RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W PUBLICZNYM PRZEDSZKOLU W KOBIERNICACH W II PÓŁROCZU W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 1
Wyniki i wnioski z ewaluacji wewnętrznej w II półroczu w roku szkolnym 2015/2016 w Publicznym Przedszkolu w Kobiernicach Data sporządzenia: IV/2016 Ewaluację przeprowadził powołany w tym celu zespół w składzie: Władysława Fujawa, Zdzisława Rączka, Urszula Łaciak. SPIS TREŚCI: I. Cele i zakres ewaluacji wewnętrznej. Cele ewaluacji wewnętrznej. Zakres diagnozowania: a) Obszar b) Wymaganie Pytania kluczowe. Kryteria ewaluacji. II. Informacje dotyczące organizacji ewaluacji. Wskazanie źródeł informacji, o jakości pracy w obszarach objętych ewaluacją (próba badawcza). Sposoby zbierania danych -opis metod i narzędzi badawczych wykorzystanych przy ewaluacji. Terminy przeprowadzania czynności ewaluacyjnych. III. Prezentacja wyników ewaluacji. 1. Opracowanie zbiorcze wyników ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli. 2. Zbiorcze opracowanie wyników ankiet przeprowadzonych wśród rodziców. 3. Zbiorcze opracowanie wyników wywiadu grupowego przeprowadzonego wśród dzieci. 4. Zbiorcze opracowanie wyników wywiadu przeprowadzonego z dyrektorem. 5. Zbiorcze opracowanie analizy dokumentów. IV. Ostateczne rezultaty ewaluacji wewnętrznej i wnioski do dalszej pracy. Sformułowanie odpowiedzi na pytania kluczowe. Wnioski z badań w postaci mocnych i słabych stron. Rekomendacje, które należy uwzględnić w planowaniu działań oraz dalszych kierunków rozwoju przedszkola. Formy/ sposoby/ upowszechniania raportu. V. Załączniki (wykaz zgromadzonych dokumentów, które zawierają informacje i wyniki badań wykorzystanych przy sporządzaniu raportu). 2
I. CELE I ZAKRES EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ 1.Cele ewaluacji wewnętrznej: Stwarzanie sytuacji do spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dzieci 2. Zakres diagnozowania: Obszar: Efekty działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej przedszkola. Wymaganie: Dzieci są aktywne 3.Pytania kluczowe: 1. Czy dzieci są zaangażowane w zajęcia ruchowe prowadzone w przedszkolu i czy chętnie w nich uczestniczą? 2. Czy przedszkole i nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają dzieci do podejmowania różnorodnych aktywności ruchowych? 3. Czy dzieci są wdrażane do samodzielności? 4. Czy dzieci inicjują i realizują działania na rzecz własnego rozwoju? 4. Kryteria ewaluacji: 1. W przedszkolu trafnie i systematycznie stosuje się różnorodne metody i formy pracy. 2. Przedszkole stwarza możliwości do zwiększania aktywności dzieci. 3. Przedszkole sprzyja aktywności dzieci we wszystkich sferach rozwoju. 4. Przedszkole trafnie dobiera sytuacje sprzyjające nabywaniu samodzielności przez dzieci. 5. Nauczyciele akceptują proponowane formy aktywności ruchowej przez dzieci. II. INFORMACJE DOTYCZĄCE EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ 1. Wskazanie źródeł informacji, o jakości pracy w obszarach objętych ewaluacją: Dzieci; Rodzice; Nauczyciele 2. Opis metod i narzędzi badawczych wykorzystanych przy ewaluacji: ankiety rodzice, nauczyciele, kwestionariusz wywiadu z dyrektorem, dziećmi. III. PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI W trakcie ewaluacji zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł: z ankiet skierowanych do nauczycieli (10), rodziców (77), wywiadu z dzieckiem (91), z wywiadu z dyrektorem oraz z analizy dokumentacji. Na podstawie zebranych danych sporządzono poniższy raport, w którym przedstawiono wyniki badań oraz wnioski do dalszej bardziej efektywnej pracy, zmierzającej do podniesienia jakości pracy w naszym przedszkolu. Organizacja pracy wspomagania rozwoju dzieci w przedszkolu odbywa się na podstawie następujących aktów prawnych: Ustawa z 7 września 1991r. o systemie oświaty (tekst jedn.: DzU 2004 nr 256, poz.2572 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (tekst jedn.: Dz.U. z 2013r., poz.532); 3
