Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne 30 sierpnia 2016 Solidny wzrost dochodów i wydatków Amerykanów Przegląd wydarzeń gospodarczych: USA: Dochody osobiste Amerykanów w lipcu wzrosły o 0,4% m/m (konsensus: 0,4% m/m) vs. 0,3% m/m w czerwcu. Wydatki osobiste Amerykanów w lipcu zwiększyły się o 0,3% m/m (konsensus: 0,3% m/m) vs. 0,5% m/m w czerwcu. [Reuters, 2016-08-29] USA: Inflacja bazowa PCE w USA w lipcu osiągnęła 0,1% m/m (konsensus: 0,1% m/m) vs. 0,1% m/m w czerwcu. [Reuters, 2016-08-29] POL: Dostrzegam związek pomiędzy poziomem realnych stóp procentowych a przyszłym realnym tempem zmian inwestycji w naszym kraju. (...) Z tego też powodu nadal charakteryzuje mnie skłonność do myślenia o dalszym złagodzeniu polskiej polityki pieniężnej, aczkolwiek nie jest przesądzone, że potrzeba owego złagodzenia faktycznie jeszcze w tym roku wystąpi. Trzeba być bardzo czujnym, uważnym i elastycznym. (E. Łon, RPP) [PAP, 2016-08- 29] POL: Moim zdaniem obniżka celu NBP w ogóle nie wchodzi o grę. Jestem przeciwna samej dyskusji na ten temat. Nawet jeżeli w tej chwili mamy do czynienia z sytuacją, kiedy od kilkunastu miesięcy ten cel nie jest osiągany, to nie jest powód, żeby go zmieniać. (G. Ancyparowicz, RPP) [PAP, 2016-08- 29] POL: Dochody budżetu państwa ogółem w 2016 r. powinny wynieść blisko 317 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do kwoty zapisanej w ustawie budżetowej o 4 mld zł. Dochody podatkowe w 2017 r. wyniosą 299,8 mld zł, dochody niepodatkowe w 2017 r. osiągną 22,4 mld zł. Relacja państwowego długu publicznego do PKB wyniesie 51,3% na koniec 2016 r. oraz 52,3% w końcu 2017 r. Przewidywane wykonanie deficytu budżetu państwa w 2016 r. wyniesie 42,0 mld zł wobec zapisanego w ustawie budżetowej na 2016 r. maksymalnego poziomu 54,7 mld zł. (uzasadnienie do projektu budżetu na 2017 r.) [PAP, 2016-08-26] Dziś w kalendarzu: 10:00 PKB w Polsce w 2q16 (dane ost.) (konsensus: 3,1% r/r; 3,0% r/r poprzednio). 14:00 flash inflacja HICP w Niemczech w sierpniu (konsensus: 0,5% r/r; 0,4% r/r poprzednio). 15:00 indeks S&P/Case Shiller indeks w USA w czerwcu (konsensus: 5,1% r/r; 5,2% r/r poprzednio). Wykres dnia: Dynamika dochodów i wydatków Amerykanów 1,5 1,0 0,5 0,0 m/m % dynamika dochodów Amerykanów dynamika wydatków Amerykanów Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel. 22 521 80 84 Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Marcin Czaplicki Ekonomista tel. 22 521 54 50 Michał Rot Ekonomista tel. 22 580 34 22 Karolina Sędzimir Ekonomista tel. 22 521 81 28 2015 2016 Realny PKB (%) 3,6 3,5 Produkcja przemysł. (%) 4,9 5,2 Stopa bezrobocia (%) 9,8 8,7 Inflacja CPI (%) -0,9-0,6 Inflacja bazowa (%) 0,3-0,2 Podaż pieniądza M3 (%) 9,1 9,6 Saldo obrotów bieżących (%PKB) -0,3-0,3 Deficyt fiskalny (%PKB)* -2,6-2,6 Dług publiczny (%PKB)* 51,3 52,6 Stopa referencyjna (%) 1,50 1,50 EUR-PLN 4,26 4,40 Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); Prognozy PKO BP (BSR); *ESA2010. 1-0,5 sty 14 lip 14 sty 15 lip 15 sty 16 lip 16 Źródło: Reuters Datastream, PKO Bank Polski.
