INSTRUKCJA OBSŁUGI Model samochodu Relly 4WDRtR2.4 GHz Nr produktu 238006 Strona 1 z 13
6. Uwagi dotyczące baterii i akumulatorków Przechowuj baterie/akumulatorki poza zasięgiem dzieci. Nie pozostawiaj baterii/akumulatorków luzem. Istnieje ryzyko połknięcia ich przez dzieci lub zwierzęta. W takim wypadku natychmiast skontaktuj się z lekarzem! Zabrania się doprowadzać do zwarcia baterii/akumulatorków, demontować ich lub wrzucać do ognia. Istnieje ryzyko wybuchu! Cieknące lub uszkodzone baterie/akumulatorki mogą powodować oparzenia chemiczne skóry. Noś odpowiednie rękawice ochronne. Nigdy nie ładuj zwykłych baterii (nie akumulatorków).istnieje ryzyko pożaru i wybuchu! Ładuj wyłącznie akumulatorki przeznaczone do tego celu. Używaj odpowiednich ładowarek. Przestrzegaj zachowania właściwych biegunów podczas umieszczania baterii/akumulatorków lub podczas podłączania akumulatorka napędowego (przestrzegaj znaków plus/+ i minus/-). Aby uniknąć uszkodzenia spowodowanego cieknącą baterią/akumulatorkiem wyjmij baterie/akumulatorki z nadajnika jeśli urządzenie nie jest używane przez dłuższy czas (np. w trakcie składowania. Całkowicie odłącz baterię napędową od sterownika prędkości. Ładuj akumulatorki mniej więcej co trzy miesiące. W przeciwnym razie może wystąpić ich całkowite rozładowanie co spowoduje nieprzydatność akumulatorków do użycia. Zawsze wymieniaj cały komplet baterii lub akumulatorków w nadajniku. Nigdy nie stosuj razem całkowicie naładowanych baterii/akumulatorków z bateriami częściowo rozładowanymi. Zawsze używaj baterii/akumulatorków tego samego typu i pochodzących od jednego producenta. Nigdy nie stosuj razem baterii i akumulatorków! Używaj baterii lub akumulatorków. Strona 2 z 13
7. Ładowanie baterii a) Ładowanie baterii napędowej pojazdu Pojazd ten może być używany wyłącznie z bateriami napędowymi NiMH 6 ogniwowymi (napięcie znamionowe 7.2 V). Dostawa nie zawiera akumulatorków napędowych. Należy zamówić je osobno. Pozwala to na dokonanie wyboru stosowania taniej baterii dla początkujących lub wysokiej jakości profesjonalnej baterii o dużej pojemności. Bateria napędowa dostarczana jest w stanie rozładowanym i należy ją naładować. Zanim bateria osiągnie swoją maksymalną moc, należy kilkakrotnie ją w pełni naładować i rozładować. Wysokiej jakości baterie napędowe posiadają większą pojemność umożliwiającą dłuższą obsługę pojazdu oraz oferują wyższe napięcie wyjściowe pod obciążeniem. Dzięki temu wzrasta moc silnika oraz osiągi w zakresie przyspieszenia i prędkości. Używając kilku baterii napędowych lub akumulatorków należy rozważyć zakup wysokiej klasy ładowarki. Urządzenie takie zwykle posiada funkcję szybkiego ładowania. Akumulatorki podgrzewają się w stanie naładowania lub rozładowania (podczas jazdy pojazdu). Poczekaj aż akumulatorki osiągną temperaturę pokojową przed przystąpieniem do ich ładowania. Postępuj identycznie po procedurze ładowania. Nie stosuj akumulatorka w pojeździe dopóki nie schłodzi się on do odpowiedniej temperatury po ładowaniu. Używaj wyłącznie ładowarki odpowiedniej dla danego typu stosowanych baterii. W celu ładowania wyjmij baterię napędową z pojazdu. b) Ładowanie akumulatorków w nadajniku dołączony nadajnik może nie posiadać gniazda ładowania; patrz dołączona instrukcja obsługi nadajnika. W takim przypadku wyjmij baterie i naładuj je na zewnątrz nadajnika. Jeśli nadajnik wyposażony jest w gniazdo ładowania, przed podłączeniem ładowarki sprawdź czy w nadajniku znajdują się