Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 12.05.2014 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.7.2014 DECYZJA Nr 46 / ŻG / 2014 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Bartłomiejowi Robakowi wykonującemu działalność gospodarczą w Łodzi przy ul. Wyszyńskiego 29 karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 4 partii przetworów mięsnych bez opakowań wartości łącznej 139,26 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na niepodanie, w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom: nazwy albo imienia i nazwiska producenta, wbrew postanowieniom 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.), wykazu składników, wbrew postanowieniom 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.), nazwy rodzajowej, wbrew postanowieniom 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137, poz. 966 ze zm.) w związku z art. 47 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) przywołanym w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.). Uzasadnienie 1
W dniach od 13 do 15 stycznia 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.7.2014 z dnia 13.01.2014 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w sklepie Freshmarket zlokalizowanym w Łodzi przy ul. Wyszyńskiego 29, należącym do Bartłomieja Robaka. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.), art. 24 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1935/2004 z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającego dyrektywy 80/590/EWG (Dz. U. z 27.10.2004 s. 4 ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności właściciela Bartłomieja Robaka. W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że w obrocie handlowym znajdowały się 4 partie przetworów mięsnych bez opakowań jednostkowych deklarowanych jako: salami z pieprzem kolorowym JBB w cenie 34,99 zł za 1 kilogram (1,378 kg), szynka wędzarza w cenie 25,99 zł za 1 kilogram (1,876 kg), szynka klasztorna w cenie 37,99 zł za 1 kilogram (0,502 kg), trio z serem w cenie 20,99 zł za 1 kilogram (1,106 kg) wartości łącznej 139,26 zł, które nie posiadały wymaganych przepisami oznaczeń. W miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom nie podano: nazwy albo imienia i nazwiska producenta, wbrew postanowieniom 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. nr 137, poz. 966 ze zm.) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych dla 3 partii (szynka wędzarza, szynka klasztorna, trio z serem) wartości 91,04 zł, wykazu składników wbrew postanowieniom zawartym w 17 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych dla wszystkich wyżej wymienionych 4 partii wartości 139,26 zł, nazwy rodzajowej (podano jedynie nazwę handlową, wymyśloną Trio z serem ), wbrew postanowieniom 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych w związku z art. 47 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) zwanej dalej ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia przywołanym w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno 2
spożywczych (Dz. U. z 2005r. nr 187, poz. 1577 ze zm.) zwanej dalej ustawą o jakości handlowej dla 1 partii ( Trio z serem ) wartości 23,21 zł. Przedmiotowe wędliny kontrolowany przedsiębiorca zakupił w hurtowni należącej do ALBO Sp. z o.o. z siedzibą w Radomiu, ul. Lubelska 65 za dowodami dostaw przyjęcie zewnętrzne nr PZ02553/11/2013 z dnia 25.11.2013 r. i PZ02606/11/2013 z dnia 30.11.2013 r. oraz fakturami VAT nr F/L/14/000549 z dnia 11.01.2014 r. i F/L/14/000090 z dnia 03.01.2014 r. W placówce strona nie posiadała żadnych etykiet producenta bądź innych dokumentów handlowych, na podstawie których można by było ustalić skład, producenta czy też nazwę rodzajową wyrobu. Powyższe nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli z dnia 13 stycznia 2014 r. (numer akt ŻG.8361.7.2014), zestawieniu artykułów żywnościowych skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach zrobionych w toku kontroli. W związku z powyższym w dniu 14 marca 2014 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu przetworów mięsnych nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 18 marca 2014 r. Ponieważ strona nie przesłała informacji na temat wielkości obrotu w dniu 14 kwietnia 2014 r. pismem numer ŻG.8361.7.2014 poinformowano stronę o przedłużeniu terminu zakończenia toczącego się postępowania administracyjnego i ponownie poproszono o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 17 kwietnia 2014 r. Jednocześnie Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej z Łodzi wystąpił z wnioskiem, do Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź Bałuty, o przesłanie informacji na temat wielkości obrotów przedsiębiorcy Bartłomieja Robaka za rok 2013. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. 3
