ROLA UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH I SPOŁECZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZIELONEJ INFRASTRUKTURY

ROLA UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH I SPOŁECZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZIELONEJ INFRASTRUKTURY 24-25.06.2014 I Warszawa mgr inż. Kasper Jakubowski, architekt krajobrazu,doktorant Politechnika Krakowska, Instytut Architektury Krajobrazu A-8, Zakład Kompozycji i Planowania Krajobrazu

ROLA UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH I SPOŁECZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZIELONEJ INFRASTRUKTURY 1. Uwarunkowania przyrodnicze i społeczne w projektowaniu niekonwencjonalnych rozwiązań pro-środowiskowych 1. Zielona infrastruktura (green infrastructure) w praktyce 2.1. Londyn 2.2. Monachium 2.3. Bazylea i Chicago 3. Zastosowania rezultaty wnioski

Wizja miasta jako przyrody, którą rozwinięto w wyniku kryzysu ekologicznego, uwzględnia w szczególny sposób fakt, że człowiek skazany jest na przyrodę na współprodukcję z nią, na jej spontaniczność i zdolność regeneracji. ( ) Nie chodzi tu tylko o wodę, powietrze i ziemię, lecz również o czwarty żywioł, o informację i wrażenia, z którymi człowiek spotyka się w mieście. W ten sposób estetyka przyrody staje się częścią ekologii. GIERNOT BOHME

uwarunkowania przyrodnicze i społeczne w kształtowaniu zielonej infrastruktury Il. [za:] GoogleEarth

uwarunkowania przyrodnicze w kształtowaniu zielonej infrastruktury Uwarunkowania przyrodnicze określają stan środowiska przyrodniczego miasta i jego zasób; ergo pokazują, jaki potencjał tkwi w przyrodzie, jakie elementy wymagają szczegółowej identyfikacji (inwentaryzacji) i aktywnej ochrony.

uwarunkowania społeczne w kształtowaniu zielonej infrastruktury Skuteczna ochrona przyrody wymaga uwzględnienia na większą skalę niż dotychczas korzyści społecznych, jakie oferują zróżnicowane ekosystemy miejskie, w tym możliwości ich zagospodarowania pod kątem rekreacji, wypoczynku, edukacji i mobilności mieszkańców wspomagając codzienny kontakt człowieka z przyrodą.

Koncepcja zielonej infrastruktury Dotyczy syntetycznego ujęcia czynników zielonych w mieście od skali pojedynczego drzewa do rozległych terenów otwartych i wody ma na celu wypracowanie najstosowniejszej strategii kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego, w zakresie oferującym największe korzyści społeczne, gospodarcze i ekologiczne.

Diagnoza [1.] Jedną z istotnych barier jest brak rozeznania rzeczywistych korzyści, jakie oferuje przyroda w mieście, w tym możliwości jej niekonwencjonalnego zagospodarowania i wielofunkcyjnego udostępnienia. [2.] Wzrasta rola narzędzi wspomagających społeczną partycypację w poszukiwaniu i wypracowaniu rozwiązań lepiej dostosowanych do lokalnego kontekstu i preferencji mieszkańców. [3.] Ochrona przyrody wymaga uwzględnienia na większą skalę niż dotychczas korzyści społecznych, jakie oferują miejskie ekosystemy. [4.] Istnieje wiele praktycznych, bo sprawdzonych możliwości zachowania i przywracania obszarów o funkcji przyrodniczej zintegrowanych z ich udostępnieniem (uspołecznieniem), funkcją rekreacji i wypoczynku. Jaki jest walor aplikacyjny analogicznych rozwiązań zgodnych z koncepcją zielonej infrastruktury w warunkach planowania i zrównoważonego rozwoju polskich miast?

