Biuro Współpracy Międzynarodowej Informacja miesięczna za okres kwiecień-maj 2012 r. 1. Przegląd systemu UE dotyczącego sektora owoców i warzyw konsultacje społeczne w sprawie wariantów strategicznych i oceny ich skutków 2. Promocja produktów rolnych komunikat Komisji Europejskiej 3. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) zmieniającego rozporządzenie nr 1239/2011 otwierające stały przetarg na przywóz cukru objętego kodem CN 1701 z zastosowaniem obniżonej stawki celnej w roku gospodarczym 2011/2012 4. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) ustalającego nadzwyczajne środki w odniesieniu do udostępniania cukru pozakwotowego i izoglukozy pozakwotowej na rynku UE z zastosowaniem obniżonej opłaty za przekroczenie kwoty krajowej w roku gospodarczym 2011/2012 5. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) otwierającego kontyngent taryfowy na przywóz cukru przemysłowego na rok gospodarczy 2012/2013 6. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) ustalającego limit ilościowy dla wywozu cukru pozakwotowego i izoglukozy pozakwotowej na okres do końca roku gospodarczego 2012/2013 7. Przyjęcie projektów rozporządzeń wykonawczych Komisji (UE) ustalających stawki refundacji wywozowych w sektorze wieprzowiny, wołowiny, mięsa drobiowego i jaj 8. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) w sprawie powiadomień dotyczących organizacji producentów i organizacji międzybranżowych oraz negocjacji umownych i stosunków umownych określonych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1234/2007 na rynku mleka i przetworów mlecznych 1
1. Przegląd systemu UE dotyczącego sektora owoców i warzyw konsultacje społeczne w sprawie wariantów strategicznych i oceny ich skutków Na stronie internetowej Komisji Europejskiej http://ec.europa.eu/agriculture/fruit-and-vegetables/policy/consultation/index_pl.htm została opublikowana informacja dotycząca konsultacji społecznych pt. Przegląd systemu UE dotyczącego sektora owoców i warzyw konsultacje społeczne w sprawie wariantów strategicznych i oceny ich skutków. Konsultacje trwają od 4 czerwca do 9 września 2012 r. Na stronie Komisji dostępny jest dokument konsultacyjny, który ma na celu poinformowanie zainteresowanych stron odnośnie możliwych wariantów w ramach przeglądu, a także zaproszenie interesariuszy do przedstawienia uwag. Konsultacje mają m.in. na celu zebranie informacji i dokumentów analitycznych w celu opracowania przez służby Komisji Europejskiej, przewidzianego na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007, przeglądu i oceny wdrożenia oraz skutków funkcjonowania systemu UE w sektorze owoców i warzyw. Sprawozdanie powinno ukazać się w pierwszej połowie 2013 r. Do udziału w konsultacjach zaproszone zostały organizacje i instytucje państwowe, a także wszyscy obywatele UE. W dokumencie konsultacyjnym Komisji Europejskiej przedstawione zostały następujące warianty dotyczące kształtowania systemu UE w sektorze owoców i warzyw: Wariant 1: Zachowanie obecnego kształtu systemu. - wsparcie przyznaje się wyłącznie organizacjom producentów za pomocą programów operacyjnych. Wsparcie UE ogranicza się do poziomu organizacji producentów, ale nie istnieje ogólny pułap UE (im więcej uznanych organizacji producentów i im większa wartość ich produkcji sprzedanej, tym większe finansowanie UE). Wariant 2: Nowe instrumenty mające na celu wzmocnienie organizacji producentów i usprawnienie narzędzi zapobiegania sytuacjom kryzysowym oraz zarządzania kryzysowego, a w regionach z niskim stopniem zrzeszania się producentów w przeszłości specjalne instrumenty stymulujące konkurencyjność poszczególnych producentów. W ramach tego wariantu określono cztery różne podwarianty: - Dalsze wzmacnianie organizacji producentów 2
