WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA

Podobne dokumenty
Współczesne techniki zamrażania

NOWOCZESNE TECHNOLOGIE STOSOWANE W TECHNOLOGII ZAMRAŻANIA PRODUKTÓW ŻYWNOŚCIOWYCH

SEMINARIUM Z TECHNIK ZAMRAŻANIA

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA

Politechnika Gdańska

P O L I T E C H N I K A G D A Ń S K A W Y D Z I A Ł M E C H A N I C Z N Y

PL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 04/15

Zakres temperatur ( C) Ciężar taśmy[kg/m 2 ] Polipropylen Polipropylen 1, do biały, szary

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA (seminarium)

BADANIE ZJAWISK PRZEMIESZCZANIA WSTRZĄSOWEGO

Zakres temperatur ( C) Polipropylen Polipropylen 1, do biały - szary - niebieski. Polietylen Polietylen do

Przenośniki wałkowe. Dr inż. Piotr Kulinowski. tel. (12617) B-2 parter p.6

SEMINARIUM Z PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA. Temat: Urządzenia typu LIN do kriogenicznego zamrażania wybranych produktów żywnościowych.

Przenośniki i dozowniki ciał sypkich.

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1. PRZEDSIĘBIORSTWO HAK SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Wrocław, PL BUP 02/

SPECYFIKACJA TECHNICZNA

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1. INSTYTUT TECHNOLOGICZNO- PRZYRODNICZY, Falenty, PL BUP 09/12

PRACA SEMINARYJNA Z PRZEDMIOTU: WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA

LINOWE URZĄDZENIA PRZETOKOWE LTV PV

POLITECHNIKA GDAŃSKA

1. Maszyna do wiercenia tuneli - ogólnie... II Maszyna do wiercenia tuneli... II Tunel... II Tubingi...

Lekcja 6. Rodzaje sprężarek. Parametry siłowników

Przegląd urządzeń zamrażalniczych na rynku krajowym

OKW1 OKW. Seria. Seria CHŁODNICE WODNE

Taśmociąg ECO. Dane Techniczne Taśmociąg ECO Silnik 3-fazowy 0,37 kw. 250 mm (400 mm z zaw. jazdy)

ROZDRABNIANIE CEL ROZDRABNIANIA

Kanałowa chłodnica wodna CPW

Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym

AUTOMATYKA CHŁODNICZA

Uwaga! Komin i cyklon pary do wyceny

Nowoczesne techniki zamrażania

(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA. (21) Numer zgłoszenia: (51) IntCl6: B65G 23/44

1. Układ taśmy sortowniczej z separatorem magnetycznym

PL B1. SMAY SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Kraków, PL BUP 16/10. JAROSŁAW WICHE, Kraków, PL

Automatyzacja procesu odszraniania wentylatorowych chłodnic powietrza gorącymi parami czynnika w małych urządzeniach chłodniczych

Eko-wentylacja zdrowy dom

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

Czysty zysk. profesjonalne przemysłowe urządzenia myjące

Amoniakalne urządzenia chłodnicze Tom I

PL B1. ECKERT TADEUSZ, Kunice, PL BUP 24/11. TADEUSZ ECKERT, Kunice, PL WUP 08/14 RZECZPOSPOLITA POLSKA

Układ napędowy. Silnik spalinowy CAT C27 Typ silnika CAT C 27. Zespół prądnic synchronicznych. Znamionowa prędkość obrotowa

MPA W (DO 6500 M³/H) - Z NAGRZEWNICĄ WODNĄ

SERI A A24 S E RI A A2 4 F L AT T O P

PL B1. HUTA STALOWA WOLA SPÓŁKA AKCYJNA, Stalowa Wola, PL BUP 08/10

MPA-W z nagrzewnicą wodną

KLASYFIKATORY POWIETRZNE

MATURI H jest to automatyczna wiązarka pozioma do wiązania ładunków paletowych, za pomocą taśm poliestrowych lub polipropylenowych.

