SPÓJNOŚĆ POMIAROWA JAKO NARZĘDZIE ZAPEWNIENIA JAKOŚCI. mgr inż. Piotr Lewandowski

Podobne dokumenty
POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI POLITYKA DOTYCZĄCA ZAPEWNIENIA SPÓJNOŚCI POMIAROWEJ. Wydanie 4 Warszawa, r.

Klub Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB. Wzorcowania wewnętrzne wyposażenia pomiarowego w praktyce

Wydanie 3 Warszawa, r.

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI POLITYKA DOTYCZĄCA ZAPEWNIENIA SPÓJNOŚCI POMIAROWEJ. Wydanie 5 Warszawa, r.

Wzorcowanie i legalizacja jako narzędzia do zapewnienia zgodności z wymaganiami prawa i międzynarodowych norm

NADZÓR NAD WYPOSAŻENIEM POMIAROWYM W LABORATORIUM W ŚWIETLE PROPONOWANYCH ZMIAN W DOKUMENCIE CD2 ISO/IEC 17025

Świadectwa wzorcowania zawartość i interpretacja. Anna Warzec

Metrologia w laboratorium Wzorcowania wewnętrzne ogólne wymagania dla laboratoriów

Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego Państwowy Instytut Badawczy ul. Nadwiślańska 213, Józefów

Zmiany w wymaganiach polityk PCA: DA-05, DA-06 i DAB-07

NADZÓR NAD WYPOSAŻENIEM POMIAROWYM W PRAKTYCE LABORATORYJNEJ NA PRZYKŁADZIE WAGI ELEKTRONICZEJ

Ocena i wykorzystanie informacji podanych w świadectwach wzorcowania i świadectwach materiałów odniesienia

Interpretacja wyników wzorcowania zawartych w świadectwach wzorcowania wyposażenia pomiarowego

Wyposażenie pomiarowe w laboratorium

PODSTAWOWA TERMINOLOGIA METROLOGICZNA W PRAKTYCE LABORATORYJNEJ

Międzynarodowy słownik metrologii - pojęcia podstawowe i ogólne oraz terminy z nimi związane VIM

Rola materiałów odniesienia w zapewnieniu jakości wyników pomiarów chemicznych

Akredytacja laboratoriów wg PN-EN ISO/IEC 17025:2005

Sposób wykorzystywania świadectw wzorcowania do ustalania okresów między wzorcowaniami

3 ISO17025_2005 3_1 Księga systemu. 3 ISO17025_2005 4_1 polityka jakości

UTRZYMANIE WDROŻONEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA W LABORATORIUM WZORCUJĄCYM ITB W ROKU 2011

Kwalifikacja wyposażenia pomiarowego w laboratorium jako element walidacji procesu badawczego.

Wzorcowanie a koszty - biznesowe podejście do nadzoru nad wyposażeniem pomiarowym

Wiarygodność wyniku a wymagania dotyczące nadzorowania wyposażenia pomiarowego. mgr inż. Piotr Lewandowski

Wyposażenie pomiarowe w przemyśle

ŚWIADECTWO WZORCOWANIA 1)

Procedury przygotowania materiałów odniesienia

OCENA ZGODNOŚCI A METROLOGIA PRZEMYSŁOWA

Metrologia w laboratorium Podstawowe definicje i czynności metrologiczne. Andrzej Hantz Kierownik Laboratorium Pomiarowego RADWAG Wagi Elektroniczne

DC 103 Wydanie III ZAPEWNIENIE SPÓJNOŚCI POMIAROWEJ. Informator dla Klientów

Polityka ILAC dotycząca spójności pomiarowej wyników pomiarów. ILAC Policy on the Traceability of Measurement Results

Odtwarzanie i przekazywanie jednostek dozymetrycznych

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Strategia realizacji spójności pomiarów chemicznych w laboratorium analitycznym

Audyt techniczny w laboratorium widziane okiem audytora. Piotr Pasławski 2008

STEROWANIE JAKOŚCIĄ W LABORATORIUM WZORCUJĄCYM INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY 1) z dnia 15 lutego 2005 r.

Wyznaczanie minimalnej odważki jako element kwalifikacji operacyjnej procesu walidacji dla wagi analitycznej.

Marzena Mazurowska tel

spójność pomiarowa PN-EN ISO/IEC 17025:2005 DAB-07 DA-05 DA-06 = wiedza i umiejętność jej wykorzystania

Koszty zapewnienia jakości badań / pomiarów a funkcjonowanie laboratoriów w otoczeniu biznesowym, jako kompromis JAKOŚCI i EKONOMII

KSIĄŻKA PRZEGLĄDÓW TECHNICZNYCH NR... RADWAG Wagi Elektroniczne

ŚWIADECTWO WZORCOWANIA

Prezentacja Ślesin maj 2008

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Audit techniczny w laboratorium ASA. Czyli przygotowanie do auditu technicznego jednostki akredytujacej lub auditu wewnetrznego

SYSTEM ZAPEWNIENIA JAKOŚCI AKREDYTACJA W LABORATORIUM BADAWCZYM. Ostróda RENATA PAWLAK

Klub Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB. Wyznaczanie odstępów między wzorcowaniami jak sobie z tym poradzić?

Warszawa, dnia 15 czerwca 2015 r. Poz DECYZJA Nr 209 /MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 12 czerwca 2015 r.

Doświadczenia Jednostki ds. Porównań Międzylaboratoryjnych Instytutu Łączności PIB w prowadzeniu badań biegłości/porównań międzylaboratoryjnych

Studia Doktoranckie na Wydziale Towaroznawstwa UEP Sylabus przedmiotu

PROGRAM PORÓWNAŃ MIĘDZYLABORATORYJNYCH

MOŻLIWOŚCI POMIAROWE LABORATORIUM SONEL S.A.

Audit wewnętrzny obszaru technicznego w działalności laboratorium, ze szczególnym uwzględnieniem wyposażenia pomiarowego

Dokładność pomiaru, a dokładność przyrządu pomiarowego na przykładzie pomiaru masy w laboratorium przy zastosowaniu wagi elektronicznej

Precyzja i wiarygodność. Laboratorium Pomiarowe

Najczęściej popełniane błędy w procesie walidacji metod badawczych

KLUB Polskich laboratoriów Badawczych POLLAB. Członek: EUROLAB EURACHEM

CHEMICZNE MATERIAŁY ODNIESIENIA

Akredytacja metod badawczych jako podstawa potwierdzenia kompetencji wykonywania badań w laboratoriach

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

DOSKONALENIE SYSTEMU ZARZĄDZANIA W LABORATORIUM WZORCUJĄCYM INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ

ZAŁĄCZNIK C do Zarządzenia Nr 12/2015 Dyrektora Okręgowego Urzędu Miar w Gdańsku z dnia 30 września 2015 r.

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Produkcja (C)RMs. Zgodnie z ISO 34 i 35

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Wytyczne certyfikacji. ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI wymagania dla producentów wyrobów budowlanych stosowane w procesach certyfikacji ZKP

Precyzja i wiarygodność. Laboratorium Pomiarowe

PRZEBIEG PROCESU AKREDYTACJI I CERTYFIKACJI

Wprowadzenie. odniesienie do jednostek SI łańcuch porównań musi, gdzie jest to możliwe, kończyć się na wzorcach pierwotnych jednostek układu SI;

Akredytacja laboratoriów wg normy PN-EN ISO/IEC w pigułce

PRZYGOTOWANIE LABORATORIUM WZORCUJĄCEGO LPO DO AKREDYTACJI

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Zespół ds. Zapewnienia Jakości ZPBE ENERGOPOMIAR-ELEKTRYKA SP. Z O.O. GLIWICE

Aktualne wymagania i wytyczne dotyczące uczestnictwa laboratoriów akredytowanych w badaniach biegłości

mgr Andrzej Hantz Kierownik Laboratorium Pomiarowego RADWAG, Radom KURS METROLOGII LABORATORYJNEJ Cz. 2. WyposaŜenie pomiarowe w laboratorium.

EA-1/06 Wielostronne Porozumienie EA

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI AKREDYTACJA JEDNOSTEK CERTYFIKUJĄCYCH WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE. Wydanie 2 Warszawa, r.

OFERTA Zespółu ds. Zapewnienia Jakości ZPBE ENERGOPOMIAR-ELEKTRYKA SP. Z O.O. GLIWICE

PROCEDURA ORGANIZACYJNA

AUDYT TECHNICZNY PROCEDURY BADAWCZEJ OD PRZYJĘCIA ZLECENIA DO RAPORTU Z BADAŃ DR INŻ. PIOTR PASŁ AWSKI 2016

Akredytacja procedur wzorcowania przyrządów pomiarowych stosowanych w kolejnictwie

Materiał pomocniczy dla studentów. Do nauki przedmiotów:

Międzylaboratoryjne badania porównawcze wyznaczania skłonności powierzchni płaskiego wyrobu do mechacenia i pillingu wg PN-EN ISO 12945:2002

Piotr Konieczka. Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny

Informacje przedstawiane w sprawozdaniach z badań w aspekcie miarodajności wyników

Dr inż. Paweł Fotowicz. Procedura obliczania niepewności pomiaru

SYSTEM KONTROLI I ZAPEWNIENIA JAKOŚCI WYNIKÓW BADAŃ W LABORATORIUM. Piotr Konieczka

WZORCOWANIE URZĄDZEŃ DO SPRAWDZANIA LICZNIKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Akredytacja do celów rozporządzenia nr 402/2013. Krzysztof Woźniak

ZASTOSOWANIE KALIBRATORÓW DO ADIUSTACJI, WZORCOWANIA I SPRAWDZANIA URZĄDZEŃ

Wyznaczanie budżetu niepewności w pomiarach wybranych parametrów jakości energii elektrycznej

P. R. Bevington and D. K. Robinson, Data reduction and error analysis for the physical sciences. McGraw-Hill, Inc., ISBN

JAK WYZNACZYĆ PARAMETRY WALIDACYJNE W METODACH INSTRUMENTALNYCH

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Tadeusz M.Molenda Instytut Fizyki US Metrologia. T.M.Molenda, Metrologia. W1

Walidacja metod wykrywania, identyfikacji i ilościowego oznaczania GMO. Magdalena Żurawska-Zajfert Laboratorium Kontroli GMO IHAR-PIB

UTRZYMANIE WDROŻONEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA W LABORATORIUM WZORCUJĄCYM (LPO)

UDOKUMENTOWANE INFORMACJE ISO 9001:2015

Transkrypt:

SPÓJNOŚĆ POMIAROWA JAKO NARZĘDZIE ZAPEWNIENIA JAKOŚCI mgr inż. Piotr Lewandowski

Polskie Centrum Akredytacji Polskie Centrum Akredytacji (PCA) jako jednostka nadzorująca m.in. pracę laboratoriów wzorcujących i badawczych, opublikowała Politykę dotycząca zachowania spójności pomiarowej. W dokumencie tym określono wymagania i zalecenia odnoszące się bezpośrednio do laboratoriów oraz: jednostek inspekcyjnych jednostek certyfikujących wyroby oraz systemy zarządzania, które powinny wymagać od swoich klientów przestrzegania przedstawionych w Polityce zasad.

Spójność pomiarowa Spójność pomiarowa powiązanie z wzorcami pomiarowymi, właściwość wyniku pomiaru, przy której wynik może być związany z odniesieniem poprzez udokumentowany, nieprzerwalny łańcuch wzorcowań, z których każde wnosi swój udział do niepewności pomiaru. PKN-ISO/IEC Guide 99: Międzynarodowy słownik metrologii. Pojęcia podstawowe i ogólne terminy z nimi związane (VIM)

Niepewność pomiaru Niepewność pomiaru parametr związany z wynikiem pomiaru, charakteryzujący rozrzut wartości, które można w uzasadniony sposób przypisać wielkości mierzonej. Niepewność pomiaru ilościowa miara niedokładności pomiaru, której odzwierciedlenie stanowi rozrzut wyników.

Spójność pomiarowa Wzorcowanie, kalibracja działanie, które w określonych warunkach, w pierwszym kroku ustala zależność pomiędzy odwzorowywanymi przez wzorzec pomiarowy wartościami wielkości wraz z ich niepewnościami pomiaru, a odpowiadającymi im wskazaniami wraz z ich niepewnościami, a w drugim kroku wykorzystuje tę informację do ustalenia zależności pozwalającej uzyskać wynik pomiaru na podstawie wskazania. PKN-ISO/IEC Guide 99: Międzynarodowy słownik metrologii. Pojęcia podstawowe i ogólne terminy z nimi związane (VIM)

Spójność pomiarowa Dokument DA-06 Polityka dotycząca zapewnienia spójności pomiarowej Wydanie 5 20.01.2015 r.

Cechy spójności pomiarowej Spójność pomiarową charakteryzuje się poprzez sześć podstawowych cech: nieprzerwany łańcuch porównań niepewność pomiaru dokumentacja kompetencje personelu odniesienie do jednostek miary SI odstęp czasu między wzorcowaniami Podstawowym źródłem zapewnienia spójności pomiarowej jest wyposażenie pomiarowe.

Nieprzerwany łańcuch porównań Międzynarodowy wzorzec masy 1 kg Francja Narodowy wzorzec masy 1kg Polska Kopie wzorców masy Laboratoria wzorcujące Pomiar masy - kontrola wag

Spójność pomiarowa Wyposażenie pomiarowe (np. wzorce pomiarowe, przyrządy pomiarowe, układy pomiarowe) stosowane do wzorcowań/kalibracji, badań i pomiarów, mające wpływ na niepewność pomiaru, powinno być wzorcowane przez krajowe instytucje metrologiczne NMI lub Instytuty Desygnowane DI będące depozytariuszami wzorców państwowych albo przez akredytowane laboratoria wzorcujące.

Spójność pomiarowa Potwierdzenie spójności pomiarowej uzyskujemy poprzez: wzorcowanie wyposażenia pomiarowego przez kompetentne organizacje, potwierdzeniem przeprowadzonego wzorcowania jest świadectwo wzorcowania, PCA nie akceptuje świadectw legalizacji jako potwierdzenie spójności pomiarowej, świadectwa wzorcowania wydawane przez akredytowane laboratoria wzorcujące są dowodem zachowania spójności pomiarowej pod warunkiem, że zawierają symbol akredytacji, a wzorcowane przyrządy i parametry zawarte są w zakresie akredytacji.

Źródła zapewnienia spójności pomiarowej Urządzenia pomiarowe mające wpływ na niepewność pomiaru związaną z wynikami tych działań, powinny być wzorcowane przez Krajowe Instytucje Metrologiczne, albo akredytowane laboratoria wzorcujące. W przypadku braku możliwości realizacji wzorcowania w wyżej wymienionych instytucjach, dopuszcza się wykorzystanie innych wzorcowań, przy czym jednostka zlecająca wzorcowanie powinna dysponować dowodami zasadności wyboru sposobu zachowania spójności pomiarowej.

Spójność pomiarowa wzorcowania wewnętrzne kompetencje personelu wykonującego wzorcowania wewnętrzne muszą być udokumentowane; należy przechowywać dokumentację szkoleń oraz dowody kompetencji w postaci np. wyników egzaminu lub wyników z auditu w zakresie wykonywania wzorcowań; powiązanie wyników wzorcowań z międzynarodowymi lub państwowymi wzorcami pomiarowymi NMI/DI albo z wzorcami pomiarowymi odniesienia NMI/DI powinno być udokumentowane;

procedury szacowania niepewności pomiaru powinny być zgodne z dokumentem EA-4/02; wzorce pomiarowe odniesienia powinny być wzorcowane w odpowiednio ustalonych odstępach czasu w celu zapewnienia ich rzetelności; polityka i procedury ustalania i zmiany tych odstępów powinny być oparte o wieloletnią obserwację wzorców pomiarowych odniesienia;

Świadectwo wzorcowania

Świadectwo wzorcowania

Świadectwo wzorcowania

Świadectwo legalizacji

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