AMIBROKER W DM BZ WBK

AMIBROKER W DM BZ WBK Skrócony Podręcznik Użytkownika Wersja podręcznika: 1.9 1. Wymagania instalacji oprogramowania... 3 2. Włączenie AmiBrokera... 6 3. Przygotowanie AmiBrokera do pracy z Notowaniami Online DM BZ WBK (NOL3)... 8 3.1. Lokalna baza danych... 8 3.2. Ustawienie źródła danych... 8 3.3. Funkcja Backfill... 12 4. Interfejs użytkownika programu AmiBroker... 13 4.1. Uruchomienie programu z wtyczką NOL... 13 4.2. Prezentacja komponentów... 13 4.2.1. Pasek Menu Głównego... 14 4.2.1.1. File... 14 4.2.1.2. Edit... 16 4.2.1.3. View... 17 4.2.1.4. Insert... 18 4.2.1.5. Format... 19 4.2.1.6. Symbol... 20 4.2.1.7. Analysis... 21 4.2.1.8. Tools... 21 4.2.1.9. Window... 22 4.2.1.10. Help... 23 4.2.2. Okno Wykresów (Okno typu Chart)... 23 4.2.2.1. Jakie elementy mają okna wykresów?... 25 4.2.2.2. Jak zbudowane jest okno wykresów? (przykład)... 26 www.dmbzwbk.pl, e-mail: dm.inwestor@bzwbk.pl, tel.: 61 856 48 80, 61 856 44 45 (koszt połączenia zgodny z taryfą operatora) Dom Maklerski BZ WBK jest wyodrębnioną organizacyjnie jednostką Banku Zachodniego WBK S.A. z siedzibą we Wrocławiu, ul. Rynek 9/11, 50-950 Wrocław, zarejestrowanego w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia - Fabrycznej, VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000008723, REGON 930041341, NIP 896 000 56 73, kapitał zakładowy i wpłacony 992.345.340 zł. Dom Maklerski BZ WBK podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.

4.2.2.3. Jak dodad okno wykresów (inaczej: okno typu Chart)?... 27 4.2.2.4. Jak dodad nowe pole wykresowe?... 27 4.2.2.5. Jak dodad wykres do pola wykresowego?... 27 4.2.2.6. Jak usunąd wykres np. wskaźnika z pola wykresowego?... 27 4.2.2.7. Jak usunąd panel wykresowy?... 28 4.2.2.8. Jak zmienid wygląd wykresów?... 28 4.2.2.8.1. Zakładka ustawieo okien wykresowych Charting:... 30 4.2.2.8.2. Zakładka ustawieo okien wykresowych Colors:... 33 4.2.2.8.3. Zakładka ustawieo okien wykresowych Axes/Grids... 35 4.2.2.9. Jak powiększad/pomniejszad wykresy?... 36 4.2.3. Okno Charts (Lista z formułami wykresów)... 38 4.2.4. Okno Symbols (Lista z symbolami walorów)... 40 4.2.4.1. Jak dokonad wyboru instrumentu finansowego?... 40 4.2.4.2. Który symbol jest aktywnym symbolem? (przykład)... 41 4.2.4.3. Jak dodad symbole papierów wartościowych i indeksów do AmiBrokera?... 42 4.2.4.4. Jak usunąd symbole papierów wartościowych/indeksów z AmiBrokera?... 44 4.2.5. Okno Information (Arkusz z cechami waloru)... 46 4.2.6. Okno Realtime Quote (Arkusz z notowaniami bieżącymi)... 48 4.2.7. Okno Layouts (Lista z układami okien)... 50 5. Importowanie notowao do AmiBrokera... 52 5.1. Jak wczytad dane z plików tekstowych (*.csv; *.txt; *.prn; *.*)?... 52 5.2. Jak wczytad dane z plików intraday dostępnych na stronie http://www.dmbzwbk.pl/inwestowanie-online/inwestor-online/narzedzia-inwestycyjne/pliki-at/plikiat.html?... 58 2

1. Wymagania instalacji oprogramowania Aby korzystad z profesjonalnego oprogramowania do analizy technicznej AmiBroker dedykowanego do współpracy z Inwestor online (https://www.inwestoronline.pl) należy zainstalowad kolejno: aktualne oprogramowanie NOL3 w wersji posiadającej w narzędziach - API, które pośredniczy pomiędzy AmiBrokerem a serwerami notowao DM BZ WBK. Aplikacja NOL3 jest dostępna po zalogowaniu w serwisie www.inwestoronline.pl. Instrukcja instalacji dostępna jest na stronie http://www.dmbzwbk.pl/34175. Program AmiBroker w wersji 5.90 ( www.amibroker.com, kopia pliku instalacyjnego dostępna pod adresem http://www.dmbzwbk.pl/75431 ) Plug-in do Ambrogia (NOL3 data plug-in) z licencją dla klientów DM BZ WBK, który obsługuje połączenie Amibrokera z NOL3, aby dane intraday i dane dzienne były dostarczane do Amibrokera z serwisu DM BZ WBK S.A ( dostępna do pobrania na stronie http://www.dmbzwbk.pl/75431 ). Aby zainstalowad powyższe oprogramowanie potrzebny jest komputer PC z systemem Windows XP/VISTA/7/8/8.1. UWAGA dla użytkowników systemu Windows Vista, Windows 7, 8,8.1! Aby AmiBroker mógł połączyd się z NOL3 polecamy dodanie adresu https://www.inwestoronline.pl do strefy Zaufane witryny. Koniecznośd wynika z ograniczeo przeglądarki, która przy włączonym standardowo trybie chronionym nie pozwala na wymianę danych pomiędzy NOL3 a innymi programami. W tym celu należy wykonad następujące czynności w Windows Internet Explorer: 3

Po otwarciu strony serwisu www.inwestoronline.pl i wciśnięciu klawisza: lewy *Alt+, należy z menu przeglądarki wybrad opcję Narzędzia, następnie Opcje internetowe: Następnie w zakładce Zabezpieczenia należy kliknąd ikonę Zaufane witryny, później przycisk witryny: 4

W oknie Zaufane witryny należy wpisad i dodad adres: https://www.inwestoronline.pl. Pole Żądaj weryfikacji serwera (https:) dla każdej witryny w tej strefie powinno byd zaznaczone. Po dodaniu witryny można kliknąd Zamknij. 5

2. Włączenie AmiBrokera Aby korzystad z AmiBrokera i notowao, należy uruchomid AmiBrokera i zapewnid źródło danych. W usłudze DM BZ WBK AmiBroker może bezpośrednio pobierad dane z aplikacji NOL3 posiadającej dedykowane dla AmiBrokera API. Możliwe jest korzystanie z danych dziennych i intraday dzięki połączeniu AmiBrokera z NOL3. W trakcie sesji AmiBroker po połączeniu z NOL3 wyświetli aktualizowane na żywo notowania papierów z giełdy warszawskiej. Aby AmiBroker mógł pracowad on-line należy kolejno: zalogowad się do Inwestor online za pomocą swojego NIK i PIN, uruchomid program NOL3, klikając odnośnik Uruchom notowania, odczekad kilka sekund po starcie NOL3 i uruchomid AmiBrokera, korzystając z ikony na pulpicie lub w menu systemu operacyjnego: Programy-> AmiBroker. Program połączony z NOL3 uruchomi się w wersji zarejestrowanej, co pozwala zapisywad ustawienia oraz dane do lokalnej bazy danych. W informacji o programie zostanie wyświetlony komunikat Registered to: DM BZ WBK (NOL3). Ma się wtedy te same możliwości, co przy wersji Standard. Jeśli użytkownik posiada już wersję Standard, to może korzystad z niej instalując AmiBroker w oddzielnym folderze. Może też zgłosid do DM (za pośrednictwem producenta AmiBrokera), że posiada wersję pełną programu AmiBroker i korzystad z własnej, oddzielnej posiadanej licencji. Gdy AmiBroker nawiązał połączenie z NOL3, to status programu zmieni się na OK. Status t=34s informuje, że AmiBroker nie odebrał od NOL3 nowych danych od 34 sekund. Status BACK mówi o pobieraniu danych historycznych (za pomocą funkcji Backfill). ERR symbolizuje brak połączenia AmiBrokera z NOL3. 6