PL B1. Urządzenie do odwadniania i prasowania produktu o strukturze niejednorodnej, zwłaszcza ziarnistej

KATALOG PRZENOŚNIKÓW TAŚMOWYCH

KAM. Specyfikacja. Zastosowanie

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

Zestawy pompowe PRZEZNACZENIE ZASTOSOWANIE OBSZAR UŻYTKOWANIA KONCEPCJA BUDOWY ZALETY

(13)B1 PL B1 RZECZPOSPOLITAPOLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (54) Zaprawiarka do nasion

PL B1. INSTYTUT ODLEWNICTWA, Kraków, PL BUP 03/13

(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1. (54)Sposób i urządzenie do osuszania rdzeni odlewniczych

Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe

WZORU UŻYTKOWEGO. d2)opis OCHRONNY EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. Kocioł centralnego ogrzewania na paliwo stałe z automatycznym podawaniem paliwa

NAGRZEWNICE ELEKTRYCZNE LEO EL 23 LEO EL 23

Urządzenia dodatkowe. Filtry powietrza PDC. Prasy hydrauliczne / wywrotnice do kadzi PHP / PTU. Zespoły pompująco-filtrujące / filtry cieczy PPF/PGF

KLAPA ODCINAJĄCA V370

Wentylacja z odzyskiem ciepła elementy rekuperacji

INFORMACJA TECHNICZNA GÓRNICZY WYCIĄG SZYBOWY

Seria Jubileuszowa. Rozwiązania informatyczne. Sprężarki śrubowe Airpol PRM z przetwornicą częstotliwości. oszczędność energii. ochrona środowiska

Optymalizator cięcia SLIM - LINE Typ SL 110

Kanałowe chłodnice freonowe CPF CPF 1

Wysuwane Platformy Kolejowe

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Nagrzewnica elektryczna LEO EL

PL B1. POLITECHNIKA ŚLĄSKA, Gliwice, PL BUP 20/07. JAN HEHLMANN, Kędzierzyn-Koźle, PL MACIEJ JODKOWSKI, Zabrze, PL

Instrukcja Techniczna Wodnej Kurtyny Powietrznej ZEFIR Typ: ACW 250

Suszarki do tarcicy. Maszyny i urządzenia Klasa III TD

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAśANIA (seminarium)

Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej. Laboratorium MASZYN I URZĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH. Nr 2

Informacje dotyczące urządzenia

Uwaga! Komin i cyklon pary do wyceny

Wydajne wentylatory promieniowe Fulltech o wysokim ciśnieniu statycznym

PL B1. Sposób pobierania próbek materiałów sypkich i urządzenie do pobierania próbek materiałów sypkich

(19) PL (n)63409 (13) Y1 EGZEMPLARZ ARCHIWALNY WZORU UŻYTKOWEGO. (21) Numer zgłoszenia: B65B 37/10 ( )

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

Maszyny transportowe rok IV GiG

Strona w budowie. Zabudowy aluminiowe do wozów strażackich

RZECZPOSPOLITAPOLSKA(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

BIURO PROJEKTÓW I REALIZACJI INWESTYCJI

(12) OPIS PATENTOWY (19)PL

PL B1. MICHALCZEWSKI LECH PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO-HANDLOWO-USŁUGOWE PLEXIFORM, Bojano, PL BUP 06/

OSUSZACZE POWIETRZA AQUA-AIR AQUA-AIR DR120, AQUA-AIR DR190, AQUA-AIR DR250, AQUA-AIR DR310, AQUA-AIR DR70

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY

Kinetyka procesu suszenia w suszarce fontannowej

Technologia Godna Zaufania

ROSOMAGmbH. Wasz Partner od kompleksowych rozwia za. Przetwórstwo żywności. Systemy transportu spiralnego

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1 A23G 9/12 ( ) A23G 9/20 ( ) Bartkowski Tomasz, Sieraków, PL BUP 16/06

Wymienniki ciepła. Baza wiedzy Alnor. Baza wiedzy ALNOR Systemy Wentylacji Sp. z o.o. Zasada działania rekuperatora

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1. JBG-2 SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Warszowice, PL BUP 12/10

Zabudowy aluminiowe do wozów strażackich

PL B1. SIGMA S.A.,Barak,PL BUP 18/05

DEFRO Bio Slim 15 kw kocioł piec na pelet pellet

Chłodzenie naturlane w całorocznym przygotowaniu czynnika ziębniczego

28 Materiały techniczne 2015/2 powietrzne pompy ciepła do montażu zewnętrznego

Fizyczne metody utrwalania żywności. Schładzanie i zamrażanie mięsa

ZAMRAŻANIE PODSTAWY CZ.2

Transkrypt:

POLITECHNIKA GDAŃSKA Wydział Mechaniczny WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Technologie stosowane w zamrażaniu produktów żywnościowych cz.1z2 Sebastian Kasicz wydz. Mechaniczny sem. 9 SMiUE, SUChiKl