PRZYRODA W MIEŚCIE. WYBRANE PRAKTYKI I NARZĘDZIA UWZGLĘDNIAJĄCE POTENCJAŁ ŚRODOWISKOWA PRZYRODNICZEGO I ROLĘ USŁUG EKOSYSTEMÓW, W TYM KORZYŚCI SPOŁECZNYCH NOWYCH ROZWIĄZAŃ LOKALIZACJA OPIS NARZĘDZI ZASTOSOWANIE I EFEKTY ROZWIĄZAŃ Londyn Monachium Narzędzie 1: regulacje prawne i forma ochrony obszarowej (SSSI) Narzędzie 2: organizacja pozarządowa jako dzierżawca i gospodarz terenu Narzędzie 3: partycypacja inwestora w kosztach Narzędzie 4: ochrona przyrody w mieście jako inwestycja Narzędzie 1: wytyczne dla kierunków rozwoju miasta: Perskpektive Munchen Narzędzie 2: podatek ( Sozialgerechte Bodennutzung, SoBoN) Narzędzie 3: usystematyzowanie oceny jakości środowiska i implementacja wytycznych na wczesnym etapie planowania Narzędzie 4: partycypacja w terenie Narzędzie 5: rola architektury krajobrazu - zachowanie uwarunkowań przyrodniczych w miastach uzależnione jest od ostro sformułowanych zapisów dotyczących ochrony terenów otwartych oraz miejsc występowania rzadkiej fauny i flory - granice ingerencji w przyrodniczy zasób - uwzględnienie czynnika ekologicznego w procesie rewitalizacji przyrodniczo-urbanistycznej terenów zaniechanych, np. poprzemysłowych i zdegradowanych w fazie sukcesji przyrodniczej - powstanie atrakcyjnego centrum edukacji ekologicznej i zarządzanie obszarem przez organizację pozarządową poprzez wypracowanie optymalnej formuły jej finansowania i współpracy z władzą administracyjną, mieszkańcami i innymi podmiotami (inwestorem) - fundraising i lobbing pozyskanie przychylności społeczeństwa (promocja projektu) oraz funduszy na nowe zagospodarowania i prace renaturyzacyjne - wypracowanie kompromisu z inwestorem, tj. zgoda na zabudowę części (20%) obszaru zabudową mieszkaniową przy pokryciu przez dewelopera kosztów pro-przyrodniczego przekształcenia całego obszaru nowego parku tematycznego terenów podmokłych - opracowanie programu udostępnienia i aktywizacji turystycznej obszaru - wielofunkcyjny i częściowo komercyjny charakter obszaru (gastronomia, organizacja konferencji, ślubów, sklep z pamiątkami, częściowo jako ogród zoologiczny, wstęp biletowany) - współpraca z władzami administracyjnymi (pozyskanie funduszy na realizację konkretnych zadań, np. edukacji środowiskowej) - zielona promocja - możliwość ekspozycji dydaktycznych przedsiębiorstw w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonych technologii - opracowanie wytycznych do planów zagospodarowania i strategicznych celów rozwoju zgodnych z koncepcją miasta kompaktowego i zielonego - postulat, aby włączać zieleń miejską i tereny otwarte do zagospodarowania miasta - nacisk na jakość środowiska przyrodniczego (bioróżnorodność) i terenów rekreacyjnych - podatek od wartości działki, której wartość wzrosła na skutek uchwalenia planu zagospodarowania (do 2/3 zysku) - przeznaczenie tych pieniędzy na rozwój infrastruktury publicznej na tym terenie; sfinansowanie realizacji nowych terenów zieleni i usług publicznych - identyfikacja i inwentaryzacja cennych siedlisk do zachowania - uwzględnienie uwarunkowań przyrodniczych i społecznych w warunkach konkursu urbanistycznego - rozeznanie korzyści zintegrowanych rozwiązań w zakresie uwarunkowań społecznych i przyrodniczych (np. łączności systemów zieleni, koncepcji zielonych dróg, udostępnienia walorów przyrodniczych poprzez infrastrukturę publiczną) - wycieczka dla wszystkich zainteresowanych stron pozwalająca zapoznać się z ustaleniami koncepcji w terenie i walorami przyrodniczymi obszaru - efekt: wzrost przychylności dla planu - wniosek z partycypacji społecznej: konieczność uwzględnienia czynnika estetyki przestrzeni w celu zwiększenia akceptacji dla zachowania cennych siedlisk i roślinności spontanicznej, pół-naturalnej