akumulatorki. Ładowanie zwykłych baterii (nie akumulatorków) grozi pożarem lub wybuchem! Zalecamy nie ładować akumulatorków bezpośrednio w nadajniku ale za pomocą wysokiej klasy ładowarki dla poszczególnych ogniw. Akumulatorki w nadajniku nie mogą być poddawane szybkiemu ładowaniu, ponieważ powoduje to uszkodzenie nadajnika i nadmierne przegrzanie ogniw w nadajniku. Przestrzegaj maksymalnego dopuszczalnego prądu ładowania oznakowanego na nadajniku lub w instrukcji obsługi systemu zdalnego sterowania. Używaj wyłącznie ładowarki przeznaczonej dla odpowiedniej liczby ogniw w nadajniku i odpowiedniego typu akumulatorka. Strona 3 z 13
8. Oddawanie do eksploatacji a) Wyjmowanie nadwozia pojazdu nadwozie pojazdu zamocowane jest zaczepkami które należy wyciągnąć z kołków mocujących. Zdejmij także tylny spojler. Teraz można unieść nadwozie pojazdu. b) Instalacja przewodu antenowego odbiornika Przewód antenowy odbiornika 2.4 GHz jest bardzo krótki. Pasująca rurka antenowa znajduje się w zakresie dostawy pojazdu. Jeśli przewód antenowy pojazdu nie został umieszczony w uchwycie, poprowadź go ostrożnie przez uchwyt od dołu ku górze. Wepchnij przewód antenowy do rurki antenowej i podłącz rurkę antenową do mocowania na pojeździe. Upewnij się, że przewód antenowy nie wystaje i nie dotyka napędu lub wału napędowego. Nigdy nie skracaj przewodu antenowego! Nigdy nie zwijaj przewodu antenowego! Spowoduje to znaczne ograniczenie zasięgu! Aby uzyskać najlepszy zasięg antena odbiornika pojazdu musi być skierowana pionowo ku górze. c) Przystąpienie do obsługi nadajnika Otwórz zasobnik baterii w nadajniku i umieść w nim nowe baterie lub w pełni naładowane akumulatorki. Przestrzegaj prawidłowych biegunów (plus/+ i minus/-), patrz oznakowanie na zasobniku baterii. Następnie zamknij zasobnik baterii. Włącz nadajnik. Sprawdź funkcje nadajnika. Przestrzegaj dołączonej instrukcji obsługi systemu zdalnego sterowania. Strona 4 z 13
d) Umieszczanie baterii napędowej w pojeździe Uwaga! Nie należy jeszcze podłączać baterii napędowej do sterownika prędkości. Najpierw włącz nadajnik, patrz rozdział 8. c). Ważne! Pojazd ten można obsługiwać wyłącznie z bateriami napędowymi NiMH 6 ogniwowymi (napięcie znamionowe 7.2 V). Użycie baterii napędowej o większej liczbie ogniw powoduje ryzyko pożaru wskutek przegrzania sterownika prędkości. Ponadto, napęd pojazdu zostanie przeciążony i ulegnie uszkodzeniu (np. dyferencjał). Spowoduje to utratę gwarancji/rękojmi! Otwórz dwa haczyki z taśmami w uchwycie baterii i umieść baterię napędową w mocowaniu. Zalecamy umieszczanie baterii napędowej w taki sposób, aby jej przewody połączeniowe skierowane były w kierunku tylnej osi. Zapobiegnie to zakłóceniom mechaniki układu kierowniczego ze strony przewodów połączeniowych. Zamocuj baterię napędową za pomocą dwóch haczyków i taśmy. e) Podłączenie baterii napędowej do sterownika prędkości Sprawdź, czy sterownik prędkości jest wyłączony (pozycja włącznika WYŁ ) Włącznik jest przyklejony do górnej części serwomotoru układu Kierowniczego. Patrz strzałka na zdjęciu z prawej strony. Jeśli nie zrobiłeś tego wcześniej, włącz nadajnik, patrz rozdział 8. c). Aby nie dopuścić do nagłego uruchomienia kół i niekontrolowanego ruchu modelu (np. przy niewłaściwym ustawieniu napędu) umieść model pojazdu na odpowiednim wsporniku (lub pudełku startowym), tak aby koła mogły się swobodnie obracać. Nigdy nie wkładaj rąk do napędu i nie zatrzymuj kół rękoma. Niebezpieczeństwo obrażeń! Podłącz baterię napędową do sterownika prędkości. Zachowaj prawidłową biegunowość (czerwony przewód = plus/+, czarny przewód = minus/-). Strona 5 z 13
