JK WZ UW 43
FORMY WŁASNOŚCI JK WZ UW 44
RODZAJ PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI JK WZ UW 45
JK WZ UW 46
Kategoria przedsiębiorstwa RJR (liczba zatrudnionych) Roczny obrót Całkowity bilans roczny ŚREDNIE < 250 50 mln euro (1996-40 mln euro) 43 mln euro (1996-27 mln euro) MAŁE < 50 10 mln euro (1996-7 mln euro) 10 mln euro (1996-5 mln euro) MIKRO < 10 2 mln euro (wcześniej niedefiniowane) 2 mln euro (wcześniej niedefiniowane) RJR (Roczna Jednostka Robocza). Definiuje się ją jako pracę, która została wykonana dla przedsiębiorstwa lub na rzecz przedsiębiorstwa, przez jedną osobę zatrudnioną w przedsiębiorstwie w pełnym wymiarze czasowym. JK WZ UW 47
JK WZ UW 48
KRYTERIA DOBORU FORMY PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ - rodzaj prowadzonej działalności - np. banki mogą funkcjonować wyłącznie jako spółki akcyjne; - zakres prowadzonej działalności - przedsięwzięcia na małą skalę mogą być realizowane w ramach samodzielnej działalności gospodarczej lub spółek osobowych, przedsięwzięcia na dużą skalę łatwiej realizować w ramach spółek kapitałowych; - czas trwania przedsięwzięcia, przewidywany czas zakończenia działalności proces likwidacji spółek kapitałowych jest bardziej złożony i długotrwały niż spółek osobowych; - posiadany kapitał - niewielki kapitał początkowy nie pozwoli na utworzenie spółki kapitałowej, w przypadku której prawo określa minimalną wysokość kapitału; JK WZ UW 52
- skłonność do podejmowania ryzyka, zakres i rodzaj odpowiedzialności - w celu ograniczenia ryzyka. i wyeliminowania osobistej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, należy utworzyć spółkę kapitałową; - zaufanie pomiędzy wspólnikami - spółki osobowe powinny tworzyć wyłącznie osoby darzące się wzajemnym zaufaniem; - liczba wspólników - im większa liczba wspólników, tym bardziej odpowiednie jest utworzenie spółki kapitałowej, dla dużej liczby wspólników, właściwa jest spółka akcyjna; - koszty związane z utworzeniem - najtańsze jest rozpoczęcie działalności samodzielnie bądź w ramach spółki cywilnej, najdroższe i wymagające najwięcej formalności jest utworzenie spółki kapitałowej, szczególnie akcyjnej; JK WZ UW 53
- skłonność do dzielenia się wpływami (wpływaniem na losy przedsięwzięcia, decydowaniem) - osoby nieskłonne do dzielenia się wpływami powinny samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą; - sposób późniejszego pozyskiwania kapitału - chcąc w przyszłości pozyskać środki od inwestorów giełdowych, należy utworzyć spółkę akcyjną; - zmiana składu wspólników - wspólnicy spółki akcyjnej mogą swobodnie wstępować i występować ze spółki (nabywając i sprzedając akcje), w spółkach osobowych zmiana składu wspólników wymaga zmiany umowy spółki; - uprawnienia właścicieli w zakresie prowadzenia spraw spółki i reprezentowania jej na zewnątrz - w spółkach osobowych prowadzeniem spraw spółki i reprezentowaniem jej na zewnątrz zajmują się wszyscy wspólnicy, w spółkach kapitałowych należy ustanowić zarząd; JK WZ UW 54