ROLA UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH I SPOŁECZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZIELONEJ INFRASTRUKTURY

Przed Po

zielona infrastruktura w zastosowaniu London Wetland Centre (LWC) Narzędzie 1: regulacje prawne i forma ochrony obszarowej (SSSI)

zielona infrastruktura w zastosowaniu London Wetland Centre (LWC) Narzędzie 1: regulacje prawne i forma ochrony obszarowej (SSSI)

zielona infrastruktura w zastosowaniu London Wetland Centre (LWC) Narzędzie 2: organizacja pozarządowa jako dzierżawca i gospodarz terenu

zielona infrastruktura w zastosowaniu London Wetland Centre (LWC) Narzędzie 3: partycypacja inwestora w kosztach

zielona infrastruktura w zastosowaniu London Wetland Centre (LWC) Narzędzie 4: ochrona przyrody w mieście jako inwestycja

Tabela 1. London Wetland Centre (LWC) w liczbach bilans po realizacji. 16 000 000 GBP 11 000 000 GBP 5 000 000 GBP koszt wszystkich prac udział dewelopera w projekcie kwota pozyskana przez WWT w ciągu 2 lat dzięki akcji fundraisingu i kampanii informacyjnej o projekcie 30% udział rocznego dochodu LWC z cateringu i wynajmu pomieszczeń budynków (spotkania korporacyjne, konferencje, uroczystości okolicznościowe i inne) 20% udział całkowitej powierzchni terenu przeznaczony pod nowe osiedle mieszkaniowe 100% wzrost ceny mieszkań na nowym osiedlu po otwarciu LWC w 2000 r. 200 000 liczba sztuk nowych nasadzeń zieleni 170 ilość gatunków ptaków obserwowanychw ciągu roku Źródło: L.W. France 2012

PRZYRODA W MIEŚCIE. WYBRANE PRAKTYKI I NARZĘDZIA UWZGLĘDNIAJĄCE POTENCJAŁ ŚRODOWISKOWA PRZYRODNICZEGO I ROLĘ USŁUG EKOSYSTEMÓW, W TYM KORZYŚCI SPOŁECZNYCH NOWYCH ROZWIĄZAŃ LOKALIZACJA OPIS NARZĘDZI ZASTOSOWANIE I EFEKTY ROZWIĄZAŃ Londyn Monachium Narzędzie 1: regulacje prawne i forma ochrony obszarowej (SSSI) Narzędzie 2: organizacja pozarządowa jako dzierżawca i gospodarz terenu Narzędzie 3: partycypacja inwestora w kosztach Narzędzie 4: ochrona przyrody w mieście jako inwestycja Narzędzie 1: wytyczne dla kierunków rozwoju miasta: Perskpektive Munchen Narzędzie 2: podatek ( Sozialgerechte Bodennutzung, SoBoN) Narzędzie 3: usystematyzowanie oceny jakości środowiska i implementacja wytycznych na wczesnym etapie planowania Narzędzie 4: partycypacja w terenie Narzędzie 5: rola architektury krajobrazu - zachowanie uwarunkowań przyrodniczych w miastach uzależnione jest od ostro sformułowanych zapisów dotyczących ochrony terenów otwartych oraz miejsc występowania rzadkiej fauny i flory - granice ingerencji w przyrodniczy zasób - uwzględnienie czynnika ekologicznego w procesie rewitalizacji