Aby wykonad próbę połączenia poleca się: zamknąd program AmiBroker, odczekad chwilę, aż API w NOL 3 zrestartuje się, ponownie uruchomid AmiBroker i zwrócid uwagę, czy program uruchomiony jest jako Registered to: DM BZWBK (NOL3), jeśli program AmiBroker jest w trybie pracy: Registered to: DM BZWBK (NOL3), można wykonad Reconnect klikając opcję z menu rozwijanego. Menu to jest w prawym dolnym rogu okna programu AmiBroker, po kliknięciu prawym klawiszem myszy na statusie połączenia:. Można uruchomid AmiBrokera bez włączania NOL3, aby korzystad z wcześniej zapisanych danych w lokalnej bazie programu AmiBroker lub wykorzystywad inne źródła danych z notowaniami instrumentów finansowych (np. pliki w formacie Metastock, pliki ASCII, bazy internetowe oraz wiele innych). Wtedy program działa jako niezarejestrowany, ze statusem: UNREGISTERED DOES NOT SAVE CHANGES! a zmiany dokonane podczas pracy nie zostaną zachowane przez program. 7

3. Przygotowanie AmiBrokera do pracy z Notowaniami Online DM BZ WBK (NOL3) 3.1. Lokalna baza danych Program AmiBroker pracuje w oparciu o własną bazę danych, która jest przechowywana lokalnie na dysku komputera. W tej lokalnej bazie AmiBroker zapisuje zaimportowane dane dzienne oraz dane intraday (np. jednominutowe). Aby dane w AmiBrokerze były w pełni aktualne, należy dodad zewnętrzne źródło, które będzie udostępniało bieżące kursy instrumentów. Aplikacja NOL3 jest takim źródłem notowao dla AmiBrokera. NOL3 i AmiBroker połączone są za pomocą plugina: NOL3 data plug-in. Za pomocą funkcji Backfill* AmiBroker importuje ze źródła danych (tu: NOL3) historyczne dane dzienne oraz historyczne dane intarday. Dodatkowo w trakcie sesji NOL3 dostarcza do AmiBrokera bieżące dane w postaci strumienia danych. Lokalna baza programu z notowaniami Amibroker Registered to: DM BZ WBK (NOL3) Bazy notowao m.in. pliki tekstowe *.csv NOL3 DM BZ WBK NOL3 data plug-in Ogólny schemat przepływu danych (Źródło: http://www.amibroker.com/guide_pl/h_workspace. html) Czerwone strzałki symbolizują odczyt notowao, zielone strzałki oznaczają zapis notowao. 3.2. Ustawienie źródła danych Aby rozpocząd pracę z AmiBrokerem i korzystad z danych online należy: a) ustawid swoją lokalną bazę danych w programie AmiBroker (takich baz można utworzyd wiele, każda będzie w innym folderze na dysku komputera; jedna kopia programu AmiBroker może w danej chwili pracowad z jedną wybraną lokalną bazą zapisaną w folderze na dysku), 8

b) ustawid jako źródło danych dla AmiBrokera aplikację NOL3 (każda baza lokalna AmiBrokera może mied swoje dane źródło danych, do którego AmiBroker łączy się za pomocą danego plugina odpowiedniego do źródła danych). ad. a) Aby zdefiniowad lokalną bazę danych w Amibrokerze należy: wybrad z menu opcję File -> New -> Database... podad nazwę folderu, gdzie będzie zapisana lokalna baza AmiBrokera, kliknąd Create. Rys.1 Proszę zwrócid uwagę, że zaznaczona opcja Load this database at startup spowoduje, że ta lokalna baza będzie domyślnie otwarta podczas startu programu. Jeśli nie zostanie otwarta preferowana lokalna baza, to po starcie programu będzie można zmienid zadecydowad, którą bazę otworzyd, wskazując folder bazy po kliknięciu z menu opcji File -> Open Database... ad. b) Aby określid jako źródło danych aplikację NOL3 z DM BZ WBK należy w oknie ustawieo lokalnej bazy danych AmiBrokera (zrzut ekranu powyżej; okno to można przywoład z menu głównego opcją File -> Database settings): 9

jako Data Source wskazad NOL3 Data Plugin (Plugin do AmiBrokera, który łączy AmiBrokera z API programu NOL3), włączyd zapisywanie do lokalnej bazy AmiBrokera (Enable (recommended dla Local Data Storage), podad maksymalną liczbę wierszy (rekordów) z notowaniami danego symbolu w lokalnej bazie danych AmiBrokera (Number of bars np. 35 000, co pozwala na przechowywanie dla jednego symbolu instrumentu finansowego danych intraday z około 72 dni sesyjnych). Jeśli zostanie wczytana większa ilośd danych niż wskazana ilośd rekordów tu: 35 000, to będzie zachowanych ostatnich według daty 35 000 rekordów. 35 000 rekordów to około 1MB danych na dysku. Im większa ilośd podana, tym lokalna baza danych będzie bardziej pojemna dla poszczególnych symboli, ale też będzie wymagała więcej miejsca na dysku i bardziej obciążad zasoby komputera. jako Base Time Interval należy wybrad 1 Minute. Następnie po kliknięciu przycisku Intraday settings (przycisk u dołu okna na zrzucie Rys. 1) proszę w przywołanym oknie ustawieo: Rys. 2. 10

ustawid brak filtrowania (Show 24 hours trading (no filtering)), jako czas notowao używad czas giełdy (Exchange time), koniecznie zezwolid na zapisywanie razem danych dziennych oraz intraday (Allow mixed EOD/Intraday data), potwierdzid OK. Następnie po kliknięciu w oknie Database settings przycisku Configure (Rys. 1) proszę ustawid: Rys. 3. maksymalną ilośd równoczesnych uruchomieo funkcji pobierającej dane historyczne (tzw. backfill) jednego z walorów (Max. simultaneous backfills = 1; najwięcej 3; wartośd zalecana: 1), maksymalną ilośd walorów, dla których notowania mogą byd aktualizowane online (Max. streaming symbols =20) dane wyświetlane są online w arkuszu Realtime Quote oraz dla otwartych wykresów walorów wartośd zalecana: 10, przedział czasu w latach, dla którego będą pobierane dane historyczne z aplikacji NOL3 dzięki funkcji backfill (EOD history length ; minimalnie: 1 rok, maksymalnie: 10 lat). Tu propozycja, aby ustawid ten zakres czasu jako jeden ostatni rok a dane historyczne zaimportowad do lokalnej bazy danych AmiBrokera z osobnej bazy danych w postaci np. pobranych plików metastock lub *.csv. Uwaga: im ustawienie EOD history length większe, to za każdym razem pobranie notowao historycznych z NOL3 do AmiBrokera będzie wymagało przesyłu większej ilości danych i tym samym AmiBroker będzie dłużej aktualizował lokalną bazę danych. Taki proces pobierania notowao sygnalizuje status AmiBrokera: BACK. 11

