RAPORT Deutsche Bank Polska Plany, rozwój, finansowanie Raport Deutsche Bank Polska Polskie 3 listopada firmy w obliczu wyzwań. 2016 Plany, rozwój, r. finansowanie
AGENDA Sytuacja makroekonomiczna Nota metodologiczna badania Charakterystyka badanych firm Plany rozwojowe Eksporterzy pod lupą Bariery rozwoju Rozwiązania bankowe Eksperci o raporcie Raport Deutsche Bank Polska Polskie firmy w obliczu wyzwań. Plany, rozwój, finansowanie 2
Sytuacja makroekonomiczna Rynek pracy, mimo zdecydowanie spadającego bezrobocia i stopniowo pojawiającej się presji na wzrost wynagrodzeń, wciąż daleki jest od przegrzania, na co wskazuje umiarkowane tempo wzrostu płac. W nadchodzących kwartałach koniunktura powinna się utrzymać, przy wsparciu rosnącej w stabilnym tempie gospodarki niemieckiej. Spodziewamy się, że PKB Niemiec wzrośnie w 2016 r. o 1,9 proc., a strefa euro o 1,6 proc. Wielka Brytania pozostaje istotnym źródłem ryzyka: eksport na Wyspy będzie napotykał większe trudności z powodu prognozowanego obniżenia dynamiki PKB do 0,9 proc. w 2017 r. po 1,9 proc. w 2016 r. oraz słabości funta brytyjskiego. Spodziewana poprawa koniunktury na rynkach wschodzących powinna tworzyć nowe szanse dla eksporterów. W strefie euro polityka pieniężna w 2017 r. pozostanie łagodna, a na rynku krajowym RPP utrzyma stopy proc. bez zmian do końca 2017 r. Pierwszej podwyżki stóp prawdopodobnie można spodziewać się w I kw. 2018 r. Rok 2017 będzie się charakteryzował stabilizacją wzrostu gospodarczego, dalszą poprawą na rynku pracy i wzrostem oczekiwań na podwyżki stóp. 3
Nota metodologiczna badania Dane zawarte w Raporcie pochodzą z badania Deutsche Bank Polska przeprowadzonego przez Instytut IBRIS we wrześniu 2016 r. Badanie ogólnopolskie, na losowo kwotowej próbie 500 firm stanowiących liczebną reprezentację polskich przedsiębiorstw, z wyłączeniem mikroprzedsiębiorstw. Badanie zrealizowane metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CATI). Badanie objęło trzy kategorie przedsiębiorstw. Były to firmy, których roczny obrót wynosi do 10 mln euro, takie których obrót w skali roku wynosi między 10 a 50 mln euro, oraz te, których roczny obrót wynosi powyżej 50 mln euro. Niemal 60 proc. badanej próby stanowią najmniejsze firmy z rocznym obrotem do 10 mln euro. Średnią wielkością (od 10 do 50 mln euro obrotu) charakteryzuje się niecałe 25 proc. badanych; niespełna 16 proc. badanej grupy to duże firmy z rocznym obrotem przekraczającym 50 mln euro. 4
Raport Deutsche Bank Polska Polskie firmy w obliczu wyzwań. Plany, rozwój, finansowanie 5
Analiza badanych firm zasięg terytorialny Analizowane firmy najczęściej działają w skali ogólnopolskiej (28 proc.) lub lokalnej (27 proc.). Jako europejskie deklarowało się 18 proc. przedsiębiorstw, a jako globalne 14 proc. * * W rozumieniu respondentów zasięg działania określany jest m.in. w kontekście prowadzonej wymiany handlowej * Firmy, które sprzedają swoje produkty i usługi w skali międzynarodowej. 6
Analiza badanych firm podział na branże Największa część badanych firm deklaruje działalność w branży budowlanej (19 proc.). Handlem hurtowym i detalicznym zajmuje się 14 proc. respondentów. 13 proc. reprezentuje sektor przetwórstwa przemysłowego. 7
Raport Deutsche Bank Polska Polskie firmy w obliczu wyzwań. Plany, rozwój, finansowanie 8