przyrodniczo-urbanistycznej terenów zaniechanych, np. poprzemysłowych i zdegradowanych w fazie sukcesji przyrodniczej - powstanie atrakcyjnego centrum edukacji ekologicznej i zarządzanie obszarem przez organizację pozarządową poprzez wypracowanie optymalnej formuły jej finansowania i współpracy z władzą administracyjną, mieszkańcami i innymi podmiotami (inwestorem) - fundraising i lobbing pozyskanie przychylności społeczeństwa (promocja projektu) oraz funduszy na nowe zagospodarowania i prace renaturyzacyjne - wypracowanie kompromisu z inwestorem, tj. zgoda na zabudowę części (20%) obszaru zabudową mieszkaniową przy pokryciu przez dewelopera kosztów pro-przyrodniczego przekształcenia całego obszaru nowego parku tematycznego terenów podmokłych - opracowanie programu udostępnienia i aktywizacji turystycznej obszaru - wielofunkcyjny i częściowo komercyjny charakter obszaru (gastronomia, organizacja konferencji, ślubów, sklep z pamiątkami, częściowo jako ogród zoologiczny, wstęp biletowany) - współpraca z władzami administracyjnymi (pozyskanie funduszy na realizację konkretnych zadań, np. edukacji środowiskowej) - zielona promocja - możliwość ekspozycji dydaktycznych przedsiębiorstw w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonych technologii - opracowanie wytycznych do planów zagospodarowania i strategicznych celów rozwoju zgodnych z koncepcją miasta kompaktowego i zielonego - postulat, aby włączać zieleń miejską i tereny otwarte do zagospodarowania miasta - nacisk na jakość środowiska przyrodniczego (bioróżnorodność) i terenów rekreacyjnych - podatek od wartości działki, której wartość wzrosła na skutek uchwalenia planu zagospodarowania (do 2/3 zysku) - przeznaczenie tych pieniędzy na rozwój infrastruktury publicznej na tym terenie; sfinansowanie realizacji nowych terenów zieleni i usług publicznych - identyfikacja i inwentaryzacja cennych siedlisk do zachowania - uwzględnienie uwarunkowań przyrodniczych i społecznych w warunkach konkursu urbanistycznego - rozeznanie korzyści zintegrowanych rozwiązań w zakresie uwarunkowań społecznych i przyrodniczych (np. łączności systemów zieleni, koncepcji zielonych dróg, udostępnienia walorów przyrodniczych poprzez infrastrukturę publiczną) - wycieczka dla wszystkich zainteresowanych stron pozwalająca zapoznać się z ustaleniami koncepcji w terenie i walorami przyrodniczymi obszaru - efekt: wzrost przychylności dla planu - wniosek z partycypacji społecznej: konieczność uwzględnienia czynnika estetyki przestrzeni w celu zwiększenia akceptacji dla zachowania cennych siedlisk i roślinności spontanicznej, pół-naturalnej