3.3. Funkcja Backfill Funkcja Backfill uruchamiana jest automatycznie podczas pracy AmiBrokera. Ma ona za zadanie pobrad historyczne dane intraday z kilku ostatnich dni (10 dni, gdy źródłem jest NOL3) oraz dla pozostałych dni dane dzienne, zgodnie z ustawieniem EOD history length. Funkcja ta automatycznie uruchomiona w czasie korzystania z programu nie aktualizuje: pobranych już wcześniej danych dziennych oraz pobranych danych intraday dla dni starszych niż kilka ostatnich sesji (obecnie jest to 10 dni sesyjnych). Jeśli w programie AmiBroker wyedytowano notowania papieru, nie są one kompletne lub poprawne i jest powód, aby od nowa wczytad notowania danego waloru, można uruchomid tzw. Force Backfill. Funkcjonalnośd jest dostępna w menu rozwijanym po kliknięciu prawym klawiszem myszy na statusie programu: Uwaga: Jeśli opcja Force Backfill nie jest dostępna, to proszę zmienid w narzędziu Information ustawienie Use only local database na No: Podczas Force Backfill notowania dla wybranego papieru są usuwane i pobierane od nowa: historyczne zgodnie z ustawieniem: EOD history length, notowania intraday dla ostatnich dziesięciu dni. Łącznie pobierana jest maksymalnie taka ilośd rekordów z notowaniami, jaką wskazuje ustawienie Number of bars. Notowania intraday mają priorytet nad notowaniami dziennymi. 12

4. Interfejs użytkownika programu AmiBroker 4.1. Uruchomienie programu z wtyczką NOL Rys.4 Po pomyślnym otwarciu lokalnej bazy danych w Amibrokerze (automatycznie po starcie programu lub przez użytkownika za pomocą opcji File -> Open Database...) oraz po nawiązaniu połączenia z NOL3 poprzez plugin: wyświetlony zostanie komunikat w oknie kontrolnym NOL3 plugina : Connected OK. zobaczymy obraz programu podobny do zrzutu powyżej a w pasku stanu - w dolnym prawym narożniku okna podana zostanie nazwa otwartej bazy lokalnej i status plugina. 4.2. Prezentacja komponentów Okno programu ma szerokie możliwości personalizacji ustawienia wyglądu i dobór włączonych komponentów AmiBrokera można zmieniad według potrzeb i własnych upodobao. 13

4.2.1. Pasek Menu Głównego Pasek menu głównego aplikacji: W menu głównym jest większośd funkcji programu, które można również znaleźd: w licznych menu rozwijanych - dostępnych po kliknięciu prawym przyciskiem na różnych komponentach np. na polu wykresowym, pod ikonami pasków narzędziowych, pod skrótami klawiszowymi, używając gestów drag and drop (przeciągnij i upuśd). Kolejne części Menu Głównego: 4.2.1.1. File W opcji New można utworzyd nową lokalną bazę programu (Database...), domyślne Okno wykresów (Default Chart), puste Okno wykresów (Blank Chart), czyste Pole wykresowe w aktywnym Oknie wykresów (Blank Pane). Opcją Account można włączyd okno narzędzia służącego do prowadzenia rejestru transakcji, historii konta pieniężnego, salda instrumentów. Opcja Web Research otwiera okno z przeglądarką internetową. Dzięki temu narzędziu można przeglądad strony internetowe oraz korzystad z funkcjonalności automatycznego otwierania stron internetowych o adresie zawierającym skrót aktywnego waloru. Opcje Open Database oraz Save Database pozwalają otwierad i zapisywad dane do lokalnej bazy programu (czynnośd domyślnie wykonywana jest przy zamykaniu aplikacji). Save zapisuje aktualnie otwarty dokument np. plik narzędzia Account w 14

pliku o formacie *.acx Save All zapisuje wszystkie otwarte aktualnie dokumenty. Database settings... otwiera okno, gdzie można zmienid ustawienia lokalnej bazy danych i źródło danych. Oprócz tego dostępne są narzędzia importu danych, drukowania oraz wysyłania zrzutu ekranowego z wykresem przez email. Opcja Import Wizard pozwala na import notowao z plików tekstowych, które można przeczytad np. Notatnikiem systemu Windows. Import Wizard pozwala importowad dane z plików tekstowych, których format jest znany i zdefiniowany w AmiBrokerze np. Yahoo s CSV. Import MetaStock data pozwala sprawnie przekopiowad notowania z bazy w formacie programu Metastock do bazy lokalnej AmiBrokera. Opcja Exit zamyka AmiBrokera a wcześniej jest lista Recent Files ostatnio otwieranych lokalnych baz danych, które można wczytad do programu. Menu Recent files pozwala wczytad ostatnio używane pliki, które można utworzyd w opcji New. 15

4.2.1.2. Edit W części Edit można cofnąd operacje wykonane w Oknie Wykresów na obiektach składowych, edytowad tzw. Studies, czyli wszelkie elementy graficzne analizy technicznej jak linie trendu, łuki, pola tekstowe. W części Image można zapisad zrzut ekranu z aktywnym Oknem wykresów do pliku (Export to file). Można również załączyd taki plik graficzny z wykresami do wiadomości E-mail (Send by E-mail). Opcja Delete quotation pozwala usunąd rekord notowania z lokalnej bazy danych programu, który został wskazany kursorem pionowym na wykresie. Rekordy notowao lokalnej bazy danych AmiBrokera można przejrzed i edytowad za pomocą narzędzia: Menu Główne-> Symbol-> Quote Editor. Opcja Delete session pozwala jednocześnie usunąd rekordy notowao wszystkich symboli z lokalnej bazy danych, które są z datą sesji wskazaną przez kursor pionowy. Uwaga: Opcja zadziała, gdy nie jest włączony NOL3 Data Plug-in. Opcja Properties jest dostępna, gdy zaznaczono jeden z obiektów analizy technicznej np. linię trendu. Można wtedy m.in. zmieniad położenie linii trendu, kolory i styl. 16

4.2.1.3. View W menu rozwijanym View znajdziemy włączanie kursora krzyżowego (Crosshair), ustawimy kiedy wyświetlad etykiety X-Y przy osiach (X-Y labels; etykiety mogą byd wyłączone lub gdy kursor krzyżowy, włączone), wybierzemy styl wykresu (liniowy, świeczkowy, słupkowy w opcji Price chart style), zmienimy typ wykresu (Intraday z dokładnością do 1 minuty lub np. godzinny, Daily dzienny, Weekly tygodniowy, Monthly miesięczny, Quarterly - kwartalny, Yearly - roczny), następnie jest właściwośd Pad nontrading days umożliwiająca wyświetlanie wszystkich dni na osi czasu, zamiast tylko tych, w których były transakcje dla danego symbolu. Filtering umożliwia prezentację wykresu dla wskazanej części dnia lub odfiltrowanie weekendów. Ponadto w menu rozwijanym View znajdziemy narzędzia do powiększania wykresu (Zoom), znajdziemy historię przeglądania wykresów (History), będziemy mogli skorzystad z narzędzi do edycji paneli wykresowych (Pane). Menu Toolbars pozwala pokazad/ukryd paski narzędziowe. Na koocu są opcje do odświeżania aktywnego okna/wszystkich okien programu (Refresh/Refresh ALL). 17

4.2.1.4. Insert Częśd Insert wstawia tzw. Studies do Okien Wykresów. Są to graficzne elementy służące do analizy technicznej. Każdy egzemplarz z tych elementów ma swoje właściwości nazwę oraz właściwości dostępne do swojego typu. Dostępne Studies to: Trend line - linia trendu (odcinek), Ray - półprosta, Extended line - linia trendu (przedłużony z lewej i prawej odcinek), Horizontal line - pozioma linia, Vertical line - pionowa linia, Parallel lines - linie równoległe, Regression Chanel kanał regresji Andrews Pitchfork, Triangle trójkąt, Rectangle Prostokąt, Ellipse Elipsa, Arc Łuk, Cycle Cykle, Text Etykieta tekstowa Zig Zag Arrow Strzałka Fibonacci narzędzia pozwalające opierad się na liczbach Fibonacci ego Gann narzędzia pozwalające opierad się na teorii Ganna Właściwości każdego ze Study można zmieniad po zaznaczeniu obiektu i kliknięciu z Menu Głównego Edit-> Properties (skrót klawiszowy Alt+Enter). 18

