Nazwa modułu: Hydraulika i hydrologia Rok akademicki: 2013/2014 Kod: GBG-1-309-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek: Budownictwo Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 3 Strona www: Osoba odpowiedzialna: dr inż. Różkowski Kazimierz (kazik@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr inż. Polak Krzysztof (kpolak@agh.edu.pl) dr inż. Galiniak Grzegorz (galiniak@agh.edu.pl) dr inż. Różkowski Kazimierz (kazik@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Student rozumie zjawisko cyklu hydrologicznego. Potrafi wpisać elementy bilansu wodnego w zlewnię. BG1A_W01, BG1A_W08 Aktywność na zajęciach, Kolokwium M_W002 Student posiada podstawową wiedzę z zakresu dynamiki wód podziemnych. Potrafi scharakteryzować i oszacować przepływ wód podziemnych w warunkach naturalnych i zakłóconych działaniami człowieka, a także dopływy do wybranych układów drenażowych. BG1A_W01, BG1A_W17, BG1A_U22, BG1A_K01, BG1A_K03, BG1A_W25, Aktywność na zajęciach M_W003 Student zna podstawy hydrostatyki i hydrodynamiki. BG1A_W01, BG1A_W25 M_W004 Zna podstawy teoretyczne obliczeń prędkości i natężenia przepływu w przewodach zamkniętych i korytach otwartych. BG1A_W01, BG1A_W06 1 / 5
Umiejętności M_U001 Student potrafi scharakteryzować i wyznaczyć składowe bilansu wodnego. Potrafi zinterpretować i wyznaczyć podstawowe parametry opisujące parowanie, opad atmosferyczny, odpływ powierzchniowy i podziemny. Aktywność na zajęciach, M_U002 Potrafi przeprowadzić i zinterpretować podstawowe pomiary hydrometryczne. M_U003 Student potrafi przeprowadzić inwentaryzację sieci wodociągowej. Zna zasady określania charakterystyki strat ciśnienia w instalacji oraz wyznaczania charakterystyk agregatu pompowego. BG1A_U05, BG1A_U06, BG1A_K06, BG1A_K07 M_U004 Potrafi wykonać i zinterpretować wyniki podstawowego próbnego pompowania. BG1A_W17, BG1A_W22, Kompetencje społeczne M_K001 Student zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące w laboratorium. Potrafi w sposób bezpieczny wykonać pomiary na instalacji wodociągowej. BG1A_K06 M_K002 Potrafi samodzielnie oraz w ramach pracy zespołowej rozwiązać stawiane przed nim zadania inżynierskie. BG1A_K05, BG1A_K06 Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne Inne terenowe E-learning Wiedza M_W001 Student rozumie zjawisko cyklu hydrologicznego. Potrafi wpisać elementy bilansu wodnego w zlewnię. 2 / 5
M_W002 M_W003 M_W004 Umiejętności M_U001 M_U002 M_U003 M_U004 Student posiada podstawową wiedzę z zakresu dynamiki wód podziemnych. Potrafi scharakteryzować i oszacować przepływ wód podziemnych w warunkach naturalnych i zakłóconych działaniami człowieka, a także dopływy do wybranych układów drenażowych. Student zna podstawy hydrostatyki i hydrodynamiki. Zna podstawy teoretyczne obliczeń prędkości i natężenia przepływu w przewodach zamkniętych i korytach otwartych. Student potrafi scharakteryzować i wyznaczyć składowe bilansu wodnego. Potrafi zinterpretować i wyznaczyć podstawowe parametry opisujące parowanie, opad atmosferyczny, odpływ powierzchniowy i podziemny. Potrafi przeprowadzić i zinterpretować podstawowe pomiary hydrometryczne. Student potrafi przeprowadzić inwentaryzację sieci wodociągowej. Zna zasady określania charakterystyki strat ciśnienia w instalacji oraz wyznaczania charakterystyk agregatu pompowego. Potrafi wykonać i zinterpretować wyniki podstawowego próbnego pompowania. + - - - - - - - - - - Kompetencje społeczne M_K001 M_K002 Student zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące w laboratorium. Potrafi w sposób bezpieczny wykonać pomiary na instalacji wodociągowej. Potrafi samodzielnie oraz w ramach pracy zespołowej rozwiązać stawiane przed nim zadania inżynierskie. Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) 3 / 5