- Wsparcie dla nowych form współpracy - Zachęcanie do współpracy między organizacjami producentów a producentami indywidualnymi - Wsparcie dla indywidualnych producentów w regionach o niskim stopniu zrzeszania się producentów. Wariant 3: Przeniesienie niektórych działań do wsparcia w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich. Transfer polega na zniesieniu kwalifikowalności do wsparcia w odniesieniu do niektórych działań w ramach pierwszego filara i utrzymaniu go w ramach drugiego filara. Środki strukturalne zostają przeniesione, jako że są w większym stopniu zgodne z celami drugiego filara. Wariant 4: Przeniesienie wszystkich środków do drugiego filara. Oznacza to zniesienie oddzielnego systemu mającego na celu wspieranie sektora owoców i warzyw. 2. Promocja produktów rolnych komunikat Komisji Europejskiej W dn. 30.03.2012r. został opublikowany Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. Działania promocyjne i informacyjne dotyczące produktów rolnych: strategia o dużej europejskiej wartości dodanej w celu promowania smaków Europy będący wynikiem pogłębionej analizy połączonej z debatą publiczną zainicjowaną w lipcu 2011r. poprzez publikację zielonej księgi w sprawie działań promocyjnych i informacyjnych dotyczących produktów rolnych jako kluczowej inicjatywy na rzecz wzmocnienia konkurencyjności rolnictwa UE. Komunikat opiera się również na ustaleniach zawartych w sprawozdaniu z oceny zewnętrznej przeprowadzonej w 2011 r. i dotyczącej aktualnej polityki promocyjnej. W swoim Komunikacie Komisja Europejska wskazała cele przyszłej polityki promocyjnej. Są to: Zwiększenie europejskiej wartości dodanej Działania promujące produkty rolne nie powinny zastępować działań reklamowych prowadzonych przez sektor prywatny, ale powinny podkreślać ich specyficzny europejski wymiar. Dążenie do zwiększenia europejskiej wartości dodanej oraz fakt, 3
że jej źródłem są regiony UE, pozwala na wzrost rozwoju gospodarczego i tworzenie nowych miejsc pracy, przyczyniając się w ten sposób do realizacji celów strategii Europa 2020. Bardziej atrakcyjna i świadoma swojego oddziaływania polityka Zdaniem Komisji kampanie promocyjne powinny być bardziej przemawiające do opinii publicznej, poprzedzone, jeśli to konieczne, analizą rynku, badaniem nawyków żywieniowych lub też działaniami pilotażowymi. Powinna im również regularnie towarzyszyć ocena skutków służąca potwierdzeniu, że wyznaczone cele rzeczywiście zostały osiągnięte. Uproszczone zarządzanie W opiniach wyrażonych w odpowiedzi na zieloną księgę respondenci opowiadali się za wprowadzeniem zmian do metody selekcji programów oraz uelastycznienia zarówno ich opracowywania, jak i wykonania, tak aby możliwe były zmiany w trakcie realizacji. Oczekuje się również, że Komisja będzie pełnić bardziej aktywną rolę w zakresie opracowania i koordynacji programów, w których uczestniczy wiele państw, w szczególności krajów trzecich. Z drugiej zaś strony dokładniej określone zostaną odpowiednio role pełnione przez państwo członkowskie i Komisję w procesie monitorowania i nadzoru, aby uniknąć powielania i powolności procedur. Więcej synergii między różnymi instrumentami promocji Zdaniem Komisji, w dążeniu do wzmocnienia polityki promocyjnej, należy szukać komplementarności i synergii działań promocyjnych, uwzględniając oczywiście specyfikę każdego sektora. Ponadto nadanie działaniom promocyjnym wspólnej tożsamości obejmującej, niezależnie od programu, elementy wizualne i treść stworzyłoby doskonalszą tożsamość europejską, lepszą rozpoznawalność przez konsumenta oraz dałoby lepsze wyniki. Komisja planuje dokonać analizy różnych kierunków reformy zmierzającej do stworzenia polityki informacyjnej i promocyjnej odpowiadającej wymienionym wyżej celom. Działania informacyjne i promocyjne dotyczące rynków lokalnych i krótkich łańcuchów dostaw zostaną w ramach współpracy objęte programami rozwoju obszarów wiejskich, a jednocześnie wyłączone z przyszłego systemu promocji. Główne kierunki reformy: 4