4.2.1.5. Format W części Format można pogrubid linie elementów AT (Thick), użyd styl kropkowany dla linii (Dotted), włączyd/wyłączyd lewe i prawe przedłużenie dla odcinka trendu (Left extend, Right extend). Włączona opcja Snap to price skutkuje tym, że podczas rysowania tzw. Studies (elementy graficzne służące do analizy AT) następuje automatyczne przesuwanie rysowanych Studies. Jest to ułatwienie, aby wyrysowane elementy przylegały do wykresu cenowego (można w ustawieniach programu przestawid wrażliwośd tego narzędzia). Z-Order to właściwośd, na której z kolei warstwie ma byd umieszczony element analizy technicznej. 19

4.2.1.6. Symbol Częśd Symbol zawiera narzędzia, które pozwalają dodad (New ) lub usunąd instrument finansowy z lokalnej bazy danych (Delete). Podczas dodawania nowych skrótów można podad kilka skrótów oddzielonych przecinkiem. Opcja Find pozwala łatwo wyszukad instrument w lokalnej bazie danych. Narzędzie można przywoład również klawiszem F3. Można wyszukiwad po tzw. tickerze (symbol, który jest np. trzyliterowym skrótem) lub po Name (zazwyczaj jest to nazwa skrócona). W opcji Information są podane obydwa identyfikatory instrumentu finansowego: Symbol i Full Name (po nich następuje wyszukiwanie) oraz wiele innych właściwości instrumentu. Opcja Split... pozwala przechowywane w bazie lokalnej notowania dla danego instrumentu finansowego podzielid w związku ze splitem akcji. Merge łączy notowania, które występują pod różnymi symbolami. Narzędzie Quote Editor pozwala przeglądad lub edytowad notowania zapisane w lokalnej bazie programu. Poniżej jest opcja Zarządzania ulubionymi (Favourites), koszykami papierów (Watch list) oraz arkuszami z notowaniami online (Real Time Quote). Poniżej jest opcja organizowania kategorii (Categories ) oraz przypisania papierów do nich (Organize assignments ). 20

4.2.1.7. Analysis W części Analysis znajdą się narzędzia do analiz danych oraz programowania w języku AFL. 4.2.1.8. Tools Database Purify to narzędzie do konserwacji lokalnej bazy danych. Indicator Maintenance pozwala wyszukad i usunąd pliki formuł z dysku komputera. Bar Replay to narzędzie do animacji wykresu historycznego. Performance Monitor pozwala odczytad informacje o wykorzystywanych zasobach komputera. W części Tools znajdziemy opcję ustawieo (Preferences...) i personalizacji programu (Customize...). Aby zapisad ustawienia klikamy Save preferences. Dostępne pluginy programu można sprawdzid w części: Plug-ins... Narzędzia Auto-update quotes (AmiQuote) oraz Update US symbol list and categories to narzędzia importujące listę symboli oraz notowania (dotyczy rynku amerykaoskiego, dane są pobierane z ogólnodostępnych źródeł internetowych nie zawsze narzędzia mogą funkcjonowad pomyślnie). 21

4.2.1.9. Window Aby pokazad/ukryd komponenty programu korzystamy z podmenu Window w menu głównym AmiBroker. Opcja Floating pozwala przesuwad okna wykresów poza granice okna programu, co przydaje się podczas pracy z dwoma ekranami. Na zrzucie obok widad, że włączone są komponenty: Symbols, Charts, Realtime Quote, Symbol Information. Te komponenty programu zostaną omówione dokładniej w dalszej części podręcznika. Trzeca częśd menu rozwijanego Window pozwala w łatwy sposób rozmieścid otwarte okna wykresów, okna Accounts, okna przeglądarki Web Resercher: kaskadowo (Cascade), sąsiadujące poziomo (Tile Horizontally), sąsiadujące pionowo (Tile Vertically). Na koocu menu rozwijanego Window wyświetla się lista otwartych okien. Uwaga: Proszę zwrócid uwagę, że na pasku statusu wyświetlany jest krótki opis o wskazanej kursorem opcji menu głównego i podmenu. 22

4.2.1.10. Help W części Help znajduje się odnośnik do podręcznika użytkownika (Help Contents) dostępny również pod skrótem klawiszowym F1. Można uruchomid wyszukiwarkę słów w podręczniku (Search). Tip of the Day... to porada dnia, która może byd prezentowana po włączeniu programu. Web links to skróty do informacji o programie na stronach internetowych. Read me zawiera informację o zainstalowanej wersji programu. About AmiBroker... poinformuje, którą wersję zainstalowano.. 4.2.2. Okno Wykresów (Okno typu Chart) 4.2.2.1. Jak przywołać nowe okno wykresów? W odróżnieniu od większości pozostałych komponentów okno wykresów może występowad w kilku egzemplarzach, które znajdują się równocześnie w nadrzędnym oknie AmiBrokera. W rozdziale będzie zamiennie stosowana nazwa: okno wykresów, okno typu CHART, okno komponentu CHART. Uwaga: W części Menu główne - View nie znajdziemy opcji, która otworzy okno wykresów z polami wykresowymi (z tzw. panes). Opcja przywołująca nowe okno wykresów znajduje się w File -> New -> Default Chart. Po wybraniu tego zostanie dodane domyślne okno wykresów (po kliknięciu File -> New -> Blank Chart zostanie dodane puste okno wykresów). Przykładowy zrzut ekranowy okna AmiBrokera, gdzie otwarto pięd okien wykresów: 23

24

4.2.2.2. Jakie elementy mają okna wykresów? Każde okno wykresów (okno komponentu Chart) ma: swój tytuł (w nim podawana jest nazwa aktualnie przeglądanego waloru i zakres np. WIG20 (Daily)); każde z tych okien wykresów może wyświetlad wykresy dowolnie wskazanego waloru, który został dodany w bazie lokalnej: 8 arkuszy z polami wykresowymi; w arkuszu może byd jedno lub więcej pól wykresowych (pole wykresowe w programie nazywane jest jako: Pane, również Chart Window, a gdy jest puste, to Blank Pane lub Empty Chart Window), Uwaga: wszystkie arkusze danego okna wykresów oraz pola wykresowe zawarte w tych arkuszach dotyczą tego samego waloru. Domyślne nazwy arkuszy można zmieniad klikając prawym klawiszem na zakładce danego arkusza: pasek poziomy w prawej dolnej części obok zakładek arkuszy, który służy do przesuwania wykresu (przesuwanie suwaka w prawo, lewo strzałkami) a nawet do powiększania wykresu (chwycenie kursorem myszy za koniec suwaka i zmiana szerokości suwaka) Na powyższym zrzucie pokazany jest oprócz paska poziomego fragment jednego z pól wykresowych (tzw. pane). Pola wykresowe znajdują się w arkuszach, które wchodzą w skład okien wykresów. Na polach wykresowych mogą byd wyświetlane linie, krzywe, słupki, świece, etykiety z nazwami i wartościami, obiekty analizy technicznej, strzałki buy, sell systemów transakcyjnych, komunikaty. 25

4.2.2.3. Jak zbudowane jest okno wykresów? (przykład) Na przykładowym zrzucie ekranu: widad, że w programie AmiBroker otwarto trzy okna komponentu CHART (trzy okna wykresów). Aktywnym (aktywne okno to okno, z którym ostatnio pracowano) jest okno wykresowe z tytułem mówiącym o przeglądanym intra-day owo WIG20 (widok: 1-minutowy). Zakładki od pozostałych dwóch Okien wykresów są dostępne do kliknięcia. Pomimo pozostania w tle dwóch okien wykresów, wykresy w tych oknach aktualizują się na bieżąco. W arkuszu Sheet 1 Okna wykresów WIG20 (1-minute) są trzy pola wykresowe. Na pierwszym polu wykresowym są: wykres ceny w stylu świecowym, wykresy średnich (15, 45 oraz 100-okresowa) i wykresy wstęgi Bollingera. Na drugim polu wykresowym wyświetlony jest ponownie wykres średniej ruchomej (15-okresowa). Trzecie pole wykresowe jest puste, ponieważ nie ma dodanej formuły AFL, która definiuje to, co wyświetlid. 26

