Świetlana przyszłość? IV Międzynarodowa Konferencja POWER RING 2008 Zintegrowana Energia Europy SESJA 1. Europejski rynek energii Marek Kulesa dyrektor biura TOE 9 grudnia 2008 r. Warszawa
1. Wprowadzenie 2. Unijne uwarunkowania formalno prawne rynku energii elektrycznej 3. Polska szara rzeczywistość 4. Ceny energii elektrycznej a konkurencja 5. Jak przezwyciężyć kryzys w elektroenergetyce polskiej? Propozycje TOE 6. Wątpliwe propozycje poprawy sytuacji Slajd: 2
Wprowadzenie O czym przede wszystkim myślą Polacy, kiedy mówią o środowisku naturalnym? Źródło: Komisja Europejska, Eurobarometer 295, marzec 2008 Slajd: 3
Unijne uwarunkowania UNIJNE UWARUNKOWANIA FORMALNO PRAWNE RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ pakiet 3x20 polskie 3x20 =15% planowany udział w trzech obszarach, w tym dla elektroenergetyki 20% (?) możliwości rozwoju OZE (przy wykorzystaniu potencjału polskiego rolnictwa) polska struktura wytwarzania energii elektrycznej a wymagania pakietu wprowadzenie aukcjoningu CO 2 wg założeń unijnych vs. propozycja PL nowe oblicze bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej listopadowe (13.11.2008 r.) propozycje UE dot. bezpieczeństwa energetycznego, mechanizmu solidarności oraz racjonalizacji zużycia energii Slajd: 4
Polska szara rzeczywistość POLSKA SZARA RZECZYWISTOŚĆ przeciągające się prace nad dokumentami: Polityka Energetyczna Polski do 2030 roku kolejna wersja projektu (po październikowych konsultacjach) nie została wciąż opublikowana ustawa o efektywności energetycznej opublikowano założenia, brak zmian od ponad pół roku, przeciągająca się dyskusja dot. mechanizmu białych certyfikatów implementacja tzw. dyrektywy bezpieczeństwa projekt po konsultacjach trafił do dyskusji na KERM ustawa o podatku akcyzowym oczekiwana przez sektor zmiana zasad rozliczania (uiszczania) akcyzy (od 1 marca 2008 r. ), niestety kolejne, poważne wątpliwości formalno prawne Slajd: 5
Polska szara rzeczywistość POLSKA SZARA RZECZYWISTOŚĆ Źródło: EUROSTAT, 2006 Slajd: 6
Polska szara rzeczywistość Źródło PLatts, 2007 Slajd: 7
Polska szara rzeczywistość KRÓTKA HISTORIA REGULACJI CEN i TPA 1994 1998 1999 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Pierwszy pomysł uwolnienia cen Odejście od cen urzędowych Dostęp dla wszystkich oprócz G Pełny dostęp Pełny dostęp Uwolnienie cen (oprócz taryf G)? Rozporządzenie Min. Gosp. z 3.12.1998r. 1 Lipca 2004 1 Stycznia 2006 1 lipca 2007 TPA dla największych odbiorców >10GWh Na podstawie dyrektywy EU 2003/54/EC i Prawa energetycznego Na podstawie rozporządzenia MGiPS z dnia 20 stycznia 2003 r Slajd: 8
Ceny energii elektrycznej WZROST CEN ENERGII ELEKTRYCZNEJ W 2008 ROKU. POWODY wzrost cen węgla węgiel klasy API2 (polski loco kopalnia) 2008: 8-9 PLN/GJ 2009: 11-12,5 PLN/GJ węgiel importowany przeładowany w porcie 2008: 18 PLN/GJ (ARA 200 USD/t, 1 USD=2 PLN) 2009: 14 PLN/GJ (ARA 100 USD/t, 1 USD=3 PLN) kłopoty z realizacją dostaw węgla z polskich kopalń kolorowe obowiązki (OZE, kogeneracja) potrzeby inwestycyjne (ochrona środowiska, odtworzenie istniejących i budowa nowych mocy) niepewność modelu i niedobór pozwoleń na emisję CO 2 Slajd: 9
