Układy dynamiczne. proseminarium dla studentów III roku matematyki. Michał Krych i Anna Zdunik. rok akad. 2014/15

Podobne dokumenty
Teoria ergodyczna. seminarium monograficzne dla studentów matematyki. dr hab. Krzysztof Barański i prof. dr hab. Anna Zdunik. rok akad.

Wstęp do układów statycznych

Co ma piekarz do matematyki?

Uniwersytet Śląski w Katowicach WYDZIAŁ MATEMATYKI, FIZYKI I CHEMII. Kierunek Matematyka. Studia stacjonarne i niestacjonarne I i II stopnia

Układy dynamiczne na miarach. Wykłady

Rejestracja na proseminaria

Dokumentacja związana z programem studiów na kierunku MATEMATYKA prowadzonym na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Szkoła Nauk Ścisłych

Uniwersytet Śląski w Katowicach WYDZIAŁ MATEMATYKI, FIZYKI I CHEMII. Kierunek Matematyka. Studia stacjonarne i niestacjonarne I i II stopnia

3. Plan studiów PLAN STUDIÓW. Faculty of Fundamental Problems of Technology Field of study: MATHEMATICS

Rejestracja na proseminaria

Kierunek: Matematyka Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Kierunek: Matematyka Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Kierunek: Matematyka Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

MATEMATYKA PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH DRUGIEGO STOPNIA

TEORIA ERGODYCZNA. Bartosz Frej Instytut Matematyki i Informatyki Politechniki Wrocławskiej

Kierunek: Matematyka Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Dwuletnie studia indywidualne II stopnia na kierunku fizyka, specjalność Fizyka matematyczna

PROGRAM STUDIÓW I STOPNIA ENERGETYKA I CHEMIA JĄDROWA

Zmiany w programie matematyki od 2017/18

PROGRAM STUDIÓW A. GRUPA ZAJĘĆ Z ZAKRESU NAUK PODSTAWOWYCH I OGÓLNOUCZELNIANYCH LICZBA GODZIN (P/K/PW)** PUNKTY ECTS

PROGRAM STUDIÓW. WYDZIAŁ: Podstawowych Problemów Techniki KIERUNEK: Matematyka stosowana

GRA Przykład. 1) Zbiór graczy. 2) Zbiór strategii. 3) Wypłaty. n = 2 myśliwych. I= {1,,n} S = {polować na jelenia, gonić zająca} S = {1,,m} 10 utils

I II III IV V VI VII VIII

MATeMAtyka klasa II poziom rozszerzony

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

ECTS Razem 30 Godz. 330

Kierunek MATEMATYKA, Specjalność MATEMATYKA STOSOWANA

Lp. SYMBOL NAZWA ZAJĘĆ EFEKTY KSZTAŁCENIA (P/K/PW)** ECTS K_K ŁĄCZNIE 50

Dokumentacja związana z programem studiów na kierunku MATEMATYKA prowadzonym na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Szkoła Nauk Ścisłych

TEORIA CHAOSU. Autorzy: Szymon Sapkowski, Karolina Seweryn, Olaf Skrabacz, Kinga Szarkowska

WYDZIAŁ ELEKTRONIKI MIKROSYSTEMÓW I FOTONIKI

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

Dokumentacja związana z programem studiów na kierunku MATEMATYKA prowadzonym na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Szkoła Nauk Ścisłych

PROGRAM STUDIÓW I STOPNIA na kierunku ENERGETYKA I CHEMIA JĄDROWA. prowadzonych na Wydziałach Chemii i Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego

3-letnie (6-semestralne) stacjonarne studia licencjackie kier. matematyka stosowana profil: ogólnoakademicki. Semestr 1. Przedmioty wspólne

PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH DRUGIEGO STOPNIA DLA KIERUNKU MATEMATYKA NA WYDZIALE MATEMATYKI, INFORMATYKI I EKONOMETRII UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO

PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH PIERWSZEGO STOPNIA MATEMATYKA. od roku akademickiego 2015/2016