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012r., poz. 977); Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 24 lipiec 2015r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010r., nr 228, poz. 1490 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 czerwca 2012r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz.U. z 2012r., poz.752); Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 nr 61, poz. 624 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 6 sierpnia 2015r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. z 2015, poz. 1214); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 27 sierpnia 2015r. w sprawie nadzoru pedagogicznego(dz.u. z 2015, poz. 1270);. Ankieta dla nauczycieli (10 ankietowanych) Opracowanie ankiety dla nauczycieli przedstawia się następująco: Jak ważna jest pani zdaniem aktywność ruchowa dla rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym? Jak ważna jest pani zdaniem aktywnośd ruchowa dla rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym? Bardzo ważna ważna trudno powiedzied mało ważna nieważna 0% 100% Można wysunąć wniosek że 100% ankietowanych odpowiedziało, że aktywność ruchowa jest bardzo ważna dla rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym. 4
Ile czasu Pani zdaniem dziecko powinno poświęcić na aktywność ruchową? Ile czasu Pani zdaniem dziecko powinno poświęcid na aktywnośd ruchową? mniej niż 1 godzinę 1-2 godziny 3-4 godziny więcej niż 4 godziny 10% 0% 10% 80% Większość ankietowanych (80%) twierdzi, że dziecko powinno poświęcić 3-4 godziny na aktywność ruchową. Którą z wymienionych form rozwijania sprawności ruchowej stosuje Pani najczęściej? Którą z wymienionych form rozwijania sprawności ruchowej stosuje Pani najczęściej? samorzutną inspirowaną kierowaną każdą w takim samym stopniu 0% 10% 0% 90% Większość bo aż 90% ankietowanych uważa, że trzeba stosować każdą formę rozwijania sprawności ruchowej w takim samym stopniu. 5
Jak często dzieci podejmują aktywność ruchową inspirowaną? Jak często dzieci podejmują aktywnośd ruchową inspirowaną? codziennie kilka razy w tygodniu raz w tygodniu rzadziej niż raz w tygodniu nigdy 20% 0% 0% 0% 80% Zdecydowana większość ankietowanych (80%) twierdzi, że dzieci codziennie podejmują aktywność ruchową inspirowaną. Co jest źródłem aktywności ruchowej inspirowanej? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% spacer wycieczka pobyt na świeżym powietrzu obserwacje przyrodnicze sytuacje okolicznościowe inne Zdecydowana większość ankietowanych twierdzi, że źródłem aktywności ruchowej inspirowanej są; spacer i sytuacje okolicznościowe (80%), wycieczka (70%), pobyt na świeżym powietrzu (100%). 10% ankietowanych udzieliło odpowiedzi, że źródłem aktywności ruchowej inspirowanej są także zabawy przy muzyce. 6
Które z wymienionych metod rozwijania sprawności ruchowej dziecka Pani stosuje? Można wysunąć wniosek, że ankietowani stosują wszystkie metody rozwijania sprawności ruchowej. Najczęściej są to; metoda naśladowcza (100%), opowieści ruchowej (90%), gimnastyka twórcza Rudolfa Labana, metoda twórcza Karla Orffa, metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborn (80%) 7
Jakie formy aktywności ruchowej preferuje Pani na zajęciach z dziećmi w przedszkolu? Jakie formy aktywności ruchowej preferuje Pani na zajęciach z dziedmi w przedszkolu? zabawy swobodne na powietrzu zabawy i dwiczenia orientacyjno-porządkowe zabawy z elementem rzutu zabawy kształtujące postawę zabawy kołowe ze śpiewem 100% 100% 90% 80% 70% 80% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% zabawy zorganizowane na powietrzu zabawy bieżne zabawy ze współzawodnictwem zabawy z elementem równowagi 90% 80% 70% 60% 50% Do najbardziej preferowanych zabaw przez nauczycieli należą zabawy na powietrzu (100%), zabawy kołowe ze śpiewem (90%), zabawy i ćwiczenia orientacyjno porządkowe, zabawy bieżne, zabawy kształtujące postawę (80%). Niewiele mniejszym powodzeniem cieszą się zabawy zorganizowane na powietrzu, zabawy z elementem rzutu (70%), zabawy ze współzawodnictwem (50%) i zabawy z elementem równowagi (60%). 8