Ceny energii elektrycznej Struktura kosztów zmiennych produkcji energii elektrycznej w 2009 roku (szacunek) akcyza pozostałe ochrona środowiska ~ 40 % Paliwo i transport 2008 2009 Slajd: 10
Ceny energii elektrycznej Struktura kosztów energii elektrycznej. Jednostkowe koszty wytwarzania energii elektrycznej dla 7-go roku eksploatacji [PLN/MWh] 155 Źródło: studium BSiPE-ENERGPROJEKT Warszawa (praca wewn.) Slajd: 11
[zł/mwh] Ceny energii elektrycznej Krzywa kosztów marginalnych wytwarzania energii elektrycznej 400 350 300 250 200 150 BAU ODN EU_CO2 EU_MIX BAU-E EUMIX-E 100 50 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 Źródło: Raport 2030, Warszawa, czerwiec 2008 PKEE, Slajd: 12
Ceny energii elektrycznej Porównanie kosztów hurtowych (dla poziomu kosztu 39 /tco 2 ) Źródło: Żmijewski K.: Alternatywne scenariusze polityki energetycznej Polski do 2030 r. Założenia i wyniki. CIRE, 13 listopada 2008 r. Slajd: 13
Ceny energii elektrycznej Zmiana ceny za energię elektryczną - II kw. 2008 IV kw. 2007/IV kw. 2007*100 Źródło: ARE, URE Slajd: 14
Propozycje zmian PROPOZYCJE TOE KONKURENCJA i EFEKTYWNOŚĆ (1) egzekwowanie przez Prezesa URE zasad swobodnej konkurencji a) jednolity wzór tzw. Generalnej Umowy Dystrybucyjnej (umowa umożliwia dostęp do rynku realizację zasady TPA) b) jednolita procedura zmiany sprzedawcy wraz z jej automatyzacją efektywność energetyczna (najtańsza energia to energia niezużyta jak najszybsze wdrożenie mechanizmów tzw. białych certyfikatów, ograniczonych jednak tylko do odbiorców energii) upłynnienie rynku hurtowego poprzez mechanizm animatora rynku na TGE SA Slajd: 15
Propozycje zmian PROPOZYCJE TOE KONKURENCJA i EFEKTYWNOŚĆ (2) opracowanie metodologii indeksu cenowego (na bazie danych gromadzonych przez URE) pełna transparentność rynku hurtowego urynkowienie handlu węglem powiązanie z ceną ARA (?) powiązanie z rynkiem Europy kontynentalnej zmiana formy opodatkowania energii obniżenie akcyzy do minimum TOE deklarowało i deklaruje pełną gotowość wszechstronnej współpracy w ramach prac nad rozwojem konkurencyjnego rynku energii elektrycznej Slajd: 16
Propozycje zmian WĄTPLIWE PROPOZYCJE POPRAWY SYTUACJI rząd wprowadzenie cen maksymalnych, obligatoryjny rynek giełdowy URE rozważanie powrotu do zatwierdzenia taryf, nawet w całym segmencie (łańcuchu) sprzedaży TGE SA - obligatoryjna (publiczna) giełda (pierwotnej) energii elektrycznej - propozycja zmonopolizowania (części) obrotu energią elektryczną przez jedyną licencjonowaną giełdę towarową ODBIORCY dodatkowe preferencje dla części odbiorców powrót do subsydiowania wybranych grup odbiorców, zamrożenie wzrostów cen energii elektrycznej Slajd: 17
Zamiast podsumowania polska szara rzeczywistość Slajd: 18
dziękuję za uwagę Towarzystwo Obrotu Energią ul. Czackiego 7/9/11, 00 043 Warszawa tel. (22) 827 57 93 fax (22) 826 61 55 e-mail: toe@toe.pl Slajd: 19