Kierunek: Matematyka w technice

Zagadnienia na egzamin poprawkowy z matematyki - klasa I 1. Liczby rzeczywiste

I II III IV V VI VII VIII

S Y L A B U S P R Z E D M I O T U

Dokumentacja związana z programem studiów na kierunku MATEMATYKA prowadzonym na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Szkoła Nauk Ścisłych

INŻYNIERIA NANOSTRUKTUR. 3-letnie studia I stopnia (licencjackie)

Kierunek: Matematyka Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

KARTA PRZEDMIOTU. 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: wiadomości i umiejętności z zakresu matematyki z semestru 1

K_U13, K_U14 5 MAT2002 K_W01, K_W02, K_U07 K_W01, K_W02, K_W03, K_U01, K_U03, K_U08, K_U09, K_U13, K_U14 K_W01, K_W02, K_W03, K_U01,

Stochastyczne dynamiki z opóźnieniami czasowymi w grach ewolucyjnych

ZAGADNIENIA DO EGZAMINU MAGISTERSKIEGO

PLAN STUDIÓW. WYDZIAŁ: Podstawowych Problemów Techniki..

AiR_TSiS_1/2 Teoria sygnałów i systemów Signals and systems theory. Automatyka i Robotyka I stopień ogólnoakademicki

PROGRAM STUDIÓW I STOPNIA ENERGETYKA I CHEMIA JĄDROWA

Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy i rozszerzony. Klasa I (90 h)

Wykład 8 i 9. Hipoteza ergodyczna, rozkład mikrokanoniczny, wzór Boltzmanna

Dokumentacja związana z programem studiów na kierunku MATEMATYKA prowadzonym na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Szkoła Nauk Ścisłych

Rozwijanie uzdolnień matematycznych uczniów. semestr letni, 2018/2019 wykład nr 4

MATeMAtyka 3. Przedmiotowy system oceniania wraz z określeniem wymagań edukacyjnych. Zakres podstawowy i rozszerzony. Zakres podstawowy i rozszerzony

Zajęcia fakultatywne z matematyki (Wyspa inżynierów) Dodatkowe w ramach projektu UE

MECHANIKA KLASYCZNA I RELATYWISTYCZNA Cele kursu

Chaos w układach dynamicznych: miary i kryteria chaosu

Koło Matematyczne klasy 2-3 GIM

Zał nr 4 do ZW. Dla grupy kursów zaznaczyć kurs końcowy. Liczba punktów ECTS charakterze praktycznym (P)

GEODEZJA I KARTOGRAFIA I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólnoakademicki / praktyczny)

Wykład 2. Przykład zastosowania teorii prawdopodobieństwa: procesy stochastyczne (Markova)

MATeMAtyka zakres rozszerzony

PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH PIERWSZEGO STOPNIA

Tematy prac magisterskich i doktorskich

MATeMAtyka zakres podstawowy

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie Instytut Matematyczno-Przyrodniczy Zakład Matematyki

I II III IV V VI VII VIII

Matematyka do liceów i techników Szczegółowy rozkład materiału Klasa III zakres rozszerzony

WYMAGANIA EDUKACYJNE Rok szkolny 2018/2019

Matematyka do liceów i techników Szczegółowy rozkład materiału Klasa III zakres rozszerzony 563/3/2014

Kierunek MATEMATYKA Specjalność MATEMATYKA FINANSOWO-UBEZPIECZENIOWA

II. MODUŁY KSZTAŁCENIA

I II III IV V VI VII VIII

Stochastyczna dynamika z opóźnieniem czasowym w grach ewolucyjnych oraz modelach ekspresji i regulacji genów

Podręcznik. Przykład 1: Wyborcy

ZAKRES PODSTAWOWY. Proponowany rozkład materiału kl. I (100 h)

Szczegółowy rozkład materiału dla klasy 3b poziom rozszerzny cz. 1 - liceum

PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH DRUGIEGO STOPNIA DLA KIERUNKU MATEMATYKA NA WYDZIALE MATEMATYKI, INFORMATYKI I EKONOMETRII UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO

1. Dokumentacja związana z programem studiów

Algebra liniowa Linear algebra

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy. Klasa I (60 h)

OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW. Efekty kształcenia dla kierunku studiów Matematyka

WIEDZA. X1A_W04 X1A_W05 zna podstawowe modele zjawisk przyrodniczych opisywanych przez równania różniczkowe

Zał nr 4 do ZW. Dla grupy kursów zaznaczyć kurs końcowy. Liczba punktów ECTS charakterze praktycznym (P)

W Ć L P S RAZEM 9 MAT2JO Język angielski matematyki K_K06 4 Z ŁĄCZNIE

Podstawowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) Obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) Semestr 2. Semestr letni (semestr zimowy / letni)

WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI

Wstęp do rachunku prawdopodobieństwa. Cz. 1 / William Feller. wyd. 6, dodr. 4. Warszawa, Spis treści

Uchwała Rady Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 19 lutego 2019 roku

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ Z MATEMATYKI KLASA VII DO INDYWIDUALNYCH POTRZEB UCZNIA

STUDIA I STOPNIA NA KIERUNKU FIZYKA UW

KARTA MODUŁU KSZTAŁCENIA

Rzut oka na współczesną matematykę spotkanie 4: Benoit Mandelbrot i inni

Wykład Ćwiczeni a 15 30

Transkrypt:

Układy dynamiczne proseminarium dla studentów III roku matematyki Michał Krych i Anna Zdunik rok akad. 2014/15

Układy dynamiczne

Układy dynamiczne Układy dynamiczne, i związana z nimi Teoria ergodyczna zajmują się badaniem stochastycznych własności układów deterministycznych.

Układy dynamiczne Układy dynamiczne, i związana z nimi Teoria ergodyczna zajmują się badaniem stochastycznych własności układów deterministycznych. np. przekształcenia mierzalnego f : X X, gdzie (X, M, µ) jest przestrzenią ze skończoną miarą µ taką, że µ(f 1 (A)) = µ(a) dla A M.

Układy dynamiczne Układy dynamiczne, i związana z nimi Teoria ergodyczna zajmują się badaniem stochastycznych własności układów deterministycznych. np. przekształcenia mierzalnego f : X X, gdzie (X, M, µ) jest przestrzenią ze skończoną miarą µ taką, że µ(f 1 (A)) = µ(a) dla A M. Interesują nas stochastyczne własności iteracji f n (x) = f f (x) punktów x X.

... albo zachowanie graniczne trajektorii równania różniczkowego ẋ = f (t, x) na rozmaitości albo w R n....albo topologiczne i geometryczne własności zbiorów granicznych i zbiorów niezmienniczych...albo typowe własności w rodzinach przekształceń/równań różniczkowych, i zagadnienie stabilności- co sie stanie z trajektoriami jeśli troche zmienimy równanie, lub jeśli trochę zmienimy warunek początkowy

Układy dynamiczne to szybko rozwijająca się, bardzo ważna dziedzina matematyki Układy dynamiczne, oprócz własnych wypracowanych teorii, używają metod Analizy Funkcjonalnej, Geometrii Różniczkowej, Funkcji Analitycznych, Rachunku Prawdopodobieństwa...

..czasem zwana popularnie matematyczną teorią chaosu Ian Stewart: Czy Bóg gra w kości? Nowa matematyka chaosu Benoit Madelbrot The fractal geometry of Nature

Historia

Historia L. Boltzmann (1844 1906): fizyka statystyczna

Historia L. Boltzmann (1844 1906): fizyka statystyczna H.Poincaré (1854-1912): mechanika nieba G. Birkhoff (1884 1944): twierdzenia ergodyczne A. Kołmogorow (1903 1987): entropia

