące realizowanych w gminie/mieście inwestycji badania satysfakcji klientów Urzędu Miasta / Gminy konsultacje społeczne dotyczące ogólnego budżetu JST badania satysfakcji / opinii klientów gminnych jednostek organizacyjnych badania opinii mieszkańców na próbach innych niż reprezentatywne budżet obywatelski badania opinii publicznej na reprezentatywnej próbie 9,6% 7,7% 26,1% 18,6% 16,7% 23,6% 16, 35,3% 33,1% 29,3% 34,4% 53,2% 51,6% 43,6% 59,6% 58, 78,3% 77,7% % gmin w grupach skrajnych kwartyli frekwencji realizujących dane działanie Wymienione w ankiecie działania potencjalnie budujące partycypacyjny model lokalnego zarządzania: badania opinii publicznej na reprezentatywnej próbie konsultacje społeczne dotyczące realizowanych w gminie/mieście inwestycji badania opinii mieszkańców na próbach innych niż reprezentatywne konsultacje społeczne dotyczące ogólnego budżetu JST badania satysfakcji klientów Urzędu Miasta / Gminy budżet obywatelski badania satysfakcji / opinii klientów gminnych jednostek organizacyjnych konsultacje społeczne dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego 85
Angażowanie mieszkańców a frekwencja wyborcza FREKWENCJA w gminach realizujących i nierealizujących: JST nie realizujące JST realizujące Średnia frekwencja dla wszystkich gmin w badaniu = 44,21% konsultacje społeczne dotyczące dokumentów strategicznych przyjmowanych w gminie konsultacje społeczne dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego badania satysfakcji klientów Urzędu Miasta / Gminy badania satysfakcji / opinii klientów gminnych jednostek organizacyjnych budżet obywatelski 41, 43,2% 43,1% 42,6% 42, 44,9% 44,9% 45,5% 46,4% 46,5% badania opinii publicznej na reprezentatywnej próbie 39,9% 45,1% Spośród dziewięciu zaprezentowanych w ankiecie działań potencjalnie budujących partycypacyjny model lokalnego zarządzania, w przypadku sześciu stwierdzono występowanie zróżnicowania ze względu na poziom frekwencji wyborczej w wyborach lokalnych. W przypadku żadnego z tych działań nie odnotowano jednak zależności pozytywnej wyniki badania nie umożliwiają sformułowania wniosku o dobroczynnym wpływie tych aktywności na aktywizację wyborczą mieszkańców. Szczególnie warto podkreślić fakt braku oddziaływania realizacji budżetu obywatelskiego na zwiększenie frekwencji wyborczej. Jest to o tyle zaskakujące, że samorządy w których realizowano budżet obywatelski to jednostki częściej oceniane przez swych liderów jako miejsca, w których przeważa poczucie solidarności i dbałość o dobro wspólne. 86
Angażowanie mieszkańców a frekwencja wyborcza FREKWENCJA w gminach realizujących i nierealizujących: 48% 46% 44% 42% 4 38% 36% 34% frekwencja w JST, które nie realizowały frekwencja w JST, które realizowały frekwencja ogółem średnio dobrze Analiza danych wskazuje, że zróżnicowanie frekwencji wyborczej pomiędzy JST, w których realizowano i nie realizowano budżetu obywatelskiego związane jest z ogólną sytuacją tych jednostek. O ile w jednostkach, w których warunki życia oceniano negatywnie zróżnicowanie okazało się nieistotne statystycznie, o tyle w jednostkach ocenianych lepiej miało już znaczenie. Realizacja budżetu obywatelskiego nie oddziałuje na frekwencję w jednostkach borykających się z dużymi problemami (tych, które były negatywnie oceniane przez liderów jako miejsca do życia). W innych jednostkach (lepiej ocenianych) zróżnicowanie frekwencji pomiędzy samorządami, które realizowały budżet obywatelski i takimi, które go nie realizowały jest już istotne zależność ta jest negatywna. Jak generalnie ocenia Pan/Pani Państwa gminę/miasto, JAKO MIEJSCE DO ŻYCIA? 87