Strategia działań prewencyjnych Państwowej Inspekcji Pracy w Budownictwie Warszawa kwiecień 2010 r. T.J. Zając W. Bakalarz K. Popielski L. Zając
ZałoŜenia skutecznej prewencji: Określenie celu Ustalenie określenie adresatów Dobór form i metod działania Pobudzenie adresatów do aktywności 2
Określenie celów: Istota działań prewencyjnych Cel podstawowy: - zmniejszenie liczby wypadków, głównie wypadków cięŝkich i śmiertelnych. Cele pośrednie: - upowszechnianie dobrych praktyk, - kształtowanie nawyków bezpiecznej pracy, - ograniczenie zagroŝeń wypadkowych.. 3
Cele c.d.: Przesłanki do określenia celów Szeroki front zadań inwestycyjnych w ramach EURO 2012 i dotychczasowe doświadczenia wynikające z prowadzonych przez PIP działań kontrolno nadzorczych, wskazują na konieczność podjęcia działań prewencyjnych na szeroką skalę. 4
Cele c.d.: Przesłanki do określenia celów Budownictwo charakteryzują jedne z najwyŝszych wskaźników ilości wypadków śmiertelnych, cięŝkich oraz z udziałem młodocianych w ogólnej liczbie wypadków. 5
Cele c.d.: Wskaźniki ilościowe wypadków Wypadki Budownictwo 2008 r./2009 r. Przemysł 2008 r./2009 r. Ogółem 9,9%/10 % 39,3%/34,5% Śmiertelne 24,3%/29,2% 18,7%/14,7% Ciężkie 19,1%/20,8% 41,2%/33,8% Młodocianych 14,5%/20,6% 40,6%/36% 6
Wypadki śmiertelne w budownictwie według liczby zatrudnionych w 2009r. (w odsetkach osób poszkodowanych) Źródło: dane PIP
Cele c.d.: Najczęstsze zdarzenia wypadków - blisko 40% to wypadki powodowane przewróceniem, upadkiem czynnika z wysokości i uderzenie oraz upadki z wysokości i uwięzienie zmiaŝdŝenie (przysypanie), - najwyŝszy wskaźnik poszkodowanych, których staŝ w zatrudnieniu nie przekracza jednego roku. Budownictwo 44% Przemysł 34% Rolnictwo 25,6% Górnictwo 19,6% 8
Cele c.d.: Inne wskazania - najwyŝszy odsetek wydawanych decyzji nakazowych wynikający z bezpośredniego zagroŝenie zdrowia i Ŝycia. Wstrzymanie prac 58,5% Skierowanie pracowników do innych prac 57,6% - zalecenia i wnioski ujęte w stanowisku ROP z dnia 16.03.2010 r. w odniesieniu do budownictwa. 9
Adresaci: Grupy adresatów nauczyciele, młodzieŝ szkół technicznych budowlanych i studenci wydziałów budownictwa szkół wyŝszych oraz młodzieŝ z OHP, pracodawcy małych i średnich firm budowlanych, występujących często jako podwykonawcy robót, 10
Adresaci: Grupy adresatów duŝe firmy budowlane pełniące często funkcje generalnego wykonawcy, firmy budowlane, gdzie w ostatnich latach odnotowano najwyŝsze wskaźniki wypadkowości. 11
Adresaci c.d.: Główne wskazania: dla kaŝdej grupy naleŝy określić dobrać formy i metody działań zmierzających do ograniczenia liczby wypadków, corocznie naleŝy ustalać coraz to nowe grupy pracodawców z branŝy, z którymi będzie podjęta współpraca współdziałanie, przy realizacji zadań prewencyjnych konieczne jest uwzględnienie i obecność innych organów i instytucji oraz mediów. 12
Adresaci c.d.: Grupy uczniów i studentów: W kaŝdym województwie naleŝy ustalić wykaz szkół i uczelni kształcących kadry dla potrzeb budownictwa, oraz pracodawców prowadzących naukę zawodu, gdzie dla ostatnich roczników przekazywana będzie wiedza specjalistyczna oraz podejmowane formy działań prewencyjnych. 13
Adresaci c.d.: Małe i średnie firmy: Spośród duŝej liczby małych i średnich firm naleŝy co roku ustalić grupę pracodawców, którzy pracują często, jako podwykonawcy na duŝych budowach. Pracodawcy Ci zachęcani będą do uczestnictwa w programie PIP Zdobądź dyplom PIP 14
Adresaci c.d.: DuŜe firmy budowlane: W kaŝdym województwie naleŝy ustalić i aktualizować wykaz duŝych firm (generalnych wykonawców) prowadzących inwestycje biorąc pod uwagę liczbę zatrudnionych (powyŝej 200 osób) oraz właściwość terytorialną. 15
