Program pracy z uczniem słabym, mającym problemy z nauką na zajęciach z fizyki i astronomii. Program pracy z uczniem słabym został przygotowany z myślą o uczniach mających trudności z opanowaniem materiału z zakresu fizyki z IV poziomu edukacyjnego, w celu pomocy uczniom w zrozumieniu i przyswojeniu zagadnień z fizyki oraz umożliwienia im nadrobienia powstałych zaległości. 1. Wstęp Program opracowany został w oparciu o podstawę programową oraz program nauczania fizyki w liceum ( poziom IV). Dostosowany jest do pracy zarówno w I klasie liceum gdy fizyka nauczana jest na poziomie podstawowym oraz w klasach II III (gdy fizyka nauczana jest już na poziomie rozszerzonym) z uczniem mającym kłopoty ze zrozumieniem i opanowaniem materiału z zakresu podstawy programowej z fizyki. Głównymi założeniami programu są: wspieranie ucznia mającego trudności edukacyjne oraz motywowanie go do osiągania jak najlepszych wyników. 2. Cele ogólne: indywidualizacja procesu nauczania oraz wspomaganie w pokonywaniu trudności w nauce, wyrównanie braków i zaległości w nauce w zakresie realizowanych treści programowych, będących przyczyną trudności szkolnych, rozwój zainteresowań zagadnieniami z dziedziny fizyki, kształtowanie osobowości oraz rozbudzanie wiary we własne umiejętności i własną wiedzę, podnoszenie jakości pracy i szkoły. 3. Cele szczegółowe: rozbudzanie zainteresowań i motywacji do pracy, motywowanie ucznia do samorozwoju poprzez stwarzanie odpowiednich warunków, rozbudzanie pozytywnego nastawienia przy realizacji kolejnych zadań, motywowanie do systematycznej i samodzielnej pracy, utrwalanie zdobytych wiadomości i umiejętności, rozwijanie zdolności koncentracji uwagi, logicznego myślenia, analizowania i wyciągania wniosków, rozwijanie umiejętności dostrzegania, wykorzystania i interpretacji zależności funkcyjnych, związków wyrażonych za pomocą wzorów, wykresów, schematów, diagramów oraz tabel, kształtowanie umiejętności prezentowania z użyciem języka fizyki wyników obserwacji, doświadczeń i zagadnień, rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji, oceniania i komunikowania się, kształtowanie umiejętności : wyszukiwania, wykorzystywania i selekcji różnych źródeł informacji, koniecznych do rozwiązania danego problemu,
samodzielnego interpretacji i przyswajania zdobytej wiedzy, przeprowadzania obserwacji i wyciągania prawidłowych wniosków, stosowania poznanych wiadomości przy planowaniu i przeprowadzaniu doświadczeń. 4. Metody realizacji: podające: elementy wykładu (opis, objaśnienie), przedstawienie przez nauczyciela sposobów rozwiązywania zadań problemowe: pogadanka z problemem do rozwiązania, pokaz i obserwacja prowadzona przez ucznia celem samodzielnego rozwiązania problemu, rozwiązywanie zadań problemowych, aktywizujące: krzyżówki, gry, itp. eksponujące: rozwiązywanie zadań zgodnych z zainteresowaniem ucznia, ćwiczenia konkursowe, wykonywane samodzielnie lub w grupach, dyskusja na temat rozwiązania danego problemu, praktyczne: przygotowanie pomocy dydaktycznych, np.: do doświadczeń, eksperyment/doświadczenie/pokaz przedstawiający problem do rozwiązania. 5. Formy realizacji: w czasie zajęć lekcyjnych:: testy diagnozujące, różnicowanie poziomu trudności zadań na lekcjach fizyki, dostosowanie tempa pracy na lekcjach fizyki do możliwości ucznia, uczenie systematycznej pracy, praca z podręcznikiem i innymi materiałami, praca w grupie (stałe monitorowanie aktywności uczniów), nagradzanie i karanie (nie tylko za pomocą ocen), metody podpowiedzi (konkretyzacja zadania i jednoczesne rozwiązanie podobnego problemu), różnicowanie prac i zadań. poza zajęciami lekcyjnymi: uczenie systematycznej pracy (zadania sprawdzone i ocenione) różnicowanie zadań domowych. konsultacje w ramach kółka fizycznego, konsultacje maturalne dla klas programowo najwyższych. pomoc koleżeńska. Sposoby różnicowania zadań domowych: uczeń może wybrać zadanie z kilku pozostałych zadanych, uczeń nie musi rozwiązać zadania do końca ale powinien albo przedstawić plan rozwiązania albo jednoznacznie nazwać problem, którego nie potrafi rozwiązać.
