OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. Nazwa przedmitu / mdułu w języku plskim Praktyka pedaggiczna metdyczna 2. Nazwa przedmitu / mdułu w języku angielskim Methdiical Teaching Practice 3. Jednstka prwadząca przedmit Wydział Nauk Histrycznych i Pedaggicznych, Instytut Pedaggiki, Zakład Edukacji Osób z Niepełnsprawnścią 4. Kd przedmitu / mdułu 5. Rdzaj przedmitu / mdułu (bwiązkwy lub fakultatywny) Obwiązkwy 6. Kierunek studiów Pedaggika specjalna Edukacja i rehabilitacja sób z niepełnsprawnścią intelektualną 7. Pzim studiów (I lub II stpień) I stpień 8. Rk studiów II / III 9. Semestr (zimwy lub letni) letni II rk / zimwy, letni III rk 10. Frma zajęć i liczba gdzin 50 gdzin ćwiczeń (w semestrze letnim) II rk 50 gdzin ćwiczeń (w semestrze zimwym), 50 gdzin ćwiczeń (w semestrze letnim) III rk 11. Imię, nazwisk, tytuł / stpień naukwy sby prwadzącej zajęcia dr Iwna Jagszewska 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętnści i kmpetencji spłecznych dla przedmitu / mdułu raz zrealizwanych przedmitów Brak wymagań 13. Cele przedmitu: C-1 weryfikacja wiedzy teretycznej z działaniem praktycznym przebiegającym w różnych warunkach i ulegającym stałym mdyfikacjm w rganizacji pracy różnych typów placówek, a w szczególnści tych, w których abslwenci mgą znaleźć zatrudnienie C-2 dsknalenie umiejętnści planwania, prwadzenia i dkumentwania zajęć z uczniami specjalnych ptrzebach edukacyjnych C-3 dsknalenie umiejętnści prwadzenia bserwacji zajęć i jej dkumentwania C-4 dsknalenie umiejętnści analizy pracy nauczyciela i uczniów pdczas wspólneg mawiania praktyk przez piekunów praktyk i studentów C-5 nabycie umiejętnści analizwania własnej pracy i jej efektów raz pracy uczniów niepełnsprawnych intelektualnie. 14. EK_01 Zakładane efekty kształcenia: ma pdstawwą wiedzę uczestnikach działalnści edukacyjnej, wychwawczej, piekuńczej, kulturalnej, pmcwej i terapeutycznej. Symble kierunkwych efektów kształcenia: K_W14 1
EK_02 EK_03 EK_04 EK_05 EK_06 EK_07 EK_08 EK_09 EK_10 EK_11 ma elementarną wiedzę metdyce wyknywania typwych zadań, nrmach, prcedurach stswanych w różnych bszarach działalnści pedaggiki specjalnej ptrafi samdzielnie zdbywać wiedzę i rzwijać swje prfesjnalne umiejętnści, krzystając z różnych źródeł i nwczesnych technlgii ma rzwinięte umiejętnści w zakresie kmunikacji interpersnalnej, ptrafi używać języka specjalistyczneg i przumiewać się w spsób precyzyjny i spójny przy użyciu różnych kanałów i technik kmunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedaggiki specjalnej, jak i z dbircami spza grna specjalistów ptrafi animwać prace nad rzwjem uczestników prcesów edukacyjnych, rehabilitacyjnych, wychwawczych i rescjalizacyjnych raz wspierać ich samdzielnść w zdbywaniu wiedzy, a także inspirwać d działań na rzecz uczenia się przez całe życie ptrafi pracwać w zesple pełniąc różne rle; umie przyjmwać i wyznaczać zadania, ma elementarne umiejętnści rganizacyjne pzwalające na realizację celów związanych z prjektwaniem i pdejmwaniem działań prfesjnalnych ptrafi wykrzystywać pdstawwą wiedzę teretyczną z zakresu pedaggiki specjalnej raz pwiązanych z nią dyscyplin w celu analizwania i interpretwania prblemów rehabilitacyjnych, edukacyjnych, terapeutycznych, rescjalizacyjnych, wychwawczych, piekuńczych, pmcwych ptrafi zaprgramwać, cenić przydatnść typwych metd, prcedur i dbrych praktyk d realizacji zadań związanych z różnymi sferami