ROLA UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH I SPOŁECZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZIELONEJ INFRASTRUKTURY Il. [za:] GoogleEarth

zielona infrastruktura w zastosowaniu Sieć Dróg Kolejowych, Park Pionierów Birketweg, Monachium Narzędzie 1: wytyczne dla kierunków rozwoju miasta: Perskpektive Munchen Narzędzie 2: podatek ( Sozialgerechte Bodennutzung, SoBoN) Narzędzie 3: usystematyzowanie oceny jakości środowiska i implementacja wytycznych na wczesnym etapie planowania Narzędzie 4: partycypacja w terenie Narzędzie 5: rola architektury krajobrazu Il. aut. Rieke Hansen [za:] Hansen, 2013 (2x)

zielona infrastruktura w zastosowaniu - rola terenów niezagospodarowanych i możliwości przekształcenia w zieloną przestrzeń publiczną

PRZYRODA W MIEŚCIE. WYBRANE PRAKTYKI I NARZĘDZIA UWZGLĘDNIAJĄCE POTENCJAŁ ŚRODOWISKOWA PRZYRODNICZEGO I ROLĘ USŁUG EKOSYSTEMÓW, W TYM KORZYŚCI SPOŁECZNYCH NOWYCH ROZWIĄZAŃ LOKALIZACJA OPIS NARZĘDZI ZASTOSOWANIE I EFEKTY ROZWIĄZAŃ Bazylea Narzędzie 1: rozporządzenie kantonu - 5% opłata za zużycie energii do Funduszu Oszczędzania Energii - finansowanie energooszczędnych projektów, m.in. zielonych dachów - konsultacja lokalnych przepisów z zainteresowanymi stronami (np. lokalnymi przedsiębiorcami) Chicago Narzędzie 2: program subsydiów na zielone dachy (2 edycje: 1996-1997; 2005-2006) Narzędzie 1: program zielonych pozwoleń (Green Permit program) - kryteria związane z energooszczędnością i bioróżnorodnością (zaostrzone w 2 edycji subsydiów) - sfinansowanie badań w aspekcie bioróżnorodności zielonych dachów - początek projektu w Europejskim Roku Ochrony Przyrody (1995) - ilość zielonych dachów po 1 edycji: 85,000 m2 - ilość zielonych dachów po 2 edycji: 700,000 m2 - efekt dodatkowy: postrzeganie przez inwestorów instalacji zielonych dachów jako standardowych elementów inwestycji budowlanych - rozwój nowych, lokalnych branż budowlanych i ogrodniczych - energooszczędność po 1 edycji: 4GW/rok - energooszczędność po 1 edycji: 3,1GW/rok - opracowany przez Wydział Budynków miasta - cel: minimalizacja negatywnego oddziaływania na środowisko nowej zabudowy mieszkaniowej - przyśpieszenie procedury pozwoleń na budowę dla inwestycji spełniających kryteria (do 30 dni i krócej, wcześniej: 60-90 dni) - budynki o niskim wpływie oddziaływania na środowisko zwolnione z opłaty za ocenę jakości projektu - deweloper ma możliwość wyboru rozwiązań pro-ekologicznych z katalogu technologii zgodnych z koncepcją zrównoważonego rozwoju (np. zielone dachy, technologie energooszczędne, OZE, parkingi dla rowerów, lokalizacja) - budynki muszą spełniać kryteria LEED - jasna procedura uczestnictwa w projekcie i weryfikacja zastosowanych rozwiązań - efekt: Chicago 6 miastem pod względem ilości tzw. budynków ekologicznych Narzędzie 2: przykład z góry - instalacja 36 zielonych dachów na budynkach użyteczności publicznej (do 2006) - nowe budynki i remontowane nieruchomości stanowiące własność miasta muszą posiadać certyfikat LEED Narzędzie 3: rozporządzenie miasta ws. wód deszczowych Narzędzie 4: plan działań wobec skutków zmieniającego się klimatu (Climate Change Action Plan) - diagnoza: problem z odprowadzeniem wód deszczowych i skutki zmian klimatycznych - lokalne przepisy wymuszające retencję wód deszczowych ( zielona infrastruktura ) - obowiązek na właścicieli dużych działek zatrzymania pierwszych 25mm wody opadowej w terenie (w praktyce: promocja zielonych dachów) - postulat: zrównoważona gospodarka wodami deszczowymi - cel: zwiększenie liczby zielonych dachów do 6000 w roku 2020 Bergier i in., 2013

ROLA UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH I SPOŁECZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZIELONEJ INFRASTRUKTURY Il. aut. [za:] http://www.greenroofs.com/projects/pview.php?id=21

zielona infrastruktura w zastosowaniu Chicago Narzędzie 1: program zielonych pozwoleń (Green Permit program) Narzędzie 2: przykład z góry Narzędzie 3: rozporządzenie miasta ws. wód deszczowych Narzędzie 4: plan działań wobec skutków zmieniającego się klimatu (Climate Change Action Plan) Il. aut. TonyTheTiger /Wikipedia/CC BY-SA 3.0 Chicago City Hall Green Roof

zielona infrastruktura w zastosowaniu Bazylea Narzędzie 1: rozporządzenie kantonu Narzędzie 2: program subsydiów na zielone dachy (2 edycje: 1996-1997; 2005-2006) Il. aut. [za:] http://www.greenroofs.com/projects/pview.php?id=147 Il. aut. Stephan Brenneisen [za:] http://www.urbanhabitats.org/v04n01/wildlife_fig2.html

