Seminarium CSAiR Warszawa, 06.03.2008 Zbiorowy Zarząd Prawami Autorskimi - spojrzenie wspólnotowe Kamil Kiljański Biuro Głównego Ekonomisty, DG Competition (*) Prezentacja wyraŝa osobiste opinie autora i ma często niewiele wspólnego z oficjalnym stanowiskiem DG COMP
Kartel dla dobra nas wszystkich Łączna sprzedaŝ dóbr potencjalnie substytucyjnych: dwustronna siła rynkowa (wobec uŝytkowników i autorów) wyŝsze (średnie) tantiemy brak dyscypliny po stronie kosztów udziałowcy są usługobiorcami (= nietypowa firma ) Indywidualny zarząd prawami autorskimi byłby nieopłacalny: ekonomie skali i zakresu przy czynnościach inkasowych i monitoringu koszty transakcji po stronie popytu (one stop shop/split rights) walka z piractwem związek zawodowy artystów (wobec wielkich konglomeratów medialnych) Dylemat regulacyjny
Regulacja czy konkurencja? OZZ to monopol naturalny, a wówczas: regulacja zachowania/praktyk wobec konsumentów (uŝytkowników i autorów) wygórowane tantiemy i wygórowane koszty administracji wiązanie praw róŝnych autorów (praktyka wyzyskująca) zachowanie wobec nowych członków (dyskryminacja) promocja konkurencji w sektorze z góry skazana na niepowodzenie OZZ powinien konkurować, a zatem: kontrola zachowania/praktyk wobec konkurentów obowiązek bycia członkiem narodowego OZZ narzucanie wyłączności autorom lub uŝytkownikom wiązanie praw będących przedmiotem zarządu (praktyka wykluczająca) promocja konkurencji w sektorze zmieni rynek
Konkurencja i co dalej? OZZ są formą progresji podatkowej: 2% repertuaru generuje 60% przychodu bezpośrednie subsydiowanie niszowych twórców kultury (reguły repartycji) sprzedaŝ wiązana praw autorskich opłaty administracyjne nieproporcjonalne do kosztów Konkurencji przejmą najbardziej atrakcyjne prawa: o największym potencjale rynkowym o najniŝszych kosztach obsługi kierunek płatności wcale nie jest oczywisty ( Payola ) Tymi konkurentami wcale nie muszą być inne OZZ: model CELAS (EMI/PRS+GEMA) model Radiohead (klauzula 1F)
Co po płytach CD? 1,400 1,200 1,000 800 600 400 200 00 1978 2006 LP Cassette CD Singles DVD Download Źródło: MCPS/PRS
Gwiazdy i długi ogon Przychody ze sprzedaŝy Off-line On-line Dystrybucja artystów wg. popularności
Kto jest potrzebny? A kto nie? wytwórnia płytowa wydawca OZZ manager x?? autorka imprezy live konsumentka
Co na to prawo wspólnotowe? OZZ są przedsiębiorstwami i nie są SGEI (SABAM, 1974) OZZ mają pozycję dominującą (decyzje GEMA, lata 70): wyłączny transfer praw moŝe być uzasadniony wyłączenie kategorii spod wspólnego zarządu tylko na pewnych warunkach Praktyki wobec uŝytkowników pod rozwagę lokalnego sądu (Lucazeau, 1989) Samodzielny zarząd częścią praw autorskich (ugoda Daft Punk, 2002) Mniej ograniczeń w ramach licencji multi-terytorialnych: Simulcasting (2001, prawa do symultanicznej transmisji koncertów) Barcelona Agreement (2001, prawa mechaniczne on-line) Santiago Agreement (2001, prawa do publicznego odtwarzania on-line) Rekomendacja Komisji odnośnie wzajemnej reprezentacji (2005)
Sprawa CISAC (1) eksploatacja w kraju A opłaty eksploatacja w kraju B opłaty OZZ (kraj A) tantiemy koszt zarządu OZZ (kraj B) tantiemy tantiemy podwydawca podwydawca autor (kraj A) autor (kraj B) wydawca
Sprawa CISAC (2) Zakres przedmiotowy: publiczne wykonanie w trybie on-line Dwie podstawowe formy ograniczenia konkurencji: utrudnienia dla zagranicznych autorów sieć wzajemnej reprezentacji repertuarowej (de facto wyłączność) Interwencja ma na celu: zwiększenie swobody autorów co do wyboru OZZ zwiększenie swobody OZZ co do wyboru zagranicznego korespondenta promocję innowacji i ograniczenie kosztów wspólnego zarządu Interwencja nie ma na celu: per se zakazania klauzul terytorialnych w umowach wzajemnej reprezentacji naraŝenia autorów na straty z tytułu opłat licencyjnych ( zasada kraju docelowego ) naraŝenia uŝytkowników na wyŝsze koszty transakcji promocji modelu bezpośredniej eksploatacji przez autorów/wydawców