6. Zadania: wyszukiwanie i selekcja informacji (w różnych źródłach) na określone zagadnienia, rozwiązywanie zadań rachunkowych i problemowych o zróżnicowanym stopniu trudności, dostrzeganie, wykorzystanie i interpretacja zależności funkcyjnych, związków wyrażonych za pomocą wzorów, wykresów, schematów, diagramów oraz tabel, przeprowadzanie obserwacji i wyciąganie prawidłowych wniosków, prezentowanie z użyciem języka fizyki wyników obserwacji, doświadczeń i zagadnień, planowanie i przeprowadzanie prostych doświadczeń. 7. Kryteria sukcesu: Osiągnięcie przez uczniów założonych celów przesądzać będzie o sukcesie programu pracy z uczniem słabym. Spodziewane osiągnięcia: wyrównanie zdiagnozowanych braków i zaległości, opanowanie wymaganej podstawy programowej z fizyki, sprawne posługiwanie się pojęciami fizycznymi aktywny udział w lekcjach fizyki, umiejętne planowanie swojej pracy, umiejętność wyjaśniania praw i zjawisk fizycznych oraz znajomość przykładów ich zastosowania w codziennym życiu, umiejętne wyszukiwanie, wykorzystanie informacji, samodzielna interpretacja i przyswajanie zdobytej wiedzy, prawidłowe rozwiązywanie zadań i problemów rachunkowe o zróżnicowanym stopniu trudności umiejętność przeprowadzenia obserwacji oraz prostych doświadczeń fizycznych, samodzielność w pogłębianiu i utrwalaniu poznanych wiadomości. 8. Tematyka zajęć: Klasa I poziom podstawowy: Grawitacja. Odkrycia Kopernika, Keplera. Prawo powszechnego ciążenia Newtona. Ruch po okręgu, przyczyny ruchu po okręgu. Siła grawitacji jako siła dośrodkowa, III prawo Keplera Ruchy satelitów. Stan nieważkości. Astronomia. Pomiary odległości do Księżyca, planet i gwiazd. Księżyc naturalny satelita Ziemii, Planety.
Fizyka atomowa. Zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. Promieniowanie ciał, widma ciągłe i liniowe. Model Bohra bodowy atomu wodoru. Fizyka jądrowa. Odkrycie promieniotwórczości. Promieniowanie jądrowe i jego właściwości. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią. Wpływ promieniowania na organizmy żywe. Doświadczenie Rutheforda. Budowa jądra atomowego. Prawo rozpadu promieniotwórczego. Metoda datowania izotopowego. Energia wiązania. Reakcje rozszczepienia. Bomba atomowa, energetyka jądrowa. Reakcje jądrowe, Słońce i bomba wodorowa. Świat galaktyk. Galaktyka drogi Mlecznej. Inne galaktyki. Prawo Hubble a. Teoria Wielkiego Wybuchu. Klasa II poziom rozszerzony: Kinematyka. Pomiary i wzorce pomiarowe. Analiza danych pomiarowych. Opis położenia ciała. Ruch prostoliniowy. Ruch prostoliniowy jednostajny i zmienny. Ruch prostoliniowy jednostajnie zmienny. Ruchy krzywoliniowe. Rzut poziomy i ukośny. Ruch po okręgu. Ruch i siły. Oddziaływania. Składanie i rozkładanie sił. Siła jako przyczyna zmian ruchu. Siła tarcia. Siła dośrodkowa. Siły bezwładności. Energia i pęd.
Praca, moc, energia. Zasada zachowania energii. Zasada zachowania pędu. Zderzenia sprężyste i niesprężyste. Bryła sztywna. Ruch postępowy i obrotowy bryły sztywnej. Moment siły. Środek ciężkości. Energia potencjalna bryły sztywnej. Energia kinetyczna w ruchu obrotowym. Druga zasada dynamiki w ruchu obrotowym bryły sztywnej. Moment pędu. Ruch drgający. Badanie ruchu drgającego. Drgania harmoniczne. Drgania sprężyn. Wahadło matematyczne. Energia w ruchu harmonicznym. Drgania wymuszone, tłumienie drgań, rezonans. Fale mechaniczne. Ruch falowy. Odbicie i załamanie fal. Interferencja i dyfrakcja fal. Fale stojące. Fale dźwiękowe. Dźwięki proste i złożone. Efekt Dopplera, ruch ponaddźwiękowy. Natężenie dźwięku. Termodynamika. Podstawy termodynamiki. Ciepło właściwe, przemiany fazowe. Bilans cieplny. Przemiany gazu doskonałego. Praca, ciepło, energia wewnętrzna w przemianach gazowych. Silniki cieplne. Cykle termodynamiczne. Grawitacja. Prawo powszechnego ciążenia. Prawa Keplera. Pole grawitacyjne, natężenia pola, praca i energia. Prędkości kosmiczne. Pole elektryczne. Ładunki elektryczne i ich oddziaływanie. Pole elektryczne. Energia potencjalna, potencjał i napięcie. Ładunki w przewodniku. Ruch w polu elektrycznym. Kondensatory. Klasa III poziom rozszerzony:
Prąd stały. Prąd elektryczny, natężenie prądu. Obwody elektryczne. Opór elektryczny. Praca i moc prądu elektrycznego. Siła elektromotoryczna i opór wewnętrzny. Prawa Kirchhoffa (I i II). Pole magnetyczne. Źródła pola magnetycznego. Linie pola. Siła Lorentza. Ruch cząstek w polu magnetycznym. Właściwości magnetyczne substancji. Siła elektrodynamiczna. Pole magnetyczne przewodnika z prądem. Indukcja elektromagnetyczna i prąd przemienny. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej. Prawo indukcji. Prąd przemienny. Silniki i prądnice. Indukcja wzajemna i samoindukcja. Dioda i prostowanie prądu. Fale elektromagnetyczne. Fale elektromagnetyczne. Dyfrakcja i interferencja fal elektr. Siatka dyfrakcyjna. Załamanie, odbicie i rozszczepienie światła białego. Soczewki, Obrazy tworzone przez zwierciadła. Przyrządy optyczne. Oko. Polaryzacja światła Fizyka atomowa i kwanty promieniowania. Zjawisko fotoelektryczne, fotokomórka. Falowa natura materii. Fale materii, model Bohra. Fotony, promieniowanie rentgenowskie..opracowała: mgr Anna Łęczycka Kras Nauczyciel fizyki i informatyki