Rzeszów, 1 października 014 r. SYLABUS Nazwa przedmiotu Historia polityczna Polski XX i XXI w. Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii Kod przedmiotu MK_6 Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Politologia studia I stopnia stacjonarne Rodzaj przedmiotu kierunkowy Rok i semestr studiów rok I, semestr I Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu prof. nadzw. dr hab. Ewa Orlof Imię i nazwisko osoby prowadzącej ( osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu prof. nadzw. dr hab. Ewa Orlof dr Grzegorz Pawlikowski Cele zajęć z przedmiotu poszerzenie wiedzy z zakresu Historii politycznej Polski XX i XXI w.; kształtowanie historycznego myślenia oraz dostrzegania związków historii z współczesną sytuacją wewnętrzną i międzynarodową Polski. Wymagania wstępne dobra znajomość podstawowych zagadnień z historii XX i XXI w. na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej Efekty kształcenia Numer Efekty kształcenia po zaliczeniu przedmiotu student: wiedza Odniesienie do efektów kształcenia dla programu W01 W0 W03 wskazuje na czynniki kształtujące pozycję Polski na arenie międzynarodowej po 1918, 1945 i 1989 r. charakteryzuje ewolucję systemu politycznego (konstytucja marcowa 191 r., kwietniowa 1935 r., stalinowska 195 r. oraz z 1997 r.) i systemu partyjnego Polski omawia główne polskie nurty (np. endecja, chadecja, socjaliści, komuniści, ludowcy) K1A_W01 K1A_W0 K1A_W05 umiejętności U01 wykorzystuje zdobytą wiedzę i pozyskuje dane do analizowania arkretnych procesów i zjawisk K1A_U01
wykład 30 godz. ćwiczenia 30 godz. politycznych (np. wyborów parlamentarnych, zmian kierownictwa partii, wystąpień masowych, ewolucji systemu partyjnego i systemu politycznego) kompetencje społeczne K01 jest zorientowany na samodzielne uzupełnianie wiedzy o wymiar interdyscyplinarny w oparciu o literaturę przedmiotu K0 szanuje różne punkty widzenia determinowane odmiennym podłożem politycznym, kulturowym i społecznym Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin Treści programowe K1A_K01 K1A_K03 A. PROBLEMATYKA WYKŁADU TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU LICZBA GODZIN 1. Zajęcia organizacyjne 1. Odbudowa państwa polskiego 1,5 3. Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej 1,5 4. Systemy władzy i administracja 1 5. Uwarunkowania polskiej polityki zagranicznej (1918-1939) 6. Wizja siły gospodarczej państwa jako wyznacznika jego pozycji międzynarodowej 1 7. Polska wobec idei integracji europejskiej w okresie międzywojennym 1 8. Agresja Rzeszy Niemieckiej i ZSRR na Polskę. Czwarty rozbiór 1 9. Rząd Polski na Wychodźstwie w l. 1939-1945 10. Problem integracji w polskiej myśli politycznej w okresie II wojny światowej 11. Ziemie polskie w okresie wyzwolenia spod okupacji niemieckiej 1. Próby porozumienia, kompromisu i walki o rząd i granice Polski na arenie międzynarodowej i w kraju 1
13. Ustalenie granic Polski po II wojnie światowej 1 14. Kształtowanie się nowego ustroju społeczno-gospodarczego 15. Narastanie terroru stalinowskiego w polityce władz polskich na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych 16. Dekada lat siedemdziesiątych podstawowe problemy polityczne, społeczne i gospodarcze 1 17. Kryzys i upadek realnego socjalizmu w Polsce w latach osiemdziesiątych 1 18. Uwarunkowania polskiej polityki zagranicznej w l. 1945-1989 19. Bilans polityczny i społeczno-gospodarczy Polski Ludowej (1944-1989) 1 0. Transformacja ustrojowa (1990-1993) 3 suma godzin 30 B. PROBLEMATYKA ĆWICZEŃ TREŚCI MERYTORYCZNE PRZEDMIOTU LICZBA GODZIN Zajęcia organizacyjne 1 Kształtowanie się nowego systemu władzy (1944-1947) 1. Geneza, Manifest i działalność PKWN ( lipca 1944 r.). Sprawa polska na konferencji w Moskwie i Jałcie 3. Powstanie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej Sytuacja polityczna w Polsce (1945 1947) 1. Referendum ludowe. Wybory do Sejmu Ustawodawczego Spór w kierownictwie PPR w 1948 roku. Sprawa odchylenia prawicowonacjonalistycznego i odsunięcie od władzy Władysława Gomułki Stalinizm System partyjny w Polsce po II wojnie światowej Sytuacja gospodarcza kraju 1944-1955 1. Osadnictwo i zagospodarowywanie Ziem Odzyskanych. Reforma rolna 3. Nacjonalizacja przemysłu 4. Plan 3-letni