f) Włączanie sterownika prędkości Aby nie dopuścić do nagłego uruchomienia kół i niekontrolowanego ruchu modelu (np. przy niewłaściwym ustawieniu napędu) umieść model pojazdu na odpowiednim wsporniku (lub pudełku startowym), tak aby koła mogły się swobodnie obracać. Nigdy nie wkładaj rąk do napędu i nie zatrzymuj kół rękoma. Niebezpieczeństwo obrażeń! Włącz sterownik prędkości (pozycja włącznika na pojeździe, patrz rozdział 8. e). Poczekaj kilka sekund (pozostaw dźwignię hamulca/przepustnicy w pozycji neutralnej, nie przesuwaj jej). Dźwięk potwierdzenia ( DO-RE-MI ) oznacza rozpoznanie pozycji neutralnej i gotowość sterownika do pracy ( świeci się zielona dioda LED). Jeśli napęd pojazdu uruchomi się, pomimo, iż dźwignia hamulca/przepustnicy na nadajniku jest w pozycji neutralnej, ustaw regulację nadajnika aż silnik zatrzyma się. Teraz sprawdź funkcje napędowe i kierownice pojazdu. g) Mocowanie nadwozia pojazdu wepchnij rurkę antenową przez odpowiedni otwór u spodu korpusu pojazdu, następnie umieść korpus pojazdu na uchwytach (najpierw włóż uchwyt tylnego spojlera) i zamocuj obudowę pojazdu za pomocą wsporników mocujących usuniętych na początku. Na końcu, zamontuj tylny spojler. Jest on także zamocowany do pojazdu za pomocą zacisku mocującego. h) Sterowanie pojazdem Ostrożnie uruchom dźwignię hamulca/przepustnicy funkcji napędu na nadajniku i na początku nie jedź zbyt szybko, najpierw zapoznaj się z reakcjami pojazdu. Nie wykonuj nagłych i szybkich ruchów elementów obsługi zdalnego sterowania. Jeśli pojazd ściąga w prawo lub w lewo, ustaw odpowiednio regulację układu kierowniczego na nadajniku. Przy przełączaniu z biegu jazdy do przodu na bieg wsteczny należy na krótką chwilę umieścić dźwignię hamulca/przepustnicy w pozycji neutralnej (pozycja neutralna = zwolnienie dźwigni, nie przesuwaj dźwigni). Przy bezpośrednim przesunięciu dźwigni hamulca//przepustnicy z biegu jazdy do przodu na bieg wsteczny funkcja hamulca napędu zostaje aktywowana (pojazd NIE będzie jechał do tyłu). Przestrzegaj także dołączonej osobnej instrukcji obsługi systemu zdalnego sterowania. Liczby na następnej stronie mają wyłączenie charakter ilustracyjny w celu opisu funkcji; nie muszą one odpowiadać budowie dołączonego nadajnika! Strona 6 z 13
1. Zwolnij dźwignię hamulca/przepustnicy, pojazd zatrzyma się (lub nie poruszy, jeśli konieczne, popraw regulację), dźwignia jest w pozycji neutralnej. 2. Jedź do przodu, powoli pociągnij dźwignię hamulca/przepustnicy w stronę rączki. 3. Jedź do przodu i zahamuj (pojazd zwalnia, nie toczy się powoli do zatrzymania), odepchnij dźwignię hamulca/przepustnicy od rączki bez zatrzymywania. 4. Jedź do przodu i d tyłu (poczekaj chwilę pomiędzy zmianami biegów pozostawiając dźwignię w pozycji neutralnej!). Poczekaj chwilę. Jeśli pozycja neutralna nie jest prawidłowa (np. nieznacznie nieprawidłowa kontrola regulacji), nie można przechodzić z jazdy do przodu i do tyłu. W przypadku takiego problemu, skoryguj ustawienia regulacji funkcji napędowej na nadajniku. Natychmiast przerwij jazdę, jeśli pojazd wykazuje jakiekolwiek nieprawidłowe reakcje na zdalne polecenia lub, jeśli pojazd w ogóle nie reaguje. Takie zachowanie może być spowodowane słabym poziomem baterii napędowych, baterii/akumulatorków w pilocie zdalnego sterowania lub zbyt dużą odległością pomiędzy pojazdem a pilotem