Nr lekcji Pole elektryczne (Natężenie pola elektrostatycznego. Linie pola elektrostatycznego)

Transkrypt

1 Nr lekcji Tematy lekcji 9.1. Ładunki elektryczne i ich oddziaływanie (Elektryzowanie ciał. Oddziaływanie ładunków elektrycznych) 9.2. Prawo Coulomba 9.3. Pole elektryczne (Natężenie pola elektrostatycznego. Linie pola elektrostatycznego) 9.4. Energia potencjalna, potencjał i napięcie 9.5. Ładunki w przewodniku (Rozkład ładunków w przewodniku. Działanie piorunochronu i klatki Faradaya) 9.6. Ruch naładowanej cząstki w polu elektrostatycznym Zakres treści Uczeń: bada zjawiska elektryzowania ciał i oddziaływania ciał naładowanych oraz opisuje sposoby elektryzowania ciał przez tarcie, dotyk i indukcję opisuje jakościowo oddziaływanie ładunków elektrycznych wyjaśnia mechanizm elektryzowania ciał, stosując zasadę zachowania ładunku elektrycznego R wyjaśnia, co to są kwarki, i określa ich własności bada, od czego i jak zależy siła wzajemnego oddziaływania ciał naelektryzowanych demonstruje i wyjaśnia oddziaływanie ciał naelektryzowanych z ciałami nienaelektryzowanymi zna i stosuje prawo Coulomba wykorzystuje prawo Coulomba do obliczenia siły oddziaływania elektrostatycznego między ładunkami punktowymi R zna i interpretuje wektorową postać prawa Coulomba posługuje się pojęciem natężenia pola elektrostatycznego oblicza natężenie pola centralnego pochodzącego od jednego ładunku punktowego analizuje jakościowo pole pochodzące od układu ładunków doświadczalnie bada kształt linii pola elektrycznego przedstawia pole elektrostatyczne za pomocą linii pola wyznacza pole elektrostatyczne na zewnątrz naelektryzowanego ciała sferycznie symetrycznego opisuje pole między dwiema przeciwnie naładowanymi płytkami posługuje się pojęciem elektrostatycznej energii potencjalnej ładunku posługuje się pojęciami: potencjał pola elektrycznego, napięcie elektryczne oblicza elektrostatyczną energię potencjalną i potencjał elektryczny definiuje 1 ev oraz przelicza energię z elektronowoltów na dżule i odwrotnie opisuje rozkład ładunku w przewodniku bada wpływ przewodników z ostrzem na pole elektryczne opisuje wpływ pola elektrycznego na rozmieszczenie ładunków w przewodniku wyjaśnia działanie piorunochronu i klatki Faradaya analizuje ruch naładowanej cząstki w stałym jednorodnym polu elektrostatycznym opisuje ruch naładowanej cząstki wprowadzonej z prędkością początkową równoległą oraz prostopadłą do

2 Kondensatory (Pojemność elektryczna. Pole kondensatora płaskiego) 15 Powtórzenie 16 (Pole elektryczne) 17 Sprawdzian (Pole elektryczne) Prąd elektryczny i jego natężenie R Chemiczne efekty przepływu prądu Obwody elektryczne Pomiar napięcia i natężenia Napięcie a natężenie. Prawo Ohma (Charakterystyka prądowo-napięciowa opornika. Prawo Ohma) natężenia pola porównuje ruch naładowanych cząstek w jednorodnym polu elektrycznym i ruch ciał w jednorodnym polu grawitacyjnym opisuje pole kondensatora płaskiego, oblicza napięcie między okładkami posługuje się pojęciem pojemności elektrycznej kondensatora oblicza pojemność kondensatora płaskiego, znając jego cechy geometryczne oblicza pracę potrzebną do naładowania kondensatora realizuje projekt: Generator Kelvina stosuje mikroskopowy model przewodnictwa elektrycznego do wyjaśnienia przepływu prądu w metalach posługuje się pojęciem natężenia prądu elektrycznego bada doświadczalnie i opisuje przepływ prądu w cieczach i gazach bada doświadczalnie i opisuje zjawiska galwanizacji i elektrolizy wody wyjaśnia zjawiska chemiczne wywołane przez przepływ prądu elektrycznego w roztworach analizuje połączenia szeregowe i równoległe stosuje pierwsze prawo Kirchhoffa do analizy obwodów elektrycznych posługuje się woltomierzem, amperomierzem i miernikiem uniwersalnym buduje obwody elektryczne według zadanego schematu, mierzy napięcie i natężenie oraz zapisuje wyniki pomiarów wraz z niepewnościami doświadczalnie bada zależność I(U) dla opornika i analizuje wyniki pomiarów rysuje charakterystykę prądowo-napięciową opornika podlegającego prawu Ohma posługuje się pojęciem oporu elektrycznego stosuje i interpretuje prawo Ohma Łączenie oporników Od czego zależy opór elektryczny opisuje połączenia szeregowe i równoległe oporników oblicza opór zastępczy oporników połączonych szeregowo i równolegle posługuje się złożonymi schematami mieszanych połączeń oporników wyjaśnia, od czego i jak zależy opór elektryczny przewodnika, wykorzystując mikroskopowy model