4.2.2.4. Jak dodać okno wykresów (inaczej: okno typu Chart)? Aby dodad Okno wykresów należy kliknąd w menu głównym File -> New -> Default Chart i wtedy dodany zostanie egzemplarz okna typu Chart z domyślnie zdefiniowanymi arkuszami pól wykresów (Uwaga: domyślny szablon nowego okna można zmienid klikając na dowolnym oknie wykresu prawym klawiszem myszy i wybierając z menu polecenie: Template-> Save as default). Gdy wybierze się File -> New -> Blank Chart, to zostanie dodane puste okno komponentu Chart (puste Okno wykresów, w którym jest 8 arkuszy do zagospodarowania). 4.2.2.5. Jak dodać nowe pole wykresowe? Kliknięcie w menu głównym AmiBrokera File -> New -> Blank Pane dodaje puste pole wykresowe do ostatnio używanego arkusza aktywnego okna wykresów. 4.2.2.6. Jak dodać wykres do pola wykresowego? Żeby dodad formułę do pola wykresowego, należy przeciągnąd nazwę formuły na pole wykresowe (ruchem typu przeciągnij i upuśd). Nazwy formuł są dostępne w komponencie Charts. 4.2.2.7. Jak usunąć wykres np. wskaźnika z pola wykresowego? Aby usunąd formułę z pola wykresowego można po wywołaniu menu prawym klawiszem myszy (zrzut poniżej) wybrad opcję Delete indicator oraz nazwę formuły (np. MA). 27

4.2.2.8. Jak usunąć panel wykresowy? Aby usunąd pole wykresowe, można po kliknięciu prawym klawiszem myszy wybrad z menu rozwijanego opcję Close (patrz zrzut powyżej). 4.2.2.9. Jak zmienić wygląd wykresów? Opcja Parameters w menu rozwijanym po kliknięciu prawym klawiszem myszy na polu wykresu (zrzut powyżej) pozwala na zmianę właściwości wykresów w danym polu wykresowym (np. kolory, typ osi, zmienne wskaźników AT etc.): 28

Na powyższym zrzucie ekranu mamy okno z właściwościami wyświetlonych wykresów. Przykładowo, możemy zmienid w części Price kolor linii wykresu (tu: obramowao świec), zmienid styl (tu: obramowao świec), zmienid zakres pokazywania wartości w etykietach przy kursorze myszy. Na zrzucie powyżej włączono prezentowanie wszystkich wartości wskaźników w etykietach przy kursorze myszy: Dalsze opcje w zakładce Parameters dotyczą dodanych do pola wykresowego wskaźników. 29

W zakładce Axes&Grid okna Properties of: Price zmienimy wygląd siatki oraz osi: Na przykładowym zrzucie skalowanie wykresu jest automatyczne (Scaling Automatic), minimum i maksimum na osi wartości dobierane jest automatycznie. Skala jest liniowa (Linear) i jest pokazywanie osi poziomej (Show date axis? - Yes). Pokazywane są linie siatki (Show Middle lines Yes), pokazywana jest etykieta z początkową i koocową wartością widocznej części osi pionowej (Show Upper/Lower limits). Format prezentowania wartości ułamkowej to dziesiętny. Jest zawijanie tytułu pola wykresowego (Wrap title Yes). Tytuł pola wykresowego prezentuje wartości wskazane kursorem pionowym, którego pokazywanie jest włączone (Vert. quote maker). Na powyższym zrzucie kursor pionowy (Vert. quote marker) jest przy lewej krawędzi okna Properties of:. Ustawienie Show trading arrows pozwala prezentowad strzałki, które używane są przede wszystkim do pokazywania słupków, gdzie występują. W powyższym przykładzie jest No dla Show trading arrows. Jeśli strzałki będą do wyświetlenia, to tak nie zostaną one uwidocznione. Zaprezentowane powyżej możliwości ustawienia właściwości wykresów dotyczą danego pola wykresowego. Ogólny sposób rysowania wykresów w programie można określid w części Menu Główne-> Tools-> Preferences. W zakładce Charting oraz Colors można ustawid obowiązujące w całej aplikacji właściwości okien wykresowych. 4.2.2.9.1. Zakładka ustawień okien wykresowych Charting: Jest możliwośd ustawid właściwości ogólne, rysowania oraz pozostałe: 30

Okno ustawieo programu dotyczące rysowania wykresów. Dostępne w opcji: Menu Główne -> Tools -> Preferences -> zakładka Charting zaznaczenie notowao kursorem pionowym tylko po kliknięciu lewego klawisza myszy z przyciśniętym Ctrl (opcja domyślnie wyłączona) Quote selection only by CTRL+LMP pokazywanie etykiet z wartościami, gdzie przecina się wykres i oś pionowa Show value labels prezentowanie numeru słupka w etykiecie na przecięciu kursora krzyżowego oraz etykiety poziomej - Show bar numer in the crosshairs X label możliwośd powiększania wykresu za pomocą suwaka poziomego w oknie wykresu Enable scroll bar zoom resetowanie powiększenia do widoku domyślnego wtedy, gdy są wczytywane szablony- Reset zoom to default when loading layout zmiana domyślnej (takiej jak w widoku normalnym) liczby pokazanych rekordów notowao (świec, punktów, słupków itd.) na wykresie Default zoom (number of bars) in a chart 31

zmiana szerokości marginesu po prawej stronie na polu wykresowym (szerokośd określana jako ilośd pustych świec) - Blank bars in right margin powrócenie do trybu zaznaczania po narysowaniu elementu graficznego na wykresie Return to select mode after drawing określenie wrażliwości dla funkcjonalności wyrównaj do ceny Snap to price % threshold określenie tego, czy ma byd pytanie o potwierdzenie parametrów nowo wstawionego wskaźnika Ask for parameters of newly inserted indicators określenie tego, czy ma byd pytanie o potwierdzenie usuwania wskaźnika Ask before deleting indicator sections określenie tego, czy ma byd pytanie o potwierdzenie podczas zamykania pola wykresowego Ask before closing indicator pane określenie ilości arkuszy w Oknie wykresów (zmiana zastosuje się od następnego uruchomienia AmiBrokera) Number of chart sheets. 32

4.2.2.9.2. Zakładka ustawień okien wykresowych Colors: W AmiBrokerze możemy ustawid domyślne kolory dla: Okno ustawieo programu dotyczące kolorów wykresów. Dostępne w opcji: Menu Główne -> Tools -> Preferences -> zakładka Colors kolor linii wykresów - Plot kolor świec wzrostowych (domyślnie białych) Up candlestick kolor świec spadkowych (domyślnie czarnych) Down candlestick kolory korpusów świec i cieni można ustawid w liście rozwijanej kolejno: o o o o użycie odrębnego koloru dla obramowao korpusów i cieni świec użycie odrębnego koloru tylko dla obramowao korpusów świec użycie odrębnego koloru tylko dla cieni świec użycie jednego koloru dla całych świec i jednolitego korpusu świec wzrostowych 33

o użycie jednego koloru dla całych świec i pustego w środku korpusu świec wzrostowych kolory słupków - mogą byd takie jak dla świec wzrostowych/spadkowych Use up/down colors for simple H-L bars kolor linii osi Axes (line) kolor tekstu osi Axes (text) kolor tła pól wykresowych Background kolor tła wykresu ryzyko/zysk Risk/field map kolor linii elementów AT (linii trendu) Study (trendline) kolor i wyboldowanie kursora pionowego Selector line, Bold kolor komunikatu błędu Error message 34