działalnści rehabilitacyjnej, edukacyjnej, terapeutycznej i rescjalizacyjnej raz przeprwadzić zaprjektwane zajęcia ma świadmść pzimu swjej wiedzy i umiejętnści, rzumie ptrzebę ciągłeg dkształcania się zawdweg i rzwju sbisteg, dknuje samceny własnych kmpetencji i dsknali umiejętnści, wyznacza kierunki własneg rzwju i kształcenia jest wrażliwy na prblemy sób niepełnsprawnych i niedstswanych spłecznie, ich edukację i rzwój spłeczny, gtwy d kmunikwania się i współpracy z tczeniem, w tym z sbami niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie uznaje autnmię i pdmitwść wychwanka/ucznia/pdpieczneg w pdejmwanych działaniach z zakresu pedaggiki specjalnej, dcenia znaczenie prcesów nrmalizacyjnych w śrdwisku sób z niepełnsprawnścią K_W21 K_U01 K_U06 K_U07 K_U08 K_U10 K_U12 K_K01 K_K03 K_K04 EK-12 jest przygtwany d aktywneg uczestnictwa w grupach, rganizacjach i instytucjach K_K06 realizujących działania z zakresu pedaggiki specjalnej i zdlny d przumiewania się z sbami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie 15. Treści prgramwe: 1. Zadania dla studenta dbywająceg praktykę pedaggiczną metdyczną Pznanie struktury rganizacyjnej placówki, w której praktyka jest dbywana (zadania i zasady funkcjnwania, zapznanie np. z ze statutem, regulaminem rady pedaggicznej, kdeksem ucznia, wewnątrzszklnym systemem ceniania,) Zapznanie z specyfiką pracy dydaktyczn-wychwawczej placówki (zakres czynnści zatrudninych pracwników, stswane przez nich metdy, frmy i narzędzia pracy, pznanie zatwierdznych przez Radę Pedaggiczną prgramów nauczania, zapznanie z 2
dkumentacją prwadzną przez pracwników np. dziennik lekcyjny, plan nauczania plan wychwawczy, rewalidacyjn- terapeutyczny, arkusze bserwacyjne, karty ceny piswej) Hspitwanie zajęć prwadznych przez dświadcznych pedaggów, terapeutów, nauczycieli, rehabilitantów w danej placówce. Student jest zbwiązany d uzyskania infrmacji celach i temacie zajęć (lekcji), w czasie hspitacji ntuje jej przebieg. W czasie hspitacji student grmadzi materiał bserwacyjny dtyczący dzieci z danej grupy, ich siągnięć, braków raz spsbów przumiewania się itp. Z każdej hspitwanej lekcji na pdstawie bserwacji i infrmacji uzyskanych d nauczyciela - student przygtwuje knspekt (prtkół phspitacyjny), który będzie pdstawą zaliczenia wymaganej ilści hspitacji przez prwadząceg przedmit na Uczelni. Przygtwanie niezbędnych śrdków dydaktycznych. Udział w zajęciach dydaktycznych lub terapeutycznych prwadznych dla dzieci w charakterze asystenta: aktywnie uczestniczy w różneg rdzaju działaniach pdejmwanych przez nauczycieli-wychwawców próby samdzielneg prwadzenia elementów zajęć z dziećmi, student pełni dyżury, pprawia zeszyty uczniwskie, uczestniczy w urczystściach szklnych, zapznaje się z dkumentacją klasy Prwadzenie elementów zajęć raz całych lekcji. Student ma bwiązek ustalić z nauczycielem, kierwnikiem praktyki w placówce: klasy i zajęcia edukacyjne, które będzie prwadził (pnadt pdejmwanie prób indywidualnej pracy z dzieckiem specjalnych ptrzebach, w tym zdlnym, w zależnści d ptrzeb i zaintereswań studenta). Ma bwiązek przedłżyć przed lekcją samdzielnie przygtwany knspekt zajęć i uzyskać wstępną pzytywną cenę. P przeprwadzeniu zajęć i p ich mówieniu uzyskać cenę zantwaną w knspekcie. Trening nawiązywania kntaktu z pdpiecznymi danej placówki Obserwacja aktywnści dziecka pdczas zajęć zrganizwanych raz zabaw dwlnych. Udział w innych frmach pracy