PRZYRODA W MIEŚCIE. WYBRANE PRAKTYKI I NARZĘDZIA UWZGLĘDNIAJĄCE POTENCJAŁ ŚRODOWISKOWA PRZYRODNICZEGO I ROLĘ USŁUG EKOSYSTEMÓW, W TYM KORZYŚCI SPOŁECZNYCH NOWYCH ROZWIĄZAŃ LOKALIZACJA OPIS NARZĘDZI ZASTOSOWANIE I EFEKTY ROZWIĄZAŃ Londyn Monachium Narzędzie 1: regulacje prawne i forma ochrony obszarowej (SSSI) Narzędzie 2: organizacja pozarządowa jako dzierżawca i gospodarz terenu Narzędzie 3: partycypacja inwestora w kosztach Narzędzie 4: ochrona przyrody w mieście jako inwestycja Narzędzie 1: wytyczne dla kierunków rozwoju miasta: Perskpektive Munchen Narzędzie 2: podatek ( Sozialgerechte Bodennutzung, SoBoN) Narzędzie 3: usystematyzowanie oceny jakości środowiska i implementacja wytycznych na wczesnym etapie planowania Narzędzie 4: partycypacja w terenie Narzędzie 5: rola architektury krajobrazu - zachowanie uwarunkowań przyrodniczych w miastach uzależnione jest od ostro sformułowanych zapisów dotyczących ochrony terenów otwartych oraz miejsc występowania rzadkiej fauny i flory - granice ingerencji w przyrodniczy zasób - uwzględnienie czynnika ekologicznego w procesie rewitalizacji przyrodniczo-urbanistycznej terenów zaniechanych, np. poprzemysłowych i zdegradowanych w fazie sukcesji przyrodniczej - powstanie atrakcyjnego centrum edukacji ekologicznej i zarządzanie obszarem przez organizację pozarządową poprzez wypracowanie optymalnej formuły jej finansowania i współpracy z władzą administracyjną, mieszkańcami i innymi podmiotami (inwestorem) - fundraising i lobbing pozyskanie przychylności społeczeństwa (promocja projektu) oraz funduszy na nowe zagospodarowania i prace renaturyzacyjne - wypracowanie kompromisu z inwestorem, tj. zgoda na zabudowę części (20%) obszaru zabudową mieszkaniową przy pokryciu przez dewelopera kosztów pro-przyrodniczego przekształcenia całego obszaru nowego parku tematycznego terenów podmokłych - opracowanie programu udostępnienia i aktywizacji turystycznej obszaru - wielofunkcyjny i częściowo komercyjny charakter obszaru (gastronomia, organizacja konferencji, ślubów, sklep z pamiątkami, częściowo jako ogród zoologiczny, wstęp biletowany) - współpraca z władzami administracyjnymi (pozyskanie funduszy na realizację konkretnych zadań, np. edukacji środowiskowej) - zielona promocja - możliwość ekspozycji dydaktycznych przedsiębiorstw w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonych technologii - opracowanie wytycznych do planów zagospodarowania i strategicznych celów rozwoju zgodnych z koncepcją miasta kompaktowego i zielonego - postulat, aby włączać zieleń miejską i tereny otwarte do zagospodarowania miasta - nacisk na jakość środowiska przyrodniczego (bioróżnorodność) i terenów rekreacyjnych - podatek od wartości działki, której wartość wzrosła na skutek uchwalenia planu zagospodarowania (do 2/3 zysku) - przeznaczenie tych pieniędzy na rozwój infrastruktury publicznej na tym terenie; sfinansowanie realizacji nowych terenów zieleni i usług publicznych - identyfikacja i inwentaryzacja cennych siedlisk do zachowania - uwzględnienie uwarunkowań przyrodniczych i społecznych w warunkach konkursu urbanistycznego - rozeznanie korzyści zintegrowanych rozwiązań w zakresie uwarunkowań społecznych i przyrodniczych (np. łączności systemów zieleni, koncepcji zielonych dróg, udostępnienia walorów przyrodniczych poprzez infrastrukturę publiczną) - wycieczka dla wszystkich zainteresowanych stron pozwalająca zapoznać się z ustaleniami koncepcji w terenie i walorami przyrodniczymi obszaru - efekt: wzrost przychylności dla planu - wniosek z partycypacji społecznej: konieczność uwzględnienia czynnika estetyki przestrzeni w celu zwiększenia akceptacji dla zachowania cennych siedlisk i roślinności spontanicznej, pół-naturalnej