Zakres pracy: 1. Przybliżenie pojęcia technologia i zamrażania 2. Cele zamrażania produktów żywnościowych 3. Podstawowe warunki, które muszą być spełnione, aby uzyskać utrwalające efekty procesu zamrażania 4. Zamrażanie w powietrzu. Urządzenia do realizacji zamrażania powietrznego. 5. Wnioski 6. Literatura

1. Przybliżenie pojęcia technologia i zamrażania Technologia całokształt wiedzy dotyczącej konkretnej metody wytworzenia jakiegoś dobra lub uzyskania określonego efektu przemysłowego lub usługowego. Wiele produktów wymaga zastosowania lub może być wytworzonych w różnych technologiach (np. zegarek mechaniczny czy cyfrowy), a o ich wyborze decyduje wiele czynników technicznych, ekonomicznych, społecznych czy kulturowych, jak np. koszt, czas, obwarowania prawne, bezpieczeństwo, wygoda itp. Zamrażanie- proces, w trakcie którego występuje obniżenie wewnętrznej temperatury produktu poniżej punktu krioskopowego. Na ten proces składa się: cały cykl utrwalania produktów przez zastosowanie niskich temperatur, z uwzględnieniem wszystkich operacji technologicznych, które są konieczne ażeby osiągnąć założony efekt. 2. Cele zamrażania produktów żywnościowych Utrwalania produktów żywnościowych poprzez zamrażanie dokonuje się po to żeby: - maksymalnie zwiększyć trwałość tychże produktów, - dokonać tego przy jak najmniejszych zmianach ich cech wyjściowych, 3. Podstawowe warunki, które muszą być spełnione, aby uzyskać utrwalające efekty procesu zamrażania Żeby uzyskać utrwalające efekty procesu zamrażania trzeba spełnić dwa warunki: - stosowanie temperatur <-20 C, - odwodnienie produktu wskutek przemiany fazowej wody w lód. 4. Zamrażanie w powietrzu. Urządzenia do realizacji zamrażania powietrznego. Zamrażanie w powietrzu polega na obniżaniu temp. produktu chłodzonego, poprzez omywanie go powietrzem, przepływającym przez przestrzeń chłodzoną. Rys.1. Klasyfikacja zamrażarek

Jak widać na powyższym rysunku zamrażanie w powietrzu jest realizowane poprzez zamrażanie: - owiewowe, - fluidyzacyjne. Zamrażanie owiewowe: To zamrażanie produktów poprzez owiewanie ich strumieniem zimnego powietrza, który odbiera od nich ciepło powodując obniżenie ich temperatury. Tunele o działaniu okresowym: Rys.2. Typowa zamrażarka tunelowa w chłodniach składowych starszego typu Budowa: Są to przelotowe bądź nieprzelotowe komory, w kształcie wydłużonego prostokąta. W zamrażarkach tego typu produkt wieszany jest na hakach (półtusze lub ćwierci mięsa, duże ryby) lub rozkładany na tacach albo sitach, które umieszczane są na stelażach (produkty kulinarne, przeciery owocowe i warzywne w kartonach lub woreczkach) Uwagi: W tego typu urządzeniach nie ma typowych rozwiązań. Ich wielkość, kształt i wydajność są dopasowywane do warunków, w których mają pracować. Ich wadą jest ich jednostkowe zapotrzebowanie na energię, które rośnie dodatkowo wraz z obniżaniem temp. wrzenia czynnika chłodniczego, która wymagana jest na poziomie od -40 do -45 C. Płynna regulacja obrotów wentylatorów odbywa się za pomocą przetwornika częstotliwości. Proces zamrażania i pracę wentylatorów kontroluje się za pomocą specjalnego programu komputerowego. Zastosowanie: - półtusze, - ćwierci mięsa, - duże ryby, - produkty kulinarne, - przeciery owocowe, - warzywne w kartonach lub woreczkach,

