Polska Rama Kwalifikacji

Transkrypt

1 Polska Rama Kwalifikacji w ramach projektu Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania KRK oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie Priorytet III poddziałanie PO KL Instytut Badań Edukacyjnych Beata Balińska

2 Globalizacja Zmiany technologiczne Zmiany demograficzne Zmiany na rynku pracy Konieczność uczenia się przez całe życie

3 Perspektywa uczenia się przez całe życie Perspektywa uczenia się przez całe życie bazuje na założeniach: równorzędności uczenia się w różnych formach, miejscach i okresach życia; identyfikacji, ocenie i uznawaniu efektów uczenia się niezależnie od formy, miejsca i czasu; proces uczenia się trwa od pierwszych do ostatnich lat życia

4 Dorośli Polacy po zakończeniu szkoły kształcą się dwukrotnie rzadziej niż mieszkańcy innych krajów europejskich.

5 W Unii Europejskiej w 2009 roku wśród osób w wieku lata dokształcało się 9,3% W Danii, Finlandii Szwecji oraz Szwajcarii i Wielkiej Brytanii ponad 20% W Polsce mniej niż 5 %

6 Bariery w uczeniu się przez całe życie w Polsce 1. związane z motywacją jednostek 2. związane z obszarem edukacji formalnej 3. związane z rynkiem szkoleń (edukacja pozaformalna) 4. systemowe i instytucjonalne 5. prawne 6. finansowe

7 Definicja Europejskiej Ramy Kwalifikacji Europejska Rama Kwalifikacji (ERK), to przyjęty w UE układ odniesienia umożliwiający porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w różnych krajach. W ERK wyróżniono osiem poziomów kwalifikacji określonych za pomocą wymagań dotyczących efektów uczenia się. (zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/C 111/01/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie)

8

9 ERK system odniesienia systemów krajowych Irlandia Malta Poziom 10 Poziom 9 ERK Poziom 8 Poziom 8 Poziom 8 ERK Poziom 7 Poziom 7 Poziom 7 Poziom 6 Poziom 5 Poziom 4 Poziom 3 Poziom 2 Poziom 1 ERK Poziom 6 ERK Poziom 5 ERK Poziom 4 ERK Poziom 3 ERK Poziom 2 ERK Poziom 1 Poziom 6 Poziom 5 Poziom 4 Poziom 3 Poziom 2 Poziom 1

10 ERK aktualnie w Europie Cedefop monitoruje proces tworzenia i wprowadzania 38 KRK w 34 krajach (27 państw członkowskich EU oraz Republika Macedonii, Chorwacja, Czarnogóra, Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Turcja). Szwajcaria prowadzi prace nad KRK i planuje włączyć się w działania europejskie w tym zakresie w 2012 roku.

11 ERK aktualnie w Europie Do końca 2011 roku 12 krajów planowało powiązanie kwalifikacji swojego kraju z ERK. Belgia (Flandria), Czechy, Dania, Estonia, Francja, Holandia, Irlandia, Litwa, Łotwa, Malta, Portugalia i Wielka Brytania (Anglia/Irlandia Północna, Szkocja, Walia). Włączanie poziomów ERK do krajowych świadectw i dyplomów rozpocznie się w 2012 roku.

12 Budowa krajowego systemu kwalifikacji Polska, tak jak inne kraje Unii Europejskiej, zmienia podejście do edukacji, wzmacnia powiązania pomiędzy edukacją a rynkiem pracy, wspiera mobilność pracowników i uelastycznia proces pozyskiwania kwalifikacji Polska Rama Kwalifikacji umożliwi łatwy, nieskrępowany rozwój zawodowy i osobisty na dowolnym etapie życia Uczenie się przez całe życie jest niezbędnym elementem strategii indywidualnego sukcesu

13 Polska Rama Kwalifikacji (PRK) Opis wzajemnych relacji między kwalifikacjami, integrujący różne krajowe podsystemy kwalifikacji, służący większej przejrzystości, dostępności i jakości kwalifikacji, stworzony dla potrzeb rynku pracy i społeczeństwa obywatelskiego. W szczególności, zawiera on opis hierarchii poziomów kwalifikacji każda kwalifikacja jest umieszczona na jednym z tych poziomów. Każdemu z tych poziomów przyporządkowany jest odpowiadający mu poziom w Europejskiej Ramie Kwalifikacji.