Wykład Hydrosfera. Obieg wody w przyrodzie. Równanie bilansowe Penck a. Zlewnia jako jednostka bilansowa. Parametry fizycznogeograficzne zlewni. Charakterystyka składowych bilansu wodnego. Odpływ powierzchniowy i podziemny. Obserwacje stanów wody. Natężenie przepływów. Przepływy charakterystyczne. Infiltracja. Zasoby wód. Ruch wód podziemnych w środowisku gruntowym. Filtracja i fluacja. Urządzenia i metody drenażu wód podziemnych. Studnie i rowy odwadniające (melioracyjne). Spiętrzanie wód powierzchniowych i podziemnych. Budowle hydrotechniczne tamy i jazy wodne. Właściwości fizyczne cieczy, stosowane jednostki miar. Wykorzystanie podstaw hydrostatyki do wyznaczania parcia cieczy na poziomie dno, płaszczyznę pionową i pochyłą. Parcie hydrostatyczne na powierzchnie zakrzywione. Elementy hydrodynamiki. Charakterystyka strumieni wodnych. Rodzaje ruchów cieczy. Prawo zachowania masy równanie ciągłości strugi. Prawo zachowania energii równanie Bernoulliego interpretacja graficzna. Ruch cieczy w korytach otwartych. Spadek hydrauliczny. Określanie średniej prędkości i natężenia przepływu. Hydrauliczne obliczanie rowów i małych rzek. Wielkość i zasięg spiętrzeń. Ruch cieczy pod ciśnieniem w przewodach zamkniętych. Hydrauliczne obliczenia przewodów ciśnieniowych. Urządzenia do pomiaru ciśnienia, strat ciśnienia i natężenia przepływu w przewodach zamkniętych. laboratoryjne Pomiary hydrometryczne w ciekach. Inwentaryzacja laboratoryjnej instalacji wodociągowej. Określanie charakterystyki strat w instalacji przesyłowej na podstawie wyników inwentaryzacji. Pomiary hydrauliczne na instalacji wodociągowej. Interpretacja przebiegu charakterystyki pomiarowej, obliczenia uzupełniające, określanie charakterystyki strat ciśnienia w instalacji. Test wielostopniowego próbnego pompowania studziennego. Określanie podstawowych charakterystyk agregatu pompowego. Sposób obliczania oceny końcowej Ocena zostaje obliczona jako średnia arytmetyczna zaliczenia wykładów i ćwiczeń. Wymagania wstępne i dodatkowe Nie podano wymagań wstępnych lub dodatkowych. Zalecana literatura i pomoce naukowe 1. Byczkowski A., 1999: Hydrologia, t. 1 2. Wydawnictwo SGGW, Warszawa. 2. Gryboś R., 2002: Zbiór zadań z technicznej mechaniki płynów. PWN, Warszawa. 3. Jaworska B., Szuster A., Utrysko B., 1998 : Hydraulika i hydrologia. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa. 4. Matlak M., Szuster A., 2002: laboratoryjne z mechaniki płynów. PWN, Warszawa. 5. Mitosek M., 2001: Mechanika płynów w inżynierii i ochronie środowiska. PWN, Warszawa. 6. Soczyńska U. (red.), 1997: Hydrologia dynamiczna. Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa. Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Nie podano dodatkowych publikacji Informacje dodatkowe Zaliczenie ćwiczeń wiąże się z koniecznością uzyskania pozytywnych ocen z realizowanych w trakcie zajęć projektów. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Dopuszczalna jest jedna nieusprawiedliwiona nieobecność. Nieobecność na ćwiczeniach może być odrobiona z inną grupą, 4 / 5
ale tylko za zgodą prowadzących. Prowadzący może weryfikować stopień opanowania przez Studentów materiału zrealizowanego na poprzednich zajęciach dydaktycznych za pomocą dostępnych form sprawdzania wiedzy. Wykładowca może zweryfikować stopień opanowania przez Studentów materiału z wykładów poprzez kolokwium zaliczeniowe. Obecność i aktywność na wykładach może być premiowana podwyższeniem oceny końcowej z przedmiotu. Zaliczenie wykładów odbywa się na podstawie konspektu. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Udział w wykładach Udział w ćwiczeniach Przygotowanie do zajęć Przygotowanie sprawozdania, pracy pisemnej, prezentacji, itp. Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 1 godz 76 godz 3 ECTS 5 / 5