Ile razy w tygodniu prowadzi Pani ćwiczenia gimnastyczne? Ile razy w tygodniu prowadzi Pani dwiczenia gimnastyczne? 1 raz 2 razy 3 razy codziennie 0% 100% Jak wynika z danych przedstawionych na powyższym wykresie nauczycielki starają się przynajmniej 2 razy w tygodniu prowadzić zajęcia gimnastyczne z dziećmi w sali. Czy wszystkie dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach sportowych? Czy wszystkie dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach sportowych? tak nie większośd 0% 100% Z zebranych danych wynika, iż dzieci bardzo chętnie uczestniczą w zajęciach ruchowych. 9
Jakie zabawy ruchowe preferują przedszkolaki na zajęciach? Jakie zabawy ruchowe preferują przedszkolaki na zajęciach? zabawy ruchowe przy muzyce zabawy bieżne zabawy z przyrządami zabawy słowno-ruchowe zabawy naśladowcze zabawy z chustą animacyjną 90% 90% 90% 80% 80% 70% 60% 50% 50% 50% 40% 30% 20% 10% 0% zabawy z elementem współzawodnictwa zabawy z elementem skoku zabawy równoważne zabawy na powietrzu taoce zabawy z elementem rzutu 90% 90% 70% 50% 50% 50% 30% Do najbardziej preferowanych przez dzieci należą zabawy bieżne, na powietrzu, zabawy ruchowe przy muzyce, zabawy z chustą animacyjną (90%). Niewiele mniejszym powodzeniem cieszą się zabawy z przyrządami (80%) i zabawy naśladowcze (70%). 50% ankietowanych również preferuje zabawy z elementem współzawodnictwa, z elementem skoku, zabawy słowno ruchowe, tańce, zabawy z elementem rzutu (50%). 10
Jak Pani ocenia sprawność ruchową w swojej grupie? Jak Pani ocenia sprawnośd ruchową w swojej grupie? bardzo dobrze dobrze słabo 70% 0% 30% Jak wynika z danych przedstawionych na powyższym wykresie nauczycielki uważają, że poziom sprawności ruchowej dzieci w ich grupach jest dobry. W jaki sposób uzasadnia Pani dziecku to, że aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na jego organizm? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% poprawia samopoczucie poprawia sylwetkę poprawia naszą kondycję zwiększa wiarę w siebie zapobiega wielu chorobom Wiek dziecka uczęszczającego do przedszkola charakteryzuje się samoistną dużą potrzebą ruchu, dlatego nie jest potrzebne większe zachęcanie dzieci do aktywności ruchowej. Jednak poza zachęcaniem istnieje również uzasadnianie pewnych działań. Podobnie jest z różnego rodzaju zabawami. 11
Najczęściej nauczycielki uzasadniają pozytywny wpływ aktywności fizycznej na zdrowie dziecka poprawą samopoczucia (90%) oraz zapobieganiu wielu chorobom (100%). Argumentu, iż aktywność fizyczna poprawia naszą kondycję używa 80% ankietowanych zaś 60% ankietowanych uzasadnia, że zwiększaniem wiary w siebie czy poprawianiem sylwetki. Czy Pani zdaniem promocja aktywności ruchowej powinna być jednym z priorytetów w przedszkolu? Czy Pani zdaniem promocja aktywności ruchowej powinna byd jednym z priorytetów w przedszkolu? zdecydowanie tak tak zdecydowanie nie nie nie mam zdania 0% 0% 0% 40% 60% Przedszkole pełni wiele ważnych funkcji i wyznacza sobie wiele priorytetów. Trudno jest wybrać te, które powinny być ważniejsze i realizowane kosztem innych. Jednak zdaniem nauczycieli wychowawców promocja aktywności ruchowej dzieci powinna być jednym z głównych priorytetów w przedszkolu, co w sposób graficzny przedstawia wykres powyżej. Ankieta dla rodziców (77 ankietowanych) Do opracowania pytań posłużono się następującymi tabelami i opisami: L.p. 1. Ile godzin dziennie dziecko spędza w Liczba przedszkolu? odpowiedzi % 1. Do 7 33 43% 2. Od 7 do 9 42 54% 3. Powyżej 9 2 3% Jak wynika z zebranych danych w zdecydowanej większości dzieci przebywają w przedszkolu od 7-9 godzin dziennie (54%). 43% rodziców zadeklarowała, iż odbiera dziecko przed upływem 7 godzin pobytu (65). Tylko nieliczni rodzice (3%) zostawiają dziecko w przedszkolu na ponad 9 godzin. 12