14 Polska Rama Kwalifikacji to możliwość zdobywania dyplomów, certyfikatów, świadectw bez względu na: formę kształcenia (w szkole, poza szkołą) czas kształcenia

15 edukacja formalna szkoły, uczelnie, inne instytucje kształcące edukacja pozaformalna szkolenia, staże, kursy uczenie się nieformalne w pracy, życiu codziennym, z książek, internetu, od znajomych

16 Efekty uczenia się - definicje W Polskiej Ramie Kwalifikacji efekty uczenia się, podobnie jak w Europejskiej Ramie Kwalifikacji, podzielono na trzy następujące grupy: wiedza umiejętności kompetencje społeczne

17 Efekty uczenia się - definicje Wiedza - zbiór uzasadnionych sądów (opisów faktów, teorii oraz zasad postępowania) będących wynikiem poznawczej działalności człowieka. W kontekście Europejskiej Ramy Kwalifikacji wiedzę opisuje się jako teoretyczną lub faktograficzną.

18 Efekty uczenia się - definicje Umiejętności zdolność do stosowania wiedzy i korzystania z know-how w celu wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. W kontekście ERK umiejętności określa się jako umysłowe (kognitywne - obejmujące myślenie logiczne, intuicyjne i kreatywne) oraz praktyczne (związane ze sprawnością i korzystaniem z metod, materiałów, narzędzi i instrumentów).

19 Efekty uczenia się - definicje Kompetencje społeczne udowodniona (w pracy, nauce oraz w rozwoju osobistym) zdolność stosowania posiadanej wiedzy i umiejętności z uwzględnieniem zinternalizowanego (uwewnętrznionego) systemu wartości. Dla potrzeb ERK te kompetencje określa się bazując na kategoriach odpowiedzialności i autonomii.

20 Polska Rama Kwalifikacji (PRK)

21 Poziomy w Polskiej Ramie Kwalifikacji ERK Stopień meta PRK uniwersalne Deskryptory generyczne I stopień gen PRK Deskryptory generyczne II stopień gen. Właściwe dla edukacji ogólnej Właściwe dla edukacji zawodowej Właściwe dla szkolnictwa wyższego

22 PRK Deskryptory generyczne właściwe dla edukacji zawodowej II stopień gen. Deskryptory właściwe dla edukacji zawodowej Sektorowe ramy kwalifikacji Określone na szczeblu centralnym (ustawa/rozporządzenie) Określone na szczeblu sektorów PRK Deskryptory generyczne właściwe dla edukacji zawodowej III stopień gen. Standardy wymagań dla danej kwalifikacji Podstawa programowa (G/NG) Programy szkoleń (e.pozaform)

23 Rodzaje kwalifikacji Kwalifikacje pełne i kwalifikacje cząstkowe Kryterium wyróżnienia - objętość kwalifikacji Kwalifikacje złożone i kwalifikacje składowe Kryterium wyróżnienia - możliwość podziału efektów uczenia się na oddzielnie potwierdzane mniejsze zestawy (moduły)

24 Co przygotowujemy? Założenia systemu kwalifikacji w Polsce, w tym projekt ramy kwalifikacji projekt raportu referencyjnego, w którym opisany zostanie sposób, w jaki PRK odnosi się do Europejskiej Ramy Kwalifikacji, projekt instytucji ds. krajowego systemu kwalifikacji w tym: Standardy zapewniania jakości kwalifikacji, Standardy walidowania kompetencji uzyskanych na drodze formalnej, pozaformalnej i nieformalnej, System akumulacji i przenoszenia zaliczonych osiągnięć, Zasady przypisywania kwalifikacji do poziomów w PRK Portal Polskiej Ramy Kwalifikacji, będący źródłem informacji o tym, jakie kwalifikacje na jakim poziomie są w Polsce dostępne i jak je można uzyskać Krajowy Rejestr Kwalifikacji