Aparaty spiralno-tacowe Rys.3. Tunel BT-700 Gram, widok ogólny w trakcie montażu (wg. firmowego prospektu) 1- transporter z tacami, 2- parownik, 3- punkt załadunku i wyładunku produktu, 4- tablica kontrolna, w końcowej fazie montażu prawy segment zostaje dosunięty do lewego Budowa: - 4-ry pionowe bębny oplatane przez, - spiralny transporter łańcuchowy, na którym zamontowane są - tace z blachy kwasoodpornej służące do transportu produktu, - parowniki i wentylatory zainstalowane równolegle do spiralnego transportera Zasada działania: Jeden z 4-ech bębnów jest bębnem napędowym. Kiedy się obraca powoduje ruch taśmy, czyli przesuwanie się tac. Przenośnik najpierw oplata bębny znajdujące się w pierwszym rzędzie, przy czym przy każdym przejściu naokoło rzędu bębnów transporter wznosi się o 1 poziom w górę. Po osiągnięciu szczytu spirali transporter przechodzi na bębny w drugim rzędzie. Tutaj ruch odbywa się na tej samej zasadzie z tym, że przy każdym przejściu transportera przez rząd bębnów, następuje jego zejście o 1 poziom w dół. Tak więc transporter wychodzi z obudowy na poziomie wejścia, gdzie zamrożony produkt jest usuwany z taśmy. W trakcie przemieszczania się produktu ciepłe powietrze jest chłodzone w parownikach, po czym jest nawiewane za pośrednictwem wentylatora na produkty przeznaczone do zamrażania w kierunku poprzecznym do spiralnego transportera. Uwagi: Obroty bębna napędowego są regulowane płynnie przy użyciu przetwornika częstotliwości. Praca tunelu jest sterowana za pośrednictwem mikroprocesora, który reguluje: - cykl procesu (szybkość przesuwu transportera) oraz - temp. wnętrza tunelu, w zależności od wymiarów i rodzaju zamrażanego produktu.

Zastosowanie: - hartowanie lodów, - zamrażanie dań gotowych tj. hamburgerów, paluszków rybnych itp. w liniach o niewielkiej wydajności. Aparaty taśmowe spiralne Rys.4. Aparat taśmowo-spiralny Gyro-Freeze (wg. prospektu firmy Frigoscandia) Budowa: 1- bęben napędowy, 2- ruszt spiralny, 3- taśma, 4- obrotnica taśmy, 5- system kompensacyjny, 6- naciąg taśmy, 7- parownik, 8- wentylator, 9- agregat hydrauliczny napędu, 10- tablica sterownicza, 11- myjnia taśmy. Zasada działania: Wokół bębna jest zamontowany system spiralnych torów. Taśma z produktem, napędzana przy pomocy bębna biegnie po tych torach, wznosząc się w górę po stopniach spirali do bębna mechanizmu naciągowego. Tu produkt spada z taśmy (dla produktów luzem przewidziany jest specjalny skrobak teflonowy), taśma zaś biegnie dalej przez mechanizm kompensacyjny i obrotnicę na zewnątrz obudowy do punktu mycia i suszenia taśmy. Bezpośrednio za punktem mycia i suszenia taśmy mamy stanowisko załadowcze świeżego produktu. W trakcie przemieszczania się produktu wraz z taśmą jest on owiewany strumieniem zimnego powietrza wychodzącego z parownika. Nawiew odbywa się dzięki pracy wentylatora.

Uwagi: Żeby taśma została wprawiona w ruch przez bęben to siła przylegania taśmy do bębna musi być na tyle duża żeby przezwyciężyć opory przesuwu taśmy. Taką siłę uzyskuje się poprzez odpowiedni naciąg taśmy co realizuje specjalny mechanizm napinający. Rys.5. Mechanizm naciągu i kompensacji długości taśmy 1- taśma, 2- koło łańcuchowe mechanizmu naciągu, 3- luźne rolki z tworzywa, 4- rolka przesuwna kompensacji długości, 5- przeciwciężar G, 6- konstrukcja stalowa Napęd tego mechanizmu musi być zsynchronizowany z napędem bębna. W tego typu aparatach możemy wyróżnić kilka systemów obiegu powietrza chłodzącego produkt. 3 podstawowe obiegi stosowane w praktyce to: - przepływ równoległy do powierzchni taśmy, - przepływ prostopadły do powierzchni taśmy, - przepływ mieszany. Przepływ prostopadły dodatkowo może odbywać się z góry na dół (przeciwprądowo do produktu) lub z dołu do góry (współprądowo z produktem). Rys.6. Obieg powietrza równoległy do taśmy

Rys.7. Obieg powietrza prostopadły do taśmy Rys.8. Obieg powietrza mieszany (wg. katalogu firmy York) 1- bęben, 2- spirala taśmy, 3- wentylator, 4- parownik, 5- wylot strumienia powietrza, 6- przegroda Bardzo ważnym i kosztownym elementem całego urządzenia jest taśma transportowa. Obrzeża takiej taśmy zbudowane są w postaci ogniw łańcucha o wydłużonych otworach, w których osadzone są poprzeczne pręty, które mają możliwość swobodnego przesuwania się w otworach obrzeży, a to z kolei umożliwia niewielki skręt taśmy w płaszczyźnie poziomej. Jest kilka rozwiązań konstrukcji takich taśm. Przeznaczenie: Przy użyciu tych aparatów możemy zamrażać produkty drobne takie jak: -filety, - hamburgery, - paluszki rybne, - pyzy itp.