- rodzaj i sposób wniesienia kapitału - wkładem do spółki osobowej może między innymi być praca własna wspólnika na rzecz spółki, wkład do spółki kapitałowej może mieć wyłącznie postać pieniężną lub nie pieniężną (aport), w spółce akcyjnej można objąć akcje przed wniesieniem całego zadeklarowanego wkładu (wystarczy wniesienie części wkładu, resztę należy wnieść w terminie późniejszym); - sposób i zakres udziału w zysku i pokrywania strat - wspólnicy spółki osobowej są uprawnieni do równego udziału w zyskach spółki (umowa spółki może określić inny sposób podziału zysku, np. w zależności od wartości wkładu), a także są zobowiązani do równego uczestniczenia w stratach spółki, wspólnicy spółki kapitałowej nie pokrywają strat generowanych przez spółkę, a zysk jest dzielony i wypłacany w formie dywidendy proporcjonalnie do posiadanych udziałów lub akcji (wyjątkiem są udziały i akcje uprzywilejowane); JK WZ UW 55
- stopień upublicznienia działalności przedsiębiorstwa, obowiązki informacyjne, sprawozdawcze - spółki kapitałowe są zobowiązane do prowadzenia pełnej rachunkowości (zgodnie z ustawą o rachunkowości), spółki akcyjne są zobowiązane do publikowania sprawozdań finansowych, spółki osobowe (prowadzące działalność na niewielką skalę) mogą prowadzić bardziej uproszczoną ewidencję; - rozliczenia podatkowe - wspólnicy spółek osobowych, dzieląc się zyskiem wypracowanym przez spółkę, są podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych, w przypadku spółek kapitałowych występuje podwójne opodatkowanie - najpierw sama spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, a następnie wspólnicy są obciążani podatkiem dochodowy od wypłaconej im dywidendy. JK WZ UW 56
JK WZ UW 61
CECHA KLASYFIKACJA OGÓLNA (prawna) CEL ZAŁOŻENIA OŚWIADCZENIE Ś WOLI MAJĄTEK KAPITAŁY CYWILNA JAWNA PARTNERSKA KOMANDYTOWA KOMANDYTOWO- AKCYJNA z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIAL- NOŚCIĄ AKCYJNA Sp. c. Sp. j. Sp. p. Sp. k. S. K. A. Sp. z o. o. S. A. Umowa Wspólny cel gospodarczy (nie tylko działalność gosp., ale np. ograniczenie kosztów wspólnych przedsięwzięć) Umowa spółki Forma pisemna (dla celów dowodowych) Ułomna osoba prawna Prowadzenie przedsiębiorstwa, czyli działalność gospodarcza Ułomna osoba prawna Wykonywanie wolnego zawodu Ułomna osoba prawna Prowadzenie przedsiębiorstwa, czyli działalność gospodarcza Ułomna osoba prawna Prowadzenie przedsiębiorstwa, czyli działalność gospodarcza Osoba prawna Każdy cel dopuszczalny prawnie (niekoniecznie działalność gospodarcza) Osoba prawna Każdy cel dopuszczalny prawnie (niekoniecznie działalność gospodarcza) Umowa spółki Umowa spółki Umowa spółki Umowa spółki Umowa spółki Umowa spółki Umowa spółki Forma pisemna (pod rygorem Forma aktu Forma aktu Forma aktu Forma aktu Forma aktu nieważności) notarialnego notarialnego notarialnego notarialnego notarialnego Brak własnego majątku Wniesione wkłady i dorobek objęte wspólnością łączną. Domniemanie równości wkładów Nie wyróżnia się kapitału zakładowego. Wkłady pieniężne i a- porty (możliwy wkład w postaci pracy) Nie wyróżnia się kapitału zakładowego. Wkłady pieniężne i a- porty (możliwy wkład w postaci pracy) Nie wyróżnia się kapitału zakładowego. Wkład komplementariusza jak w sp. j.; komandytariusza - z ograniczeniem co do aportów Kapitał zakładowy: 50.000 zł Akcjonariusze wnoszą wkłady na kapitał zakładowy (w zamian o- bejmują akcje); Komplementariusze - na kapitał zakładowy lub rezerwowy Kapitał zakładowy: 5.000 zł Za wnoszone wkłady (pieniężne lub aporty) wspólnicy otrzymują udziały (min. - 50 zł) Kapitał zakładowy: 100.000 zł Za wnoszone wkłady (pieniężne lub aporty) wspólnicy otrzymują akcje (min. - 1 gr) JK WZ UW 62
