Krajowe Ramy Kwalifikacji: Walidacja Marek Frankowicz Uniwersytet Jagiellooski Seminarium KRK dla średniozaawansowanych Instytut badao Edukacyjnych, Warszawa, 14.02.2011
Definicje - Prowizorium KRK: Walidacja (potwierdzanie) efektów uczenia się proces potwierdzania, że określone, poddanie ocenie osiągnięcia w uczeniu się, uzyskane przez uczącego się, odpowiadają efektom wymaganym dla uzyskania danej kwalifikacji Potwierdzanie efektów uczenia się (validation) proces stwierdzania przez uprawnioną instytucję, czy dana osoba osiągnęła efekty uczenia się zgodne z odpowiednimi wymaganiami. Walidacja - w naukach technicznych i informatyce działanie mające na celu potwierdzenie w sposób udokumentowany i zgodny z założeniami, że procedury, procesy, urządzenia, materiały, czynności i systemy rzeczywiście prowadzą do zaplanowanych wyników. Walidacja (ang. validation) - potwierdzenie przez dostarczenie dowodu obiektywnego, że zostały spełnione wymagania odnośnie konkretnego użycia lub zastosowania (PN-EN ISO 9000:2001).
Kontekst europejski Zaleca się: stosowanie podejścia opartego na efektach uczenia się przy definiowaniu i opisywaniu kwalifikacji należy propagowad walidację ocenionych efektów uczenia się pozaformalnego i nieformalnego Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady w z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie ustanowienia europejskiego systemu transferu osiągnięd w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET)
Kontekst europejski II każdy poziom kwalifikacji powinien byd zasadniczo osiągalny przez osoby podążające różnymi ścieżkami edukacji i kariery Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (EQF)
RYNEK PRACY Piramida walidacji (W. Woźniak) certyfikacja kwalifikacji - DYPLOMY egzaminy Walidacja kompetencji walidacja efektów uczenia się edukacja formalna edukacja pozaformalna edukacja nieformalna
Zasady walidacji European guidelines for validating przedstawia zbiór zasad, na których powinna się opierad walidacja. Są wśród nich: Zasada dobrowolności Zasada przestrzegania prywatności osób ubiegających się o walidację Zasada równego dostępu oraz uczciwego traktowania Zasada zaangażowania różnych interesariuszy przy ustanawianiu systemu walidacji Zasada obecności w systemie mechanizmów doradztwa dla indywidualnych osób ubiegających się o walidację Zasada oparcia systemu walidacji na mechanizmach zapewniania jakości Zasada uczciwości, przejrzystości i wsparcia procesów, procedur i kryteriów walidacji przez system zapewniania jakości Zasada uwzględniania uprawnionych interesów interesariuszy oraz zrównoważonego udziału różnych zainteresowanych podmiotów Zasada obiektywizmu procesu walidacji i unikania konfliktu interesów Zasada posiadania odpowiednich kompetencji zawodowych przez osoby przeprowadzające ocenę
RYNEK PRACY DYPLOM/CERTYFIKAT potwierdzający kwalifikacje I N S T Y T U C J E P R O C E D U R Y egzamin portfolio udokumentowane doświadczenie mieszane lub inne WALIDACJA metody Informacja, poradnictwo, doradztwo edukacyjne i zawodowe IDENTYFIKACJA KOMPETENCJI KLIENT Jak walidowad? (W. Woźniak)
Edukacja ogólna Sprawdzian i egzaminy CKE/OKE Egzaminy eksternistyczne Nostryfikacja i legalizacja świadectw i dyplomów Uznawanie kompetencji zdobytych poza edukacją formalną, np. językowych Sektor kształcenia zawodowego i szkoleo egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe egzaminy czeladnicze i mistrzowskie rozwiązania branżowe projekty z walidacją w tle
Szkolnictwo wyższe: badania w ramach ekspertyzy dla MNSzW Uznawanie kompetencji językowych i informatycznych Uznawanie doświadczenia zawodowego Uwaga: sui generis walidacja zaczyna się pojawiad podczas rekrutacji na studia II stopnia, funkcjonuje walidacja uznaniowa ze strony dziekanów, kierowników studiów, nauczycieli akademickich
Szkolnictwo wyższe: validation s playground Zagraniczne przykłady dobrej praktyki (różnorodne) Obszary walidacji: Kompetencje nabyte na drodze formalnej poza sektorem szkolnictwa wyższego Kompetencje nabyte na drodze nieformalnej i pozaformalnej Walidacja vs. rekrutacja
Zespół WALIDACJA, 5 grudnia 2009 r. Kierunki prac w zakresie walidacji po roku 2009 Dokonad analizy wyników badao empirycznych pod kątem potrzeb docelowego modelu walidacji w Polsce oraz sformułowad wnioski z tej analizy. Pogłębiona analiza rozwiązao walidacyjnych w Europie i w Polsce analiza trendów. Przeanalizowad i określid możliwości wykorzystania istniejących systemów czy doświadczeo przy konstrukcji systemu walidacji (branżowych, lokalnych, korporacyjnych, przyjętych w zawodach regulowanych).
Zespół WALIDACJA, 5 grudnia 2009 r. Kierunki prac w zakresie walidacji po roku 2009 Możliwości i bariery włączenia we wspólny system różnych funkcjonujących rozwiązao dotyczących walidacji kompetencji pogłębiona analiza z udziałem różnych interesariuszy. Istnieje potrzeba/koniecznośd zaprojektowania bazy kwalifikacji (dyplomy, certyfikaty, świadectwa) istniejących w Polsce. Jakie informacje powinna zawierad taka baza? Kto powinien byd źródłem tych informacji? jakie podmioty mogą je zgłaszad, jakie warunki powinny spełniad te certyfikaty, jakie stosuje się procedury prowadzące do uzyskania certyfikatu.
Zespół WALIDACJA, 5 grudnia 2009 r. Kierunki prac w zakresie walidacji po roku 2009 Stopniowe wdrażanie systemu walidacji, poczynając od otwarcia istniejącego systemu egzaminów zewnętrznych (CKE/OKE) dla osób niebędących absolwentami edukacji formalnej, w tym możliwośd potwierdzania kwalifikacji zawodowych w zawodach ujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Jak zapewnid atrakcyjnośd systemu walidacji, aby przystępowały do niego instytucje/podmioty (branżowe, lokalne, inne) mające własne, sprawdzone od wielu lat rozwiązania? Jak zapewnid atrakcyjnośd systemu walidacji, aby przystępowały do niego osoby fizyczne, chcące potwierdzid swoje kompetencje?
Zespół WALIDACJA, 5 grudnia 2009 r. Kierunki prac w zakresie walidacji po roku 2009 Konieczne jest sporządzenie i aktualizowanie rejestru instytucji/placówek przeprowadzających egzaminy potwierdzające kwalifikacje i/lub walidację kompetencji oraz monitorowanie tych instytucji. Sposobem zapewnienia jakości całego procesu może byd udzielanie licencji/akredytacji (przez instytucję centralną) na przeprowadzanie egzaminów potwierdzających kwalifikacje i/lub walidację kompetencji (należy określid szczegółowe warunki takiej akredytacji, okres na jaki jest udzielana itp.) Opisanie profili kompetencyjnych osób przeprowadzających proces walidacji, wprowadzenie systemu licencji/akredytacji dla tych osób (z limitowanym czasem ich ważności). Otwarcie szkolnictwa wyższego na możliwośd walidowania kompetencji pokrewnych dla kierunku, zdobytych poza systemem szkolnictwa wyższego, np. absolwenci technikum.
Dziękuję za uwagę marek.frankowicz@gmail.com