4.2.2.9.3. Zakładka ustawień okien wykresowych Axes/Grids Po zmianie kolorów możemy powrócid do predefiniowanych korzystając z zakładki Axes/Grids: W części Predefined chart theme możemy wskazad predefiniowany motyw kolorystyczny aplikacji, który zawiera ustawienie kolorów w wykresach, pionowych i poziomych linii siatki. W zakładce możemy ponadto samodzielnie ustawid, jaki styl oraz kolor powinien byd dla pionowych linii siatki (Vertical Gridlines) oraz poziomych linii siatki (Horizontal Gridlines). Można w opcji Alternate background fill ustawid alternatywne wypełnianie tła gradientem dla parzystych (Even) i nieparzystych (Odd) komórek, które są oddzielone od siebie liniami siatki. Minimalny odstęp pomiędzy liniami siatki przestawimy w polu Minimum spacing (px). 35

4.2.2.10. Jak powiększać/pomniejszać wykresy? Aby powiększyd wykres można: wcisnąd skrót klawiszowy CTRL oraz klawisz *++ na klawiaturze numerycznej trzymad wciśnięty klawisz CTRL oraz przewijad scroll em myszy do siebie wybrad opcję z menu programu: View -> Zoom -> In kliknąd w ikonę lupy z plusem na pasku narzędziowym : oznaczyd podwójnym klikaniem zakres wykresu do powiększenia i wybrad opcję View -> Zoom -> Range; oznaczony zakres jest ograniczony po lewej poprzez pionową, zieloną linię, która pojawi się w miejsu kursora pionowego oprócz podwójnego kliknięcia również po wciśnięciu F12 a po prawej stronie ograniczony jest czerwoną liną pionową, która pojawia się w miejscu kursora pionowego po wciśnięciu skrótu klawiszowego: Shift oraz F12; wciśnięcie CTRL oraz F12 usuwa zieloną i czerwoną linię pionową. Podczas używania tylko myszy do wskazywania zakresu czasu do powiększenia wykresu warto zwrócid uwagę, że ponowne podwójne kliknięcie w miejscu gdzie jest czerowna/zielona linia pionowa skutkuje wyczyszczeniem ich. Aby pomniejszyd wykres można: za pomocą skrótu klawiszowego: CTRL oraz klawisz *-] na klawiaturze numerycznej trzymad wciśnięty klawisz CTRL oraz przewijad scroll em myszy od siebie wybrad opcję z menu programu: View -> Zoom -> Out kliknąd w ikonę lupy z minusem na pasku narzędziowym albo w ikonę z plusem, gdy wciśnięty jest klawisz SHIFT chwycid kursorem myszy za bok suwaka paska poziomego przy wykresie i zmniejszyd jego szerokośd. 36

Aby pokazad wykres dla wszystkich dostępnych danych, można wybrad opcję z menu programu: View -> Zoom -> All. Aby pokazad domyślny widok wykresu, można kliknąd opcję z menu: View -> Zoom -> Normal. Wtedy wyświetlone zostanie tyle punktów na wykresie, ile jest ustawione w opcji: Default number of quotations in a chart. Widok normalny można włączyd również klikając w ikonę lupy z plusem z paska narzędziowego, gdy wciśnięty jest klawisz CTRL. 37

4.2.3. Okno Charts (Lista z formułami wykresów) Komponent Charts zawiera nazwy formuł wykresów. Formuły można przeciągnąd na zasadzie drag and drop na pole wykresowe. Dzięki temu na polu wykresowym pojawi się wykres zgodnie ze wzorem zawartym w formule AFL. W komponencie Charts (zrzut obok) są gotowe formuły, które umożliwiają przeglądanie wykresów kursów, wolumenu, LOP, wskaźników AT, wstęg AT, średnich. Przykładowo, po przeciągnięciu formuły Price(all in one) gestem Drag& Drop na puste pole wykresowe: zostanie wyświetlony wykres z cenami, wykres MA oraz wstęga Bollingera: 38

Po podwójnym kliknięciu na nazwę jednej z formuł w oknie Charts, dodane zostanie nowe pole wykresowe z wykresem opisanym przez wskazaną formułę. Nowe pole wykresowe (inaczej pane) zostanie dodane do ostatnio używanego arkusza aktywnego okna wykresów (jako ostatni panel w kolejności występowania paneli wykresowych). Z kolei po kliknięciu prawym klawiszem na nazwę jednej z formuł w oknie Chart i wybranie opcji Insert (Wstaw) możemy wstawid ją do nowego panelu (to taki sam efekt jak po dwukrotnym kliknięciu). Kolejna opcja Insert Linked (Wstaw i powiąż) wstawia do aktywnego arkusz okna z wykresami nowy panel, który ma dowiązany plik AFL z formułą. Takie dowiązanie skutkuje tym, że zmodyfikowanie wzoru formuły AFL dotyczyd będzie wszystkich paneli powiązanych z danym plikiem AFL. Nie jest wskazane, aby opcję Insert Linked używad dla tych formuł AFL, które nie powinny byd modyfikowane. Po edycji kodu AFL możemy utracid predefiniowane po instalacji w AmiBroker wskaźniki i średnie. Edycja pliku AFL następuje np. gdy usuniemy dany wskaźnik z panelu wykresowego (opcja Delete indicator w menu kontekstowym pod prawym klawiszem myszy usuwa częśd kodu AFL, która definiuje w pliku AFL wskazany do usunięcia wskaźnik plik AFL zostanie zmieniony; przykładowo usunięty zostanie fragment pliku AFL definiujący wskaźnik MA: _SECTION_BEGIN("MA"); P = ParamField("Price field",-1); Periods = Param("Periods", 15, 2, 200, 1 ); Plot( MA( P, Periods ), _DEFAULT_NAME(), ParamColor( "Color", colorcycle ), ParamStyle("Style", styleline stylenolabel ) stylenorescale ); _SECTION_END(); ). Opcja Overlay (nałóż) pozwala dodad do ostatnio klikniętego panelu wykresu wybrany kod AFL. Nałożenie takie jest tym samym, co dodanie formuł AFL gestem Przeciągnij&Upuśd (Drag&Drop). Niezbędne jest zrozumienie, że panele wykresów oparte na jednym pliku AFL mają te same wskaźniki, średnie, narzędzia AFL. Panele dodatkowo o tym samym ID mają te same, wspólne parametry i ich wartości, które ustawione są dla wskaźników, średnich i innych narzędzi AFL. Ścieżkę pliku AFL (File 39

path) oraz ID (Chart ID) dla danego panelu wykresu można odczytad po kliknięciu prawym klawiszem myszy i wybranie zakładki Axes & Grid. Na powyższym zrzucie widad w właściwościach panelu wykresowego, że dowiązana formuła AFL zawierająca definicję wykresu cenowego i kilka podstawowych wskaźników/średnich AT zawarta jest w pliku Price (all in one) 25.afl. Prawdopodobnie została ona utworzona po automatycznym skopiowaniu kodu z pliku Price (all in one), gdy formułę przeciągnięto na pusty panel wykresu. ID panelu wykresowego to 1038. Gdyby panel ten zawierał się w domyślnym szablonie okna typu Chart (default template), to dodane nowe domyślne okno wykresów będzie zawierad panel z takim samym File path oraz Chart ID. Edycja pliku Price (all in one) 25.afl byłaby widoczna dla wszystkich paneli wykresów powiązanych z tym plikiem AFL. Podsumowując, pola wykresów mogą mied: ten sam kod AFL oraz takie same wartości parametrów (np. dwa okna dodano opcją New Default Chart, bez zmiany domyślnego szablonu w międzyczasie), ten sam kod AFL, ale różne wartości parametrów (dodano panele wykresowe opcją Insert Linked dla tego samego pliku AFL), różne kody AFL i brak wspólnych parametrów (np. na puste panele wykresowe naniesiono formułę ALF gestem Drag&Drop). 4.2.4. Okno Symbols (Lista z symbolami walorów) 4.2.4.1. Jak dokonać wyboru instrumentu finansowego? W programie AmiBroker w DM BZ WBK można na bieżąco przeglądad notowania papierów wartościowych oraz indeksów. Można przeglądad wykresy danego papieru/indeksu, o ile symbol tego waloru jest dodany do lokalnej bazy danych. Każdy dodany symbol do lokalnej bazy danych programu jest wymieniony w folderze ALL komponentu Symbols: 40

