Wybrane aspekty bezpieczeństwa energetycznego w projekcie nowej polityki energetycznej państwa Lublin, 23 maja 2013 r.
O czym będzie mowa Projekt nowej polityki energetycznej Polski (NPE) Bezpieczeństwo energetyczne Wybrane aspekty bezpieczeństwa energetycznego Bezpieczeństwo oraz dywersyfikacja źródeł i kierunków dostaw nośników energii Zabezpieczenie zdolności wytwórczych Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej Rozwój infrastruktury, zdolności magazynowych i przesyłowych Bezpieczeństwo pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego Zapewnienie stabilnych dostaw energii po akceptowalnych cenach Skuteczny nadzór właścicielski Skarbu Państwa w sektorze energetycznym Aktywna współpraca międzynarodowa i na forum UE Regionalny wymiar bezpieczeństwa energetycznego
Projekt nowej polityki energetycznej Polski Art. 13 ustawy prawo energetyczne: Celem polityki energetycznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Obowiązująca obecnie Polityka energetyczna Polski do 2030 roku (PEP2030) została przyjęta przez Radę Ministrów 10 listopada 2009 r. Zgodnie z przepisami ustawy prawo energetyczne, polityka energetyczna Polski opracowywana jest na okres czterech lat. W Ministerstwie Gospodarki podjęte zostały już wstępne prace nad założeniami do projektu nowej polityki energetycznej Polski. Do końca bieżącego roku planowane jest opracowanie projektu założeń i poddanie ich szerokiej debacie publicznej, także z udziałem partnerów społecznych. Realizowane są zadania, ujęte w programie działań wykonawczych stanowiącym załącznik do PEP2030.
Bezpieczeństwo energetyczne Stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska art. 3 pkt. 16 ustawy prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r., poz. 1059)
[%] Zabezpieczenie odpowiednich zdolności wytwórczych Struktura wiekowa urządzeń wytwórczych energii elektrycznej 50 40 47,53 44,47 30 20 10 17,33 17,96 13,37 14,04 7,02 4,95 6,71 7,91 6,81 3,11 4,66 4,15 0 kotły turbozespoły do 5 lat 5-10 lat 10-15 lat 15-20 lat 20-25 lat 25-30 lat ponad 30 lat
Zabezpieczenie odpowiednich zdolności wytwórczych Deklaracje inwestorów: ok 25 GW nowych mocy do 2030 (bez energetyki jądrowej), ok. 3,9 GW do 2016 Węgiel kamienny Węgiel brunatny Gaz ziemny biomasa Energia jądrowa
[ktoe] Dywersyfikacja struktury wytwarzania Struktura wytwarzania energii elektrycznej wg paliw 70000 60000 Paliwa do produkcji energii elektrycznej 50000 40000 30000 20000 10000 0 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2017 2019 2021 2023 2025 2027 2029 Węgiel kamienny Węgiel brunatny Gaz ziemny Produkty naftowe Energia odnawialna Energia Jądrowa Odpady
2010 2020 2030 2010 2020 2030 2010 2020 2030 2010 2020 2030 Prognoza uzależnienia Polski od importu surowców energetycznych 100 90 91,8% 90,1% 91,2% 80 70 66,6% 71,5% 75,8% 60 50 40 30 24,1% 31,1% 38,8% 20 10-20,7% -18% -7,2% 0-10 -20-30 Węgiel kamienny Ropa naftowa Gaz ziemny Łącznie Źródło: Polityka energetyczna Polski do 2030 roku/ Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię do 2030 roku
9 Dywersyfikacja kierunków dostaw
Perspektywy ograniczenia zależności od importu poprzez ew. eksploatację rodzimych złóż gazu niekonwencjonalnego
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 MW netto Bezpieczeństwo pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego 50000 45000 40000 Nowe Nowe moce moce (warunki przyłączeniowe) OZE OZE (moc dyspozycyjna) EL_Jądrowe Energetyka 35000 EC_Gaz Kogeneracja Gaz 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 EC_WK Kogeneracja WK EC_Przemysłowe Kogeneracja Przemysłowe El. Szczytowo-pompowe EL_Pompowe Węgiel Kamienny EL_WK_Stare Węgiel brunatny EL_WB_Stare Zapotrzebowanie na moc Zapotrzebowanie w szczycie (rrezerwa20%) na moc szczytową i margines mocy (+20%) Zapotrzebowanie na na moc moc w szczycie. szczytową netto
[%] Zabezpieczenie zdolności przesyłowych Struktura wiekowa infrastruktury przesyłowej 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 80 56 38 34 23 21 19 28 1 linie 400 kv linie 220 kv transformatory ponad 30 lat 20-30 lat poniżej 20 lat
Rozwój sieci przesyłowychok. 23 mld PLN do 2025 roku Źródło: PSE Operator
14 xxx Rozwój zdolności magazynowych
15 Zapewnienie stabilnych dostaw nośników energii po akceptowalnych cenach Prognoza popytu na energię elektryczną Energia pierwotna Energia finalna Energia finalna z korektą klimatyczną Data source: GUS (Polish Statistical Office)
Skuteczny nadzór właścicielski Skarbu Państwa w sektorze energetycznym Polityka właścicielska Skarbu Państwa uwzględniająca potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju Zachowanie aktywnej roli Skarbu Państwa w zakresie wybranych segmentów sektora energetycznego. Utrzymanie przez Skarb Państwa kontroli nad kluczowymi producentami paliw dla energetyki operatorami systemów przesyłowych największymi producentami i dostawcami energii elektrycznej i gazu ziemnego
Działania na forum międzynarodowym i UE Projekty wspólnego zainteresowania UE PL ujęta w 9 z 12 grup regionalnych Ok. 200 projektów otrzyma status PCI Przyśpieszona ścieżka otrzymywania pozwoleń dla PCI (maksymalnie 3 lata i 6 miesięcy) Możliwość ubiegania się o granty z CEF (5,1 mld Euro na sektor energetyki) Lista projektów zostanie przyjęta do końca roku Obszary współpracy międzynarodowej Państwa-konsumenci surowców energetycznych Energetyka jądrowa Technologie czystego węgla Nowe kierunki geograficzne- Azja, Afryka
Regionalny wymiar bezpieczeństwa energetycznego Energetyka rozproszona, Wsparcie z funduszy UE (RPO), Wzorcowa rola w oszczędzaniu energii, Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, Lokalne plany zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe
Podsumowanie Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego jest strategicznym celem polityki energetycznej państwa W projekcie nowej polityki energetycznej konieczne będzie szerokie i wieloaspektowe uwzględnienie problematyki bezpieczeństwa energetycznego Istotne wyzwanie, wymagające odpowiedniej współpracy partnerów na poziomie regionalnym stanowić będzie właściwe zdefiniowanie regionalnego wymiaru nowej polityki energetycznej, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów bezpieczeństwa energetycznego
dr Krzysztof Maryl Radca Ministra Gospodarki Dziękuję za uwagę. Ministerstwo Gospodarki Departament Energetyki Pl. Trzech Krzyży 3/5 00-507 Warszawa tel +48 22 693 50 00 fax +48 22 693 40 46 email mg@mg.gov.pl web www.mg.gov.pl