Przegląd wydarzeń gospodarczych POL: MinFin nie określa konkretnych wydatków, które nie zostaną wykonane w 2016 r. Bazuje tylko na ostrożnym, ogólnym, średnim poziomie niewykonania wydatków w latach ubiegłych - poinformował resort w odpowiedzi na pytanie o planowane niższe wykonanie tegorocznego deficytu budżetu. [PAP, 2016-08-29] POL: Dostrzegam związek pomiędzy poziomem realnych stóp procentowych a przyszłym realnym tempem zmian inwestycji w naszym kraju. (...) Z tego też powodu nadal charakteryzuje mnie skłonność do myślenia o dalszym złagodzeniu polskiej polityki pieniężnej, aczkolwiek nie jest przesądzone, że potrzeba owego złagodzenia faktycznie jeszcze w tym roku wystąpi. Trzeba być bardzo czujnym, uważnym i elastycznym. (E. Łon, RPP) [PAP, 2016-08-29] POL: Rada Ministrów planuje zmiany w ustawie o VAT, m.in. chce przywrócić 30% sankcje za nierzetelne rozliczenie podatku. L. Skiba, wiceminister finansów, poinformował, że dzięki tym i innym propozycjom, ściągalność VAT w 2017 r. wzrośnie o 8 mld zł. [PAP/Rzeczpospolita, 2016-08-29] POL: Moim zdaniem obniżka celu NBP w ogóle nie wchodzi o grę. Jestem przeciwna samej dyskusji na ten temat. Nawet jeżeli w tej chwili mamy do czynienia z sytuacją, kiedy od kilkunastu miesięcy ten cel nie jest osiągany, to nie jest powód, żeby go zmieniać. (...) Z tego co wiemy i czego się osobiście spodziewam - inflacja przyspieszy. To jest kwestia najdalej roku, kiedy dolny przedział celu powinien zostać osiągnięty. (G. Ancyparowicz, RPP) [PAP, 2016-08- 29] POL: W latach 2018-2020 oczekuje się stabilizacji realnego tempa wzrostu PKB na poziomie ok. 3,8-3,9% (uzasadnienie do projektu budżetu na 2017 r.). [PAP, 2016-08-26] POL: Dochody budżetu państwa ogółem w 2016 r. powinny wynieść blisko 317 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do kwoty zapisanej w ustawie budżetowej o 4 mld zł. Dochody podatkowe w 2017 r. wyniosą 299,8 mld zł, dochody niepodatkowe w 2017 r. osiągną 22,4 mld zł. Relacja państwowego długu publicznego do PKB wyniesie 51,3% na koniec 2016 r. oraz 52,3% w końcu 2017 r. Przewidywane wykonanie deficytu budżetu państwa w 2016 r. wyniesie 42,0 mld zł wobec zapisanego w ustawie budżetowej na 2016 r. maksymalnego poziomu 54,7 mld zł. (uzasadnienie do projektu budżetu na 2017 r.) [PAP, 2016-08-26] POL: Obecnie mamy sfinansowane 82% tegorocznych potrzeb pożyczkowych. (P. Nowak, wiceminister finansów) [Reuters, 2016-08-26] USA: Prezes Fed J. Yellen powiedziała podczas wystąpienia otwierającego doroczną konferencję w Jackson Hole, że gospodarka USA jest coraz bliższa osiągnięcia dwóch celów Rezerwy Federalnej: maksymalnego zatrudnienia oraz stabilności cen, potwierdzając tym samym, że widzi silniejsze przesłanki za podwyżką stóp jeszcze w tym roku. [PAP, 2016-08-26] POL: Projekt budżetu na 2017 r. jest ostrożny i zachowawczy, a wykonanie budżetu w 2017 r. może być lepsze niż zaplanowano. (H. Kowalczyk, szef Komitetu Stałego Rady Ministrów) [PAP, 2016-08-26] POL: Planowany na 2017 r. deficyt sektora finansów publicznych na poziomie 2,9% PKB jest poziomem absolutnie bezpiecznym. Prognoza wzrostu PKB na poziomie 2
