PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY UMOWA UCZNIA Z NAUCZYCIELEM PRZYRODY 1.Uczeń ma obowiązek punktualnego i systematycznego przychodzenia na zajęcia przyrody. 2.Uczeń pozostawia ład i porządek na swoim stanowisku pracy po zakończonej lekcji. 3.Na lekcje przyrody uczeń przynosi: podręcznik, zeszyt ćwiczeń, zeszyt przedmiotowy oraz przybory do pisania. 4.Uczeń na lekcji przyrody odpowiada, siedząc, chyba że istnieje powód do wezwania go do tablicy, mapy itp. 5.Podczas lekcji uczeń nie je, nie pije, nie żuje gumy. 6.Uczeń zobowiązany jest do przygotowania się do każdej lekcji; sprawdzenie wiadomości i umiejętności z ostatniej lekcji może mieć formę odpowiedzi ustnej lub 5-minutowej kartkówki. 7.W przypadku nieobecności na lekcji uczeń ma obowiązek uzupełnienia braków na najbliższe zajęcia. 8.Po zrealizowaniu obszerniejszego działu materiału uczeń pisze sprawdzian wiadomości oraz umiejętności. Jego termin ustala nauczyciel razem z uczniami co najmniej na tydzień wcześniej i zapisuje w dzienniku lekcyjnym, uczniowie notują go w zeszycie przedmiotowym. 9.Sprawdzian jest poprzedzony lekcją powtórzeniową, do której uczeń powinien się przygotować. 10.Sprawdzian jest obowiązkowy, ma formę pisemną lub praktyczną (np., korzystanie z mapy). 11.Jeżeli uczeń, z powodu usprawiedliwionej nieobecności, nie pisał sprawdzianu, przystępuje do zaliczenia materiału w innym, uzgodnionym z nauczycielem terminie. 12.W wypadku otrzymania oceny negatywnej ze sprawdzianu, uczeń może w ciągu dwóch tygodni od daty uzyskania tej oceny materiał zaliczyć. Wówczas w dzienniku lekcyjnym uczeń otrzymuje obok oceny negatywnej ocenę z zaliczenia. 13.Oceny wystawiane przez nauczyciela są jawne. Uczeń może poprosić o uzasadnienie. 14.Uczeń jest oceniany systematycznie. 15.Oceny z odpowiedzi ustnej zostają wpisane do dziennika lekcyjnego oraz do zeszytu przedmiotowego ucznia z komentarzem słownym. 16.Uczeń za swoją aktywność na lekcji może otrzymać ocenę lub +. Uzyskanie przez ucznia 5 plusów jest jednoznaczne z otrzymaniem oceny bardzo dobrej. 17.Uczeń ma prawo na początku lekcji zgłosić nieprzygotowanie bez podania przyczyny nie więcej niż trzy razy w okresie. Nauczyciel wpisuje wówczas w dzienniku lekcyjnym - 18.Powyższy punkt nie dotyczy lekcji, na których ma się odbyć powtórzenie lub zapowiedziany sprawdzian. 19.Uczeń jest zobowiązany do odrabiania prac domowych. 20.Praca domowa może mieć formę pisemną lub ustną. 21.Na koniec okresu ( roku) uczeń nie może dodatkowo odpowiadać, by uzyskać wyższą ocenę. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIÓW PODLEGAJĄCE KONTROLI: Wiadomości i umiejętności. Ćwiczenia praktyczne. Obserwacje Dokumentacja pracy ucznia: zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń. Logiczne i abstrakcyjne myślenie Czytanie ze zrozumieniem Wykorzystanie wiedzy w praktyce Korzystanie z różnych źródeł wiedzy OCENIANIU PODDANE ZOSTANĄ: Klasa IV: Sprawdziany kończące odpowiednie działy Odpowiedzi ustne na bieżąco (trzy ostatnie tematy) Aktywność i praca na lekcji Praca w ćwiczeniach Prace dodatkowe (dzienniczek pogody, zielniki, albumy, udział w konkursach) Zadania domowe Zajęcia terenowe Klasa V: Sprawdziany kończące odpowiednie działy Odpowiedzi ustne na bieżąco (trzy ostatnie tematy) Aktywność i praca na lekcji Praca w ćwiczeniach Znajomość mapy fizycznej Polski Prace dodatkowe Kartkówki Praca w grupach
Zadania domowe Zajęcia terenowe Prezentacje uczniów Klasa VI: Sprawdziany kończące odpowiednie działy Kartkówki Znajomość mapy fizycznej świata Aktywność i praca na lekcji Praca w ćwiczeniach Odpowiedzi ustne na bieżąco Prace dodatkowe (udział w konkursach, place plastyczne) Prezentacje uczniów Projekt Prace klasowe będą ocenianie według skali: 100,00% 90,00% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena bardzo dobra (5) 89,99% 70,00% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dobra (4) 69,99% 50,00% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dostateczna (3) 49,99% 30,00% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dopuszczająca (2) 29,99% 0,00% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena niedostateczna (1) Zgodnie z zasadami