1. Bardziej atrakcyjny zakres stosowania działań promocyjnych i informacyjnych poprzez: rozszerzenie listy beneficjentów, sporządzenie wspólnego dla rynków zewnętrznych i rynku wewnętrznego wykazu produktów kwalifikowanych, wskazanie pochodzenia europejskiego, europejskiego stylu życia itp. w prowadzonych działaniach informacyjnych i promocyjnych, możliwość realizacji na rynkach zewnętrznych programów o charakterze mieszanym, składających się z części ogólnej i części handlowej, w której mogłyby być obecne prywatne znaki towarowe. Taki udział znaków towarowych powinien wpisać się we wspólne ramy gwarantujące przestrzeganie zasad konkurencji. 2. Zakres działań poszerzony o zwiększone wsparcie techniczne udzielane podmiotom np. poprzez udostępnienie badań rynkowych, wykazów importerów lub informacji na temat norm importowych w celu umożliwienia podmiotom uczestniczenia we współfinansowanych programach, realizacji skutecznych kampanii reklamowych lub rozwijania działalności eksportowej. 3. Zmiana sposobów realizacji programów promocyjnych, w szczególności w odniesieniu do programów, w których uczestniczy wiele państw. Realizacja działań opierałaby się w głównej mierze na realizacji programów, którymi zarządzaliby specjaliści ds. promocji dysponujący wiedzą ekspercką na temat przedmiotowych rynków. Jednocześnie należy opracować inny model funkcjonowania dla tych programów, tak aby pokonać obecne bariery, m. in. takie jak: wyższe koszty przygotowania, utrudniona koordynacja pomiędzy podmiotami (np. bariery kulturowe i językowe) oraz realizacja pod kierunkiem wielu państw członkowskich. 4. Promocja i kryzys. Do chwili obecnej dodatkowe działania promocyjne, stanowiące odpowiedź na kolejne kryzysy, były finansowane z dodatkowych środków budżetowych dopisywanych w budżecie w ciągu roku. Jednak wziąwszy pod uwagę ograniczenia związane z ramami finansowymi na lata 2014-2020, takie finansowanie ad hoc będzie trudniejsze do przeprowadzenia. W związku z powyższym Komisja postawiła pytanie, czy wspólnotowe odpowiedzi na kryzys powinny wchodzić w skład przyszłej polityki promocyjnej, czy raczej powinny być 5
związane ze środkami przekrojowymi przedstawianymi we wnioskach dotyczących WPR do roku 2020. 5. Uproszczone i zoptymalizowane zarządzanie. Selekcja, monitorowanie programów i zarządzanie nimi powinny być uproszczone, bardziej elastyczne i operacyjne. Wobec tego należy zbadać wszystkie sposoby zarządzania i zdecydować się na te, które są bardziej odpowiednie, takie jak bezpośrednie zarządzanie przez Komisję zlecone na zewnątrz agencji wykonawczej lub też zarządzanie dzielone z pulą środków krajowych lub bez. W razie potrzeby konieczne będzie opracowanie odmiennych metod zarządzania dla rynku wewnętrznego i zewnętrznego, jak również metod dla programów, w których uczestniczy wiele państw czy dla programów kryzysowych. 6. Większa spójność pomiędzy działaniami informacyjnymi i promocyjnymi prowadzonymi w ramach systemu promocji a innymi środkami promocji istniejącymi w ramach WPR. Zwiększenie spójności będzie wyjściem pośrednim pomiędzy zbliżeniem programów a stworzeniem jednego systemu promocji, co w szczególności pozwoli lepiej przeprowadzić ocenę wszystkich środków promocji. Można przewidzieć również wprowadzenie tożsamości europejskiej dla wszystkich programów informacyjnych i promocyjnych, zawierającej elementy wizualne i treść. Chodziłoby o prowadzenie działań pod jednym, wspólnym sztandarem, np. stosując hasło takie jak Smaki Europy gwarancją jakości. Aby być skutecznym, system wspólnego sztandaru mógłby być wykorzystywany i w różny sposób stosowany na rynku wewnętrznym i zewnętrznym, w odniesieniu do wszystkich środków informacji i promocji. 7. Budżet na realizację ww. celów. Inwestując w środki promocji, Europa powinna szukać jak najkorzystniejszego zwrotu z tej inwestycji. Niniejszy Komunikat zostanie uzupełniony pogłębioną oceną skutków, która będzie kolejnym wkładem do reformy tej polityki oraz przyczyni się w ten sposób do rozwoju systemu promocji na skalę europejską. Reforma wspólnej polityki rolnej idzie w kierunku lepszej organizacji produkcji, zrównoważonego rozwoju i jakości produktów rolnych. Musi jej towarzyszyć polityka promocyjna, która pozwoli na pełne wykorzystanie potencjału sektora spożywczego, tak aby stymulował wzrost gospodarczy i zatrudnienie na poziomie całej gospodarki europejskiej. 6
3. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) zmieniającego rozporządzenie nr 1239/2011 otwierające stały przetarg na przywóz cukru objętego kodem CN 1701 z zastosowaniem obniżonej stawki celnej w roku gospodarczym 2011/2012 Projekt rozporządzenia przygotowany został przez Komisję Europejską w odpowiedzi na obecną sytuację na rynku cukru w UE. Przewiduje on kontynuację stałego przetargu na przywóz cukru białego i cukru surowego do rafinacji po zredukowanej stawce celnej, realizowanego na podstawie rozporządzenia wykonawczego Komisji nr 1239/2011 (przewidziano trzy dodatkowe przetargi częściowe w maju i czerwcu br.). W ramach mechanizmu będzie możliwy przywóz zarówno cukru do rafinacji jak i cukru białego. Projekt został przyjęty na posiedzeniu Komitetu Zarządzającego ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 12 kwietnia br. Rozporządzenie wydano pod numerem 356/2012 z 24.04.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 113 z 25 kwietnia 2012 r. 4. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) ustalającego nadzwyczajne środki w odniesieniu do udostępniania cukru pozakwotowego i izoglukozy pozakwotowej na rynku UE z zastosowaniem obniżonej opłaty za przekroczenie kwoty krajowej w roku gospodarczym 2011/2012 Projekt rozporządzenia przygotowany został przez Komisję Europejską w odpowiedzi na obecną sytuację na rynku cukru w UE. Przewiduje on możliwość sprzedaży na rynek UE cukru pozakwotowego w ilości 250 tys. ton i izoglukozy pozakwotowej w ilości 13 tys. ton z zastosowaniem obniżonej opłaty za przekroczenie kwoty krajowej w wysokości 211 euro/t. Zgodnie z postanowieniami projektu wnioskodawca (wyłącznie zatwierdzony producent cukru lub izoglukozy) w trakcie jednego okresu składania wniosków może złożyć maksymalnie jeden wniosek w odniesieniu do cukru i jeden wniosek w odniesieniu do izoglukozy. Wnioski o uwolnienie cukru pozakwotowego na rynek UE mogą być składane w maju i w czerwcu br. W przypadku przekroczenia ww. ilości cukru i izoglukozy w całej UE Komisja 7
Europejska może określić współczynnik alokacji oraz zawiesić możliwość składania kolejnych wniosków. W projekcie Komisja Europejska zwiększyła maksymalną ilość cukru pozakwotowego, jaką może obejmować jeden wniosek o wydanie certyfikatu umożliwiającego sprzedaż na rynku UE z 30 tys. ton do 50 tys. ton. Natomiast maksymalna ilość izoglukozy pozakwotowej do udostępnienia na rynek, jaka może zostać wskazana w jednym wniosku zgodnie z postanowieniami projektu wynosi 2,5 tys. ton. Projekt został przyjęty na posiedzeniu Komitetu Zarządzającego ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 12 kwietnia br. Rozporządzenie wydano pod numerem 367/2012 z 27.04.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 116 z 28 kwietnia 2012 r. 5. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) otwierającego kontyngent taryfowy na przywóz cukru przemysłowego na rok gospodarczy 2012/2013 Projekt przewiduje otwarcie w sezonie 2012/2013 kontyngentu taryfowego na przywóz cukru przemysłowego w ilości 400 tys. ton dla całej UE przy zastosowaniu zerowej stawki celnej. Przepisy rozporządzenia będą stosowane od 1 października 2012 r. Projekt został przyjęty na posiedzeniu Komitetu Zarządzającego ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 12 kwietnia br. Rozporządzenie wydano pod numerem 395/2012 z 8.05.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 123 z 9 maja 2012 r. 6. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) ustalającego limit ilościowy dla wywozu cukru pozakwotowego i izoglukozy pozakwotowej na okres do końca roku gospodarczego 2012/2013 Projekt rozporządzenia określa limit wywozu cukru pozakwotowego w roku gospodarczym 2012/2013 w ilości 650 tys. ton oraz izoglukozy pozakwotowej w ilości 70 tys. ton. Przepisy rozporządzenia będą stosowane od dnia 1 października 2012 r., wygasną zaś z dniem 30 września 2013 r. 8