Okno Symbols wyświetla folder ALL ze wszystkimi papierami. Symbole można tu przeglądad również według kategorii : Markets, Groups, Sectors, według zakładek Watch lists (listy te są odpowiednikiem koszyków w programie NOL3 odpowiednikami są zakładki) lub według właściwości: - czy jest ulubionym? (Favourites) - czy jest indeksem? (Indexes) Po kliknięciu w nazwę waloru w oknie Symbols : - nastąpi pobranie notowao danego papieru ze źródła danych do lokalnej bazy danych (jeśli nie było aktualizacji na żywo lub pobrania funkcją Backfill po otwarciu programu), - w aktywnym Oknie typu CHART wyświetlą się wykresy dla tego papieru (zgodnie z formułami pól wykresowych), - w komponencie Information pokaże się zawartośd opisu tego papieru z lokalnej bazy danych, - na pasku narzędziowym pojawi się symbol tego waloru, co oznacza, że papier jest aktywnym symbolem w programie (aby szybko przejśd do edycji pola z symbolem aktywnego papieru można posłużyd się skrótem klawiaturowym F4). 4.2.4.2. Który symbol jest aktywnym symbolem? (przykład) Na poniższym zrzucie aktywnym symbolem jest WIG20: 41

Aktywny symbol w programie Amibroker, to jeden walor, z którym właśnie pracujemy. Informacje o aktywnym papierze wyświetli Okno Information, aktywne Okno wykresów, pole paska narzędziowego. 4.2.4.3. Jak dodać symbole papierów wartościowych i indeksów do AmiBrokera? Aby dodad symbol do bazy danych programu (nowododany symbol będzie w grupie ALL w oknie Symbols): - z menu głównego można wybrad Symbol -> New, a gdy pojawi się okno dodawania papieru: należy wpisad skrót papieru/indeksu (ewentualnie wpisad kilka skrótów, oddzielając je przecinkiem). Jeśli importuje się notowania z bazy metastock, plików ASCII (plików tekstowych) lub plugin ma odpowiednią funkcję, to symbole do lokalnej bazy danych AmiBrokera będą dodane automatycznie. UWAGA: Korzystając z AmiBroker w DM BZ WBK dodanie papieru powinno się wiązad z ustawieniem dla nowo dodanego papieru właściwości Use only local database na No, aby umożliwid streaming dla danego symbolu: 42

Uwaga: Plugin AmiBrokera przeznaczony do pracy z NOL3 ma funkcję automatycznego dodania symboli do programu. Poleca się w ten sposób dodawad skróty instrumentów finansowych lub aktualizowad ich listę w AmiBroker (przykładowa taka lista na zrzucie po prawej). Aby dodad do lokalnej bazy symbole walorów z GPW należy kliknąd: File-> Database settings...-> przycisk Configure (jako Data Source powinien byd zaznaczony NOL3 Data Plug-in) -> przycisk Retrieve Symbols a na zakooczenie: przycisk Close i przycisk OK. Lista z symbolami zostanie dodana: Dzięki automatycznemu dodaniu symboli za pomocą funkcji Retrieve Symbols plugina w lokalnej bazie dodane zostaną skróty i nazwy walorów z GPW. Aby łatwo odnaleźd konkretny papier/indeks można skorzystad z okna FIND po użyciu skrótu klawiaturowego F3: 43

Okno Symbol finder pozwala łatwo wyszukad papier po skrócie lub nazwie. W przykładzie obok wpisano WI i filtr wyświetlił wszystkie walory z nazwami rozpoczynającymi się od liter: WI. Gdy użytkownik podwójnie kliknie na walor z listy wyników, to wskazany walor będzie aktywnym symbolem w programie. Skrót klawiszowy F3 warto szczególnie zapamiętad, aby szybko wybierad papier do przeglądania. 4.2.4.4. Jak usunąć symbole papierów wartościowych/indeksów z AmiBrokera? Aby usunąd aktywny symbol np. FW20M09 można kliknąd z Menu Głównego opcję Symbol-> Delete. z lokalnej bazy danych AmiBrokera, Po kliknięciu prawym klawiszem myszy na liście symboli w oknie Symbols, pojawi się menu rozwijane. W menu tym jest opcja Delete, która usunie walor z bazy danych: 44

Aby usuwad większą liczbę symboli z AmiBrokera należy skorzystad z wielokrotnego zaznaczenia przytrzymując klawisz Ctrl. Polecam się korzystad też z narzędzia (Menu -> Symbols -> Organize Assignments), które pozwala przenosid wybrane papiery do innych kategorii, zmieniad zawartośd kategorii, usuwad zaznaczone walory całkowicie z lokalnej bazy danych. Poniżej przy pomocy przytrzymanego klawisza Ctrl zaznaczono 8 symboli, które przyciskiem Delete można usunąd: Usunięcie symbolu wiąże się z usunięciem notowao oraz opisu tego waloru z lokalnej bazy danych. Można usunąd walor z lokalnej bazy danych, ale mied go dalej dodanego w oknie Realtime Quote, aby przeglądad notowania danego papieru/indeksu online. 45

4.2.5. Okno Information (Arkusz z cechami waloru) Aby dodane symbole łatwiej wyszukiwad, pracowad z nimi, porównywad między sobą, program AmiBroker ma możliwośd dokładnego opisu symboli za pomocą komponentu Information: Okno Information wyświetla opis waloru. Opis ten można edytowad. Warto opisad papier (szczególnie przyporządkowaniem do rynku - Market i przemysłu - Industry), aby praca była wygodniejsza. W części General okna Information są podstawowe dane dotyczące konkretnego symbolu. Opis pola pojawia się pod arkuszem z polami. 46

W oknie Information, w części Categories można przyporządkowad walor do jednego z rynków (Market), jednej z branż (Industry), jednej z grup walorów, określid, czy papier jest w zakładce ulubione (Is Favourite?) i określid, czy jest indeksem (Is Index?). Aby określid dostępne następnie kategorie w oknie Information można skorzystad z narzędzia do zarządzania nazwami kategorii. Po kliknięciu z menu Symbol Categories: otworzy się okno edycji kategorii. 47

4.2.6. Okno Realtime Quote (Arkusz z notowaniami bieżącymi) Narzędzie Realtime Quote pozwala na przeglądanie aktualnych notowao walorów m.in.: - kurs otwarcia (Open), - najwyższy kurs (High), - najniższy kurs (Low), - kurs ostatniej transakcji (Last), - wolumen obrotu (Volume), - wolumen ostatniej transakcji (Trade size), - zmiana w jednostkach ceny (Change), - zmiana procentowa kursu (% Change), - liczba papierów najlepszej oferty kupna (Bid size), - najlepsza oferta kupna (Bid), - najlepsza oferta sprzedaży (Ask), - liczba papierów najlepszej oferty sprzedaży (Ask size). Aby dodad symbol do przeglądania wystarczy dwukrotnie kliknąd na symbol papieru wartościowego lub indeksu z listy w oknie Symbols. Można również skorzystad z menu rozwijanego po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na arkuszu Realtime Quote: 48

Po kliknięciu Add symbol zostanie dodany w wierszu arkusza aktywny symbol instrumentu i rozpocznie się prezentowanie notowao na żywo do tego waloru. Można podad skróty papierów po wybraniu opcji Type-in symbol(s), aby dodad je do arkusza Realtime Quote. Po kliknięciu Time & Sales... z powyższego menu rozwijanego zostanie otwarte narzędzie, które prezentuje aktualne informacje na temat transakcji oraz napływających na giełdę zleceo dla wybranego papieru: Usunięcie wiersza/wierszy z notowaniami symbolu nastąpi po zaznaczeniu danego wiersza/wierszy (można zaznaczyd kilka wierszy przytrzymując Ctrl lub Shift) i wciśnięciu klawisza Delete. W menu rozwijanym za usuwanie odpowiada opcja Remove symbol (czyszczenie całego arkusza narzędzia Realtime Quote z notowaniami na żywo: Remove All). 49