Ustawa o jakości handlowej stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o jakości handlowej nazwa powinna odpowiadać wymaganiom określonym w art. 47 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Przywołany art. 47 w ust. 1 podaje, że nazwa środka spożywczego powinna odpowiadać nazwie ustalonej dla danego rodzaju środków spożywczych w przepisach prawa żywnościowego, a w przypadku braku takich przepisów powinna być nazwą zwyczajową środka spożywczego lub składać się z opisu tego środka spożywczego lub sposobu jego użycia, tak aby umożliwić konsumentowi rozpoznanie rodzaju i właściwości środka spożywczego oraz odróżnienie go od innych produktów, zaś w ust. 5 wskazuje, że nazwa pod którą środek spożywczy jest wprowadzany do obrotu, nie może być zastąpiona znakiem towarowym, nazwą marki lub nazwą handlową (wymyśloną). Wymagania w zakresie oznakowania środków spożywczych bez opakowań zostały określone w rozporządzeniu w sprawie znakowania środków spożywczych. 17 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych stanowi, że w przypadku środków spożywczych bez opakowań lub pakowanych przy sprzedaży oprócz nazwy środka spożywczego podaje się: 1) nazwę albo imię i nazwisko producenta; 2) wykaz składników; 3) klasę jakości handlowej albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli zostały one ustalone w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych lub ich grup albo jeżeli obowiązek podawania klasy jakości handlowej albo wyróżnika wynika z odrębnych przepisów, zaś 17 ust. 2 stanowi, że informacje, o których mowa w ust. 1, podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentom. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości handlowej) produktów nieodpowiadających jakości handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 4
1. średni stopień szkodliwości czynu polegającego na nieuwidocznieniu w miejscu sprzedaży przetworów mięsnych bez opakowań informacji dotyczących nazwy albo imienia i nazwiska producenta, wykazu składników i nazwy rodzajowej, ponieważ brak tych informacji w dość istotny sposób narusza interesy konsumentów. Konsumenci mają prawo do pełnej i rzetelnej informacji o produkcie, by podjąć właściwą decyzję podczas dokonywania zakupu, a brak podstawowych informacji o środku spożywczym może uniemożliwić im dokonanie właściwego, zgodnego z ich oczekiwaniami wyboru. Należy tu podkreślić, iż przy produktach bez opakowań konsument tylko w miejscu sprzedaży ma możliwość zapoznania się z ich właściwościami, a w tym przypadku takiej możliwości był całkowicie pozbawiony, przez co mógł być wprowadzony w błąd; 2. wysoki stopień zawinienia, gdyż wina za niedopełnienie obowiązku wynikającego z przepisów prawa żywnościowego leżała wyłącznie po stronie kontrolowanego przedsiębiorcy. Rozporządzenie w sprawie znakowania środków spożywczych nakłada na przedsiębiorców obowiązek uwidaczniania informacji dotyczących nazwy środka spożywczego, wykazu składników i nazwy albo imienia i nazwiska producenta w miejscu bezpośrednio dostępnym konsumentowi. Literalne brzmienie przepisu 17 ust. 1 pkt 1 i 2 nie pozostawia wątpliwości co do istnienia obowiązku w powyższym zakresie. To obowiązkiem strony było pozyskanie od dostawcy wędlin pełnej informacji o produkcie i umieszczenie jej w miejscu sprzedaży, a strona tego nie uczyniła przez to wprowadziła do obrotu przetwory mięsne bez wymaganych oznaczeń. Strona jako profesjonalista, prowadząca kilka sklepów na terenie Łodzi, działająca na rynku od wielu lat (co ustalono na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej), powinna znać przepisy związane z wykonywaną działalnością i dołożyć wszelkich starań, aby oferowane do sprzedaży środki spożywcze spełniały wszelkie wymagania w zakresie jakości handlowej; 3. średni zakres naruszenia, bowiem zostały naruszone przepisy 17 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych mające na celu ochronę konsumentów. Przepisy te zostały ustanowione w celu zapewnienia konsumentom podstawowych informacji o nabywanych produktach środków spożywczych bez konieczności podejmowania dodatkowych działań zmierzających do ich uzyskania; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości; 5. niską wielkość obrotu, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę oświadczenie strony z dnia 15 stycznia 2014 r., iż jest małym przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 poz. 672 ze zm.) oraz przesłaną przez Urząd Skarbowy deklarację przedsiębiorcy co do wielkości obrotu. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych 5
w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości handlowej oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu (w tym przypadku zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 500,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Otrzymują: 1. Bartłomiej Robak ( ) Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 2. a/a 6