3 (Zależność oporu przewodnika od jego rodzaju i wymiarów geometrycznych. Wpływ temperatury na opór metali i półprzewodników) Praca i moc prądu elektrycznego Siła elektromotoryczna i opór wewnętrzny (Siła elektromotoryczna ogniwa. Prawo Ohma dla obwodu zamkniętego) Drugie prawo Kirchhoffa Powtórzenie (Prąd elektryczny stały) 34 Sprawdzian (Prąd elektryczny stały) Źródła pola magnetycznego Linie pola magnetycznego wytwarzanego przez ruch ładunków przewodnictwa elektrycznego doświadczalnie bada, od czego i jak zależy opór elektryczny przewodnika oblicza opór przewodnika, znając jego opór właściwy i wymiary geometryczne opisuje wpływ temperatury na opór metali i półprzewodników opisuje przemiany energii podczas przepływu prądu elektrycznego oblicza pracę wykonaną podczas przepływu prądu przez różne elementy obwodu oraz moc rozproszoną na oporze bada doświadczalnie i analizuje zależność mocy urządzenia od jego oporu wyjaśnia pojęcie siły elektromotorycznej (SEM) ogniwa i oporu wewnętrznego doświadczalnie wyznacza SEM i opór wewnętrzny ogniwa lub baterii stosuje prawo Ohma dla obwodu zamkniętego zna II prawo Kirchhoffa stosuje II prawo Kirchhoffa do analizy obwodów elektrycznych artykułu na temat: Elektryczne samochody jutra wie, czym są pole magnetyczne i linie pola magnetycznego doświadczalnie bada kształt linii pola magnetycznego w pobliżu magnesów trwałych, wyznacza zwrot linii pola magnetycznego za pomocą kompasu szkicuje przebieg linii pola magnetycznego w pobliżu magnesów trwałych artykułu na temat pola magnetycznego doświadczalnie bada kształt linii pola magnetycznego w pobliżu przewodników z prądem (przewodnika liniowego, pętli, zwojnicy) szkicuje przebieg linii pola magnetycznego w pobliżu przewodników z prądem (przewodnika liniowego, pętli, zwojnicy) stosuje regułę prawej dłoni do wyznaczenia zwrotu linii pola magnetycznego Siła Lorentza. wyznacza wartość, kierunek i zwrot siły Lorentza

4 Wektor indukcji magnetycznej posługuje się pojęciem wektora indukcji magnetycznej artykułu na temat pola magnetycznego Ruch ładunku w jednorodnym polu magnetycznym Właściwości magnetyczne materii Siła elektrodynamiczna Indukcja magnetyczna pola wokół przewodnika z prądem (Obliczanie indukcji magnetycznej. Oddziaływanie przewodników z prądem) 44 Powtórzenie 45 (Pole magnetyczne) 46 Sprawdzian (Pole magnetyczne) analizuje ruch naładowanej cząstki w stałym jednorodnym polu magnetycznym interpretuje i uzasadnia wzory na promień okręgu i okres obiegu naładowanego ciała w polu magnetycznym artykułu (zorza polarna, wykorzystanie pola magnetycznego do badań) opisuje wpływ materiałów na pole magnetyczne opisuje zastosowanie materiałów ferromagnetycznych artykułu na temat wykorzystania elektromagnesów, pamięci magnetycznej doświadczalnie demonstruje działanie siły elektrodynamicznej analizuje siłę elektrodynamiczną działającą na przewodnik z prądem w polu magnetycznym oblicza wartość oraz wyznacza kierunek i zwrot siły elektrodynamicznej oblicza wektor (wartość) indukcji magnetycznej wytworzonej przez przewodnik z prądem (przewodnik liniowy, pętlę, zwojnicę) doświadczalnie bada i opisuje oddziaływanie przewodników, w których płynie prąd podaje definicję ampera realizuje i prezentuje projekt: Działo magnetyczne Zjawisko indukcji elektromagnetyczn ej (Badanie zjawiska indukcji elektromagnetycznej. Reguła Lenza. Wykorzystanie zjawiska indukcji elektromagnetycznej) doświadczalnie bada zjawisko indukcji elektromagnetycznej analizuje napięcie uzyskiwane na końcach przewodnika podczas jego ruchu w polu magnetycznym wyjaśnia, na czym polega i kiedy zachodzi zjawisko indukcji elektromagnetycznej stosuje regułę Lenza w celu wskazania kierunku przepływu prądu indukcyjnego zna przykłady występowania i wykorzystania zjawiska indukcji elektromagnetycznej Prawo oblicza strumień indukcji magnetycznej przez powierzchnię