zdalnego sterowania. Uszkodzona antena teleskopowa, zakłócenia kanału radiowego (np. przez inne modele, transmisje radiowe z innych urządzeń) lub niekorzystne warunki transmisji/odbioru również mogą powodować nieprawidłowe reakcje pojazdu. Ponieważ odbiornik wyposażony jest w zasilanie przez sterownik prędkości BEC a tym samym z baterii napędowej, słabe lub nienaładowane baterie napędowe spowodują niepożądany ruch pojazdu (np. drgania serwomotoru układu kierowniczego). Na przykład napięcie baterii spada w krótkim czasie przy całkowicie otwartej przepustnicy a odbiornik nie otrzymuje wymaganego napięcia roboczego. Pojazd przyspieszy ale serwomotor układu kierowniczego nie zareaguje prawidłowo. Przerwij natychmiast pracę pojazdu i użyj nowej, w pełni naładowanej baterii napędowej. Przed kolejną jazdą odczekaj co najmniej 5-10 minut aż do odpowiedniego wychłodzenia silnika i sterownika prędkości. Strona 7 z 13
i) Zatrzymywanie pojazdu Aby zatrzymać ruch pojazdu postępuj następująco: Zwolnij dźwignię hamulca/przepustnicy na nadajniku tak, aby znalazła się w pozycji neutralnej i poczekaj aż pojazd zatrzyma się. Kiedy pojazd zatrzyma się, zdejmij nadwozie pojazdu i wyłącz sterownik prędkości (pozycja wyłącznika na pojeździe, patrz rozdział 8. e). Nigdy nie dotykaj kół ani układu napędowego i pamiętaj aby nie przesunąć dźwigni hamulca/przepustnicy na nadajniku! Odłącz baterię napędową od sterownika prędkości. Odłącz całkowicie połączenie wtyczkowe. Dopiero teraz można wyłączyć nadajnik. Uwaga! Silnik, sterownik prędkości i bateria napędowa nagrzewają się podczas pracy! Nie dotykaj tych części bezpośrednio po zakończeniu pracy. Ryzyko oparzenia! Strona 8 z 13
9. Ustawienia pojazdu a) Ustawienia pochylenia kół Pochylenie kół pojazdu to odchylenie poziomu koła od linii pionowej. Pochylenie ujemne Pochylenie dodatnie (górna krawędź koła skierowana do środka) (górna krawędź koła skierowana na zewnątrz) Ustawienie kół na obu ilustracjach przedstawiono w sposób przesadzony aby wyraźnie pokazać różnicę pomiędzy pochyleniem ujemnym i dodatnim. Ustawienia na modelu pojazdu nie będą oczywiście aż tak ekstremalne jak pokazano na ilustracjach! Prowadziłoby to do niekontrolowanego zachowania podczas jazdy ale także do bardzo szybkiego zużycia wewnętrznych i zewnętrznych krawędzi opon! Ujemne pochylenie kół przednich zwiększa boczne siły jazdy w zakrętach, układ kierowniczy reaguje bardziej bezpośrednio a siły kierownicze są zredukowane. Jednocześnie, koło zostaje wepchnięte na łącznikowi w kierunku osi. Zatrzymuje to osiowe luzy na łożysku i zachowanie w trakcie jazdy jest spokojniejsze. Ujemne pochylenie kół tylnych zmniejsza tendencję do zarzucania tyłu pojazdu w zakrętach. Ustawienie dodatniego pochylenia kół z drugiej strony, zmniejsza siłę jazdy w zakrętach kół i nie powinno być stosowane. Ustawienie pochylenia kół osi przedniej: Pochylenie kół ustawia się obracając górny drążek poprzeczny (A). Ponieważ górny drążek poprzeczny posiada prawy i lewy gwint, nie ma potrzeby jego demontażu w celu regulacji pochylenia kół. Istnieje jeszcze kilka punktów zawieszenia (B) dla górnego drążka poprzecznego na moście zawieszenia. W zależności od pozycji montażu pochylenie kół zmienia się kiedy koło odbija (np. silniejsze pochylenie, kiedy koło jest wepchnięte). Producent wybrał najlepszą pozycję montażową, nie zmieniaj jej. Strona 9 z 13