Adresaci c.d.: DuŜe firmy budowlane wg województw: Białystok -4 Kielce - 10 Olsztyn - 13 Szczecin - 10 Bydgoszcz -13 Kraków - 37 Opole - 4 Warszawa- 60 Gdańsk -17 Lublin -16 Poznań-21 Wrocław -19 Katowice -47 Łódź-13 Rzeszów -18 Zielona G. -3 Razem jest to 305 firm (dla 300 zatrudnionych - 148 firm) 16
Formy i metody prewencji: Wobec nauczycieli uczniów i studentów Seminaria dla nauczycieli zawodu. Spotkania inspektorów pracy z uczniami i studentami. Konkursy wiedzy o bhp. Kontrole miejsc odbywania praktyk. 17
Formy i metody prewencji: Wobec małych i średnich firm Seminaria dla pracodawców i słuŝb bhp. Audyty inspektorskie akcenty na: - rzetelność oceny ryzyka, - przygotowanie pracowników do pracy, - wyposaŝenie w zabezpieczenia i ochrony, 18
Formy i metody prewencji: Wobec małych i średnich firm Upowszechnianie wśród pracodawców zasady zero tolerancji. Zachęcanie do udziału w konkursach: - bezpieczna budowa, - zdobądź dyplom pip, Popularyzacja wiedzy i dobrych praktyk. 19
Formy i metody prewencji: Wobec duŝych firm Seminaria z udziałem generalnych wykonawców i słuŝb bhp. - określenie misji firmy, - upowszechnienie systemu zarządzania sprawami bhp, 20
Formy i metody prewencji: Wobec duŝych firm Seminaria c.d. - upowszechnianie dobrych praktyk: ranga dla Instrukcji Bezpiecznego Wykonywania Robót i planu BIOZ, uprawnienia i odpowiedzialność osób w procesie inwestycyjnym, przygotowanie pracowników, 21
Formy i metody prewencji: Wobec duŝych firm Seminaria c.d. - upowszechnianie dobrych praktyk: ranga i rola słuŝb BHP i koordynatorów, identyfikacja firm i osób, okresowe audyty, 22
Formy i metody prewencji: Wobec duŝych firm Seminaria c.d. - upowszechnianie dobrych praktyk: analiza potencjalnych zagroŝeń wypadkowych, dostęp do procedur i instrukcji, standaryzacja zabezpieczeń w firmie, 23
Formy i metody prewencji: Wobec duŝych firm Preferowanie w procesie inwestycyjnym podwykonawców posiadających Dyplom PIP Odprawy koordynacyjne na budowach pierwszy etap budowy. Udział Inspektorów pracy w okresowych audytach na budowach. 24
Formy i metody prewencji: Firmy wypadkogenne Konsultacje z udziałem kierownictwa firm i słuŝb bhp: pogłębiona analiza wypadków, weryfikacja oceny ryzyka, analiza kosztów, program naprawczy. 25
Formy i metody prewencji: Firmy wypadkogenne Audyty z udziałem Inspektorów pracy: ocena i weryfikacja zastosowanych procedur naprawczych, działania korygujące. 26
Formy i metody prewencji: Wsparcie merytoryczne i medialne Akceptacja metod i form działania przez ROP. Upowszechnianie strategii wśród kadry OIP. 27
Formy i metody prewencji: Wsparcie merytoryczne i medialne Upowszechnianie strategii na konferencjach prasowych z udziałem pracodawców. Okresowe briffingi o efektach działań prewencyjnych strategii. 28
Formy i metody prewencji: Działania legislacyjne Zmiany w ustawie o zamówieniach publicznych. Zmiany w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. 29
Formy i metody prewencji: Działania legislacyjne Zmiany w ustawie o PIP. Doprecyzowanie przepisów dot. transportu bliskiego. Odpowiedzialność osób z uprawnieniami w przepisach szczegółowych. 30
Uaktywnienie adresatów: Efektywność działań Ograniczenie wyeliminowanie wypadków przy pracy. ObniŜenie kosztów wypadków. Uniknięcie podwyŝszonej składki wypadkowej. Poprawa stanu bezpieczeństwa w firmie. 31
Uaktywnienie adresatów: Efektywność działań Forma wyróŝnienia dla firmy: Bezpieczna Budowa, Pracodawca - organizator pracy bezpiecznej, Dyplom PIP. 32
Uaktywnienie adresatów: Efektywność działań Dyplom PIP rekomendacją do uwzględnienia w procesie inwestycyjnym (przetargi, podwykonawstwo) Pracodawca partner dla PIP (udział IP w audytach wewnętrznych). Uniknięcie konsekwencji z tytułu odpowiedzialności za nieprzestrzeganie przepisów i zasad bhp. 33
Strategia działań prewencyjnych Państwowej Inspekcji Pracy w Budownictwie DZIĘKUJEMY Warszawa kwiecień 2010 r.