CECHA UDZIAŁ w ZYSKACH UDZIAŁ w STRATACH CYWILNA JAWNA PARTNERSKA KOMANDYTOWA KOMANDYTOWO- AKCYJNA z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIAL- NOŚCIĄ AKCYJNA Sp. c. Sp. j. Sp. p. Sp. k. S. K. A. Sp. z o. o. S. A. Zasada: równy udział w zyskach Zasada: równy udział w stratach (zakazane u- czestnictwo w stratach bez uczestnictwa w zyskach). Możliwość zwolnienia z udziału w stratach Zasada: równy udział w zyskach. Odsetki od udziału kapitałowego (5%) Zasada: udział w stratach taki jak i w zyskach (czyli zwykle rów ny). Możliwość zwolnienia z udziału w stratach Zasada: równy udział w zyskach. Odsetki od udziału kapitałowego (5%) Zasada: udział w stratach taki jak i w zyskach (czyli zwykle rów ny). Możliwość zwolnienia z udziału w stratach Komplementariusz - jak wspólnik Sp. j. Komandytariusz - proporcjonalny do wkładu faktycznie wniesionego Komplementariusz - jak wspólnik Sp. j. Komandytariusz - proporcjonalny do wkładu zadeklarowanego w umowie sp. Komplementariusz i akcjonariusz - proporcjonalnie do wniesionych wkładów Komplementariusz - jak wspólnik Sp. j. Akcjonariusz - jak w S.A. Dywidenda proporcjonalna do udziałów w nalna do udziałów w Dywidenda proporcjo- kapitale zakładowym kapitale zakładowym (wyjątek: udziały uprzywilejowane co do dywilejowane co do dy- (wyjątek: udziały uprzywidendywidendy) Ograniczony do wysokości wniesionych wkładów i ewentualnych dopłat Ograniczony do wysokości wniesionych wkładów ODPOWIEDZIAL- NOŚĆ Osobista, nieograniczona, solidarna i pierwszo rzędna Osobista, nieograniczona, solidarna wspólników i spółki Jak w Sp. j. - gdy partner wyrazi zgodę. Nie - za "błąd w sztuce" pozostałych partnerów i ich pracowników Komplementariusz: jak Komplementariusz: jak w Sp. j. w Sp. j. Komandytariusz: do Akcjonariusz: nie wysokości sumy kom. odpowiada za zobowiązania (zwolnienie przez wniesienie spółki wkładu odpowiedniej (wyjątki wskazane w wysokości) KSH) Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki ORGANY Brak. Każdy wspólnik uprawniony i obowiązany do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji (możliwe wyłączenia) Brak. Zasada: każdy wspólnik ma prawo reprezentacji i prowadzenia spraw spółki (możliwe inne rozwiązania umowne) W zasadzie jak w Sp. j. Możliwość powołania ZARZĄDU (reprezentacja i prowadzenie spraw) Brak. Zasada: spółkę reprezentują komplementariusze i oni prowadzą jej sprawy (na niektóre czynności potrzebna zgoda komandytariuszy) WALNE ZGROMADZENIE RADA NADZORCZA Komplementariusze reprezentują spółkę i prowadzą jej sprawy w zakresie nieprzekazanym do kompetencji walnego zgromadzenia ZARZĄD (reprezentacja i prowadzenie spraw spółki) ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW (organ uchwałodawczy) RADA NADZORCZA lub KOMISJA RE- WIZYJNA ZARZĄD (reprezentacja i prowadzenie spraw spółki) WALNE ZGROMADZENIE (organ uchwałodawczy) RADA NADZORCZA (stały nadzór nad działalnością spółki) JK WZ UW 63