Ustawienie pochylenia kół osi tylnej: Pochylenie kół ustawia się obracając górny drążek poprzeczny (A). Ponieważ górny drążek poprzeczny posiada prawy i lewy gwint, nie ma potrzeby jego demontażu w celu regulacji pochylenia kół. Most tłumika drgań (B) oraz łącznik osi (C) posiadają kilka dodatkowych punktów zawieszenia dla górnego drążka poprzecznego. W zależności od pozycji montażu pochylenie kół zmienia się kiedy koło odbija (np. silniejsze pochylenie, kiedy koło jest wepchnięte). Producent wybrał najlepszą pozycję montażową, nie zmieniaj jej. Strona 10 z 13
b) Ustawienie wyosiowania Wyosiowanie kół (do wewnątrz = rysunek a, na zewnątrz = rysunek b ) opisuje relację pomiędzy poziomem koła a kierunkiem jazdy. Opony są odpychane od siebie z przodu za pomocą tarcia obrotowego podczas jazdy. Tym samym nie są one już idealnie równoległe względem kierunku jazdy. W celu kompensacji opony nieruchomego pojazdu można ustawić tak, aby były skierowane delikatnie do wewnątrz. Skierowanie do wewnątrz polepsza boczną jazdę opon w zakrętach i powoduje bardziej bezpośrednią reakcję na kierowanie. Jeśli wymagana jest łagodniejsza reakcja na kierowanie, można uzyskać ją odpowiednio ustawiając zewnętrzne skierowanie kół, tj. koła nieruchomego pojazdu skierowane są na zewnątrz. Kąt wyosiowania 0 ma osi przedniej zapewnia najlepsze zdolności jezdne na niemal każdym podłożu. Kąt wyosiowania ponad 3 do wewnątrz (a) lub na zewnątrz (b) spowoduje problemy z obsługą pojazdu i zmniejszenie prędkości. Spowoduje także szybsze zużywanie się opon. Powyższa ilustracja pokazuje ustawienie w przesadzony sposób w celu wykazania różnicy pomiędzy ustawieniem do wewnątrz i na zewnątrz. Gdyby takie ustawienie zastosować w pojeździe, byłoby bardzo trudno nim sterować! Ustawienie wyosiowania kół przednich: Dla osi przedniej wyosiowanie ustawia się przekręcając śrubę regulacyjną (A). Ponieważ śruba regulacyjna posiada prawy i lewy gwint na każdym końcu, nie ma potrzeby demontażu dźwigni kierowniczej w celu regulacji. Równomiernie przekręć obie śruby regulacyjne (lewe i prawe przednie koło). W przeciwnym razie będzie trzeba regulować ustawienie nadajnika (lub nawet zmieniać serwomotor układu kierowniczego poprzez regulację pręta serwomotoru). Wyosiowanie kół tylnych jest już trwale ustawione i nie podlega zmianom. Strona 11 z 13
c) Ustawienie amortyzatorów Oś przednia Oś tylna Amortyzatory na przedniej i tylnej osi pojazdu mogą być montowane w różnych pozycjach na dolnym drążku poprzecznym (A). Napięcie sprężyny należy wyregulować przekręcając śrubę radełkowaną (B) na górnym końcu amortyzatora. Zawsze ustawiaj amortyzatory równomiernie dla jednej osi (na prawym i lewym kole osi przedniej lub tylnej). Nierównomierne ustawienie może mieć negatywny wpływ na zachowanie pojazdu w trakcie jazdy. Jeśli ustawienie jest zbyt sztywne, pojazd będzie podskakiwał nawet na niewielkich nierównościach a koła będą miały luźną styczność z podłożem. Spowoduje to zmniejszenie przyspieszenia. Jeśli ustawienie jest zbyt miękkie, pojazd będzie zbyt mocno odbijał a podwozie będzie dotykać podłoża. Profesjonalni kierowcy mogą zmieniać zachowanie odchylenia pojazdu używając śrub o różnej twardości lub wypełniając amortyzatory olejem tłumiącym o różnej lepkości. Tak jak w przypadku prawdziwego samochodu, amortyzatory modelu pojazdu (lub ich gumowe uszczelki) stanowią części eksploatacyjne. Jeśli występuje wyciek oleju z amortyzatorów (np. ślady oleju na dolnym drążku poprzecznym, wycieki oleju) należy wymienić uszczelki lub amortyzator. Strona 12 z 13
http:// Strona 13 z 13