L.p. 2. Czy państwa dziecko lubi zajęcia ruchowe? Liczba odpowiedzi % 1. Tak 75 98% 2. Nie 1 1% 3. Nie wiem 1 1% Jak wynika z danych przedstawionych na powyższej tabeli rodzice twierdzą, że ich dzieci bardzo lubią zajęcia ruchowe. L.p. 3. W jakich zajęciach ruchowych uczestniczy Liczba dziecko poza przedszkolem? odpowiedzi % 1. Nie uczestniczy 38 49 2. Basen 28 37 3. Tańce/balet 5 7 4. Zajęcia w klubie Judo 0 0 5. Szkółka piłkarska 1 1 6. Tenis 0 0 7. Inne 18 24 Patrząc na dzienny czas pobytu dziecka w przedszkolu można wnioskować, iż dzieci nie mają już czasu na dodatkowe zajęcia ruchowe poza przedszkolem. Żeby mieć jednak pewność postanowiliśmy zapytać o tę kwestię rodziców, a odpowiedzi przedstawiają powyższa tabela. Dane otrzymane od rodziców wskazują, iż prawie połowa dzieci nie uczestniczy poza przedszkolem w żadnych dodatkowych zajęciach ruchowych (49%). Część dzieci uczęszcza na basen(37%), tańce (7%), do szkółki piłkarskiej (1%). Zapytaliśmy rodziców, w jakich jeszcze dodatkowych zajęciach poza przedszkolem uczestniczy ich dziecko. 24% ankietowanych opowiedziało: narty, ćwiczenia ruchowe w ogrodzie, jazda konna, trampolina, lodowisko, narciarstwo alpejskie, ścianka wspinaczkowa, gimnastyka, jazda na rolkach, bieganie, rehabilitacja z integracją sensoryczną, gimnastyka korekcyjna, teatr, jazda na rowerze, wycieczki górskie, piłka nożna. Następne pytanie zestawiono w poniższej tabeli: L.p. 4. W jaki sposób dziecko spędza czas wolny z Liczba rodzicami? odpowiedzi % 1. Spacer 69 90% 2. Gry i zabawy ruchowe 43 56% 3. Zabawy na placu zabaw 47 62% 4. Jazda na rowerze/hulajnodze 54 70% 5. Zabawy w domu 63 82% 6. Przed telewizorem, komputerem, tabletem 26 34% 7. Inne 8 10% Najwięcej razy wskazany został spacer (90%), swobodne zabawy dziecka w domu (82%) oraz jazda na rowerze bądź na hulajnodze (70%). Na placu zabaw czas z dzieckiem spędza 62% ankietowanych. Następną aktywnością są gry i zabawy ruchowe (56%) oraz oglądanie telewizji, gra na komputerze/tablecie (34%). 13
10% ankietowanych zadeklarowało spędzanie przez dziecko poprzez gry planszowe, basen, jazda na łyżwach, zajęcia plastyczne, wycieczki górskie, narty, rysowanie, nauka literek, zabawy z psem, oglądanie bajek w telewizorze/ na tablecie. Kolejne pytanie zestawiono w poniższej tabeli: L.p. 5. O której godzinie dziecko zasypia Liczba odpowiedzi % 1. Między 19:00 a 20:00 8 10% 2. Między 20:00 a 21:00 49 64% 3. Między 21:00 a 22:00 20 26% 4. Po 22:00 1 1% Do prawidłowego rozwoju dziecka niezbędna jest odpowiednia ilość snu. Z danych zebranych z ankiet wynika, że niespełna połowa dzieci zasypia pomiędzy 20:00, a 21:00 101 wskazań rodziców. Prawie 1/3, czyli 77 wskazań dotyczy przedziału pomiędzy godziną 21:00 a 22:00. Niespełna 1/6 ankietowanych rodziców (37) deklaruje, że ich dziecko zasypia 19:00, a 20:00. Tylko 15 rodziców zadeklarowało czas zasypiania ich dziecka po godzinie 22:00. Graficznie wygląda to następująco: Wywiad z dyrektorem Chcąc się dowiedzieć jakie działania wychowawcze i profilaktyczne podejmuje placówka w kwestii stwarzania sytuacji sprzyjających aktywności ruchowej dzieci przeprowadzono wywiad z dyrektorem Publicznego Przedszkola w Kobiernicach. Pani Dyrektor podkreśliła, że w pracy przedszkola rozwijanie sprawności ruchowej następuje głównie przez gry i zabawy ruchowe oraz ćwiczenia poranne i gimnastyczne. Dokonała również analizy dokumentów przedszkola, z których wynika, że nauczyciele