placówki takich jak : zebranie rdziców, przygtwywanie imprez szklnych, psiedzenie Rady Pedaggicznej (w pewnym fragmencie), pmc przy przygtwywaniu sprawdzianów, pprawianie zeszytów, przygtwywanie śrdków dydaktycznych, pełnienie dyżurów pdczas przerw Zdbycie wiedzy własnym funkcjnwaniu w kntakcie z nauczycielami/ specjalistami zatrudninymi w wyznacznych placówkach i przebywającymi w nich dziećmi ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi w tym niepełnsprawnymi intelektualnie. Współdziałanie w rzpznawaniu, zaspakajaniu i budzeniu ptrzeb indywidualnych i spłecznych uczniów/wychwanków placówek. Zdbywanie dświadczeń w samdzielnym definiwaniu prblemów pedaggicznych. Pznanie warsztatu pracy nauczyciela, wychwawcy, terapeuty. 2. Harmngram dbywania praktyki pedaggiczn metdycznej Harmngram dbywania praktyki student ustala z piekunem praktyk z ramienia placówki, w której praktyka jest dbywana. Indywidualny harmngram zależy d gdzin pracy placówki, mżliwści piekuna praktyki raz dbywająceg praktykę studenta. W czasie praktyki pedaggicznej metdycznej studenci II rku w IV semestrze : Odbywają praktykę w: przedszklu i ddziałach przedszklnych zrganizwanych w szkłach pdstawwych (w tzw. edukacji włączającej) przedszklu integracyjnym lub specjalnym Pznają strukturę rganizacyjną placówki jej zadania i zasady funkcjnwania, zapznają się np. z ze statutem, regulaminem rady pedaggicznej, kdeksem ucznia, wewnątrzszklnym systemem ceniania Zapznają się z specyfiką pracy dydaktyczn-wychwawczej placówki, stswanych w niej metdach, frmach i narzędziach pracy, z dkumentacją prwadzną przez pracwników Obserwują działania nauczycieli, wychwawców raz zachwanie dzieci pdczas zajęć Obserwują aktywnści pszczególnych uczniów, w tym uczniów specjalnych ptrzebach edukacyjnych, niepełnsprawnych intelektualnie raz współdziałają z piekunem praktyk w 3
pdejmwaniu na ich rzecz indywidualnych działań pmcwych. Diagnzują pzycję spłeczną jednstek w grupie, dynamiki grup; pznają ptrzeby, zaintereswania, zdlnści i prblemy uczniów; wstępne kreślanie bszaru dysfunkcji i zaburzeń zachwania uczniów niepełnsprawnych intelektualnie. Dbierają i wykrzystują dstępne materiały, śrdki i metdy pracy w celu prjektwania i efektywneg realizwania działań pedaggicznych (dydaktycznych, wychwawczych i piekuńczych) raz wykrzystują nwczesne technlgie d pracy dydaktycznej z uczniem niepełnsprawnym intelektualnie, Przygtwują scenariusze d samdzielnie prwadznych elementów zajęć, w tym scenariuszy lekcji wychwawczych dtyczących trudnych sytuacji raz związanych z kształtwaniem pżądanych pstaw. Samdzielne prwadzą zajęcia charakterze wychwawczym i dknują p ich przeprwadzeniu krytycznej analizy swych działań. Dkumentują zajęcia W czasie praktyki pedaggicznej metdycznej studenci III rku w V semestrze : Odbywają praktykę w: szkle pdstawwej publicznej/ pwszechnej (w tzw. edukacji włączającej) w klasach I-III szkle pdstawwej integracyjnej lub z ddziałem integracyjnym w klasach I-III szkle pdstawwej specjalnej lub z ddziałem specjalnym w klasach I-III Hspitują zajęcia edukacyjne prwadzne w tych instytucjach Współuczestniczą w przygtwaniu i pdejmują próby prwadzenia zajęć Prwadzą zajęcia edukacyjne lub ich elementy w młdszych klasach szkły pdstawwej Obserwują działania nauczycieli, wychwawców raz zachwanie dzieci pdczas zajęć klasach I-III szkły pdstawwej W zakresie kmpetencji spłecznych student praktykant: ma świadmść