wewnątrzszkolnego oceniania uczeń musi obowiązkowo napisać sprawdzian. Jeżeli nie pisał w określonym terminie ma dwa tygodnie na jego napisanie, po wcześniejszym ustaleniu terminu i miejsca z nauczycielem uczącym. Prace pisemne planowane są na 35 minut. Dla uczniów z dysfunkcjami (dysleksja, dysortografia itp.) wydłuża się czas prac pisemnych do 45 minut. Na zajęciach przyrody dostosowuje się wymagania do indywidualnych potrzeb edukacyjnych ucznia poprzez: - wydłużanie czasu na odpowiedź i prace pisemne - zmniejszenie ilości zadań zadawanych do domu - zmniejszenie stopnia trudności zadań wykonywanych w szkole i zadań domowych - mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania - podawanie poleceń w prostszej formie - w miarę możliwości udzielanie dodatkowej pomocy, wyjaśnień - odwoływanie się do sytuacji życia codziennego - stwarzanie atmosfery życzliwości i bezpieczeństwa - dbanie o prawidłowe relacje z rówieśnikami - za włożony w wykonanie działań wysiłek chwalić i nagradzać - uczenie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych - stosowanie systemu wzmocnień pozytywnych. Ocenę negatywną, uczeń ma możliwość poprawy po wcześniejszym ustaleniu terminu i miejsca z nauczycielem uczącym. Uczeń informowany jest na bieżąco o wynikach nauczania: Wpis oceny do zeszytu przedmiotowego. Wpis oceny w ćwiczeniach przedmiotowych. Wpis oceny proponowanej i wystawianej w zeszycie do korespondencji Informacja ustna. Rodzice ucznia mają możliwość wglądu do sprawdzianu, które są przechowywane u nauczyciela przedmiotu. Każda praca pisemna (zeszyt, zeszyt ćwiczeń, sprawdziany, testy) sprawdzane są pod kątem kompletności notatek, ich poprawności merytorycznej, estetyki oraz poprawności ortograficznej. Przy: 2 błędach językowych, 3 błędach ortograficznych, 3 błędach interpunkcyjnych w pracach pisemnych (punktowanych) odejmowany jest jeden punkt, powyżej w/w liczy błędów dwa punkty. W pracach nie punktowanych przy w/w zasadach obniża się ocenę o 0,5 stopnia, powyżej w/w liczby błędów o jeden stopień. Uczeń ma obowiązek poprawy błędów, wskazanych przez nauczyciela.
Wyniki sprawdzianu wiadomości i umiejętności : początkowego, śródokresowego oraz rocznego w klasach IV, V, VI odnotowuje się w dzienniku: Wynik testu początkowego w procentach Wynik testu śródokresowego i końcowego - ocena W okresie od informacji o przewidywanej ocenie do chwili wystawienia oceny, uczeń może uzyskać wyższą ocenę od przewidywanej, jeżeli wykaże się dodatkową aktywnością, pracą, wiedzą i umiejętnościami zgodnymi z PZO ( kryteriami oceny). Kryteria oceniania dla poszczególnych klas opracowane są oddzielnie. KRYTERIA OCEN: Klasa IV Stopień celujący 6 otrzymuje uczeń, który: a) posiada wiedzę i umiejętności wykraczające poza poziom wiedzy i umiejętności ucznia klasy 4, - zaplanować, wykonać i udokumentować proste doświadczenie, obserwację, pomiar, - odczytywać treści tabel i schematów, - wyjaśnić proste zjawiska przyrodnicze, - wykorzystywać wiadomości umiejętności w praktycznym działaniu, b) bierze udział w konkursach przyrodniczych na poziomie co najmniej powiatu Stopień bardzo dobry 5 otrzymuje uczeń, który: opanował pełny zakres treści i umiejętności określony w podstawie programowej z przyrody, - wykonać proste doświadczenie, przeprowadzić obserwację lub pomiar, - bezpiecznie posługiwać się przyrządami do obserwacji i przyrządami pomiarowymi, - porównywać cechy budowy organizmów, - na podstawie opisu cech budowy określić funkcje narządów oraz przystosowania organizmów do środowiska, - krótko wyjaśnić treść zapisu słownego i rysunkowego, - planować swoje zajęcia i wypoczynek, - posługiwać się mapami, orientować je w terenie, - planować i prezentować działania, dzięki którym można poprawić wpływ człowieka na środowisko, - przeprowadzić pomiar składników pogody i udokumentować je zapisem. Stopień dobry 4 otrzymuje uczeń, który: nie opanował w pełni treści i umiejętności określonych podstawą programową z przyrody, ale opanował je na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe - dostateczne, - przeprowadzić obserwację lub wykona ć doświadczenie wg podanej instrukcji i udokumentować je, - odwzorować rysunkiem