stwarzają warunki do bycia aktywnym i samodzielnym. Po głębszym przeanalizowaniu wywiadu można stwierdzić, że organizacja oraz wyposażenie przedszkola i poszczególnych sal sprzyja rozwijaniu aktywności ruchowej dzieci oraz zaspokajają ich potrzeby rozwojowe. Szczegóły wywiadu znajdują się poniżej. Czy przedszkole i nauczycielki stwarzają sytuacje sprzyjające wyzwalaniu aktywności ruchowej dzieci? Przedszkole posiada sale zabaw, które są przestronne i widne, posiada sale gimnastyczną o powierzchni 70 m2 oraz dwa dobrze wyposażone ogrody przedszkolne. Powyższe warunki lokalowe i terenowe sprzyjają rozwijaniu aktywności ruchowej dzieci. Nauczyciele są świadomi tego, że najważniejszym czynnikiem w zabawie jest ruch i musi być go dużo, aby wpływać dodatnio na rozwój dziecka. Dlatego też każda zabawa jest tym wartościowsza, im więcej ruchu i radości dostarcza dziecku. Ruch w zabawie jest ruchem dowolnym jego formę i częstotliwość reguluje samo dziecko. W pracy przedszkola rozwijanie sprawności ruchowej następuje głównie poprzez; Organizację zabaw ruchowych (tj. zabawy orientacyjno porządkowe, zabawy z elementem równowagi, czworakowania, biegu, rzutu, celowania i toczenia, wspinania się, podskoku i skoku); 14
Gry i zabawy na powietrzu, zabawy w terenie, zabawy na śniegu; Organizację ćwiczeń porannych dla dzieci; Organizację ćwiczeń gimnastycznych dla dzieci młodszych w formie opowieści ruchowej po 10 20 min, dla dzieci starszych zestawów ćwiczeń po 20 35 min. Analiza dokumentacji przedszkola wskazuje, że nauczycielki planując pracę wychowawczo dydaktyczną uwzględniają i systematycznie planują oraz przeprowadzają różnorodne działania, sprzyjające rozwijaniu aktywności ruchowej dzieci, a także stwarzają warunki do bycia aktywnym i samodzielnym. Świadczą o tym m.in. zapisy; dziennika zajęć, miesięcznych planach pracy wychowawczo dydaktycznej w poszczególnych grupach, w rocznym planie pracy przedszkola. Po przeanalizowaniu planów pracy wychowawczo dydaktycznej z dziećmi można zauważyć, że: Cele i treści programowe są zgodne z podstawą programową wychowania przedszkolnego; Treści kształcenia i wychowania dostosowane są do potrzeb możliwości rozwojowych dzieci; Nauczycielki stosują metody i formy pracy sprzyjające aktywności ruchowej dzieci. Zapisy w dziennikach zajęć potwierdzają, że nauczycielki prowadząc pracę wychowawczo dydaktyczną z dziećmi; Przestrzegają zaproponowane w podstawie programowej proporcje zagospodarowania czasu przebywania dzieci w przedszkolu, stwarzając dzieciom dużo czasu na samorzutną zabawę i działalność, podczas których mogą realizować własne pomysły i rozwijać zainteresowania; Organizują różnorodne zabawy ruchowe, które stanowią przerywnik między zadaniami umysłowymi, tańczą przy muzyce, naśladują ruchem; czynności, zwierzęta, osoby, wykonują ćwiczenia kształtujące różne grupy mięśniowe, korzystają z przyborów, reagują ruchem na sygnały słowne, dźwiękowe, wykonują ćwiczenia indywidualnie, w parach i zespołowo, bawią się z wykorzystaniem chusty animacyjnej. Aktywizację ruchową prowadzą nauczyciele w trakcie zajęć organizując z dziećmi dramę, improwizację w tańcu, ruch kreatywny, tworząc układy taneczne na potrzeby świąt przedszkolnych, spacery i wycieczki. W każdym dzienniku odnotowane są informacje o organizowanych przez nauczyciela oraz podejmowanych przez dzieci czynnościach wpływających na kształtowanie aktywności ruchowej dziecka. Czy organizacja, wyposażenie przedszkola i poszczególnych sal sprzyja rozwijaniu aktywności ruchowej dzieci oraz zaspakajają ich potrzeby rozwojowe? Nasze przedszkole jest duże i kolorowe. Sale przestronne, ale największym atutem do wszechstronnego rozwoju aktywności ruchowej jest sala gimnastyczna, która wyposażona jest w suchy basen z piłeczkami, maty i zestaw figur do rehabilitacji ruchowej, sprawny sprzęt i zadbane przybory do zabaw i ćwiczeń ruchowych, a ich liczba wystarczająca w stosunku do liczby dzieci. Szkoda tylko, że ze względu na błąd architektoniczny 1/3 jej powierzchni trzeba było przeznaczyć na jadalnie dla dzieci. 15