3,6% jest realistyczna i ewentualne zaskoczenie będzie in plus. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju) [PAP, 2016-08-26] POL: W kolejnych latach zakładamy, że deficyt [budżetu] będzie się obniżał. ( ) Deficyt powinien maleć stopniowo, aby nie szkodzić gospodarce. (L. Skiba, wiceminister finansów) [PAP/Polskie Radio, 2016-08-26] POL: Mam jednak świadomość, że obniżka stóp z obecnego poziomu byłaby umiarkowanie efektywna. Problemem nie są bowiem stopy banku centralnego, tylko oprocentowanie kredytów dla firm w bankach, które choć wyraźnie spadło w ostatnich latach pozostaje stosunkowo wysokie. (...) Utrzymująca się nadpłynność sektora bankowego, to właśnie przejaw tego, że kredyt jest za drogi dla potencjalnych kredytobiorców. Uważam, że bank centralny powinien ograniczyć absorbowanie tej nadpłynności, żeby skłonić banki komercyjne do jej wykorzystania. (J. Żyżyński, RPP) [Rzeczpospolita, 2016-08-26] POL: Rząd przyjął wstępnie projekt ustawy budżetowej na 2017 r. Dokument zostanie przekazany do Rady Dialogu Społecznego. W projekcie zaplanowano: dochody budżetu państwa w wysokości 324,1 mld zł, wydatki budżetu państwa 383,4 mld zł, deficyt na kwotę nie większą niż 59,3 mld zł, realny wzrost PKB o 3,6%, średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych 1,3%. (CIR) [PAP, 2016-08-25] POL: Minister finansów P. Szałamacha poinformował, że założona w projekcie budżetu stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec 2017 r. to 8%. Dodał, że w projekcie budżetu założono wzrost dochodów podatkowych w 2017 r. o ponad 8%. [PAP, 2016-08-25] POL: W 2017 r. stawki VAT zostaną utrzymane na obecnym poziomie. Co do ostatecznego kształtu obniżki wieku emerytalnego będzie się wypowiadał Sejm, a środki na ten cel są zabezpieczone w budżecie. (P. Szałamacha, minister finansów) [PAP, 2016-08-25] POL: Na lipcowym posiedzeniu RPP podtrzymała ocenę, że stabilizacja stóp procentowych NBP sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną. Część członków Rady nie wykluczała jednak możliwości obniżenia stóp procentowych w przyszłości. (minutes) [PAP, 2016-08-25] POL: W 2017 r. na program 500+ potrzeba będzie kilkaset mln zł więcej niż zakładane 22 mld zł, ponieważ okazało się, że liczba uprawnionych będzie większa niż wstępnie szacowano. (E. Rafalska, minister rodziny i pracy) [PAP, 2016-08-25] POL: MinFin zakłada w 2017 r.: 3,9 mld zł wpływu z podatku bankowego, 1,6 mld zł wpływu z podatku handlowego oraz 1 mld zł wpływu z tzw. podatku miedziowego. [PAP/Puls Biznesu, 2016-08-25] POL: Moim zdaniem obecna polityka pieniężna dobrze służy polskiej gospodarce. Nie należy zatem szukać w zmianie jej parametrów szans na pobudzenie wzrostu gospodarczego. ( ) Stabilna polityka banku centralnego sama w sobie jest wartością, gdyż zmniejsza niepewność dotyczącą przyszłych wydarzeń gospodarczych, obecną zresztą na każdym rynku. Ponieważ obserwujemy stabilny wzrost parametrów kredytowych i monetarnych, poprawę sytuacji na rynku pracy, w tym łagodny wzrost wynagrodzeń, trudno znaleźć argumenty za zmianą stóp. (K. Zubelewicz, RPP) [PAP, 2016-08-24] 3
Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz Piątek, 26 sierpnia PKB (2q16, rew.) 14:30 USA 0,8% r/r 1,2% r/r 1,1% r/r Wystąpienie J. Yellen w Jackson Hole 16:00 USA -- -- -- W strukturze odczytu wzrosła kontrybucja konsumpcji prywatnej i eksportu netto, a spadła konsumpcji publicznej. Inwestycje pozostały na najniższym poziomie od 2q2009. J.Yellen powiedziała, że gospodarka USA jest coraz bliższa osiągnięcia dwóch celów Fed, potwierdzając tym samym, że widzi silniejsze przesłanki za podwyżką stóp jeszcze w tym roku Indeks Uniwersytetu Michigan (fin. Sie.) Poniedziałek, 29 sierpnia 16:00 USA 90,0 pkt. 90,6 pkt. 89,8 pkt. Spadek subkomponentu oczekiwań przyczynił się do niższego odczytu niż przewidywali analitycy. Dochody osobiste (lip.) 14:30 USA 0,3% m/m 0,4% m/m 0,4% m/m Wydatki osobiste (lip.) 14:30 USA 0,5% m/m 0,3% m/m 0,3% m/m Inflacja bazowa PCE (lip.) 14:30 USA 0,1% m/m 0,1% m/m 0,1% m/m Wtorek, 30 sierpnia PKB (2q16, ost.) 10:00 POL 3,0% r/r 3,1% r/r 3,1% r/r Inflacja HICP (sie., wst.) 14:00 GER 0,4% r/r 0,5% r/r -- S&P/Case Shiller indeks (cze.) 15:00 USA 5,2% r/r 5,1% r/r -- Środa, 31 sierpnia Inflacja HICP (sie., wst.) 11:00 EMU 0,2% r/r 0,3% r/r -- Raport ADP 14:15 USA 179 tys. 171 tys. -- Czwartek, 1 września PMI w przemyśle (sie.) 03:45 CHN 50,6 pkt. 50,1 pkt. -- PMI w przemyśle (sie.) 09:00 POL 50,3 pkt. -- -- PMI w przemyśle (sie., ost.) 09:50 GER 53,8 pkt. 53,6 pkt. -- PMI w przemyśle (sie., ost.) 10:00 EMU 52,0 pkt. 51,8 pkt. -- Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych 14:30 USA 261 tys. -- -- ISM w przemyśle (sie.) 16:00 USA 52,6 pkt. 52,2 pkt. -- Dane zgodne z oczekiwaniami analityków będą wspierać wysoką dynamikę konsumpcji w 3q. Nastąpiła stabilizacja inflacji bazowej na poziomie 1,6% r/r. Przewidywane lekkie wzmocnienie dynamiki PKB w 2q wskutek przyspieszenia wzrostu konsumpcji. Oczekiwany jest wzrost inflacji przy wyższej dynamice cen paliw. Prognozowana jest kontynuacja stabilnego trendu wzrostowego na rynku domów. Oczekiwany jest wzrost inflacji przy wyższej dynamice cen paliw. Lepszy od oczekiwań odczyt raportu będzie wspierał tezę o konieczności zacieśnienia polityki monetarnej. Analitycy nie spodziewają się istotnego odbicia w chińskim przemyśle. Na odczyt będą miały wpływ lepsze dane z Niemiec. Wstępne odczyty sugerują osłabienie nastrojów na skutek gorszych odczytów subindeksów zatrudnienia oraz nowych zamówień. Oczekiwana jest kontynuacja rekordowej (77 tygodni) serii odczytów poniżej 300 tys. Słabszy wstępny odczyt PMI w przetwórstwie oraz indeksu Richmond Fed sugerują możliwość spadku ISM. Piątek, 2 września Zatr. w sektorze pozarolniczym (sie.) 14:30 USA 255 tys. 180 tys. -- Stopa bezrobocia (sie.) 14:30 USA 4,9% 4,8% -- Niedz.-Pon., 4-5 września Szczyt przywódców G20 -- ŚWIAT -- -- -- Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Reuters, PKO Bank Polski. Oczekiwana jest stabilizacja odczytów na poziomie zbliżonym do średniej z ostatnich 3 miesięcy (190 tys.), co wspierałoby stanowisko FOMC o dalszej poprawie na rynku pracy. Na szczycie mają zostać omówione trzy dokumenty dotyczące wzrostu dostępności usług finansowych. 4