pzimu swjej wiedzy i umiejętnści; rzumie ptrzebę ciągłeg dkształcania się zawdweg i rzwju sbisteg; dknuje ceny własnych kmpetencji i dsknali umiejętnści w trakcie realizwania działań pedaggicznych (dydaktycznych, wychwawczych i piekuńczych), jest przeknany sensie, wartści i ptrzebie pdejmwania działań pedaggicznych w śrdwisku spłecznym; jest gtwy d pdejmwania wyzwań zawdwych; wykazuje aktywnść, pdejmuje trud i dznacza się wytrwałścią w realizacji indywidualnych i zespłwych zadań zawdwych wynikających z rli nauczyciela, ma świadmść kniecznści prwadzenia zindywidualizwanych działań pedaggicznych (dydaktycznych, wychwawczych i piekuńczych) w stsunku d uczniów ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi, w tym niepełnsprawnymi intelektualnie ma świadmść znaczenia prfesjnalizmu, refleksji na tematy etyczne i przestrzegania zasad etyki zawdwej; wykazuje cechy refleksyjneg praktyka, ma świadmść istnienia etyczneg wymiaru diagnzwania i ceniania uczniów ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi, w tym niepełnsprawnych intelektualnie, dpwiedzialnie przygtwuje się d swjej pracy, prjektuje i wyknuje działania pedaggiczne (dydaktyczne, wychwawcze i piekuńcze), jest gtwy d pdejmwania indywidualnych i zespłwych działań na rzecz pdnszenia jakści pracy szkły. Współdziałają z piekunem praktyk w: sprawwaniu pieki i nadzru nad grupą uczniów ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi, w tym niepełnsprawnymi intelektualnie raz zapewnianiu bezpieczeństwa, pdejmwaniu działań wychwawczych wynikających z zastanych sytuacji, prwadzeniu zrganizwanych zajęć wychwawczych, pdejmwaniu działań na rzecz uczniów ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi w tym niepełnsprawnymi intelektualnie. 4
W czasie praktyki pedaggicznej metdycznej studenci III rku w VI semestrze : Odbywają praktykę w: szkle pdstawwej specjalnej lub z ddziałem specjalnym w klasach IV-VI specjalnym śrdku szkln -wychwawczym pradniach psychlgiczn-pedaggicznych, w tym pradniach specjalistycznych Prwadzą zajęcia edukacyjne lub elementy zajęć w starszych klasach szkły pdstawwej (4-6) Obserwują działania nauczycieli, wychwawców raz zachwanie dzieci pdczas zajęć w starszych klasach szkły pdstawwej bserwują pzalekcyjne i rewalidacyjne zajęcia, zajęcia z lgpedą, zajęcia bibliteczne w śrdku dla dzieci pdejmują próby prwadzenia zajęć wg samdzielnie przygtwanych scenariuszy w ramach zajęć pzalekcyjnych Pełnią rlę piekuna-wychwawcy, w szczególnści pprzez: diagnzwanie dynamiki grupy raz pzycji jednstek w grupie, pznawanie uczniów i wychwanków niepełnsprawnych intelektualnie (w tym ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi), ich sytuacji spłecznej, ptrzeb, zaintereswań i zdlnści, a także kreślanie pzimu rzwju raz wstępne diagnzwanie dysfunkcji i zaburzeń, samdzielne prwadzenie działań piekuńcz-wychwawczych wbec grupy i pszczególnych uczniów i wychwanków w grupie, sprawwanie pieki nad grupą w tku spntanicznej aktywnści uczniów i wychwanków, rganizację i prwadzenie zajęć wychwawczych (w tym zajęć integrujących grupę i działań prfilaktycznych) w parciu samdzielnie pracwywane scenariusze, animwanie aktywnści grupy i współdziałania jej uczestników, rganizwanie pracy uczniów i wychwanków w grupach zadaniwych pdejmwanie indywidualnej pracy z uczniami i wychwankami niepełnsprawnymi intelektualnie (w tym uczniami ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi), pdejmwanie