Europejskie firmy chcą działać globalnie Firmy, które działają na skalę lokalną, regionalną i ogólnopolską, nie mają w planach zwiększenia zasięgu terytorialnego taki kierunek rozważa zaledwie 3 proc. z nich. Diametralnie inne podejście do ekspansji mają przedsiębiorstwa, które już dziś działają na skalę europejską o awansie do grona globalnych graczy myśli blisko połowa z nich. 9
Obroty i zyski polskich przedsiębiorstw Zdolność do generowania zysków rośnie wraz ze skalą działalności. Na plusie zakończyło pierwsze półrocze 61 proc. najmniejszych, 68 proc. średnich i 73 proc. dużych przedsiębiorstw. Największym odsetkiem rentownych podmiotów charakteryzuje się branża przetwórstwa przemysłowego (prawie 74 proc.) oraz firmy działające globalnie (78 proc.) 10
Co trzecia firma ma zamiar inwestować Czy Pana / Pani firma ma plany inwestycyjne na najbliższe 6 miesięcy? TAK Co trzecia badana firma (34 proc.) ma plany inwestycyjne na najbliższe 6 miesięcy. Skłonność do inwestycji kształtuje się na zbliżonym poziomie dla całej badanej grupy; jedynie największe przedsiębiorstwa nieznacznie częściej deklarują chęć realizacji inwestycji w najbliższym horyzoncie czasowym. 11
Rodzaj planowanych inwestycji Odpowiadają wyłącznie firmy planujące inwestycje w ciągu najbliższych 6 miesięcy. 12
Z jakich środków firma planuje zrealizować inwestycje? Odpowiadają wyłącznie firmy planujące inwestycje w ciągu najbliższych 6 miesięcy. Firmy mogły wskazywać więcej niż jedną odpowiedź. 13
Finansowanie inwestycji Odpowiadają wyłącznie firmy planujące inwestycje w ciągu najbliższych 6 miesięcy. 14
Finansowanie inwestycji Odpowiadają wyłącznie firmy planujące inwestycje w ciągu najbliższych 6 miesięcy. 15
Firmy ostrożne pod kątem zwiększania zatrudnienia 83% 17% Badane przedsiębiorstwa są ostrożne w planach dotyczących zwiększenia zatrudnienia. W najbliższym czasie na taki krok zdecydowałaby się niespełna jedna piąta z nich. Tak Nie 16
Raport Deutsche Bank Polska Polskie firmy w obliczu wyzwań. Plany, rozwój, finansowanie 17
Eksporterzy po lupą 18
Rynki UE najważniejsze dla polskich eksporterów Główne kierunki eksportu Najsilniejsze relacje handlowe łączą rodzime firmy tradycyjnie z odbiorcami z Unii Europejskiej. Ten kierunek ekspansji wskazało aż 95 proc. firm deklarujących nowe inwestycje. Na obecność na odległych geograficznie rynkach częściej decydują się większe firmy. 19
Raport Deutsche Bank Polska Polskie firmy w obliczu wyzwań. Plany, rozwój, finansowanie 20
Bariery rozwoju Na kwestię utrudnionego dostępu do finansowania zewnętrznego wskazało 35 proc. badanych. Mimo najniższego w historii kosztu finansowania zewnętrznego, popyt na kredyt ze strony małych i średnich przedsiębiorstw jest relatywnie niski i nie ulega zmianom, pomimo łagodzenia kryteriów udzielania kredytów krótkoterminowych dla tego sektora. Dane zostały zaokrąglone. 14% respondentów odpowiedziało nie wiem/trudno powiedzieć. 21
Finansowanie zewnętrzne umiarkowane potrzeby Finansowanie zewnętrzne? Niekoniecznie takiej odpowiedzi udzieliło aż 6 na 10 badanych firm. Choć nadal ok. 40 proc. deklaruje potrzeby finansowania zewnętrznego. Co trzecia firma zdecydowanie uznała, że nie ma potrzeby sięgania po kapitał zewnętrzny, 27 proc. raczej jej nie odczuwa. Dane zostały zaokrąglone. 22