Automatyczne zamrażarki do produktów w kartonach Tunele automatyczne stelażowe Rys.9. Schemat działania tunelu Carto-Freeze (wg. prospektu Frigoscandia) Budowa: 1- przenośnik rolkowy załadowczy, 2- górny rząd stelaży, 3- górny tor rolkowy, 4- przenośnik rolkowy wyładowczy, 5- dolny tor rolkowy, 6- dźwig przedni, 7- mechanizm wyładunku kartonów, 8- mechanizm załadunku kartonów, 9- mechanizm przesuwu górnego rzędu stelaży, 10- mechanizm przesuwu dolnego rzędu stelaży, 11- dźwig tylny Zasada działania: Na rolkowym przenośniku załadowczym (1) gromadzi się ustaloną programem liczbę kartonów. Jednocześnie dźwig przedni (6) ustawia górną półkę stelaża na wprost tego przenośnika. Z chwilą zrównania obydwu poziomów specjalny mechanizm załadowczy (8) (rama stalowa popychana siłownikami hydraulicznymi) wpycha rząd kartonów na półkę stelaża i natychmiast cofa się do pozycji wyjściowej. Na przenośnik rolkowy zostaje wprowadzony nowy rząd kartonów, a jednocześnie dźwig unosi stelaż o jedną półkę w górę. Cykl załadunku powtarza się, aż do zapełnienia wszystkich półek. Kiedy stelaż jest już pełny i znajduje się wysokości górnego toru rolkowego (3), to zamontowany także na wprost tego toru mechanizm hydrauliczny (9), wprowadza stelaż w strefę zamrażania, to z kolei powoduje przesunięcie całego rzędu stelaży, które zostały wcześniej załadowane na ten sam tor rolkowy (3). Ostatni stelaż wjeżdża wówczas na podstawiony wcześniej dźwig tylny (11), który natychmiast sprowadza go do poziomu dolnego toru rolkowego (5). Tutaj drugi mechanizm hydrauliczny (10) wypycha stelaż na tor dolny przesuwając cały rząd stelaży na przód i

powodując umieszczenie pierwszego w rzędzie stelaża na dźwigu przednim i rozpoczyna się nowy cykl załadunku i wyładunku kartonów. Obieg powietrza w strefie zamrażania jest poprzeczny w stosunku do kierunku przesuwu stelaży. Rys.10. Schemat działania tunelu Carto-Freeze (wg. prospektu Frigoscandia) 1- dolny rząd stelaży, 2- górny rząd stelaży, 3- górny tor rolkowy, 4-dolny tor rolkowy, 5- wentylator, 6- parownik Najzimniejsze powietrze wprost z parownika jest skierowane na dolny rząd stelaży w strefie domrażania. Kartony na torze dolnym i górnym są owiewane z przeciwnych stron, co korzystnie wpływa na proces zamrażania. Tunel ślizgowy

Rys.11. Tunel automatyczny-ślizgowy typ WA, firmy Linde (wg. prospektu firmowego) Budowa: 1- palety na torach ślizgowych, 2,3- kolumny dźwigu przedniego i tylnego, 4- mechanizm dźwigowy przedni i tylny, 5- mechanizm przesuwu palet przedni i tylny, 6- paleta, 7- unoszony przenośnik tarczowy, 8- parowniki, 9- taca ścieków odszraniania, 10- wentylatory, 11- stop pozorny, 12- szafa sterownicza, 13- przenośnik taśmowy, 14- przenośnik rolkowy, 15- przenośnik rolkowy łukowy, 16- przenośnik taśmowy wyładowczy. Zasada działania: Specjalny zestaw przenośników taśmowych i rolkowych formuje przed tunelem ściśle odliczony fotokomórka zestaw kartonów do zapełnienia jednej palety. Paleta, która ma być załadowana stoi na stanowisku załadowczym nad przenośnikiem tarczowym. Przenośnik porusza się w górę i w dół za pomocą mechanizmu mimośrodowego, przy czym jego tarcze wchodzą w ruszt dna palety.