4.2.7. Okno Layouts (Lista z układami okien) Układ okien (layout) to zapisany układ okien do pliku *.awl. Layout zawiera informacje : zawartości otwartych okien m.in wykresów (w tym wszystkie pola wykresowe zgrupowane w arkuszach okien wykresów) rozmiary okien wyświetlane symbole w każdym z okien wykresów wybrany interwał każdego z okien wykresów Układy okien (w ramach lokalnej bazy danych AmiBrokera) zachowane są na dysku komputera w folderze lokalnej bazy programu w postaci plików *.awl. Nazwy ich wyświetlone są na liście okna Layouts w części Local layouts: Okno Layouts wyświetla listę z zapisanymi układami okien. Dwukrotne kliknięcie w nazwę layout u wyświetli dany układ okien. Jeśli pracujemy z programem i chcemy zapisad bieżący układ okien, to po kliknięciu prawym przyciskiem myszy, gdy kursor na ikonie Local layouts okna z układami okien:, można wybrad opcję Save As..., następnie podad nazwę dla nowego układu okien: 50

Potem potwierdzid OK. Dzięki temu mamy zapisany układ okien. Zostanie on wymieniony wśród dostępnych: Jeśli chcemy, aby po otwarciu programu układ okien nazwany: Przykładowy szablon był wczytywany, to należy ustawid go jako domyślny (klikając dwukrotnie lewym przyciskiem na nazwie layout u aby wczytał się, a następnie wybierając z menu rozwijanego po kliknięciu prawym klawiszem opcję: Save as default): 51

5. Importowanie notowań do AmiBrokera Lokalna baza danych Programu AmiBroker może byd zasilana notowaniami poprzez: - pluginy, które są dedykowane pod różne źródła danych takie jak: bazy internetowe, bazy metastock, aplikacje wyposażone w odpowiedni protokół wymiany danych np. DDE - wczytanie notowao z plików tekstowych (za pomocą funkcjonalności File-> Import ASCII..., gdy jest zdefiniowany odpowiadający plikowi format importu w programie jeśli format importu nie został zdefiniowany, to można posłużyd się kreatorem importu plików tekstowych File-> Import Wizard...) - wczytanie notowao z baz typu Metastock za pomocą narzędzia File -> Import MetaStock Data... (taki import kopiuje dane z bazy typu Metastock do lokalnej bazy danych programu) - edycję rekordów bazy za pomocą narzędzia Symbol -> Quote Editor... (Uwaga: za pomocą tego narzędzia edytujemy rekordy lokalnej bazy danych programu, a po zatwierdzeniu przyciskiem OK zmian w programie a następnie zapisaniu zmian na dysku - możliwości przywrócenia stanu sprzed zmian) - nie będzie Uwaga: Wczytane dane do programu mogą byd zachowane w lokalnej bazie AmiBrokera, o ile program nie jest w trybie pracy: UNREGISTERED DO NOT SAVE CHANGES! 5.1. Jak wczytać dane z plików tekstowych (*.csv; *.txt; *.prn; *.*)? Uwaga: Na czas importowania danych bardzo niezbędne jest tymczasowe wyłączenie plugina, który pobiera dane na bieżąco. Z menu File wybieramy Database settings Jako Data Source wybieramy (local database). Akceptujemy przyciskiem OK. Po imporcie danych z plików tekstowych, w tej samej opcji programu - Database settings, przywracamy jako Data Source: NOL3 data Plug-in. Mamy plik tekstowy z notowaniami papieru wartościowego, który ma następujący format danych: 52

Kolejne wartości w powyższym pliku są oddzielone przecinkiem. Występują kolumny (bez początkowego wiersza z ich oznaczeniem) zawierające: Skrót Interwał Data Czas Otwarcie Max. Min. Zamknięcie Wolumen LOP Możemy wczytad notowania z takiego pliku do AmiBrokera za pomocą kreatora importu File-> Import Wizard... Kreator przywita nas oknem, aby wskazad plik/pliki do importu: Klikamy przycisk Pick files i wskazujemy pliki do importu (przytrzymując klawisz CTRL można zaznaczyd więcej niż jeden plik; za pomocą wciśniętego SHIFT zaznaczymy również częśd listy plików): 53

Po kliknięciu Otwórz i następnie kliknięciu *Dalej >+ otrzymujemy okno Kreatora z podglądem kilku wierszy jednego z importowanych plików (Data file sample): 54

Określamy jakie kolumny mamy w importowanych plikach. Zaznaczone pole More columns pozwala dodad następne kolumny po siódmej: 55

Podajemy odpowiednio kolumny: Która kolumna? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Co mamy w plikach? Skrót Interwał Data Czas Otwarcie Max. Min. Zamknięcie Wolumen LOP Odpowiednik w Kreatorze? Ticker Skip (pomijamy) YMD Time Open High Low Close Volume OpenInt Jako Separator wybrano przecinek ( Comma (,) ), nie pominięto żadnych początkowych wierszy (Skip first: 0 lines). Proszę zwrócid uwagę, że YMD to skrót od formatu daty: rok, miesiąc, dzieo. Kolumnę drugą zawierającą informację o interwale pominięto i podano jako Skip. Po kliknięciu *Dalej>+ mamy ostatni ekran Import Wizard a: 56

Tutaj można zdefiniowany format plików zachowad w na przyszłośd dla narzędzia importu plików ASCII (Add current settings to ASCII importer definitions). Podad nazwę własną formatu importu np. Notowania z Centrum Informacji, określid maskę jako np.: dowolna nazwa i dowolne rozszerzenie pliku (*.*). Format file name zostanie nadany automatycznie (to nazwa pliku na dysku, w którym format zostanie zapisany). Gdy klikniemy Zakoocz, to wiersze notowao plików zostaną zaimportowane do AmiBrokera pod symbolem, który występuje w kolumnach Ticker tych wierszy. Gdy nie określono kolumny Ticker, to nazwa symbolu będzie taka jak nazwa importowanego pliku (dla pliku np. FW20.prn, będzie to symbol FW20). Zgodnie z życzeniem (Add current settings to ASCII importer definitions) dodany zostanie również format importu Notowania z Centrum Informacji, który będzie można używad w narzędziu do szybkiego importu plików ASCII File -> Import ASCII...: 57

Powyższy zrzut przedstawia okno otwierania pliku do importu po kliknięciu opcji File -> Import ASCII. Zaznaczenie pliku (zbioru plików) i poprawne wybranie jego typu pozwala z sukcesem zaimportowad notowania do AmiBrokera (tu: wybrano pliki pobrane z serwisu DM BZ WBK. oraz format importu samodzielnie zdefiniowany za pomocą kreatora File -> Import Wizard: Notowania z Centrum Informacji (*.*) ). 5.2. Jak wczytać dane z plików intraday dostępnych na stronie http://www.dmbzwbk.pl/inwestowanie-online/inwestoronline/narzedzia-inwestycyjne/pliki-at/pliki-at.html? Wyłączamy plugin pracujący w czasie rzeczywistym. W tym celu, jako źródło danych ustawiamy lokalną bazę danych: 58

File -> Database settings: Korzystając z File -> Import Wizard wskazujemy do importu plik csv z danymi: 59

Podajemy to, co zawierają wiersze z danymi (kolumny przedzielone przecinkiem): 60

Możemy zapisad sposób importu na przyszłośd, aby skorzystad szybko z File -> Import ASCII: 61

Włączamy z powrotem plugin RT, ustawiając w File -> Database settings, źródło danych jako NOL3 Data Plug-in: 62