5 50 51 indukcji Faradaya (Strumień indukcji magnetycznej. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej) Prąd przemienny (Wytwarzanie napięcia przemiennego. Prąd przemienny) Silniki elektryczne i prądnice Indukcja wzajemna i samoindukcja (Zjawisko samoindukcji. Transformator) Dioda i prostowanie prądu 56 Powtórzenie (Indukcja elektromagnetyczna i prąd przemienny) 57 Sprawdzian (Indukcja elektromagnetyczna i prąd przemienny) Czym są fale elektromagnetyczn e Widmo fal elektromagnetyczn ych Dyfrakcja i interferencja fal analizuje napięcie uzyskiwane na końcach przewodnika podczas jego ruchu w polu magnetycznym oblicza siłę elektromotoryczną powstającą w wyniku zjawiska indukcji elektromagnetycznej opisuje zmiany strumienia indukcji magnetycznej przez powierzchnię ramki podczas jej obracania opisuje prąd przemienny (natężenie, napięcie, częstotliwość, wartości skuteczne) oblicza wartości skuteczne i maksymalne napięcia i natężenia prądu przemiennego artykułu na temat prądu przemiennego opisuje budowę i zasadę działania silnika elektrycznego opisuje budowę i zasadę działania prądnicy zna wykorzystanie silników elektrycznych i prądnic opisuje zjawisko samoindukcji stosuje wzór na SEM samoindukcji opisuje budowę i zasadę działania transformatora zna zasadę przesyłania energii elektrycznej doświadczalnie bada (demonstruje) właściwości diody opisuje działanie diody jako prostownika opisuje działanie i zastosowanie mostka prostowniczego artykułu dotyczącego zjawiska indukcji elektromagnetycznej, np. na temat: Dynamo we wnętrzu Ziemi wyjaśnia, jak powstaje i rozchodzi się fala elektromagnetyczna stosuje zależność między długością, prędkością i częstotliwością fali dla fal elektromagnetycznych posługuje się pojęciem natężenia fali elektromagnetycznej przeczytanych tekstów, np. na temat prac Maxwella opisuje widmo fal elektromagnetycznych i podaje źródła fal w poszczególnych zakresach z omówieniem ich zastosowań przeczytanych tekstów na temat własności i zastosowań fal elektromagnetycznych demonstruje doświadczalnie i wyjaśnia zjawisko dyfrakcji

6 62 63 elektromagnetyczny ch (Dyfrakcja. Doświadczenie Younga) Siatka dyfrakcyjna (Wyznaczanie długości fali świetlnej za pomocą siatki dyfrakcyjnej. Interferencja a światło białe) Wyznaczanie prędkości Załamanie Częściowe i całkowite wewnętrzne odbicie. Rozszczepienie opisuje doświadczenie Younga podaje warunki wzmocnienia i wygaszenia fal w wyniku interferencji stosuje wzór opisujący wzmocnienie fali wie, co to jest siatka dyfrakcyjna doświadczalnie bada dyfrakcję na siatce dyfrakcyjnej lub płycie CD (np. wyznacza gęstości ścieżek na płycie CD) wyznacza długość fali świetlnej przy użyciu siatki dyfrakcyjnej opisuje obraz interferencyjny dla białego artykułu dotyczącego interferencji zna różne metody wyznaczania prędkości opisuje jedną z metod wyznaczania prędkości przeczytanych tekstów dotyczących wyznaczania prędkości stosuje prawa odbicia i załamania fal do wyznaczenia biegu promieni w pobliżu granicy dwóch ośrodków podaje i stosuje prawo załamania (prawo Snelliusa), posługuje się pojęciem współczynnika załamania doświadczalnie bada załamanie (wyznacza współczynnik załamania ) opisuje zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia i wyznacza kąt graniczny wyznacza współczynnik załamania z pomiaru kąta granicznego przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych) na temat światłowodów, powstawania tęczy, zjawiska halo Soczewki opisuje bieg promieni przechodzących przez soczewki skupiającą i rozpraszającą podaje i stosuje zależność między ogniskową soczewki i promieniami sfer, które ograniczają soczewkę sferyczną wyjaśnia, na czym polega przybliżenie cienkiej soczewki Obraz rzeczywisty tworzony przez rysuje i wyjaśnia konstrukcje tworzenia obrazów rzeczywistych otrzymywanych za pomocą soczewek skupiających soczewkę wypukłą stosuje równanie soczewki, wyznacza położenie i (Tworzenie obrazu powiększenie otrzymanych obrazów rzeczywistego za doświadczalnie bada obrazy optyczne otrzymywane za pomocą soczewki. pomocą soczewek (wyznacza powiększenie obrazu i Równanie soczewki. porównuje je z powiększeniem obliczonym teoretycznie) Wyznaczanie powiększenia przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych) na soczewki) temat wad wzroku i sposobów ich korygowania Obrazy rysuje i wyjaśnia konstrukcje tworzenia obrazów pozornych