Rys.12. Załadunek (wyładunek) kartonów za pomocą unoszonego przenośnika tarczowego: a) załadunek (wyładunek) zestawu kartonów, b) złożenie kartonów na ruszcie palety (paleta gotowa do wprowadzenia na tor ślizgowy) 1- paleta, 2- falisty ruszt palety (sfalowanie prętów rusztu zapobiega przymarzaniu kartonów), 3- przenośnik tarczowy, 4- tarcze z poliamidu, 5- napęd tarcz, 6- karton z produktem W momencie załadunku przenośnik tarczowy jest podniesiony i gdy przenośniki rolkowe wprowadzają rząd kartonów do tunelu, toczą się po tych tarczach. Po załadunku przenośnik tarczowy opada i kartony zostają na ruszcie palety. Następnie przedni mechanizm przesuwowy (5) wprowadza paletę na dolny tor ślizgowy w strefę zamrażania, przesuwając jednocześnie cały rząd palet do tyłu. Ostatnia paleta tego rzędu zostaje wówczas wprowadzona na podstawiony wcześniej tylny mechanizm dźwigowy, który unosi ją na zaplanowany w programie tor ślizgowy. Jednocześnie do tego samego poziomu podnosi się przedni mechanizm dźwigowy (4). Następnie tylny mechanizm przesuwowy (5) wprowadza paletę na wybrany tor, przesuwając cały rząd palet do przodu. Ostatnia paleta wchodzi na przedni dźwig (4), który sprowadza ją do poziomu stacji załadunkowej i wyładunkowej. Na ten sam poziom schodzi jednocześnie dźwig tylny. Przenośnik tarczowy (7) unosi się w górę wraz z zamrożonymi kartonami, jego tarcze zostają uruchomione, a zamrożone kartony wyprowadzone na zewnątrz. W międzyczasie na linii dostawczej jest sformowany nowy zestaw kartonów z nie zamrożonym produktem. Uwagi: Cały cykl odbywa się w taktach i jest sterowany programem. Obieg powietrza w tym urządzeniu, nie jest układem zbyt korzystnym. Strumień powietrza biegnie jałowo nad pozornym stropem, a do tego produkt jest owiewany tylko z jednej strony. Wskaźniki techniczne tego tunelu są gorsze od innych.

Aparat spiralny Rys.13. Aparat spiralny typ GTH (wg prospektu firmy Gram) Zasada działania: Bęben razem z ruchomym rusztem spiralnym wykonuje ruchy: kilka centymetrów w górę i w dół oraz wahadłowy obrót tam i z powrotem w granicach 13-15. Kombinacja obydwu ruchów umożliwia transport kartonów po ruszcie spirali, z góry w dół wg. poniższego schematu Rys.14. Schemat przesuwu kartonów na ruszcie spiralnym aparatu GTH (wg. prospektu firmy Gram) Takt I- przenośnik łańcuchowy wprowadza zestaw 3-ech kartonów na początek rusztu stałego wew. obudowy aparatu,

Takt II- bęben wykonuje ruch pionowy w gorę, ruchomy ruszt podnosi kartony, Takt III- bęben wraz z ruchomym rusztem i kartonami wykonuje ruch obrotowy w przód, Takt IV- bęben opada w dół, kartony zostają ułożone na ruszcie nieruchomym ale ok 500 mm dalej od swojego położenia pierwotnego, Takt V- bęben z ruchomym rusztem wykonuje ruch obrotowy do tyłu; mechanizm jest gotowy do przyjęcia następnej porcji kartonów. Kartony ułożone na końcu spirali są wyprowadzane na zewnątrz, także przy pomocy przenośnika łańcuchowego. Uwagi: System załadunku świeżych kartonów musi być kontrolowany przynajmniej przez 2 osoby. Z tych powodów aparat pracuje na 2/3 swojej wydajności nominalnej. Aparat ten ma niezbyt efektywny obieg powietrza. Wskaźniki techniczne tego aparatu są gorsze od wskaźników technicznych innych aparatów tego typu. Przeznaczenie: Produkty pakowane w duże kartony: - drób, - mięso bez kości, - dania gotowe w opakowaniach, - elementy mięsne Zamrażanie fluidyzacyjne: Zamrażanie wg. tej koncepcji polega na przedmuchiwaniu rozdrobnionego na specjalnej taśmie produktu. Powietrze płynie z dołu do góry. W momencie kiedy prędkość strumienia powietrza przekroczy pewną wartość, zamrażane cząstki przechodzą w stan fluidalny i cała warstwa zachowuje się jak ciecz. Cechą charakterystyczną tej metody zamrażania jest to, że strumień omywa indywidualnie poszczególne cząstki (IQF- Individual Quick Freezing) W rzeczywistości do grona zamrażarek fluidyzacyjnych zaliczamy wszystkie aparaty, w których do zamrażania jest wykorzystywany przedmuch warstwy produktu, leżącej na sicie lub taśmie, w kierunku z dołu do góry, bez względu na to czy warstwa fluiduje czy pozostaje nieruchoma. Aktualnie produkuje się 3 typy tuneli fluidyzacyjnych: a. rynnowe, b. jednotaśmowe, Rys.15. Zestawienie typów tuneli fluidyzacyjnych