25 Polska Rama Kwalifikacji nasze podejście Badania naukowe, których wyniki mają dostarczyć niezbędnej wiedzy do zaprojektowania spójnego systemu kwalifikacji w Polsce Badania Debata Debata społeczna, która pozwala na uwzględnienie stanowiska uczestników systemu kwalifikacji i skorzystanie z ich doświadczeń Wiedza ekspertów, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych Wiedza ekspercka System kwalifikacji, w tym Polska Rama Kwalifikacji

26 Badania w ramach projektu KRK Zaplanowane w projekcie badania służyć mają uzyskaniu wiedzy na temat aktualnej sytuacji w obszarach: Edukacji formalnej (w tym edukacji ogólnej, zawodowej, szkolnictwa wyższego) Edukacji pozaformalnej Nieformalnego uczenia się Walidacji efektów uczenia się Zapewniania jakości kwalifikacji Wiedza zdobyta na tej podstawie będzie służyć budowaniu krajowego systemu kwalifikacji

27 Debata społeczna Prowadzona jest debata społeczna nad modelem Polskiej Ramy Kwalifikacji. Pierwszy etap debaty odbywał się od lutego do połowy czerwca 2011 r., drugi zaczął się w listopadzie 2011 r. W debacie uczestniczą przedstawiciele: administracji publicznej organizacji pracowników i pracodawców instytucji rynku pracy, w tym agencji zatrudnienia instytucji oferujących pomoc oraz wsparcie edukacyjne i szkoleniowe osobom poszukującym pracy nauczycieli, wykładowców, trenerów Konsultacje społeczne trwają, a postęp prac jest stale prezentowany na seminariach, konferencjach i innych spotkaniach z interesariuszami.

28 Krajowy rejestr kwalifikacji - założenia Zawiera informacje na temat dostępnych w Polsce kwalifikacji: poziom w PRK rodzaj/kategoria kwalifikacji instytucje, które mają prawo nadawać daną kwalifikację wymagania dla danej kwalifikacji dotyczące efektów uczenia się sposób ich walidowania Wpisanie do rejestru równocześnie oznacza przypisanie tej kwalifikacji do poziomu w PRK Wpisanie do rejestru odbywa się po merytorycznej ocenie zasadności włączenia danej kwalifikacji do rejestru Wszelkie zaświadczenia i dyplomy nie wpisane do krajowego rejestru kwalifikacji będą funkcjonowały na dotychczasowych przedsystemowych zasadach

29 Walidacja Kwalifikacje pełne Nadają wyłącznie instytucje działające na podstawie ustaw o oświacie i szkolnictwie wyższym Te instytucje nadają kwalifikacje nie tylko osobom, które uczestniczyły w prowadzonych przez nie programach nauczania prowadzących do kwalifikacji, ale także osobom które nabyły wymagane kompetencje w inny sposób Kwalifikacje cząstkowe Nadają instytucje działające na podstawie ustaw o oświacie i szkolnictwie wyższym (między innymi kwalifikacje w zawodach szkolnych) Nadają instytucje wskazane w krajowym rejestrze kwalifikacji jako uprawnione do nadawania określonej kwalifikacji cząstkowej

30

31 PRK szansą i wyzwaniem dla szkolnictwa zawodowego Doradztwo dla ludzi młodych wchodzących na rynek pracy Przygotowanie młodych ludzi do odniesienia sukcesu w życiu zawodowym wyzwaniem dla Europy Źródło: Cedefop, Saloniki,

32 Dobre praktyki w innych krajach Na drodze do niezależności i dorosłości młodzież podejmuje ważne kroki usamodzielniając się: Wybór właściwej ścieżki uczenia się Znalezienie i utrzymanie zatrudnienia Reagowanie na szybkie zmiany w świecie, które wpływają na ich życie osobiste i zawodowe Projekty z Danii i Słowenii, efekty: Zapobieganie wykluczeniu społecznemu młodzieży Powrót młodzieży do edukacji Skuteczne wejście na rynek pracy Projekt Start-Up Café (Uniwersytet Leuven, Belgia) wspieranie przedsiębiorczości

33

34 Znajdź nas na Facebooku

35 Projekt systemowy Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Instytut Badań Edukacyjnych Biuro Projektu Krajowych Ram Kwalifikacji ul. Górczewska 8, Warszawa tel.: (22) , krkbiuro@ibe.edu.pl