Dane i prognozy makroekonomiczne 16-kwi 16-maj 16-cze 16-lip 3q15 4q15 1q16 2q16 2015 2016 Sfera realna PKB (% r/r) x x x x 3,4 4,3 3,0 3,1 3,6 3,5 Popyt krajowy (% r/r) x x x x 3,0 4,5 4,1 3,6 3,4 4,0 Spożycie indywidualne (% r/r) x x x x 3,1 3,0 3,2 3,6 3,1 4,0 Inwestycje w środki trwałe (% r/r) x x x x 4,4 4,4-1,8-0,4 5,8 0,8 Sprzedaż krajowa (% r/r)* x x x x 2,9 4,4 2,8 3,0 3,6 3,2 Zapasy (pkt. proc.) x x x x 0,1 0,1 1,3 0,5-0,4 0,8 Eksport netto (pkt. proc.) x x x x 0,4-0,1-0,9-0,3 0,2-0,5 Produkcja przemysłowa (% r/r) 6,0 3,5 6,0-3,4 4,3 6,6 3,0 5,7 4,9 5,2 Produkcja budow.-montażowa (% r/r) -14,8-13,7-13,0-18,8 0,5-1,5-11,6-13,9 2,8 x Sprzedaż detaliczna (realnie, % r/r) 5,5 4,3 6,5 4,4 2,6 4,4 4,4 5,7 3,7 x PKB (mld PLN) x x x x 437 508 426 450 1790 1869 Rynek pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego^(%) 9,5 9,1 8,8 8,6 9,7 9,8 10,0 8,8 9,8 8,7 Zatrudnienie przedsiębiorstwa (% r/r) 2,8 2,8 3,1 3,2 1,0 1,2 2,5 2,9 1,3 2,7 Płace przedsiębiorstwa (% r/r) 4,6 4,1 5,3 4,8 3,6 3,4 3,7 4,7 3,5 4,1 Procesy inflacyjne Inflacja CPI (% r/r) -1,1-0,9-0,8-0,9-0,7-0,6-0,9-0,9-0,9-0,6 Inflacja bazowa (% r/r) -0,4-0,4-0,2-0,4 0,4 0,2-0,2-0,3 0,3-0,2 15% średnia obcięta (% r/r) -0,5-0,4-0,3-0,3 0,0-0,1-0,5-0,4-0,1 x Inflacja PPI (% r/r) -1,2-0,4-0,7-0,4-2,4-1,6-1,5-0,8-2,2-0,1 Agregaty monetarne^ Podaż pieniądza M3 (mld PLN) 1178,3 1189,4 1200,9 1204,0 1107,5 1155,4 1162,6 1200,9 1155,4 1265,8 Podaż pieniądza M3 (% r/r) 11,6 11,6 11,4 10,7 8,4 9,1 9,1 11,4 9,1 9,6 Podaż pieniądza M3 realnie (% r/r) 12,7 12,5 12,2 11,6 9,2 9,6 10,0 12,2 9,6 9,1 Kredyty ogółem (mld PLN) 1096,9 1095,8 1105,2 1105,9 1070,2 1077,3 1080,4 1105,2 1077,3 1132,2 Kredyty ogółem (% r/r) 7,0 5,3 4,9 5,0 7,4 7,0 4,6 4,9 7,0 5,1 Depozyty ogółem (mld PLN) 1088,4 1100,9 1103,8 1101,8 1026,1 1046,1 1079,5 1103,8 1046,1 1140,0 Depozyty ogółem (% r/r) 11,6 12,0 11,6 11,1 7,6 7,6 9,1 11,6 7,6 9,0 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących (%PKB) -0,5-0,5-0,3-0,4-0,4-0,2-0,2-0,3-0,3-0,3 Bilans handlowy (% PKB) 0,6 0,5 0,7 0,7-0,1 0,5 0,4 0,7 0,5 0,5 Bezpośrednie inwestycje zagr. (%PKB) 1,1 1,2 1,3 1,7 0,7 0,9 1,0 1,3 0,7 1,4 Polityka fiskalna Deficyt fiskalny (% PKB) x x x x x x x x -2,6-2,6 Dług publiczny (% PKB) x x x x x x x x 51,3 52,6 Polityka pieniężna Stopa referencyjna NBP^ (%) 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 Stopa lombardowa^ (%) 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 Stopa depozytowa^ (%) 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 WIBOR 3M x^ (%) 1,67 1,68 1,71 1,71 1,73 1,73 1,67 1,71 1,73 1,70 WIBOR 3M x^ realnie (%)** 2,77 2,68 2,51 2,61 2,43 2,23 2,57 2,51 2,23 1,10 Kursy walutowe^x EUR-PLN 4,41 4,38 4,43 4,37 4,24 4,26 4,27 4,43 4,26 4,40 USD-PLN 3,87 3,94 3,98 3,94 3,78 3,90 3,78 3,98 3,90 4,23 CHF-PLN 4,02 3,97 4,07 4,03 3,88 3,94 3,90 4,07 3,94 4,07 EUR-USD 1,14 1,11 1,11 1,12 1,13 1,09 1,14 1,11 1,09 1,04 Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, x prognoza PKO BP BSR, *popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, **deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; ^wartość na koniec okresu. 5
Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi J. Osiatyński - Natomiast sytuacja na rynku pracy, oczekiwane przyspieszenie wzrostu gospodarczego, pomijając to, co się dzieje z inwestycjami prywatnymi, wskazuje na to, że przychodzi czas, aby zastanowić się nad zmianą nastawienia w polityce pieniężnej ( ) Jednak właśnie dlatego, że jestem optymistą, jeśli chodzi o dynamikę wzrostu gospodarczego, to przyszłą decyzją nie powinno być obniżanie stóp procentowych, a raczej namysł nad zmianą nastawienia, by potem ewentualnie stopy podwyższyć (21.06.2016, Reuters) G. Ancyparowicz - ( ) jeśli chodzi o politykę pieniężną - nie widzę żadnego powodu, żeby reagować. Polityka pieniężna powinna być nastawiona na długi horyzont, najbliższe 1,5 roku. ( ) Nie martwiłabym się tym [Brexitem PAP]. Polski to bezpośrednio nie dotyczy. Przynajmniej nie w takim zakresie, aby już teraz podejmować jakieś decyzje co do zmiany nastawienia w naszej polityce. Ten kto reaguje nerwowo, albo kieruje się emocjami, zwykle niestety traci. (24.06.2016, PAP) M. Chrzanowski - ( ) w obecnej sytuacji wydaje mi się, że Rada byłaby nieskuteczna próbując pobudzać wzrost gospodarczy za pomocą obniżek stóp procentowych. (...) Kolejna ważna, niepokojąca nas, kwestia to fakt, że gospodarstwa domowe nie oszczędzają. Obniżka stóp będzie ten problem cementować. (...) Pewnie w horyzoncie najbliższych kwartałów będziemy rozmawiali raczej o podwyżce stóp procentowych niż o ich obniżce. Choć wcześniej musimy wyjść z deflacji (...) Co by się musiało wydarzyć, żebyśmy musieli myśleć o redukcji stóp? Trudno sobie teraz wyobrazić taki czynnik, który by nas do tego popchnął. (30.05.2016, PAP) E. Gatnar - Zastanawiałem się wcześniej nad momentem, w którym mogłoby dojść do zmiany naszego nastawienia na bardziej restrykcyjne, w kierunku podwyżki stóp. Wyobrażałem sobie ten moment w nieco bliższej perspektywie. Obecnie uważam, że należałoby z tym poczekać. Zobaczyć i ocenić, w jaki sposób nasze otoczenie zachowa się w kontekście ostatnich czynników wpływających na wzrost niepewności. Różne ośrodki analityczne obniżają prognozy wzrostu zarówno dla strefy euro, USA, jak i dla całego świata. To moim zdaniem powoduje, że oczekiwany okres stabilizacji stóp w Polsce wydłuży się. (13.07.2016, PAP) A. Glapiński - Mamy otwartą drogę w obie strony, inne banki nie mają. Mamy ruch w obie strony, ale nie zanosi się (...) To nic nierobienie jest przemyślane i jest najbardziej finezyjną formą ruchu. ( ) Dla naszego kraju, naszej gospodarki jest dobrze tak, jak jest. Nie należy czegoś zbytnio polepszać, żeby nie pogorszyć. (06.07.2016, Reuters) J. Kropiwnicki - Nie widzę obecnie powodu do dokonywania zmian w polityce pieniężnej. Tym bardziej, że aktualna sytuacja makroekonomiczna w Polsce powoduje, że osiągnięty został - bez specjalnych negocjacji - konsensus pomiędzy członkami Rady będącymi zwolennikami różnych doktryn. (12.07.2016, PAP) Ł. Hardt - Dalsze obniżanie stóp procentowych nie pomogłby się nam z niej wyrwać ( ) czy w horyzoncie dwóch, trzech kwartałów nie wystąpią jakieś negatywne skutki deflacji. Ja się ich nie spodziewam ( ) I po drugie, najważniejsze, wątpliwe, aby przy tak niskim koszcie kredytu jak dzisiaj, jego dalsze obniżanie mogło pobudzić wzrost inwestycji i w efekcie gospodarkę (28.06.2016, PAP) K. Zubelewicz - Moim zdaniem obecna polityka pieniężna dobrze służy polskiej gospodarce. ( ) Ponieważ obserwujemy stabilny wzrost parametrów kredytowych i monetarnych, poprawę sytuacji na rynku pracy, w tym łagodny wzrost wynagrodzeń, trudno znaleźć argumenty za zmianą stóp. (24.08.2016, PAP) E. Łon - ( ) nadal charakteryzuje mnie skłonność do myślenia o dalszym złagodzeniu polskiej