5. Plan 6-letni Polski Październik 1956 r. 1. Wydarzenia czerwcowe w Poznaniu. Polski październik 1956 r.: geneza i następstwa Polska w latach rządów Władysława Gomułki i Józefa Cyrankiewicza 1. Wydarzenia marcowe 1968 r.. Normalizacja stosunków Polski z RFN 3. Kryzys grudniowy 1970 r. Ewolucja stosunków społeczno-politycznych w Polsce w latach 1970-1981 1. Koncepcja przyśpieszonego rozwoju. Unifikacja stosunków społeczno-politycznych 3. Opozycja demokratyczna 4. Kryzys społeczno-gospodarczy 5. Wydarzenia sierpnia 1980 r. Powstanie NSZZ Solidarność Stan wojenny w Polsce (13 grudnia 1981 r.- lipca 1983 r.) Droga do okrągłego stołu 1. Rząd Mieczysława Rakowskiego. Okrągły stół (6 luty-5 kwietnia 1989 r.) 3. Reformy polityczno-ustrojowe Upadek systemu realnego socjalizmu w Polsce 1. Wybory czerwcowe (4, 18 czerwca 1989 r.) i powołanie rządu Tadeusza Mazowieckiego. Rozwiązanie PZPR (9-30 stycznia 1990 r.) 3. Bilans polityczny i gospodarczo-społeczny w Polsce (1944-1990) Proces transformacji ustrojowej i gospodarczej w Polsce po 1989 r. 1. Plan Balcerowicza i ewolucja systemu gospodarczego. Zmiany ustrojowe po 1989 r. 3. Kształtowanie się nowej sceny politycznej 4. Wyniki wyborów parlamentarnych i prezydenckich 4 Kolokwium zaliczeniowe 1 suma godzin 30
Metody dydaktyczne wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, praca w grupach, analiza i interpretacja tekstów źródłowych Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Sposoby zaliczenia: egzamin zaliczenie z oceną Formy zaliczenia: egzamin ustny ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych (aktywność na zajęciach, referat, kolokwium zaliczeniowe) Metody i kryteria oceny Numer efektu kształcenia W01 W0 W03 U01 K01 K0 K03 Sposób weryfikacji i oceniania efektu kształcenia wiedza zaliczenie egzaminu ustnego na ocenę pozytywną, zaliczenie kolokwium zaliczeniowego na ocenę pozytywną zaliczenie egzaminu ustnego na ocenę pozytywną, zaliczenie kolokwium zaliczeniowego na ocenę pozytywną zaliczenie egzaminu ustnego na ocenę pozytywną, zaliczenie kolokwium zaliczeniowego na ocenę pozytywną umiejętności indywidualna praca studenta podczas ćwiczeń, przygotowanie i omówienie referatu kompetencje społeczne obserwacja studenta podczas ćwiczeń z przedmiotu Kolokwium zaliczeniowe Kolokwium zaliczeniowe
Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta Wykład 30 Ćwiczenia 30 Przygotowanie do ćwiczeń 5 Przygotowanie do egzaminu 8 Udział w konsultacjach 7 Przygotowanie do zaliczenia 0 Samodzielna lektura 10 Suma godzin 150 Liczba punktów ECTS 6 Liczba punktów ECTS w ramach zajęć wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli i studentów Liczbę punktów ECTS w ramach zajęć o charakterze praktycznym 4 0 Język wykładowy Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu Literatura polski brak Literatura podstawowa: Bonusiak W., Druga Rzeczpospolita (1918-1939), Rzeszów 011. Czubiński A., Dzieje najnowsze Polski do roku 1945, Poznań 1994. Czubiński A., Polska i Polacy po II wojnie światowej (1945-1989), Poznań 1998. Dudek A., Historia polityczna Polski (1989-005), Kraków 007. Orlof E., Pasternak A., Najnowsza historia Polski 1918-1939. Wybór tekstów źródłowych, Rzeszów 1991.
Literatura uzupełniająca: Podpis koordynatora przedmiotu Ajnenkiel A., Konstytucje Polski w rozwoju dziejowym (1791-1997), Warszawa 001. Jezierski A., Leszczyńska C., Historia gospodarcza Polski, Warszawa 1998. Kamiński M., Zachariasz M., Polityka zagraniczna Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939, Warszawa 1987. Kersten K., Narodziny systemu władzy. Polska 1943-1948, Poznań 1990. Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej, Warszawa 1971. Orlof E., Pasternak A. Pawlikowski R., Myśl programowa opozycji demokratycznej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1976-1980, Rzeszów 1993. Roszkowski W., Historia Polski 1914-004, Warszawa 005. Podpis kierownika jednostki