7 pozorne tworzone przez soczewki Obrazy tworzone przez zwierciadła R Przyrządy optyczne Polaryzacja Powtórzenie (Fale elektromagnetyczne i optyka) 77 Sprawdzian (Fale elektromagnetyczne i optyka) otrzymywanych za pomocą soczewek skupiających i rozpraszających stosuje równanie soczewki i wzór na powiększenie przy obrazach pozornych doświadczalnie bada zwierciadła wklęsłe i wypukłe rysuje konstrukcyjnie i opisuje obrazy tworzone przez zwierciadła wklęsłe i wypukłe przeczytanych tekstów na temat zastosowań zwierciadeł opisuje zasady działania przyrządów optycznych: lunety astronomicznej, lunety Galileusza, mikroskopu optycznego, teleskopu zwierciadlanego przeczytanych tekstów na temat zastosowań przyrządów optycznych opisuje i wyjaśnia zjawisko polaryzacji przy odbiciu i przy przejściu przez polaryzator stosuje warunek polaryzacji przy odbiciu (zależność kąta Brewstera od współczynnika załamania ) przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych), np. na temat zastosowań filtrów polaryzacyjnych i polaryzatorów artykułu dotyczącego wykorzystania odblasków Efekt fotoelektryczny (Kwantowy model. Wyjaśnienie zjawiska fotoelektrycznego) Fotokomórka i badanie zjawiska fotoelektrycznego (Budowa i działanie fotokomórki. Badanie zjawiska fotoelektrycznego) Falowa natura materii (Hipoteza de opisuje założenia kwantowego modelu opisuje zjawisko fotoelektryczne i wyjaśnia jego przebieg, wie, co to jest praca wyjścia stosuje zależność między energią fotonu a częstotliwością i długością fali do opisu zjawiska fotoelektrycznego zewnętrznego opisuje budowę i wyjaśnia zasadę działania fotokomórki przedstawia i wyjaśnia zależność I(U) dla fotokomórki przy różnych częstotliwościach i różnych natężeniach fali promieniowania posługuje się pojęciem napięcia hamowania i wykorzystuje je do wyznaczenia pracy wyjścia zna zastosowania fotokomórek i urządzenia zastępujące fotokomórki wie, na czym polega dualizm korpuskularno-falowy zna hipotezę de Broglie a określa długość fali de Broglie a poruszających się cząstek

8 Broglie a. R Mikroskop elektronowy) opisuje doświadczenia ujawniające falową naturę materii R opisuje budowę i wyjaśnia zasadę działania mikroskopu elektronowego Falowa natura materii a budowa atomu Otrzymywanie promieni Roentgena Powtórzenie (Fizyka atomowa i kwanty promieniowania elektromagnetyczne go) 88 Sprawdzian (Fizyka atomowa i kwanty promieniowania elektromagnetyczne go) opisuje model Bohra atomu wodoru i uzasadnia jego założenia, odnosząc się do falowej natury materii wie, co to są poziomy energetyczne, stan podstawowy, stany wzbudzone, energia jonizacji, wielkości skwantowane stosuje zasadę zachowania energii do wyznaczenia częstotliwości promieniowania emitowanego i absorbowanego przez atomy opisuje mechanizmy powstawania promieniowania rentgenowskiego wyjaśnia zasadę działania lampy rentgenowskiej przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych) na temat wytwarzania i zastosowań promieniowania rentgenowskiego przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych), m.in. na temat wyznaczania stałej Plancka