kształt i proporcje wybranych struktur, - określić przystosowania podanych organizmów do środowiska, - zaplanować swój dzień, - wskazać przykłady zachowań ludzi, które szkodzą środowisku lub je chronią, - oszacować odległość na oko, - odczytać treści map. Stopień dostateczny 3 otrzymuje uczeń, który: opanował treści i umiejętności określone w podstawie programowej z przyrody na poziomie nie przekraczającym wymagań podstawowych, - sformułować spostrzeżenia z prowadzonej obserwacji, - rozpoznać wybrane organizmy w swoim otoczeniu, - założyć i prowadzić hodowlę rośliny od nasiona, - odszukać w podręczniku wskazany tekst, - odczytać informacje z rysunku i schematu, - zorganizować miejsce i warunki do nauki oraz zaplanować jej czas, - orientować się w najbliższej okolicy wg obiektów, - obliczyć odległość w terenie. Stopień dopuszczający 2 otrzymuje uczeń, który: ma braki w opanowaniu treści i umiejętności określonych w podstawie programowej z przyrody, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki, potrafi pod kierunkiem nauczyciela:
- wykonać prostą obserwację lub doświadczenie i sformułować wnioski, - odszukać w tekście określoną informację, - rozwiązać prosty problem o niewielkim stopniu trudności. Stopień niedostateczny 1 otrzymuje uczeń, który: nie opanował treści i umiejętności zawartych w podstawie programowej z przyrody na poziomie koniecznym mimo zastosowanych przez nauczyciela środków zaradczych, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy przyrodniczej, nie potrafi wykonać obserwacji i doświadczenia o niewielkim stopniu trudności. Klasa V Stopień celujący 6 otrzymuje uczeń, który: a) posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza poziom wiedzy i umiejętności ucznia klasy 5 b) samodzielnie planuje i przeprowadza doświadczenia i obserwacje zjawisk przyrodniczych oraz procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym, c) potrafi wykonać doświadczenie i wykorzystać przyrządy, a także modele oraz wyjaśnić zjawiska i procesy przyrodnicze, wykazując związki przyczynowo-skutkowe, d) biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych, e) osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych co najmniej na poziomie powiatu Stopień bardzo dobry 5 otrzymuje uczeń, który: a) opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania przyrody, b) samodzielnie przeprowadza obserwacje, wykonuje doświadczenia i wyciąga wnioski, c) prawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów przyrodniczych w nowych sytuacjach. Stopień dobry 4 otrzymuje uczeń, który: nie opanował w pełni wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania przyrody, ale opanował je na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe dostatek - wykonać prostą obserwacje lub doświadczenia na podstawie rysunkowej instrukcji, - odszukać w źródłach pozapodręcznikowych informacje na określony temat, - rozwiązywać i wyjaśniać proste zjawiska i procesy przyrodnicze, - wykorzystywać wiadomości i umiejętności w praktycznym działaniu. Stopień dostateczny 3 otrzymuje uczeń, który: opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania przyrody na poziomie nie przekraczającym wymagań podstawowych, - sformułować cel i spostrzeżenia z obserwacji - odszukać zadania wg pisemnej instrukcji, - wykorzystać wiadomości i umiejętności do praktycznego działania np. 1. wskazać przykłady obiektów chronionych w Polsce, 2. ocenić stan środowiska na podstawie wyglądu drzew i liści, 3. zapobiegać procesowi korozji, Stopień dopuszczający 2 otrzymuje uczeń, który: ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania przyrody na poziomie podstawowym, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki, potrafi pod kierunkiem nauczyciela: - wykonać prostą obserwację lub doświadczenie i sformułować wnioski, - odszukać w tekście określoną informację, - rozwiązać praktyczny problem o niewielkim stopniu trudności. Stopień niedostateczny 1 otrzymuje uczeń, który: nie opanował wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania przyrody na poziomie koniecznym, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy przyrodniczej, nie potrafi wykonać obserwacji i doświadczenia nawet o niewielkim stopniu trudności. Klasa VI Stopień celujący 6 otrzymuje uczeń, który: posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza poziom wiedzy i umiejętności ucznia klasy 6