PRZYRODA W MIEŚCIE. WYBRANE PRAKTYKI I NARZĘDZIA UWZGLĘDNIAJĄCE POTENCJAŁ ŚRODOWISKOWA PRZYRODNICZEGO I ROLĘ USŁUG EKOSYSTEMÓW, W TYM KORZYŚCI SPOŁECZNYCH NOWYCH ROZWIĄZAŃ LOKALIZACJA OPIS NARZĘDZI ZASTOSOWANIE I EFEKTY ROZWIĄZAŃ Bazylea Narzędzie 1: rozporządzenie kantonu - 5% opłata za zużycie energii do Funduszu Oszczędzania Energii - finansowanie energooszczędnych projektów, m.in. zielonych dachów - konsultacja lokalnych przepisów z zainteresowanymi stronami (np. lokalnymi przedsiębiorcami) Chicago Narzędzie 2: program subsydiów na zielone dachy (2 edycje: 1996-1997; 2005-2006) Narzędzie 1: program zielonych pozwoleń (Green Permit program) - kryteria związane z energooszczędnością i bioróżnorodnością (zaostrzone w 2 edycji subsydiów) - sfinansowanie badań w aspekcie bioróżnorodności zielonych dachów - początek projektu w Europejskim Roku Ochrony Przyrody (1995) - ilość zielonych dachów po 1 edycji: 85,000 m2 - ilość zielonych dachów po 2 edycji: 700,000 m2 - efekt dodatkowy: postrzeganie przez inwestorów instalacji zielonych dachów jako standardowych elementów inwestycji budowlanych - rozwój nowych, lokalnych branż budowlanych i ogrodniczych - energooszczędność po 1 edycji: 4GW/rok - energooszczędność po 1 edycji: 3,1GW/rok - opracowany przez Wydział Budynków miasta - cel: minimalizacja negatywnego oddziaływania na środowisko nowej zabudowy mieszkaniowej - przyśpieszenie procedury pozwoleń na budowę dla inwestycji spełniających kryteria (do 30 dni i krócej, wcześniej: 60-90 dni) - budynki o niskim wpływie oddziaływania na środowisko zwolnione z opłaty za ocenę jakości projektu - deweloper ma możliwość wyboru rozwiązań pro-ekologicznych z katalogu technologii zgodnych z koncepcją zrównoważonego rozwoju (np. zielone dachy, technologie energooszczędne, OZE, parkingi dla rowerów, lokalizacja) - budynki muszą spełniać kryteria LEED - jasna procedura uczestnictwa w projekcie i weryfikacja zastosowanych rozwiązań - efekt: Chicago 6 miastem pod względem ilości tzw. budynków ekologicznych Narzędzie 2: przykład z góry - instalacja 36 zielonych dachów na budynkach użyteczności publicznej (do 2006) - nowe budynki i remontowane nieruchomości stanowiące własność miasta muszą posiadać certyfikat LEED Narzędzie 3: rozporządzenie miasta ws. wód deszczowych Narzędzie 4: plan działań wobec skutków zmieniającego się klimatu (Climate Change Action Plan) - diagnoza: problem z odprowadzeniem wód deszczowych i skutki zmian klimatycznych - lokalne przepisy wymuszające retencję wód deszczowych ( zielona infrastruktura ) - obowiązek na właścicieli dużych działek zatrzymania pierwszych 25mm wody opadowej w terenie (w praktyce: promocja zielonych dachów) - postulat: zrównoważona gospodarka wodami deszczowymi - cel: zwiększenie liczby zielonych dachów do 6000 w roku 2020 Bergier i in., 2013

ROLA UWARUNKOWAŃ PRZYRODNICZYCH I SPOŁECZNYCH W KSZTAŁTOWANIU ZIELONEJ INFRASTRUKTURY Poradnik zrównoważony rozwój Zastosowania Tom 4/2013 Odnośnik do wersji PDF: sendzimir.org.pl/magazyn4

24-25.06.2014 I Warszawa mgr inż. Kasper Jakubowski, architekt krajobrazu,doktorant kasper.jakubowski@gmail.com Politechnika Krakowska, Instytut Architektury Krajobrazu A-8, Zakład Kompozycji i Planowania Krajobrazu