Instrumenty wsparcia obszarów wiejskich w ramach polityki spójności w okresie 2014-2020 Agnieszka Dawydzik, Dyrektor Departamentu Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju Istebna 14 lutego 2014 roku
Środki unijne dla Polski BUDŻET UE DLA POLSKI 2014-2020 Polityka spójności (EFRR, EFS, FS) Wspólna polityka rolna (EFFROW, EFMR) Instrumenty i programy bez kopert narodowych (np. Horyzont, Erasmus) 82,5 mld euro 32,1 mld euro ok. 4,9 mld euro 119,5 mld euro KWOTA DO ZAPROGRAMOWANIA w Umowie Partnerstwa 119,5 mld euro - ok. 4,9 mld euro (Instrumenty i programy Horyzont, Erasmus) = 114,6 mld euro, w tym ok. 5 mld euro na obowiązkowe transfery i programy z polityki spójności, np. CEF, FEAD) 2
System dokumentów programowych i operacyjnych na nową Zasady perspektywę programowania finansową UE perspektywy na lata 2014-2020 Umowa Partnerstwa (UP) jest dokumentem określającym strategię interwencji funduszy europejskich w Polsce w latach 2014-2020 w ramach trzech polityk unijnych: polityki spójności (PS); wspólnej polityki rolnej (WPR); wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb). UP stanowi ramy strategiczne dla przygotowywanych programów operacyjnych. Nadaje więc kierunek interwencjom finansowanym z funduszy europejskich, pozostawiając programom operacyjnym szczegółowe określenie zakresu wsparcia oraz możliwych instrumentów. Instrumentami realizacji Umowy Partnerstwa są: krajowe programy operacyjne (KPO) finansowane z PS programy finansowane z WPR i WPRyb regionalne programy operacyjne (RPO) Dokumenty te wraz z UP tworzą spójny system dokumentów strategicznych i programowych na nową perspektywę finansową.
Cele rozwojowe do 2020 roku Fundusze europejskie (EFSI) będą realizowały cele rozwojowe określone w Strategii Rozwoju Kraju 2020 Zwiększanie konkurencyjności gospodarki Poprawa spójności społecznej i terytorialnej Podnoszenie sprawności i efektywności państwa przez wszystkie 11 celów tematycznych wskazanych w projektach rozporządzeń UE 4
Programy operacyjne w nowej perspektywie finansowej UE Programy na lata 2014 operacyjne -2020 Program Fundusz Instytucja zarządzająca Polityka Spójności 1. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój; EFRR 2. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020; EFRR, FS 3. Program Operacyjny Polska Cyfrowa; EFRR 4. Program Operacyjny Pomoc Techniczna; FS Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 5. Program Operacyjny Polska Wschodnia program ponadregionalny; EFRR 6. Program Operacyjny Widza Edukacja Rozwój EFS 7. Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej; EFRR 8. Regionalne Programy Operacyjne; EFRR, EFS Zarządy województw WPR i WPRyb 1. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich EFRROW 2. Program Operacyjny Rybactwo i Morze EFMR Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 5
Alokacja na krajowe programy operacyjne
Alokacja na Regionalne Programy Operacyjne Alokacje na regionalne programy operacyjne mln EUR, ceny bieżące
WYMIAR TERYTORIALNY OBSZARY STRATEGICZNEJ INTERWENCJI Wymiar terytorialny wsparcia realizowanego w ramach polityki spójności Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne Miasta i dzielnice miast wymagające rewitalizacji Obszary przygraniczne Polska Wschodnia Obszary w szczególności wiejskie o najniższym dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe Inne obszary interwencji w układzie terytorialnym - zależnie od decyzji instytucji zarządzającej Podejście terytorialne oznacza odejście od postrzegania obszarów przez pryzmat granic administracyjnych na rzecz ich indywidualnych potencjałów, barier i wzajemnych zależności.
Wsparcie obszarów wiejskich ze środków polityki spójności Zgodnie z zapisami Umowy Partnerstwa interwencja z polityki spójności dotycząca obszarów wiejskich realizowana zarówno na poziomie krajowym jaki i regionalnym koncentrować się będzie przede wszystkim na: rozwoju przedsiębiorczości i lepszym wykorzystaniu kapitału ludzkiego, w tym reorientacji zawodowej rolników rewitalizacji społecznej i infrastrukturalnej; infrastrukturze wodno-kanalizacyjnej (w oparciu o szacunki Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych) i przeciwpowodziowej Daje to łączną kwotę wsparcia obszarów wiejskich środkami polityk spójności szacowaną na poziomie 5,2 mld euro.
Wsparcie obszarów wiejskich ze środków polityki spójności Na poziomie UP - w formie dedykowanych instrumentów lub kryteria referencyjne dla podmiotów na obszarach wiejskich (wskazanych przez IZ w SZOP) we właściwych programach krajowych i regionalnych na działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Programy krajowe: ok. 1, 86 mld euro PO PC ok. 800 mln euro PO WER ok. 500 mln euro PO IiŚ ok. 400 mln euro PO PW ok. 160 mln euro Programy regionalne (łącznie) ok.3,3 mld euro
Instrumenty Terytorialne Rozwój kierowany Lokalny przez Kierowany społeczność przez lokalną Społeczność (RKSL) CEL: zwiększenie udziału społeczności lokalnej w programowaniu i zarządzaniu rozwojem danego obszaru, a także lepsze dopasowanie usług do potrzeb mieszkańców, zwiększenie zaangażowania podmiotów niepublicznych w świadczenie usług publicznych, większe upodmiotowienie lokalnych społeczności. Instrument dobrowolny dla polityki spójności i polityki rybackiej, obligatoryjny dla WPR Zastosowanie RSKL będzie zależało do decyzji IZ danym programem operacyjnym Wykorzystane zostaną doświadczenia inicjatywy LEADER, realizowanej w ramach PROW 2007-2013 RSKL obejmie część działań na obszarach wiejskich, miejsko-wiejskich, miejskich oraz zależnych od rybactwa RSKL może być realizowany w trzech formułach: bezpośredniej, pośredniej i mieszanej 11
Wsparcie obszarów wiejskich ze środków polityki spójności Warunkiem efektywnego wspierania rozwoju obszarów wiejskich środkami europejskimi jest koordynacja zarówno na poziomie poszczególnych polityk - WPR, WPRyb i polityki spójności - jak i funduszy je realizujących - EFS, EFRR, EFRROW, EFMR -
Dziękuję za uwagę Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa www.mir.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl