Muzeum Narodowe w Poznaniu INFORMATOR EDUKACJI MUZEALNEJ

Muzeum Narodowe w Poznaniu INFORMATOR EDUKACJI MUZEALNEJ 2014/2015

Spis treści 5 WSTĘP 7 CZĘŚĆ I MUZEUM NARODOWE W POZNANIU WIDZOWIE INDYWIDUALNI 9 DLA DZIECI 9 Sito Sztuki 13 Muzealna Akademia Dziecięca 16 Wakacje/ferie w muzeum 17 Wakacyjne zajęcia projektowe 18 Urodziny w muzeum 20 Przewodniki Muzealnych Tropicieli 22 Walizki Muzealnych Tropicieli 23 Konkurs Moja przygoda w muzeum 25 DLA MŁODZIEŻY 25 Kreatywni 28 Dekoder 29 Miejsca i ludzie 31 Świat obrazów 33 Konteksty dzieła sztuki 34 Konkurs Moja przygoda w muzeum 35 DLA DOROSŁYCH 35 Kintsugi japońska sztuka klejenia ceramiki 37 Kaligrafia 39 Minikurs rysunku i malarstwa 43 Miejsca i ludzie 44 Świat obrazów 46 Konteksty dzieła sztuki 48 Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Narodowego w Poznaniu 50 Uniwersytet Trzeciego Wieku 51 DLA RODZIN 51 Przewodniki Muzealnych Tropicieli 53 Walizki Muzealnych Tropicieli 55 DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

57 CZĘŚĆ II MUZEUM NARODOWE W POZNANIU GRUPY ZORGANIZOWANE 59 DLA SZKÓŁ 59 Przedszkola 62 Klasy I III 65 Klasy IV VI 68 Gimnazjum 71 Szkoły ponadgimnazjalne 75 DLA NAUCZYCIELI 75 Konsultacje 76 Ze sztuką przez wieki 77 Konkurs Moja przygoda w muzeum 79 MUZEUM BEZ ŚCIAN. ZAJĘCIA W SZPITALACH I HOSPICJUM 79 OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE. SZTUKA ŻYCIA 81 CZĘŚĆ III MUZEUM NARODOWE W POZNANIU INFORMACJE PRAKTYCZNE 83 Informacja o godzinach otwarcia i opłatach 84 Jak dojechać do muzeum? 86 Wizyta w Muzeum Narodowym w Poznaniu 87 Zespół Działu Edukacji Muzealnej w sezonie 2014/2015 89 CZĘŚĆ IV ODDZIAŁY MUZEUM NARODOWEGO W POZNANIU 91 MUZEUM SZTUK UŻYTKOWYCH 95 MUZEUM HISTORII MIASTA POZNANIA 97 WIELKOPOLSKIE MUZEUM WOJSKOWE 103 MUZEUM INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH 107 MUZEUM ETNOGRAFICZNE 111 MUZEUM ADAMA MICKIEWICZA W ŚMIEŁOWIE 115 ZAMEK W GOŁUCHOWIE 117 Informacje praktyczne o oddziałach Muzeum Narodowego w Poznaniu

WSTÊP Informator Edukacji Muzealnej 2014/2015 prezentuje stałą ofertę edukacyjną Muzeum Narodowego w Poznaniu i jego oddziałów. Niniejsza publikacja zawiera informacje o programach edukacyjnych realizowanych w sezonie od września 2014 do sierpnia 2015 r., opracowanych przez Dział Edukacji Muzealnej i oddziały Muzeum Narodowego w Poznaniu. Części I III Informatora przedstawiają ofertę edukacyjną Muzeum Narodowego w Poznaniu przygotowaną przez Dział Edukacji Muzealnej. Odwołuje się ona do koncepcji muzeum zorientowanego społecznie. Jej nadrzędną ideą jest założenie, że współczesne muzeum powinno stanowić przestrzeń społeczną spotkania i dzielenia się wiedzą o sztuce i kulturze. Idea ta realizowana jest w postaci zróżnicowanej oferty edukacyjnej adresowanej do widzów w różnym wieku i o różnych kompetencjach, osób niepełnosprawnych, obejmuje także spotkania odbywające się poza muzeum. Na poziomie merytorycznym oferta Działu Edukacji Muzealnej obejmuje wiedzę z zakresu historii i teorii sztuki, kultury wizualnej, historii kultury materialnej, historii powszechnej i historii Polski oraz muzealnictwa. W I części prezentowany jest program skierowany do zwiedzających muzeum indywidualnie i poszukujących propozycji umożliwiających uzupełnienie wiedzy o dziełach sztuki eksponowanych w muzeum, wzbogacenie doświadczenia i rozwinięcie umiejętności w zakresie sztuki i kultury wizualnej. Oferta ta uwzględnia wiek oraz zróżnicowane oczekiwania odbiorców. W II części przedstawiona została oferta dla grup zorganizowanych. Składają się na nią przede wszystkim lekcje muzealne adresowane do dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym oraz do młodzieży. W tej części znajdują się też informacje o programach dla nauczycieli, opracowanych z myślą o podniesieniu ich kompetencji w zakresie dziejów sztuki i zbiorów muzeum, znajomości specyfiki muzeum i możliwości wykorzystania jego potencjału edukacyjnego w pracy z uczniami. Część III zawiera informacje praktyczne, dotyczące korzystania z konkretnych programów edukacyjnych, zamawiania lekcji muzealnych, zapisów, cen biletów itp. Część IV obejmuje ofertę przygotowaną i realizowaną przez pracowników następujących oddziałów Muzeum Narodowego w Poznaniu: Muzeum Sztuk Użytkowych, Muzeum Historii Miasta Poznania, Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego, Muzeum Instrumentów Muzycznych, Muzeum Etnograficznego oraz Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie i Zamku w Gołuchowie. Obejmuje ona warsztaty, lekcje muzealne, wykłady i oprowadzania po ekspozycjach oraz wnętrzach muzeów, adresowane do grup zorganizowanych i indywidualnie zwiedzających. 5

* * * Oddając w Państwa ręce Informator Edukacji Muzealnej, serdecznie zapraszamy do odwiedzania i korzystania z oferty edukacyjnej Muzeum Narodowego w Poznaniu i jego oddziałów. Prosimy o sprawdzanie szczegółowych harmonogramów i programów planowanych na rok 2014/2015 z bieżącymi wpisami na stronie internetowej www.mnp.art.pl, gdzie są zamieszczane aktualności dotyczące spotkań i terminów. 6

CZÊŚÆ I MUZEUM NARODOWE W POZNANIU WIDZOWIE INDYWIDUALNI 7

Propozycje edukacyjne w tej części informatora adresowane są do widzów, którzy indywidualnie zwiedzają muzeum. Podzielone zostały według kategorii wiekowych adresatów poszczególnych programów i cykli. Są tu więc programy dla dzieci, młodzieży i dorosłych, w tym seniorów, a także propozycje przygotowane dla rodzin, czy ogólnie, dla tych zwiedzających, którzy samodzielnie przychodzą do muzeum w mniejszych grupach międzypokoleniowych.

DLA DZIECI Oferta Muzeum Narodowego w Poznaniu dla najmłodszych adresowana jest do dzieci w wieku od 5 do 12 lat. Składają się na nią cykle trwające od września do czerwca, takie jak Sito Sztuki i Muzealna Akademia Dziecięca. Spotkania odbywają się w soboty. Proponujemy także wakacje/ferie w muzeum i Wakacyjne zajęcia projektowe, organizowane w czasie wolnym od zajęć szkolnych. W ofercie Muzeum Narodowego w Poznaniu znajduje się również program Urodziny w muzeum, który realizowany jest w weekendy. Wszystkie te propozycje mają charakter zajęć prowadzonych przez wykwalifikowanych edukatorów muzealnych. Dodatkowo przygotowaliśmy specjalne propozycje edukacyjne, z których można skorzystać samodzielnie, bez udziału pracownika muzeum. Należą do nich adresowane do rodzin Przewodniki Muzealnych Tropicieli oraz Walizki Muzealnych Tropicieli. Organizowany raz do roku konkurs Moja przygoda w muzeum przeznaczony jest m.in. dla dzieci od lat 5. Ponadto programy edukacyjne, które zawierają propozycje dla dzieci, towarzyszą także przygo towywanym przez muzeum wystawom czasowym. Aktualne informacje na ten temat znajdują się na stronie internetowej muzeum www.mnp.art.pl. SITO SZTUKI Sito Sztuki to cykl warsztatów dla dzieci polegający na tworzeniu prac przy wykorzystaniu różnorodnych technik plastycznych. Skierowany jest do dzieci w wieku od 5 do 10 lat. Zajęcia mają na celu rozbudzenie kreatywności, zachęcenie do eksperymentowania zarówno w zakresie formy, jak i treści, przy jednoczesnym ugruntowywaniu wiedzy na temat tradycyjnie pojmowanej sztuki. Zajęcia rozpoczynają się od krótkiej wycieczki po galerii. Po wspólnym znalezieniu inspiracji i ich omówieniu dzieci zyskują możliwość tworzenia własnych prac w gronie rówieśników i wykorzystują niekiedy zaskakujące, często niekonwencjonalne, materiały i techniki artystyczne. Martwa natura jak żywa, wyklejane autoportrety, błyszczące akwarele, usypywane obrazy, mozaiki, ozdoby, rzeźby i wiele, wiele innych. Prawdziwe dzieła cieszące oko i napawające dumą, stworzone bowiem własnoręcznie. Zajęcia prowadzą Marianna Szajkowska i Agata Migdalska. 9

Tematy i terminy zajêæ z cyklu Sito Sztuki 2014/2015 13.09.2014 Poranna akcja abstrakcja Gdy energia Cię rozpiera i zamaszyste masz ruchy, nie udawaj, że przepędzasz muchy! Spróbujemy nadmiar energii skumulować w malarskim ruchu dłoni, by pokazać odpowiedź na pytanie: W jakim dziś jesteś nastroju? Malarstwo materii 27.09.2014 Stoliczku nakryj się! Na stoliku drewnianym soczystych owoców bez liku. Pojawiły się też kwiaty pachnące, misy, półmiski, a nawet zegar o tarczy lśniącej. Łakomczuchom już pewnie burczy w brzuchach, zatem nie traćmy czasu niech martwa natura ożyje nie tylko w naszej wyobraźni! Szkic i studium martwej natury 04.10.2014 Zamaszysty krajobraz Wyczarujemy dziś krajobraz. Zaczniemy od drzewa: chropowata kora, gładkie gałęzie, szorstkie liście. Do drzewa dodamy dużo delikatnej trawy, garść puchatych chmur, kilka kanciastych gór i aksamitną wstążkę rzeki. Czy czujesz już, że tam jesteś? Rysunek, nietypowe techniki 11.10.2014 Jesienne powidoki We mgle, czy we śnie stąpa drogą tajemnicza Jesień? Czy widzisz jej szeleszczące spódnice, guziki czerwone, żółte i ogniste? Już za chwilę cały świat wszystkie drzewa, trawniki, a nawet chodniki zasypie swymi kolorami i otuli szalem wibrujących w słońcu plamek. Malarstwo, nietypowe techniki, design 18.10.2014 Potwory... czy potworów spółka? Powiadają, że każda potwora znajdzie swojego amatora Poszukamy więc owego amatora udając strasznego potwora. Aaaaaa! Karykatura i projektowanie 10

08.11.2014 Cisza na planie! W cieniu, jak i w świetle reflektorów kryje się wiele historii. Są to opowieści o walecznych bohaterach, o pięknej królewnie z krasnoludkami, kilkoma wiedźmami i jeszcze dobrymi wróżkami. Czasem jednak tylko strasznego smoka spotkać w nich można, który nie obejdzie się bez rożna. Czy to wszyscy aktorzy z tej bajki? Nie, nie! Jeszcze brakuje flecisty i muzyka od bałałajki! Lalkarstwo, projektowanie przestrzenne 22.11.2014 Z nici czy na nici Zanim liście z drzew opadną snują nici tysiące, przeganiając letnie słońce. Mimo że bywają straszne, to jednak zazwyczaj są niegroźne i bardzo pracowite. Na szczęście te muzealne są dość przyjazne. Którą łapkę mu uściśniesz, którą podmalujesz? Nie bądź strachajło i zrób to, jeśli umiesz! Projektowanie, recykling, rzeźba 13.12.2014 Magiczny czas! Grudniowe śniegi już nastały, zaszczypał mróz w nos i uszy. W białym lesie trwa śnieżny bal! Wszystkie choinki już gotowe piękne, strojne, w koralach z bombek i łańcuchach błyszczących. Czekają tylko na prezenty, by je jako buty ubrać! Projektowanie z użyciem nietypowych technik 10.01.2015 Zimowe wojaże! W ostrym i suchym powietrzu tej zimy bardzo dobrze widzimy! To co blisko i daleko czyste jak łza się wydaje, każdy szczegół nasze oko z łatwością rozpoznaje. Czy oczy naszej wyobraźni też tak bystro patrzą na zimowy świat? Malarstwo, nietypowe techniki 24.01.2015 Cel, pal! W średniowiecznym zamku skarbów pełne skrzynie, wróg zaś atak przypuścił i teraz się kryje w leśnej gęstwinie. Ratujmy nasze dobra i skarbiec pełen złota! Niech padnie rozkaz wystrzału! Majsterkowanie, design 31.01.2015 W małpim gaju Nastał czas zabaw, harców i wielkich przebierańców. Poczuj się tak, jakbyś wkroczył w kolorową dżunglę pełną drzew uginających się od okrągłych owoców i lian... To bal, to serpentyny i balony wiszą wysoko, a zaraz obok dwie dyndające pod sufitem małpy cieszą oko. Gdzieś dalej lemur i lew bawią się wspólnie wysoko po meblach się wspinając. Długim łańcuchem łap, ogonów oraz szponów wszyscy zgodnie tańczą wkoło. Majsterkowanie, projektowanie przestrzenne 07.02.2015 Uśmiech w butonierce! Oko lub oczy, plus dwa zębiska nie, nie, nie jest to potwór, lecz buzia bystra! Są okrągłe, długie lub kanciaste i niezwykle świata ciekawe. Takiego buziaka warto zabrać do szkoły, do kolegów i na wycieczki, zwłaszcza, że uwielbia plecaki i pyszne kanapeczki. Design, majsterkowanie 28.02.2015 Uszate Uszka, uszy i uszyska. Włochate, szpiczaste, sterczące, a nawet odstające. Pomagają wsłuchać się w świata brzmienie, a zwierzakom upolować coś na brzucha łaknienie. Projektowanie, majsterkowanie 07.03.2015 Złowić szczęście W muzealnym stawie złotych rybek w bród. Spróbuj złowić choć jedną, może spełni się cud! Naukowe podejście do majsterkowania 11

14.03.2015 Być jak King Kong w wielkiej dżungli miasta Szare i kwadratowe, z otworami i bez staną się cegłami w naszej własnej krainie, w której czas leniwie płynie. Projektowanie rzeźby przestrzennej, aranżacja wnętrz 28.03.2015 Kolorowo owocowo Jak wyhodować cytrynę, a jak pomarańczę? Czy przyda im się nawóz i ciepła ziemia? Może tylko słońca potrzeba? Nie ma czasu na zagwozdki, zaraz zdradzimy Wam te ciekawostki. Dekoracja w charakterze zrób to sam 11.04.2015 SUPER SIZE ME Co by było... gdybyśmy stumilowe buty na olbrzymich stopach mieli? I wieeelkie ręce, nie mówiąc już o duuużych nosach i oczach! Wtedy, biegając tu i tam, moglibyśmy przegonić wszystkie ciemne chmury z miejsc, gdzie jest smutno i ponuro. I zabawnie nos wtykać w zaspy górom i zobaczyć wszystko wkoło... wszystko mniejsze, spokojniejsze. Jaki SUPER byłby wówczas świat Malarstwo, kolaż, nietypowe techniki 09.05.2015 Kwiatki z majowej rabatki Poprawią nastrój, pogratulują sukcesu, pokażą wdzięczność, a nawet pozwolą wyznać to i owo. Każdy kwiat jest inny, na swój sposób gadatliwy, ale tylko ten zrobiony własnoręcznie powie najwięcej. Design 30.05.2015 Motylem jestem Pofrunąć, hen! Wysoko! Poczuć lekkość, zwiewność Ach! Spijać nektar, grzać się w słońcu. Och! Komu marzy się taka wyprawa na wzorzystych skrzydłach w krainę koloru? Projektowanie 13.06.2015 Puchata chmura, która nigdy nie jest bura Kto to widział, żeby jakaś chmura bujała w obłokach i ganiała baranki po niebie? A do tego nigdy się nie burzyła, że za mocno słońce grzeje? A ona oprócz tego podobno daje się dzieciom złapać, chce być przez nie przytulana i głaskana. Widział ktoś taką chmurę? Dekoracja i wykonanie formy przestrzennej Podstawowe informacje Dla kogo? Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Dzieci w wieku 5 10 lat Zajęcia odbywają się w soboty według harmonogramu. Rozpoczynają się o godz. 11.15. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Ok. 90 min Koszt uczestnictwa 12 zł, cena obejmuje materiały plastyczne Czy muszę zarezerwować termin? Na zajęcia obowiązują zapisy mailowe pod adresem sitosztuki@mnp.art.pl. Prosimy o zgłaszanie dzieci od poniedziałku do piątku (do godz. 15.00) tygodnia poprzedzającego dane zajęcia. W zgłoszeniu należy podać imię, nazwisko i wiek dziecka oraz telefon kontaktowy. Liczba miejsc na zajęciach jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Warunkiem uczestnictwa jest uzyskanie mailowego potwierdzenia wpisu na listę uczestników. 12

Regulamin zajêæ z cyklu Sito Sztuki Zajęcia trwają ok. 90 min. Dzieci przyprowadzane są do muzeum przez opiekunów i odbierane przez nich z zajęć w wyznaczonych miejscach zbiórek. Opiekunowie mogą bezpłatnie towarzyszyć dzieciom w trakcie zajęć. Na zajęcia obowiązują zapisy mailowe pod adresem sitosztuki@mnp.art.pl. Prosimy o zgłaszanie dzieci od poniedziałku do piątku (do godz. 15.00) tygodnia poprzedzającego dane zajęcia. W zgłoszeniu należy podać imię, nazwisko i wiek dziecka oraz telefon kontaktowy. Liczba miejsc na zajęciach jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Materiały plastyczne w cenie biletu na zajęcia. MUZEALNA AKADEMIA DZIECIÊCA Zajęcia mają formę oprowadzania po ekspozycji muzealnej połączonego z interaktywnymi zabawami. Podsumowaniem całości jest warsztat plastyczny. Celem spotkań jest zapoznanie najmłodszej publiczności z galeriami muzealnymi i towarzyszenie dzieciom w różnorodnych przeżyciach i doświadczeniach, jakie staną się ich udziałem podczas zajęć. Warsztat plastyczny ma na celu pobudzanie kreatywności dzieci oraz odkrywanie przez nie przyjemności, jaką daje tworzenie. Program Muzealnej Akademii Dziecięcej składa się z 20 spotkań-przygód, tworzących dwuletni cykl zatytułowany Muzeum pełne przygód. Skierowany jest do dzieci w wieku od 6 do 12 lat. Każde spotkanie składa się z dwóch części: część teoretyczna ma formę wyprawy do galerii. Dzieci otrzymują wygodne poduszki, dzięki czemu uważne przyglądanie się wybranym dziełom przebiega w komfortowych warunkach. Części teoretycznej towarzyszą zadania i zabawy, stanowiące przeciwwagę dla pełnych koncentracji chwil przyglądania się dziełom. Zabawy zawsze związane są z tematem spotkania. część praktyczna ma formę warsztatu plastycznego. Temat warsztatu jest związany z tematem danej przygody. Są to różnego rodzaju działania plastyczne (malowanie, wyklejanie, rysowanie, lepienie z plasteliny). Celem warsztatu jest samodzielne zmierzenie się dzieci z tematem oraz rozwiązanie postawionego przed nimi zadania plastycznego. Spotkanie kończy wspólna prezentacja prac. Jej celem nie jest wyłapywanie niedoskonałości, lecz zestawienie różnorodnych punktów widzenia i przedstawiania, z których każdy jest właściwy, bo zgodny z realnymi, aktualnymi możliwościami dziecka. Prowadzenie: Paulina Broniewska i Sabina Kiełczewska 13

Tematy i terminy zajêæ Muzealnej Akademii Dzieciêcej 2014/2015 06.09.2014 Przygoda I Wszyscy na pokład, czyli morskie opowieści Zapraszamy szczury lądowe w rejs w poszukiwaniu marin, czyli krajobrazów morskich. 25.10.2014 Przygoda II W ogrodzie Moneta Kim byli malarze, których obrazy najpierw wyśmiewano, a potem uznano za najcenniejsze dzieła w zbiorach muzeów na całym świecie? 15.11.2014 Przygoda III Ulubiony dom szalony Na chwilę zamienimy się w architektów i zaprojektujemy domy swoich marzeń. 06.12.2014 Przygoda IV Akademia Świąteczna W to Święto Dzielenia Się poznamy dzieje Świętego, który za tym stoi. Czy już wiecie kto to? 14

17.01.2015 Przygoda V Muzealny zwierzyniec Czy ktoś uwierzy, że mamy tu smoki, koty, sfinksy i całą masę psiaków? Zgadnijcie, gdzie je trzymamy? 14.02.2015 Przygoda VI Legendy poznańskiego Ratusza Każde miasto ma swoje legendy i symbole. A z czym kojarzy nam się Poznań? 21.03.2015 Przygoda VII Pokaz muzealnej mody Czy kiedyś ubierano się tak jak dzisiaj, czym różnią się nasze współczesne stroje od tych dawnych? 25.04.2015 Przygoda VIII Kufer pełen opowieści Spróbujemy udowodnić, że obrazy mogą mówić. Czy nam się to uda? 23.05.2015 Przygoda IX Duch w muzeum Tropimy zjawę! 20.06.2015 Przygoda X Kim jesteśmy? Portrety naszych przodków. Podstawowe informacje Dla kogo? Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Dzieci w wieku 6 12 lat Zajęcia odbywają się w soboty, według harmonogramu. Rozpoczynają się o godz. 11.15. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Ok. 90 min Koszt uczestnictwa 12 zł, cena obejmuje materiały plastyczne. Czy muszę zarezerwować termin? Na zajęcia z cyklu Muzealna Akademia Dziecięca nie obowiązują wcześniejsze zapisy. Regulamin zajêæ Muzealnej Akademii Dzieciêcej Zajęcia trwają ok. 90 min. Dzieci przyprowadzane są do muzeum przez opiekunów i odbierane przez nich z zajęć w wyznaczonych miejscach zbiórek. Opiekunowie mogą bezpłatnie towarzyszyć dzieciom w trakcie zajęć. Materiały plastyczne zapewniają organizatorzy. 15

WAKACJE/FERIE W MUZEUM W okresie wakacji oraz ferii zimowych, w czasie wolnym od zajęć szkolnych, organizowane są zajęcia dla dzieci, które ten czas spędzają w mieście. Spotkania składają się z tematycznego zwiedzania wystaw muzeum oraz połączonego z nim warsztatu plastycznego. Szczegółowy program zamieszczany jest na stronie internetowej muzeum na tydzień przed rozpoczęciem wakacji/ferii. Podstawowe informacje Dla kogo? Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Dzieci w wieku 6 12 lat Zajęcia odbywają się od wtorku do piątku. Rozpoczynają się o godz. 12.15. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 oraz w wybranych oddziałach na terenie miasta (szczegóły w aktualnych programach) Ok. 60 90 min 8 zł Czy muszę zarezerwować termin? Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc prosimy o rezerwację telefoniczną pod numerem tel. 61 85 68 136, od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 15.30. Decyduje kolejność zgłoszeń. Zapisy przyjmowane są od chwili ogłoszenia programu na nadchodzące wakacje/ferie na stronie internetowej muzeum. Regulamin wakacji/ferii w muzeum Zajęcia trwają 60 90 min. Dzieci przyprowadzane są do muzeum przez opiekunów i odbierane przez nich z zajęć w wyznaczonych miejscach zbiórek. Opiekunowie mogą bezpłatnie towarzyszyć dzieciom w trakcie zajęć. Na zajęcia obowiązują zapisy telefoniczne, od poniedziałku do piątku, pod numerem tel. 61 85 68 136. Liczba miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Zapisy przyjmowane są od chwili ogłoszenia programu na nadchodzące wakacje/ferie na stronie internetowej muzeum. W zgłoszeniu prosimy podać imię, nazwisko i wiek dziecka oraz telefon kontaktowy do opiekuna prawnego. Materiały plastyczne w cenie biletu na zajęcia. 16

WAKACYJNE ZAJÊCIA PROJEKTOWE W okresie wakacji organizowane są zajęcia polegające na samodzielnych i grupowych działaniach artystycznych dzieci oraz na zabawach rozwijających ich wrażliwość na wszelkie przejawy sztuki w życiu. W czasie warsztatów dzieci wraz z prowadzącymi zwiedzają ekspozycję muzealną, codziennie poznając inne jej fragmenty, a następnie biorą udział w interaktywnych warsztatach tematycznych. W czasie zajęć wykorzystywane są różnorodne techniki i formy artystyczne. Warsztaty trwają trzy dni i mają charakter zajęć projektowych, w których uczestniczy grupa dzieci w wieku 7 12 lat. Tworzą ją dzieci zapisywane indywidualnie na zajęcia. Kameralność i poczucie bezpieczeństwa, płynące ze stałego składu uczestników, wpływają na pobudzenie kreatywności dzieci oraz odkrycie przez nie przyjemności, jaką daje tworzenie. Szczegółowy program i tematyka Wakacyjnych zajęć projektowych publikowane są na stronie internetowej muzeum na tydzień przed rozpoczęciem wakacji. Podstawowe informacje Dla kogo? Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Dzieci w wieku 7 12 lat Okres wakacji. Zajęcia odbywają się w dni robocze od wtorku do piątku. Rozpoczynają się o godz. 12.00. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 oraz w wybranych oddziałach na terenie miasta (szczegóły w aktualnych programach) Trzy warsztaty po ok. 180 min każdy przez trzy kolejne dni tygodnia 40 zł Czy muszę zarezerwować termin? Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc prosimy o rezerwację telefoniczną pod numerem tel. 61 85 68 136, od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 15.30. W zgłoszeniu należy podać imię, nazwisko i wiek dziecka oraz telefon kontaktowy do opiekuna prawnego. Zapisy przyjmowane są od chwili ogłoszenia programu wakacyjnych zajęć projektowych na stronie internetowej muzeum. Regulamin Wakacyjnych zajêæ projektowych Zajęcia trwają ok. 180 min. Dzieci przyprowadzane są do muzeum przez opiekunów i odbierane przez nich z zajęć w wyznaczonych miejscach zbiórek. 17

Na zajęcia obowiązują zapisy telefoniczne, od poniedziałku do piątku, pod numerem tel. 61 85 68 136. Liczba miejsc jest ograniczona (do 15 osób), decyduje kolejność zgłoszeń. Materiały plastyczne w cenie opłaty za zajęcia. URODZINY W MUZEUM Dzieci pod opieką edukatorów muzealnych mogą obchodzić swoje urodziny i imieniny w nietypowym miejscu. Urodziny w muzeum to zabawa edukacyjna połączona z odkrywaniem fascynujących zbiorów. Pierwsza część warsztatów odbywa się w galerii, w otoczeniu obrazów i rzeźb, gdzie na jubilata i jego gości czekają liczne zadania i konkursy związane z tematem urodzin. Przykładowe tematy: Fałszerze dzieł sztuki dzieci dowiadują się, czym jest oryginał, kopia, reprodukcja, falsyfikat. Opowieść o kolekcjonerach i ich zbiorach. Układanie puzzli z reprodukcjami obrazów z kolekcji muzeum, szukanie obrazów na podstawie ich opisów i fragmentów. Żywioły woda, ogień, ziemia, powietrze zabawy i konkursy związane z czterema żywiołami i ich wyobrażeniami na obrazach. W drugiej części spotkania, w sali edukacyjnej, dzieci wykonują prace plastyczne. 18

Podstawowe informacje Dla kogo? Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Dzieci w wieku 6 12 lat. Maksymalna liczba uczestników to 15 osób Urodziny w muzeum odbywają się w piątki, soboty i niedziele w godzinach otwarcia muzeum dla zwiedzających. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 90 120 min Koszt uczestnictwa 280 zł, cena obejmuje materiały plastyczne i wstęp na galerię. Jak zarezerwować termin? Zapisy z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem przyjmowane są od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 15.30 pod numerem tel. 61 85 68 136. Wzory zaproszeń do pobrania znajdują się na stronie muzeum www.mnp.art.pl w zakładce Edukacja/Galeria Malarstwa i Rzeźby/Urodziny. Poczęstunek dla dzieci zapewniają opiekunowie we własnym zakresie. Regulamin Urodzin w muzeum 1 Organizatorem Urodzin w muzeum jest Dział Edukacji Muzealnej Muzeum Narodowego w Poznaniu. Zajęcia odbywają się w Galerii Malarstwa i Rzeźby MNP w godzinach otwarcia muzeum. Czas trwania zajęć to 90 120 min. 2 Opłata za zajęcia Urodziny w muzeum wynosi 280 zł od grupy. Grupa może liczyć maksymalnie 15 osób. Opłata obejmuje udział w zajęciach, materiały plastyczne, jak również wstęp do Galerii Malarstwa i Rzeźby oraz na wystawy. Opłaty dokonuje się w kasie Muzeum Narodowego przy Al. Marcinkowskiego 9. Opiekunowie/rodzice dzieci uczestniczą w zajęciach bez konieczności kupowania dodatkowego biletu. 19

3 Muzeum nie bierze odpowiedzialności za jedzenie oraz napoje, zapewniane przez opiekunów/rodziców dzieci. Nie wolno używać świeczek. 4 Zapisów na zajęcia dokonuje się z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem w Dziale Edukacji Muzealnej MNP pod numerem tel. 61 85 68 136. 5 Osoby zamawiające Urodziny w muzeum oraz uczestniczące w zajęciach oświadczają tym samym, że zapoznały się z regulaminem zajęć i akceptują jego treść. PRZEWODNIKI MUZEALNYCH TROPICIELI Przewodniki Muzealnych Tropicieli to zabawy edukacyjne dla dzieci w wieku od 6 do 10 lat, zwiedzających muzeum ze swoimi rodzicami (opiekunami). Każdy z przewodników wyznacza odrębną ścieżkę tematyczną, która pozwala skupić się na wybranych obrazach i rzeźbach. Niewielka liczba obiektów (osiem) zaprezentowanych w przewodnikach, wyznacza trasę przez całe muzeum i pozwala na utrzymanie przez dziecko uwagi. Specyfika przewodników, które wymagają współpracy rodziców (opiekunów), stwarza możliwość poznawania muzealnych zbiorów aktywnie i twórczo poprzez rozwiązywanie zadań, zagadek i rebusów i stanowi ciekawą propozycję nauki oraz zabawy dla osób zwiedzających, niezależnie od ich wieku. Wszystkie Przewodniki Muzealnych Tropicieli przygotowały Paulina Broniewska i Sabina Kiełczewska. Dostêpne tytu³y Muzealny zwierzyniec Pies i kot z obrazu są przewodnikami po muzealnym ZOO. Wraz z nimi dzieci odnajdują obrazy i rzeźby przedstawiające zwierzęta, naklejają nalepki, rysują oraz rozwiązują zadania i zagadki z przewodnika. O rety! Autoportrety! Jan Matejko, Stanisław Wyspiański, Jacek Malczewski i inni wielcy polscy malarze to bohaterowie przewodnika. Oglądając ich autoportrety, dzieci dowiadują się, jak wyglądali i kiedy żyli, a rozwiązując zadania i zagadki poznają tematykę ich dzieł. 20

Opowieści z zielonego dzbana W zielonym dzbanie przewodniczki bajarki mieści się wiele niezwykłych opowieści. Dzięki przewodnikowi dzieci z rodzicami (opiekunami) wspólnie odszukują obrazy i poznają związane z nimi legendy, mity i baśnie. Pamiętnik Świętego Mikołaja Poznając historię niezwykłego świętego, namalowaną 500 lat temu na czterech skrzydłach ołtarza (dwa z nich znajdują się w muzeum), dzieci dowiadują się, dlaczego dzień 6 grudnia jest naprawdę wyjątkowy. Podróże małe i duże Podróżnik z obrazu zaprasza na wspólną wędrówkę po muzeum w poszukiwaniu obrazów przedstawiających różne miasta. Rozwiązując zadania i zagadki, dzieci poznają niezwykłe miejscowości w Polsce i Europie. Ślimak i czereśnie W muzeum jest wiele obrazów określanych jako martwa natura. O tym, jak one wyglądają i skąd pochodzi ich nazwa, opowiada ślimak przewodnik. Zabawy dziecięce Postać z obrazu zaprasza na wspólną wędrówkę po muzeum w poszukiwaniu obrazów przedstawiających dzieci. Rozwiązanie zadań i zagadek z przewodnika pozwala poznać dzieci z portretów i ich zabawy. W przygotowaniu: Dłutem kamień w rzeźbę zamień Zadanie: ubranie 21

Podstawowe informacje Dla kogo? Kiedy? Gdzie? Rodzice (opiekunowie) z dziećmi w wieku 6 10 lat. Przewodniki są przeznaczone dla widzów indywidualnie zwiedzających muzeum, nie są udostępniane dzieciom przybywającym do muzeum w grupach zorganizowanych. Dostępne przez cały tydzień w godzinach otwarcia muzeum Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Ile kosztują? Przewodniki są wydawane bezpłatnie dzieciom w wieku 6 10 lat na prośbę rodzica (opiekuna). W czasie jednej wizyty jedno dziecko otrzymuje jeden wybrany przez siebie tytuł. Po zakończeniu zwiedzania książeczka staje się własnością dziecka. Czy konieczna jest rezerwacja? Przewodniki Muzealnych Tropicieli są dostępne w kasie muzeum. Nie ma potrzeby ich rezerwacji czy wcześniejszego zamawiania. Należy jedynie o nie poprosić. WALIZKI MUZEALNYCH TROPICIELI Jest to propozycja dla dzieci w wieku od 6 do 10 lat, przychodzących do muzeum z rodzicami (opiekunami). Dzieci zwiedzają poszczególne galerie z Walizką Muzealnego Tropiciela i rozwiązują ukryte w niej zadania. Walizki pełne zagadek i rekwizytów umożliwiają im aktywne poznawanie przestrzeni i kolekcji muzeum. 22

Zadania o różnym stopniu trudności wymagają współpracy całej rodziny dorośli pomagają dzieciom w odczytywaniu poleceń, rozwiązywaniu zadań i poruszaniu się po kolejnych galeriach. Wspólnie decydują, które galerie będą zwiedzać i ile czasu poświęcą na wybrane zadania. Walizka dostępna jest także w angielskiej wersji językowej. Podstawowe informacje Dla kogo? Kiedy? Gdzie? Dzieci w wieku 6 10 lat wraz z rodzicami (opiekunami). Walizki Muzealnych Tropicieli są przeznaczone dla widzów indywidualnie zwiedzających muzeum, nie są udostępniane dzieciom w grupach zorganizowanych. Dostępne przez cały tydzień w godzinach otwarcia muzeum Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Ile kosztują? Walizki Muzealnych Tropicieli są wydawane bezpłatnie dzieciom na prośbę rodzica (opiekuna) za okazaniem dowodu tożsamości. Czy konieczna jest rezerwacja? Walizki Muzealnych Tropicieli są dostępne w szatni muzeum. Nie ma potrzeby ich rezerwacji czy wcześniejszego zamawiania. Należy poprosić o walizkę osoby obsługujące szatnię. Prosimy pamiętać, aby po zakończeniu zwiedzania zwrócić walizkę do szatni. KONKURS MOJA PRZYGODA W MUZEUM Konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży Moja przygoda w muzeum organizowany jest w Muzeum Narodowym w Poznaniu od 1979 r. Co roku odbywa się pod innym hasłem, a jego adresatami są dzieci i młodzież w wieku od 5 do 19 lat. Prace w konkursie mogą być zgłaszane indywidualnie przez rodziców i opiekunów albo przez nauczycieli i instruktorów ze szkół, domów kultury, placówek szkolno-wychowawczych. Warunkiem udziału w konkursie jest wykonanie pracy (lub kilku prac) związanej z jego tematem i wybranym eksponatem lub zespołem eksponatów muzeum. Temat i szczegóły uczestnictwa w konkursie określone są w regulaminie. 23

Regulamin konkursu plastycznego Moja przygoda w muzeum Konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży Moja przygoda w muzeum jest imprezą cykliczną i odbywa się co roku pod innym hasłem. Temat 37. edycji konkursu Porusz zmysły związany jest ze zmysłowym odbiorem sztuki. Wbrew pozorom to nie tylko zmysł wzroku towarzyszy nam w obcowaniu ze sztuką. Zachęcamy uczestników konkursu do uważnego przyjrzenia się najbliższemu otoczeniu i stworzeniu dzieł, które działają na zmysły słuchu, dotyku, węchu, a może nawet smaku. Uczestnicy konkursu powinni poznać zbiory określonego muzeum lub galerii, wykonać jedną pracę (lub więcej prac) z zakresu sztuk wizualnych, związaną tematycznie z wybranym eksponatem lub zespołem eksponatów, oddać nastrój i atmosferę towarzyszącą zwiedzaniu ekspozycji, bądź specyfikę działalności danej instytucji. Uczestnik powinien zatem dokonać wyboru, co z obszaru realizacji projektu wywarło na nim największe wrażenie i przedstawić to w swojej wizji artystycznej. Szczegółowy regulamin konkursu zamieszczony został na s. 78. 24

DLA M ODZIE Y Dla młodzieży do 18 roku życia przeznaczone są przede wszystkim dwa cykle o charakterze warsztatowym: Kreatywni i Dekoder. Zajęcia odbywają się w soboty w godzinach popołudniowych. Kreatywni to warsztat poświęcony technikom artystycznym, tematem Dekodera z kolei są niekonwencjonalne sposoby interpretacji dzieł z kolekcji muzeum. Również organizowany raz do roku konkurs Moja przygoda w muzeum skierowany jest m.in. do młodzieży od 13 do 19 roku życia. Dla młodzieży dostępne są też niektóre programy edukacyjne adresowane do widzów dorosłych, jak piątkowy cykl Miejsca i ludzie oraz sobotni Świat obrazów, a w marcu 2015 r. również specjalne wydarzenie Konteksty dzieła sztuki. Ponadto programy edukacyjne, które zawierają propozycje dla młodzieży, towarzyszą przygotowywanym przez muzeum wystawom czasowym. Aktualne informacje na ten temat znajdują się na stronie internetowej muzeum www.mnp.art.pl. KREATYWNI Cykl warsztatów plastyczno-projektowych dla gimnazjalistów i licealistów Celem warsztatów jest zachęcenie młodzieży do nawiązania dialogu artystycznego z dziełami sztuki z kolekcji Muzeum Narodowego w Poznaniu. Uczestnicy zajęć tworzą pod okiem osoby prowadzącej własne prace związane z tematem spotkania. Zarówno studia z natury, jak i ćwiczenia z wyobraźni mają przybliżyć uczestnikom podstawy warszt atowe i technologiczne różnych dziedzin plastycznych: malarstwa, rysunku studyjnego, anatomicznego i architektonicznego, grafiki, rzeźby oraz filmu animowanego. Przedmiotem zajęć są zagadnienia związane z podstawowymi środkami wyrazu plastycznego, tworzącymi kompozycję. Są to: konstrukcja (formy i bryły, proporcje, anatomia człowieka), kolor, plama, kreska, walor, linia, faktura oraz światłocień i perspektywa, wyrażające przestrzeń w obrazie. Warsztaty odbywają się w grupach do 12 osób w cyklach dwumiesięcznych i obejmują osiem spotkań (łącznie 24 godz. zegarowe). Zajęcia prowadzi Maria Pawłowska, malarka, graficzka, ilustratorka, edukatorka sztuki, autorka warsztatów plastycznych w czasopiśmie dziecięco-młodzieżowym. 25

Harmonogram warsztatów Kreatywni 2014/2015 IX edycja: WRZESIEŃ LISTOPAD 2014 Termin zgłoszeń: 11.08. 11.09. Termin wpłat: 13.09. Terminy spotkań: 13.09., 20.09., 27.09. Temat: Anatomiczne studium rysunkowe postaci ludzkiej Technika: ołówek grafitowy Terminy spotkań: 04.10., 11.10., 18.10. Temat: Studium malarskie martwej natury Technika: farby akrylowe Terminy spotkań: 25.10. Temat: Pejzaż miejski w plenerze. Rysunek architektoniczny perspektywa zbieżna Technika: ołówek, farby akwarelowe Terminy spotkań: 15.11. Temat: Film animowany Technika: zdjęcia poklatkowe X edycja: LISTOPAD STYCZEŃ 2014/2015 Termin zgłoszeń: 20.10. 20.11. Termin wpłat: 22.11. Terminy spotkań: 22.11., 29.11., 06.12. Temat: Studium rysunkowe martwej natury Technika: węgiel rysunkowy, biała kreda na kolorowym brystolu Terminy spotkań: 13.12, 20.12, 10.01 Temat: Studium malarskie martwej natury Technika: farby temperowe Terminy spotkań: 17.01. Temat: Pejzaż miejski. Rysunek architektoniczny perspektywa ukośna Technika: ołówek, farby akwarelowe Terminy spotkań: 24.01. Temat: Portret interpretacje portretów Stanisława Wyspiańskiego Technika: suchy pastel XI edycja: LUTY KWIECIEŃ 2015 Termin zgłoszeń: 29.12. 29.01. Termin wpłat: 31.01. Terminy spotkań: 31.01., 07.02., 14.02. Temat: Studium rysunkowe, martwej natury Technika: piórko i tusz lub marker na kolorowym brystolu Terminy spotkań: 07.03., 14.03., 21.03. Temat: Studium malarskie martwej natury Technika: farby temperowe i suchy pastel na kolorowym brystolu Terminy spotkań: 28.03. Temat: Pejzaż miejski. Rysunek architektoniczny perspektywa powietrzna Technika: ołówek, farby akwarelowe 26

Terminy spotkań: 11.04. Temat: Film animowany Technika: zdjęcia poklatkowe XII edycja: KWIECIEŃ CZERWIEC 2015 Termin zgłoszeń: 16.03. 16.04. Termin wpłat: 18.04. Terminy spotkań: 18.04., 25.04., 09.05. Temat: Studium rysunkowe martwej natury Technika: pastel olejny na kolorowym brystolu Terminy spotkań: 23.05., 30.05., 13.06. Temat: Studium malarskie martwej natury Technika: farby akrylowe i pastel olejny Terminy spotkań: 20.06. Temat: Pejzaż miejski w plenerze. Rysunek architektoniczny perspektywa żabia i ptasia z trzema punktami zbiegu Technika: ołówek, farby akwarelowe Terminy spotkań: 27.06. Temat: Studium rzeźbiarskie Technika: glinka ceramiczna Podstawowe informacje Kiedy? Gdzie? Jak długo? Zajęcia prowadzone są w soboty, według harmonogramu, od godz. 15.00 do 18.00. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Jedno spotkanie trwa 180 min. Każda edycja składa się z ośmiu spotkań. Ile kosztują? Całkowity koszt 190 zł od osoby. Cena obejmuje udział w zajęciach, materiały plastyczne oraz wstęp na ekspozycje i wystawy stałe w trakcie trwania poszczególnych edycji warsztatów. Płatność, tylko po uprzednim wpisie na listę uczestników, w kasie Muzeum Narodowego w Poznaniu przy Al. Marcinkowskiego 9 w godzinach otwarcia muzeum dla zwiedzających (kasa zamykana jest 30 min przed zamknięciem muzeum) lub przelewem na konto: BZ WBK 93 1500 1621 1216 2004 4411 0000. Tytułem: Kreatywni (nr edycji ) + imię i nazwisko Jak się zapisać? Zapisy przyjmowane są telefonicznie w terminach wyznaczonych dla danej edycji. Terminy zapisów są wyszczególnione w harmonogramie. Liczba miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Zapisy przyjmowane są telefonicznie od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 15.30 pod numerem tel. 61 85 68 136 lub e-mailowo na adres broniewska@mnp.art.pl. W zgłoszeniu prosimy podać imię, nazwisko i telefon kontaktowy. Muzeum Narodowe w Poznaniu zastrzega sobie prawo do odwołania warsztatów w przypadku niewystarczającej liczby zgłoszeń. Gdzie znajdę więcej informacji o warsztatach? Bieżące informacje na temat przebiegu warsztatów oraz prace uczestników dostępne są na blogu projektu www.mnp-kreatywni.blogspot.com. 27

DEKODER Dekoder to cykl warsztatów interpretacyjnych skoncentrowanych na dziełach z kolekcji muzeum. Podczas półtoragodzinnego spotkania uczestnicy mają możliwość podzielenia się swoimi spostrzeżeniami i uwagami na temat wybranego obiektu. Dyskusja przeplatana jest ciekawymi zadaniami wizualnymi, które pomagają zrozumieć niuanse warsztatu artysty i często inicjują nowe pomysły interpretacyjne. Podczas każdego spotkania uczestnicy otrzymują ulotki z pytaniami i ćwiczeniami mobilizującymi do aktywnego odbioru sztuki. Prowadzący zachęca do zadawania pytań i wspólnego poszukiwania odpowiedzi. Spotkania Dekodera cechuje swobodna atmosfera i dynamiczna wymiana myśli. Celem warsztatów jest poznanie języka wizualnego, idei i kontekstów funkcjonujących w sztuce. Adresowane są przede wszystkim do młodzieży licealnej, ale mile widziane są również osoby dorosłe. Prowadzenie: Agnieszka Szwachła Tematy i terminy warsztatów Dekoder 2014/2015 27.09.2014 Adam Graczyk, Cień II, 1983 25.10.2014 Józef Stasiński, Śnię nadal II, 1970 28

22.11.2014 Józef Robakowski, Filmy 1972 1993 (Bliżej-dalej) 31.01.2015 Radosław Szlaga, Mieszam kolory 21.02.2015 Marek Szczęsny, Bez tytułu 21.03.2015 Stefan Wojnecki, Ściana, 1957 18.04.2015 Jerzy Kujawski, Kompozycje surrealistyczne, 1948, 1947, 1949 23.05.2015 Jan Lebenstein, Figura rozpięta III, 1959 27.06.2015 Krzysztof M. Bednarski, MD& (VIII), 2011 Podstawowe informacje Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Warsztaty prowadzone są w soboty według harmonogramu. Rozpoczynają się o godz. 16.30. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9. Osoba prowadząca czeka na uczestników spotkania w punkcie zbiórek przy kasie. Ok. 90 min Wstęp wolny Czy muszę zarezerwować termin? Na warsztaty z cyklu Dekoder nie obowiązują zapisy. MIEJSCA I LUDZIE Cykl wykładów omawiających dzieje sztuki, jednak nie pod kątem zmian stylistycznych, ale miejsc i ludzi, którzy ją współtworzyli. Subiektywny wybór dokonany przez prowadzącego ma na celu prezentację zagadnień, które pozostają czasem na marginesie historii sztuki. Kierowany jest do osób zainteresowanych poszerzaniem swojej wiedzy z dziejów sztuki. Niniejszy cykl można traktować jako swego rodzaju kontynuację realizowanego w lata 2008 2013 cyklu Od Fidiasza do Banksy ego. Wykłady oparte na prezentacjach multimedialnych odbywać się będą w sali wykładowej w piątkowe popołudnia według harmonogramu. Prowadzenie: Piotr Szaradowski 29

Terminy i tematy wyk³adów z cyklu Miejsca i ludzie 2014/2015 19.09.2014, godz. 19.00 Stambuł miasto na granicy światów 10.10.2014, godz. 19.00 Zabytki Toledo 24.10.2014, godz. 19.00 Paryska katedra Notre-Dame 14.11.2014, godz. 19.00 Sztuka w zamkach nad Loarą 28.11.2014, godz. 19.00 Między zachwytem a ascezą. El Escorial pałac i klasztor 12.12.2014, godz. 19.00 Królewskie zbiory Habsburgów Wiedeń i Madryt 09.01.2015, godz. 19.00 Kolekcje i rewolucje 23.01.2015, godz. 19.00 Nowe materiały nowe formy. O architekturze XIX wieku 06.02.2015, godz. 19.00 Ulice Paryża plan miasta i opowieści artystów 06.03.2015, godz. 19.00 Starzy mistrzowie na Nowym Kontynencie 20.03.2015, godz. 19.00 Gertruda Stein i jej gust artystyczny 10.04.2015, godz. 19.00 Petersburg i Moskwa na początku XX wieku 24.04.2015, godz. 19.00 Nowy Jork i art déco 08.05.2015, godz. 19.00 Czas muzeów 30

Podstawowe informacje Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Wykłady odbywają się w piątki według harmonogramu. Rozpoczynają się o godz. 19.00. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Ok. 60 min Wstęp wolny Czy muszę zarezerwować termin? Na zajęcia obowiązują zapisy telefoniczne od poniedziałku poprzedzającego dany wykład. Zgłoszenia przyjmowane są pod numerem tel. 61 85 68 136, od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 15.30. W zgłoszeniu należy podać imię, nazwisko i telefon kontaktowy. ŚWIAT OBRAZÓW Świat obrazów to cykl wykładów o wieloletniej tradycji, mający na celu szeroką prezentację dzieł z kolekcji muzeum. Adresowany przede wszystkim do widzów dorosłych, jest również otwarty dla młodzieży. Wykłady zawsze odbywają się w galerii przy wybranych dziełach. Każdego roku widzowie poznają inny fragment ekspozycji poprzez omawiane obrazy. Głównym założeniem cyklu jest sprawienie, aby muzealne obiekty zaczęły funkcjonować w szerszym kontekście. W związku z tym każdemu sezonowi patronuje nadrzędne hasło związane z konkretną epoką historyczną lub pojęcie z dziedziny kultury. Zapraszani goście oraz pracownicy muzeum w czasie godzinnych wykładów przybliżają publiczności wybrane obrazy, odkrywając równocześnie ich związki z życiem i kulturą danej epoki. Wykładowcy reprezentują różne dziedziny nauki, nie zawsze kojarzące się z malarstwem, dzięki czemu widzowie mają okazję spojrzeć na obrazy z zaskakującej niekiedy perspektywy. Cykl prowadzi Beata Salamon. Terminy i tematy wyk³adów z cyklu Świat obrazów 2014/2015 W kręgu europejskiej moderny 06.09.2014 Heinrich von Zügel, Przez las, 1911 Wykład Piotra Szaradowskiego 04.10.2014 Claude Monet, Plaża w Pourville, 1886 Wykład Piotra Michałowskiego 31

08.11.2014 Henri Edmond Gross (Henri Delacroix), Matka z dzieckiem Wykład dr Agnieszki Skalskiej 06.12.2014 Pierre Bonnard, Plaża z kąpiącymi się, lata 30. 40. XX w. Wykład dr. Macieja Broniewskiego 10.01.2015 Arnold Böcklin, Cisza leśna, 1885 Wykład prof. UAM dr. hab. Wojciecha Suchockiego 07.02.2015 Ludwik von Hofmann, Menada, przed 1894 Wykład Olgi Gałuszek 07.03.2015 Franz von Stuck, Grzech, ok. 1893 Wykład Beaty Salamon 11.04.2015 Franz von Stuck, Ukrzyżowanie Wykład dr. Macieja Broniewskiego 09.05.2015 Walter Leistikow, Wyspa miłości Wykład dr. hab. Michała Haake 13.06.2015 Lovis Corinth, Autoportret w zbroi, 1911 Wykład Piotra Michałowskiego Podstawowe informacje Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? Wykłady odbywają się raz w miesiącu w soboty według harmonogramu. Rozpoczynają się o godz. 11.15. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Ok. 60 min Wstęp wolny Czy muszę zarezerwować termin? Na wykłady z cyklu Świat obrazów nie obowiązują zapisy. 32

KONTEKSTY DZIE A SZTUKI Konteksty dzieła sztuki to specjalne wydarzenie edukacyjne odbywające się raz do roku, nawiązujące do tradycji Spotkań z obrazem, które przed laty cieszyły się w muzeum dużą popularnością. W trakcie spotkania odbiór dzieła sztuki wzbogacany jest o ekspozycję związanych z nim obiektów, prelekcje, prezentacje aktorskie lub koncert. Konteksty dzieła sztuki adresowane są do młodzieży i dorosłych. Stawiają sobie za cel ukazanie wybranych dzieł z kolekcji muzeum w powiązaniu z okolicznościami towarzyszącymi ich powstaniu oraz naświetlenie wybranych zagadnień ich odbi oru. Zaproszeni do współpracy goście, specjaliści zajmujący się rozmaitymi dziedzinami kultury, przedstawiają literacki, muzyczny, teatralny, społeczny i historyczny kontekst prezentowanych dzieł sztuk plastycznych. W bieżącym sezonie Konteksty dzieła sztuki odbędą się 14.03.2015 r. i poświęcone zostaną obrazowi Rafała Malczewskiego (1892 1965) Wspinaczka. Obraz powstał w wyniku fascynacji malarza wspinaczką wysokogórską i jako reminiscencja osobistych przygód. Prelegenci będą mówić o kulturotwórczej roli Zakopanego w okresie międzywojennym. Obok malarstwa poruszone zostaną tematy taternictwa, literatury, życia muzycznego oraz mało znanego filmu fabularnego Biały ślad, do którego Malczewski napisał scenariusz. Prowadzenie: Ewa Siejkowska-Askutja Program Ewa Siejkowska-Askutja, Dział Edukacji Muzeum Narodowego w Poznaniu, Rafał Malczewski artysta wszechstronny Jagoda Adamczyk, prezes Klubu Wysokogórskiego w Poznaniu, Góry Rafała Malczewskiego Prof. Małgorzata Hendrykowska, Katedra Filmu Telewizji i Nowych Mediów, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Biały ślad Patryk Frankowski, Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu, Muzyczny Pępek świata Rafała Malczewskiego, czyli opowieść o brzmieniowej przestrzeni artysty 33

Podstawowe informacje Kiedy? Gdzie? Jak długo? Ile kosztują? 14.03.2015, godz. 12.00 Muzeum Narodowe w Poznaniu, Al. Marcinkowskiego 9 Ok. 150 min Wstęp wolny Czy muszę zarezerwować termin? Na wydarzenie Konteksty dzieła sztuki nie obowiązują zapisy ani nie jest wymagana wcześniejsza rezerwacja. KONKURS MOJA PRZYGODA W MUZEUM Konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży Moja przygoda w muzeum organizowany jest w Muzeum Narodowym w Poznaniu od 1979 r. Co roku odbywa się pod innym hasłem, a jego adresatami są dzieci i młodzież w wieku od 5 do 19 lat. Prace w konkursie mogą być zgłaszane indywidualnie przez rodziców i opiekunów albo przez nauczycieli i instruktorów ze szkół, domów kultury, placówek szkolno-wychowawczych. Warunkiem udziału w konkursie jest wykonanie pracy (lub kilku prac) związanej z jego tematem i wybranym eksponatem lub zespołem eksponatów muzeum. Temat i szczegóły uczestnictwa w konkursie określone są w regulaminie. Regulamin konkursu plastycznego Moja przygoda w muzeum Konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży Moja przygoda w muzeum jest imprezą cykliczną i odbywa się co roku pod innym hasłem. Temat 37. edycji konkursu Porusz zmysły związany jest ze zmysłowym odbiorem sztuki. Wbrew pozorom to nie tylko zmysł wzroku towarzyszy nam w obcowaniu ze sztuką. Zachęcamy uczestników konkursu do uważnego przyjrzenia się najbliższemu otoczeniu i stworzeniu dzieł, które działają na zmysły słuchu, dotyku, węchu, a może nawet smaku. Uczestnicy konkursu powinni poznać zbiory określonego muzeum lub galerii, wykonać jedną pracę (lub więcej prac) z zakresu sztuk wizualnych, związaną tematycznie z wybranym eksponatem lub zespołem eksponatów, oddać nastrój i atmosferę towarzyszącą zwiedzaniu ekspozycji, bądź specyfikę działalności danej instytucji. Uczestnik powinien zatem dokonać wyboru, co z obszaru realizacji projektu wywarło na nim największe wrażenie i przedstawić to w swojej wizji artystycznej. Szczegółowy regulamin konkursu zamieszczony został na s. 78. 34

DLA DOROS YCH Oferta edukacyjna dla dorosłych obejmuje wykłady, warsztaty oraz kursy. Przygotowana została w taki sposób, aby mogły z niej skorzystać osoby aktywne zawodowo. Z tego względu wszystkie zajęcia odbywają się bądź późnym popołudniem i wieczorem w piątek, bądź w weekendy. W piątki odbywają się zajęcia w ramach programów: Miejsca i ludzie, Kaligrafia oraz Minikurs rysunku i malarstwa. Ten ostatni program organizowany jest też latem i stanowi wakacyjną propozycję dla osób aktywnych zawodowo. W sobotę odbywają się wykłady w cyklu Świat obrazów. We wrześniu zapraszamy na dwudniowe (piątek i sobota) warsztaty Kintsugi japońskiej sztuki klejenia ceramiki. Dla seniorów, osób będących na emeryturze, muzeum podjęło współpracę z Towarzystwem Uniwersytetu Trzeciego Wieku, dla którego w ciągu tygodnia we wczesnych godzinach popołudniowych prowadzony jest osobny cykl wykładów. Do osób dorosłych adresowana jest działalność Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Narodowego w Poznaniu, obejmująca również propozycje edukacyjne. Dorośli są także mile widziani na zajęciach warsztatowych dla młodzieży Dekoder. Z myślą o tej grupie wiekowej przygotowywane jest specjalne wydarzenie w marcu 2015 r. Konteksty dzieła sztuki. Wystawom czasowym w muzeum towarzyszą programy edukacyjne, które zawierają propozycje dla dorosłych. Aktualne informacje na ten temat znajdują się na stronie internetowej muzeum www.mnp.art.pl. KINTSUGI JAPOÑSKA SZTUKA KLEJENIA CERAMIKI Dwudniowe warsztaty dla osób dorosłych poświęcone kintsugi japońskiej sztuce tchnienia nowego życia w uszkodzoną ceramikę. W trakcie warsztatów uczestnicy poznają tradycyjną japońską metodę naprawy ceramiki przy użyciu laki orientalnej i złota. Warsztat składa się z dwóch spotkań. Pierwsze, piątkowe, poświęcone będzie teoretycznemu wprowadzeniu do tematu w postaci prezentacji multimedialnej na temat historii i techniki kintsugi. Następnie uczestnicy przygotują przyniesione przez siebie przedmioty ceramiczne (czarki, figurki, etc.) do 35

klejenia. Przygotowanie polegać będzie na myciu, mechanicznym oczyszczaniu i szlifowaniu przedmiotów, które później zostaną samodzielnie sklejone przez ich właścicieli. W trakcie pierwszego spotkania zostanie również sporządzony lakowy kit kokuso na bazie kleju mugi urushi, którym zostaną uzupełnione ubytki warstw ceramiki uszkodzonych przedmiotów. Kontynuacją warsztatu będzie spotkanie dnia następnego, w sobotę. Rozpocznie się ono teoretycznym wprowadzeniem poświęconym historii i technikom kintsugi (część 2). W części praktycznej uczestnicy przygotują obiekty, z którymi pracowali wcześniej, do dekoracji złotem, poprzez wyrównanie ich powierzchni. Po ćwiczeniach z malowania laką - wprawek do dekoracji przedmiotów - nastąpi ich zdobienie (malowanie czerwoną laką, prószenie sproszkowanego mineralnego złota lub srebra). Warsztaty prowadzi Joanna Koryciarz-Kitamikado, która zajmuje się kintsugi od 2007 r. i jest konserwatorem laki japońskiej. Kształciła się w Kraju Kwitnącej Wiśni pod bokiem japońskich mistrzów artystów laki w Tokio oraz Wajima, tradycyjnym ośrodku rzemiosła artystycznego. W Polsce pracuje na zlecenia prywatne oraz instytucji państwowych, takich jak Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie czy Muzeum Miejskie w Gliwicach. 36