Projekt został przyjęty na posiedzeniu Komitetu Zarządzającego ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 12 kwietnia br. Rozporządzenie wydano pod numerem 394/2012 z 8.05.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 123 z 9 maja 2012 r. 7. Przyjęcie projektów rozporządzeń wykonawczych Komisji (UE) ustalających stawki refundacji wywozowych w sektorze wieprzowiny, wołowiny, mięsa drobiowego i jaj Na posiedzeniu Komitetu Zarządzającego ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w dniu 19 kwietnia br. przyjęte zostały projekty rozporządzeń wykonawczych Komisji ustalające stawki refundacji wywozowych w następujących sektorach: wieprzowina - Komisja Europejska ze względu na korzystną w jej ocenie sytuację rynkową zaproponowała obniżenie stawek refundacji wywozowych w sektorze wieprzowiny do zera. Rozporządzenie wydano pod numerem 342/2012 z 19.04.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 108 z 20.04.2012 r.; wołowina - Komisja Europejska zaproponowała obniżenie stawek refundacji wywozowych o około 1/3 uzasadniając swoją decyzję rekordowo wysokimi cenami oraz zadowalającą opłacalnością w tym sektorze. Rozporządzenie wydano pod nr 343/2012 z 19.04.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 108 z 20.04.2012 r.; mięso drobiowe - Komisja Europejska zaproponowała pozostawienie stawek refundacji na niezmienionym poziomie. Rozporządzenie wydano pod nr 341/2012 z 19.04.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 108 z 20.04.2012 r.; jaja - Komisja Europejska zaproponowała: o obniżenie stawek refundacji wywozowych do jaj do zera dla większości produktów, pozostawiając stawki refundacji wywozowych jedynie dla albumin jaj. Albuminy to ważny produkt eksportowy, a jego wywóz ma wpływ na utrzymanie stabilności na rynku jaj. Rozporządzenie wydano pod nr 340/2012 z 19.04.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 108 z 20.04. 2012 r.; 9
o w zakresie jaj i żółtek jaj wywożonych w formie towarów niewymienionych w Załączniku I do Traktatu Komisja Europejska zaproponowała obniżenie stawek refundacji wywozowych do zera dla większości produktów, za wyjątkiem tych które zawierają albuminy. Rozporządzenie wydano pod nr 346/2012 z 19.04.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 108 z 20.04.2012 r. 8. Przyjęcie projektu rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) w sprawie powiadomień dotyczących organizacji producentów i organizacji międzybranżowych oraz negocjacji umownych i stosunków umownych określonych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1234/2007 na rynku mleka i przetworów mlecznych W związku z opublikowaniem w Dzienniku Urzędowym UE rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 261/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do stosunków umownych w sektorze mleka i przetworów mlecznych (tzw. Pakiet Mleczny ) na forum Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych rozpoczęły się prace związane z przyjęciem stosownych aktów wykonawczych do ww. rozporządzenia. W wyniku trwających od kilku tygodni prac, na posiedzeniu ww. Komitetu w dniu 16 maja br. przyjęty został projekt rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) w sprawie powiadomień dotyczących organizacji producentów i organizacji międzybranżowych oraz negocjacji umownych i stosunków umownych określonych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora mleka i przetworów mlecznych. Projekt zawiera przepisy ustanawiające m.in.: obowiązek powiadamiania Komisji Europejskiej przez państwa członkowskie w zakresie uznania, odmowy lub cofnięcia uznania organizacji producentów, zrzeszeń organizacji producentów oraz organizacji międzybranżowych, obowiązek powiadamiania właściwych organów państwa członkowskiego przez organizację producentów oraz zrzeszenia organizacji producentów o ilości surowego mleka objętego negocjacjami, obowiązek powiadamiania Komisji Europejskiej przez państwa członkowskie o ilości surowego mleka objętego negocjacjami, 10
obowiązek powiadamiania Komisji Europejskiej przez państwa członkowskie o przyjętych przepisach regulujących podaż sera objętego Chronionymi Oznaczeniami Geograficznymi lub Chronionymi Nazwami Pochodzenia; obowiązek powiadamiania Komisji Europejskiej przez krajowe urzędy państw członkowskich ds. konkurencji o ponownym rozpoczęciu negocjacji lub niedopuszczeniu do negocjacji. Rozporządzenie wydano pod numerem 511/2012 z 15.06.2012 r. Ukazało się ono w Dzienniku Urzędowym UE serii L, nr 156 z 16 czerwca 2012 r. 11