Duże firmy chcą dodatkowego finansowania Najwięcej zwolenników finansowania zewnętrznego znaleźć można w gronie największych firm: 22 proc. z nich deklarowało dużą potrzebę pozyskania dodatkowego finansowania. W grupie najmniejszych firm ten odsetek wyniósł 16 proc. 23
Zatory płatnicze główną barierą rozwoju firm 24
Rola faktoringu w procesie zarządzania płynnością Jednym z niedocenianych, w naszej ocenie, produktów jest rozwiązanie z obszaru zarządzania płynnością faktoring. To sprawdzone i bardzo popularne na całym świecie rozwiązanie. Nie jest wprawdzie remedium na zatory płatnicze (które, jak pokazują wyniki Raportu, wciąż pozostają bardzo silną barierą rozwoju rodzimych przedsiębiorstw), pozwala jednak na sprawne zarządzanie płynnością większych firm i dyscyplinowanie płatników. 25
Raport Deutsche Bank Polska Polskie firmy w obliczu wyzwań. Plany, rozwój, finansowanie 26
Współpraca najczęściej z jednym lub dwoma bankami Firmy doceniają stabilną współpracę z bankiem, opartą na zaufaniu i długoletnim partnerstwie. Najwięcej (34 proc.) przedsiębiorstw korzysta wyłącznie z jednego banku. 32 proc. postawiło na współpracę z dwoma instytucjami. Zdecydowanie mniej utrzymuje regularne relacje z trzema i więcej bankami. 27
Korzystanie z produktów bankowych Firmy mogły wskazywać więcej niż jedną odpowiedź. 28
Jakie finansowanie jest najbardziej korzystne? Dane zostały zaokrąglone. 42% respondentów odpowiedziało inne/nie planuję/trudno powiedzieć. 29
Pieniądze z kredytu na jaki cel? Gros inwestycji finansowanych kredytem miałoby ściśle prorozwojowy charakter. 40 proc. badanych zainwestowałoby w środki trwałe: sprzęt, maszyny, oprogramowanie czy flotę samochodową. Niemal co piąta firma zdecydowałaby się na ekspansję rynkową i dywersyfikację oferty; 17 proc. postawiłoby na innowacyjne technologie. Dane zostały zaokrąglone. 30
Koszty kluczowe przy wyborze finansowania Koszt zewnętrznego finansowania jest najistotniejszym czynnikiem decydującym o wyborze finansowania. Uważa tak 37 proc. pytanych przedstawicieli firm. Na drugim miejscu znalazło się wymagane dla zaciągnięcia zobowiązania zabezpieczenie (17 proc.). Niemal taki sam odsetek (15 proc.) uznał, że głównym czynnikiem decyzyjnym jest wielowymiarowa obsługa przez bank. Dane zostały zaokrąglone. 14% respondentów odpowiedziało nie wiem/trudno powiedzieć. 31
Komentarze ekspertów LESZEK NIEMYCKI WICEPREZES ZARZĄDU DEUTSCHE BANK POLSKA MACIEJ SUS DYREKTOR DEPARTAMENTU KLIENTA BIZNESOWEGO DEUTSCHE BANK POLSKA PROF. MAŁGORZATA BOMBOL SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA POLSKIE FIRMY SĄ ŚWIADOME TEGO, ŻE MUSZĄ SZUKAĆ NOWYCH SZANS ROZWOJOWYCH, JEŚLI CHCĄ UTRZYMAĆ I WZMACNIAĆ SWOJĄ POZYCJĘ RYNKOWĄ HISTORIE NASZYCH KLIENTÓW DOWODZĄ, ŻE WSPÓŁPRACA Z BANKIEM DYSPONUJĄCYM WIEDZĄ I DOŚWIADCZENIEM ORAZ OTWARTOŚĆ NA FINANSOWANIE ZEWNĘTRZNE STANOWIĄ BARDZO SKUTECZNĄ DŹWIGNIĘ WZROSTU WARTOŚCI FIRMY WIDZIMY ZRÓŻNICOWANE PODEJŚCIE DO SPOSOBÓW FINANSOWANIA FIRM, SZCZEGÓLNIE, ŻE ANKIETOWANI WSKAZUJĄ ZARÓWNO NA NIECHĘĆ DO FINASOWANIA ZEWNĘTRZNEGO, JAK I NA UTRUDNIONY DOSTĘP DO NIEGO JAKO BARIERĘ ROZWOJU FIRMY 32
Kontakt dla mediów Departament Komunikacji Korporacyjnej Deutsche Bank Polska Spółka Akcyjna Sabina Salamon Tel. +48 22 579 95 05 Mobile +48 510 001 100 Email sabina.salamon@db.com Wioletta Sawicka Tel. +48 22 579 96 00 Mobile +48 510 001 111 Email wioletta.sawicka@db.com 33