polityki pieniężnej, aczkolwiek nie jest przesądzone, że potrzeba owego złagodzenia faktycznie jeszcze w tym roku wystąpi. Trzeba być bardzo czujnym, uważnym i elastycznym. (29.08.2016, PAP) J. Żyżyński - Można powiedzieć, że trochę można by poluzować tę politykę. Byłbym za tym, żeby o 0,5 pkt. proc. obniżyć stopy. Pytanie - jaka była by tego efektywność. To jest temat do dyskusji (...) Wydaje mi się, że w ramach obecnego stanu rzeczy wiele nie można osiągnąć tradycyjną polityką pieniężną. Potrzeba pewnych bodźców fiskalnych, aktywnej polityki fiskalnej, aktywnej polityki rządu. (12.08.2016, PAP) *im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Z uwagi na brak wyników głosowań z udziałem członków nowej RPP uszeregowanie dokonane na podstawie subiektywnej oceny wypowiedzi członków Rady (od najbardziej do najmniej jastrzębiego). Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe 1M 2M 3M 4M 5M 6M 7M 8M 9M Data 29-sie 29-wrz 29-paź 29-lis 29-gru 29-sty 28-lut 29-mar 29-kwi 29-maj WIBOR 3M/FRA 1,71 1,63 1,61 1,58 1,55 1,53 1,53 1,50 1,50 1,50 implikowana zmiana (p. b.) -0,08-0,10-0,14-0,16-0,18-0,19-0,21-0,21-0,22 Posiedzenie RPP -- 07-wrz 05-paź 09-lis 07-gru 04-sty 08-lut 08-mar 05-kwi 10-maj prognoza PKO BP* 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 wycena rynkowa* 1,42 1,40 1,37 1,34 1,32 1,32 1,29 1,29 1,29 WIBOR 3M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR 3M za kolejne okresy, w punktach bazowych, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP. 6
Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce 2,00 1,75 % oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP 8 6 % 4 1,50 3 miesiące temu 2 1,25 obecnie 1,00 sie-15 lut-16 sie-16 lut-17 0 WIBOR 3M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI -2 WIBOR deflowany inflacją CPI (t+12) sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15 Rynek pieniężny główne stopy procentowe Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) 8 6 % 50 25 % r/r GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa 4 0 2-25 WIBOR 3M POLONIA st. referencyjna NBP 0 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15-50 lip-11 lip-12 lip-13 lip-14 lip-15 lip-16 Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF 125 4,6 4,5 2003-2010 = 100 115 4,4 4,0 105 4,2 3,5 95 85 REER 5-letnia średnia krocząca aprecjacja 75 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15 4,0 EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P) 3,8 sty-10 sty-11 sty-12 sty-13 sty-14 sty-15 sty-16 3,0 2,5 Źródło: Datastream, Eurostat, obliczenia własne. 7
Polska w makro-pigułce 2015 2016 Komentarz Sfera realna Wzrost PKB w 2016 r. prawdopodobnie pozostanie stabilny, gdyż czynniki pozytywne (rządowa stymulacja fiskalna, wzmocnienie pozytywnych - realny PKB (%) 3,6 3,5 trendów na rynku pracy) zostaną zneutralizowane przez czynniki negatywne (osłabienie globalnego wzrostu, a w kraju słabszy impuls kredytowy i spadek wydatków infrastrukturalnych). Bilans ryzyk dla prognozy jest wg nas lekko asymetryczny w dół. Procesy inflacyjne Oczekujemy, że deflacja utrzyma się co najmniej do końca 3q - inflacja CPI (%) -0,9-0,6 (w zależności od momentu wprowadzenia podatku handlowego). Efekty niskiej bazy powinny spowodować powrót inflacji CPI powyżej zera przed końcem roku i osiągnięcie dolnego przedziału odchyleń od celu NBP w 1q2017. Ryzyka w górę dla naszej prognozy wiążą się z polityką fiskalną i regulacyjną, a ryzyka w dół ze światowymi cenami surowców. Agregaty monetarne - podaż pieniądza M3 (%) 9,1 9,6 Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M3), przy lekkim wyhamowaniu wzrostu gotówki w obiegu i szybszym wzroście depozytów ogółem. Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących (% PKB) -0,3-0,3 Oczekujemy stabilizacji deficytu CAB przy przyspieszeniu dynamiki eksportu (w szczególności motoryzacyjnego) i importu (rosnący popyt krajowy) oraz utrzymywaniu się relatywnie niskich płatności odsetkowych i wzroście transferów zarobkowych zagranicę. Polityka fiskalna Ożywienie na rynku pracy i cykliczna poprawa dochodów w l. 2015/2016 - deficyt fiskalny (% PKB) -2,6-2,6 istotnie poprawi(ł)a wynik sektora publicznego. Stymulus na szczeblu rządu centralnego w 2016 r. (1% PKB) zneutralizuje spadek inwestycji infrastrukturalnych (-0,6% PKB). Wzrostu deficytu budżetowego w 2016 r. prawdopodobnie nie będzie, gdyż nowe wydatki będą sfinansowane głównie przez jednorazowe dochody (np. aukcja LTE). Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP (%) 1,50 1,50 W bazowym scenariuszu zakładamy, że stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 2016 r., a nowa RPP może wznowić obniżki tylko jeśli pojawi się istotne ryzyko spowolnienia wzrostu gospodarczego w Polsce (do poniżej 3% r/r) przy utrzymywaniu się deflacji. Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB (%) 2,6 1,8 - inflacja CPI (%) 0,1 1,5 2015 2016 Komentarz Strefa euro - realny PKB (%) 1,7 1,5 - inflacja HICP (%) 0,0 0,4 Chiny - realny PKB (%) 6,9 6,4 - inflacja CPI (%) 1,4 1,9 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Wzrost PKB w 2q16 przyspieszył do 1,1% k/k saar (vs. 0,8% k/k saar w 1q16). Pozytywny wpływ wzrostu dynamiki konsumpcji ograniczyło pogłębienie spadku inwestycji prywatnych oraz spadek wydatków rządowych. Na grudniowym posiedzeniu FOMC podniósł stopę Fed funds o 25pb (do 0,25-0,50%). W komunikacie po lipcowym posiedzeniu Komitet wskazał na spadek krótkoterminowego ryzyka dla perspektyw gospodarczych (pomimo Brexitu), zwiększając prawdopodobieństwo podwyżki stóp w tym roku. W 2q16 dynamika PKB strefy euro wyniosła 0,3% k/k sa (vs. 0,6% k/k sa w 1q) i 1,6% r/r sa (vs 1,7%r/r sa w 1q). Na marcowym posiedzeniu EBC znacznie złagodził politykę pieniężną, obniżając główne stopy procentowe, rozszerzając QE do 80 mld EUR i wprowadzając (od czerwca) program TLTRO II z możliwością ujemnego oprocentowania pożyczek. Obawy związane z negatywnymi skutkami Brexitu dla gospodarki strefy euro mogą skłonić EBC do dodatkowego zwiększenia skali i przedłużenia programu QE. Wzrost PKB w 2q16 nie zmienił się (6,7% r/r vs. 6,7% r/r w 1q16). Przemysł i budownictwo odnotowały niewielki wzrost dynamiki do 6,1% r/r z 5,8% r/r w 1q. Poluzowanie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz polityka kursowa banku centralnego powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospodarczego pod kontrolą i uniknięcie twardego lądowania. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł. 8