Układy dynamiczne w Warszawie Karol Krzyżewski, Wiesław Szlenk- założyciele Warszawskiej Grupy Układów Dynamicznych. Grupa polskich matematyków pracujących w dziedzinie Układów Dynamicznych w Polsce i za granicą (Francja, USA, Kanada...) jest tak liczna ze nie zmieści się w tym slajdzie. Ale musimy tu wspomnieć że.. Medal Sierpińskiego za rok 2014 otrzymał nasz Kolega profesor Maciej Wojtkowski. Wygłoszony przez niego wykład im. Sierpińskiego miał tytuł: Rola krzywizny w dynamice

Układy Dynamiczne przyciągają znakomitych matematyków S. Smale (medal Fieldsa 1966) J-Ch Yoccoz (medal Fieldsa 1994) C. McMullen (medal Fieldsa 1998) H. Furstenberg (nagroda Wolfa 2006) E. Lindenstrauss (medal Fieldsa 2010) T. Tao (medal Fieldsa 2006) S. Smirnov (medal Fieldsa 2010) Y. Sinaj (nagroda Abela 2014) J. Milnor (nagroda Abela 2011, medal Fieldsa 1962,nagroda Wolfa 1989)

CO TRZEBA UMIEĆ NA POCZĄTEK Tutaj- dobra wiadomość! Nie zakładamy żadnej specjalniej wiedzy; w zupełności wystarcza przygotowanie w zakresie pierwszych dwóch lat studiów. Sporo czasu poświęcimy dynamice jednowymiarowej- to znaczy przekształceniom okręgu, odcinka.. Będzie też o modelach układów dynamicznych w zastosowaniach, m.in w naukach przyrodniczych.

ZAPRASZAMY Tematyka seminarium będzie dostosowana do oczekiwań uczestników, i podzielona między wątki bardziej teoretyczne i bardziej stosowane. Wszystkie będą ciekawe. Ci z Panstwa którzy bedą chcieli zająć się poważniej ambitniejszym tematem- też dostaną taką możliwość. Przygotowujemy też rosnący zbiór zadań, i będziemy Państwa nimi nieco zajmowali. Mamy nadzieje że przy Państwa pomocy ten zbiór wzbogaci się o nowe pytania i nowe rozwiązania. Warunkiem zaliczenia jest systematyczne uczestnictwo w proseminarium, rzetelne przygotowanie referatu (referatów) oraz napisanie pracy licencjackiej.

Zagadka na zachętę 1, 2, 4, 8, 16, 32, 64, 128, 256, 512, 1024, 2048, 4096, 8192, 16384, 32768, 65536, 131072, 262144, 524288, 1048576, 2097152, 4194304, 8388608, 16777216, 33554432, 67108864, 134217728, 268435456, 536870912, 1073741824, 2147483648, 4294967296, 8589934592, 17179869184, 34359738368, 68719476736, 137438953472, 274877906944, 549755813888, 1099511627776,

Na poprzedniej stronie.. wypisane są kolejne liczby postaci 2 n, tyle ile się zmieściło. Pytanie Określamy ciąg a n = pierwsza cyfra w rozwinięciu dziesiętnym 2 n. Czy w tym ciągu wystąpi cyfra 7? A jeśli tak, to która cyfra będzie pojawiać się częściej? 7 czy 8?

A oto inny układ dynamiczny- bilard

A oto inny układ dynamiczny- bilard

Matematycznie, bilard to układ zachowujący miarę na przestrzeni fazowej położenia kąty.

Matematycznie, bilard to układ zachowujący miarę na przestrzeni fazowej położenia kąty.

Matematycznie, bilard to układ zachowujący miarę na przestrzeni fazowej położenia kąty. Jeszcze jedna zagadka- tym razem duzo trudniejsza: Czy każdy bilard w wielokącie ma orbitę zamkniętą (okresową)?

Matematycznie, bilard to układ zachowujący miarę na przestrzeni fazowej położenia kąty. Jeszcze jedna zagadka- tym razem duzo trudniejsza: Czy każdy bilard w wielokącie ma orbitę zamkniętą (okresową)? Jest to otwarty problem, nie rozwiązany nawet dla trójkątów!