- planować, przeprowadzić i dokumentować doświadczenia służące rozwiązywaniu określonego problemu, - dokumentować doświadczenia, - oceniać wiarygodność wyników obserwacji i doświadczeń, - wykorzystywać źródła informacji, odczytywać zapisy słowne i graficzne oraz umowne znaki, - wyjaśniać zjawiska i procesy przyrodnicze, wykazujące związki przyczynowo-skutkowe, - w sposób biegły posługiwać się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów, osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych co najmniej na poziomie powiatu Stopień bardzo dobry 5 otrzymuje uczeń, który: opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania przyrody, - przeprowadzić, ocenić i dokumentować doświadczenia, - porównywać treści zapisu słownego i graficznego, - odnaleźć w bibliotece źródła informacji na zadany temat, - wykorzystywać literaturę popularno-naukową, informacje źródłowe i informacje TV, - dostrzegać i wyjaśniać zjawiska przyrodnicze, - interpretować dane przedstawione na wykresie lub diagramie. Stopień dobry 4 otrzymuje uczeń, który: nie opanował w pełni wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania przyrody, ale opanował je na poziomie przekraczającym wymagania podstawowe dostateczne, - wykonać prostą obserwację lub doświadczenie na podstawie instrukcji, - dokonywać charakterystyk i porównań wielkości np. lądów i oceanów, - posłużyć się rysunkiem, schematem do wyjaśnienia zjawisk przyrodniczych, - odszukać w źródłach pozapodręcznikowych informacje na określony temat, - wykorzystywać wiadomości i umiejętności w praktycznym działaniu, - odwzorowywać budowę komórek obserwowanych przez mikroskop. Stopień dostateczny 3 otrzymuje uczeń, który: opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania przyrody na poziomie nie przekraczającym wymagań podstawowych, - wykonać obserwację wg instrukcji słownej i graficznej, - posługiwać się prostym sprzętem laboratoryjnym, - dokonywać selekcji obserwacji, - wykorzystywać tabele, wykresy, diagramy jako źródła informacji, - przewidywać skutki lekceważenia zasad higieny, - rozpoznawać przedstawicieli wybranych grup zwierząt, - właściwie stosować zdobytą wiedzę i umiejętności w praktycznym działaniu. Stopień dopuszczający 2 otrzymuje uczeń, który: ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania przyrody na poziomie podstawowym - dostatecznym, ale braki te nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki, potrafi pod kierunkiem nauczyciela: - wykonać prostą obserwację lub doświadczenie i sformułować wnioski, - odszukać w tekście określoną informację, - rozwiązać praktyczny problem o niewielkim stopniu trudności. Stopień niedostateczny 1 otrzymuje uczeń, który: nie opanował wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania przyrody na poziomie koniecznym, a braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy przyrodniczej, nie potrafi wykonać obserwacji i doświadczenia nawet o niewielkim stopniu trudności.
Ewaluacji poddano przedmiotowy system oceniania z przyrody. Na podstawie prac pisemnych uczniów stwierdzono, że ustalone wcześniej wartości procentowe do przeliczania punktów z prac klasowych i sprawdzianów nie są do końca właściwie dobrane. Ustalono nowe progi procentowe do prac pisemnych we wszystkich klasach: 100 90% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena bardzo dobra (5) 89 70% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dobra (4)
69 50% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dostateczna (3) 49 33% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dopuszczająca (2) 32 0% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena niedostateczna (1) oraz progi procentowe dla uczniów posiadających problemy w nauce: 50 40% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dostateczna (3) 39 25% ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena dopuszczająca (2) 24 0 % ilości punktów w danej pracy klasowej lub sprawdzianie ocena niedostateczna (1) Zespół nauczycieli przyrody