W miarę możliwości finansowych wzbogaca się bazę przedszkola o nowe rekwizyty, a w ich doposażenie angażują się również rodzice. W organizacji atrakcyjnych dla wychowanków zajęć gimnastycznych nauczycielki wykorzystują nietypowe przybory np. butelki plastikowe, gazety itp. Znajdujący się obok budynku przedszkola plac zabaw zaspokaja potrzeby ruchowe dzieci na świeżym powietrzu i zachęca do zabawy. Jest duży i czysty, urządzenia w ogrodzie są kolorowe, sprawne, bezpieczne i zróżnicowane. Drugi ogród przedszkolny jest rzadko wykorzystywany pomimo, że posiada również atrakcyjne urządzenia. Wywiad z dzieckiem (91ankietowanych) Które zabawy w przedszkolu lubisz najbardziej? Powiedz dlaczego je lubisz? Wypowiedzi dzieci w młodszych grupach brzmiały następująco: Zabawy misiami, budowanie z klocków drogi, na placu zabaw, na sali gimnastycznej, zabawy w kąciku kuchennym, w dom, zabawa na niby, samochodami, lalkami, narzędziami, układankami, rysowanie i kolorowanie, zabawy swoją zabawką przyniesioną z domu, pluszakami, wszystkimi zabawkami, zabawy ruchowe przy piosenkach, słuchanie muzyki, śpiewanie piosenek, słuchanie bajek, zabawy na dywanie. Biegam i bawię się w kotka i myszkę, rozkładam trasę dla samochodów. Natomiast dzieci z dwóch grup starszych udzielały następujących odpowiedzi: Lubimy śpiewać, tańczyć, kolorować, pracować, bawić się, grać w piłkę, słuchać bajek. Lubimy zabawy z wodą i śniegiem, zabawy w lekarza, kucharza. Dzieci wypowiedziały się również, że lubią pracę z książkami, ćwiczenia gimnastyczne, zabawy dowolne z koleżankami i kolegami. Dzieci określiły, że lubią przedszkole, ponieważ wszystko co robią jest ciekawe, lubią pracę na zajęciach, rozmowy i oglądanie obrazków. Wypowiedzi dzieci dotyczące drugiej części pytania: dlaczego dzieci je lubią, uzasadniały następująco: Bardzo mi się podobają. Można się nauczyć różnych rzeczy. Bo lubię zabawy na dywanie Jest dużo zabawek, a nie mam Bo powstają ładne obrazki takich w domu. Bo lubię wygrywać Mogę się bawić z kolegami. Bo można pobiegać Mam kolegów Można coś fajnego zbudować. Jest miła zabawa. Można pobiegać, poszaleć. Bo lubię się bawić najbardziej na Lubię tańczyć, śpiewać i rysować. świecie 16
Jaką aktywność najbardziej lubisz podczas pobytu w przedszkolu? 100% 80% 60% 40% 20% 0% Zab.w ogródku przedszkolnym na urządzeniach Zabawy dowolne w sali Ćw.gimnastyczne gimnastyczne z różnymi przyborami Zab.kołowe ze śpiewem Zab.ruchowe Zab.ruchowe przy muzyce Spacery i wycieczki Jak wynika z zebranych danych w zdecydowanej większości dzieci lubią najbardziej zabawy w ogrodzie przedszkolnym (96%) oraz zabawy dowolne w sali (76%). W mniejszym stopniu dzieci preferują zabawy kołowe ze śpiewem (53%), ćwiczenia gimnastyczne z różnymi przyborami (44%), spacery i wycieczki (43%), zabawy ruchowe przy muzyce (41%), zabawy ruchowe (37%). IV. OSTATECZNE REZULTATY EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ I WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY. Sformułowanie odpowiedzi na pytania kluczowe. Czy dzieci są zaangażowane w zajęcia ruchowe prowadzone w przedszkolu i czy chętnie w nich uczestniczą? Z informacji uzyskanych w toku badania od samych dzieci, rodziców, nauczycielek oraz obserwacji zajęć wynika, że w zdecydowanej większości dzieci chętnie i aktywnie uczestniczą w proponowanych w przedszkolu zajęciach ruchowych. Sami rodzice podkreślają, że dzieci chcą uczęszczać do przedszkola i często w domu okazują zadowolenie z pobytu w naszym przedszkolu. Do najbardziej preferowanych przez dzieci należą zabawy bieżne, na powietrzu, zabawy ruchowe przy muzyce, zabawy z chustą animacyjną. Niewiele mniejszym powodzeniem cieszą się zabawy z przyrządami i zabawy naśladowcze. Część ankietowanych również preferuje zabawy z elementem współzawodnictwa, z elementem skoku, zabawy słowno ruchowe, tańce, zabawy z elementem rzutu. Czy przedszkole i nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają dzieci do podejmowania różnorodnych aktywności ruchowych? Aktywność dzieci w trakcie zabaw i zajęć jest różna. Zależy od grupy, wieku dzieci i ich potrzeb, możliwości rozwojowych oraz zainteresowań, a także od nauczycielki. Najistotniejszymi czynnikami mającymi wpływ na aktywność dziecka w przedszkolu. Nauczycielki pragnąc, żeby dzieci były aktywne w przedszkolu podejmują szereg działań sprzyjających aktywności dzieci. W tym celu: wzbudzają zainteresowanie dzieci proponowaną działalnością, wykorzystują atrakcyjne dla dzieci metody pracy, zwłaszcza 17
aktywizujące, proponują lubiane przez dzieci zabawy muzyczno-ruchowe, stosują ciekawe środki dydaktyczne, zachęcają do działania, podsuwając tematy, akcesoria do zabaw, dbają o właściwą atmosferę w grupie, dostosowują zadania do możliwości dzieci z uwzględnieniem stopniowania trudności, umożliwiają podejmowanie inicjatywy przez dzieci, wykorzystują pomysły dzieci, integrują treści z różnych obszarów programowych, stosują pochwały /indywidualne, przed grupą, okazują wiarę w dzieci, wskazują mocne strony dziecka. Przeprowadzone badania wykazały, że nauczycielki inspirują zaangażowanie poszczególnych dzieci w czasie zajęć w celu osiągnięcia tego celu przede wszystkim: tak aranżują zajęcia, aby wszystkie dzieci brały udział w proponowanych zabawach ruchowych i działania i żeby osiągały sukcesy, stosują jasne i zrozumiałe polecenia, urozmaicają zajęcia ruchowe poprzez wzbogacanie ich warsztatu pracy w różnorodne materiały, techniki, stosują ciekawe metody, formy pracy oraz środki dydaktyczne, proponują ciekawe zabawy i działania podczas zajęć, przydzielają dzieciom, które nie są aktywne specjalnych zadań np. pomoc nauczycielce lub innym dzieciom, rozdawanie pomocy itp., stosują pochwały indywidualne, przed cała grupą, zachęcają do poodejmowania proponowanych działań, zabaw, często pokonywania napotkanych trudności, chwalą dzieci za podjęty wysiłek, dostosowują stawiane dzieciom zadania do ich możliwości, a w przypadku gdy dziecko nie może sobie poradzić, obniżają jego stopień trudności, stosują nagrody. Zdecydowana większość rodziców uważa, że dzieci w naszym przedszkolu mają szansę rozwijać swoje zainteresowania i uzdolnienia oraz wzmacniać wiarę we własne możliwości. Czy dzieci są wdrażane do samodzielności? Analiza wyników ankiet dla rodziców i nauczycieli oraz arkuszy osiągnięć dzieci wykazała, że przedszkole kształci samodzielność. Dzięki systematycznej pracy nauczycieli z wychowankami dzieci są bardziej samodzielne, dużo rzeczy robią same. Są zachęcane przez nauczycieli do samodzielnego rozwijania się oraz wykonywania czynności samoobsługowych i higienicznych. W przedszkolu cały czas pracuje się nad rozwojem dzieci ich samodzielności w samoobsłudze, duży nacisk kładzie się na bezpośrednie kontakty i samodzielne działanie, kształtowanie nawyków samodzielności w typowych sytuacjach (czynności w łazience, w szatni, podczas posiłków i zajęć m.in. ruchowych). Nauczycielki podczas zajęć i działalności dowolnej, dobierając właściwe formy i metody, uczą i zachęcają wychowanków do samodzielności poprzez: instruktaż czynności samoobsługowych i pokaz demonstracyjny, w grupach młodszych nauczycielki wprowadzają naukę czynności samoobsługowych z wykorzystaniem lalek i misiów, samodzielność i obsługa dzieci wdrażana jest podczas spontanicznych sytuacji zabawowych z całą grupą oraz indywidualnie. Również postawa nauczycielek wobec dzieci ma wpływ na