działań wychwawczych charakterze interwencyjnym w sytuacjach knfliktu, zagrżenia bezpieczeństwa, naruszania praw innych lub nieprzestrzegania ustalnych zasad, sprawwanie pieki nad uczniami i wychwankami pza terenem szkły. samdzielnie zdbywają wiedzę i rzwijają swje prfesjnalne umiejętnści związane z działalnścią pedaggiczną (dydaktyczną, wychwawczą i piekuńczą), krzystając z różnych źródeł (w języku plskim i bcym) i nwczesnych technlgii, wykrzystują swje kmpetencje kmunikacyjne: ptrafi przumiewać się z sbami pchdzącymi z różnych śrdwisk, będącymi w różnej kndycji emcjnalnej, dialgw rzwiązywać knflikty i knstruwać dbrą atmsferę dla kmunikacji w klasie szklnej, ceniają przydatnść typwych metd, prcedur i dbrych praktyk d realizacji zadań dydaktycznych, wychwawczych i piekuńczych związanych z pracą na tym etapie edukacyjnym, kierują prcesami kształcenia i wychwania, psiadają umiejętnść pracy z grupą (zespłem wychwawczym, klaswym), animują prace nad rzwjem uczestników prcesów pedaggicznych, wspierają ich samdzielnść w zdbywaniu wiedzy raz inspirują d działań na rzecz uczenia się przez całe życie, ptrafią pracwać z uczniami, indywidualizwać zadania i dstswywać metdy i treści d ptrzeb i mżliwści uczniów niepełnsprawnych intelektualnie (uczniów ze specjalnymi ptrzebami edukacyjnymi) raz zmian zachdzących w świecie i w nauce, psługują się zasadami i nrmami etycznymi w wyknywanej działalnści, dsknalą umiejętnści pracy w zesple, pełniąc różne rle; pdejmują i wyznaczają zadania; psiadają elementarne umiejętnści rganizacyjne pzwalające na realizację działań pedaggicznych (dydaktycznych wychwawczych i piekuńczych), psiadają 5
umiejętnść współpracy z innymi nauczycielami, pedaggami i rdzicami uczniów niepełnsprawnych intelektualnie analizują własne działania pedaggiczne (dydaktyczne, wychwawcze i piekuńcze) i wskazują bszary wymagające mdyfikacji, ptrafią eksperymentwać i wdrażać działania innwacyjne, ptrafią zaprjektwać plan własneg rzwju zawdweg; 3. Dkumentacja praktyki Student kmplementuje dkumenty ujęte w harmngramach praktyki, w tym prtkły hspitacji i knspekty przeprwadznych zajęć. Student prwadzi : Dzienniczek praktyk, w którym : Odntwuje harmngram dbywania praktyki Uzyskuje ptwierdzenie jej rzpczęcia i zakńczeni (pieczątka placówki, pdpis dyrektra raz piekuna praktyk z ramienia placówki) Opisuje pprawnie pd względem metdycznym przebieg bserwwanych raz prwadznych zajęć (bserwacje pedaggiczne) cele (dbór, spsób frmułwania, stpień realizacji) przebieg zajęć ( dbór metd,wykrzystane pmce, cena pracy uczniów) atrakcyjnść zajęć Zapisuje różneg rdzaju refleksje zdbyte pdczas dbywania praktyki, a także własne spstrzeżenia i wniski dtyczące pracy placówki raz bserwwanych w niej zjawisk 16. Zalecana literatura (pdręczniki) brak 17. Frma zaliczenia pszczególnych kmpnentów przedmitu / mdułu, spsób sprawdzenia siągnięcia zamierznych efektów kształcenia ćwiczenia: prjekt zajęć pedaggicznych z uczniem niepełnsprawnym intelektualnie wykrzystany w praktyce pisany w dzienniku praktyk 18. Język wykładwy plski 19. Obciążenie pracą studenta Frma aktywnści studenta Gdziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem - ćwiczenia: 150 Praca własna studenta - przygtwanie d zajęć: 90 - czytanie wskazanej literatury: - przygtwanie d klkwium semestralneg: - przygtwanie d egzaminu: Suma gdzin 240 Liczba punktów ECTS 8 Średnia liczba gdzin na zrealizwanie aktywnści 6