INSTYTUT IZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII MATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA MECHANIKI Ć W I C Z E N I E N R M-9 OKREŚLANIE WZGLĘDNYCH WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKÓW OPORU OŚRODKA DLA CIAŁ O RÓŻNYCH KSZTAŁTACH
Ćizeie M-9: Oreślie zględyh rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth I. Zgdiei do przestudioi. Siły tri.. Oreślie siły oporu ośrod. 3. Lepość. 4. Moet siły zględe osi orotu. 5. Rhue łędu etodą różizi zupełe. II. Wprodzeie teoretyze Przy ruhu ił ośrodu ieły lu gzoy postą siły tri przeidziłąe ruhoi zleże od spółzyi lepośi ośrod η, pol przerou poprzezego s, sztłtu ił i prędośi v ił zględe ośrod. Moż zleżość tę zpisć zore: t = -η s ν () Jeżeli ił o różyh sztłth, edoy przerou poprzezy s płszzyzą prostopdłą do ieruu ruhu, ędą poruszć się z edoą prędośią ν poietrzu o spółzyiu lepośi η to sił dziłą żde z ił oże yć zpis o: gdzie C= η s ν t = -C () Przy t oreśloyh złożeih sił oporu ośrod t ędzie prost proporol do spółzyi zleżego od sztłtu ił, rtość spółzyi C ędzie stł. N dy stoisu dzy rtość siły t ędzie oreślo dl ił o stępuąyh sztłth: uli, dysu, elipsoidy i stoż (rys. ).
Ćizeie M-9: Oreślie zględyh rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth Rys.. Shet ułdu Jeżeli z refereyy sztłt ił yierzey ulę, to dl ił sztłie uli siłę oporu t oreśliy o: t = -C (3) gdzie est spółzyiie sztłtu dl uli. Dl ił o iy sztłie iż ulisty sił t ędzie ozzo o: t = -C (4) Jeżeli siłę oporu ośrod dziłąą ił sztłie dysu, elipsoidy i stoż oreślić zględe siły dziłąe iło sztłie uli to: t t (5) 3
Ćizeie M-9: Oreślie zględyh rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth Mierzą rtośi sił t i t oż oreślić dego ił zględe uli. Dl oreśli zględyh spółzyió oporu ośrod zproetoo stoiso dze, tóre przedstioo (rys. ). Ułd leży zróożyć przed uruhoieie przepłyu struiei poietrz. Oreśleie siły oporu ośrod poleg poróiu oetó sił zględe osi orotu trie przepłyu struiei poietrz. Wzore oż to zpisć o: d (6) t Zą rtośi rio, i d orz ierzą rtośi sił iężośi i, ze zoru (6) oż yzzyć siły t dl żdego z ił. Współzyii oporu ośrod yzzy ze zoru (5). Względy spółzyi oporu ośrod dl elipsoidy, l i stoż, z uzględieie zoru (6), oże yć yrżoy o: t t (7) gdzie - sił przyłożo do riei ; - sił przyłożo do riei. Ides ozz odiesieie do ił sztłie elipsoidy, l i stoż, ides odosi się do ił sztłie uli. 4
Ćizeie M-9: Oreślie zględyh rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth III. Zest poiroy Rio, i d, sił oporu ośrod t oreśl dl uli, dysu, elipsoidy i stoż. Rys. 3. Ułd poiroy do oreśli rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth IV. Przeieg ćizei. Ziesić oiążi posti uli.. Sprdzić róogę ułdu poprzez ustieie szói środoe pozyi trzy. 3. Włązyć duhę syle oroty. 4. Zróożyć ułd poprzez podieszeie oiążió rieiu. Odzeć, ż plitud drgń zieszy się do rtośi uożliiąe oreśleie stu róogi. Poir yoć dl 3 różyh rtośi i odpoidąyh róodze ułdu. 5. Położeie oiążió rioh i, odpoidąe stoi róogi, pisć do teli. 6. Puty od -5 potórzyć dl żdego z oiążió. 5
Ćizeie M-9: Oreślie zględyh rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth V. Tel poiro Lp. Rodz oiążi Położeie iężr rieiu [] Położeie iężr rieiu [] Moet siły M [N ] Średi rtość oetu siły [N ] Wrtość zględ spółzyi oporu ośrod Średi rtość spółzyi oporu ośrod ul le 3 elipsoid 4 Stoże zróoy ostrze do duhy 5 Stoże zróoy podstą do duhy s iężró róożąyh ułd = =0g; 3 =g; 4 =g; odległość poiędzy puti zieszei iężró rieiu:. 6
Ćizeie M-9: Oreślie zględyh rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth 7 Rys. 4. Msy poszzególyh iężró VI. Oproie ćizei. Olizyć rtość oetu siły dl żdego z ił o dy sztłie: (8) Wzór (8) dotyzy przypdu, gdy róogę ułdu osiągiey przy pooy iężró. W przypdu ięsze ilośi iężró zór (8) ędzie ieć postć: (9) gdzie: est ilośią iężró rieiu, est ilośią iężró rieiu.. Olizyć stosui spółzyió oporu ośrod dl l, elipsoidy i stoż zględe uli edług zoru: (0) g M i i i g M
Ćizeie M-9: Oreślie zględyh rtośi spółzyió oporu ośrod dl ił o różyh sztłth Wzór (0) dl ogólego przypdu przyue postć: i i i 3 4 l l l () Poież do osiągięi róogi ułdzie przedstioy (rys.3) ystrzą iężri z idozyh (rys. 4) do olizei oetu sił ystrzy zstosoć zór (8), do zględego spółzyi oporu zór (0). VII. Rhue łędu. Olizyć łąd oreślei oetu siły dl poszzególyh ił, przyuą dołdośi oreśli sy iężró Δ =0-6 g, dołdośi położei putó zieszei iężró Δ = Δ = 0-3 edług zoru: Dl :, M g (). Olizyć łąd oreślei zględe rtośi spółzyió oporu ośrod przyuą dołdośi Δ i Δ puie edług zoru: Dl : Litertur (3). Dryńsi T., Ćizei lortorye z fizyi, PWN, Wrsz 980.. Leh J., Oproie yió poiró lortoriu podst fizyi, Wydito Wydziłu Iżyierii Proesoe, Mteriłoe i izyi Stosoe PCz, Częstoho 005. 3. Msslsi J., Mssls M., izy dl iżyieró, izy lsyz, To I, WNT, Wrsz 005. 4. Szydłosi H., Proi fizyz spog oputere, Wydito Nuoe PWN, Wrsz 003. 8