rozwijanie samodzielności. Nauczycielki starają się nie wyręczać dzieci, zachęcają je do podjęcia wysiłku, dostrzegają i chwalą każde, nawet najmniejsze, osiągnięcie dziecka. Czy dzieci inicjują i realizują działania na rzecz własnego rozwoju? Według rodziców i nauczycieli przedszkole stwarza dzieciom warunki do rozwoju. Dzięki temu, że dzieci są aktywne, chętnie biorą udział w proponowanych zabawach i zajęciach ruchowych. Nauczycielki poza tym, że inspirując dzieci do aktywności ruchowej także uwzględniają podczas zajęć i zabaw propozycje płynące od przedszkolaków. Starają się na co dzień wzbudzać i rozwijać w dzieciach zainteresowania oraz zachęcać je do poszerzania wiedzy na różne tematy. Przeprowadzone przez nas badania a zwłaszcza analiza dokumentów /np. kronika przedszkolna, dzienniki zajęć/ a także wpisów na stronie internetowej przedszkola, wykazała także, że w przedszkolaki mają możliwość zaprezentować swoją aktywność ruchową podczas 18
organizowanych uroczystości, konkursów, imprez, przygotowywanych z różnych okazji i przez wszystkie grupy wiekowe. Spotkania te dają okazję do zaprezentowania swoich mocnych stron, co w znacznym stopniu podnosi poczucie własnej wartość, przynosząc dzieciom, rodzicom oraz nauczycielom wiele radości i zadowolenia. Wnioski z ewaluacji Informacje zebrane w wyniku przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej pomogły nam dowiedzieć się czy i w jakim stopniu nasi wychowankowie są aktywni ruchowo. Na ile nasze przedszkole stwarza dzieciom warunki do rozwijania aktywności ruchowej. Ponadto dzięki uzyskanym informacjom dostałyśmy również szansę zdobycia informacji na temat tego, nad czym jeszcze musimy popracować, co musimy jeszcze poprawić a nawet zmienić. Analiza zebranego materiału pozwala na sformułowanie następujących wniosków: Dzieci chętnie i aktywnie uczestniczą w zajęciach ruchowych organizowanych przez przedszkole. Przedszkole stwarza sytuacje sprzyjające wyzwalaniu aktywności ruchowej dzieci W przedszkolu nauczyciele stosują różnorodne metody pracy z dziećmi łączące różne rodzaje aktywności, przyczyniających się do wspierania aktywności ruchowej dzieci. Nauczycielki w szerokim zakresie zachęcają dzieci do aktywnego uczestnictwa w proponowanych zajęciach ruchowych w przedszkolu Organizacja, wyposażenie sali gimnastycznej oraz placu zabaw sprzyja rozwijaniu aktywności ruchowej dzieci oraz zaspakaja ich potrzeby rozwojowe. Dzieci wdrażane są do samoobsługi i samodzielności w podejmowaniu różnorodnych form aktywności ruchowej na rzecz własnego rozwoju. Rekomendacje, które należy uwzględnić w planowaniu działań oraz dalszych kierunków rozwoju przedszkola. Po dokładniejszej analizie uzyskanych informacji doszliśmy do wniosku, że w dalszej działalności naszego przedszkola będziemy starali się utrzymywać, a nawet podnosić dotychczasowy poziom naszej pracy w zakresie wspierania aktywności ruchowej dzieci. Działania, jakie należy podjąć to: dalsze wzbogacanie placówki o przyrządy i sprzęty sportowe do wykorzystania ich przez dzieci w trakcie zabaw i zajęć, w dalszym ciągu stosować różnorodne metody podczas planowania zajęć ruchowych i gimnastycznych z zastosowaniem metod innowacyjnych i twórczych; stosować aktywizujące metody pracy poszerzając ich krąg o najnowsze osiągnięcia wiedzy pedagogicznej z tej dziedziny; Formy/ sposoby/ upowszechniania raportu. Pełny tekst raportu dostępny w holu przedszkola i w pokoju nauczycielskim Fragmenty raportu opublikowane na stronie internetowej przedszkola V. Załączniki Arkusz ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli (Załącznik nr 1). Arkusz ankiety przeprowadzonej wśród rodziców (Załącznik nr 2). Kwestionariusz wywiadu grupowego przeprowadzonego wśród dzieci (Załącznik nr 3). Kwestionariusz wywiadu przeprowadzonego z dyrektorem (Załącznik nr 4). 19