c. dwutaśmowe w układzie kaskadowym, Najbardziej popularnym spośród wymienionych wyżej aparatów, są urządzenia dwutaśmowe w układzie kaskadowym. Konstrukcja ta w praktyce jest bardzo wygodna, elastyczna, łatwo dostosowuje się zarówno do zmiennych warunków procesu, jak i do różnych rodzajów surowca i jego jakości (konsystencja). Aparaty fluidyzacyjne sa najlepszymi aparatami do zamrażania produktów miękkich. Tunele dwutaśmowe w układzie kaskadowym Możemy wyróżnić dwa zasadnicze typy tych aparatów: - z parownikami umieszczonymi pod systemem taśm, - z parownikami usytuowanymi obok taśm. Tunel TZF, Unidex-Straszecin Budowa: 1- wentylator diagonalny, 2- parownik, 3- taśma I, 4- taśma II, 5- system mycia i suszenia taśmy, 6- zasobnik produktu, 7- uchylne osłony taśmy I, Rys.16. Tunel TZF-Unidex

8- natrysk odszraniania, 9- pomost obsługi, 10- obudowa izolowana, Zasada działania: Zamrażanie w tym urządzeniu jest procesem dwuetapowym. W pierwszym etapie produkt jest omrażany, czyli zamrożone zostają: - woda powierzchniowa oraz, - cienka warstwa powierzchni produktu zamrażanego. W drugim etapie następuje domrażanie produktu, czyli pełne zamrożenie produktu do temp. od -18 do -20 C, czyli założonej temp. technologii tego procesu. Pierwszy etap odbywa się na taśmie I, a drugi na taśmie II. Oba są realizowane w ten sam sposób, czyli wentylatory diagonalne zasysają powietrze z dwóch stron skrzyni powietrznej, w której się znajdują, po czym powietrze to jest kierowane pionowo w górę poprzez parownik gdzie jest chłodzone do przewiewu towaru. Uwagi: Wentylatory taśmy I mają większą moc i spręż niż wentylatory taśmy II (I: moc silników 15 kw; II: moc silnika 11 kw) Na taśmie I cząstki są mokre, często lepkie i miękkie i podatne na uszkodzenia, a cząstki na taśmie II sa już suche i znacznie twardsze stad tez mamy różnice parametrów pracy wentylatorów taśmy I i II. Na taśmie I panuje większa szybkość przepływu powietrza i mniejsza grubość warstwy niż na taśmie II. Ciekawie rozwiązany jest w tym aparacie system mycia i osuszania taśmy Rys.17. Tunel TZF- system mycia i suszenia taśmy 1- taśma, 2- wentylator w specjalnej obudowie, 3- bębny taśmy, 4- natrysk wodny, 5- tace ściekowe, 6- obudowa tunelu

Brak regulacji wydajności i sprężu strumienia. Regulacja szybkości przesuwu taśm odbywa się płynnie przy pomocy przetwornika częstotliwości. Przeznaczenie: - zamrażanie truskawek, - zamrażanie malin ale wymaga to regulacji strumienia powietrza, co możliwe jest tylko przez uchylenie drzwi kontrolnych skrzyń powietrznych. Tunel Flo-Freeze Belt ADF, Frigoscandia Rys.18. Tunel fluidyzacyjno-taśmowy typ Flo-Freeze Belt ADF (wg. prospektu Frigoscandia) Budowa: 1- parownik, 2- wentylatory promieniowe, 3- wentylatory promieniowe o osi pionowej, 4- taśma omrażania, 5- taśma domrażania, 6- szafa sterownicza, Zasada działania: Zamrażanie w tym urządzeniu przebiega wg. takich samych zasad jak w przypadku opisanym powyżej. Za pomocą podajnika wibracyjnego, który w tym przypadku jest zamontowany wzdłuż osi taśmy (w innych urządzeniach tego typu w poprzek), towar zostaje dostarczony na taśmę omrażania. Taśma jest przedmuchiwana strumieniem oziębionego powietrza, przy pomocy wentylatorów promieniowych.

Tutaj w procesie zachodzącym na taśmie omrażania chodzi głównie o uniesienie i spulchnienie warstwy produktu. Z taśmy I towar jest transportowany na taśmę domrażania, gdzie jest domrażany do wymaganej temp. przechowania. Uwagi: Taśma nie wychodzi na zewnątrz, nie ma tu systemu mycia ani suszenia. Dzięki temu konstrukcja aparatu jest prostsza od innych i do tego zimne powietrze jest wywiewane na zewnątrz w mniejszym stopniu niż w przypadku innych urządzeń. Żeby można było zamrażać różne produkty to w celu dostosowania urządzenia do danego rodzaju produktu zaprojektowano kilka nastaw upustu w skrzyni powietrznej. Na uwagę zasługuje system ciągłego odszraniania parowników przy użyciu sprężonego powietrza ADF. Rys.19. Air Defrost System (ADF) (wg. katalogu firmy Frigoscandia) 1- filtr wilgoci, 2- osuszacz powietrza, 3- filtr kurzu, 4- manometr, 5- zawór bezpieczeństwa, 6- zbiornik sprężonego powietrza (stały), 7- wąż powietrzny, 8- zawór bezpieczeństwa, 9-mechanizm przesuwu zbiornika, 10- dysze powietrzne, 11- zbiornik sprężonego powietrza (ruchomy z dyszami), 12- zawór odwadniający, 13- zawór otwierający dopływ sprężonego powietrza do dysz, 14- parownik Przeznaczenie: Mrożenie zarówno produktów miękkich jak i ciężkich takich jak: - truskawki, - maliny, - pyzy, - pierogi itp.

Tunel York serii F Rys.20. Tunel York serii F Budowa: 1- złoże na taśmie, 2- parownik, 3- wentylator promieniowy, 4- klapa uchylna (otwierana w czasie odszraniania i mycia aparatu), 5- obudowa izolowana, Zasada działania: Tak jak w poprzednich przypadkach zimne powietrze tłoczone przez wentylatory, jest przedmuchiwane przez warstwę produktu leżącą na taśmie. Inność tego systemu polega na tym ze wentylatory tłoczą powietrze do przestrzeni zamkniętej izolowana obudowa tunelu urządzenia, a stad strumień przepływa przez taśmy z produktem. Uwagi: Taśma I (omrażania) jest wykonana w postaci trzech kaskad co ma zapewnić indywidualne omrożenie cząstek i spadanie sypkiego produktu na taśmę II. Rys.21. Tunel York serii F- trójkaskadowy układ I taśmy 1- taśma I, 2- taśma II, 3- wibrator, 4- podajnik surowca, 5- nadmuch osuszający, 6- natrysk wodny, 7- obudowa izolowana

Obroty wentylatorów można regulować za pomocą przetworników częstotliwości i w ten sposób dostosować przepływ strumienia powietrza zamrażającego do produktu, który chcemy zamrozić. W przypadku kiedy mamy doczynienia z produktem wysokiej jakości wydajność tego tunelu jest dosyć dobra, jednakże kiedy jakość produktu jest trochę gorsza występują pewne problemy. 5. Wnioski Wady: - powietrze jest słabym medium przewodzącym ciepło, gdyż charakteryzuje się małym współczynnikiem przewodzenia ciepła (dla Tf=-25 C, λf=0,0195 W/(m*K)), - na skutek niskich wartości wyżej wymienionej wielkości, uzyskujemy długie czasy zamrażania, - chcąc poprawić proces wymiany ciepła pomiędzy produktami zamrażanymi a medium chłodzącym należy zwiększyć wsp. przejmowania ciepła α poprzez intensyfikacje ruchu powietrza (zwiększenie prędkości czynnej strumienia przy minimalnych objętościach cyrkulacji np. aparaty stelażowe oraz spiralne, najlepiej fluidyzacja), a to z kolei wiąże się z dodatkowym zużyciem energii, - intensyfikacja ruchu powietrza wymaga pracy wentylatorów, tak więc oprócz dodatkowego zużycia energii napędowej konieczne jest również odprowadzenie ciepła wydzielanego przez wentylatory z przestrzeni chłodzonej. Zalety: - uniwersalność aparatów stosowanych do realizacji tej koncepcji, - prostota konstrukcji, łatwość, pewność użytkowania oraz mała pracochłonność, - wysoki standard higieny, - w porównaniu z metodami kriogenicznymi, niskie koszta eksploatacji.

6. Literatura 1. Gruda Z., Apostolski J.: Zamrażanie żywności. Warszawa. WNT 1985